ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 20/02/2008 SG-Greffe (2008) D/200692 Προς κ. Ν. Αλεξανδρίδη Πρόεδρο ΕΕΤΤ Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδροµείων Λεωφ. Κηφισίας αρ. 60 GR 15125 Μαρούσι Αθήνα Ελλάδα Φαξ: + 30.21.06.151.113 Αξιότιµε κ. Αλεξανδρίδη, Θεµα: Κοινοποίηση EL/2008/0751: µεθοδολογία και γενικές αρχές για τις υποχρεώσεις κοστολόγησης και λογιστικού διαχωρισµού στην Ελλάδα Σχόλια σύµφωνα µε το Άρθρο 7 παράγραφος (3) της Οδηγίας 2002/21/EC 1 Ι. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ Στις 18 Ιανουαρίου 2008 η Επιτροπή έλαβε µια κοινοποίηση από την Ελληνική Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και των Ταχυδροµείων ("ΕΕΤΤ"). Το κοινοποιηµένο σχέδιο µέτρων αφορά την µεθοδολογία και γενικές αρχές για τις υποχρεώσεις κοστολόγησης και λογιστικού διαχωρισµού που επιβλήθηκαν στον φορέα Οργανισµός Τηλεπικοινωνιών της Ελλάδος Α.Ε. ("ΟΤΕ"), ορισµένου ως φορέα εκµετάλλευσης µε σηµαντική ισχύ στην αγορά 1 Οδηγία 2001/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου και του Συµβουλίου τις 7 ης Μαρτίου 2002 σχετικά µε κοινό κανονιστικό πλαίσιο για τα δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών ("Οδηγία Πλαίσιο"), ΕΕ L 108, 24.4.2002, σελ. 33. Commission européenne, B-1049 Bruxelles / Europese Commissie, B-1049 Brussel - Belgium. Telephone: (32-2) 299 11 11.
σε ορισµένες αγορές λιανικής 2 και χονδρικής 3 που κοινοποιήθηκαν και αξιολογήθηκαν προηγουµένως από την Επιτροπή 4. Η ηµόσια ιαβούλευση σε εθνικό επίπεδο 5 διεξάγεται παράλληλα µε την ηµόσια ιαβούλευση σε Κοινοτικό επίπεδο σύµφωνα µε το άρθρο 7 της Οδηγίας Πλαίσιο. Η προθεσµία και για τις δύο διαβουλεύσεις λήγει στις 21 Φεβρουαρίου 2008. Σύµφωνα µε το άρθρο 7(3) της Οδηγίας Πλαίσιο, οι Εθνικές Ρυθµιστικές Αρχές ("ΕΡΑ") και η Επιτροπή έχουν την δυνατότητα να υποβάλουν στην αρµόδια ΕΡΑ τις παρατηρήσεις τους επί κοινοποιηµένων σχεδίων µέτρων. Π. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΙΙ. 1 Προηγουµένως κοινοποιηµένα και υιοθετηµένα µέτρα Στα σχέδια µέτρων που είχε κοινοποιήσει προηγουµένως στην Επιτροπή, η ΕΕΤΤ, ανάµεσα σε άλλα επανορθωτικά µέτρα, είχε προτείνει την επιβολή των εξής κανονιστικών υποχρεώσεων: i. λογιστικό διαχωρισµό και έλεγχο τιµών, κατ' εφαρµογή του µοντέλου Πλήρως Κατανεµηµένου Κόστους (ΠΚΚ Fully Distributed Cost, ("FDC")) µε αποτίµηση κεφαλαίου µε βάση το τρέχον κόστος (Current Cost Accounting, ("CCA")), για τις ανωτέρω αναφερθείσες σχετικές αγορές λιανικής 6, ii. λογιστικό διαχωρισµό και έλεγχο τιµών 7, κατ' εφαρµογή του µοντέλου του Μακροπρόθεσµου Μεσοσταθµισµένου Επαυξητικού Κόστους (ΜΜΕΚ Long Run 2 3 4 5 6 7 Οι οποίες αντιστοιχούν στις αγορές υπ. αρ. 1, 2, 3, 5 και 7 της Σύστασης 2003/311/ΕΚ της Επιτροπής της 11 ης Φεβρουαρίου 2003 σχετικά µε τις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών στο τοµέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών που επιδέχονται εκ των προτέρων ρύθµιση σύµφωνα µε την Οδηγία Πλαίσιο, ΕΕ L 114, 8.05.2003, σελ. 45 ("προϊσχύουσα Σύσταση"). Αναφερόµενες ως αγορές υπ. αρ. 8, 9, 10, 11, 12, 13 και 14 στην προϊσχύουσα Σύσταση. Βλέπε υποθέσεις EL/2006/0500 και EL/2006/0501, SG-Greffe (2006) D/206222 (πρόσβαση στο δηµόσιο τηλεφωνικό δίκτυο σε σταθερή θέση για οικιακούς και µη οικιακούς πελάτες), Υποθέσεις EL/2006/0503 και EL/2006/0505, SG Greffe (2006) D/206294 (αγορά δηµοσίως διαθέσιµων αστικών και/ή εθνικών τηλεφωνικών υπηρεσιών που παρέχονται σε σταθερή θέση για οικιακούς και µη οικιακούς πελάτες), Υπόθεση EL/2006/0491, SG-Greffe (2006) D/205432 (ελάχιστη δέσµη µισθωµένων γραµµών χωρητικότητας έως και 2Mbit/s), Υποθέσεις EL/2006/0493, EL/2006/0494 και EL/2006/495, SG Greffe (2006) D/205465 (διασύνδεση δηµόσιων σταθερών τηλεφωνικών δικτύων), Υπόθεση EL/2006/353, SG- Greffe (2006) D/201570 (παροχή αδεσµοποίητης πρόσβασης πλήρους και µεριζόµενης- σε µεταλλικούς βρόχους και υποβρόχους για το σκοπό της παροχής ευρυζωνικών και φωνητικών υπηρεσιών), Υποθέσεις EL/2006/422 και EL/2006/423, SG-Greffe (2006) D/204183 (τερµατικά και ζευκτικά τµήµατα µισθωµένων γραµµών) και Υπόθεση EL/2006/0372, SG-Greffe (2006) D/202659 (υπηρεσίες χονδρικής ευρυζωνικής πρόσβασης µέσω xdsl τεχνολογιών). Σύµφωνα µε το άρθρο 6 της Οδηγίας Πλαίσιο. Ο έλεγχος τιµών εξειδικεύονταν µε την υποχρέωση εφαρµογής ανωτάτου ορίου τιµής (price cap). Για την αγορά των λιανικών µισθωµένων γραµµών ιδιαιτέρως, η ΕΕΤΤ πρότεινε να διατηρήσει την προϊσχύουσα υποχρέωση κοστοστρέφειας. Για την παροχή Χονδρικής Εκµίσθωσης γραµµών, προτάθηκε η επιβολή κοστολόγησης, και ελέγχου τιµών µε την µεθοδολογία retail-minus (λιανική τιµή µείον ένα προκαθορισµένο ποσό), όπου για τον υπολογισµό του συντελεστή "retail-minus" θα ακολουθείτο µεθοδολογία βάσει µοντέλου FDC-CCA. Με την µορφή κοστοστρεφούς τιµολόγησης για όλες τις σχετικές αγορές, εκτός από την αγορά χονδρικής ευρυζωνικής πρόσβασης, όπου η ΕΕΤΤ πρότεινε την καθιέρωση τιµολογίων retail-minus. Ο συντελεστής "retail-minus" θα υπολογίζονταν χρησιµοποιώντας την ανάλυση της Προεξοφληµένης Ροής Μετρητών 2
Average Incremental Cost, ("LRAIC")) µε βάση το τρέχον κόστος (CCA), για τις ανωτέρω αναφερθείσες σχετικές αγορές χονδρικής 8, iii. λογιστικό διαχωρισµό και λογιστικό έλεγχο για όλες τις σχετικές αγορές 9, iv. µη-διακριτική µεταχείριση. Στην συνέχεια, η ΕΕΤΤ θέσπισε τα προκύπτοντα µέτρα, ενώ ανέφερε ότι προτίθονταν να διαβουλευθεί περαιτέρω τις µεθοδολογίες λογιστικού διαχωρισµού και ελέγχου και ότι θα συνέχιζε, στο ενδιάµεσο χρονικό διάστηµα, να επιβάλει συµµόρφωση µε τις υποχρεώσεις κοστολόγησης σύµφωνα µε τις προϊσχύουσες ρυθµίσεις. ΙΙ.2 Περιγραφή σχεδίου µέτρων Το αντικείµενο της παρούσας γνωστοποίησης είναι να προτείνει τις αναγκαίες τροποποιήσεις στα κοστολογικά συστήµατα του ΟΤΕ, καθώς και τις λεπτοµέρειες της µεθοδολογίας λογιστικού διαχωρισµού, προκειµένου να διασφαλιστεί η συµµόρφωση µε τις κανονιστικές υποχρεώσεις που επιβλήθηκαν στον φορέα 10. Σύµφωνα µε την ΕΕΤΤ η κοστολόγηση και ο λογιστικός διαχωρισµός πρέπει να σέβονται τις αρχές της αξιοπιστίας, πρόκλησης του κόστους, αντικειµενικότητας, συνεπούς αντιµετώπισης/συγκρισιµότητας και διαφάνειας και να τηρούν τις ιεθνώς Παραδεδεγµένες Αρχές και Πρακτικές στην Ελλάδα (International Financial Reporting Standards). Καταρχάς, η ΕΕΤΤ προτείνει αλλαγές επί του κοστολογικού συστήµατος LRAIC-CCA του ΟΤΕ. Συγκεκριµένα, η ΕΕΤΤ προτείνει να επαναπροσδιοριστούν οι υπηρεσίες που συµπεριλαµβάνονται στο µοντέλο κατά τρόπο σύµφωνο µε τις προηγούµενες αναλύσεις αγορών και τις επιβληθείσες κανονιστικές υποχρεώσεις. Επίσης, η ΕΡΑ προτείνει τον επαναπροσδιορισµό των σχετικών επαυξήσεων του συστήµατος κοστολόγησης, προκειµένου να διασφαλιστεί ότι τα κόστη αποδίδονται στις υπηρεσίες που τα προκαλούν 11. Επιπλέον, η ΕΕΤΤ παρέχει ορισµένα υποδείγµατα υπό τα οποία η ΕΕΤΤ πρέπει να παρουσιάζει τα κοστολογικά στοιχεία LRAIC 12. Η ΕΕΤΤ αντιλαµβάνεται ότι κατά αυτόν τον τρόπο θα 8 9 10 11 12 (Discounted Cash Flow, "DCF"). Κατά την εφαρµογή αυτής της ανάλυσης, τα κόστη λιανικής και τα κόστη δικτύου θα πρέπει να προσδιορίζονται στην βάση ενός top-down µοντέλου LRAIC-CCA. Αναφορικά µε την αγορά 14 της προϊσχύουσας Σύστασης, αυτές οι υποχρεώσεις επιβλήθηκαν µόνο ως προς τις µισθωµένες γραµµές µε χωρητικότητα έως και 155 Mbit/s. Στα πλαίσια της υποχρέωσης λογιστικού διαχωρισµού, για καθεµία από τις σχετικές υπηρεσίες, η ΕΕΤΤ πρότεινε να επιβληθεί στον ΟΤΕ η υποχρέωση να καταρτίζει και να δηµοσιεύει ετησίως τις χρηµατοοικονοµικές πληροφορίες που αναφέρονται στο Παράρτηµα της Σύστασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 19 ης Σεπτεµβρίου 2006 για το λογιστικό διαχωρισµό και τα συστήµατα κοστολόγησης, ΕΕ L 266, 11.10.2005, σελ. 64 ("Σύσταση για τα συστήµατα κοστολόγησης και λογιστικού διαχωρισµού"). Όπως δηλώνει και η ΕΕΤΤ, το κοινοποιηµένο σχέδιο µέτρων ακολουθεί τις αρχές της Σύστασης για τα συστήµατα κοστολόγησης και λογιστικού διαχωρισµού. Οι προτεινόµενες προσαυξήσεις είναι: "πρόσβαση", αναφερόµενη σε όλες τις υπηρεσίες χονδρικής των οποίων το κόστος εξαρτάται από τον αριθµό των συνδροµητών που ζητούν πρόσβαση στο δηµόσιο δίκτυο και "κορµός", που περιλαµβάνει τις υπηρεσίες των οποίων το κόστος καθορίζεται από το πλήθος των υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών που ζητείται από τους συνδροµητές αφού τους δοθεί πρόσβαση στο δίκτυο. Επιπλέον, η ΕΕΤΤ προτείνει να προστεθεί µία νέα προσαύξηση "λιανική", που θα συµπεριλαµβάνει τα κόστη που σχετίζονται µε την παροχή υπηρεσιών στους πελάτες λιανικής. Η πρώτη οµάδα υποδειγµάτων δείχνει πώς τα σχετικά στοιχεία κόστους (CAPEX και OPEX) κατανέµονται στις σχετικές επαυξήσεις. Η δεύτερη αφορά τον τρόπο µε τον οποίο τα κόστη των επαυξήσεων 3
ενισχυθεί η διαφάνεια κατά τoν επιµερισµό του κόστους και θα επιτραπεί στην ίδια να συγκρίνει τα αποτελέσµατα του µοντέλου bottom-up που χρησιµοποιεί µε αυτά που προκύπτουν από το µοντέλο top-down του ΟΤΕ. Η ΕΕΤΤ θεωρεί ότι ο ΟΤΕ θα πρέπει επίσης να δηµοσιεύει τις (µη εµπιστευτικές) πληροφορίες κοστολόγησης που παρέχει σύµφωνα µε τα υποδείγµατα αυτά. Περεταίρω, αναφορικά µε την υποχρέωση λογιστικού διαχωρισµού, η ΕΕΤΤ παρουσιάζει τις λογιστικές καταστάσεις που ο ΟΤΕ θα πρέπει να καταρτίζει και να δηµοσιεύει 13 και οι οποίες θα πρέπει να προσαρµοστούν στα ως άνω τροποποιηµένα κοστολογικά συστήµατα. Οι εν λόγω καταστάσεις συµπεριλαµβάνουν τις υπηρεσίες που ο ΟΤΕ παρέχει σε εξωτερικούς πελάτες χονδρικής, καθώς και στο δικό του λιανικό άκρο. Κατά τον ίδιο τρόπο, η ΕΕΤΤ προσδιορίζει ότι τα κόστη που αποδίδονται σε υπηρεσίες λιανικής θα πρέπει να αποτελούνται τόσο από τα χονδρικά όσο και από τα λιανικά κόστη, µε την πρώτη κατηγορία να αναφέρεται στα τέλη µεταφοράς (transfer charges) 14. Η ΕΕΤΤ θεωρεί ότι οι καταστάσεις αυτές θα βελτιώσουν την δυνατότητά της να ελέγχει το κοστροστρεφές και αµερόληπτο των χονδρικών χρεώσεων. Επίσης, η ΕΕΤΤ πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να ενσωµατωθούν στα κοστολογικά µοντέλα και καταστάσεις λογιστικού διαχωρισµού οι υπηρεσίες ως προς τις οποίες δεν έχουν µεν επιβληθεί οι ανωτέρω κανονιστικές υποχρεώσεις, αλλά µοιράζονται κοινά κόστη µε τις ρυθµισµένες υπηρεσίες 15, προκειµένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσµατική εφαρµογή των υποχρεώσεων που έχουν επιβληθεί στον ΟΤΕ. Τέλος, η ΕΕΤΤ προσδιορίζει ότι τα στοιχεία που πρέπει να καλυφθούν από τον λογιστικό έλεγχο σύµφωνα µε τις Κατευθυντήριες Γραµµές της Ευρωπαϊκής Οµάδας Ρυθµιστικών Αρχών (European Regulators Group, ("ERG")) σχετικά µε την Σύσταση για τον λογιστικό διαχωρισµό και τα κοστολογικά συστήµατα 16. ΙΙΙ. ΣΧΟΛΙΑ Η Επιτροπή εξέτασε τo κοινοποιηµένο σχέδιο µέτρων και έχει το ακόλουθο σχόλιο 17 : Ανάγκη για µία οµοιόµορφη Ευρωπαϊκή προσέγγιση αναφορικά µε την ρύθµιση των χονδρικών χρεώσεων τερµατισµού κλήσεων: Ενόψει των εργασιών που λαµβάνουν χώρα από την Ευρωπαϊκή Οµάδα Ρυθµιστικών Αρχών και την Επιτροπή µε στόχο την προώθηση µίας συνεκτικής µεθόδου για την ρύθµιση των χονδρικών χρεώσεων τερµατισµού κλήσεων σε σταθερά τηλεφωνικά δίκτυα, η Επιτροπή προσκαλεί την ΕΕΤΤ να αναθεωρήσει την προσέγγισή της όταν µία κοινή προσέγγιση υιοθετηθεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. 13 14 15 16 17 κατανέµονται στα Κύρια Κέντρα Κόστους. Η τρίτη οµάδα παρουσιάζει τον τρόπο µε τον οποίο τα κόστη που συνδέονται µε τα Κύρια Κέντρα Κόστους κατανέµονται σε συγκεκριµένες υπηρεσίες χονδρικής. Κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων χρήσης, κατάσταση απασχολούµενου κεφαλαίου και ενοποίηση λογαριασµών και συµφωνία µε προβλεπόµενους από το νόµο λογαριασµούς ή άλλες πηγές πληροφοριών κοστολόγησης. Ήτοι, τις τιµές που το λιανικό άκρο του ΟΤΕ καταβάλει στο χονδρικό άκρο. Για παράδειγµα, διεθνείς τηλεφωνικές υπηρεσίες λιανικής ή χονδρικά ζευκτικά τµήµατα µισθωµένων γραµµών µέχρι 155 MBit/s. ERG (05) 29, p. 38. Σύµφωνα µε το Άρθρο 7(3) της Οδηγίας πλαίσιο. 4
Σύµφωνα µε το άρθρο 7 παράγραφος (5) της Οδηγίας Πλαίσιο, η ΕΕΤΤ πρέπει να λάβει υπόψη στον µέγιστο βαθµό τις παρατηρήσεις των άλλων ΕΡΑ και της Επιτροπής και µπορεί να θεσπίσει το προκύπτον σχέδιο µέτρων και, εάν το πράξει, το γνωστοποιεί στην Επιτροπή. Η θέση της Επιτροπής σε αυτή την συγκεκριµένη κοινοποίηση ισχύει υπό την επιφύλαξη οποιασδήποτε άλλης απόφασης της Επιτροπής σε σχέση µε άλλες κοινοποιήσεις σχεδίων µέτρων. Σύµφωνα µε το σηµείο 12 της Σύστασης 2003/561/ΕC 18 η Επιτροπή θα δηµοσιεύσει αυτό το κείµενο στην ιστοσελίδα της. Η Επιτροπή δεν θεωρεί ότι οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό είναι εµπιστευτικές. Καλείστε να ενηµερώσετε την Επιτροπή 19 εντός τριών ηµερών µετά την παραλαβή του εάν θεωρείτε ότι, σύµφωνα µε τους Κοινοτικούς και εθνικούς κανόνες επιχειρηµατικού απορρήτου, αυτό το κείµενο περιέχει εµπιστευτικές πληροφορίες που θέλετε να απαλείφουν πριν τη δηµοσίευση. Πρέπει να αιτιολογήσετε το αίτηµά σας. Με εκτίµηση, Για την Επιτροπή, Philip Lowe Γενικός ιευθυντής 18 19 Σύσταση της Επιτροπής 2003/561/ΕC της 23 Ιουλίου 2003 σχετικά µε τις κοινοποιήσεις, προθεσµίες και διαβουλεύσεις σύµφωνα µε το Άρθρο 7 της Οδηγίας 2002/21/ΕC, OJ L 190, 30.7.2003, σ. 13. Το αίτηµά σας πρέπει να σταλεί είτε µε email: INFSO-COMP-ARTICLE7@ec.europa.eu η µε fax: +32.2.298.87.82. 5