Τεχρνο 9 ν - Άξζξν 6 ν

Τεχρνο 9 ν - Άξζξν 6 ν ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΓΥΤΙΚΟΥ ΝΔΙΛΟΥ (WNV) Τζίληνπ Μαγδαιελή* Ιαηξηθή Σρνιή Παλεπηζηεκίνπ Θεζζαιίαο. *Editor in Chief, reviewer, webmaster. Περίληψη. Ο ηφο ηνπ Γπηηθνχ Νείινπ είλαη έλαο κνλφθισλνπ RNA ηφο ηεο νηθνγέλεηαο Flaviviridae πνπ δηαηεξείηαη ζε ελδνδσνηηθφ θχθιν κεηαμχ θνπλνππηψλ θα πνπιηψλ, ελψ νη άλζξσπνη θαη άιια ζειαζηηθά απνηεινχλ ηπραίνπ μεληζηέο. Η πιεηνςεθία ησλ αλζξψπηλσλ ινηκψμεσλ (80%) είλαη αζπκπησκαηηθή ελψ ην 20% εκθαλίδεη θιηληθή λφζν πνπ κπνξεί λα εθδειψλεηαη απφ ήπηα εκπχξεην θαηάζηαζε κέρξη ζνβαξή λεπξνινγηθή αζζέλεηα. Γεδνκέλνπ φηη δελ ππάξρνπλ εκβφιηα νχηε απνηειεζκαηηθή θαξκαθεπηηθή αγσγή, ηα κέηξα πξνθχιαμεο απνθηνχλ ηδηαίηεξε ζεκαζία. 1. Δπιδημιολογία. Η επηδεκηνινγία ηνπ ηνχ ηνπ Γπηηθνχ Νείινπ (WNV) αιιάδεη ζπλερψο. Απνκνλψζεθε γηα πξψηε θνξά ζηελ Οπγθάληα ην 1937 [1]. Απφ εθεί ν ηφο εμαπιψζεθε ζηελ

Αθξηθή θαη ζε πεξηνρέο ηεο Μέζεο Αλαηνιήο [2]. Σηε δεθαεηία ηνπ 50, ν ηφο βξέζεθε ζην Ιζξαήι, ζηε δεθαεηία ηνπ 60 ζηε Γαιιία θαη απφ ηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990 εθδειψζεθαλ πνιπάξηζκεο επηδεκίεο ζηελ Δπξψπε. Τνλ Αχγνπζην ηνπ 1999, 62 αζζελείο κε κεληγγνεγθεθαιίηηδα ζηε Νέα Υφξθε, ζεκαηνδφηεζαλ ηελ είζνδν ηνπ ηνχ ζηε Β. Ακεξηθή [3]. Σήκεξα ε γεσγξαθηθή θαηαλνκή ηνπ ηνχ εθηείλεηαη απφ ηνλ Καλαδά κέρξη ηε Ν. Ακεξηθή [4], Καξατβηθή, Δπξψπε, Αθξηθή θαη Αζία. Ο ηφο εληζρχεηαη ζηα πηελά απφ ηα νπνία δηάθνξα είδε θνπλνππηψλ αιιά θπξίσο ην είδνο Culex, κπνξεί λα κνιπλζνχλ θαη λα κεηαδψζνπλ ηνλ ηφ ζηνλ άλζξσπν κέζσ ηζηκπήκαηνο. Ο άλζξσπνο ζεσξείηαη ζηνλ θχθιν απηφ «αδηέμνδνο» νηθνδεζπφηεο αθνχ ην ηηθφ θνξηίν πνπ αλαπηχζζεηαη είλαη αλεπαξθέο γηα λα κνιχλεη έλα θνπλνχπη. Μεηάδνζε ηνπ ηνχ ζε αλζξψπνπο κε άιινπο ηξφπνπο, έρεη αλαθεξζεί κέζσ κεηάγγηζεο αίκαηνο, κεηακφζρεπζεο, ελδνκήηξηαο κεηάδνζεο θαη ζειαζκνχ [5,6,7,8]. Η κέγηζηε επίπησζε ηεο κφιπλζεο αθνξά ηνπο κήλεο Αχγνπζην θαη Σεπηέκβξην. Πιένλ επηξξεπείο είλαη ειηθησκέλα άηνκα πνπ δηαλχνπλ ηελ 7 ε ή 8 ε δεθαεηία ηεο δσήο ηνπο θαη κε αλαινγία αλδξψλ/γπλαηθψλ 3/1 [9]. 2. Παθογένεια. Λφγσ ηνπ κεγάινπ αξηζκνχ αζπκπησκαηηθψλ ή ππνθιηληθψλ ινηκψμεσλ αιιά θαη ηνπ ζρεηηθά κηθξνχ αξηζκνχ επηβεβαησκέλσλ εξγαζηεξηαθά ινηκψμεσλ, νη γλψζεηο καο πάλσ ζηελ παζνγέλεηα ηνπ ηνχ πξνέξρνληαη θπξίσο απφ δσηθά κνληέια. Έλα κνιπζκέλν κε WNV θνπλνχπη, κεηαδίδεη ηνλ ηφ κε ην ηζίκπεκα θαη απηφο ελαπνηίζεηαη ζηνπο ηζηνχο ηνπ δέξκαηνο θαη ζην αίκα. Λίγεο εκέξεο αξγφηεξα ν ηφο εληζρχεηαη ζηνπο ηζηνχο ηνπ δέξκαηνο θαη θηλείηαη πξνο ηνπο επηρψξηνπο ιεκθαδέλεο [10],

πξνθαιψληαο ρακεινχ επηπέδνπ ηαηκία πνπ ζπλήζσο ππνρσξεί κε ηελ παξαγσγή εηδηθψλ αληηζσκάησλ [11]. Μεηά ηελ αξρηθή απηή θάζε αλαπαξαγσγήο πνπ είλαη παξνδηθή, παξνπζηάδεηαη κηα δεχηεξε θάζε ηαηκίαο κε πξνζβνιή ηνπ Κεληξηθνχ Νεπξηθνχ Σπζηήκαηνο (ΚΝΣ) [12]. Η είζνδνο ηνπ ηνχ ζην ΚΝΣ κπνξεί λα ζπκβεί ρσξίο δηαηαξαρή ηνπ αηκαηεγθεθαιηθνχ θξαγκνχ (ΒΒΒ) [13]. Η πςειή ηαηκία φκσο κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ινίκσμε ηνπ εγθεθάινπ κέζσ ηξηρνεηδηθήο δηαξξνήο θαη απμεκέλεο δηαπεξαηφηεηαο ηνπ ΒΒΒ [14]. Ωζηφζν ε απμεκέλε δηαπεξαηφηεηα ηνπ ΒΒΒ ζε κνιπζκέλα Hamster δελ ππνδειψλεη απμεκέλε ζλεζηκφηεηα, νχηε ε ζαλαηεθφξα ινίκσμε πξνυπνζέηεη απμεκέλε δηαπεξαηφηεηα ηνπ ΒΒΒ ζε φια ηα ζηειέρε πνληηθηψλ [15]. Σε πεξηπηψζεηο ρακειήο ηαηκίαο, φπνπ ε δηάζπαζε ηνπ ΒΒΒ ζεσξείηαη απίζαλε, ν ηφο κπνξεί λα εηζέιζεη ζην ΚΝΣ κέζσ κνιπζκέλσλ πεξηθεξηθψλ λεχξσλ [16]. Σε θάζε πεξίπησζε ν αθξηβήο κεραληζκφο πξνζβνιήο ηνπ εγθεθάινπ απαηηεί πεξαηηέξσ έξεπλα. 3. Κλινική εικόνα. Ο ρξφλνο επψαζεο ηνπ ηνχ πνηθίιιεη απφ 2 έσο 15 εκέξεο [17]. Οη ζπκπησκαηηθέο ινηκψμεηο δειαδή ην 20% πεξίπνπ ησλ κνιπλζέλησλ αηφκσλ εκθαλίδνπλ κηα εκπχξεηε λφζν κε θφπσζε, κπαιγίεο, λαπηία, έκεην θαη θνηιηαθά άιγε [18,19]. Η δηάξθεηα ηεο λφζνπ είλαη θαηά θαλφλα κηθξφηεξε ησλ 7 εκεξψλ. Πεξίπνπ ην 5% ησλ ζπκπησκαηηθψλ αζζελψλ ζα εκθαλίζνπλ λεπξνινγηθή λφζν. Τα ζπκπηψκαηα πεξηιακβάλνπλ αηθλίδηα έλαξμε θεθαιαιγίαο, θσηνθνβία, δηαηαξαρέο ηνπ επηπέδνπ ζπλείδεζεο, εζηηαθή αδπλακία θαη ζπλέρηζε ηνπ ππξεηνχ [20,21].

Κεθαιαιγία, ππξεηφο, κπαιγίεο, πφλνο ζηελ πιάηε, θσηνθνβία ζε πνζνζηφ 20-25% θαη δπζθακςία απρέλα, ππνδειψλνπλ άζεπηε κεληγγίηηδα [22]. Δθδειψλεηαη θαηά πξνηίκεζε ζε λεψηεξνπο αζζελείο θαη ππνρσξεί ζπλήζσο ρσξίο ζπλέπεηεο. Η πξνζβνιή θαη ηνπ εγθεθάινπ (κεληγγνεγθεθαιίηηδα) εθδειψλεηαη κε επεξεζηζηφηεηα, ζχγρπζε, απνπξνζαλαηνιηζκφ, ηξφκν, αηαμία, εζηηαθή αδπλακία θαη αχμεζε ησλ αληαλαθιαζηηθψλ εθηφο αλ ζπλππάξρεη κπειίηηδα νπφηε παξαηεξείηαη απψιεηα αληαλαθιαζηηθψλ [9,22]. Σηνπο κηζνχο πεξίπνπ κε ινίκσμε ηνπ ΚΝΣ απφ WNV, αλαπηχζζεηαη εζηηαθή αδπλακία, ζπλήζσο αζχκκεηξε θαη ηαρέσο εμειηζζφκελε [23,24]. Κιηληθά ζπλίζηαηαη απφ ραιαξή ηεηξαπιεγία, αζχκκεηξε παξαπάξεζε ή κνλνπάξεζε. Δάλ ε εζηηαθή αδπλακία εκθαληζηεί εθηφο ηνπ πιαηζίνπ ηεο κεληγγνεγθεθαιίηηδαο, κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη δηαγλσζηηθή ζχγρπζε. Αδπλακία ησλ αλαπλεπζηηθψλ κπψλ, κπνξεί λα απαηηήζεη παξαηεηακέλε κεραληθή ππνζηήξημε ηεο αλαπλνήο [9]. 4. Γιάγνωζη. Σε ελδεκηθέο πεξηνρέο ηεο λφζνπ, εκπχξεηνη αζζελείο πνπ εκθαλίδνπλ θεθαιαιγία, κπαιγίεο ή άιια ζεκεία πξνζβνιήο ηνπ ΚΝΣ, πξέπεη λα εξεπλψληαη γηα πηζαλή ινίκσμε κε ηνλ WNV. Η εηθφλα ηνπ πεξηθεξεηαθνχ αίκαηνο ζπλήζσο είλαη θπζηνινγηθή αιιά κπνξεί λα παξαηεξείηαη ιεκθνπελία [25]. Αξθεηνί αζζελείο εκθαλίδνπλ ππνλαηξηαηκία [22]. Δπί πξνζβνιήο ηνπ ΚΝΣ (εηθφλα 1), ζην εγθεθαινλσηηαίν πγξφ (ΔΝΥ) παξαηεξνχληαη απμεκέλεο πξσηεΐλεο θαη αχμεζε ησλ ιεπθψλ αηκνζθαηξίσλ (κέζε ηηκή 171 θχηηαξα/ml), ηα νπνία εκθαλίδνπλ αξρηθά πνιπκνξθνππξεληθφ θαη ζηε ζπλέρεηα ιεκθνθπηηαξηθφ ηχπν.

Οη νξνινγηθέο εμεηάζεηο ζέηνπλ αζθαιψο ηε δηάγλσζε είηε κε απνκφλσζε ηνπ ίδηνπ ηνπ ηνχ είηε κε ηελ αλίρλεπζε εηδηθψλ IgM αληηζσκάησλ, ζε δείγκαηα ΔΝΥ ή νξνχ. Σηε καγλεηηθή ηνκνγξαθία εγθεθάινπ, αλσκαιίεο εκθαλίδνληαη ζηηο κήληγγεο ελψ ζηνλ εγθέθαιν ζπλεζέζηεξα πξνζβάιινληαη ηα βαζηθά γάγγιηα, νη ζάιακνη, ην εγθεθαιηθφ ζηέιερνο θαη ηα θνηιηαθά θέξαηα. Δικόνα 1: Απεηθφληζε παζνινγναλαηνκηθψλ αιιαγψλ ζε πξνζβνιή ηνπ ΚΝΣ απφ ηνλ WNV [26]. Πεγή: http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/neurology/neurologiccomplications-west-nile-virus/ 5. Συμπέραζμα. Γεδνκέλνπ φηη ζεκαληηθφ πνζνζηφ αζζελψλ κε ινίκσμε απφ WNV, ζα εκθαλίζεη ζνβαξή λεπξνινγηθή λφζν, απαηηείηαη ελεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ηεο ηαηξηθήο θνηλφηεηαο, γηα ηελ έγθαηξε δηάγλσζε ηεο λφζνπ. Λφγσ έιιεηςεο, κέρξη ζήκεξα, ζηνρεπκέλεο απνηειεζκαηηθήο ζεξαπείαο, ε πξφιεςε παξακέλεη δσηηθήο ζεκαζίαο. Βιβλιογραφία. 1. Smithburn KC, Hughes TP, Burke AW, Paul JH. A neurotropic virus isolated from the blood of a

native of Uganda. Am. J. Trop. Medicine 1940;20:471 492. 2. West Nile virus: Uganda, 1937, to New York City, 1. 1999. Ann N Y Acad Sci. 951: 2001; 25-37. 3. Lanciotti RS, et al. Origin of the West Nile virus responsible for an outbreak of encephalitis in the northeastern United States. Science 1999;286(5448):2333 7. 4. Centers for Disease Control and Prevention: West Nile virus: Clinical description. Available at http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/westnile/clinicians/clindesc.htm (Accessed December 12, 2007). 5. Intrauterine West Nile virus infection--new York, 2002. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2002;51 (50):1135 6. 6. Alpert SG, Fergerson J, Noel LP. Intrauterine West Nile virus: ocular and systemic findings. Am J Ophthalmol 2003;136(4):733 5. 7. Transmission of West Nile virus from an organ donor to four transplant recipients. N Engl J Med. 348: 2003; 2196-2203. 8. Estimated risk of West Nile virus transmission through blood transfusion during an epidemic in Queens, New York City. Transfusion. 42: 2002; 1019-1026. 9. Neurologic manifestations and outcome of West Nile virus infection. JAMA. 290: 2003; 511-515. 10. Johnston L, Halliday GM, King NJ. Langerhans cells migrate to local lymph nodes following cutaneous infection with an arbovirus. J Invest Dermatol 2000;114(3):560 8. 11. Busch MP, et al. Virus and antibody dynamics in acute west nile virus infection. J Infect Dis 2008;198 (7):984 93. 12. West Nile virus. JAMA. 290: 2003; 524-528. 13. Verma S, et al. West Nile virus infection modulates human brain microvascular endothelial cells tight junction proteins and cell adhesion molecules: Transmigration across the in vitro blood-brain barrier. Virology 2009;385(2):425 33. 14. Diamond MS, Klein RS. West Nile virus: crossing the blood-brain barrier. Nat Med 2004;10(12): 1294 5. 15. Morrey JD, et al. Increased blood-brain barrier permeability is not a primary determinant for lethality of West Nile virus infection in rodents. J Gen Virol 2008;89(Pt 2):467 73. 16. Samuel MA, et al. Axonal transport mediates West Nile virus entry into the central nervous system and induces acute flaccid paralysis. Proc Natl Acad Sci U S A 2007;104(43):17140 5. 17. Petersen LR, Marfin AA. West Nile virus: a primer for the clinician. Ann Intern Med 2002;137(3): 173 9.

18. Brilla R, et al. Clinical and neuroradiologic features of 39 consecutive cases of West Nile Virus meningoencephalitis. J Neurol Sci 2004;220(1-2):37 40. 19. Tyler KL. West Nile virus infection in the United States. Arch Neurol 2004;61(8):1190 5. 20. The outbreak of West Nile virus infection in the New York City area in 1999. N Engl J Med. 344: 2001; 1807-1814. 21. Neurologic manifestations and outcome of West Nile virus infection. JAMA. 290: 2003; 511-515. 22. West Nile virus infection in 2002: Morbidity and mortality among patients admitted to hospital in southcentral Ontario. CMAJ. 168: 2003; 1399-1405. 23. A poliomyelitis-like syndrome from West Nile virus infection. N Engl J Med. 347: 2002; 1279-1280. 24. Poliomyelitis due to West Nile virus. N Engl J Med. 347: 2002; 1280-1281. 25. The outbreak of West Nile virus infection in the New York City area in 1999. N Engl J Med. 344: 2001; 1807-1814. 26. Lara Jeha, Cathy A. Sila, Neurologic Complications of West Nile Virus, http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/neurology/neurologiccomplications-west-nile-virus/