Μεθοδολογία Επιστημονικής Έρευνας Μελέτες περίπτωσης Αναπληρωτής Καθηγητής Δελιάς Παύλος pdelias@teiemt.gr
Μεθοδολογία - Όχι Συλλογή Δεδομένων
Επιλογή ερευνητικών στρατηγικών Στρατηγική Μορφή ερευνητικού ερωτήματος Απαιτείται έλεγχος των γεγονότων συμπεριφοράς; Εστιάζει σύγχρονα γεγονότα; Πείραμα Πως, Γιατί Ναι Ναι Δημοσκόπηση Ποιος, Τι, Πού, Πόσοι, Πόσα Όχι Ναι Μη παρεμβατικά μέτρα Ποιος, Τι, Πού, Πόσοι, Πόσα Όχι Ναι / Όχι Μελέτη περίπτωσης Πως, Γιατί Όχι Ναι
Επαγωγικές ή Απαγωγικές προσεγγίσεις;
Θεωρητική Στάση Εμπειρικά θεμελιωμένη θεωρία Διαπεριπτωσιακή ανάλυση Μία μοναδική περίπτωση
Μέθοδος πολλαπλών μελετών περίπτωσης
Υποθέστε ένα ερευνητικό έργο το οποίο εξέταζει τις λειτουργίες ανθρωπίνων πόρων σε ιδιωτικές κλινικές στην Ινδία. Η δειγματοληψία περιλάμβανει 30 μικρές κλινικές, διασκορπισμένες στην πολιτεία του Rajasthan, ενώ η μονάδα ανάλυσης ήταν η κάθε κλινική. Οι ερευνητές υιοθέτησαν ένα διερευνητικό, πολύ-περιπτωσιακό σχεδιασμό, με τη διερευνητική φύση της μελέτης να προκύπτει από την περιορισμένη πληροφόρηση για το θέμα. Η αξία της προσέγγισης της μελέτης περίπτωσης ως ένα ερευνητικό εργαλείο έγκειται στην ικανότητά της να καταγράφει τη συμπεριφορά εκ του σύνεγγυς, επιτρέποντας στους ερευνητές και τους συμμετέχοντες να ερμηνεύουν την πραγματικότητα της εμπειρίας τους. Αναπτύχθηκε ένα πρωτόκολλο συλλογής δεδομένων (ατζέντα συνέντευξης). Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων, η σειρά των ερωτήσεων κάποιες φορές άλλαζε σύμφωνα με τη ροή της συζήτησης και τη γνώση που κατείχε ο ερωτώμενος. Το γεγονός πως η περιοχή ευθύνης διέφερε από συμμετέχοντα σε συμμετέχοντα σήμαινε πως κάποιες ερωτήσεις δεν απαντηθήκαν από όλους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτός που έδινε τη συνέντευξη ήταν ο γιατρόςεπιχειρηματίας, ή ένα μέλος του προσωπικού που είχε κάποιες αρμοδιότητες όσον αφορά τη λειτουργία των ανθρωπίνων πόρων.
Τα ευρήματα έδειξαν πως αυτές οι μικρές, ιδιωτικές κλινικές, απασχολούσαν μεταξύ 10 και 50 υπαλλήλους, με τις μικρότερες κλινικές να στηρίζονται σε ένα διευθυντή για τη γενική διοίκηση των ανθρωπίνων πόρων. Αυτοί οι διευθυντές ξόδευαν ένα σημαντικό ποσοστό του χρόνου τους στο να αντιμετωπίζουν νομικά ζητήματα, όπως τα νέα συμβόλαια, δημιουργία κοινοπραξιών, στη δικτύωση, και στη διοίκηση των ανθρωπίνων πόρων. Μόνο τρεις κλινικές χρησιμοποιούσαν τον τίτλο «Υπεύθυνος ανθρωπίνων πόρων» για μία ξεχωριστή, οριοθετημένη θέση. Στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν ο ιδιοκτήτης χρηματοδότης ο οποίος αναλάμβανε τους ανθρώπινους πόρους (21 περιπτώσεις). Οι πιο καθιερωμένες κλινικές είχαν την τάση να απασχολούν ανθρώπους με ένα πιο μόνιμο συμβόλαιο παρά περιστασιακά. Και οι 30 κλινικές αναγνώρισαν τη σημασία του προγραμματισμού των ανθρώπινων πόρων και το έκαναν με διαφορετικούς τρόπους. 18 από τις 30 κλινικές δεν είχαν ένα σαφώς οριοθετημένο ρόλο για τη διοίκηση των ανθρωπίνων πόρων και δεν διέθεταν κάποιο μηχανισμό διαχείρισης των παραπόνων. Οι ερευνητές παρατήρησαν πως η λειτουργία των ανθρωπίνων πόρων εξαρτιόταν πολύ από την προσωπικότητα και το στυλ διοίκησης του ιδιοκτήτη. Έτσι, η προσέγγιση συλλογής των δεδομένων στις μελέτες στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό σε συνεντεύξεις, αλλά περιείχε και ένα στοιχείο παρατήρησης.
Ερωτήσεις για τη μελέτη εφαρμογής Ποιά ερευνητικά ερωτήματα υπονοούνται στη μελέτη; Ποιά είναι η μονάδα ανάλυσης; Ποιές είναι οι πολλαπλές πηγές ενδείξεων;
Διαδικασία της κατασκευής μελέτης περίπτωσης Στάδιο Διαδικασία Βήμα 1 Συγκέντρωση πρωτογενών δεδομένων για την περίπτωση Αποτελείται από όλες τις πληροφορίες που συλλέγονται για έναν οργανισμό, άτομο, ή γεγονός. Βήμα 2 (προαιρετικό) Δημιουργία εγγραφής περίπτωσης Οργάνωση, ταξινόμηση, και επεξεργασία των πρωτογενών δεδομένων για τη συμπύκνωσή τους. Βήμα 3 Συγγραφή της αφήγησης της μελέτης περίπτωσης
Είδη σχεδιασμών μελετών περίπτωσης κατά Yin
Πηγές δεδομένων Έγγραφα Καταγραφές αρχείων Συνεντεύξεις Άμεση παρατήρηση Συμμετοχική παρατήρηση Φυσικά τεχνουργήματα
Ποιότητα στις μελέτες περίπτωσης Εγκυρότητα εννοιολογικής κατασκευής Εσωτερική εγκυρότητα Αντιστοιχίες μοτίβων, τριγωνοποίηση θεωρίας Εξωτερική εγκυρότητα; Αξιοπιστία (πρωτόκολλο)
Αντιστοιχία μοτίβων
Εναλλακτικές δομές αναφορών