Τ. Σινόπουλος, «Ο Καιόμενος» Στο ποίημα «Ο Καιόμεν ος» παρακολουθούμε την αυτοπυρπόληση ενός πολιτικά διαμαρτυρόμενου πολίτη. Ο καιόμενος δεν είναι κάποιο υπαρκτό πρόσωπο. Είναι ένας απογοητευμένος ιδεολόγος που θυσιάζει την ζωή του για να διαμαρτυρηθεί την περίοδο του εμφύλιου σπαραγμού στην Ελλάδα. Η αυτοπυρπόληση είναι πράξη αυτοθυσίας την οποία επιλέγει ο ήρωας εκφράζον τας έτσι την αντιπαράθεσή του για τα πολιτικά τεκταιν όμενα στην πατρίδα του. «Άλλοι είναι μέσα στην φωτιά και άλλοι χειροκροτάνε» Το πλήθος παρακολουθεί τον Καιόμενο. Είναι άν θρωποι που βιώνουν τα πολιτικά προβλήματα της χώρας τους αλλά δεν τολμούν να διαμαρτυρηθούν, παρά μόνο να παρακολουθούν εκ του ασφαλούς αυτούς που το κάνουν. Ο ποιητής βρίσκεται σε μεταίχμιο. Θέλει ν α βοηθήσει και ν α συμπαρασταθεί στον Καιόμενο. Αν ταχθεί μαζί του, κιν δυν εύει από την αδίστακτη εξουσία. Αν αποστασιοποιηθεί από αυτόν τότε θα είναι ασφαλής. «Ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις, μου είπαν» Αυτό αποτελεί γν ώρισμα του σύγχρονου αλλοτριωμένου ατόμου που νοιάζεται μόνο για τον εαυτό του αδιαφορώντας για όσα συμβαίν ουν γύρω του. Στο ποίημα προβάλλεται η δυναμική στάση των ξεχωριστών αν θρώπων, των ιδεολόγων που αντιστέκονται στη βίαιη και τυραννική εξουσία, των πολιτών που είναι έτοιμοι να θυσιάσουν και τη ζωή τους για τα ιδανικά τους, για την πατρίδα, για έν α πιο δίκαιο κόσμο. Μ. Χάκκας, «Το ψαράκι της γυάλας» Στο διήγημα «Το ψαράκι της γυάλας» του Μάριου Χάκκα, παρακολουθούμε τη συμπεριφορά ενός πρώην αγων ιστή σε τρεις φάσεις της ζωής του: - Στο μακρινό του παρελθόν, δηλαδή την περίοδο 1940 μέχρι το 1965, ο πρωταγωνιστής ήταν ένας πραγματικός αγωνιστής. Έζησε στερήσεις, φυλακίσεις, εξορίες. Ήταν ένας πολιτικά ενεργός πολίτης. - Την περίοδο όμως των Ιουλιανών στην Ελλάδα φαίνεται η καθοδική πορεία του ήρωα. Πηγαίν ει στις διαδηλώσεις αλλά μένει πάντα στα άκρα. «Δίν ει τακτικά τη συν δρομή του» και αν αβιώνει το έν δοξο παρελθόν του «ακούγοντας στο πικάπ δίσκους που αν αφέρον ταν σε κείνα τα δύσκολα χρόνια». Με τους τρόπους αυτούς ο πρώην αγωνιστής θεωρεί ότι εκπληρώνει το χρέος προς την πατρίδα. Ουσιαστικά όμως είναι πολιτικά ημιενεργός, ένας ουδέτερος πολίτης. - Την ημέρα επιβολής της δικτατορίας στην Ελλάδα, στις 21 Απριλίου 1967, νιώθει παγιδευμέν ος στα αγαθά του. Είν αι ο βολεμένος μικροαστός που ζει με τις ανέσεις της καταναλωτικής κοιν ωνίας. Εφευρίσκει το άλλοθί του, το ψαράκι της γυάλας, συμβιβάζεται και μεταθέτει τις ευθύνες του στους άλλους, στη ν εολαία. Είναι πλέον ένας πολιτικά ανενεργός πολίτης που αλλοτριώθηκε κυρίως λόγω της αστικοποίησης και του νεοπλουτισμού του.
Η φθίνουσα πορεία της αγων ιστικότητάς του είν αι αν τιστρόφως ανάλογη του νεοπλουτισμού του. Όσο ανελίσσεται οικον ομικά τόσο η αγωνιστικότητά του φθίνει. ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΕΛΙΞΗ 1940 1967 1965 1965 1967 1940 Από τη θέση του ενεργού και στρατεύσιμου πολίτη, του φλογερού ιδεολόγου, κατολίσθησε στη θέση του ουδέτερου, φιλήσυχου, απολιτικού ατόμου. Γ. Ρίτσος, «Αποχαιρετισμός» Στο ποίημα «Αποχαιρετισμός» παρακολουθούμε τις σκέψεις του ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου, μέσα στο κρησφύγετό του λίγες στιγμές πριν από την ηρωική θυσία του. «Η πιο μεγάλη πράξη της ζωής μας είναι η απόφαση του θαν άτου μας, όταν υπάρχει κάποια διέξοδος, όταν μπορείς και να τον αποφύγεις, και συ τον διαλέγεις σαν τιμή και σα χρέος για τους άλλους» Ο Γρηγόρης Αυξεντίου αποφασίζει αυτόβουλα και συνειδητά να θυσιαστεί ενώ μπορούσε να αποφύγει το θάνατο. Είναι η συνειδητή καταξίωση της ζωής, αφού η επιλογή του θανάτου του, γίνεται ως οφειλόμενο χρέος προς την πατρίδα και προς τους άλλους. «Το αληθινό μπόι του ανθρώπου μετριέται πάντοτε με το μέτρο της λευτεριάς»
Η αξία του καθενός από εμάς, το ψυχικό μας ανάστημα μετριέται με το πόσο εσωτερικά ελεύθεροι είμαστε κι ακόμα πόσο έτοιμοι είμαστε ν αγωνιστούμε και ν α θυσιαστούμε για την ελευθερία. «Η αρετή μας είναι η αμοιβαία μας χρησιμότητα» Η ύψιστη αρετή για τον άν θρωπο είν αι όταν προσφέρει στην κοινωνία. Ενάρετος είναι ο άν θρωπος που με τις πράξεις του γίνεται χρήσιμος προς τους άλλους. Κάτω απ αυτή την οπτική μπορεί να πραγματοποιηθεί η αδελφοσύνη σε φυλετικό και πλανητικό επίπεδο. «Ετσι βρέθηκα σε τούτη τη σπηλιά» Ο Γρηγόρης Αυξεντίου πήρε την απόφαση της θυσίας όταν συνειδητοποίησε το χρέος προς την πατρίδα. Ένα χρέος υπέρ πάν των, χρέος ατομικό, φυλετικό, πανανθρώπινο. Π. Μηχανικός, «Ονήσιλος» Ο Ονήσιλος είν αι ο αρχιλεβέντης βασιλιάς της Σαλαμίνας, το αρχαιοελληνικό αγωνιστικό πρότυπο ήθους. Ο ήρωας που αγων ίστηκε με αυτοθυσία πολεμώντας τους Πέρσες. Οι Έλλην ες της Κύπρου, στη ν εότερη Ιστορία δε λάβαμε τα μηνύματα των καιρών και της Ιστορίας, έστω και αν: «Δέκα χρόνια έστελλε τις μέλισσες του ο Ονήσιλος ν α μας κεντρίσουν να μας ξυπνήσουν να μας φέρουν ένα μήνυμα. Δέκα χρόνια έστελλε τις μέλισσες του ο Ον ήσιλος κι όλες ψοφήσαν ε απάνω στο παχύ μας δέρμα χωρίς τίποτε να ν ιώσουμε» Ο Ον ήσιλος έστελλε από τα βάθη της Ιστορίας τα μηνύματα της αγωνιστικότητας, του προβληματισμού, της ανησυχίας αλλά δεν τα συλλάβαμε. Οι Έλληνες της Κύπρου τη δεκαετία του 1960 και στις αρχές του 1970 παχύδερμοι, δοσμένοι στον άκρατο ευδαιμον ισμό παραμείναμε πολιτικά ανενεργοί αδιαφορώντας για την πατρίδα. - Τα Χριστούγενν α του 1963 έχουμε την τουρκική ανταρσία, την πρώτη δηλαδή ένοπλη εξέγερση των Τουρκοκυπρίων κατά του νόμιμου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας, που ουσιαστικά σήμαινε την πρώτη απειλή εισβολής.
- Το καλοκαίρι του 1964 τουρκικά αεροπλάν α βομβάρδισαν την Τηλλυρία, απειλώντας και πάλι για εισβολή. - Το 1967 επιβλήθηκε στην Ελλάδα η Δικτατορία και αποχώρησε από την Κύπρο η Ελληνική μεραρχία. - Γύρω στα 1971 άρχισε στην Κύπρο εμφύλιος διχασμός, που οδήγησε το 1974 στο Πραξικόπημα και την τουρκική Εισβολή. «ώσπου το ποδοβολητό των βαρβάρων έφτασε στη Σαλαμίνα» Τότε ο Ονήσιλος θρυμμάτισε το κρανίο του στο κεφάλι του ποιητή. Κι έγειρα ν εκρός. Άδοξος, άθλιος, καταραμένος απ' τον Ον ήσιλο. Ο ποιητής, ως πνευματικός άν θρωπος αν αλαμβάνει το μερίδιο ευθύνης που του αν αλογεί και γι αυτό δε διαμαρτύρεται. Οι πνευματικοί ηγέτες οφείλουν να είναι καθοδηγητές. Με το πν ευματικό τους έργο να αφυπν ίζουν το λαό, να τον κρατούν σε συνεχή εγρήγορση και να μην επιτρέπουν τον πολιτικό εφησυχασμό. Αν τίθετα, τη δεκαετία 1964-1974 οιι πν ευματικοί ηγέτες, σύμφωνα με το ποίημα: -Έμειναν παθητικοί θεατές στα όσα φοβερά διαδραματίζον ταν στο νησί μας, -Δεν καθοδήγησαν το λαό, -Δεν στάθηκαν αντάξιοι της Ιστορίας και επομέν ως έχουν μερίδιο ευθύνης.
Για την παρουσίαση αυτή εργάστηκαν οι μαθητές του Γ7: Θεoφάνους Γιάννης, Κοντζιά Μαρία, Κουκουμά Νέδη, Κωνσταντινίδου Αφροδίτη, Λέφου Έλενα, Μαλάη Πωλίνα-Μαρία, Μιτζόχογλου Δέσποινα, Μιχαήλ Γεωργία, Παντελή Θεοπίστη, Παπαδοπούλου Σοφία, Σολδάτου Κωνσταντίνα, Σπανός Αντρέας, Στεφάνου Μαρία, Χριστοφή Μιχαλίνα. Χαραλάμπους Χρυστάλλα