1 TEI Aνατολικής Μακεδονίας & Θράκης Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικομικής Χρηματοοικονομική Λογιστική ΙΙ Εισήγηση 4 Διδάσκων: Αθανάσιος Μανδήλας smand@teiemt.gr
Aνασκόπηση 2 ης εισήγησης Παράδειγμα σταθερής μεθόδου Παράδειγμα: Η αξία των μηχανημάτων είναι 10.000 ευρώ και υπολογίζεται απόσβεση με συντελεστή 10% για κάθε χρόνο. Σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο το ποσοστό της αποσβέσεως θα ανέρχεται σε 1.000 ευρώ το χρόνο.
Σταθερή μέθοδος αποσβέσεων Πως υπολογίζονται οι ετήσιες αποσβέσεις; Eτήσιες αποσβέσεις = Αξία κτήσεως Υπολειμματική αξία Ωφέλιμη διάρκεια ζωής Για παράδειγμα, μηχάνημα αξίας 10.500 ευρώ, ωφέλιμης διάρκειας 5 έτη και υπολειμματικής αξίας στο τέλος του 5 ου έτους 500 ευρώ, οι ετήσιες αποσβέσεις υπολογίζονται στο ποσό (10.500-500)/5=2.000 ευρώ.
Μέθοδος των μονάδων παραγωγής Παράδειγμα: η διάρκεια ζωής ενός παραγωγικού μηχανήματος βάσει προδιαγραφών του κατασκευαστή είναι 100.000 τεμάχια παραγωγής. Ετήσιες μονάδες παραγωγής=20.000 Ετήσια αποσβέσιμη αξία =50.000 Για το πρώτο έτος λειτουργίας η ετήσια απόσβεση είναι 10.000 ευρώ (20.000:10.000x50.000). Eτήσιες αποσβέσεις=ετήσιες μονάδες παραγωγής x Aποσβέσιμη αξία Ωφέλιμη διάρκεια ζωής σε Μονάδες παραγωγής
Mέθοδος Φθίνοντος Υπολοίπου Αυτή η μέθοδος, υπολογίζει τον πρώτο χρόνο τις περισσότερες φθορές και τον τελευταίο χρόνο τις ελάχιστες. Ο υπολογισμός των αποσβέσεων δεν γίνεται επί της αρχικής αξίας του περιουσιακού στοιχείου, αλλά κάθε φορά επί του υπολοίπου που εναπομένει από την αφαίρεση της αποσβέσεως. Ποια είναι η διαφορά με τη σταθερή μέθοδο;
6 Φθίνουσα μέθοδος Με τη φθίνουσα μέθοδο, προσδιορίζεται μεγαλύτερο ποσοστό ετήσιων αποσβέσεων στις αρχικές περιόδους. Ένας συνήθης τρόπος υπολογισμού φθίνοντος ποσοστού ετήσιων αποσβέσεων στηρίζεται στο άθροισμα των ετών της ωφέλιμης οικονομικής ζωής του παγίου.
Παραδείγματα 1 ο Παράδειγμα: Έστω ότι η αξία μηχανήματος ανέρχεται σε 1.200, η υπολειμματική αξία υπολογίζεται σε 200 και η πιθανή διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του υπολογίζεται σε 5 χρόνια. Η ετήσια απόσβεση θα είναι: Eτήσιες αποσβέσεις = Αξία κτήσεως Υπολειμματική αξία Ωφέλιμη διάρκεια ζωής 1200 200 = 1000 = 200 5 5
1 ο Παράδειγμα-σταθερής μεθόδου Ετη Αποσβεστέα αξία Συντελεστής Ετήσια Απόσβεση Συνολική Απόσβεση Υπόλοιπο 1 1.000 20% 200 200 800 2 1.000 20% 200 400 600 3 1.000 20% 200 600 400 4 1.000 20% 200 800 200 5 1.000 20% 200 1000 0
9 Φθίνουσα μέθοδος Στο παράδειγμα, το άθροισμα αυτών των ετών είναι 1+2+3+4+5=15. Το ετήσιο ποσοστό και οι σχετικοί υπολογισμοί παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα.
10 Παράδειγμα φθίνουσας μεθόδου Ετη Αποσβεστέα αξία Συντελεστής Ετήσια Απόσβεση Συνολική Απόσβεση Υπόλοιπο 1 1.000 5/15 333 333 667 2 1.000 4/15 267 600 400 3 1.000 3/15 200 800 200 4 1.000 2/15 133 933 67 5 1.000 1/15 67 1000 0
2 ο Παράδειγμα-σταθερής μεθόδου Δεδομένα Αποσβεστέα αξία: 900.000 ευρώ Συντελεστής Απόσβεσης: 12,50% Ωφέλιμη διάρκεια ζωής: 8 έτη
2 ο Παράδειγμα-σταθερής μεθόδου Ετη Αποσβεστέα αξία Συντελεστής Ετήσια Απόσβεση Συνολική Απόσβεση Υπόλοιπο Η αξία του παγίου είναι 1.000.000 1 Ο 900.000 συντελεστής 12,50% 112.500 112.500 787.500 απόσβεσης είναι 12,5% 2 900.000 12,50% 112.500 225.000 675.000 3 900.000 12,50% 112.500 337.500 562.500 4 900.000 12,50% 112.500 450.000 450.000 5 900.000 12,50% 112.500 562.500 337.500 6 900.000 12,50% 112.500 675.500 225.000 7 900.000 12,50% 112.500 787.500 112.500 8 900.000 12,50% 112.500 900.000 0,00
13 Ερώτηση ανασκόπησης Η επιχείρησή μας, αγοράζει ένα φωτοαντιγραφικό μηχάνημα αξίας 10.000 (προβλεπόμενα παραγόμενα αντίγραφα 500.000). Για να βελτιώσει τα προβλεπόμενα αντίγραφα κατά 100.000 κατέβαλλε 5.000 ευρώ για αγορά ειδικού εξαρτήματος.
14 Λογιστικές Εγγραφές Οι αποσβέσεις πρέπει να παρακολουθούνται λογιστικά. Οι αποσβέσεις αποτυπώνονται με λογιστικές εγγραφές που διεξάγονται στο τέλος κάθε διαχειριστικής χρήσης και παρακολουθούνται με τους κατάλληλους λογαριασμούς.
15 Λογιστικές Εγγραφές Οι αποσβέσεις διενεργούνται σε κάθε λογιστική χρήση και καταχωρούνται στη χρέωση του λογαριασμού 66 'Αποσβέσεις με πίστωση των προβλεπόμενων από το Σχέδιο Λογαριασμών, αντίθετων λογ/σμών 11.02, 12.02, 13.02, 14.02, 15.02, 16.02, 17.01.02, 17.02.02 των λογαριασμών παγίων.
Λογιστικές Εγγραφές 16 Κατά τον έμμεσο* τρόπο για παρακολούθηση του ποσού με τον οποίο μειώνεται κάθε φορά η αξία του περιουσιακού στοιχείου, λόγω αποσβέσεως, δημιουργούμε λογαριασμό αντίθετο αυτού του περιουσιακού στοιχείου Συσωρευμένες Αποσβέσεις τον οποίο και πιστώνουμε, σε χρέωση του λογαριασμού «Αποσβέσεις». Ο λογαριασμός του πάγιου περιουσιακού στοιχείου εμφανίζεται πάντοτε με χρεωστικό υπόλοιπο και δείχνει την αρχική αξία αυτού.
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Αναθεώρηση ωφέλιμης ζωής Λογίζονται για την περίοδο της αλλαγής και των μελλοντικών περιόδων (Change in Estimate). Δεν υπολογίζονται αναδρομικά
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Παράδειγμα: Η εταιρία Πεντέλη Α.Ε, αγόρασε ένα μηχάνημα αξίας 510,000 για το οποίο εκτιμήθηκε ωφέλιμη ζωή 10 ετών με υπολειμματική αξία 10,000. Έχουν υπολογισθεί αποσβέσεις για τα 7 έτη με σταθερά μέθοδο. Το 2012 (έτος 8), αποφασίζεται ότι η εκτιμώμενη ωφέλιμη ζωή θα είναι 15 έτη με υπολειμματική αξία 5,000. Ερωτήσεις: Ποια είναι η σωστή εγγραφή για τις αποσβέσεις του προηγούμενου έτους; Να υπολογίσετε τις αποσβέσεις για το 2012. Δεν απαιτείται εγγραφή
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Κόστος μηχανήματος 510,000 Υπολειμματική αξία - 10,000 Βάση υπολ.αποσβέσεων 500,000 Μετά από 7 έτη Ωφέλιμη ζωή(αρχική) 10 έτη Ετήσιες Αποσβέσεις 50,000 x 7 έτη= 350,000 Ισολογισμός (Δεκ. 31, 2011) Πάγια Υλικά Στοιχεία: Μηχάνημα 510,000 Συσσ.Αποσβέσεις 350,000 Καθαρά Λογιστική Αξία (NΒV) 160,000 Πρώτα, υπολογίζουμε την λογιστική αξία (NBV) κατά την ημέρα της αλλαγής της εκτίμησης.
Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Λογιστική αξία 160,000 Υπολειμματική αξία (νέα) 5,000 Βάση αποσβέσεων 155,000 Υπόλοιπη ωφέλιμη ζωή 8 έτη Ετήσιες Αποσβέσεις 19,375 Μετά από 7 έτη Υπολογισμός Αποσβέσεων για το 2012 Ημερολογιακή εγγραφή για το 2012 και τα μελλοντικά έτη. Αποσβέσεις 19,375 Συσσ.Αποσβέσεις 19,375
21 Λογιστική υλικών πάγιων στοιχείων Απομάκρυνση παγίων Οι εταιρίες απομακρύνουν τα πάγια υλικά στοιχεία με τρεις τρόπους Απόσυρση (Retirement), Πώληση η ανταλλαγή
22 Παύση αναγνώρισης παγίων α) Ένα πάγιο στοιχείο παύει να αναγνωρίζεται στον ισολογισμό όταν το στοιχείο αυτό διατίθεται ή όταν δεν αναμένονται πλέον μελλοντικά οικονομικά οφέλη από τη χρήση ή τη διάθεσή του. β) Το κέρδος ή ζημία που προκύπτει από την παύση αναγνώρισης παγίου στοιχείου προσδιορίζεται ως η διαφορά μεταξύ του καθαρού προϊόντος της διάθεσης, αν υπάρχει, και της λογιστικής αξίας του στοιχείου. γ) Το κέρδος ή η ζημία από την παύση αναγνώρισης παγίου στοιχείου περιλαμβάνεται στην κατάσταση αποτελεσμάτων στο χρόνο που το στοιχείο παύει να αναγνωρίζεται, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από τον παρόντα νόμο
23 Παύση αναγνώρισης παγίων Η αναγνώριση του κόστους στη λογιστική αξία ενός στοιχείου των ενσώματων παγίων παύει όταν το στοιχείο βρίσκεται στη τοποθεσία και την κατάσταση που απαιτείται για τη λειτουργία που η διοίκηση έχει προσδιορίσει. Κατά συνέπεια, το κόστος της χρήσης ή της επανατοποθέτησης ενός στοιχείου δεν συμπεριλαμβάνεται στη λογιστική αξία του στοιχείου. Για παράδειγμα, οι ακόλουθες δαπάνες δεν συμπεριλαμβάνονται στη λογιστική αξία ενός στοιχείου των ενσώματων παγίων: α) δαπάνες που πραγματοποιούνται όταν ένα στοιχείο που είναι σε θέση να λειτουργήσει με τον τρόπο που έχει προσδιορίσει η διοίκηση δεν χρησιμοποιείται ακόμα ή λειτουργεί σε δυναμικότητα μικρότερη της κανονικής β) οι αρχικές λειτουργικές ζημίες, όπως εκείνες που πραγματοποιούνται όταν αναπτύσσεται η ζήτηση για την παραγωγή του στοιχείου και γ) το κόστος επανεγκατάστασης ή αναδιοργάνωσης μέρους ή του συνόλου των λειτουργιών της οικονομικής οντότητας.
Απομάκρυνση παγίων 24 Διακοπή εκμετάλλευσης Ενημέρωση του λογαριασμού των συσσωρευμένων αποσβέσεων με την απόσβεση για το διάστημα από την αρχή της τρέχουσας χρήσης μέχρι την ημέρα της απόσυρσης του παγίου Τα υπόλοιπα των λογαριασμών του παγίου και των συσσωρευμένων αποσβέσεων μεταφέρονται σε ειδικούς λογαριασμούς παγίων εκτός εκμετάλλευσης Ακούσια απομάκρυνση Κλοπή ή ολική Καταστροφή Το ύψος της (έκτακτης, μη λειτουργικής) ζημίας είναι ίσο με τη λογιστική αξία που έχει το πάγιο κατά την ημέρα της απομάκρυνσης του Μερική καταστροφή Η (μη λειτουργική) ζημία είναι μικρότερη από τη λογιστική αξία κατά το ποσό των εσόδων που μπορεί να προέλθουν από την πώληση του κατεστραμμένου παγίου Τα έσοδα καταχωρούνται στη πίστωση του λογαριασμού του παγίου Εκούσια απομάκρυνση Πώληση Ανταλλαγή
Παράδειγμα πώλησης παγίου Την 2/1/09 η Ζ ΑΕ αγόρασε ένα μηχάνημα αντί 15.000 με μετρητά. Η υπολειμματική αξία υπολογίστηκε σε 1000 κι η ωφέλιμη ζωή σε 8 χρόνια. Στις 30/6/14 η επιχείρηση πώλησε το μηχάνημα αντί 6.000. 25
Παράδειγμα πώλησης παγίου 66.02 Αποσβέσεις μηχανημάτων 875 13.02 Συσσ.Αποσβ. Μηχαν. εξοπλισμου 875 13.02 Συσσ.Αποσβ Μηχ.εξοπλισμού 9625 13.01 Μηχανήματα 9625 38.01 Ταμείο 6000 13.01 Μηχανήματα 5375 75.01 Κέρδη από διάθεση ενσ.παγίων 625 26
27 Απομάκρυνση παγίων Απόσυρση (Retirement) Δεν εισπράχθηκαν μετρητά. Μείωση (χρέωση) Αποσβεσθέντα.. Για όλο το ποσό των αποσβέσεων που υπολογίσθηκαν. Μείωση (πίστωση) του λογαριασμού του παγίου από το αρχικό κόστους του.
28 Απομάκρυνση παγίων Παράδειγμα: η εταιρία B αποσύρει τους εκτυπωτές της, κόστους 2,000. Οι συσσωρευμένες αποσβέσεις των εκτυπωτών είναι 2,000. Συσσ.Αποσβέσεις Εκτυπωτών 2,000 Εκτυπωτές 2,000
Ερωτήσεις 29