Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 8 1.1 Πρόλγς...8 1.2 Η έννια και η σημασία της χρηματικνμικής ανάλυσης... 9 1.2.1 Ο ρόλς τυ Χρηματικνμικύ Υπεύθυνυ... 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΚΛΑΔΟΥ...12 2.1 Τ ελληνικό σύστημα υγείας...12 2.1.1 Ιστρική αναδρμή στην εξέλιξη τυ συστήματς... 16 2.1.2 Κατηγριπίηση και χαρακτηριστικά τυ ελληνικύ συστήματς υγείας... 18 2.2 Η αναγκαιότητα ύπαρξης τυ ιδιωτικύ κλάδυ... 19 2.3 Μεγέθη λειτυργίας τυ ιδιωτικύ κλάδυ... 21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ... 24 3.1 Η χρησιμότητα και η σημασία των αριθμδεικτών... 24 3.2 Παρυσίαση αριθμδεικτών... 25 3.2.1 Δείκτης Έμμεσης Ρευστότητας (ΕΡ)... 25 3.2.2 Δείκτης Άμεσης Ρευστότητας (ΑΡ)...26 3.2.3 Δείκτης Ταμειακής Ρευστότητας (ΓΡ)... 26 3.2.4 Δείκτης Ταχύτητας Κυκλφρίας Απθεμάτων (ΚΤΑπθ)... 27 3.2.5 Δείκτης Ταχύτητας Κυκλφρίας Απαιτήσεων (ΚΤΑπαιτ)...28 3.2.6 Δείκτης Κυκλφριακής Ταχύτητας Πρμηθευτών... 29 3.2.7 Δείκτης Κόστυς Πωληθέντων (ΚΠ)... 29 3.2.8 Δείκτης Ανακύκλωσης Ιδίων Κεφαλαίων (ΑΙΚ)...30 3.2.9 Δείκτης Ανακύκλωσης Ενεργητικύ (ΑΕ)...30 3.2.10 Δείκτης Αυτνμίας (Α)...31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ...32 4.1 Παρυσίαση εταιριών...32 4.1.1 Τ Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Κέντρ Υγεία... 32 4.1.2 Ο όμιλς ΙΑΣΩ...36 4.1.3 Ο όμιλς Ιατρικύ Αθηνών... 39 4.2 Ανάλυση μέσω Αριθμδεικτών... 43 2
4.2.1 Έμμεση Ρευστότητα των πρς ανάλυση επιχειρήσεων... 44 4.2.2 Ταμειακή Ρευστότητα των πρς ανάλυση επιχειρήσεων...47 4.2.3 Άμεση Ρευστότητα των πρς ανάλυση επιχειρήσεων... 50 4.2.4 Κόστς Πωληθέντων των πρς ανάλυση επιχειρήσεων... 53 4.2.5 Χρόνς Παραμνής Απθεμάτων των πρς ανάλυση επιχειρήσεων...56 4.2.6 Ανακύκλωση Ιδίων Κεφαλαίων των πρς ανάλυση επιχειρήσεων... 59 4.2.7 Ταχύτητα Κυκλφρίας Πρμηθευτών των πρς ανάλυση επιχειρήσεων... 62 4.2.8 Ταχύτητα Κυκλφρίας Απαιτήσεων των πρς ανάλυση επιχειρήσεων...65 4.2.9 Ανακύκλωση Ενεργητικύ των πρς ανάλυση επιχειρήσεων... 68 4.2.10 Αυτνμία των πρς ανάλυση επιχειρήσεων... 71 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ... 74 3
Λίστα Πινάκων Πίνακας 1: Γεωγραφική κατανμή νσκμείων και κλινών τυ ελληνικύ συστήματς υγείας (Ελληνική Στατιστική Αρχή 2011)... 15 Πίνακας 2: Χρνική εξέλιξη των χειρυργικών επεμβάσεων πυ έλαβαν χώρα στ Νσκμεί Υγεία (www.hygeia.gr)... 35 Πίνακας 3: Χρνική εξέλιξη εισαγωγών ασθενών πυ έλαβαν χώρα στ Νσκμεί Υγεία (www.hygeia.gr)... 36 Πίνακας 4: Κατάσταση απτελεσμάτων μίλυ ΙΑΣΩ (ΙΑΣΩ, 2013)...39 Πίνακας 5: Σύσταση μίλυ Ιατρικό Αθηνών (www.iatriko.gr)...41 Πίνακας 6: Πρσωπικό μίλυ Ιατρικό Αθηνών (www.iatriko.gr)...42 Πίνακας 7: Υπλγισμός δείκτη έμμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΤΡΙΚΟ)...44 Πίνακας 8: Υπλγισμός δείκτη έμμεσης ρευστότητας (Υγεία)...45 Πίνακας 9: Υπλγισμός δείκτη έμμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)... 46 Πίνακας 10: Υπλγισμός δείκτη ταμειακής ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΤΡΙΚΟ)...47 Πίνακας 11: Υπλγισμός δείκτη ταμειακής ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΥΓΕΙΑ)...48 Πίνακας 12: Υπλγισμός δείκτη ταμειακής ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)... 49 Πίνακας 13: Υπλγισμός δείκτη άμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό)... 50 Πίνακας 14: Υπλγισμός δείκτη άμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (Υγεία)...51 Πίνακας 15: Υπλγισμός δείκτη άμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)... 52 Πίνακας 16: Υπλγισμός δείκτη κόστυς πωληθέντων για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό)... 53 Πίνακας 17: Υπλγισμός δείκτη κόστυς πωληθέντων για τα έτη 2009-2013 (Υγεία)...54 Πίνακας 18: Υπλγισμός δείκτη κόστυς πωληθέντων για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)...55 Πίνακας 19: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό)... 56 Πίνακας 20: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (Υγεία)...57 Πίνακας 21: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)...58 4
Πίνακας 22: Υπλγισμός δείκτη ανακύκλωσης ιδίων κεφαλαίων για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό)...59 Πίνακας 23: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (Υγεία)...60 Πίνακας 24: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)...61 Πίνακας 25: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας πρμηθευτών για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό)... 62 Πίνακας 26: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας πρμηθευτών για τα έτη 2009-2013 (Υγεία)... 63 Πίνακας 27: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας πρμηθευτών για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)...64 Πίνακας 28: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας απαιτήσεων για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό)...65 Πίνακας 29: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας απαιτήσεων για τα έτη 2009-2013 (Υγεία)...66 Πίνακας 30: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας απαιτήσεων για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)...67 Πίνακας 31: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας ανακύκλωσης ενεργητικύ για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό)...68 Πίνακας 32: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας ανακύκλωσης ενεργητικύ για τα έτη 2009-2013 (Υγεία)...69 Πίνακας 33: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας ανακύκλωσης ενεργητικύ για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)...70 Πίνακας 34: Υπλγισμός δείκτη αυτνμίας για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό)...71 Πίνακας 35: Υπλγισμός δείκτη αυτνμίας για τα έτη 2009-2013 (Υγεία)...72 Πίνακας 36: Υπλγισμός δείκτη αυτνμίας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ)...73 Πίνακας 37: Συγκριτικός πίνακας αριθμδεικτών των πρς μελέτη εταιρειών... 76 5
Λίστα Διαγραμμάτων Διάγραμμα 1: Διάρθρωση τυ ελληνικύ συστήματς υγείας (Εεηιτιυ 2010)... 13 Διάγραμμα 2: Επίπεδα φρντίδας υγείας τυ ελληνικύ συστήματς (Αλεξανδράκη 2003; Αντωνπύλυ 2008 και Οικνόμυ 2012)... 14 Διάγραμμα 3: Η χρνική εξέλιξη τυ ελληνικύ συστήματς υγείας...18 Διάγραμμα 4: Εξέλιξη κύκλυ εργασιών και κερδών πρ φρλγίας για τις επιχειρήσεις τυ εγχώριυ ιδιωτικύ κλάδυ υγείας (ΗθΙώεΐθί, 2012)...23 Διάγραμμα 5: Εξέλιξη περιθωρίυ κέρδυς και απδτικότητας για τις επιχειρήσεις τυ εγχώριυ ιδιωτικύ κλάδυ υγείας (ΗθΙώεΐθΐ, 2012)...23 Διάγραμμα 6: Ιδιωτική δαπάνη υγείας ως πσστό της συνλικής δαπάνης (ΙΑΣΩ, 2013)...23 Διάγραμμα 7: Σύσταση τυ μίλυ ΙΑΣΩ (ΙΑΣΩ, 2013)...38 Διάγραμμα 8: Κύκλς εργασιών μίλυ ΙΑΣΩ (ΙΑΣΩ, 2013)...38 Διάγραμμα 9: Χρνική μεταβλή δείκτη έμμεσης ρευστότητας (ΙΑΤΡΙΚΟ)... 44 Διάγραμμα 10: Χρνική μεταβλή δείκτη έμμεσης ρευστότητας (Υγεία)...45 Διάγραμμα 11: Χρνική μεταβλή δείκτη έμμεσης ρευστότητας (Υγεία)...46 Διάγραμμα 12: Χρνική μεταβλή δείκτη ταμειακής ρευστότητας (ΙΑΤΡΙΚΟ)...47 Διάγραμμα 13: Χρνική μεταβλή δείκτη ταμειακής ρευστότητας (Υγεία)... 48 Διάγραμμα 14: Χρνική μεταβλή δείκτη ταμειακής ρευστότητας (ΙΑΣΩ)... 49 Διάγραμμα 15: Χρνική μεταβλή δείκτη άμεσης ρευστότητας (ΙΑΤΡΙΚΟ)... 50 Διάγραμμα 16: Χρνική μεταβλή δείκτη άμεσης ρευστότητας (ΥΓΕΙΑ)...51 Διάγραμμα 17: Χρνική μεταβλή δείκτη άμεσης ρευστότητας (ΙΑΣΩ)...52 Διάγραμμα 18: Χρνική μεταβλή δείκτη κόστυς πωληθέντων (Ιατρικό)... 53 Διάγραμμα 19: Χρνική μεταβλή δείκτη κόστυς πωληθέντων (Υγεία)...54 Διάγραμμα 20: Χρνική μεταβλή δείκτη κόστυς πωληθέντων (ΙΑΣΩ)... 55 Διάγραμμα 21: Χρνική μεταβλή δείκτη παραμνής απθεμάτων (Ιατρικό)...56 Διάγραμμα 22: Χρνική μεταβλή δείκτη παραμνής απθεμάτων (Υγεία)...57 Διάγραμμα 23: Χρνική μεταβλή δείκτη παραμνής απθεμάτων (ΙΑΣΩ)...58 Διάγραμμα 24: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ιδίων κεφαλαίων (Ιατρικό)... 59 6
Διάγραμμα 25: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ιδίων κεφαλαίων (Υγεία)...60 Διάγραμμα 26: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ιδίων κεφαλαίων (ΙΑΣΩ)...61 Διάγραμμα 27: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας πρμηθευτών (Ιατρικό)...62 Διάγραμμα 28: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας πρμηθευτών (Υγεία)... 63 Διάγραμμα 29: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας πρμηθευτών (ΙΑΣΩ)... 64 Διάγραμμα 30: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας απαιτήσεων (Ιατρικό)...65 Διάγραμμα 31: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας απαιτήσεων (Υγεία)...66 Διάγραμμα 32: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας απαιτήσεων (ΙΑΣΩ)...67 Διάγραμμα 33: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ενεργητικύ (Ιατρικό)...68 Διάγραμμα 34: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ενεργητικύ (Υγεία)...69 Διάγραμμα 35: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ενεργητικύ (ΙΑΣΩ)... 70 Διάγραμμα 36: Χρνική μεταβλή δείκτη αυτνμίας (Ιατρικό)...71 Διάγραμμα 37: Χρνική μεταβλή δείκτη αυτνμίας (Υγεία)...72 Διάγραμμα 38: Χρνική μεταβλή δείκτη αυτνμίας (ΙΑΣΩ)...73 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Πρόλγς Η σημασία τυ θέματς της παρύσας εργασίας πηγάζει από τ γεγνός ότι σχετίζεται άμεσα με τ ύψιστ αγαθό της υγείας, τ πί είναι απαραίτητ πρκειμένυ κάθε άνθρωπς να δραστηριπιείται απρόσκπτα στ δρόμ πρς την πρσωπική τυ ευδαιμνία. Η παρχή όμως υπηρεσιών υγείας δεν απτελεί ζήτημα μόν τυ δημσίυ τμέα αλλά και τυ ιδιωτικύ, πόσ μάλλν την τρέχυσα περίδ της ικνμικής ύφεσης, με τις ελλείψεις τυ δημσίυ να συνεπάγνται αύξηση τυ ενδιαφέρντς πρς τις αντίστιχες ιδιωτικές εταιρίες. Όπως όμως κάθε επιχείρηση, έτσι και στην περίπτωση αυτών πυ δραστηριπιύνται στν ιδιωτικό κλάδ υγείας, τ τελικό ζητύμεν είναι η απκόμιση κέρδυς και η εξασφάλιση της βιωσιμότητάς της (πόσ μάλλν όταν δραστηριπιείται σε ένα περιβάλλν έντνυ ανταγωνισμύ και σε ένα ευρύτερ πλαίσι κρίσης). Είναι λιπόν αναγκαία η διαδικασία της χρηματικνμικής ανάλυσης πρκειμένυ μέσα από συγκεκριμένυς χρηματικνμικύς δείκτες και τη μεταβλή τυς να εξεταστεί η γενικότερη λειτυργία ιδιωτικών ιατρικών κέντρων. Η χρησιμότητα των χρηματικνμικών δεικτών έγκειται στη μαθηματική μντελπίηση της επιχειρηματικής δράσης, εκφράζντας υσιαστικά τα δεδμένα πυ έχυν συγκεντρωθεί στην πάρδ τυ χρόνυ. Με αυτόν τν τρόπ θα είναι δυνατός πρσδιρισμός τυχόν αδυναμιών αλλά και η διαπίστωση της γενικότερης λειτυργίας και της απτελεσματικότητας τυ θεσμύ, ενώ όσν αφρά στις εξεταζόμενες επιχειρήσεις θα είναι δυνατό να πρσδιριστύν τυχόν σημεία πυ απαιτύν τη λήψη διρθωτικών μέτρων. Τα κεφάλαια στα πία αναπτύσσεται η παρύσα εργασία μπρύν να συνψιστύν ως εξής: Στ πρώτ κεφάλαι, γίνεται μια εισαγωγή στ σκπό και την αναγκαιότητα της παρύσας εργασίας. Παράλληλα επισημαίνεται η σημασία της χρηματικνμικής ανάλυσης καθώς και τυ χρηματικνμικύ υπεύθυνυ σε μια εταιρία ως πρς την ευθύνη και τις 8
αρμδιότητες τυ, σχετικά με τ ρόλ πυ καλείται να διαδραματίσει στ σύγχρν επιχειρηματικό περιβάλλν. Στ δεύτερ κεφάλαι παρυσιάζεται τ εγχώρι σύστημα υγείας, ως πρς την ιστρική τυ εξέλιξη, τη δμή και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τυ. Επίσης, πρσδιρίζεται τ μέγεθς συμμετχής τυ ιδιωτικύ κλάδυ υγείας στ σύνλ των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, αναγνωρίζντας έτσι τη σημασία τυ στ σύνλ τυ συστήματς. Στ τρίτ κεφάλαι επισημαίνεται η χρησιμότητα και η σημασία των αριθμδεικτών στη διαδικασία της χρηματικνμικής ανάλυσης. Στη συνέχεια ρίζνται και αναλύνται ι δείκτες πυ θα χρησιμπιηθύν στην παρύσα εργασία για την ανάλυση των εταιριών της μελέτης περιπτώσεων. Στ τέταρτ κεφάλαι περιγράφνται ι εταιρίες στις πίες θα πραγματπιηθεί η χρηματικνμική ανάλυση και ι πίες διαδραματίζυν σημαντικό ρόλ στα δρώμενα των εγχώριων ιατρικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα θα γίνει χρηματικνμική ανάλυση των εταιριών Υγεία, Ιασώ και Ιατρικό σύμφωνα με στιχεία δημσιευμένων ετήσιων ικνμικών εκθέσεων και των τιμών των αριθμδεικτών πυ πρκύπτυν κάθε φρά. Στ πέμπτ κεφάλαι εξάγνται συμπεράσματα σύμφωνα με τυς δείκτες πυ έχυν υπλγιστεί και καταγραφεί παραπάνω για τη δυναμική της κάθε εταιρίας. Στη συνέχεια και με βάση τα συμπεράσματα πυ έχυν πρκύφει από την επισκόπηση των δεικτών πραγματπιείται συγκριτική ανάλυση των εταιριών και γίνεται συγκριτική αξιλόγηση της παρύσας και μελλντικής τυς κατάστασης. 1.2 Η έννια και η σημασία της χρηματικνμικής ανάλυσης Η βιωσιμότητα μιας σύγχρνης επιχείρησης δε μπρεί παρά να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη δυνατότητά της να ανταπκρίνεται επιτυχώς στις καθημερινές δυσκλίες και πρκλήσεις. Κατ' επέκταση για να είναι αυτή η απόκριση άμεση και επιτυχής θα πρέπει να εμπεριέχει με τη σειρά της μια διαδικασία πρόβλεψης, ένα μντέλ δηλαδή πυ θα επιτρέπει την εκτίμηση τυχόν μελλντικών κινδύνων και υψηλών ρίσκων για την επιχείρηση αλλά και 9
ευκαιριών πυ πηγάζυν από τ ευρύτερ ικνμικό και κινωνικό περιβάλλν τις επιχείρησης και πυ θα μπρύν να αυξήσυν τις πιθανότητες επιτυχύς πρείας της τόσ βραχυπρόθεσμα όσ και μακρπρόθεσμα. Αυτήν ακριβώς την ανάγκη έρχεται να εξυπηρετήσει η διαδικασία της χρηματικνμικής ανάλυσης, αφύ είναι «υπεύθυνη» για τη συλλγή και την επεξεργασία τυ συνόλυ των δεδμένων πυ θα επιτρέψυν και θα καταστήσυν δυνατή και απτελεσματική την πραναφερόμενη μντελπίηση. Αυτή η διαδικασία μπρεί να διαιρεθεί σε δύ βασικά στάδια. Για την υλπίηση τυ πρώτυ σταδίυ θα πρέπει να καταγραφύν όλα εκείνα τα δεδμένα πυ αφρύν στις ικνμικές συναλλαγές ι πίες έλαβαν χώρα κατά την εταιρική δραστηριότητα σε μια συγκεκριμένη χρνική περίδ. Για να είναι βέβαια αυτή η καταγραφή απδτικότερη θα πρέπει να γίνεται με ένα συγκεκριμέν τρόπ τόσ σε χρνλγικό όσ και σε δμικό επίπεδ. Κατά τ δεύτερ στάδι, τα καταγεγραμμένα δεδμένα θα πρέπει να αξιπιηθύν έτσι ώστε να παρέχεται δυναμική και αξιόπιστη πληρφόρηση σε ένα πλήθς ενδιαφερμένων, ανάμεσα στυς πίυς περιλαμβάννται η διίκηση της επιχείρησης, ι μέτχι και ι υπψήφιι επενδυτές, ι φρείς κρατικύ ελέγχυ, ι εργαζόμενι αλλά και όσι ενδιαφέρνται για την πρεία της επιχείρησης (Σταθάκη, 2002). Έμμεσ απτέλεσμα της χρηματικνμικής ανάλυσης είναι η διευκόλυνση της λήψης απφάσεων στ σύνλ των πεδίων πυ σχετίζνται με την εταιρική δράση. Πρσεγγίζντας την έννια υπό τ λγιστικό πρίσμα, όρς «ανάλυση χρηματικνμικών καταστάσεων» σημαίνει την κριτική διερεύνηση των δεδμένων των βασικών χρηματικνμικών καταστάσεων δηλαδή των δεδμένων τυ Ισλγισμύ, των Απτελεσμάτων χρήσης τυ πίνακα διάθεσης κερδών, αλλά και των λιπών πινάκων και συμπληρωματικών δεδμένων, με την τυππίηση της διαδικασίας και τη χρήση κινών αρχών και μεθόδων να διευκλύνει τις διαδικασίες σύγκρισης (Ζαφειρόπυλς, 2005). 10
1.2.1 Ο ρόλς τυ Χρηματικνμικύ Υπεύθυνυ Τ πρόσωπ πυ είναι επιφρτισμέν με τ συντνισμό και τν έλεγχ της πραναφερόμενης διαδικασίας είναι Χρηματικνμικός Υπεύθυνς της εκάσττε επιχείρησης. Πρόκειται ασφαλώς για ένα ρόλ πυ είναι ιδιαίτερα πλύπλκς, αφύ θα πρέπει να λάβει υπόψη τυ πλήθς παραμέτρων και ταυτόχρνα να υπδιαιρέσει τις αρμδιότητες - καθήκντά τυ σε διάφρα υπσύνλα τα πία σχετίζνται με: - την ανάπτυξη μηχανισμών πρόβλεψης μελλντικών καταστάσεων για την εφαρμγή απτελεσματικής πλιτικής διαχείρισης κινδύνυ, την απρόσκπτη παρχή πληρφριών για τη διευκόλυνση επενδυτικών και χρηματδτικών απφάσεων, την έγκαιρη και πλήρη αντίληψη τυ εξωτερικύ και τυ εσωτερικύ περιβάλλντς της επιχείρησης, την εξασφάλιση της επαρκύς εππτείας και συντνισμύ των υπλίπων σχετικών τμημάτων της επιχείρησης (πιστώσεις, απθέματα, επενδύσεις), τη σύνταξη ικνμικών καταστάσεων, τη διατήρηση και ασφαλώς την αύξηση των ταμειακών ρών, - τ σχεδίασμά και την αναπρσαρμγή της κεφαλαιακής δμής και - την αναζήτηση και την εξασφάλιση χρηματδότησης. 11
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΚΛΑΔΟΥ 2.1 Τ ελληνικό σύστημα υγείας Η επισκόπηση τυ ελληνικύ συστήματς υγείας πρέπει να γίνει με βάση τ γεγνός ότι πρόκειται για ένα σύστημα, με τη συγκεκριμένη έννια να ρίζεται ως «μια μάδα αλληλσχετιζόμενων και αλληλεξαρτώ μενών νττήτων ή διαδικασιών με τ χαρακτηριστικό της παράλληλης λειτυργίας» (Λιαρόπυλς 2007, σ 200), ή «ως ένα άθρισμα ανεξάρτητων τμημάτων, συνδεόμενων μεταξύ τυς με τέτι τρόπ πυ να συνθέτυν ένα ενιαί σύνλ, ικανό να πραγματπιήσει μία λειτυργία» (Καλγερπύλυ, Μυρδυκύτας 2007, σ.64). Μπρεί να παρατηρηθεί πως ι ρισμί πυ έχυν απδθεί κατά καιρύς στην έννια τυ συστήματς, επισημαίνυν τη διαδικασία αλληλεπίδρασης πυ λαμβάνει χώρα εντός τυ πλαισίυ τυ συστήματς και ανάμεσα στις δμικές μνάδες πυ τ απτελύν. Στην περίπτωση της υγείας, τ σύστημα σχετίζεται με τη συνλική παρχή υπηρεσιών υγείας, όχι μόν ως πρς την εσωτερική λειτυργία των μνάδων υγείας αλλά και ως πρς την επικινωνία τυς με τ εξωτερικό περιβάλλν, έτσι όπως αυτό διαμρφώνεται στην εκάσττε περίπτωση. Αυτή η πλυπλκότητα είναι εμφανής στ διάγραμμα πυ ακλυθεί και στ πί καταγράφνται παραστατικά τόσ ι ρές κεφαλαίων και υπηρεσιών όσ και η ιεραρχική δμή των βασικών μνάδων τυ συστήματς. 12
Ρή υπηρεσιών Ρή κεφαλαίων Ιεραρχική Σχέση Συμβατική σχέση Διάγραμμα 1: Διάρθρωση τυ ελληνικύ συστήματς υγείας (Εεπινυ 2010) 13
Αναλύντας περαιτέρω τη διάρθρωση τυ συστήματς, θα μπρύσε να ειπωθεί πως διακρίννται υσιαστικά τρία επίπεδα λειτυργίας, ανάλγα με τ βαθμό της παρεχόμενης φρντίδας, με τ κάθε επίπεδ να περιλαμβάνει με τη σειρά τυ τις δικές τυ δμικές μνάδες, όπως φαίνεται στ ακόλυθ διάγραμμα. Διάγραμμα 2: Επίπεδα φρντίδας υγείας τυ ελληνικύ συστήματς (Αλεξανδράκη 2003; Αντωνπύλυ 2008 και Οικνόμυ 2012) Ασφαλώς, η μαθηματική υπόσταση κάθε επιπέδυ και βαθμίδας είναι συνάρτηση της τρέχυσας ικνμικής κατάστασης στ δημόσι τμέα αλλά των επενδύσεων στν ιδιωτικό. Η επικρατύσα κατάσταση κατά τ έτς 2011 καταγράφεται στν ακόλυθ πίνακα 14
Σύνλ ΝΠΔΔ ΝΠΙΔ ΙΔ ΚΥ Ν Κ Ν Κ Ν Κ Ν Κ Ν Κ Σύνλ 314 53.773 141 36.822 4 1.364 169 15.587 193 1.007 Γενικά 190 38.698 114 29.209 3 1.234 73 8.255 Ειδικά 111 14.346 27 7.613 1 130 83 6.603 Μικτά 13 729 0 0 0 0 13 729 Περιφέρεια Πρωτευύσης Λιπή Στερεά Ελλάς και Εύβια 106 23.290 42 15.146 2 592 62 7.552 0 0 23 2.256 13 1.794 1 28 9 434 35 173 Πελπόννησς 28 3.537 18 3.089 0 0 10 448 33 178 Ιόνιι Νήσι 6 742 6 742 0 0 0 0 8 37 Ήπειρς 7 1.670 5 1.640 0 0 2 30 16 78 Θεσσαλία 37 4.218 5 1.833 0 0 32 2.385 17 103 Μακεδνία 68 12.482 28 7.789 1 744 39 3.949 42 200 Θράκη 7 1.340 4 1.155 0 0 3 185 9 41 Νήσι Αιγαίυ 15 1.469 11 1.278 0 0 4 191 19 110 Κρήτη 17 2.769 9 2.356 0 0 8 413 14 87 ΝΠΔΔ: Νμικά Πρόσωπα Δημσίυ Δικαίυ, ΝΠΙΔ: Νμικά Πρόσωπα Ιδιωτικύ Δικαίυ, ΙΚ: Ιδιωτικές Κλινικές, ΚΥ: Κέντρα Υγείας, Ν: Νσκμεία, Κ: Κλίνες Στα παραπάνω μεγέϋη δε συμπεριλαμβάννται τα στρατιωτικά νσκμεία Πίνακας 1: Γεωγραφική κατανμή νσκμείων καί κλινών τυ ελληνικύ συστήματς υγείας (Ελληνική Στατιστική Αρχή 2011) 15
2.1.1 Ιστρική αναδρμή στην εξέλιξη τυ συστήματς Στην ιστρική εξέλιξη της νσκμειακής περίθαλψης στην Ελλάδα μπρύμε να διακρίνυμε τέσσερις περιόδυς: Η πρώτη περίδς έχει την αφετηρία της στη σύσταση τυ ελληνικύ κράτυς και φτάνει μέχρι τ 1909. Την περίδ αυτή τ νσκμεί απτελύσε φρντίδα των μναστηριών, των δήμων ή κιντήτων και των φιλανθρώπων, ήταν μικρό σε δυναμικότητα και με πλύ περιρισμένα μέσα για την ικανπιητική πρσφρά των υπηρεσιών. Τα εύπρα, αλλά και τα λαϊκά στρώματα απέφευγαν να κάνυν χρήση των υπηρεσιών τυ και απτελύσε καταφύγι μόν των απόρων. Η Ελλάδα, χωρίς επαρκείς ικνμικύς πόρυς και με έντνα κινωνικά και ικνμικά πρβλήματα, με ελλιπή τεχνλγική υπστήριξη για παραγωγική ικνμική ανάπτυξη, δεν ήταν σε θέση να δημιυργήσει την απαραίτητη υπδμή και να ργανώσει απτελεσματικά την υγεινμική της περίθαλψη. Τα πρώτα νσκμεία ιδρύθηκαν εκείνη την επχή σε ανθύσες ικνμικά πόλεις, όπως τ νσκμεί Σύρυ (1830), τ «Δημτικό Νσκμεί Ελπίς» στην Αθήνα (1836), τ «Τζάνει» στν Πειραιά (1875) και «Ευαγγελισμός» (1884), επίσης στην Αθήνα. Η παρυσία τυ ιδιωτικύ τμέα στη νσκμειακή περίθαλψη της χώρας άρχισε μόλις τ 1903, με τη λειτυργία τής «Πλυκλινικής» στην Αθήνα. Η δεύτερη περίδς (1909-1952) χαρακτηρίζεται από την ενεργητική παρέμβαση τυ κράτυς στν ευαίσθητ υγεινμικό χώρ και την ίδρυση κρατικών, γενικών και ειδικών νσκμείων, λόγω των ειδικών συνθηκών πυ επικρατύσαν. Τα στρατιωτικά και αργότερα τα πρσφυγικά νσκμεία πυ δημιυργήθηκαν για την κάλυψη των αναγκών απτέλεσαν τ πρώτ ευρύ δίκτυ πυ εξελικτικά θα διευρυνόταν. Την περίδ αυτή, παρόλ πυ ι υγεινμικές συνθήκες βελτιώθηκαν και γενικεύτηκε η χρήση τυ νσκμείυ, τ επίπεδ περίθαλψης πυ παρείχε, συγκρινόμεν με τ αντίστιχ των ευρωπαϊκών χωρών εξακλυθύσε να είναι χαμηλό. Εξαίρεση απτελύσαν τα νσκμεία της Αθήνας «Ευαγγελισμός», «Ερυθρός Σταυρός» και 16
«Πλιτικόν», τα πία παρείχαν νσηλεία υψηλύ επιπέδυ και διακρίθηκαν ως τα μναδικά επιστημνικά κέντρα αυτής της επχής. Στην τρίτη περίδ (1953-1982) η Ελλάδα διαιρείται σε 13 υγεινμικές περιφέρειες, απκεντρώννται ι αρμδιότητες της κεντρικής εξυσίας στις περιφέρειες αυτές και ισχύει για πρώτη φρά η διικητική απκέντρωση στν υγεινμικό τμέα με βάση τν πληθυσμό, τη νσηρότητα και άλλα χαρακτηριστικά πυ συμβάλλυν στην ρθλγική και επιστημνική γεωγραφική κατανμή των υπηρεσιών. Η νσκμειακή περίθαλψη αυτή τη χρνική περίδ εμφανίζεται αρκετά ργανωμένη, δίνεται έμφαση στν κινωφελή της χαρακτήρα και παρέχεται από κρατικά νσκμεία πυ λειτυργύν ως Ν.Π.Δ.Δ. ή Ν.Π.Ι.Δ. και από ιδιωτικές κλινικές. Η τέταρτη χρνική περίδς αρχίζει τ 1983 και φτάνει μέχρι σήμερα, χαρακτηρίζεται από την πρσπάθεια εφαρμγής και εξέλιξης ενός Εθνικύ Συστήματς Υγείας (Ε.Σ.Υ.) με βασικύς νόμυς. Οι δημόσιες δαπάνες υγείας αυξήθηκαν σημαντικά την περίδ αυτή, σημειώθηκε σημαντική βελτίωση στην υπδμή και στη στελέχωση των νσκμείων με πρσωπικό και υπήρξε υσιαστική βελτίωση των συνθηκών περίθαλψης. Η κρατική παρέμβαση στην ργάνωση, διίκηση και λειτυργία των νσκμείων είναι έντνη (Σιγάλας, 1999). Τ Ε.Σ.Υ δίνει τη θέση τυ στ Πρωτβάθμι Εθνικό Δίκτυ Υγείας (Π.Ε.Δ.Υ), με τν ΕΟΠΥΥ να εξακλυθεί να λειτυργεί απκλειστικά ως αγραστής υπηρεσιών υγείας από δημόσιυς και ιδιωτικύς φρείς, την εισαγωγή τυ θεσμύ τυ ικγενειακύ ιατρύ και τις υπηρεσίες πρωτβάθμιας φρντίδας να παρέχνται ισότιμα σε κάθε πλίτη ανεξάρτητα από την ασφαλιστική τυ ικανότητα. Εκτός από τυς θεσμικύς άξνες τυ νέυ δικτύυ, βασικός τυ στόχς είναι να «διρθώσει» διαχειριστικά λάθη τυ πρηγύμενυ συστήματς εξικνμώντας σημαντικύς πόρυς και ανακατανέμντάς τυς με τ σωστό τρόπ (www.imerisia.gr). Η πραναφερόμενη χρνική εξέλιξη απτυπώνεται συνπτικά στ διάγραμμα πυ ακλυθεί: 17
Σύσταση κράτυς -1909: Σύστημα συνδεδεμέν με τη φιλανθρωπία 1909-1952: Κρατική παρέμβαση με περιρισμένη νσηλεία υψηλύ επιπέδυ 1953-1982: Διικητική Απκέντρωση (13 Υγεινμικές Περιφέρειες) - Υψηλός βαθμός ργάνωσης 1 1# 1983-2013: Εφαρμγή Εθνικύ Συστήματς Υγείας 2014: Από τ ΕΣΥ στ ΠΕΔΥ Διάγραμμα 3: Η χρνική εξέλιξη τυ ελληνικύ συστήματς υγείας 2.1.2 Κατηνριπίηση και χαρακτηριστικά τυ ελληνικύ συστήματς υγείας Πρκειμένυ να ενταχθεί τ ελληνικό σύστημα υγείας σε μια συγκεκριμένη κατηγρία θα πρέπει να διακριθύν ι υφιστάμενες κατηγρίες των συστημάτων υγείας, με τη διαδικασία κατηγριπίησης να λαμβάνει χώρα σύμφωνα με τ κριτήρι τυ πρρισμύ των παρεχόμενων υπηρεσιών (από τη μεριά τυ κράτυς). Πι συγκεκριμένα, σύμφωνα με την κατηγρία συστημάτων υγείας τύπυ Bismark (π.χ. Γερμανία), ι υπηρεσίες υγείας αφρά μόν στυς εργαζόμενυς σύμφωνα με την κατηγρία συστημάτων υγείας τύπυ Beveridge (π.χ. Αγγλία), η παρχή των κρατικών υπηρεσιών αφρά όλυς τυς πλίτες ως ένα μέρς των δικαιωμάτων τυς και αλλά και ως απτέλεσμα υπχρέωσής τυς, σύμφωνα με την κατηγρία συστημάτων υγείας φιλελεύθερυ τύπυ (π.χ. ΗΠΑ, Γαλλία), η κρατική μέριμνα περιρίζεται σε εκείνυς πυ δεν έχυν την ικνμική 18
δυνατότητα να ανταπεξέλθυν στ κόστς των υπηρεσιών υγείας, με τυς υπόλιπυς να απευθύννται στν ιδιωτικό κλάδ (Χλέτσς, 2014). Σύμφωνα με τα παραπάνω, τ εγχώρι σύστημα υγείας εντάσσεται στην κατηγρία τύπυ Beveridge, με την κρατική μέριμνα να παρυσιάζει μια κινωνικύ χαρακτήρα διασπρά, απευθυνόμενη στ σύνλ τυ πληθυσμύ, ανεξάρτητα από την κινωνική και ικνμική θέση τυ καθενός. Επισημαίνντας τα χαρακτηριστικά τυ εγχώριυ συστήματς θα μπρύσαν να αναφερθύν τα εξής: Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τυ πληθυσμύ δεν λαμβάννται υπόψη. Δεν υφίσταται ανταγωνισμός, αφύ τ κράτς έχει υσιαστικά να συγκριθεί με τν εαυτό τυ, με απτέλεσμα να μην υφίστανται τα αρνητικά φαινόμενα τυ ανταγωνισμύ. Ελλχεύει όμως και εκδηλώνεται αρκετά συχνά κίνδυνς της αδιαφρίας και της χαλαρότητας, άμεση συνέπεια της έλλειψης μηχανισμών αξιλόγησης Η χρηματδότηση πηγάζει από τ ίδι τ κράτς με ότι θετικό και αρνητικό συνεπάγεται αυτό (τ κράτς πάντα φείλει να εντάσσει στν πρϋπλγισμό τυ κνδύλια για τν τμέα της υγείας, από την άλλη όμως δεν μπρύν να απκλειστύν φαινόμενα διαφθράς και κακδιαχείρισης) (Θεδώρυ, Σαρρής καισύλης, 2001). 2.2 Η αναγκαιότητα ύπαρξης τυ ιδιωτικύ κλάδυ Η ανάπτυξη τυ ιδιωτικύ κλάδυ υγείας είναι φυσικό επακόλυθ τω αδυναμιών πυ παρυσιάζει τ εγχώρι σύστημα υγείας όσν αφρά στν τμέα κρατικής ευθύνης, ι πίες εντπίζνται σε πλλά και διαφρετικά επίπεδα λειτυργίας τυ και είναι καθλικά απδεκτές. Οι αδυναμίες αυτές είναι συνπτικά ι εξής: Τ διαρκώς αυξανόμεν κόστς λειτυργίας των υπηρεσιών υγείας τ πί όμως δε συνδεύεται και από αντίστιχη βελτίωση τυ επίπεδυ των παρεχμένων υπηρεσιών. 19
Η απυσία ενιαίυ ιατρικύ φακέλυ και η αδυναμία πρόσβασης και διαχείρισης των υπαρχόντων ιστρικών, με την παράλληλη αύξηση τυ όγκυ των ιατρικών πληρφριών. Η συγκέντρωση της ιατρικής γνώσης και τυ βιϊατρικύ εξπλισμύ στα μεγάλα αστικά κέντρα σε βάρς της επαρχίας. Η έλλειψη πρτύπων ταξινόμησης και νσηλευτικών πρωτκόλλων πυ δεν επιτρέπει πιαδήπτε συγκριτική και εκτεταμένη αξιλόγηση της πιότητας των παρεχόμενων νσηλευτικών υπηρεσιών. Η έλλειψη σωστής επιστημνικής διαχείρισης τυ συστήματς, τόσ σε μακρεπίπεδ, με την παρυσιαζόμενη έλλειψη κεντρικύ σχεδιασμύ και ελέγχυ στ αρμόδι υπυργεί, όσ και σε μικρεπίπεδ, με την παρυσιαζόμενη έλλειψη επιστημνικής καταλληλότητας των μελών των Διικητικών Συμβυλίων των Νσκμείων. Τα πρβλήματα στη στελέχωση των Κέντρων Υγείας, τα πία υσιαστικά δεν λειτύργησαν λκληρωμένα. Η παντελής έλλειψη διασύνδεσης της Πρωτβάθμιας Φρντίδας Υγείας με τη Δευτερβάθμια Περίθαλψη. Η σύγχυση τυ εργασιακύ καθεστώτς των απασχλύμενων (μνιμότητα). Οι περιφερειακές ανισότητες και η μη εφαρμγή της απκεντρωτικής πλιτικής. Η απυσία τυ θεσμύ τυ ικγενειακύ ιατρύ. Ο τρόπς χρηματδότησης των Νσκμείων με τα πλύ χαμηλά νσήλια για όλυς τυς νσηλευόμενυς (Μπόζις, Μπμπόρτσης καισιγάλας, 1994). Ο αυξημένς συγκεντρωτισμός και η γραφεικρατία. Τα πρβλήματα με τ ανθρώπιν δυναμικό (πιότητα γνώσεων και δεξιτήτων). Η απγήτευση και η πτώση των ηθικών αξιών είναι σύνηθες φαινόμεν, ιδιαίτερα στυς νέυς επαγγελματίες υγείας, με έμφαση στυς γιατρύς. Η έλλειψη κινήτρων, ιδιαίτερα στις απμακρυσμένες περιχές, πρκαλύν τη μη απδτική χρησιμπίηση των υπηρεσιών. Η σύγχυση ρόλων και αρμδιτήτων, μαζί με την έλλειψη συνεχιζόμενης κατάρτισης, μειώνυν την ικανπίηση τυ ανθρώπινυ δυναμικύ (Πλύζς και Υφαντόπυλς, 2000). 20
Η πλύπλκη ργανωτική διάρθρωση Η εν γένει «κακή» επικρατύσα ντρπία, όχι μόν από την πλευρά της παρχής αλλά και από την πλευρά της απλαβής υπηρεσιών υγείας. Τ πλήθς αυτών των πρβλημάτων πρκάλεσε ένα αναπτελεσματικό σύστημα υγείας τ πί έχει άμεσης ανάγκης διρθωτικών επεμβάσεων και εξυγίανσης, ι πίες πλλές φρές περνύν μέσα από την εφαρμγή στην πράξη πρσεγγίσεων πιότητας. Ο ιδιωτικός κλάδς υγείας έρχεται λιπόν να καλύψει κατά τ δυνατό αυτά τα κενά, τα πία συνιστύν αυταπόδεικτα την αναγκαιότητά τυ. 2.3 Μ εγέθη λειτυργίας τυ ιδιωτικύ κλάδυ Η λειτυργία τυ ιδιωτικύ κλάδυ υγείας στην εγχώρια πραγματικότητας της υγείας διατηρεί μια σταθερά ανδική πρεία, η πία εκτός από τη διαίσθηση πυ τη χαρακτηρίζει, ειδικότερα αν θεωρηθεί με βάση τη χαμηλή πιότητα των δημόσιων υπηρεσιών υγείας, πιστπιείται και από μια σειρά στιχείων όπως αυτά πυ καταγράφνται στη συνέχεια. Βέβαια, θα περίμενε κανείς πτώση των σχετικών μεγεθών κατά την περίδ της ικνμικής ύφεσης, εξαιτίας της μείωσης των εισδημάτων τυ μεγαλύτερυ μέρυς τυ πληθυσμύ. Εντύτις, δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί τ γεγνός ότι εφόσν πρόκειται για την εξυπηρέτηση τυ ύψιστυ αγαθύ της ανθρώπινης ζωής, η συγκεκριμένη πρτεραιότητα χρήσης των διαθέσιμων κάθε φρά ικγενειακών πόρων είναι μνόδρμς. Συνπτικά λιπόν μπρύν να αναφερθύν τα εξής: Τ μέγεθς της συνλικής εγχώριας αγράς των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας για τ 2010 εκτιμήθηκε σε περίπυ 2 δις ευρώ, έναντι 574 εκατ. ευρώ τ 1998, παρυσιάζντας μέσ ετήσι ρυθμό ανόδυ 13,2%. Ειδικότερα κατά κατηγρία, τ μέγεθς αγράς των ιδιωτικών κλινικών εκτιμήθηκε σε 1.330 εκατ. ευρώ ενώ τ μέγεθς αγράς των ιδιωτικών μαιευτικών κλινικών υπλγίστηκε σε 275 εκατ. ευρώ, με τ αντίστιχ μέγεθς για τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα να φτάνει τα 380 εκατ. ευρώ. 21
Τ μερίδι της ιδιωτικής συμμετχής στ σύνλ των δαπανών υγείας (βάσει τρεχυσών τιμών) διαμρφώθηκε στ 37,07%. Από τα στιχεία της τελευταίας διαθέσιμης Έρευνας Οικγενειακών Πρϋπλγισμών της Ε.Σ.Υ.Ε., κατά την περίδ 2004/05 βάσει δείγματς σε όλα τα νικκυριά της χώρας, πρκύπτει ότι ι συνλικές μηνιαίες δαπάνες υγείας σε όλες τις περιχές της χώρας, ανήλθαν κατά μέσ όρ σε 128,17 ευρώ ανά νικκυριό, καλύπτντας τ 7,2% τυ συνόλυ των μηνιαίων δαπανών για κάθε μρφής αγαθό και υπηρεσία (Καλύμενς, 2010). Επίσης από τα διαγράμματα πυ ακλυθύν μπρεί εύκλα να γίνει αντιληπτό πως η ικνμική ύφεση επηρέασε τα δρώμενα της αγράς τυ ιδιωτικύ κλάδυ υγείας, με την καθδική όμως πρεία αυτή να ανακόπτεται σύντμα, και την ανάκαμψη να ακλυθεί. Θα πρέπει να αναλγιστεί κανείς πως τα μεγέθη των κερδών θα είχαν άμεσ αντίκτυπ στη βιωσιμότητα και στην επενδυτική πλιτική αυτών των επιχειρήσεων αν δεν υπήρχε τ πρόβλημα της εξαιρετικά αργής αππληρωμής των υψηλών φειλών τυ δημσίυ πρς τις ιδιωτικές κλινικές της χώρας. Χαρακτηριστικά μπρεί να αναφερθεί πως σύμφωνα με τ Σύνδεσμ Ελληνικών Κλινικών, ι παλαιότερες φειλές τυ ΕΟΠΥΥ (έως 31/12/2011) στις ιδιωτικές κλινικές ανέρχνταν σε περίπυ 530 εκ. (www.iatronet.gr). Εξέλιξη Κύκλυ Εργασιών & Κερδών Πρ Φόρων ι Απτελέσματα πρ Φόρων 1545,04515 1325,217987 1309,549139 εκ. ε 200 150 100 2 0 0 6 2 0 0 7 2 0 0 8 2 0 0 9 2010 2011 2ΐ?!0Ηδ4ε9-2012 50 0-50 -100-150 -200-250 22
Διάγραμμα 4: Εξέλιξη κύκλυ εργασιών και κερδών πρ φρλγίας για τις επιχειρήσεις τυ εγχώριυ ιδιωτικύ κλάδυ υγείας (ΗεΙΙαείαί, 2012) vvww.hellastst.eu Εξέλιξη Περιθωρίυ Κέρδυς & Απδτικότητας 30% 25% - 20% - 15% - 10% - 5% - 0% -5% 2006 2007 2006 2009 2010 2011 2012 Περιθώρι μικτύ κέρδυς ε,19764631 2229616122293633Ε 2279416«2616747«28732458 523969702 5 Περιθώρι καθαρύ κέρδυς (πρ φόρων) 8,0464009«5)672427173745076«207072298»153262»900552 8051770811 -Απόδση συνλικύ ενεργητικύ, ε,03947152 «04990960,04376308»2950386»091309«900266643161276 5 πρ φόρων Απόδση ιδίων κεφαλαίωνπρ φόρων ε,1460101«23764936 4699301 3908616»3994999900582031 1106557 5 Διάγραμμα 5: Εξέλιξη περιθωρίυ κέρδυς και απδτικότητας για τις επιχειρήσεις τυ εγχώριυ ιδιωτικύ κλάδυ υγείας (ΗεΙΙαείαί, 2012) 45.00% 40.00% 38.81% 35.00% 30.00% 25.00% 20.00% 15.00% 37,06% 34,277 38,47% 26.80% 24,79% 27.20% 27.58% 25.02% 5.55% 25.95% 2008 2009 2010 2011 10.00% 5.00% 0,00% Ελλάδα Ε.Ε. Ευρώπη Διάγραμμα 6: Ιδιωτική δαπάνη υγείας ως πσστό της συνλικής δαπάνης (ΙΑΣΩ, 2013) 23
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ 3.1 Η χρησιμότητα και η σημασία των αριθμδεικτών Οι αριθμδείκτες είναι σχέσεις μεταξύ μεγεθών, λγιστικής ή στατιστικής πρελεύσεως, πυ καταρτίζνται με σκπό τν πρσδιρισμό της πραγματικής θέσεως ή της απδτικότητας των διάφρων τμημάτων ή λόκληρων τμέων της ικνμικής μνάδας και, σε τελική ανάλυση, της πραγματικής καταστάσεως λόκληρης της ικνμικής μνάδας ή και γενικότερα τυ κλάδυ στν πί ανήκει η μνάδα αυτή. Με τυς αριθμδείκτες πρσδιρίζεται η σχέση μεταξύ βασικών επιχειρηματικών μεγεθών, διευκλύνεται η επιχειρηματική δράση και επεξηγύνται τα απτελέσματα πυ πρκύπτυν απ' αυτή. Με τ σύστημα των αριθμδεικτών πρσδιρίζεται, επίσης, βαθμός απδόσεως των διάφρων δραστηριτήτων της ικνμικής μνάδας, με σκπό την ρθλγικότερη εκμετάλλευση των μέσων δράσεώς της. Η διερεύνηση της ικνμικής μνάδας πραγματπιείται πρς τρεις βασικές κατευθύνσεις: την ανάλυση της ικνμικής διαρθρώσεώς της, την ανάλυση της απδτικότητάς της και την ανάλυση της διαχειριστικής πλιτικής της. Για την κατάρτιση των αριθμδεικτών τα λγιστικά μεγέθη λαμβάννται από: τν ισλγισμό, - τ λγαριασμό γενικής εκμεταλλεύσεως, - τ λγαριασμό απτελεσμάτων χρήσεως, - τυς λγαριασμύς της γενικής λγιστικής, - τυς λγαριασμύς της αναλυτικής λγιστικής καθώς και - τα λγιστικά και εξωλγιστικά έντυπα και στατιστικά στιχεία της ικνμικής μνάδας [Β5], 24
3.2 Παρυσίαση αριθμδεικτών Στην παρύσα ενότητα θα αναλυθύν σε θεωρητικό επίπεδ ι αριθμδείκτες πυ θα χρησιμπιηθύν στη χρηματικνμική ανάλυση των επιχειρήσεων πυ θα ακλυθήσει δηγώντας έτσι σε συγκεκριμένα συμπεράσματα για την εξέλιξη, την υφιστάμενη κατάσταση αλλά και την πρπτική των εξεταζόμενων επιχειρήσεων, καταδεικνύντας με αυτόν τν τρόπ τη χρησιμότητά τυς. (Κάντζς, 2002; Συκιανάκης, 2003; Νιάρχς, 2004; δρθαείί 2009; Τσίτυ 2011), 3.2.1 Δείκτης Έμμεσης Ρευστότητας (ΕΡ) Σύνλ Κυκλφρύντς Ενεργητικύ Σύνλ Βραχυπρόθεσμων Υπχρεώσεων Ο αριθμδείκτης αυτός δείχνει τ μέτρ ρευστότητας μιας επιχείρησης και τ περιθώρι ασφαλείας, ώστε αυτή να είναι σε θέση να ανταπκριθεί στην πληρωμή των καθημερινών απαιτητών υπχρεώσεων. Όσ πι πρβλέψιμες είναι ι εισρές χρημάτων μιας επιχείρησης τόσ είναι γενικότερα απδεκτός είναι ένας πι χαμηλός δείκτης, αν και αυτό είναι συνάρτηση κυρίως τυ κλάδυ στν πί ανήκει η επιχείρηση. Ο δείκτης αυτός δείχνει τη φαινμενική, πστική σχέση των κυκλφριακών περιυσιακών στιχείων τυ ενεργητικύ στν ισλγισμό της μνάδας με τις βραχυπρόθεσμες υπχρεώσεις. Επίσης, δείχνει τη δυνατότητα ικανπίησης των βραχυπρόθεσμων υπχρεώσεων της επιχείρησης χωρίς να καταφεύγει σε πρόσθετ δανεισμό. Επιπλέν, τ μέγεθς τυ δείκτη χαρακτηρίζει, εφόσν αυτός πραγματικά ελέγχεται από τη διίκηση, την επιχειρηματική πρσωπικότητα σαν επιθετική ή συντηρητική. Ο δείκτης χρησιμεύει στην αξιλόγηση της βραχυπρόθεσμης ρευστότητας της επιχείρησης και ιδιαίτερα στη χρήγηση πίστωσης από πρμηθευτές ή κεφαλαίων κίνησης από τις τράπεζες αλλά και στην διατήρηση αυτής, από τη διίκηση, σε ρθλγικά επίπεδα 25
Μαθηματικά Χαρακτηριστικά Δείκτη Εύρς Τιμής 1-2 Μέση Τιμή 1,5 3.2.2 Δείκτης Αμεσης Ρευστότητας (ΑΡ) ΑΡ = Κυκλφρύν Ενεργητικό Απθέματα Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις Ο συγκεκριμένς δείκτης υπλγίζεται αν διαιρεθεί τ σύνλ τυ κυκλφρύντς ενεργητικύ αφύ αφαιρεθύν τα απθέματα με τις βραχυπρόθεσμες υπχρεώσεις. Εκφράζει τη δυνατότητα της επιχείρησης να εξυπηρετήσει τις βραχυπρόθεσμες υπχρεώσεις της ρευστπιώντας τα αμέσως ρευστπιήσιμα στιχεία. Η αφαίρεση των απθεμάτων γίνεται γιατί αυτά παρυσιάζυν τη μικρότερη ρευστότητα. Ικανπιητικό επίπεδ των τιμών τυ δείκτη είναι τ μεγαλύτερ της μνάδας. 3.2.3 Δείκτης Ταμειακής Ρευστότητας (ΓΡ) Διαθέσιμα Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις Ο συγκεκριμένς δείκτης εκφράζει τ κατά πόσ τα διαθέσιμα περιυσιακά στιχεία μιας επιχείρησης καλύπτυν τις τρέχυσες και ληξιπρόθεσμες υπχρεώσεις της. Συνήθως η τιμή τυ δείκτη είναι μικρότερς της μνάδας. 26
3.2.4 Δείκτης Ταχύτητας Κυκλφρίας Απθεμάτων (ΚΤΑπθ) ΚΤΑπθ = Κόστς Πωληθέντων Μέσς όρς Απθεμάτων Ο αριθμδείκτης αυτός επιτρέπει σε πρώτη φάση να γίνει αντιληπτό πόσες φρές ανανεώθηκαν τα απθέματα της επιχείρησης σε σχέση με τις πωλήσεις της μέσα στη χρήση. Χρησιμπιείται δηλαδή για να διαπιστωθεί η ταχύτητα με την πία τα απθέματα διατέθηκαν και αντικαταστάθηκαν κατά τη διάρκεια της χρήσης. Σε ημέρες δείχνει πόσ διάστημα απαιτείται για τη ρευστπίηση των απθεμάτων. Ο δείκτης χρησιμπιείται στην καλύτερη αξιλόγηση της ρευστότητας και της πιστληπτικής και δανειληπτικής ικανότητας της μνάδας. Επίσης, χρησιμεύει εσωτερικά στην αξιλόγηση της απόδσης της πλιτικής πωλήσεων και διαχείρισης απθεμάτων της επιχείρησης από τα αντίστιχα τμήματα αυτής και εξωτερικά στην εκτίμηση της πιότητας των απθεμάτων ειδικά σε μια απόφαση υπθήκευσης των απθεμάτων από μια τράπεζα. Από τη μελέτη της διαχρνικής εξέλιξης τυ δείκτη μπρύν να εξαχθύν συμπεράσματα για τη βελτίωση ή μη της θέσης της επιχείρησης στην αγρά. Μαθηματικά Χαρακτηριστικά Δείκτη Εύρς Τιμής >1(συχνά) Η συχνότητα κατά την πία παρατηρείται ότι δείκτης είναι μεγαλύτερς από τη μνάδα εξαρτάται από τν κλάδ στν πί ανήκει η επιχείρηση αλλά και τις συνθήκες της αγράς. 27
3.2.5 Δείκτης Ταχύτητας Κυκλφρίας Απαιτήσεων (ΚΤΑπαιτ) Κόστς Πωληθέντων (με πίστωση) ΚΤΑπαιτ = -------- ----------------------- ;--------------- Μέσς ρς Απαιτήσεων 0 δείκτης αυτός δείχνει πόσες φρές μέσα στη χρήση ανακυκλώννται τα υπόλιπα τυ λγαριασμύ «Απαιτήσεις» και είναι βηθητικός στην αξιλόγηση των δεικτών ρευστότητας. Σε ημέρες δείχνει τ διάστημα πυ απαιτείται για την είσπραξη/ρευστπίηση των υπλίπων αυτών. Ο συγκεκριμένς δείκτης καταδεικνύει αν ι απαιτήσεις μιας επιχείρησης είναι πλύ μεγάλες σε σύγκριση με τις πωλήσεις της. Ανάλγς με την ταχύτητα είσπραξης των απαιτήσεων είναι χρόνς δέσμευσης των απαιτήσεων. Μεγάλη ταχύτητα στην είσπραξη των απαιτήσεων σημαίνει μικρότερη πιθανότητα ζημιών από επισφαλείς πελάτες. Η παρακλύθηση της τάσης είναι διαχρνικά χρήσιμη για την αξιλόγηση της πιότητας και της ρευστότητας των απαιτήσεων. Χρησιμεύει στην καλύτερη αξιλόγηση της ρευστότητας και της πιστληπτικής και δανειληπτικής ικανότητας της μνάδς. Χρησιμπιείται επίσης στην αξιλόγηση των πελατών της επιχείρησης από τ αντίστιχ τμήμα αυτής καθώς και τυ τμήματς εισπράξεων. Μπρεί επίσης και να χρησιμπιηθεί και στην απόφαση factoring των υπλίπων των πελατών μιας επιχείρησης. Ο δείκτης αυτός εκφράζει και την πιστωτική πλιτική της επιχείρησης πρς τυς πελάτες ή τυς πιθανύς πελάτες της αλλά και πρς τυς ανταγωνιστές της γενικότερα. Μαθηματικά Χαρακτηριστικά Δείκτη Εύρς Τιμής» 1 (3 ή 4 και πλέν φρές) Η συχνότητα κατά την πία παρατηρείται ότι δείκτης είναι μεγαλύτερς από τη μνάδα εξαρτάται από τν κλάδ στν πί ανήκει η επιχείρηση, τις πραγματικές ανάγκες και δυνατότητες αυτής αλλά και τις συνθήκες της αγράς και τν ανταγωνισμό. 28
3.2.6 Δείκτης Κυκλφριακής Ταχύτητας Πρμηθευτών 365 χ Μέσ Υψς Πρμηθευτών ΚΤΠρμ Κόστς Πωληθέντων Ο συγκεκριμένς αριθμδείκτης δείχνει πόσες φρές τ κόστς πωληθέντων καλύπτει τι > βραχυπρόθεσμες υπχρεώσεις της επιχείρησης. Αν διαιρεθεί η τιμή τυ δείκτη με τις ημέρες τπ^ χρήσης (365) πρκύπτει μέσς όρς των ημερών εξόφλησης των πρμηθευτών (σε ημέρες). 3.2.7 Δείκτης Κόστυς Πωληθέντων (ΚΠ) ΚΠ = Κόστς Πωληθέντων Σύνλ Καθαρών Πωλήσεων Δείχνει τη σχέση τυ κόστυς πωληθέντων πρϊόντων πρς τις καθαρές πωλήσεις και μετρά την απτελεσματικότητα ελέγχυ τυ κόστυς πωληθέντων. Ο δείκτης μετρά την απδτικότητα των πωλήσεων μίας επιχείρησης και αντανακλά την απτελεσματικότητα τυ τμήματς πωλήσεων να διαμρφώνει συμφέρυσες τιμές στην αγρά και τυ τμήματς πρμηθειών ή/και παραγωγής να ελέγχει τ κόστς των πρϊόντων. Μαθηματικά Χαρακτηριστικά Δείκτη Εύρς Τιμής <1 29
3.2.8 Δείκτης Ανακύκλωσης Ιδίων Κεφαλαίων (ΑΙΚ) Καθαρές Πωλτ\σεις Μέσς όρς συνόλυ ιδίων κεφαλαίων Ο δείκτης αυτός δείχνει τ σχετικό μέγεθς των ιδίων κεφαλαίων σε σύγκριση με τις πωλήσεις ή κατά πλλύς τ βαθμό ανακύκλωσης των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης με βάση τις πωλήσεις της. Χρησιμπιείται στην εκτίμηση τυ ρθλγικύ μεγέθυς των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης σε σχέση με τις πωλήσεις της. Ένας υψηλός τέτις δείκτης σημαίνει ότι η επιχείρηση πραγματπιεί μεγάλες πωλήσεις με λίγα ίδια κεφάλαια τ πί μπρεί να δηγήσει σε μεγαλύτερα κέρδη αν ι πωλήσεις είναι επικερδείς. Στην αντίθετη περίπτωση, ι ζημιές θα είναι ανάλγα μεγαλύτερες λόγω των αυξημένων χρηματικνμικών εξόδων πυ δημιυργύν τα ξένα κεφάλαια. Ένας υψηλός δείκτης επίσης είναι ένδειξη μεγάλυ κινδύνυ για τυς πιστωτές τις επιχείρησης λόγω της αρνητικής (για τυς πιστωτές) σχέσης ιδίων πρς ξένα κεφάλαια. Σε κάθε περίπτωση, δείκτης αντανακλά υψηλό επίπεδ κεφαλαιακής μόχλευσης και πιθανόν κακές σχέσης διίκησης και ιδικτησίας. Οι συνήθεις τιμές τυ δείκτη μεταβάλλνται σύμφωνα με τν κλάδ στν πί ανήκει η εκάσττε επιχείρηση. 3.2.9 Δείκτης Ανακύκλωσης Ενεργητικύ (ΑΕ) Καθαρές Πωλτ\σεις Μ έσς όρς συνόλυ Ενεργητικύ Ο δείκτης αυτός δείχνει τ σχετικό μέγεθς τυ ενεργητικύ σε σύγκριση με τις πωλήσεις (και τ αντίστρφ) ή την κυκλφρία/ανακύκλωση τυ ενεργητικύ. Χρησιμπιείται στην εκτίμηση της εντατικότητας με την πία χρησιμπιεί και εκμεταλλεύεται η επιχείρηση τα περιυσιακά της στιχεία, γενικώς, πρς επίτευξη πωλήσεων, βεβαίως. Επίσης ένας χαμηλός τέτις δείκτης μπρεί να σημαίνει, ότι υπάρχει υπερεπένδυση κεφαλαίων στην επιχείρηση σε σχέση με τις πωλήσεις πυ είναι δυνατόν να 30
πραγματπιηθύν στη δεδμένη αγρά και συγκυρία από την εν λόγω μνάδα. Τέλς απτελεί μια αρχική ένδειξη πιθανής επικερδότητας η πία μπρεί να ελεγχθεί με συνδυασμό τυ δείκτη αυτύ και των δεικτών απδτικότητας ενεργητικύ και περιθωρίυ πωλήσεων. Οι συνήθεις τιμές τυ δείκτη μεταβάλλνται σύμφωνα με τν κλάδ στν πί ανήκει η εκάσττε επιχείρηση. 3.2.10 Δείκτης Αυτνμίας (Α) Σύνλ Ιδίων Κεφαλαίων Σύνλ Παθητικύ Δείχνει τη σχέση των ίδιων κεφαλαίων της επιχείρησης πρς τ σύνλ των κεφαλαίων της. Ο δείκτης αυτός χρησιμπιείται, κυρίως στην αξιλόγηση της βιωσιμότητας μιας επιχείρησης. Χρησιμεύει επίσης στην εκτίμηση της πιστληπτικής ικανότητας μιας μνάδας δίνντας ένα μέτρ κάλυψης πυ μπρύν να πρσφέρυν ι ιδικτήτες στυς πιστωτές. Από την άλλη μεριά, η σχέση ιδίων πρς σύνλ κεφαλαίων δίνει και μια εικόνα της αυτνμίας πυ μπρεί να έχει μια επιχείρηση και της ανεξαρτησίας της από δανειακά κεφάλαια και άλλυς πιστωτές. Θα μπρύσαμε ακόμα να πύμε ότι ένας υψηλός δείκτης ιδίων πρς σύνλ κεφαλαίων τυλάχιστν δεν πρδιαθέτει αρνητικά για τη ρευστότητα στα επόμενα χρόνια αφύ από την πλευρά των ξένων κεφαλαίων η πίεση για ταμιακές εκρές εξυπηρέτησης τυς θα είναι χαμηλή και αντιμετωπίσιμη, ειδικά σε περιόδυς χαμηλής κερδφρίας. Μαθηματικά Χαρακτηριστικά Δείκτη [Β8] Εύρς Τιμής <1 31
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ 4.1 Παρυσίαση εταιριών Στη συνέχεια της παρύσας ενότητας παρυσιάζνται ι επιχειρήσεις των πίων η χρηματικνμική ανάλυση με τη βήθεια των αριθμδεικτών θα πραγματπιηθεί ακλύθως. Έτσι, θα δημιυργηθεί μια σαφή αρχική εικόνα για τ μέγεθς πυ καταλαμβάνυν ι πρς ανάλυση επιχειρήσεις στην εγχώρια αγρά και για τ πώς η συγκεκριμένη εικόνα πρόκειται ή όχι να υπστηριχθεί από τη μεταβλή των εξεταζόμενων αριθμδεικτών. Θα πρέπει να σημειωθεί πως υπλγισμός των αριθμδεικτών θα γίνει κάθε φρά για τη βασική εταιρεία τυ μίλυ έτσι ώστε να υπάρχει κινή βάση αναφράς και πρσέγγισης της μεταβλής τυς. 4.1.1 Τ Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Κέντρ Υγεία Ιστρικό της επιχείρησης 1970: Ίδρυση της επιχείρησης από μια μάδα Ελλήνων ιατρών, με στόχ τη δημιυργία ενός πρτύπυ Ιδιωτικύ Νσκμείυ. Η αρχική τυ επωνυμία ήταν «Διαγνωστικόν και Νσηλευτικόν Κέντρν «ΑΣΤΥΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ» Α.Ε.». - 1971-1973: Ανέγερση κτιριακύ συγκρτήματς στην περιχή τυ Αμαρυσίυ και τρππίηση της νμασίας στη σύγχρνη μρφή της «ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΑΘΗΝΩΝ - ΥΓΕΙΑ Α.Ε.». 1975: Χρηγείται στ ΥΓΕΙΑ άδεια λειτυργίας Γενικής Κλινικής, δυναμικότητας 311 κλινών. - 1990: Συμμετχή τυ ΥΓΕΙΑ, με πσστό συμμετχής 20%, στην ίδρυση της εταιρείας «ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ Α.Ε.». 32
1992: Συμμετχή τυ ΥΓΕΙΑ, με πσστό συμμετχής 30%, στην ίδρυση της εταιρείας «ΥΓΕΙΑ ΟΦΘΑΛΜΟΣ - ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α.Ε.». 1998: Συμμετχή τυ ΥΓΕΙΑ, με πσστό συμμετχής 10%, στην ίδρυση της εταιρείας «ΥΓΕΙΑ - ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ» και απκτά πσστό συμμετχής στην μόρρυθμ εταιρεία «ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ ΥΓΕΙΑ Α.Ε. ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ Ο.Ε.», τ πί αυξάνεται τ 2001 σε πσστό της τάξης τυ 99%. 2002: Εισαγωγή της επιχείρησης στ Χρηματιστήρι Αξιών Αθηνών Σύναψη συμφωνίας διασύνδεσης με τ Harvard Medical International, Ολκλήρωση της εξαγράς τυ 60% τυ μετχικύ κεφαλαίυ της εταιρείας ALAN MEDICAL Α.Ε. Διακπή των εργασιών της θυγατρικής εταιρείας «ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ ΥΓΕΙΑ Α.Ε. ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ Ο.Ε.». 2003: Πιστπίηση τυ τμήματς Φυσικής Ιατρικής & Απκατάστασης κατά ISO 9001: 2000. Εξαγρά τυ υπλίπυ 40% της εταιρείας ALAN MEDICAL Α.Ε. Εγκατάσταση Μνάδας Χημειθεραπειών 2004: Ένταξη στν εξπλισμό τυ νσκμείυ μηχανημάτων υψηλής τεχνλγίας, όπως τυ Gamma Knife (θεραπεία βλαβών τυ εγκεφάλυ) και τυ PET - CT (σύστημα Τμγραφίας Εκπμπής Πζιτρνίων για τη διάγνωση νεπλασματικών νόσων αλλά και εκφυλιστικών παθήσεων τυ εγκεφάλυ) 2005: Πιστπίηση τυ τμήματς Αξνικύ Μαγνητικύ Τμγράφυ & Οστεπόρωσης πιστπιείται κατά ISO 9001: 2000. 2006: Εξαγρά τυ 49% τυ ΥΓΕΙΑ Α.Ε. από τη MARFIN CAPITAL S.A. Εξαγρά τυ 24,83% τυ μετχικύ κεφαλαίυ τυ ΜΗΤΕΡΑ από τ ΥΓΕΙΑ Πιστπίηση τυ τμήματς PET/CT κατά ISO 9001: 2000. Επέκταση τυ ΥΓΕΙΑ στην Αλβανία μέσω επένδυσης συνλικύ κόστυς 30 εκατμμυρίων ευρώ. 33
o 2007: Ίδρυση της Y-PHARMA Α.Ε (εταιρείας εμπρίας φαρμακευτικών ειδών και ειδών ιατρικής γενικής χρήσεως). Εξαγρά τυ νσκμείυ «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ» στην Κύπρ Πιστπίηση των κεντρικών εργαστηρίων κατά ISO 9001:2000. - 2008: Εξαγρά των ιδιωτικών νσκμείων «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» στην Πάφ και «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ» στη Λεμεσσό καθώς και τυ 50% τυ μετχικύ κεφαλαίυ τυ Ομίλυ Νσκμείων SAFAK της Τυρκίας. Ίδρυση της εταιρίας «STEM HEALTH UNIREA S.A.» στη Ρυμανία, Δημιυργία Παιδκαρδιχειρυργικής και Παιδκαρδιλγικής Κλινικής στ ΜΗΤΕΡΑ. Ανανέωση εξπλισμύ ιατρικών μηχανημάτων και πληρφριακύ συστήματς. - 2009: Εξαγρά της εταιρείας «ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ». - 2010: Διαπίστευση τυ νσκμείυ κατά JCI (Joint Commission International) Πρμήθεια μηχανήματς Leksell Gamma KnifePerfexion o Έναρξη λειτυργία τυ Hygeia Hospital Tirana. - 2012: Εγκαίνια Υβριδικής Χειρυργικής αίθυσας τελευταίας γενιάς. - 2013: Ανάδειξη τυ ΥΓΕΙΑ ως καλύτερυ εργδότη της χρνιάς, (Ι βραβεί στην κατηγρία Employer of the Year στ διαγωνισμό European Business Awards 2012/2013) (www.hygeia.gr). Εξπλισμός - Δυναμικό To ΥΓΕΙΑ, μεταξύ άλλων, διαθέτει σύγχρν κέντρ Ακτινθεραπευτικής και Ογκλγίας με γραμμικύς επιταχυντές ELEKTA Axesse, Synergy, Platform, πρότυπη Μνάδα Εντατικής Θεραπείας και Αυξημένης φρντίδας (ΜΕΘ- ΜΑΦ), σύγχρνη Μνάδα Μεταμόσχευσης Ρευστών Οργάνων (μυελύ στών), Μνάδα Χειρυργείων Μιας Ημέρας (One Day Surgery), Τμήμα Επεμβατικής Νευρακτινλγίας, Εμβλισμών και Ανευρυσμάτων Εγκεφάλυ, σύστημα Ρμπτικής Χειρυργικής Da Vinci για αναίμακτες επεμβάσεις, σύστημα Νευρπλήγησης Stealth Station ηλεκτρνικά συνδεδεμέν με τ χειρυργικό μικρσκόπι PENTERO για αφαίρεση όγκυ στν εγκέφαλ καθώς και Μνάδα Ημερήσιας Θεραπείας (Μ.Η.Θ.) 34
Εκτείνεται σε 17 ρόφυς, στυς πίυς υφίστανται 18 χειρυργικές αίθυσες, 34 κλίνες Μνάδας Εντατικής Θεραπείας, καθώς και Μνάδα Μεταμόσχευσης Ρευστών Οργάνων (2 κλίνες). Τ Νσκμεί διαθέτει 15 τρίκλινα δωμάτια, 54 δίκλινα, 75 μνόκλινα, 18 μικρές συίτες, 6 μεγάλες συίτες. Απασχλεί δε 1.254 άτμα (έμμισθ πρσωπικό) καθώς και 750 συνεργάτες ιατρύς, 49 διαφρετικών ειδικτήτων. Κύκλς εργασιών Έτς Επεμβάσεις μιας ημέρας και Κεντρικά Χειρυργεία 2000 11.447 2001 11.282 2002 9.942 2003 9.106 2004 9.186 2005 10.526 2006 11.245 2007 12.183 2008 13.396 2009 13.799 2010 12.413 2011 13.254 2012 13.952 Πίνακας 2: Χρνική εξέλιξη των χειρυργικών επεμβάσεων πυ έλαβαν χώρα στ Νσκμεί Υγεία (www.hygeia.gr) 35
Έτς Εισαγωγές Ασθενών 2000 16.869 2001 17.613 2002 16.379 2003 13.988 2004 14.536 2005 14.893 2006 15.144 2007 16.188 2008 17.532 2009 17.103 2010 16.387 2011 16.848 2012 16.977 Πίνακας 3: Χρνική εξέλιξη εισαγωγών ασϋενών πυ έλαβαν χώρα στ Νσκμεί Υγεία (www.hygeia.gr) 4.1.2 Ο όμιλς ΙΑΣΩ Ιστρικό της επιχείρησης - 1996: Έναρξη λειτυργίας Μαιευτηρίυ ΙΑΣΩ - 1999: Τ ΙΑΣΩ απκτά τν έλεγχ τυ μαιευτηρίυ «ΗΡΑ». - 2000: Εισαγωγή τυ ΙΑΣΩ Α.Ε στην Κύρια Αγρά τυ Χρηματιστηρίυ Αθηνών. - 2001: Ίδρυση «ΙΑΣΩ Ντίων Πραστίων ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ Α.Ε.» και «ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ-ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Α.Ε.». - 2002: Ίδρυση «ΙΑΣΩ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ Α.Ε.» και «ΙΑΣΩ SERVICES Α.Ε. 36
2003: Εγκαίνια της Κλινικής ΙΑΣΩ General. 2004: Υπγραφή σύμβασης με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδς για τη δημιυργία ειδικής πιστωτικής κάρτας ΙΑΣΩ. 2005: Η εταιρεία «ΙΑΣΩ SERVICES Α.Ε.», μετνμάζεται σε «MEDSTEM SERVICES Α.Ε.». 2006: Πιστπίηση κεντρικών εργαστηρίων τυ ΙΑΣΩ με τα πρότυπ ISO 9001:2000 και ISO 9001:2008. 2007: Ανανέωση εξπλισμύ κλινικών με επένδυση ύψυς 6 εκ. ευρώ. Διαπίστευση της εταιρείας Medstem Services Α.Ε. από την ΑΑΒΒ (American Association of Blood Banks) 2008: Έναρξη λειτυργίας ΙΑΣΩ Παίδων. 2009: Ανανέωση εξπλισμύ μέσω επενδύσεων ύψυς 9,82 εκατ. ευρώ. 2010: Έναρξη λειτυργίας «ΙΑΣΩ Θεσσαλίας», δυναμικότητας 213 κλινών. 2011: Σύσταση της εταιρείας συμμετχών «HOCO Α.Ε.», όπυ η μητρική εταιρεία ΙΑΣΩ, συμμετέχει με πσστό 59,6%, Ένταξη τυ κέντρυ Απθεραπείας και Απκατάστασης «Φιλκτήτης Α.Ε» στν όμιλ ΙΑΣΩ. 2012: Πιστπίηση τυ συνόλυ των κλινικών τυ μίλυ (ΙΑΣΩ, ΙΑΣΩ General, ΙΑΣΩ Παίδων, ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, «Φιλκτήτης») κατά ISO 9001:2008 από την TUV Hellas. 37
Σύσταση μίλυ Η σύσταση τυ μίλυ ΙΑΣΩ φαίνεται στ παρακάτω διάγραμμα ΙΑ Σ Ω G E N E R A L Α.Ε. (97,07*54) MEDSTEM SERVICES Α.Ε. (99,97% ) ΙΑ Σ Ω Θ Ε Σ Σ Α Λ ΙΑ Σ Α.Ε. (7 5,8 7 % ) Γλ ψ> Τ [ i i L V 2 A 2 a. e. j \ ΙΑ Σ Ω Ε Π ΙΧ Ε ΙΡ Η Σ Ε ΙΣ Υ Γ Ε ΙΑ Σ Α.Ε. (99,97% ) ΙΑ Σ Ω Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν ΙΑ Σ Α.Ε. (100% ) ΙΑ Σ Ω Ν Ο Τ ΙΩ Ν Π Ρ Ο Α Σ Τ ΙΩ Ν Α.Ε. (100%) Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Ο Π Ο Λ Υ Δ Υ Ν Α Μ Ο Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Α.Ε. (99,97% ) HO CO (65,18% ) Φ ΙΛ Ο Κ Τ Η Τ Η Σ (87,03% ) Φ ΙΛ Ο Κ Τ Η Τ Η Σ SERVICES (100%) Διάγραμμα 7: Σύσταση τυ μίλυ ΙΑΣΩ (ΙΑΣΩ, 2013) Κύκλς εργασιών Κύκλς Εργασιώ ν ΙΑΣΩ MEDSTEM SERVICES 3% % Μ 1 ^ \ r ΙΑΣΩ GEN ERAL 34% I I ΙΑ ΣΩ 54% à ΙΑ ΣΩ ΙΑ ΣΩ GENERAL MEDSTEM SERVICES ΙΑΣΩ Θ ΕΣΣΑΛΙΑΣ Διάγραμμα 8: Κύκλς εργασιών μίλυ ΙΑΣΩ (ΙΑΣΩ, 2013) 38
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (σε χιλ. ) 2012 2011 S %Δ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 124.143 124 367-0,2% EBITDA 24.609 20.130 22,2% EBIT 13.103 8.333 57,2% ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ Φ ΟΡΩΝ 5.550 1.229 351,7% ΚΕΡΔΗ ΜΕΤΑ Α Π Ο Φ Ο ΡΟ ΥΣ -34.452-2 545 ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΚΕΡΔΟΥΣ EBITDA 19,82% 16,19% 364 bps EBIT 10,55% 6,70% 385 bps ΚΕΡΔΩΝ ΠΡΟ Φ Ο ΡΩΝ 4,47% 0,99% 348 bps ΚΕΡΔΩΝ ΜΕΤΑ Α Π Ο Φ Ο ΡΟΥΣ -27,75% -2,05% Πίνακας 4: Κατάσταση απτελεσμάτων μίλυ ΙΑΣΩ (ΙΑΣΩ, 2013) 4.1.3 Ο όμιλς Ιατρικύ Αθηνών Ιστρικό της επιχείρησης - 1984: Ίδρυση της πρώτης κλινικής «Ιατρικό Κέντρ Αθηνών» και της κλινικής «Παιδιατρικό Κέντρ Αθηνών» στ Μαρύσι. - 1991:Ίδρυση κλινικής «Ιατρικό Παλαιύ Φαλήρυ». Εισαγωγή Ομίλυ Ιατρικύ Αθηνών στ Χρηματιστήρι Αθηνών. - 1997: Έναρξη λειτυργίας κλινικής «Ιατρικό Ψυχικύ» (με την εξαγρά τυ πρώην «Απλλώνιυ Θεραπευτηρίυ»). Ίδρυση τυ ΜΕϋδΑΝΑ, θυγατρική εταιρία τυ Ομίλυ στη Ρυμανία. - 2000: Ίδρυση τυ «Ιατρικύ Διαβαλκανικύ Θεσσαλνίκης». - 2002: Ίδρυση κλινικής «Ιατρικό Δάφνης», ενός εξειδικευμένυ νεφρλγικύ κέντρυ. Λειτυργία νέυ κτιρίυ στ Ιατρικό Κέντρ Αθηνών τυ Αμαρυσίυ, Ανέγερση νέας πτέρυγας στ Ιατρικό Π. Φαλήρυ. 39
Δημιυργία νέας Μνάδας Εντατικής Θεραπείας Παίδων. - 2007:Ίδρυση κλινικής «Ιατρικό Περιστεριύ». Συμμετχή τυ Asklepios Kliniken GmbH στ μετχικό κεφάλαι τυ Ομίλυ. - 2008: Λειτυργία τρίτυ διαγνωστικύ κέντρυ τυ μίλυ MEDSANA - 2009: Έναρξη λειτυργίας της Μαιευτικής Γυναικλγικής Κλινικής ΓΑΙΑ. - 2010: Συνεργασία Μαιευτικής - Γυναικλγικής Κλινικής ΓΑΙΑ με τ Fetal Medicine Foundation (FMF) τυ Λνδίνυ - 2012: Συνεργασία Ομίλυ Ιατρικύ Αθηνών με τ πανεπιστημιακό νσκμεί της Ιατρικής Σχλής τυ Harvard, Massachusetts General Hospital (M.G.H). Σύσταση Ομίλυ Ονμασία εταιρείας Χώρα έδρας Δραστηριότητα % συμμετχής για τ έτς 2012 Εμπρία Ιατρικύ ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕΒΕ ΕΛΛΑΔΑ Εξπλισμύ & 100,00% Υγεινμικύ Υλικύ ΕΡΕΥΝΑ ΕΑΕ ΕΛΛΑΔΑ Διαγνωστικό & Θεραπευτικό Κέντρ 51,00% ΑΞΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΕΑΕ ΕΛΛΑΔΑ Διαγνωστικό Κέντρ 50,50% ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ & ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ Α.Ε. ΕΛΛΑΔΑ Παρχή Υπηρεσιών Φυσιθεραπείας & Απκατάστασης Αθλητικών Κακώσεων 33,00% HOSPITAL AFFILIATES ΕΛΛΑΔΑ Οργάνωση & Διίκηση 68,89% 40
INTERNATIONAL Νσηλευτικών Μνάδων MEDSANA BMC ΡΟΥΜΑΝΙΑ Διαγνωστικό Κέντρ 100,00% BIOAXIS SRL (πρώην MEDSANA SRL) ΡΟΥΜΑΝΙΑ Διαγνωστικό Κέντρ 78,90% EUROSITE ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑ Ίδρυση & Λειτυργία Νσηλευτικών Μνάδων 100,00% Ίδρυση, Οργάνωση & ORTELIA HOLDINGS ΚΥΠΡΟΣ Λειτυργία 99,99% Νσηλευτικών Μνάδων ΓΑΙΑ ΜΑΙΕΥΤΙΚΟ ΚΑΙ ΓΎΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΛΛΑΔΑ Μαιευτική και γυναικλγική κλινική 100,00% ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ MEDICAFE Α.Ε. ΕΛΛΑΔΑ Καφεζαχαρπλαστείκυλικεί 55,00% Εμπρία & υπηρεσίες έντυπης & ηλεκτρνικής INTEROPTICS Α.Ε. ΕΛΛΑΔΑ πληρφόρησης & 27,33% συστημάτων πληρφρικής Πίνακας 5: Σύσταση μίλυ Ιατρικό Αϋηνών (www.iatriko.gr) 41
Εξπλισμός - Δυναμικό Στην Ελλάδα Όμιλς διαθέτει και λειτυργεί 7 υπερσύγχρνες νσηλευτικές μνάδες με συνλικά 1.200 νσηλευτικές κλίνες, ένα δίκτυ από 2.800 έγκριτυς ιατρύς και 3.000 εργαζόμενυς πλήρυς απασχόλησης. Αναλυτικότερα τ άμεσα και έμμεσα απασχλύμεν πρσωπικό στν όμιλ καταγράφεται στν ακόλυθ πίνακα. Πίνακας Πρσωπικύ 2012 Νσηλευτικό 1.093 Ιατρικό (έμμισθ) 537 Παραιατρικό 171 Διικητικό 495 Τεχνικό - Βηθητικό 321 Σύνλ 2.617 Πίνακας 6: Πρσωπικό μίλυ Ιατρικό Αϋηνών (www.iatriko.gr) Κύκλς εργασιών Σύμφωνα με τις ενδιάμεσες λγιστικές καταστάσεις, κύκλς εργασιών τυ Ομίλυ μειώθηκε τ 2013 κατά 23,4% στα 133,2 εκ. ευρώ από 173,8 εκ. ευρώ τ αντίστιχ εννεάμην πέρυσι, ενώ κύκλς εργασιών της εισηγμένης εμφανίστηκε μειωμένς κατά 23,8% στα 129,7 εκ. ευρώ από 170 εκ. ευρώ τ αντίστιχ διάστημα πέρυσι. Αντίστιχα, τα μεικτά κέρδη, εμφανίζνται μειωμένα κατά 36,74% στα 27,8 εκ. ευρώ έναντι 43,9 εκ. ευρώ στν Όμιλ και κατά 41,1% στην εισηγμένη, στα 25,7 εκ. ευρώ από 43,6 εκ. ευρώ. Τα κέρδη EBITDA διαμρφώθηκαν στα 13,4 εκ. ευρώ από 30,9 εκ. ευρώ τ 9μην τυ 2012, μειωμένα κατά 56,59% στν Όμιλ, και στην εισηγμένη, μειωμένα κατά 60,56%, έπεσαν στα 12,7 εκ. ευρώ από 32,3 εκ. ευρώ τ 9μην τυ 2012. 42
Ο Όμιλς Ιατρικύ Αθηνών, εμφάνισε στ 9μην τυ 2013 ζημιές πρ φόρων 301.000 ευρώ από κέρδη 14,2 εκ. ευρώ, ενώ η μητρική εταιρία ζημιές 673.000 ευρώ, από κέρδη πρ φόρων 17,1 εκ. ευρώ τ αντίστιχ διάστημα πέρυσι. Οι ζημιές μετά από φόρυς φθάνυν στ ίδι διάστημα τα 5,6 εκ. ευρώ για τν Όμιλ από κέρδη 9,1 εκ. ευρώ και για την εισηγμένη επίσης τα 5,6 εκ.ευρώ, από κέρδη 11,9 εκ. ευρώ. Σύμφωνα με τη συνδευτική έκθεση, η εταιρεία στα πλαίσια της νέας σύμβασης μλγιακύ δανείυ, για την παρχή εγγυήσεων πρς τις δανείστριες τράπεζες εκχώρησε απαιτήσεις ύφυς 51,05 εκ. ευρώ στις 30 Σεπτεμβρίυ 2013 (www.iatronet.gr). 4.2 Ανάλυση μέσω Αριθμδεικτών Στη συνέχεια παρατίθενται ι πίνακες υπλγισμύ των εξεταζόμενων αριθμδεικτών (Ετήσιες Οικνμικές Εκθέσεις ετών 2009-2013 Ιατρικό Αθηνών Ε.Α.Ε., Όμιλς ΥΓΕΙΑ, ΙΑΣΩ) και τα διαγράμματα χρνικής μεταβλής των αντίστιχων αριθμδεικτών (Ετήσιες Οικνμικές Εκθέσεις ετών 2009-2013 Ιατρικό Αθηνών Ε.Α.Ε., Όμιλς ΥΓΕΙΑ, ΙΑΣΩ; Τσίτυ 2011) έτσι ώστε να πρκόψυν χρήσιμα συμπεράσματα για τη διαχρνική κατάσταση των πρς μελέτη επιχειρήσεων, ειδικότερα με σημεί αναφράς την χρνική περίδ της ικνμικής κρίσης και των φαινμένων πυ ακλύθησαν την εκδήλωσή της. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ι πίνακες είναι εκφρασμένι σε χιλιάδες ευρώ, ενώ για λόγυς ευκλίας των υπλγισμών, από τα αναγραφόμενα πσά στυς ισλγισμύς δεν ελήφθησαν τα τελευταία τρία ψηφία (αφύ έτσι δεν αλλιώνεται σημαντικά η εκάσττε τιμή τυ δείκτη). 43
4.2.1 Έμμεση Ρευστότητα των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Κυκλφρύν Ενεργητικό 211820 211421 211180 243517 152342 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 142658 292372 288924 194999 286390 Τιμή Δείκτη 1,48 0,72 0,73 1,25 0,53 Πίνακας 7: Υπλγισμός δείκτη έμμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΤΡΙΚΟ) 1,8 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 Έμμεση Ρευστότητα Ιατρικό 0,2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 9: Χρνική μεταβλή δείκτη έμμεσης ρευστότητας (ΙΑΤΡΙΚΟ) Από τ διάγραμμα μπρεί να παρατηρηθεί πως η εκδήλωση της κρίσης «παρέσυρε» την έμμεση ρευστότητα της επιχείρησης σε μια αντίστιχη καθδική πρεία, με εμφανές σημεί ανάκαμψης τ έτς 2012, με την τιμή μάλιστα να κυμαίνεται στα φυσιλγικά επίπεδα τυ δείκτη (εύρς 1-2), γεγνός πυ μεταφράζεται στην ύπαρξη ανάλγης ικανότητας τπ^ επιχείρησης για ικανπίηση των βραχυπρόθεσμων υπχρεώσεων. 44
2009 2010 2011 2012 2013 Κυκλφρύν Ενεργητικό 83614 119508 94021 109251 83464 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 138690 187977 133831 56794 54049 Τιμή Δείκτη 0,60 0,64 0,70 1,92 1,54 Πίνακας 8: Υπλγισμός δείκτη έμμεσης ρευστότητας (Υγεία) 2.5 Έμμεση Ρευστότητα Υγεία 2 1.5 1 0,5 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 10: Χρνική μεταβλή δείκτη έμμεσης ρευστότητας (Υγεία) Η συγκεκριμένη επιχείρηση παρυσιάζει σταθερή πρεία της έμμεσης ρευστότητας, με εμφανή ανδική πρεία τ έτς 2012, «αγγίζντας» μάλιστα τα επίπεδα της μέγιστης τιμής (με τ κυκλφρύν ενεργητικό να είναι σχεδόν διπλάσι των βραχυπρόθεσμων υπχρεώσεων). 45
2009 2010 2011 2012 2013 Κυκλφρύν Ενεργητικό 31952 33741 25993 36056 33157 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 35691 35984 51779 31204 28788 Τιμή Δείκτη 0,90 0,94 0,50 1,16 1,15 Πίνακας 9: Υπλγισμός δείκτη έμμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 Έμμεση Ρευστότητα ΙΑΣΩ Διάγραμμα 11: Χρνική μεταβλή δείκτη έμμεσης ρευστότητας (Υγεία) Στην περίπτωση τυ ΙΑΣΩ μπρεί να παρατηρηθεί μια σταθερά ανδική πρεία τυ δείκτη, η πία όμως δε μεταφράζεται αυτόματα και σε ικανπιητική κάλυψη των βραχυπρόθεσμων υπχρεώσεων της επιχείρησης, η πία λαμβάνει χώρα τα έτη 2012-13. Η απότμη πτώση τυ δείκτη τ έτς 2011 μπρεί να συνδεθεί με τη σύσταση της εταιρείας συμμετχών «HOCO Α.Ε.» και τη δέσμευση πόρων τυ κυκλφρύντς ενεργητικύ. 46
4.2.2 Ταμειακή Ρευστότητα των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Διαθέσιμα 16737 16814 12480 68944 16489 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 142658 292372 288924 194999 286390 Τιμή Δείκτη 0,12 0,06 0,04 0,35 0,06 Πίνακας 10: Υπλγισμός δείκτη ταμειακής ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΤΡΙΚΟ) 0,4 0,35 0,3 0,25 0,2 0,15 Ταμειακή Ρευστότητα Ιατρικό 0,1 0,05 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 0,06 Διάγραμμα 12: Χρνική μεταβλή δείκτη ταμειακής ρευστότητας (ΙΑΤΡΙΚΟ) Μπρεί να παρατηρηθεί πως η τιμή τυ δείκτη είναι πλύ χαμηλή, απόρρια τυ γεγνότς ότι τα επίπεδα διαθεσίμων είναι ιδιαίτερα χαμηλά σε σχέση με τα επίπεδα των υπχρεώσεων. Επίσης παρατηρείται σταθερότητα σε αυτά τα χαμηλά επίπεδα εκτός τυ 2012, η πία μπρεί να ερμηνευθεί εξαιτίας της αύξησης των διαθεσίμων και της ταυτόχρνης μείωσης των υπχρεώσεων της επιχείρησης. 47
2009 2010 2011 2012 2013 Διαθέσιμα 21695 27001 29566 21460 20564 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 138690 187977 133831 56794 54049 Τιμή Δείκτη 0,16 0,14 0,22 0,38 0,38 Πίνακας 11: Υπλγισμός δείκτη ταμειακής ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΥΓΕΙΑ) 0,6 Ταμειακή Ρευστότητα Υγεία Διάγραμμα 13: Χρνική μεταβλή δείκτη ταμειακής ρευστότητας (Υγεία) Τ ενδιαφέρν σημεί της μεταβλής τυ συγκεκριμένυ δείκτη για την περίπτωση τυ Υγεία είναι η απότμη αύξησή τυ τ 2008, απόρρια πρφανώς της πρσπάθειας άμεσης ανταπόκρισης της επιχείρησης στην ικνμική κρίση (αρχή εκδήλωσής της τ συγκεκριμέν έτς), ενώ η κατάσταση δείχνει να σταθερπιείται τα έτη 2012-2013. 48
2009 2010 2011 2012 2013 Διαθέσιμα 6428 5749 4054 4364 10426 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 35691 35984 51779 31204 28788 Τιμή Δείκτη 0,18 0,16 0,08 0,14 0,36 Πίνακας 12: Υπλγισμός δείκτη ταμειακής ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 0,4 0,35 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 Ταμειακή Ρευστότητα ΙΑΣΩ 0,05 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 14: Χρνική μεταβλή δείκτη ταμειακής ρευστότητας (ΙΑΣΩ) Τ βασικό χαρακτηριστικό της μεταβλής τυ δείκτη για τ ΙΑΣΩ είναι η διακύμανσή τυ, γεγνός πυ μπρεί να μεταφραστεί στην ύπαρξη «επχικών» αντικειμένων στν κύκλ εργασιών, υπηρεσιών δηλαδή πυ παρυσιάζυν έξαρση με εναλλακτική διαδχή ανά έτς. 49
4.2.3 Άμεση Ρευστότητα των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Κυκλφρύν Ενεργητικό 211820 211421 211180 243517 152342 Μέσς Όρς Απθεμάτων 5728 4389 5448 5084 4510 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 142658 292372 288924 194999 286390 Τιμή Δείκτη 1,44 0,71 0,71 1,22 0,52 Πίνακας 13: Υπλγισμός δείκτη άμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό) 1,8 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 Άμεση Ρευστότητα Ιατρικό 0,2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 15: Χρνική μεταβλή δείκτη άμεσης ρευστότητας (ΙΑΤΡΙΚΟ) Αρχικά μπρεί να επισημανθεί η γενικότερα υψηλή τιμή τυ δείκτη, επιδεικνύντας έτσι την ευρύτερα αυξημένη πιστληπτική ικανότητα της επιχείρησης, η πία τέθηκε υπό αμφισβήτηση την περίδ της κρίσης, με σημάδια ανάκαμψης τ έτς 2012 αλλά νέα πτώση τ 2013, επιδεικνύντας ότι η επιχείρηση δεν έχει ακόμα πλήρως ανακάμψει, χωρίς αυτό να σημαίνει πρβλήματα πιστληπτικής ικανότητας. 50
2009 2010 2011 2012 2013 Κυκλφρύν Ενεργητικό 83614 119508 94021 109251 83464 Μέσς Όρς Απθεμάτων 1898 2596 1753 1788 1834 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 138690 187977 133831 56794 54049 Τιμή Δείκτη 0,59 0,62 0,69 1,89 1,51 Πίνακας 14: Υπλγισμός δείκτη άμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (Υγεία) Άμεση Ρευστότητα Υγεία 2 1,8 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 16: Χρνική μεταβλή δείκτη άμεσης ρευστότητας (ΥΓΕΙΑ) Τ διάγραμμα καταδεικνύει σταθερότητα όσν αφρά στην ικανότητα της επιχείρησης να ανταπκρίνεται στις τρέχυσες υπχρεώσεις της, με αυτήν όμως την ικανότητα να είναι περιρισμένη (χαμηλή τιμή τυ δείκτη). Η κατάσταση βελτιώνεται κατά πλύ τα έτη 2012 και 2013, με τη βελτίωση αυτή να φείλεται στην αντίστιχη μείωση των βραχυπρόθεσμων υπχρεώσεων (σύμφωνα με τις τιμές τυ παραπάνω πίνακα). 51
2009 2010 2011 2012 2013 Κυκλφρύν Ενεργητικό 31952 33741 25993 36056 33157 Μέσς Όρς Απθεμάτων 2357 1789 1526 1131 1141 Βραχυπρόθεσμες Υπχρεώσεις 35691 35984 51779 31204 28788 Τιμή Δείκτη 0,83 0,94 0,50 1,16 1,15 Πίνακας 15: Υπλγισμός δείκτη άμεσης ρευστότητας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 1,4 Άμεση Ρευστότητα ΙΑΣΩ 0,2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 17: Χρνική μεταβλή δείκτη άμεσης ρευστότητας (ΙΑΣΩ) Ο συνκεκριμένς δείκτης καταδεικνύει εξαρχής ένα ζήτημα στην πιστληπτική ικανότητα της επιχείρησης. Εντύτις, η συνεχής ανδική πρεία τυ δείκτη μαρτυρά συνεχή βελτίωση στ συγκεκριμέν θέμα (με την ανδική αυτή πρεία να συνεχίζεται ακόμα και την περίδ εκδήλωσης της κρίσης). 52
4.2.4 Κόστς Πωληθέντων των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 235779 191247 168286 162380 139556 Σύνλ Καθαρών Πωλήσεων 279397 220417 207034 224553 137708 Τιμή Δείκτη 0,84 0,87 0,81 0,72 1,01 Πίνακας 16: Υπλγισμός δείκτη κόστυς πωληϋέντων για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό) 1,4 Κόστς Πωληθέντων Ιατρικό 0,6 0,4 0,2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 18: Χρνική μεταβλή δείκτη κόστυς πωληθέντων (Ιατρικό) Ααμβάνντας υπόψη τ γεγνός ότι η επιθυμητή τιμή τυ δείκτη είναι κάτω της μνάδας, μπρεί να παρατηρηθεί πως η απδτικότητα τυ τμήματς πωλήσεων δεν κινείται σε απλύτως ικανπιητικά επίπεδα. Εντύτις, την περίδ της κρίσης η απδτικότητα αυτή αυξάνεται, γεγνός πυ μπρεί να μεταφραστεί ως απτέλεσμα της πρσπάθειας της εταιρείας να «περιχαρακωθεί» εν όψειτης κρίσης. 53
2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 115443 121654 122486 121804 118109 Σύνλ Καθαρών Πωλήσεων 141423 139742 141731 138509 121905 Τιμή Δείκτη 0,82 0,87 0,86 0,88 0,97 Πίνακας 17: Υπλγισμός δείκτη κόστυς π,ωληϋέντων για τα έτη 2009-2013 (Υγεία) 1,2 Κόστς Πωληθέντων Υγεία ι 0,8 0,98 «9-0,07 0,&ΰ " * ^ 0,88 0,97 0,6 0,4 0,2 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 19: Χρνική μεταβλή δείκτη κόστυς πωληθέντων (Υγεία) Η πρεία τυ δείκτη καταδεικνύει την απδτική λειτυργία τυ τμήματς πωλήσεων της εταιρείας, με την τιμή τυ να διατηρείται σταθερά κάτω από τη μνάδα. 54
2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 35532 30075 27174 52228 47650 Σύνλ Καθαρών Πωλήσεων 44773 34564 30125 67519 56442 Τιμή Δείκτη 0,79 0,87 0,90 0,77 0,84 Πίνακας 18: Υπλγισμός δείκτη κόστυς πωληϋέντων για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 Κόστς Πωληθέντων ΙΑΣΩ 0,2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 20: Χρνική μεταβλή δείκτη κόστυς πωληϋέντων (ΙΑΣΩ) Σύμφωνα με τ παραπάνω διάγραμμα, ενώ αρχικά η λειτυργία τυ τμήματς πωλήσεων (όχι μόν από πλευράς ύψυς πωλήσεων αλλά και από πλευράς τιμών στις πίες πραγματπιύνται ι πωλήσεις) δεν ήταν ικανπιητική, από τ 2007 δείκτης διατηρείται κάτω από τη μνάδα με μικρές διακυμάνσεις. 55
4.2.5 Χρόνς Παραμνής Απθεμάτων των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 235779 191247 168286 162380 139556 Μέσς Όρς Απθεμάτων 5728 4389 5448 5084 4510 Τιμή Δείκτη 8,87 8,38 11,82 11,43 11,80 Πίνακας 19: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό) 14 12 10 8 6 4 2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 21: Χρνική μεταβλή δείκτη παραμνής απθεμάτων (Ιατρικό) Παρατηρώντας την ταχύτητα κυκλφρίας των απθεμάτων για τη συγκεκριμένη εταιρεία, μπρεί να δηγηθεί κανείς στ συμπέρασμα πως αυτή διατηρείται σταθερή, καταδεικνύντας αντίστιχη σταθερότητα στη διαδικασία πωλήσεων 56
2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 115443 121654 122486 121804 118109 Μέσς Όρς Απθεμάτων 1898 2596 1753 1788 1834 Τιμή Δείκτη 6,00 7,79 5,22 5,36 5,67 Πίνακας 20: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (Υγεία) Παραμνή Απθεμάτων Υγεία 2 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 22: Χρνική μεταβλή δείκτη παραμνής απθεμάτων (Υγεία) Τ συγκεκριμέν διάγραμμα έρχεται σε απόλυτη συμφωνία με τ αντίστιχ πρηγύμεν (τυ δείκτη κόστυς πωληθέντων) σχετικά με την απδτική λειτυργία τυ τμήματς πωλήσεων της εταιρείας, αφύ χρόνς παραμνής των απθεμάτων συνεχώς μειώνεται. 57
2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 35532 30075 27174 52228 47650 Μέσς Όρς Απθεμάτων 2357 1789 1526 1131 1141 Τιμή Δείκτη 24,21 21,71 20,50 7,90 8,74 Πίνακας 21: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 30 Παραμνή Απθεμάτων ΙΑΣΩ 25 20 15 10 9 5 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 20: Διάγραμμα 23: Χρνική μεταβλή δείκτη παραμνής απθεμάτων (ΙΑΣΩ) Αντίστιχη διακύμανση με τυς πρηγύμενυς δείκτες παρυσιάζει και συγκεκριμένς, Ειδικότερα όσν αφρά στην περίδ 2009-2012 χρόνς παραμνής των απθεμάτων σχεδόν διπλασιάστηκε, γεγνός πυ μπρεί να ερμηνευθεί ως δυσλειτυργία τυ τμήματς πωλήσεων της εταιρείας. 58
4.2.6 Ανακύκλωση Ιδίων Κεφαλαίων των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Καθαρές Πωλήσεις 279397 220417 207034 224553 137708 Σύνλ Ιδίων Κεφαλαίων 179399 173186 161863 147646 100030 Τιμή Δείκτη 1,56 1,27 1,28 1,52 1,38 Πίνακας 22: Υπλγισμός δείκτη ανακύκλωσης ίδιων κεφαλαίων για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό) 3 Ανακύκλωση Ιδίων Κεφαλαίων Ιατρικό 0,5 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 24: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ιδίων κεφαλαίων (Ιατρικό) Ο συγκεκριμένς δείκτης για τ Ιατρικό παρυσιάζει σταθερή πρεία, σε όχι υψηλή τιμή, γεγνός πυ μεταφράζεται σε ισρρπία πωλήσεων και ιδίων κεφαλαίων αλλά και σε ύπαρξη τυ αναμενόμενυ κινδύνυ για τυς πιστωτές. Εξαίρεση απτελεί τ έτς 2005, χωρίς όμως η συγκεκριμένη κατάσταση να είχε συνέχεια. 59
2009 2010 2011 2012 2013 Καθαρές Πωλήσεις 141423 139742 141731 138509 121905 Σύνλ Ιδίων Κεφαλαίων 394613 320112 371651 231659 213186 Τιμή Δείκτη 0,36 0,44 0,38 0,60 0,57 Πίνακας 23: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απϋεμάτων για τα έτη 2009-2013 (Υγεία) 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 Ανακύκλωση Ιδίων Κεφαλαίων Υγεία 0,2 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 25: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ίδιων κεφαλαίων (Υγεία) Η πτώση τυ δείκτη από τ έτς 2006 και μετά «μαρτυρά» πως για την πραγματπίηση των ίδιων πωλήσεων απαιτήθηκε η χρήση αυξημένων ιδίων κεφαλαίων. Η αναλγία πωλήσεων και ιδίων κεφαλαίων διατηρήθηκε σταθερή σε όλη την περίδ 2007-13, με μικρές διακυμάνσεις. 60
2009 2010 2011 2012 2013 Καθαρές Πωλήσεις 44773 34564 30125 67519 56442 Σύνλ Ιδίων Κεφαλαίων 168377 181314 189718 167623 159667 Τιμή Δείκτη 0,27 0,19 0,16 0,40 0,35 Πίνακας 24: Υπλγισμός δείκτη χρόνυ παραμνής απθεμάτων για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) Ανακύκλωση Ιδίων Κεφαλαίων ΙΑΣΩ Διάγραμμα 26: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ιδίων κεφαλαίων (ΙΑΣΩ) Η πρεία τυ συγκεκριμένυ δείκτη και ι υψηλές τυς τιμές την περίδ 2006-2007 μεταφράζεται σε αύξηση των πωλήσεων με λιγότερα ιδία κεφάλαια, με ταυτόχρνη όμως αύξηση τυ κινδύνυ για τυς πιστωτές. Εντύτις, η εκδήλωση της κρίσης αφενός μείωσε τις πωλήσεις και αφετέρυ αύξησε τα ιδία κεφάλαια πρκειμένυ να ανταπκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις της κρίσης. 61
4.2.7 Ταχύτητα Κυκλφρίας Πρμηθευτών των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 235779 191247 168286 162380 139556 Ύφς Πρμηθευτών 83696 83288 78275 99205 84337 Τιμή Δείκτη 129,57 158,96 169,77 222,99 220,58 Πίνακας 25: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας πρμηθευτών για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό) 100 50 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 27: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας πρμηθευτών (Ιατρικό) Η ταχύτητα εξόφλησης των πρμηθευτών απτελεί μια σημαντική παράμετρ σχετικά με τη λειτυργία μιας επιχείρησης ή τυλάχιστν με την κατεύθυνση λειτυργίας της. Στην περίπτωση τυ Ιατρικύ, μπρεί να παρατηρηθεί πως η συγκεκριμένη παράμετρς παρυσιάζει διακυμάνσεις, με αυξητική μάλιστα τάση, γεγνός πυ μπρεί να συσχετιστεί με 62
την αυξημένη ανχή της αγράς σε διαδικασίες εξόφλησης και την ευρύτερη μειωμένη ρευστότητα. 2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 115443 121654 122486 121804 118109 Υψς Πρμηθευτών 22083 29252 31038 40835 38285 Τιμή Δείκτη 69,82 87,77 92,49 122,37 118,31 Πίνακας 26: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας πρμηθευτών για τα έτη 2009-2013 (Υγεία) 180 160 140 Κυκλφρία Πρμηθευτών Υγεία 120 100 80 60 40 118 20 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 28: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας πρμηθευτών (Υγεία) Αυτή η αύξηση των ημερών εξόφλησης των πρμηθευτών από την αρχή εκδήλωσης της κρίσης μέχρι σήμερα, παρατηρείται και στην περίπτωση τυ Υγεία, σε χαμηλότερα βέβαια επίπεδα σε σχέση με τ Ιατρικό. 63
2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 35532 30075 27174 52228 47650 Ύψς Πρμηθευτών 20660 19582 14563 16410 16107 Τιμή Δείκτη 212,23 237,65 195,61 114,68 123,38 Πίνακας 27: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας πρμηθευτών για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 250 Κυκλφρία Πρμηθευτών ΙΑΣΩ 50 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 29: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας πρμηθευτών (ΙΑΣΩ) Ενδιαφέρν παρυσιάζει η διακύμανση τυ δείκτη στην περίπτωση τυ ΙΑΣΩ, με την απότμη αύξηση τυ δείκτη αμέσως μετά την κρίση (2009) να είναι αναμενόμενη. Εντύτις, από τ 2010 είναι σαφής η πρόθεση της εταιρείας για ταχύτερη εξόφληση των πρμηθευτών της, με την αντίστιχη μείωση τυ δείκτη όπως φαίνεται στ διάγραμμα. 64
4.2.8 Ταχύτητα Κυκλφρίας Απαιτήσεων των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 235779 191247 168286 162380 139556 Απαιτήσεις 159314 160983 161771 155503 109363 Τιμή Δείκτη 1,48 1,19 1,04 1,04 1,28 Πίνακας 28: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας απαιτήσεων για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό) 3 Κυκλφρία Απαιτήσεων Ιατρικό 0,5 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 30: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας απαιτήσεων (Ιατρικό) Όσν αφρά στ ύφς τυ δείκτη, η είσπραξη των απαιτήσεων δεν κυμαίνεται σε ικανπιητικά επίπεδα. Ακλυθεί μάλιστα πτωτική τάση, με απτέλεσμα να παρυσιάζεται αυξημένη πιθανότητα ζημιών λόγω επισφαλών πελατών αλλά και να εκδηλώνεται «χαλαρή» πιστωτική πλιτική της επιχείρησης, μια πλιτική πυ μπρεί να μην είναι κατ' ανάγκη απτέλεσμα απφάσεων αλλά απτέλεσμα αναγκαίων πρσαρμγών στις συνθήκες της αγράς. 65
2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 115443 121654 122486 121804 118109 Απαιτήσεις 57504 81786 58115 80694 52829 Τιμή Δείκτη 2,01 1,49 2,11 1,51 2,24 Πίνακας 29: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας απαιτήσεων για τα έτη 2009-2013 (Υγεία) Κυκλφρία Απαιτήσεων Υγεία ι 0,5 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 31: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας απαιτήσεων (Υγεία) Ο συγκεκριμένς δείκτης για τ Υγεία παρυσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις, μαρτυρώντας έτσι αλλαγές στην πλιτική της εταιρείας σχετικά με τν τμέα των απαιτήσεων. Παραμένει όμως σε υψηλά επίπεδα, ειδικά αν συγκριθεί με τα αντίστιχα επίπεδα τυ Ιατρικύ. Η επίπτωση της ικνμικής κρίσης στν τμέα των απαιτήσεων είναι εμφανής εξαιτίας της παρατηρύμενης πτώσης. 66
2009 2010 2011 2012 2013 Κόστς Πωληθέντων 35532 30075 27174 52228 47650 Απαιτήσεις 11958 14275 7397 3746 6247 Τιμή Δείκτη 2,97 2,11 3,67 13,94 7,63 Πίνακας 30: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας κυκλφρίας απαιτήσεων για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 32: Χρνική μεταβλή δείκτη κυκλφρίας απαιτήσεων (ΙΑΣΩ) Η είσπραξη των απαιτήσεων για τη συγκεκριμένη εταιρεία κινείται σε ικανπιητικά επίπεδα, με σημαντική την αύξηση τυ σημειώνεται την περίδ 2011-2013, μια εξέλιξη πυ αντανακλά την πρσπάθεια της εταιρείας να ανταπεξέλθει στα δεδμένα της κρίσης, ελαχιστπιώντας την πιθανότητα ζημιών από επισφαλείς πελάτες και εκφράζντας την αυστηρότερη πιστωτική της πλιτική. 67
4.2.9 Ανακύκλωση Ενεργητικύ των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Σύνλ Καθαρών Πωλήσεων 279397 220417 207034 224553 137708 Ενεργητικό 503821 502712 489158 522554 418988 Τιμή Δείκτη 0,55 0,44 0,42 0,43 0,33 Πίνακας 31: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας ανακύκλωσης ενεργητικύ για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό) Ανακύκλωση Ενεργητικύ Ιατρικό Διάγραμμα 33: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ενεργητικύ (Ιατρικό) Ο δείκτης παρυσιάζει μια σχετική σταθερότητα, παραμένντας όμως σε χαμηλά επίπεδα, μαρτυρώντας μια αντίστιχη σταθερή πλιτική όσν αφρά στην εκμετάλλευση των περιυσιακών στιχείων της εταιρείας για την πραγματπίηση πωλήσεων. 68
2009 2010 2011 2012 2013 Σύνλ Καθαρών Πωλήσεων 141423 139742 141731 138509 121905 Ενεργητικό 554885 525097 522313 401845 374976 Τιμή Δείκτη 0,25 0,27 0,27 0,34 0,33 Πίνακας 32: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας ανακύκλωσης ενεργητικύ για τα έτη 2009-2013 (Υγεία) ι 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 Ανακύκλωση Ενεργητικύ Υγεία 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 34: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ενεργητικύ (Υγεία) Στη συγκεκριμένη μεταβλή τυ δείκτη αξισημείωτη είναι η μείωση της τιμής τυ την περίδ 2005-07, γεγνός πυ μπρεί να ερμηνευθεί από την υπερπένδυση κεφαλαίων σε τμείς πυ δεν συμβάλλυν με απδτικό τρόπ στην αντίστιχη τυλάχιστν αύξηση των πωλήσεων. 69
2009 2010 2011 2012 2013 Σύνλ Καθαρών Πωλήσεων 44773 34564 30125 67519 56442 Ενεργητικό 296292 305322 302696 273459 274359 Τιμή Δείκτη 0,15 0,11 0,10 0,25 0,21 Πίνακας 33: Υπλγισμός δείκτη ταχύτητας ανακύκλωσης ενεργητικύ για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 Ανακύκλωση Ενεργητικύ ΙΑΣΩ 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 35: Χρνική μεταβλή δείκτη ανακύκλωσης ενεργητικύ (ΙΑΣΩ) Σημαντική μείωση τυ δείκτη παρατηρείται κατά την περίδ 2007-2009, μια εξέλιξη η πία μπρεί να συνδυαστεί με την ανανέωση τυ εξπλισμύ της εταιρείας, με σημαντικό μάλιστα ύφς επένδυσης, μια επένδυση η πία είναι αναμενόμεν να μην απδώσει τα ανάλγα σε σύντμ τυλάχιστν χρνικό διάστημα. 70
4.2.10 Αυτνμία των πρς ανάλυση επιχειρήσεων 2009 2010 2011 2012 2013 Σύνλ Ιδίων Κεφαλαίων 179399 173186 161863 147646 100030 Παθητικό 503821 502712 489158 552554 418988 Τιμή Δείκτη 0,36 0,34 0,33 0,27 0,24 Πίνακας 34: Υπλγισμός δείκτη αυτνμίας για τα έτη 2009-2013 (Ιατρικό) 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 36: Χρνική μεταβλή δείκτη αυτνμίας (Ιατρικό) Ο συγκεκριμένς δείκτης παρυσιάζει σχετική σταθερότητα ως πρς τη μεταβλή τυ, με την επιρρή της ικνμικής κρίσης να εκφράζεται με μικρή μείωση τυ δείκτη, μειώνντας έτσι την ανεξαρτησία της εταιρείας από δανειακά κεφάλαια. 71
2009 2010 2011 2012 2013 Σύνλ Ιδίων Κεφαλαίων 394613 320112 371651 231659 213186 Παθητικό 554885 525097 522313 401845 374976 Τιμή Δείκτη 0,71 0,61 0,71 0,58 0,57 Πίνακας 35: Υπλγισμός δείκτη αυτνμίας για τα έτη 2009-2013 (Υγεία) 0,8 0,7 Αυτνμία Υγεία 0,6 0,5 0,57 0,4 0,3 0,2 0,1 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 37: Χρνική μεταβλή δείκτη αυτνμίας (Υγεία) Ο δείκτης της Αυτνμίας για τ Υγεία παρυσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις, παραμένντας όμως σε υψηλά επίπεδα, μαρτυρώντας όμως ένα γενικότερ υψηλό δυναμικό βιωσιμότητας της επιχείρησης. 72
2009 2010 2011 2012 2013 Σύνλ Ιδίων Κεφαλαίων 168377 181314 189718 167623 159667 Παθητικό 296292 305322 302696 273459 264025 Τιμή Δείκτη 0,57 0,59 0,63 0,61 0,60 Πίνακας 36: Υπλγισμός δείκτη αυτνμίας για τα έτη 2009-2013 (ΙΑΣΩ) 0,7 Αυτνμία ΙΑΣΩ 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διάγραμμα 38: Χρνική μεταβλή δείκτη αυτνμίας (ΙΑΣΩ) Τ παραπάνω διάγραμμα παρυσιάζει ένα σημαντικό παράδξ εφόσν πρσεγγιστεί υπό τ πρίσμα της ικνμικής κρίσης. Εντύτις, μπρεί να ερμηνευθεί με την αύξηση των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης (επενδύσεις μετόχων), τα πία στη συνέχεια παρέμειναν σε ισρρπία με τ παθητικό της επιχείρησης. Η βιωσιμότητα επμένως της εταιρείας παραμένει σε ικανπιητικά επίπεδα, ανταπκρινόμενη με επιτυχία στην υφιστάμενη κρίση. 73