ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΤΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ:ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ e-banking Υπό τις φοιτήτριες: ΓΡΕΒΕΝΙΤΟΥ ΜΑΡΙΑ(ΑΕΜ:9421) ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ(ΑΕΜ:9389) ΣΩΤΗΡΟΥΔΗ ΒΑΪΑ(ΑΕΜ: 9667) Επιβλέπων καθηγητής: Χρήστος Μπογάς ΣΕΡΡΕΣ 2014
Πίνακας περιεχομένων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1...4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...4 1.1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ...4 1.2.ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ...5 1.3.ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΗΜΕΡΑ...5 1.4.ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ...6 1.5.Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ...6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2...8 ΔΙΑΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ...8 2.1. ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ...8 2.1.1.Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ...9 2.1.2. ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ... 11 2.1.3. ΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ... 26 2.1.4. ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ... 29 2.2. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΥΔΡΗΜΑΤΩΝ.... 31 2.3. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ... 33 2.4. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ.35 2.5. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 37 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3... 38 ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ... 38 3.1.ΚΑΤΑΘΕΤΙΚΑ... 38 3.1.1.ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ... 39 3.1.2.ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟΥ... 39 3.1.3.ΤΡΕΧΟΥΜΕΝΟΣ / ΟΨΕΩΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΟΨΕΩΣ... 40 3.1.4.ΚΑΡΝΕ ΕΠΙΤΑΓΩΝ... 42 3.1.5.ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΕΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ- ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ... 43 3.1.6.ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ (CDs)... 43 3.2.ΚΑΡΤΕΣ... 44 3.2.1.ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ... 44 1
3.2.2.ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΔΑΝΕΙΩΝ ΥΠΕΡ ΤΡΙΤΩΝ ΚΑΙ CO- BRANDED CREDIT CARDS... 48 3.2.3.ΚΑΡΤΕΣ ΠΡΟ- ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ... 49 3.3.ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ... 50 3.3.1.FACTORING... 50 3.3.1.1.Οι λύσεις... 51 3.3.1.2. Τα πλεονεκτήματα για την επιχείρηση... 52 3.3.1.3.ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ FACTORING... 52 3.3.2. LEASING... 53 3.3.2.1.Τι είναι το leasing;... 53 3.3.2.2. Τα είδη του leasing ανάγκες που καλύπτουν... 53 3.3.2.3. Oφειλές για το μισθωτή-επενδυτή από τη χρήση του leasing... 54 3.3.2.4. Διαδικασίες και κόστος... 55 3.3.3.ΕΙΔΗ ΠΙΣΤΩΣΗΣ... 55 3.3.4.ΜΙΣΘΟΔΩΣΙΑ... 57 3.3.5.ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΙΑΝΙΚΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ... 58 3.3.5.1.Πώληση μέσω συστήματος POS... 58 3.3.6.ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΟΨΕΩΣ... 62 3.3.6.1.Καρνέ επιταγών: Χορήγηση-Χρήση... 62 3.3.6.2.Εντοκισμός λογαριασμών όψεως... 62 3.3.6.3.Χρηματοδοτικη λειτουργία... 63 3.3.6.4.Ενημέρωση καταθέτη... 63 3.3.6.5.Προϊοντική λειτουργία... 63 3.3.7.ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ... 64 3.3.7.1. ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ... 65 3.3.7.2.Χρηματοδοτήσεις επαγγελματικής στέγης... 66 3.3.7.3.Χρηματοδοτήσεις πάγιου εξοπλισμού... 66 3.3.8. ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΙΝΗΣΗΣ... 66 3.3.8.1. Χρηματοδοτήσεις μέσο ανοικτού αλληλόχρεου λογαριασμού... 67 3.3.9. ΔΑΝΕΙΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΟΦΕΙΛΩΝ... 68 3.3.10. ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ... 68 3.3.10.1 ΣΚΟΠΟΣ, ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΕΧΥΡΑ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ... 68 3.3.11 ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ... 72 2
3.3.11.1 ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ... 72 3.3.11.2.OVERDRAFT ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΥΠΕΡΑΝΑΛΗΨΗΣ... 72 3.3.12.ΕΠΙΤΟΚΙΑ, ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ... 74 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4... 78 Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ(E-BANGING) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ... 78 4.1. ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ E-BANKING... 78 4.2. ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΤΟΥ E-BANKING... 78 4.2.1 ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ E-BANKING... 78 4.2.2. ΕΙΔΗ ΤΟΥ E-BANKING... 79 4.3. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΟΥ E-BANKING ΣΑΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ... 80 4.4. ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ-ΡΟΛΟΙ... 80 4.5. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ E-BANKING... 81 4.5.1. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ e-banking ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ... 81 4.5.2. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ e-banking ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ... 82 4.6. ΜΕΙΩΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ E-BANKING... 83 4.6.1. Μειονεκτήματα του e-banking για τους πελάτες... 83 4.6.2. Μειονεκτήματα του e-banking για τις τράπεζες.... 84 4.7. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ E-BANKING... 85 4.8. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ E-BANKING... 85 4.8.1 Αρχή του e-banking... 85 4.8.2 Το e-banking στην Ελλάδα... 86 4.8.3. Εξέλιξη του e-banking... 86 4.9. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ E-BANKING ΣΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ... 87 4.9.1. Οι βασικότερες υπηρεσίες που παρέχουν μέσω internet οι Ελληνικές τράπεζες.... 87 4.10. Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ E-BANKING... 93 4.11. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ E-BANKING.... 100 4.12. ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΙ ΤΟ E-BANKING... 102 3
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις σύγχρονες οικονομίες το χρηματοπιστωτικό σύστημα αποτελεί το βασικότερο κρίκο που συνδέει όλα τα επιμέρους κομμάτια και η ανάπτυξη μιας οικονομίας προϋποθέτει ένα αποτελεσματικό και ανταγωνιστικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οι τράπεζες και η πραγματική οικονομία βρίσκονται σε συνεχή επαφή και αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Μια χώρα δεν μπορεί να έχει αναπτυγμένη οικονομία χωρίς ένα αναπτυγμένο τραπεζικό σύστημα και ένα επιτυχημένο τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να υφίσταται αν η οικονομία της χώρας που βρίσκεται δεν στηρίζεται σε σταθερές βάσεις. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση και η κρίση χρέους του ελληνικού δημοσίου δεν θα μπορούσαν και να μην επηρεάσουν το τραπεζικό σύστημα της χώρας. Το εύρος των τραπεζικών προϊόντων και υπηρεσιών και τα πολλαπλά και εξειδικευμένα δίκτυα εξυπηρέτησης που παρέχονται από τις τράπεζες διευκολύνουν τη δημιουργία ενός ανταγωνιστικού περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο μπορούν να κινηθούν σε πλεονεκτική θέση οι καταναλωτές. Είναι γεγονός ότι οι πελάτες των τραπεζών έχουν πολλές επιλογές, ώστε να μπορούν να διασφαλίζουν συμφέροντες όρους δανεισμού για τις ανάγκες τους, αλλά και να συγκρίνουν τις υπηρεσίες σε όλα τα επίπεδα. Ο συνεχής εκσυγχρονισμός του τεχνολογικού εξοπλισμού των τραπεζών, το εκτεταμένο δίκτυο των καταστημάτων τους, τα εναλλακτικά δίκτυα διανομής, η εθελοντική υιοθέτηση ενός κώδικα δεοντολογίας για τη διαφημιστική προβολή χρηματοοικονομικών προϊόντων και υπηρεσιών και θεσμικοί φορείς αποτελούν ασφαλώς το υπόβαθρο για την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού. Κινητήρια όμως δύναμη για την αποδοτική λειτουργία του είναι ο ενημερωμένος καταναλωτής, αυτός που γνωρίζει επακριβώς τις ανάγκες του, έχει αξιολογήσει τις δυνατότητές του για προσφυγή στο τραπεζικό δανεισμό, γνωρίζει να αξιοποιεί τους θεσμικούς φορείς και κυρίως διαθέτει το χρόνο να ερευνήσει και να επιλέξει την καλύτερη γι αυτόν προσφορά. Η είσοδος της Ελλάδας στην Ευρωζώνη αποτελεί πρόσκληση για την ελληνική οικονομία. Η χώρα μας κλήθηκε και καλείται πλέον να αντιμετωπίσει επί ίσοις όροις τον ανταγωνισμό με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης και να φτάσει το βιοτικό επίπεδο καθώς και την οικονομική ανάπτυξη αυτών. Η υιοθέτηση προτύπων καλής διαχείρισης και η από κοινού προσπάθεια όλων των φορέων της οικονομίας θα συμβάλει στην κατεύθυνση αυτή. Το τραπεζικό σύστημα είναι αναμφισβήτητα ένας κάδος που έχει καλύψει το μεγαλύτερο έδαφος προς την προσπάθεια αυτή, λόγω του νευραλγικού του ρόλου την ανάπτυξη της οικονομίας. Τα τελευταία χρόνια, μετά από τη ριζική αναδιάρθρωσή του, ο τραπεζικός κλάδος συμβάλλει ουσιαστικά στην πορεία ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου όλων μας. Πιο συγκεκριμένα, τα σημαντικότερα επιτεύγματα των τελευταίων ετών του δυναμικού αυτού κλάδου είναι: Προσφέρουν τώρα περισσότερα και καλύτερης ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες. Έχουν βελτιώσει την παραγωγικότητά τους μέσω επενδύσεων σε υψηλή τεχνολογία και σε ανθρώπινο κεφάλαιο. Έχουν μειώσει σημαντικά το κόστος χρηματοδότησης για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη άλλων κλάδων της οικονομίας. Πρωτοπορούν στην διεθνοποίηση της ελληνικής οικονομίας. Προωθούν τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών επιχειρήσεων. Γίνονται πιο διαφανείς. 4
Ανταποκρίνονται ουσιαστικά στην κοινωνική ευθύνη, την οποία έχουν. Όλοι αυτοί οι παράγοντες ανέδειξαν τον τραπεζικό κλάδο ως έναν από τους σημαντικότερους της ελληνικής οικονομίας. 1.2.ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ Η ιστορία των τραπεζών με την ευρύτερη έννοια του όρου χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ιστορικές μαρτυρίες και περιγραφές αναφέρουν τη χρήση ισοδύναμων επιταγών από τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες, προς διευκόλυνση των συναλλαγών των εμπόρων και των καραβανιών. Με τη σύγχρονη έννοια του όρου οι τράπεζες πρωτοεμφανίστηκαν στην περιοχή που αντιστοιχεί η σημερινή Β. Ιταλία τον 13 ο -14 ο αιώνα μ.χ.. Αν και με σχετικά περιορισμένο εύρος παρεχόμενων υπηρεσιών κατά την εποχή εκείνη, η βασική λειτουργία τους παρέμεινε αναλλοίωτη διαμεσολάβηση μεταξύ αυτών που έχουν κεφάλαιο και αυτών που αναζητούν. Η πραγματική άνθιση του τραπεζικού τομέα παρατηρήθηκε στη Μ. Βρετανία κατά τους επόμενους αιώνες. Η ανάπτυξη της χώρας σε μια ισχυρή ναυτική δύναμη και μετέπειτα σε μια αχανή αυτοκρατορία, με αποικίες και εδάφη στο σύνολο του γνωστού κόσμου, επέβαλε την ανάπτυξη των τραπεζικών προϊόντων και την τελειοποίηση των προσφερόμενων υπηρεσιών προκειμένου να διευκολυνθούν οι εμπορικές συναλλαγές στο σύνολο των ελεγχόμενων εδαφών. Με τη πάροδο των ετών οι τράπεζες εξελίχθηκαν σε παγκόσμια ιδρύματα, τα οποία κατείχαν και διαχειρίζονταν σημαντικό πλούτο. Κατά τη διάρκεια του 20 ου αιώνα παρατηρείται μια συστηματική προσπάθεια από τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη, καθορισμού του πλαισίου δράσης των τραπεζών και της νομισματικής πολιτικής. Ενδεικτικά, αναφέρεται η υιοθέτηση και μετέπειτα απώλεση του χρυσού κανόνα, η εμφάνιση διαφόρων σχολών νομισματικής και οικονομικής πολιτικής (Keynesian,Neo-classicals,monetarists) κ.α. Η τελευταία δεκαετία του περασμένου αιώνα και η χαραυγή του 21 ου βρίσκει τις τράπεζες σε μια πρωτοφανή και αδιάκοπη ανάπτυξη εργασιών. Η υλοποίηση των επιμέρους θεωριών της παγκοσμιοποίησης συνεπάγεται την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, την εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε κεφάλαιο για κάθε ενδιαφερόμενο, την ανάπτυξη πρωτογενών και δευτερογενών αγορών για κάθε είδους τραπεζική ή χρηματοπιστωτική εργασία (ομολογίες, μετοχές, παράγωγα, τιτλοποιημένα δάνεια κ.α.). Ωστόσο, η προσωρινή χρηματοοικονομική ουτοπία σύγχρονου καπιταλισμού διακόπτεται απρόσμενα και βίαια. Η κατάρρευση μερικών εκ των μεγαλύτερων επενδυτικών τραπεζών στην Αμερική πυροδοτεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στην παγκόσμια οικονομία και αποτελεί την αφορμή για μια παρατεταμένη παγκόσμια κρίση, τα σημάδια της οποίας όχι μόνο είναι ακόμα ορατά, αλλά για ορισμένες χώρες η υφιστάμενη συγκυρία αποτελεί την κρισιμότερη καμπή. 1.3.ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΗΜΕΡΑ Το τραπεζικό σύστημα είναι ό,τι είναι το κυκλοφορικό σύστημα για έναν οργανισμό. Μέσω αυτού συντηρείται αλλά και αναπτύσσεται το εθνικό σώμα. Άρα είναι πολύ σημαντικό να είναι 5
ενταγμένο σε μια γενική εθνική πολιτική, που στόχο έχει να κατανέμει τους εθνικούς πόρους με τέτοιον τρόπο, ώστε από τη μία να διατηρούνται οι υπάρχουσες δραστηριότητες και από την άλλη να αναπτύσσονται καινούριες. Δραστηριότητες, που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θα συντελέσουν όχι μόνον στην ανάπτυξη, αλλά και στη γενικότερη κοινωνική λειτουργία. Δεν έχει σημασία αν αυτό το σύστημα συντίθεται από ιδιωτικές ή κρατικές τράπεζες. Αυτό το οποίο έχει σημασία είναι να ελέγχεται στη λειτουργία του. Δεν έχει σημασία δηλαδή ποιος εισπράττει το τραπεζικό κέρδος. Σημασία έχει να μην χάνει τον προσανατολισμό του ως σύστημα. 1.4.ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Το τραπεζικό σύστηµα αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του χρηµατοοικονοµικού συστήµατος, το οποίο αποτελείται από τις χρηµατοοικονοµικές αγορές, τα χρηµατοοικονοµικά προϊόντα και τους χρηµατοοικονοµικούς οργανισµούς. Η πρωταρχική λειτουργία του χρηµατοοικονοµικού συστήµατος είναι η διευκόλυνση της µεταφοράς κεφαλαίων από τις πλεονασµατικές µονάδες στις ελλειµµατικές µονάδες της οικονοµίας. Ως χρηµατοοικονοµική αγορά ορίζεται το σύνολο των επενδυτών που ανταγωνίζονται µεταξύ τους προκειµένου να αγοράσουν τα χρεόγραφα που προσφέρονται από ελλειµµατικές επιχειρήσεις. Ως χρηµατοοικονοµικά προϊόντα ορίζεται το σύνολο των προϊόντων τα οποία διαπραγµατεύονται στις χρηµατοοικονοµικές αγορές και, συνήθως, εκδίδονται από τα χρηµατοοικονοµικά ιδρύµατα. Παραδείγµατα τέτοιων προϊόντων είναι τα Έντοκα Γραµµάτια ηµοσίου, τα Πιστοποιητικά Καταθέσεων, οι Συµφωνίες Επαναγοράς, τα Εµπορικά και τα Κρατικά Οµόλογα, οι Οµολογίες, οι Μετοχές, κ.α. Ως χρηµατοοικονοµικός οργανισµός ορίζεται ένα ιδιωτικό ή δηµόσιο ίδρυµα το οποίο ενεργεί ως ένα κανάλι µεταφοράς κεφαλαίων µεταξύ καταθετών και δανειζόµενων.ως τράπεζα ορίζεται η συγκέντρωση επενδυτών, οι οποίοι συνεργάζονται για την ίδρυση ενός οργανισµού, ο οποίος παρέχει υπηρεσίες κατάθεσης και χρηµατοδότησης και συντονίζουν τις δράσεις τους µε σεβασµό στο δανειζόµενο. Το σύνολο των τραπεζών απαρτίζουν το τραπεζικό σύστηµα. 1.5.Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Για να γίνει αντιληπτή η σηµασία των τραπεζών στα πλαίσια της οικονοµίας γενικά και του χρηµατοοικονοµικού συστήµατος ειδικά, πρέπει να αναφερθούµε στην ασύµµετρη πληροφόρηση και συγκεκριµένα στα προβλήµατα που αυτή δηµιουργεί στο τραπεζικό σύστηµα. Τα προβλήµατα αυτά είναι δύο: η αντίστροφη επιλογή (Adverse Selection) και ο ηθικός κίνδυνος (Moral Hazard). Αντίστροφη επιλογή είναι ένα πρόβληµα ασύµµετρης πληροφόρησης το οποίο σηµειώνεται πριν τη διεξαγωγή µίας συναλλαγής και οφείλεται στο γεγονός ότι οι µη αξιόχρεες µονάδες είναι εκείνες οι οποίες θα ενεργήσουν αποτελεσµατικότερα προκειµένου να χρηµατοδοτηθούν µε ένα δάνειο (Mishkin, 1996). Στην εµφάνιση του συγκεκριµένου προβλήµατος στις αγορές αναφέρονται και οι Myers κα Majluf (1984) και Greenwald et al. (1984). Αντίθετα, το πρόβληµα του ηθικού κινδύνου παρατηρείται κατόπιν της διεξαγωγής µίας συναλλαγής και προκύπτει από το γεγονός ότι ο δανειστής είναι υποκείµενος στον κίνδυνο των πράξεων στις οποίες ο δανειζόµενος µπορεί να προχωρήσει και τις οποίες ο δανειστής δεν εγκρίνει. Τέτοιες πράξεις είναι συνήθως επενδύσεις υψηλού ρίσκου που αναλαµβάνει ο δανειζόµενος. Μία λύση στην ύπαρξη του προβλήµατος της αντίστροφης επιλογής θα ήταν η ιδιωτική πώληση πληροφοριών για τις δανειζόµενες µονάδες. Τα πλεονεκτήµατα, όµως, αυτής της κίνησης θα αντισταθµίζονταν από το φαινόµενο free rider. Το φαινόµενο free rider αναφέρεται στη 6
δυνατότητα που έχουν µονάδες που δεν κατέβαλλαν αντίτιµο για πληροφορίες να εκµαιεύουν πληροφορίες από µονάδες που κατέβαλλαν αντίτιµο και να τις εκµεταλλεύονται. Για να γίνει περισσότερο κατανοητή η αλληλεπίδραση µεταξύ των παραπάνω (αντίστροφη επιλογή, ηθικός κίνδυνος και φαινόµενο free rider), και µέσω αυτής και η σηµασία της ύπαρξης των τραπεζών, προχωρούµε σε περαιτέρω ανάλυση. Έστω ότι σε µία αγορά µετοχών, κάποιες µονάδες απέκτησαν πληροφορίες που τους επιτρέπουν να εντοπίσουν και να αγοράσουν υποτιµηµένες µετοχές. Ταυτόχρονα µε αυτές υπάρχουν και άλλες µονάδες, οι οποίες προχωρούν στις ίδιες πράξεις. Εάν οι δεύτερες µονάδες είναι αρκετές, τότε η αυξηµένη ζήτηση για τις µετοχές αυτές θα οδηγήσει σε αύξηση της τιµής τους. Ως αποτέλεσµα, όσες µονάδες πλήρωσαν για τη γνώση, δε θα καρπωθούν τις συνολικές ωφέλειες της υποτιµηµένης µετοχής. Η µειωµένη αυτήν ικανότητα των µονάδων για αποκόµιση ωφελειών από την αγορά πληροφοριών θα οδηγήσει στη µείωση του αριθµού των πληροφοριών που είναι διαθέσιµες προς αγοραπωλησία στην αγορά. Επιπλέον, το φαινόµενο free rider αυξάνει την πιθανότητα να εµφανιστούν τα προβλήµατα του ηθικού κινδύνου. Η παρακολούθηση των δανειζόµενων µονάδων και η επιβολή κανόνων που πρέπει να ακολουθούν είναι δύο διαδικασίες απαραίτητες για τη διασφάλιση των συµφερόντων των δανειστών. Ωστόσο, η εφαρµογή τους δεν πραγµατοποιείται, καθότι, πρώτον, είναι ιδιαιτέρως δαπανηρές και, δεύτερον, το φαινόµενο του free rider αντισταθµίζει τα οφέλη τους. Η απώλεια των οφελών των δύο αυτών διαδικασιών προκύπτει ως εξής: Εφόσον υπάρχουν επενδυτές οι οποίοι γνωρίζουν ποιοι είναι εκείνοι οι δανειστές που επιβλέπουν και επιβάλλουν τους όρους τους, µπορούν να τους αποφύγουν και να δανειστούν από εκείνους που είναι περισσότερο ελαστικοί. Μόλις γίνει αυτό αντιληπτό από τους πρώτους, τότε σταµατούν και αυτοί τις δύο διαδικασίες. Η παραπάνω ανάλυση εξηγεί γιατί, σύµφωνα µε το Mayer (1990), οι αγορές χρεογράφων δεν είναι πολύ σηµαντική ως πηγή χρηµατοδότησης για µη χρηµατοοικονοµικές επιχειρήσεις και για αναπτυσσόµενες χώρες, καθότι µόνο όσο αυξάνει η ποιότητα των πληροφοριών για µία επιχείρηση, αυξάνεται και η πιθανότητα αυτή η επιχείρηση να αντλήσει κεφάλαια από αυτές τις αγορές. Εποµένως, οι επιχειρήσεις που εκδίδουν χρεόγραφα είναι τελικά οι επιχειρήσεις µε το µεγαλύτερο µέγεθος και την καλύτερη φήµη στην αγορά. Οι τράπεζες, όµως, παίζουν πολύ σηµαντικό ρόλο στα χρηµατοοικονοµικά συστήµατα παγκοσµίως, καθότι έχουν τέτοια δοµή ώστε να µειώνουν σε µεγάλο βαθµό τα δύο προαναφερόµενα προβλήµατα. εν υπόκεινται στο φαινόµενο free rider και πραγµατοποιούν κέρδη από τις πληροφορίες που αποκτούν, συνάπτοντας µε τις καλύτερες επιχειρήσεις δάνεια που δε διαπραγµατεύονται δευτερογενώς. Επιπλέον, οι τράπεζες αναλαµβάνουν την επίβλεψη των δανειζόµενων επιχειρήσεων και απολαµβάνουν τα οφέλη της, µε αποτέλεσµα να αποτρέπονται τα προβλήµατα του ηθικού κινδύνου. Τέλος, οι τράπεζες απολαµβάνουν και επιπλέον πλεονεκτήµατα λύνοντας τα προβλήµατα που προκαλεί η ασύµµετρη πληροφόρηση. Για παράδειγµα, η ικανότητά τους να δεσµεύονται µε µία µακροπρόθεσµη πελατειακή σχέση βρίσκεται σε άµεση σχέση µε τα οφέλη που θα αποκοµίσουν από τις πληροφορίες που συγκεντρώνουν. Επιπλέον, η παρακολούθηση και η επίβλεψη των δανειοδοτούµενων µονάδων παρουσιάζει οικονοµίες κλίµακας και άρα µπορούν να µειώσουν σηµαντικά το κόστος των δύο αυτών διεργασιών, ενώ είναι αποτελεσµατικές στην αποτροπή των δανειοδοτούµενων επιχειρήσεων από πολύ ριψοκίνδυνες ενέργειες, καθώς µπορούν να σταµατήσουν τη χρηµατοδότησή τους. 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΔΙΑΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ 2.1. ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Στο σύγχρονο χρηματοοικονομικό περιβάλλον καθίσταται αναγκαία η ύπαρξη χρηματοοικονομικών οργανισμών, αφού ο ρόλος τους στη διαμόρφωση πολιτικής προσφοράς χρήματος είναι καθοριστικός. Η μορφή, αυτών που δραστηριοποιούνται σε μια οικονομία, σχετίζεται με το θεσμικό πλαίσιο, το βαθμό απελευθέρωσης των αγορών και το βαθμό ανάπτυξης οικονομίας. Κυριότερος αντιπρόσωπος των χρηματοπιστωτικών οργανισμών είναι τα πιστωτικά ιδρύματα (τράπεζες). Σήμερα πλέον, κατόπιν βασικών αλλαγών που έχουν επέλθει στον ευρωπαϊκό και στον διεθνή χρηματοπιστωτικό χώρο, μπορούμε να μιλάμε για τράπεζες πολλαπλών δραστηριοτήτων, δηλαδή τράπεζες ή γενικότερα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν τη δυνατότητα δραστηριοποίησης στην προσφορά όλων των προϊόντων και υπηρεσιών του χρηματοπιστωτικού χώρου, κατόπιν εγκρίσεως τούτης από τις εποπτεύουσες αρχές. Λόγω της παγκοσμιοποίησης της τραπεζικής αγοράς, της ελεύθερης κυκλοφορίας ανθρώπων, επιχειρήσεων και κεφαλαίων και των δυνατοτήτων που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία επικοινωνιών, οι έλληνες συναλλασσόμενοι μπορούν σήμερα να αναζητούν και να επιλέγουν χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες από ένα μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων και τους ανά τον κόσμο ανταποκριτές ή συνεργάτες τους. Στοιχεία για τις κατηγορίες φορέων παροχής τραπεζικών υπηρεσιών στην Ελλάδα δημοσιεύει τακτικά η Τράπεζα της Ελλάδος(ΤτΕ). Οι πιο πρόσφατες σχετικές δημοσιεύσεις περιέχουν πίνακες και καταλόγους σύμφωνα με τους οποίους τραπεζικά προϊόντα και υπηρεσίες προσφέρονται σήμερα στην Ελλάδα από 467, έναντι 462 το προηγούμενο έτος, πιστωτικούς οργανισμούς. Τους οργανισμούς αυτούς η ΤτΕ ταξινομεί ως εξής: 62 πιστωτικά ιδρύματα με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα 351 πιστωτικά ιδρύματα με έδρα σε άλλο κράτος μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου ( ΕΟΧ ), που παρέχουν στην Ελλάδα υπηρεσίες χωρίς επί τόπου παρουσίας τους και 54 λοιπές εταιρίες του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Οι βασικές κατηγορίες τραπεζών όπως έχουν διαμορφωθεί στην Ελλάδα με βάση τις νομοθετικά προσδιοριζόμενες δραστηριότητες αυτών, παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα. Κεντρική Τράπεζα (Τράπεζα της Ελλάδος) 8
Εμπορικές Συνεταιριστικές Ειδικοί Πιστωτικοί Τράπεζες Τράπεζες Οργανισμοί Ελληνικές Ξένες Ταχυδρομικό Ταμείο Εμπορικές Εμπορικές Ταμιευτήριο Παρακαταθηκών Τράπεζες Τράπεζες και Δανείων 2.1.1.Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Η Τράπεζα της Ελλάδος είναι και η κεντρική τράπεζα της χώρας. Ιδρύθηκε το 1927 βάση ενός Παραρτήματος του Πρωτοκόλλου της Γενεύης και άρχισε να λειτουργεί το Μάϊο του 1928. Έχει συσταθεί με τη μορφή ανωνύμου εταιρίας. Ως έδρα της ορίζεται από το Καταστατικό της η Αθήνα, ενώ διατηρεί 17 υποκαταστήματα, 35 πρακτορεία και 9 θυρίδες σε όλη την Ελλάδα. Από τον Ιανουάριο του 2001 η Τράπεζα της Ελλάδος αποτελεί αναπόσπαστο μέλος του Ευρωσυστήματος, που απαρτίζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ( ΕΚΤ ) και τις κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( ΕΕ ) που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ. Έκτοτε η Τράπεζα της Ελλάδος συμβάλει με τη δράση της στην επίτευξη των στόχων και την εκτέλεση των καθηκόντων του Ευρωσυστήματος, το οποίο χαράσσει και εφαρμόζει τη νομισματική πολιτική στη ζώνη του ευρώ. Η Τράπεζα της Ελλάδος ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές και οδηγίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι επιφορτισμένη με τις εξής δραστηριότητες: Εφαρμογή των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Άσκηση νομισματικής πολιτικής Διατήρηση σταθερότητας των τιμών Έκδοση τραπεζογραμματίων Άσκηση εποπτείας στα πιστωτικά ιδρύματα και σε άλλους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς Ταμειακή διαχείριση των εσόδων και εξόδων του Δημοσίου Διαχείριση έκδοσης και αποπληρωμής των τίτλων (ομολόγων- έντοκων γραμματίων) του Δημοσίου. Ουσιαστικά, η Τράπεζα της Ελλάδος στηρίζει την οικονομία με την άσκηση της νομισματικής, της πιστωτικής και της συναλλαγματικής πολιτικής ενώ ταυτόχρονα έχει το προνόμιο έκδοσης τραπεζογραμματίων. Από τις σημαντικότερες ωστόσο, λειτουργίες της Τράπεζας της Ελλάδος είναι η εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων. Βάσει του καταστατικού της η εν λόγω εποπτεία ασκείται επί των 9
πιστωτικών ιδρυμάτων που εδρεύουν στην Ελλάδα περιλαμβανομένων των υποκαταστημάτων τους στην αλλοδαπή, καθώς και επί των υποκαταστημάτων πιστωτικών ιδρυμάτων σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο εποπτικός αυτός ρόλος που έχει αναλάβει στόχο έχει την εξασφάλιση της σταθερότητας του συστήματος και την προστασία του συναλλακτικού κοινού. Για το σκοπό αυτό εκδίδει οδηγίες και κανονισμούς σχετικούς με τη λειτουργία των πιστωτικών ιδρυμάτων, την κεφαλαιακή τους επάρκεια, τους κινδύνους που αναλαμβάνουν καθώς και τις επενδυτικές τους δραστηριότητες. Η Τράπεζα της Ελλάδος μπορεί να ελέγχει όλα τα βιβλία και τα αρχεία των πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας για τυχόν παραβάσεις στο πλαίσιο της άσκησης προληπτικού και κατασταλτικού ελέγχου. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης από κάποιο πιστωτικό ίδρυμα, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει τη δικαιοδοσία να επιβάλει σε αυτό τα απαραίτητα μέτρα ώστε να συμμορφωθεί με τις επιταγές του Νομοθετικού Πλαισίου των πιστωτικών ιδρυμάτων καθώς επίσης και να επιβάλει πρόστιμα, να ορίσει διαχειριστή και τέλος( όταν δεν υπάρχει συμμόρφωση ή υπάρχει περίπτωση μη φερεγγυότητας) να ανακαλέσει την άδεια λειτουργίας του πιστωτικού ιδρύματος και να το θέσει υπό ειδική εκκαθάριση υπό την επίβλεψη της. Παράλληλα, σε περίπτωση ανεπαρκούς ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος, η Τράπεζα της Ελλάδος μπορεί να δώσει την εντολή υποχρεωτικής παράτασης πληρωμής των υποχρεώσεων και απαιτήσεων του πιστωτικού ιδρύματος για περίοδο η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο μήνες( μπορεί να παραταθεί για ένα επιπλέον μήνα) και να ορίσει διαχειριστή υπό την επίβλεψή της. Προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο της εποπτείας, σημαντικό στοιχείο αποτελούν οι επιτόπιοι έλεγχοι καθώς με αυτούς διαπιστώνεται κατά πόσον πληρούνται οι όροι λειτουργίας των εποπτευόμενων ιδρυμάτων, ενώ εντοπίζονται τυχόν αδυναμίες όπως, λανθασμένες εκτιμήσεις της πιθανής ζημιάς από την άσκηση της δραστηριότητας. Τα αποτελέσματα των επιτόπιων ελέγχων τίθενται υπόψη των αρμοδίων στελεχών των εποπτευόμενων ιδρυμάτων και στη συνέχεια είτε λαμβάνονται διορθωτικά μέτρα είτε επιβάλλονται κυρώσεις. Τα πιστωτικά ιδρύματα τα οποία υπάγονται στην εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, παρουσιάζονται παρακάτω, στον πίνακα 1. ΠΙΝΑΚΑΣ 1.ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ(ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013) Ι. Πιστωτικά ιδρύματα που υπάγονται στο καθεστώς της ενιαίας άδειας λειτουργίας(κοινοτικό διαβατήριο) του Ν.3601/2007 Α. Πιστωτικά Ιδρύματα με έδρα στην Ελλάδα 1.ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. 2.ΑΛΦΑ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. 3.ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. 4.ATTICA BANK, ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ 5.ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε. 6.ΤΡΑΠΕΖΑ EUROBANK ERGASIAS Α.Ε. 7.ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. 8.ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. 10
9.AEGEAN BALTIC BANK A.T.E. 10.CREDICOM CONSUMER FINANCE ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. 11.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΥΝ.ΠΕ. 12.ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΣΥΝ.ΠΕ. 13.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΑΝΙΩΝ ΣΥΝ.ΠΕ. 14.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ν.ΕΒΡΟΥ ΣΥΝ.ΠΕ. 15.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΥΝ.ΠΕ. 16.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΥΝ.ΠΕ. 17.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΥΝ.ΠΕ. 18.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΙΕΡΙΑΣ-ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΠΙΣΤΗ ΣΥΝ.ΠΕ. 19.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΡΑΜΑΣ ΣΥΝ.ΠΕ. 20.ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΥΝ.ΠΕ. 2.1.2. ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Οι εμπορικές τράπεζες έχουν μετεξελιχθεί σε σύγχρονα πιστωτικά ιδρύματα παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Η εμπειρία τους σχετίζεται με πάσης φύσεως τραπεζικές εργασίες διαμεσολαβώντας μεταξύ πλεονασματικών και ελλειμματικών μονάδων με σκοπό την άντληση καταθέσεων και τη χορήγηση δανείων. Παραδοσιακά, οι εργασίες των εμπορικών τραπεζών διακρίνονται σε τρείς κατηγορίες: Παθητικές Εργασίες Στις παθητικές εργασίες, δηλαδή στις εργασίες που αποτελούν στοιχεία κυρίως του παθητικού τους, περιλαμβάνονται οι κάθε μορφής καταθέσεις(όψεως, ταμιευτηρίου, προθεσμίας, κ.λ.π. ) καθώς και κάθε άλλη δραστηριότητα για άντληση και προσέλκυση κεφαλαίων από διάφορες πηγές. Μεσολαβητικές Εργασίες Εδώ περιλαμβάνονται όλες οι υπηρεσίες που παρέχονται από τις εμπορικές τράπεζες έναντι αμοιβής ή προμήθειας, εκτός του επιτοκίου, όπως κίνηση κεφαλαίων, εισπράξεις αξιών, ενοικίαση θυρίδων, αγοραπωλησία συναλλάγματος, κ.ο.κ Ενεργητικές Εργασίες Στις ενεργητικές εργασίες που αποτελούν στοιχεία κυρίως του ενεργητικού τους, περιλαμβάνονται οι χρηματοδοτήσεις και οι λοιπές εργασίες παροχής πίστης, όπως οι εγγυητικές επιστολές ή οι ενέγγυες πιστώσεις, καθώς και οι επενδύσεις κάθε μορφής όπως οι τοποθετήσεις σε χρεόγραφα ή σε ξένα νομίσματα. Αναλυτικότερα, οι εργασίες που δύναται να διεξάγουν οι εμπορικές τράπεζες περιλαμβάνουν: 11
Αποδοχή καταθέσεων ή άλλων επιστρεπτέων κεφαλαίων Χορήγηση πιστώσεων συμπεριλαμβανομένων και των πράξεων πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) Πράξεις διενεργείας πληρωμών και μεταφορά κεφαλαίων Έκδοση και διαχείριση μέσων πληρωμής(πιστωτικών και χρεωστικών καρτών, ταξιδιωτικών και τραπεζικών επιταγών) Εγγυήσεις και αναλήψεις υποχρεώσεων Συναλλαγές για λογαριασμό του ίδιου του πιστωτικού ιδρύματος ή της πελατείας του σε: Μέσα της χρηματαγοράς(αξιόγραφα, πιστοποιητικά καταθέσεων, κλπ.) Συνάλλαγμα Προθεσμιακά συμβόλαια χρηματοοικονομικών τίτλων ή χρηματοοικονομικά δικαιώματα Συμβάσεις ανταλλαγής επιτοκίων και νομισμάτων Κινητές αξίες Συμμετοχές σε εκδόσεις τίτλων και παροχή συναφών υπηρεσιών περιλαμβανομένων ειδικότερα και των υπηρεσιών αναδόχου εκδόσεως τίτλων Παροχή συμβουλών σε επιχειρήσεις σχετικά με τη διάρθρωση του κεφαλαίου, τη βιομηχανική στρατηγική και συναφή θέματα και συμβουλών, καθώς και υπηρεσιών στον τομέα συγχωνεύσεως και εξαγοράς επιχειρήσεων. Μεσολάβηση στις διατραπεζικές αγορές Διαχείριση χαρτοφυλακίου ή παροχή συμβούλων για τη διαχείριση χαρτοφυλακίου Φύλαξη και διαχείριση κινητών αξιών Εμπορικές πληροφορίες, περιλαμβανομένων και των υπηρεσιών αξιολογήσεως πιστοληπτικής ικανότητας πελατών Εκμίσθωση θυρίδων Στην ελληνική επικράτεια δραστηριοποιούνται τόσο ελληνικές όσο και ξένες εμπορικές τράπεζες. Παρακάτω επιχειρείται σύντομη παρουσίαση των σημαντικότερων εξ αυτών. ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ 12
Η Εθνική Τράπεζα ιδρύθηκε το 1841 και αποτέλεσε την πρώτη τράπεζα του νεοελληνικού κράτους, με καθοριστική συνεισφορά στην οικονομική ζωή του τόπου σε αυτά τα 170 χρόνια ιστορίας της. Σήμερα η Εθνική ηγείται του μεγαλύτερου και ισχυρότερου Ομίλου χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, με δυναμική παρουσία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Εθνική προσφέρει ευρύ φάσμα χρηματοοικονομικών προιόντων και υπηρεσιών που ανταποκρίνονται στις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες επιχειρήσεων και ιδιωτών. Δίκαια μπορεί να χαρακτηριστεί η Τράπεζα της Ελληνικής Οικογένειας, καθώς ελέγχει το ¼ της λιανικής τραπεζικής και διαθέτει τη μεγαλύτερη καταθετική βάση στην Ελλάδα(21% μερίδιο αγοράς στις καταθέσεις). Τα μερίδια καταθέσεων αντανακλούν την εμπιστοσύνη του αποταμιευτικού κοινού που αποτελεί και την κινητήρια δύναμή της. Με 508 καταστήματα και 1.351 ΑΤΜ, διαθέτει το πληρέστερο δίκτυο εξυπηρέτησης, καλύπτοντας ολόκληρη τη γεωγραφική έκταση της Ελλάδας, ενώ παράλληλα αναπτύσσει εναλλακτικά δίκτυα πώλησης των προιόντων της, όπως οι υπηρεσίες Mobile και Internet Banking. Σήμερα, το Δίκτυο της Τράπεζας στο εξωτερικό περιλαμβάνει 1.198 μονάδες και απασχολεί 36.093 εργαζομένους, εξυπηρετώντας μια αγορά 125 εκατομμυρίων κατοίκων.(στοιχεία: 30-06- 2013) Στις 03.10.2013 ανακοινώθηκε η εκποίηση των κλασματικών υπολοίπων που προέκυψαν στο πλαίσιο της δημόσιας πρότασης που υπέβαλε η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. την 05.10.2012 προς τους μετόχους της τράπεζας Eurobank Ergasias Α.Ε. για την απόκτηση του συνόλου των κοινών ονομαστικών μετοχών της τράπεζας. ALPHA BANK Η Alpha Bank ιδρύθηκε το 1879 από τον Ιωάννη Φ. Κωστόπουλο, όταν δημιούργησε μία εμπορική επιχείρηση στην Καλαμάτα. Το 1918 το τραπεζικό τμήμα του οίκου «Ι. Φ. Κωστοπούλου» μετονομάστηκε σε «Τράπεζα Καλαμών». Το 1924 η έδρα της μεταφέρθηκε στην Αθήνα και η Τράπεζα ονομάσθηκε «Τράπεζα Ελληνικής Εμπορικής Πίστεως». Το 1947 η επωνυμία άλλαξε σε «Τράπεζα Εμπορικής Πίστεως», αργότερα, το 1972 σε «Τράπεζα Πίστεως» και τέλος τον Μάρτιο του 1994 σε Alpha Τράπεζα Πίστεως. Η Τράπεζα γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη τιε τελευταίες δεκαετίες. Πέρα από την προσφορά απλών τραπεζικών υπηρεσιών και προϊόντων, εξελίχθηκε σε έναν ολοκληρωμένο Όμιλο παροχής οικονομικών υπηρεσιών. Το 1999 πραγματοποιήθηκε η εξαγορά του 51% των μετοχών της Ιονικής Τράπεζας. Στις 11 Απριλίου 2000 εγκρίθηκε η συγχώνευση της Ιονικής Τράπεζας με απορρόφηση από την Alpha Τράπεζα Πίστεως. Η νέα διευρυμένη Τράπεζα που προέκυψε από την συγχώνευση ονομάζεται Alpha Bank. Την 1 Φεβρουαρίου 2013, σε συνέχεια της συμφωνίας εξαγοράς της Εμπορικής την 16 Οκτωβρίου 2012 από την Alpha Bank Α.Ε. μετά της Credit Agricole S.A. και της λήψεως των οικείων κανονιστικών εγκρίσεων από τις Ελληνικές και Κυπριακές Κεντρικές Τράπεζες και Επιτροπές Ανταγωνισμού, το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου της Εμπορικής μεταβιβάσθηκε από την Credit Agricole στην Alpha Bank. Την 28 Ιουνίου 2013 ολοκληρώθηκε η νομική συγχώνευση, δι απορροφήσεως της Εμπορικής Τράπεζας από την Alpha Bank και συγχρόνως επετεύχθη ένα σημαντικό βήμα προς την πλήρη λειτουργική ενοποίηση των δύο Τραπεζών. 13
Η ενιαία Alpha Bank, Τράπεζα εμπιστοσύνης και σταθερό σημείο αναφοράς στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, είναι μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές τράπεζες, με ευρύτατο Δίκτυο άνω των 1.200 σημείων εξυπηρετήσεως στην Ελλάδα κι έναν από τους υψηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας στην Ευρώπη. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. Το 1866 ο Γρηγόριος Εμπεδοκλής ίδρυσε το τραπεζικό του γραφείο και το 1896 την «Τράπεζα Γρ. Εμπεδοκλέους». Το 1907 μετατράπηκε σε Ανώνυμη εταιρεία με επωνυμία «Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.» και εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών. Το 1923 ιδρύθηκε στο Λονδίνο η Commercial Bank of the Near East με υποκαταστήματα σε Αλεξάνδρεια και Κωνσταντινούπολη. Κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο ο Γρ. Εμπεδοκλής αναχώρησε για τη Νότιο Αφρική (όπου πέθανε το 1951) και στην διοίκηση αναπληρώθηκε από τους Χ. Μουλάκη και Π. Βαφειαδάκη. Η Τράπεζα προχώρησε σε σημαντικές επενδύσεις σε ακίνητα και μετοχές εταιρειών και το 1942 απόκτησε την πλειοψηφία των μετοχών της Ασφαλιστικής Εταιρείας Φοίνιξ. Το 1952 την διοίκηση της τράπεζας ανέλαβε ο καθηγητής Στρατής Ανδρεάδης. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν εξαγορές άλλων τραπεζών και εταιρειών: Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα (1957), ασφαλιστική Εταιρεία Ιονική (1958), Τράπεζα Πειραιώς (1962), ασφαλιστική εταιρεία «Γενικαί Ασφάλειαι» (1962), Τράπεζα Αττικής (1964), Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων, Χυμών & Κονσερβών, Ιονική Ξενοδοχειακή, Ναυπηγεία Ελευσίνας κ.α. Το 1971 ιδρύθηκαν θυγατρικές Τράπεζες σε Παρίσι και Φρανκφούρτη. Το 1975 η τράπεζα περιήλθε στον έλεγχο του Ελληνικού Δημοσίου. Ο Στρατής Ανδρεάδης απομακρύνθηκε από την διοίκηση και ορίστηκε Κυβερνητικός Επίτροπος. Το 1976 μετά από αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου, την πλειοψηφία των μετοχών αποκτούν δημόσιοι οργανισμοί. Μεταξύ 1991 και 1992 η τράπεζα πούλησε επτά από τις θυγατρικές της, το 1995 εξαγόρασε το 51% της ασφαλιστικής εταιρείας Metrolife, το 1997 μεταβίβασε την πλειοψηφία των μετοχών της Τράπεζας Αττικής και το 1999 η Ιονική Τράπεζα πουλήθηκε στην Alpha Bank. Κατά την δεκαετία του 1990 ίδρυσε επίσης και άλλες χρηματοπιστωτικές εταιρείες και επεκτάθηκε στην Κύπρο, όπου ίδρυσε και υποκαταστήματα, ενώ το 2001 ιδρύθηκε η θυγατρική της «Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) Λ.Τ.Δ.». Το 2000 εισήλθε στο μετοχικό κεφάλαιο της Εμπορικής, με ποσοστό 6,7%, η γαλλική τράπεζα Credit Agricole, η οποία προχώρησε στην εξαγορά της τράπεζας από το ελληνικό δημόσιο το Νοέμβριο του 2006 και παρέμεινε βασικός της μέτοχος έως το τέλος Ιανουαρίου του 2013. Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε το τριήμερο 26-28 Οκτωβρίου 2013, η ενοποίηση μεγάλου μέρους των συστημάτων της πρώην Εμπορικής Τράπεζας στο ενιαίο περιβάλλον πληροφοριακών συστημάατων και διαδικασιών της Alpha Bank. Ως αποτέλεσμα του σημαντικού αυτού έργου, από την Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2013, όλοι οι Πελάτες της Alpha Bank που έχουν προϊόντα καταθέσεων, κάρτες, ανοιχτά δάνεια και λογαριασμούς υπεραναλήψεως της πρώην Εμπορικής Τράπεζας, μπορούν να εξυπηρετούνται πλήρως, με ενιαίο πληροφοριακό σύστημα και διαδικασίες, στα περισσότερα από 1.100 σημεία εξυπηρετήσεως της Alpha Bank, σε όλη την Ελλάδα. Η πλήρης λειτουργική ενοποίηση της πρώην Εμπορικής Τράπεζας αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του α εξαμήνου του 2014, με την ένταξη και του συνόλου των χορηγήσεων στην ενιαία πλατφόρμα πληροφοριακών συστημάτων και διαδικασιών της Alpha Bank. EUROBANK 14
H Τράπεζα Eurobank Ergasias ιδρύθηκε το 1990 με αρχική επωνυμία «Ευρωεπενδυτική Τράπεζα» και έχει στόχο κυρίως την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών. Με την απελευθέρωση της αγοράς λιανικής τραπεζικής στην Ελλάδα, η τράπεζα επαναπροσδιόρισε τους στρατηγικούς της στόχους. Ο διευρυμένος όμιλος Eurobank κατέχει στρατηγική θέση στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Παράλληλα, διατηρεί συστημική θέση στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Σερβία, διακρίνεται στον τομέα Διαχείρισης Περιουσίας στην Κύπρο, το Λουξεμβούργο και το Λονδίνο και έχει περιουσία στην Ουκρανία. 1990:Ίδρυση της Ευρωεπενδυτικής Τράπεζας Α.Ε., με ειδίκευση στους τομείς της επενδυτικής τραπεζικής και του private banking. 1994:Απόκτηση μεριδίου 75% της EFG Private Bank (Luxembourg) S.A. 1996:Εξαγορά της Interbank Ελλάδος Α.Ε., με δίκτυο 23 καταστημάτων, από τη μητρική εταιρία Consolidated Eurofinance Holdings (CHE) S.A.. 1997:Συγχώνευση Eurobank-Interbank. Εξαγορά του δικτύου καταστημάτων της Credit Lyonnais Grece S.A. Μετανομασία της Ευρωεπενδυτικής σε Τράπεζα EFG Eyrobank A.E. 1998:Εξαγορά ποσοστού συμμετοχής ελέγχου της Τράπεζας Αθηνών. Η CEH εξαγοράζει το 99,8% της Τράπεζας Κρήτης. H CHE και η EFG Eurobank εξαγοράζουν από κοινού ποσοστό 18,4% στην Τράπεζα Εργασίας. Η Deutsche Bank αποκτά συμμετοχή 10% στην EFG Eurobank. 1999:Μεταβίβαση της Τράπεζας Κρήτης στην EFG Eurobank. Συγχώνευση δραστηριοτήτων EFG Eurobank-Τράπεζας Αθηνών με ανταλλαγή μετοχών. Δημόσια προσφορά μετοχών και εισαγωγή της EFG Eurobank στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών. Συγχώνευση EFG Eurobank-τράπεζα Κρήτης. Η CEH αποκτά το 50,1% της Τράπεζας Εργασίας μετά από δημόσια προσφορά. 2000:Συγχώνευση EFG Eurobank-Τράπεζα Εργασίας. Μετανομασία σε Τράπεζα EFG Eurobank Ergasias A.E..Απόκτηση ποσοστού 19,25% στην Banc Post S.A. Ρουμανίας. 2002:Απόκτηση συμμετοχής 43% στη Post Bank Βουλγαρίας μέσω εξαγοράς του 50% της Alico/CEH Balkan Holdings. Ανακοίνωση πρόθεσης εξαγοράς των εισηγμένων εταιριών «Επενδύσεις Εργασίας ΑΕΕΧ» και «Επενδύσεις Αναπτύξεως ΑΕΕΧ». 2003:Εξαγορά ποσοστού 68% της Post Banka AD Σερβίας. Συγχώνευση με απορρόφηση της «Επενδύσεις Εργασίας ΑΕΕΧ» από την EFG Eurobank Ergasias. Αύξηση συμμετοχής της Bank Post Ρουμανίας σε 53,25%. Συγχώνευση με απορρόφηση της «Επενδύσεις Αναπτύξεως ΑΕΕΧ» από την EFG Eurobank Ergasias. Αύξηση συμμετοχής στην Post Banka AD Σερβίας σε 90,8% και μετανομασία της σε EFG Eurobank AD Beograd. Διάθεση του ποσοστού της Τράπεζας που κατέχει η Deutsche Bank. Αύξηση συμμετοχής θεσμικών επενδυτών σε 22% του συνόλου. Ίδρυση Euroline Retail Services (Ρουμανία)-80% Eurobank Cards και 19,961% Banc Post. Ίδρυση Euroline Retail Services (Cyprus)-100% Eurobank Cards. 2004:Αύξηση συμμετοχής στην Post Bank Βουλγαρίας σε 96,74% μέσω εξαγοράς του υπόλοιπου 50% της Alico/CEH Balkan Holdings. Αύξηση συμμετοχής στην EFG Eurobank Beograd AD σε 93,54%. Αύξηση συμμετοχής στην Banc Post Ρουμανίας σε 58,6 %. Ίδρυση Euroline Retail Services AD (Σερβία)-100% Eurobank Cards. Εξαγορά της Intertrust ΑΕΔΑΚ. 2005:Εξαγορά της HC Istanbul χρηματιστηριακής στην Τουρκία. Εξαγορά της Capital Securities χρηματιστηριακής στη Ρουμανία. Αύξηση συμμετοχής στην Postbank Βουλγαρίας σε 98,7%. Αύξηση συμμετοχής στην EFG Eurobank Beograd σε 97,5%. Απόκτηση συμμετοχής 62,3% στην Nacionalna stedionica-banca Σερβίας. Συγχώνευση με απορρόφηση της «Πρόοδος Ελληνικές Επενδύσεις ΑΕΕΧ» 15
2006:Οργανική ανάπτυξη στην τραπεζική αγορά Πολωνίας της Polbank EFG. Εξαγορά 100% της Nacionalna stedionica-banka Σερβίας. Εξαγορά 91,3% της DZI Bank Βουλγαρίας. Συγχώνευση των τραπεζών Nacionalna stedionica και EFG Eurobank a.d. Beograd Σερβίας-μετανομασία σε Eurobank EFG Stedionica a.d. Beograd. 2007:Εξαγορά 70% της Tekfenbank Τουρκίας. Εξαγορά 99,3% της Universal Bank Ουκρανίας. Εξαγορά της χρηματιστηριακής Prospera Securities στη Σερβία. Οργανική ανάπτυξη στην Κύπρο. 2008-2010:Ο Όμιλος Eurobank EFG αναδεικνύεται ως συστημική δύναμη στη Νοτιανατολική Ευρώπη. 2011:Συγχώνευση με απορρόφηση της ΔΙΑΣ Α.Ε.Ε.Χ. 2012:Εγκαίνια υποκαταστήματος της Eurobank EFG στο Mayfair του Λονδίνου. Συμφωνία με την Burgan Bank για την πώληση του μεριδίου της Eurobank EFG στην Eurobank Tekfen. Μεταβίβαση μεριδίου 70% της Polbank EFG στην Raiffeisen Bank International. Αλλαγή της επωνυμίας της Τράπεζας σε «Τράπεζα Eurobank Ergasias A.E.». Μετονομασία του ομίλου σε Τράπεζα Eurobank Ergasias A.E. (Eurobank) 2013:Ο Όμιλος Eurobank διευρύνεται με την εξαγορά του Νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου Ελλάδος και της Νέας Proton Bank. ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.. Η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύθηκε το 1929 ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός κοινωφελούς χαρακτήρα, με κύριο σκοπό την αποκλειστική χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους του αγροτικού τομέα και την ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης. To 2009, συμπληρώθηκαν 80 χρόνια από την ίδρυση της ΑΤΕ. Στη διαδρομή αυτή της ζωής της καθοριστική υπήρξε η συμβολή της στη γεωργική παραγωγή και κατ επέκταση στην ελληνική αγροτική οικονομία στην οποία διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο, ειδικότερα στις μεταρρυθμίσεις και στην ανάπτυξη συνεταιρισμών αλλά και ακόμη των βιομηχανιών του κλάδου. Έντονη θεωρείται και η παράλληλη κοινωνική της συνεισφορά σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους, (πολέμου, κατοχής, αντίστασης) και στην ανασυγκρότηση της Χώρας. Το 1991 η ΑΤΕ από πιστωτικό ίδρυμα μετατράπηκε σε Ανώνυμη εταιρεία και μετεξελίχθηκε σε τράπεζα πολλαπλών δραστηριοτήτων. Το 2000 με την είσοδό της στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών σηματοδότησε μια νέα εποχή υλοποίησης ενός φιλόδοξου προγράμματος εξυγίανσης, εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης ακόμα και πέρα του αρχικού τομέα των δραστηριοτήτων της. Η εθελοντική συμμετοχή της ΑΤΕ στη διαγραφή του δημοσίου χρέους κατά 53.5%(PSI) είχε καταλυτική επίπτωση στα ίδια κεφάλαια και στην κεφαλαιακή επάρκεια της Αγροτικής Τράπεζας. Στο πλαίσιο των διαδικασιών που όρισαν η Τράπεζα της Ελλάδος και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με σκοπό την αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, αλλά και με βασική παράμετρο τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας, η Τράπεζα Πειραιώς απορρόφησε το υγιές τμήμα της Αγροτικής Τράπεζας, στα τέλη Ιουλίου 2012. Στις 25 Ιουνίου 2013, ολοκληρώθηκε η ενοποίηση των πληροφοριακών συστημάτων της πρώην ΑΤΕbank με την Τράπεζα Πειραιώς, καταργήθηκαν τα εναλλακτικά δίκτυα εξυπηρέτησης και η ιστοσελίδα της ΑΤΕbank,και οι πελάτες εξυπηρετούνται πλέον από τα αντίστοιχα της Τράπεζας Πειραιώς. Σχεδόν άμεσα ξεκίνησε και η αντικατάσταση της εταιρικής ταυτότητας των καταστημάτων της πρώην ΑΤΕbank, που ως τότε διατηρούσαν την εμπορική επωνυμία ATEbank, με αυτή της Τράπεζας Πειραιώς. 16
ASPIS BANK Η ASPIS BANK ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ιδρύθηκε το 1992 από τον κ. Παύλο Δ. Ψωμιάδη και την ασφαλιστική Εταιρεία AEGON BV, με το διακριτικό τίτλο ΑΣΠΙΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. και αποτέλεσε την πρώτη ιδιωτική στεγαστική Τράπεζα στην Ελλάδα. Η AEGON BV, μείωσε σταδιακά το ποσοστό συμμετοχής της στην Τράπεζα από 50% το 1992 σε 0% το 1995. Κύριος κάτοχος, σήμερα, είναι ο Όμιλος Εταιρειών ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ Α.Ε.Γ.Α. Από το 1992 και μέχρι τις 03.08.2001, η λειτουργία της Τράπεζας διέπεται από τις διατάξεις τις νομοθεσίας περί Κτηματικών Τραπεζών. Το 1998 εισήχθησαν οι μετοχές της Τράπεζας για διαπραγμάτευση στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Διερευνήθηκε η παρουσία της Τράπεζας στην κεφαλαιαγορά αποκτώντας το 30% του μετοχικού κεφαλαίου της ΑΣΠΙΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ Α.Ε. Παράλληλα η Τράπεζα αναλαμβάνει και τη διοίκηση των εν λόγω Εταιρειών. Το 2001 ενεκρίθη η επέκταση του σκοπού της με τη μετατροπή της από Στεγαστική σε Εμπορική και η αλλαγή της επωνυμίας της από ΑΣΠΙΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. σε ASPIS BANK A.T.E. H ASPIS BANK δραστηριοποιείται σε όλο το φάσμα των τραπεζικών εργασιών: Λιανική Τραπεζική: Στεγαστική πίστη, καταναλωτικά δάνεια, πιστωτικές κάρτες, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ναυτιλιακή πίστη, διαχείρηση διαθεσίμων, καταθετικά & επενδυτικά προϊόντα ιδιωτών, υπηρεσίες θεματοφυλακής, τραπεζοασφάλειες. Επιχειρηματική Τραπεζική: Μεγάλες επιχειρήσεις, χρηματοδοτικές και λειτουργικές μισθώσεις, καταθετικά & επενδυτικά προϊόντα επιχειρήσεων. Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες: Χρηματιστηριακές εργασίες, αμοιβαία κεφάλαια. Το 2002-2003 έγινε η εξαγορά του δικτύου λιανικής τραπεζικής (17 καταστήματα) της ΑΒΝ AMRO BANK στην Ελλάδα και η είσοδος της ABN AMRO BANK N.V. στο μετοχικό κεφάλαιο της T BANK με ποσοστό 5,5%. Το 2004 παραιτείται ο Αντιπρόεδρος Παύλος Ψωμιάδης, τον οποίο αντικαθιστά ο Ρφαήλ Μωυσής στο ΔΣ. Αντιπρόεδρος γίνεται ο Στυλιανός Αργυρός και ο Κωνσταντίνος Καρατζάς(πρόεδρος) αναλαμβάνει και Διευθύνων Σύμβουλος. Το 2010 έγινε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας κατά 48,37 εκατ. (Απρίλιος 2010), εισήχθη το ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας με ποσοστό 32,90% καθώς και αλλαγή επωνυμίας της Τράπεζας σε Τα ΒΑΝΚ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, με διακριτικό τίτλο Τ Bank. To 2011 έγινε ομόφωνη εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου της T Bank προς τους μετόχους της, για έγκριση συγχώνευσης δια απορροφήσεως από το ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ, θέμα με το οποίο ασχολήθηκαν επαναληπτικές Γ.Σ. Έτσι στις 30/04/2012 σε ενημέρωση των πελατών της πρώην T Bank προέβη το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο σχετικά με τις μεταβολές σε υφιστάμενα προϊόντα της πρώην τράπεζας, στο πλαίσιο της ευθυγράμμισης των λειτουργιών και της ομογενοποίησης των προϊόντων της με του ΤΤ. Συγκεκριμένα, παραμένουν σε ισχύ οι λειτουργίες των πιστωτικών καρτών της πρώην Τ Bank, όπως η χρήση τους για αγορές ή/και ανάληψη μετρητών από το πιστωτικό όριο και η 17
αυτόματη εξόφληση του λογαριασμού, με τους ισχύοντες όρους. Για την ανάληψη μετρητών από συνδεδεμένο/-ους καταθετικό/-ούς λογαριασμό/-ούς που τηρούνται στην πρώην T Bank, παρέχεται η χρεωστική κάρτα T Bank Debit VISA με τεχνολογία Chip & PIN για ακόμα μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγές, δεδομένου ότι από 2 Ιουλίου 2012 οι πιστωτικές κάρτες της πρώην T Bank δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις αναλήψεις αυτές. Επίσης από τις 2 Ιουλίου 2012, τροποποιούνται το επιτόκιο και τα επιμέρους χαρακτηριστικά όλων των υφιστάμενων καταθετικών λογαριασμών της πρώην T Bank, κατ αντιστοιχία των λογαριασμών του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (απλός ταμιευτηρίου σε ευρώ και ξένο νόμισμα). Τέλος η βάση υπολογισμού των πιστωτικών τόκων για τις νέες προθεσμιακές καταθέσεις σε ξένο νόμισμα και για λογαριασμούς πρώτης ζήτησης σε Ξένο Νόμισμα (που διατίθεντο από την πρώην T Bank έως 6/3/2012), θα είναι οι πραγματικές ημέρες της κατάθεσης και το έτος των 365 ημερών. Η παραπάνω αλλαγή τίθεται άμεσα σε ισχύ για τις νέες προθεσμιακές καταθέσεις σε Ξένο Νόμισμα (που διατίθεντο από την πρώην Τ Bank έως και 6/3/2012), θα ισχύει από την 2 α Ιουλίου 2012. Για τη διευκόλυνση των πελατών οι μεταβολές αυτές θα είναι αναρτημένες από 2/5/2012 σε όλα τα Καταστήματα της πρώην T Bank, καθώς και σε όλες τις ιστοσελίδες www.ttbank.gr και www.tbank.com.gr. ΛΑΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΣ Α.Ε 1901:Ο Όμιλος της Λαϊκής μετρά εκατό και πλέον χρόνια ιστορίας. Ιδρύθηκε το 1901 με τη μορφή μικρού ταμιευτηρίου. Σκοπός της ήταν η ενθάρρυνση της αποταμίευσης ανάμεσα στο κοινό και ιδιαίτερα τους εργαζομένους. 1924-1967:Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου το 1924, το Ταμιευτήριο μετατρέπεται σε πλήρη τράπεζα σύμφωνα με το νόμο Περί Δημοσίων Εταιριών που είχε θεσπιστεί λίγο νωρίτερα. Έτσι εγγράφεται η πρώτη δημόσια εταιρία στην Κύπρο με την ονομασία «Λαϊκή Τράπεζα Λεμεσού Λτδ». Το κοινό έχει πλέον την ευκαιρία όχι μόνο να αποταμιεύει και να καταθέτει, αλλά και να επενδύει σε μετοχές της τράπεζάς του. Η καινοτομία αυτή δίκαια χαρακτηρίστηκε ως το πρώτο έναυσμα για την Ίδρυση του Χρηματιστηρίου στην Κύπρο. 1967-1983:Το 1967 η διοίκηση αποφασίζει την επέκταση των δραστηριοτήτων της σε ολόκληρο το νησί και τη μετονομασία της Τράπεζας σε «Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα» έτσι που να αντανακλά τον αληθινό παγκύπριο χαρακτήρα της. Η απόφαση δικαίωσε πλήρως τις προβλέψεις της διοίκησης, γιατί η μετέπειτα εξέλιξη της Τράπεζας ήταν πραγματικά θεαματική. Πολύ σύντομα ανοίγει το πρώτο κατάστημα της Λαϊκής Κυπριακής Τράπεζας στη Λευκωσία, ακολουθούν τα εγκαίνια του πρώτου καταστήματος στην Αμμόχωστο, την Πάφο, τη Λάρνακα και την Κερύνεια. Το πρώτο κατάστημα πέρα από τα όρια της Κύπρου ανοίγει στο Λονδίνο. Η δεκαετία του 1970-1980 ήτανε μια δεκαετία γεμάτη δράση, επέκταση εντός και εκτός του κυπριακού χώρου και διαρκή άνοδο. Τα χρόνια αυτά σηματοδοτούνται από την ίδρυση των εξαρτημένων εταιρειών για χρηματοδοτήσεις και ασφάλειες. Στις αρχές, επίσης, της ίδιας δεκαετίας η Hongkong Bank, ένα από τα μεγαλύτερα τραπεζικά συγκροτήματα στον κόσμο, εξαγοράζει το 21,16% της Τράπεζας. Η συνεργασία αυτή δίνει τη δυνατότητα στον Όμιλο να αναπτυχθεί ραγδαία σε όλους τους τομείς τόσο στην Κύπρο όσο και το εξωτερικό και να καταστεί ένας αυτόνομος και ισχυρός οργανισμός. 18