Αναθεωρημένο Εκπαιδευτικό Υλικό και Τεκμηρίωση Αλλαγών με Βάση το Oμαδικό Παραδοτέο

Αναθεωρημένο Εκπαιδευτικό Υλικό και Τεκμηρίωση Αλλαγών με Βάση το Oμαδικό Παραδοτέο ΕΡΓΑΣΙΑ ALMA ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΟΝΟΜΑΤΑ ΟΜΑΔΑΣ ALMA ΜΑΓΓΙΝΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ [Μ1175] ΧΑΡΑΚΛΙΑ ΔΗΜΗΤΡΑ-ΜΑΡΙΑ [Μ1206] ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ [Μ1182] ΓΑΡΓΑΝΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ [Μ1172] ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ [Μ1171] ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ [Μ1112] 1

Ακολουθούν τα σχόλια που λάβαμε από την ομαδική αξιολόγηση μαζί με την αξιολόγηση της ομάδας ALMA για τα σχόλια αυτά. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ALMA Στα πλαίσια της αξιολόγησης της εργασίας ALMA θα διερευνηθεί, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης, ο βαθμός στον οποίο το εκπαιδευτικό υλικό που αναπτύχθηκε για την ενότητα «Δομή Επιλογής» ικανοποιεί τις προδιαγραφές που θέτει το περιβάλλον ALMA (για το εκπαιδευτικό υλικό). Σε γενικές γραμμές, διαπιστώθηκε ότι το υλικό που ανέπτυξαν οι συγγραφείς της ενότητας ακολουθεί τη θεωρία μάθησης βάσει της οποίας έχει αναπτυχθεί το εκπαιδευτικό περιβάλλον ALMA. Επίσης παρουσιάζονται αναλυτικά οι βασικές έννοιες που εμπλέκονται στη συγκεκριμένη διδακτική ενότητα. Το γεγονός ακόμη ότι ο μαθητής καλείται να μελετήσει κείμενο κατάλληλης συνάφειας ανάλογα με το γνωστικό του υπόβαθρο, του δίνει τη δυνατότητα να ξεπερνάει τις παρανοήσεις που μπορεί να έχει για τις διάφορες έννοιες. Τέλος είναι πολύ σημαντικό το ότι υπάρχουν στοιχεία εξατομίκευσης του περιβάλλοντος για χρήστες με διαφορετικά μαθησιακά προφίλ, καθώς προτείνονται διαφορετικές διαδρομές ανάλογα με το προφίλ του μαθητή. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δημιουργοί της εργασίας έχουν προσέξει τόσο τα κείμενα όσο και τις ερωτήσεις δραστηριότητες, ώστε να μην ξεφεύγουν απο τους μαθησιακούς στόχους και να εκφράζουν με τον καλύτερο τρόπο την ύλη. Έχει γίνει χρήση όλων των δυνατοτήτων που προσφέρει το ALMA στον εκπαιδευτικό για την δημιουργία ενός πλήρους εκπαιδευτικού υλικού το οποίο θα επιτύχει τους μαθησιακούς στόχους και θα καταφέρει να μεταδώσει αποδοτικά και ευχάριστα όλη την πληροφορία της συγκεκριμένης ύλης. 1 ο Κριτήριο Αξιολόγησης: Συνοχή κειμένων Η συνοχή των κειμένων (θα εξετάσετε και τις 4 εκδόσεις του κειμένου) τόσο σε τοπικό όσο και σε συνολικό επίπεδο είναι τέτοια ώστε τα κείμενα να είναι κατάλληλα για αναγνώστες με διαφορετικό γνωστικό υπόβαθρο; Γενική αξιολόγηση (κριτηρίου): Διαπιστώθηκε, γενικά, ότι η συνοχή των κειμένων (και των τεσσάρων εκδόσεων), τόσο σε τοπικό όσο και σε συνολικό επίπεδο, είναι τέτοια ώστε τα κείμενα να είναι κατάλληλα για αναγνώστες με διαφορετικό γνωστικό υπόβαθρο. Το περιεχόμενο των κειμένων καθώς και οι έννοιες-δομές που διαπραγματεύονται, ανταποκρίνεται επαρκώς στο επίπεδο των μαθητών Γ' Λυκείου. Το εργαλείο ALMA έχει χρησιμοποιηθεί επαρκώς για την επίτευξη των μαθησιακών στόχων αναλόγως 2

με το μαθησιακό στυλ του κάθε μαθητή. Οι ιδέες και οι σχέσεις των εννοιών μέσα στα κείμενα είναι αρκετά ικανοποιητική, καθώς έχει δοθεί ιδιαίτερη προσοχή έτσι ώστε τα κείμενα να γίνονται κατανοητά. (Σημειώνεται ότι η συνοχή στη συνέχεια μπορεί να αναφέρεται και ως συνάφεια) Αιτιολόγηση: Πριν την τεκμηρίωση της συνοχής των τεσσάρων εκδόσεων του κειμένου, οι οποίες δημιουργούνται μεταβάλλοντας τη συνάφεια, κρίνεται απαραίτητο να σημειωθούν οι ακόλουθες παρατηρήσεις: Υπάρχουν λίγα σημεία (προτάσεις), που διαφοροποιούν τα κείμενα μεταξύ τους παρ όλο που έχουν τον ίδιο βαθμό συνάφειας (όπως αυτά είναι στα αρχεία Word στο http://alma2013.wikispaces.com/home όπου υπάρχει και ο ανάλογος χρωματισμός που διευκολύνει τις μεταξύ τους συγκρίσεις). Ενδεικτικά αναφέρεται η πρόταση: «Ο συλλογισμός αυτός οδηγεί στον επόμενο αλγόριθμο», η οποία δεν υπάρχει στο πρώτο κείμενο (lg), ενώ υπάρχει στο δεύτερο (lg). Το πιθανότερο είναι ότι απλά ξεχάστηκε να περαστούν τα σημεία που είναι με κόκκινο στο lg (αφού ορθώς έχουν τονιστεί με κόκκινο -υπόδειξη χρωμάτων με βάση το αρχείο lg: lg - για να φανεί ότι πρόκειται για αλλαγή προκειμένου να μειωθεί η τοπική συνάφεια) στο πρώτο κείμενο (lg). Το παραπάνω σχόλιο ειναι εύστοχο. Υπάρχουν κάποιες αλλαγές στο lg που πρεπει να αφαιρεθούν. «Ο συλλογισμός αυτός οδηγεί στον επόμενο αλγόριθμο.» αφαιρέθηκε από το κείμενο lg. Στην πρόταση: «Πολλαπλές επιλογές μπορούν να γίνουν και με μία εμφωλευμένη δομή, όπου υπάρχει όταν μια δομή τοποθετηθεί στην θέση μιας απλής εντολής μιας οποιαδήποτε άλλης δομής.», το τμήμα που είναι με κόκκινο χρώμα έχει προστεθεί στο lg και έχει τονιστεί με κόκκινο, ενώ δεν συμβάλει στη μείωση της τοπικής συνάφειας (που σημαίνει ο χρωματισμός του). Αλλά ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι προστέθηκε για την αύξηση της συνολικής συνάφειας, τότε αυτό δε θα ήταν ορθό, αφού αυτή η φράση (με κόκκινο) αυξάνει την τοπική και όχι τη συνολική συνάφεια, καθώς προστίθενται πληροφορίες. Επομένως θα ταίριαζε καλύτερα να προστεθεί αυτή η πρόταση στα κείμενα με μέγιστη τοπική συνάφεια. 3

«, όπου υπάρχει όταν μια δομή τοποθετηθεί στην θέση μιας απλής εντολής μιας οποιαδήποτε άλλης δομής.» αφαιρέθηκε από το κείμενο lg. Συνεπώς, τα κείμενα παρουσιάζουν ικανοποιητική συνοχή τόσο σε τοπικό όσο και σε συνολικό επίπεδο. Στις τέσσερις εκδόσεις του κειμένου είναι ομαλή η μετάβαση από τη μία δομή στην άλλη, ενώ είναι κατανοητά τα επιπλέον προβλήματα που λύνει η κάθε νέα δομή. Παρόλα αυτά θεωρείται ότι λείπει και στις τέσσερις εκδόσεις μια παράγραφος συνολικής εισαγωγής στο θέμα, που να αποτελεί κάτι σαν περίληψη των θεμάτων που στη συνέχεια πραγματεύονται αναλυτικά οι υποενότητες. Προτείνεται η συμπλήρωση του κειμένου με μια εισαγωγική γενική παράγραφο που θα εισάγει τον αναγνώστη στο θέμα και θα το συνδέει με τις προηγούμενες γνώσεις του (δομή ακολουθίας). Θα έπρεπε δηλαδή να υπάρχει μια εισαγωγική παράγραφος, ώστε οι μαθητές να δουν εκδοχές ενός προβλήματος της καθημερινής ζωής, έτσι ώστε οι δομές που παρουσιάζονται να προκύψουν αναγκαία. Ως κατακλείδα της παραγράφου θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μια φράση του τύπου στις παρακάτω υποενότητες παρουσιάζονται η δομή επιλογής, οι διαδικασίες πολλαπλών επιλογών και οι εμφωλευμένες διαδικασίες, προκειμένου όλες μαζί να αποτελέσουν ένα συνεκτικό σύνολο ώστε περισσότεροι τύποι πιο σύνθετων προβλημάτων να μπορούν να προσεγγιστούν. Προσθέσαμε μια εισαγωγή σε όλα τα κείμενα. Ακόμα η ενότητα «Αρχική Ταξινόμηση» δίνει μια ιδέα για το τι θα μάθουν οι μαθητές μιας και οι ερωτήσεις βασίζονται σε αυτά που θα διδαχθούν. I. Κείμενο lg (Ελάχιστη συνάφεια σε τοπικό και συνολικό επίπεδο) Σε γενικές γραμμές, το κείμενο έχει ελάχιστη τοπική και συνολική συνάφεια, καθώς απουσιάζουν μακρο-προτάσεις, αλλά και συνδέσεις ανάμεσα στις έννοιες. Ωστόσο, οι παρακάτω αλλαγές θα μπορούσαν να συμβάλουν στην περαιτέρω μείωση της τοπικής και συνολικής συνάφειας: Όλοι οι τίτλοι των ενοτήτων (δηλαδή των υποπαραγράφων) θα μπορούσαν να παραληφθούν (εκτός ίσως από τους τίτλους των παραδειγμάτων), δηλαδή να υπάρχει μόνο ένας τίτλος στην αρχή «Δομή Επιλογής» για όλο το κείμενο, και να προστεθούν (οι τίτλοι ενοτήτων) μόνο στα κείμενα με μέγιστη συνολική συνάφεια. 4

Θεωρούμε σωστό να αφαιρεθούν οι επικαφαλίδες για τις 3 ενότητες, αλλα όχι από τα παραδείγματα. (Οι επικεφαλίδες αφαιρέθηκαν από το κείμενο lg) H πρόταση: «Έτσι προκειμένου να βρεθεί η απόλυτη τιμή, αρκεί να ελεγχθεί, αν τυχόν ο δεδομένος αριθμός είναι αρνητικός, οπότε στην περίπτωση αυτή πρέπει να βρεθεί ο αντίθετός του», θα μπορούσε να παραληφθεί και να προστεθεί μόνο στα κείμενα με μέγιστη τοπική συνάφεια, διότι προσθέτει πληροφορίες (οι οποίες συνδέουν μη γνωστές έννοιες με γνωστές) και επιπλέον έχει και το σύνδεσμο Έτσι (άρα είναι συνδετική πρόταση που καθορίζει τη σχέση μεταξύ φράσεων ή ιδεών). Θεωρούμε σωστό το σχόλιο και γι αυτό αφαιρέθηκε η πρόταση από τα κείμενα lg και lg. Η πρόταση «Στη συνέχεια δίνονται δύο παραδείγματα ενεργειών με βάση κάποια συνθήκης επιλογής», θα μπορούσε να παραληφθεί και να προστεθεί μόνο στα κείμενα με μέγιστη συνολική συνάφεια, διότι αποτελεί μακροπρόταση. Θεωρούμε σωστό το σχόλιο και γι αυτό αφαιρέθηκε η πρόταση από τα κείμενα lg και Lg. 5

II. Κείμενο lg (Ελάχιστη συνάφεια σε τοπικό επίπεδο και μέγιστη σε συνολικό) Το κείμενο πληροί τις προϋποθέσεις συνολικής συνάφειας, ενώ σε σχέση με το τοπικό επίπεδο πράγματι έχει ελάχιστη συνάφεια, καθώς λείπουν οι συνδέσεις ανάμεσα σε ορισμένες έννοιες και οι πρόσθετες πληροφορίες για τις άγνωστες έννοιες. Το κείμενο έχει συνάφεια σε συνολικό επίπεδο, διότι υπάρχουν τίτλοι (ενοτήτωνάρα είναι ρητά διαχωρισμένες οι ενότητες) και μακρο-προτάσεις. Ενδεικτικά αναφέρονται οι μακρο-προτάσεις: «Στη συνέχεια εξηγείται η λειτουργία της δομής επιλογής.» «Στο παράδειγμα που ακολουθεί παρουσιάζεται μία περίπτωση πολλαπλών επιλογών με διαφορετική ακολουθία εντολών σε κάθε περίπτωση.» III. Κείμενο LG (Μέγιστη συνάφεια σε τοπικό και συνολικό επίπεδο) Τόσο σε τοπικό, όσο και σε συνολικό επίπεδο, το κείμενο είναι συναφές, καθώς έχει και πρόσθετες πληροφορίες, συνδετικές προτάσεις, καθώς και ενότητες και μακροπροτάσεις. Σχετικά με την αύξηση της συνάφειας σε συνολικό επίπεδο, γίνεται αναφορά στην τεκμηρίωση για το προηγούμενο κείμενο (lg). Σχετικά με την αύξηση της συνάφειας σε τοπικό επίπεδο, ενδεικτικά αναφέρονται τα πιο σημαντικά σημεία (που πράγματι αιτιολογούν τη μέγιστη τοπική συνάφεια): Σχετικά με τις αντωνυμίες, δεν εντοπίστηκαν αντωνυμίες, των οποίων οι αναφορές να είναι διφορούμενες (γι αυτό και σωστά δεν απαιτήθηκε η αντικατάστασή τους -από τους συγγραφείς- με ονοματικές φράσεις). Έχουν προστεθεί όλες οι απαραίτητες χρήσιμες (για κάποιον με χαμηλό γνωστικό υπόβαθρο) πληροφορίες, οι οποίες συνδέουν μη γνωστές έννοιες με γνωστές. Ενδεικτικά αναφέρω: η φράση: «και ακολουθεί η απόφαση εκτέλεσης κάποιας ενέργειας με βάση την τιμή της λογικής αυτής συνθήκης», γίνεται «και ακολουθεί η απόφαση εκτέλεσης κάποιας ενέργειας με βάση την τιμή της λογικής αυτής συνθήκης, δηλαδή αν είναι αληθής θα εκτελεστούν μια σειρά από ενέργειες, αλλιώς δεν θα εκτελεστούν». Προσθήκη ολόκληρης της παραγράφου: «Επίσης στα παρακάτω παραδείγματα έχουν σχεδιασθεί και το διάγραμμα ροής των αλγορίθμων, οπότε και υπενθυμίζονται τα βασικά για την κατανόηση 6

τους. Ένα διάγραμμα ροής αποτελείται από ένα σύνολο γεωμετρικών σχημάτων,., που δηλώνει είσοδο ή έξοδο στοιχείων.» Προσθήκη της πρότασης: «Θυμίζεται ότι +5 = 5 και -5 = 5». Η πρόταση «Στο παράδειγμα χρησιμοποιείται η γενική μορφή της εντολής επιλογής Αν..Τότε..Αλλιώς..Τέλος_αν:» γίνεται «Στο παράδειγμα 1.2 χρησιμοποιείται η γενική μορφή της εντολής επιλογής Αν..Τότε..Αλλιώς..Τέλος_αν, όπου εάν η συνθήκη είναι αληθής εκτελείται η εντολή ή εντολές μετά το Τότε και πρίν το Αλλιώς, ενώ αν η συνθήκη είναι ψευδής εκτελείται η εντολή ή εντολές μετά το Αλλιώς και πρίν το Τέλος_αν, όπου και το σχήμα επιλογής κλείνει, όπως φαίνεται παρακάτω:...» Προσθήκη της πρότασης (που είναι τονισμένη): «Βέβαια η λογική αυτή, της εκτέλεσης εντολής Αν..Τοτε μετά από μια συνθήκη, μπορεί να επεκταθεί,...» Προσθήκη της πρότασης (που είναι με bold): «Στη συνέχεια δίνονται δύο παραδείγματα ενεργειών με βάση κάποια συνθήκης επιλογής και γίνεται χρήση της έννοιας του αλγορίθμου όπου είναι μια πεπερασμένη σειρά ενεργειών, αυστηρά καθορισμένων και εκτελέσιμων σε πεπερασμένο χρόνο, που στοχεύουν στην επίλυση ενός προβλήματος.» Προστίθενται συνδετικές προτάσεις, ώστε να καθοριστεί η σχέση μεταξύ φράσεων ή ιδεών, όπως για παράδειγμα στην πρόταση: «Ο αλγόριθμος του παραδείματος 3.1 χαρακτηρίζει έναν άνδρα αρχικά απο το βάρος του. Έτσι, αν η συνθήκη βάρος < 80 είναι αληθής, τότε εξετάζεται το ύψος και αν συνθήκη ύψος < 1.70 είναι αληθής, ο άνδρας χαρακτηρίζεται ως «ελαφρύς, κοντός», αλλιώς «ελαφρύς, ψηλός». Ανάλογα συμβαίνει και άν η συνθήκη για το βάρος είναι ψευδής.» IV. Κείμενο Lg (Μέγιστη συνάφεια σε τοπικό επίπεδο και ελάχιστη σε συνολικό) Το κείμενο σωστά δεν έχει συνάφεια σε συνολικό επίπεδο, καθώς δεν υπάρχουν ενότητες και μακρο-προτάσεις, ενώ είναι συναφές σε τοπικό επίπεδο, αφού είναι πολύ αναλυτικό ικανοποιώντας τα κριτήρια τοπικής συνάφειας. (Ισχύουν επίσης η τεκμηρίωση και οι προτεινόμενες αλλαγές που ανέφερα στις προηγούμενες περιπτώσεις κειμένων με μέγιστη τοπική συνάφεια και ελάχιστη συνολική). 2ο Κριτήριο Αξιολόγησης: Δραστηριότητες 7

Oι δραστηριότητες (θα εξετάσετε κάθε τύπο δραστηριότητας) πληρούν τις προδιαγραφές του περιβάλλοντος ALMA; Αξιολόγηση κριτηρίου (με αιτολόγηση): Οι δραστηριότητες στο σύνολό τους πληρούν τις προδιαγραφές του περιβάλλοντος ALMA. Περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, αλλά και ερωτήσεις ανάπτυξης, βασισμένες στο κείμενο που αναγνώστηκε από τον εκπαιδευόμενο. Επίσης, υπάρχουν εργασίες που απαιτούν από το μαθητή να εργαστεί πρακτικά με χαρτί και μολύβι για την επίλυσή τους ("Περίπτωση"), ακόμα και με χρήση διαδικτυακού επεξεργαστή ψευδογλώσσας (http://www.pseudoglossa.gr/ - "Ενεργός Προγραμματισμός"). Επιπλέον υποστηρίζεται ανατροφοδότηση των λανθασμένων απαντήσεων. Έτσι και με χρήση της κατάλληλης διαδρομής ο κάθε μαθητής μπορεί να προσεγγίσει διαφορετικά το αντικείμενο που πραγματεύεται η συγκεκριμένη ενότητα. Μέσω των επαναλαμβανόμενων αξιολογήσεων οι μαθητές ανεξαρτήτου επιπέδου οδηγούνται στην επίτευξη των μαθησιακών στόχων. Η ανατροφοδότηση που έχει ο μαθητής στις λανθασμένες απαντήσεις τον βοηθάει να μάθει τεκμηριωμένα την σωστή απάντηση. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο τέθηκαν οι ερωτήσεις, αλλά και η θεωρία αναπτύχθηκαν με έναν αρκετά επίπεδο τρόπο, ο οποίος θύμιζε αδρή μεταφορά του προφορικού τρόπου διδασκαλίας και εξέτασης σε ψηφιακή μορφή. Συμφωνα με την εργασία το κείμενο που χρησιμοποιήσαμε ήταν το κείμενο απο το βιβλίο της Γ Λυκείου για τη δομή επιλογής. Ο σκοπός ήταν να αλλαχθεί η συνοχή του κειμένου για να προσαρμοστεί στο γνωστικό υπόβαθρο του μαθητή και όχι να γίνει αλλαγή της ουσίας του κειμένου. Όσον αφορά τον επίπεδο τρόπο των ερωτήσεων, θα θέλαμε περισσότερη εξήγηση για τι εννοούν με αυτό και θα μπορούσε να δοθεί ένα παράδειγμα με μία άσκηση για να γίνει πιο κατανοητό το πως θεωρούν ότι έπρεπε να ειναι. Στον ενεργό πειραματισμό χρειάζεται μια πιο αναλυτική περιγραφή του προβλήματος, έτσι ώστε η σύνδεση και η χρήση των λογοτύπων και μελωδιών να είναι ξεκάθαρη (π.χ. Πώς είσοδος στο πρόβλημα αποτελεί το πλήθος των μελωδιών και λογοτύπων). 8

Η είσοδος, η έξοδος και γενικότερα ότι περιλαμβάνει η ακολουθιακή αλγοριθμική δομή, διδάσκονται στο 1 ο κεφάλαιο του μαθήματος και θεωρούνται δεδομένα. Η άσκηση εξετάζει τη δομή επιλογής θεωρώντας όλα τα υπόλοιπα, ήδη, γνωστά. Επίσης η ερώτηση 3 εξαρτάται από την υλοποίηση που θα κάνει ο μαθητής (π.χ κόστος < υπόλοιπο, κόστος <= υπόλοιπο). Μπορεί η σωστή απάντηση για την συγκεκριμένη ερώτηση να μην είναι ξεκάθαρη για τον μαθητή. Η απάντηση είναι προφανής κόστος <= υπόλοιπο. Εφόσον φτάνουν τα χρήματα για μια αγορά ακόμα και αν δεν μείνει τίποτα, η αγορά μπορει να γίνει. Το κόστος < υπόλοιπο θεωρείται λάθος απάντηση. Το ίδιο και για την ερώτηση 4, μια πιο γενική έκφραση της απάντησης π.χ το κόστος να μην υπερβαίνει το υπόλοιπο χωρίς να δίνεται σε μορφή εντολής θα ήταν πιο κατανοητή. Όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενη παρατήρησή μας, θεωρούμε ότι, ο μαθητής γνωρίζει τα βασικά στοιχεία προγραμματισμού που περιλαμβάνει και τελεστές Μερικά παροράματα επίσης που παρατηρήθηκαν είναι: Η τέταρτη ερώτηση ανάπτυξης γεφυρώματος έχει λάθος, το τίποτα από τα παραπάνω έχει ξεφύγει και στην τρίτη επιλογή, ενώ θα έπρεπε να αποτελεί την τέταρτη επιλογή. Επίσης πρέπει να επανεξεταστούν οι απαντήσεις, γιατί σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ έδινα σωστή απάντηση και μου έλεγε ότι η απάντηση ήταν σωστή δίπλα στην επιλογή μου έβγαζε Χ αντί για τικ. Αφαιρεθεί το λάθος από την τρίτη ερώτηση. Ήταν λάθος στην αντιγραφή. Όσον αγορά το X στις σωστές απαντήσεις, αυτό ειναι θέμα του ALMA και πρέπει να το ελέγξει ο developer. Η "Τελική Ταξινόμηση" ήταν λίγο δυσνόητη καθώς στην εκφώνηση αναφέρει την ταξινόμηση των εννοιών σε μία ή περισσότερες κατηγορίες ενώ κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό και επίσης δεν υπάρχει κάποιου είδους ανατροφοδότηση. Αυτό το σχόλιο έρχεται σε αντίθεση με το σχόλιο 2 παρακάτω. Επίσης, δεν αναφέρεται πουθενά κάποιο σχόλιο για την αρχική ταξινόμηση, η οποία είναι ίδια με την τελική. 9

Οι περισσότερες δραστηριότητες έχουν την ανάλογη παροχή βοήθειας με χρήση παραθύρων pop-up και πάντα υπάρχει η ανατροφοδότηση από το σύστημα ώστε να έχει τη δυνατότητα ο μαθητής να αναθεωρήσει τις απαντήσεις - απόψεις του. Ίσως όμως θα μπορούσε να δοθεί λίγο περισσότερο βάρος στις επιλογές που δίνονται στο μαθητή για ανατροφοδότηση (όχι μόνο παροχή πληροφοριών αλλά και ερωτήσεων ή υλικού). Ίσως να μπορούσε να μπει μια επιπλέον βοήθεια, δηλαδή ενα link για επιπλέον υλικό. Πάραυτα θεωρούμε ότι θα ήταν κάτι επιπλέον, αφού θεωρούμε ότι η ανατροφοδότηση που δίνουμε απαντάει στο γιατι ειναι λάθος αυτό που επέλεξε ο μαθητής. 1. Δραστηριότητα ανίχνευσης γνωστικού υποβάθρου Το ερωτηματολόγιο αυτής της δραστηριότητας πράγματι ανιχνεύει το γνωστικό υπόβαθρο των εκπαιδευομένων και ανάλογα με τις επιδόσεις τους χαρακτηρίζονται ως εκπαιδευόμενοι με υψηλό ή χαμηλό γνωστικό υπόβαθρο. Αν και οι ερωτήσεις αυτές ανιχνεύουν το γνωστικό υπόβαθρο γενικά, δεν φαίνεται να έχουν επιλεγεί όλες με βάση το κείμενο που θα μελετήσει ο μαθητής με βάση την τοπική και συνολική συνάφεια. Οι ερώτησεις για το γνωστικό υπόβαθρο δεν γίνονται με βάση το κείμενο αλλα προσπαθούμε να δούμε ποιες ειναι οι γενικές γνώσεις που έχει ο μαθητής γύρω από τον προγραμματισμό. Αυτό γίνεται, ώστε να υπάρχει εξατομίκευση στο υλικό, που παρουσιάζεται. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικές περιπτώσεις που τεκμηριώνουν την παραπάνω άποψη (στο τέλος κάθε περίπτωσης υπάρχει η ερώτηση στην οποία αναφέρεται και η αρίθμηση είναι σύμφωνα με αυτήν στο περιβάλλον ALMA και όχι στο doc που είναι στο wikispaces, καθώς διαφέρουν): Σχετικά με την πρώτη ερώτηση, για να μπορέσει να περιληφθεί σε αυτή τη δραστηριότητα, ίσως δε θα έπρεπε να αναφέρεται στα κείμενα η πρόταση (που υπάρχει και στα τέσσερα κείμενα): «Επιπλέον, ο αλγόριθμος έχει καθορισμένη κάθε του εντολή (καθοριστικότητα), τελειώνει μετά από πεπερασμένο αριθμό βημάτων (περατότητα), ενώ κάθε εντολή του είναι ιδιαίτερα απλή κατά την εκτέλεσή της (αποτελεσματικότητα).». Κι αυτό γιατί αυτή η πρόταση ταιριάζει καλύτερα στα κείμενα με χαμηλή τοπική 10

συνάφεια, καθώς είναι κάτι που το πιθανότερο είναι ότι ο μαθητής γνωρίζει ήδη, όταν έχει υψηλό γνωστικό υπόβαθρο: Ερώτηση 1 : Ποιά είναι τα κριτήρια που πρέπει να ικανοποιεί ένας αλγόριθμος; Η συγκεκριμένη πρόταση αφαιρέθηκε από το κείμενα με χαμηλή τοπική συνάφεια. Οι παρακάτω ερωτήσεις είναι εύστοχες, αφού είναι άμεσα συνδεδεμένες με τα σημεία που έχουν προστεθεί στα κείμενα με υψηλή τοπική και συνολική συνάφεια: Ερώτηση 2 : Τι είναι αλγόριθμος; Ερώτηση 3 : Πώς αναπαριστάνεται και περιγράφεται ένας αλγόριθμος; Ερώτηση 13 : Ποιό είναι το κύριο χαρακτηριστικό της Δομής Ακολουθίας; Επίσης οι ερωτήσεις 5-11 αν και δεν αναφέρονται ρητά στο κείμενο, κρίνονται ιδιαίτερα χρήσιμες και συνδέονται με το γενικότερο περιεχόμενο των κειμένων. Οι ακόλουθες ερωτήσεις δεν περιέχονται στο κείμενο, αλλά ούτε συνδέονται με τα σημεία που έχουν προστεθεί στα κείμενα με υψηλή τοπική και συνολική συνάφεια: Οι παρακάτω ερωτήσεις είναι γενικές ερωτήσεις σχετικά με τον προγραμματισμό και βοηθάει να δούμε ποιοι μαθητές έχουν πιο πολλές γνώσεις στον προγραμματισμό. Ερώτηση 4 : Πώς εκφράζεται ένας αλγόριθμος σε πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή; Ερώτηση 12 : Tί ονομάζουμε δεσμευμένες λέξεις; Ερώτηση 14 : Το μέγεθος πολυπλοκότητας ενός αλγορίθμου εξαρτάται από: Ερώτηση 15 : Η χειρότερη περίπτωση («worst case») ενός αλγορίθμου: 2. Δραστηριότητα αρχικής και τελικής ταξινόμησης Η δραστηριότητα αυτή περιλαμβάνει εύστοχα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα των πέντε βασικών εννοιών: Δομή Ακολουθίας, Δομή Επιλογής, Διαδικασίες 11

Σύνθετης Επιλογής, Διαδικασίες πολλαπλών επιλογών, Εμφωλευμένες Διαδικασίες. 3. Δραστηριότητα ενεργού πειραματισμού Η δραστηριότητα αυτή επιτυγχάνει το στόχο της, ο οποίος όπως αναφέρεται είναι ο μαθητής, να έρθει σε επαφή με ένα πραγματικό περιβάλλον προγραμματισμού, έτσι ώστε να προσομοιώσει μια εφαρμογή αγοραπωλησίας λογοτύπων και μελωδιών σε μια εταιρία κινητής τηλεφωνίας. Επίσης κρίνεται αρκετά ενδιαφέρουσα και κατάλληλη για τη βαθμίδα εκπαίδευσης που προορίζεται. 4. Δραστηριότητα περίπτωσης Το σύστημα παρέχει στον εκπαιδευόμενο και μελέτες περίπτωσης-παραδείγματα με στόχο την παρατήρηση και τον αναστοχασμό. Η δραστηριότητα περίπτωσης καλεί τους μαθητές να μελετήσουν το πρόβλημα («Να διαβάζονται δύο αριθμοί, που αντιστοιχούν στο ύψος και βάρος ενός άνδρα. Να εκτυπώνεται ότι ο άντρας είναι "ελαφρύς", αν το βάρος του είναι κάτω από 80 κιλά, ή να εκτυπώνεται "βαρύς" στην αντίθετη περίπτωση. Επίσης, να εκτυπώνεται "κοντός" αν το ύψος του είναι κάτω από 1.70, αλλιώς να εκτυπώνεται "ψηλός".»), έτσι ώστε να μπορέσουν να λύσουν παρόμοια προβλήματα. Μάλιστα τα προβλήματα-περιπτώσεις που ακολουθούν την ανάλυση της περίπτωσης έχουν επιλεγεί πολύ σωστά με βάση τα προσδοκώμενα αποτελέσματα από την ολοκλήρωση της δραστηριότητας-περίπτωσης, το οποίο κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό. Η μόνη αλλαγή που θα μπορούσα να προτείνω ως προς τη διατύπωση της περίπτωσης που αναλύεται είναι η εξής: Επειδή μια δραστηριότητα περίπτωσης πρέπει να έχει τη μορφή ενός πραγματικού προβλήματος, όπως θα το συναντούσαμε στην καθημερινή μας ζωή, ίσως θα έπρεπε να μην διατυπωθεί ως άσκηση, αλλά για παράδειγμα ως εξής: «Ο μπαμπάς του Γιαννάκη έχει ένα γυμναστήριο και είναι περίοδος εγγραφών. Ο Γιαννάκης τον είδε που παιδευόταν να φτιάξει τις ομάδες γυμναστικής ανάλογα με το ύψος και το βάρος των ατόμων, οπότε του πρότεινε να του φτιάξει ένα πρόγραμμα που να του εκτυπώνει ότι π.χ. ο εγγεγραμμένος είναι "ελαφρύς", αν το βάρος του είναι κάτω από 80 κιλά, ή να εκτυπώνεται "βαρύς" στην αντίθετη περίπτωση. Επίσης, να εκτυπώνεται "κοντός" αν το ύψος του είναι κάτω από 1.70, αλλιώς να εκτυπώνεται "ψηλός". Μπορείτε να βοηθήσετε το Γιαννάκη να φτιάξει το πρόγραμμα;» 12

Επιλέχτηκε να μπει σαν τελικό πρόβλημα η επίλυση της δευτεροβάθμιας εξίσωσης, γιατί θεωρήθηκε ότι ανταποκρίνεται περισσότερο σαν πρόβλημα στην καθημερινή ζωή των παιδιών της Γ Λυκείου. Επομένως, θα διατηρούσε περισσότερο το ενδιαφέρον των μαθητών. Παρόλα αυτά, αν κρίνεται σκόπιμο μπορεί να αλλάξει. 5. Ερωτήσεις βασισμένες στο κείμενο Οι ερωτήσεις αυτές είναι όλες εύστοχες, καθώς η αναγκαία πληροφορία για να απαντηθεί η καθεμία ερώτηση δηλώνεται σε ένα σημείο σε όλα τα κείμενα. 6. Ερωτήσεις γεφυρώματος-συμπεράσματος Οι ερωτήσεις αυτές είναι επίσης όλες εύστοχες, καθώς η αναγκαία πληροφορία δηλώνεται σε δύο ή περισσότερα σημεία του κειμένου οπότε απαιτείται η σύνδεση αυτών των σημείων. 7. Ερωτήσεις επεξεργασίας-συμπεράσματος Οι ερωτήσεις αυτές είναι επίσης επιτυχημένες, καθώς συνδέονται με τις βασικές έννοιες που μελετώνται στο κείμενο και απαιτούν συνδυαστική σκέψη από την πλευρά του μαθητή, ώστε να τις επεξεργαστεί και να εξάγει τα σωστά συμπεράσματα. 8. Ερωτήσεις επίλυσης προβλήματος Οι ερωτήσεις αυτές είναι επίσης κατάλληλες και πλήρεις, καθώς για ν απαντηθούν απαιτείται σύνδεση της πληροφορίας από διαφορετικές προτάσεις μέσα στο κείμενο και εφαρμογή της σε μια καινούργια κατάσταση. 3ο Κριτήριο Αξιολόγησης: Περιεχόμενο σχεδίου μαθήματος Το περιεχόμενο τόσο των κειμένων όσο και των δραστηριοτήτων είναι επιστημονικά ορθό; Γενική αξιολόγηση κριτηρίου: Το περιεχόμενο τόσο των κειμένων όσο και των δραστηριοτήτων είναι επιστημονικά ορθό, και σύμφωνο με το σχολικό βιβλίο του Υπουργείου Παιδείας. Την πιο βασική εξαίρεση αποτελεί η αρχική και τελική ταξινόμηση, που δίνει σωστή απάντηση μόνο όταν επιλεγεί σε όλες τις απαντήσεις η δομή ακολουθίας που είναι λάθος. Κατά συνέπεια στη συγκεκριμένη ερώτηση δεν έχουν εκχωρηθεί οι σωστές απαντήσεις. Επίσης δεν δίνεται ανατροφοδότηση σε αυτή τη δραστηριότητα. 13

Έγιναν οι απαραίτητες διορθώσεις Γενικά όμως, οι δημιουργοί της εργασίας καταφέρνουν να μεταδώσουν το περιεχόμενο της ύλης στον εκπαίδευόμενο μέσα από τα κείμενα και τις δραστηριότητες. Επιπλέον, οι ερωτήσεις βασισμένες στο κείμενο καθώς και οι ερωτήσεις επίλυσης προβλήματος καλύπτουν επαρκώς την ύλη. Αιτιολόγηση: Παρ ολα αυτά αξίζει να παρατηρήσουμε τα εξής τρία σημεία που είναι ανάγκη να βελτιωθούν/διορθωθούν: 1. Στις ερωτήσεις αρχικής ταξινόμησης το πρόγραμμα δέχεται ως σωστές τις απαντήσεις, μόνο όταν αυτές είναι στην πρώτη στήλη, δηλαδή δέχεται μόνο την απάντηση «δομή ακολουθίας», όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως. 2. Στην πέμπτη ερώτηση της περίπτωσης: Ερώτηση 5 : Αντιστοιχίσετε τα παρακάτω τμήματα αλγορίθμων της πρώτης στήλης με τις αρχικές και τις τελικές τιμές της μεταβλητής Χ στη δεύτερη στήλη. το 1 δεν αντιστοιχεί πουθενά (ούτε στο β που μένει, αφού το 2α και 3γ). Άρα στο β είναι 6 και 7(και όχι 59) η αντίστοιχη αρχική και τελική τιμή του Χ. Όντως υπάρχει λάθος σε αυτή την ερώτηση και έτσι έγιναν οι απαραίτητες διορθώσεις 3. Σχετικά με την ανατροφοδότηση στις ερωτήσεις βασισμένες στο κείμενο, ενώ υπάρχουν στο αντίστοιχο doc αρχείο, δεν έχουν περαστεί στο σύστημα ALMA. Παρ ολα αυτά οι ερωτήσεις παρέχουν αναστοχαστική ανατροφοδότηση, η οποία κρίνεται πλήρης σε κάθε περίπτωση. Σε όλες τις απαντήσεις Σωστού-Λάθους υπάρχει, ήδη, ανατροφοδότηση απλα αν βγει το παράθυρο πρέπει να επιλεγεί το «Ανάλυση Απάντησης» για να δει κάποιος την ανατροφοδότηση. Στις ερωτησεις ανάπτυξης, το ALMA δεν υποστηρίζει ανατροφοδότηση. 14