6. Αξία Επενδεδυμένου Κεφαλαίου Επενδεδυμένο Κεφάλαιο στη μέση εκμ/ση κάθε ΤΟΠ (Αξία Εδάφους και Κεφαλαίου, ) 200,000 180,000 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 Πηγή: ΔΙΓΕΛΠ, 2013
ΙΙ. Ο Τεχνικοοικονομικός Προσανατολισμός (ΤΟΠ) Από την Τυπική Εκροή (ΤΕ) προσδιορίζεται και η παραγωγική εξειδίκευση μιας εκμετάλλευσης, που ονομάζεται Τεχνικοοικονομικός Προσανατολισμός (ΤΟΠ). Εάν μιά εκμετάλλευση έχει πολλούς κλάδους παραγωγής, ο κλάδος παραγωγής με ΤΕ > 2/3 της συνολικής ΤΕ προσδιορίζει και τον ΤΟΠ στον οποίο θα ενταχθεί η εκμετάλλευση αυτή.
Το Δίκτυο Γεωργικής Λογιστικής Πληροφόρησης (ΔΙΓΕΛΠ ή FADN ή RICA) Ετήσια δειγματοληπτική έρευνα. Στην Ελλάδα πραγματοποιείται σε δείγμα 4245 εκμ/σεων οι οποίες αντιπροσωπεύουν όλες τις εκμ/σεις με οικονομικό μέγεθος > 4000, δηλ. τις μισές περίπου εκμ/σεις της χώρας (347.339). Με άλλα λόγια από την έρευνα εξαιρούνται οι πάρα πολύ μικρές. Στις εκμ/σεις που συμπεριλαμβάνονται στο ΔΙΓΕΛΠ αντιστοιχεί το 91% της συνολικής ΧΓΕ, το 82% των συνολικών ΜΑΕ και το 93% της συνολικής ΤΕ της χώρας.
Παραγωγική Εξειδίκευση των Γεωργικών Εκμ/σεων (Τεχνικοοικονομικοί Προσανατολισμοί, 2015) 12% 1.1% 1.2% 3.2% 1.5% 1.1% 1.1% 1.2% 2.0% 3.4% 4.6% 5.4% 9.7% 17.2% ΠΗΓΗ: Επεξεργασία στοιχείων ΟΣΔΕ 2015 2.0% 2.8% 0.2% Ελαιοκομία 40.1% Λοιπές Αροτραίες Καλλ. Λοιπές Μόνιμες Καλλ. Πολυκαλλιέργειες Δημητριακά βαμβάκι Εσπεριδοειδή Καπνός Κρασιά Κηπευτικά-Άνθη Μικτή Φυτική-Ζωική Παραγωγή Πρόβατα Αίγες Βοοειδή Συνδυασμός Εκτροφών Μικτή Εκτροφή Μηρυκαστικών Χοίροι-Πτηνά
ΙΙΙ. Ο Εμπορικός Προσανατολισμός και ο Βαθμός Εκχρηματισμού Αυτοκατανάλωση Οικογενειακές γεωργικές εκμ/σεις σύγχρονης μορφής Γεωργικές Επιχειρήσεις
Αυτοκατανάλωση στα αγροτικά νοικοκυριά 1,000,000 900,000 800,000 Αριθμός Γεωργ. Εκμ/σεων 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 3% 10% 16% 18% 2005 2007 2010 2013 Eκμ/σεις των οποίων τα νοικοκυριά καταναλώνουν >50% της συνολικής τους παραγωγής Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey
Παράδειγμα: η αυτοκατανάλωση σε 56 γ. εκμ. του Νομού Ηλείας, που παράγουν πορτοκάλια, λάδι και μανταρίνια (2016) 40% 35% Αξία αυτοκατανά λωσης / Ακαθ. Αξία Παραγωγής 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0 20 40 60 80 100 120 140 160 Συνολική Έκταση εκμ/σης (στρέμματα)
ΙV. Η μορφή οργάνωσης και η νομική μορφή 2005 2007 2010 2013 Ατομικές 833.080 859.510 722.400 708.700 Νομικά Πρόσωπα 510 640 660 800 Συλλογικές 0 0 0 0 Σύνολο 833.590 860.150 723.060 709.500 Πηγή: Eurostat, Farm Structure Survey
Ήδη αναφερθήκαμε στο Έδαφος ΕΔΑΦΟΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ (1) Ως παραγωγικός συντελεστής, η εργασία είναι κάθε ανθρώπινη προσπάθεια που καταβάλλεται για την παραγωγή γεωργικών προϊόντων Διακρίνεται σε χειρωνακτική και πνευματική Η χρήση της στη γεωργία μειώνεται διαχρονικά (υποκατάσταση ανθρώπινης εργασίας από κεφάλαιο)
ΕΡΓΑΣΙΑ (2) Η χρησιμοποίηση της εργασίας στη γεωργία χαρακτηρίζεται από την άνιση και εποχική κατανομή των απαιτούμενων ωρών εργασίας. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται ιδιαίτερα στις φυτικές καλλιέργειες και λιγότερο στην κτηνοτροφία και είναι αποτέλεσμα του βιολογικού χαρακτήρα της γεωργικής παραγωγής, της φθαρτότητας πολλών γεωργικών προϊόντων και της εξάρτησης πολλών γεωργικών εργασιών από το κλίμα.
ΕΡΓΑΣΙΑ (3) Σημαντικός δείκτης είναι το ισοζύγιο εργασίας της γεωργικής επιχείρησης ή ο βαθμός απασχόλησης του υπάρχοντος εργατικού δυναμικού μιας γεωργικής επιχείρησης Ακολουθούν παραδείγματα από τη μηνιαία κατανομή των απαιτήσεων σε ανθρώπινη εργασία, διαφόρων καλλιεργειών
Σιτάρι Σκληρό (ώρες ανά εκτάριο) 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ ΠΗΓΗ: Επεξεργασία από Κιτσοπανίδης 2010
Αραβόσιτος Άνοιξης (ώρες ανά εκτάριο) 25 20 15 10 5 0 Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ ΠΗΓΗ: Επεξεργασία από Κιτσοπανίδης 2010
Ρύζι (ώρες ανά εκτάριο) 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ ΠΗΓΗ: Επεξεργασία από Κιτσοπανίδης 2010
Βαμβάκι Χειροσυλλογής (ώρες ανά εκτάριο) 250 200 150 100 50 0 Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ ΠΗΓΗ: Επεξεργασία από Κιτσοπανίδης 2010
Βαμβάκι Μηχανοσυλλογής (ώρες ανά εκτάριο) 60 50 40 30 20 10 0 Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ ΠΗΓΗ: Επεξεργασία από Κιτσοπανίδης 2010
Καλλιέργεια τομάτας με τη χρήση υδροπονικών συστημάτων (ώρες ανά εκτάριο) 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ ΠΗΓΗ: Παπαδαυίδ Γ., Μάρκου, Μ., και. Νεοκλέους (2008): Τεχνοοικονοµική µελέτη της καλλιέργειας της τοµάτας µε τη χρήση υδροπονικών συστηµάτων στην Κύπρο, AgroThesis, 6 (1): 9-19.
Βαθμός Χρησιμοποίησης Οικογενειακού Εργατικού Δυναμικού (%) 114 112 110 108 106 104 102 100 98 96 94 Σύνολο Κλάδων Δημητριακά Βαμβάκι Κηπευτικά - Άνθη Βοοειδή 2011 2012 2013 ΠΗΓΗ: ΔΙΓΕΛΠ
Η αμοιβή της εργασίας Η εργασία αμείβεται κυρίως: βάσει της χρονικής διάρκειάς της. Εφαρμόζεται για εργασίες που απαιτούν επιμέλεια και δεν είναι εύκολος ο έλεγχος του τελικού αποτελέσματος κατ' αποκοπή: ο εργαζόμενος αμείβεται με βάση το εκτελούμενο έργο, π.χ. αμοιβή ανά κιλό συγκομιζόμενου βαμβακιού χειροσυλλογής