ΣΙΨΑ ΡΟΛΥΞΕΝΗ Εργαςία για το μάκθμα Συνταγματικοφ Δικαίου Θζμα : Ανϊτατο Ειδικό Δικαςτιριο ΡΙΝΑΚΑΣ ΡΕΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1.Ειςαγωγι:ςελ.2 2.Το Ανϊτατο Ειδικό Δικαςτιριο και οι ςυνκικεσ δθμιουργίασ του: ςελ.3-5 3.Οριςμόσ και οργάνωςθ Ανϊτατου Ειδικοφ Δικαςτθρίου: α.οριςμόσ:ςελ.5-6 β.σφνκεςθ:ςελ.6-7 γ.διαδικαςία κλιρωςθσ μελϊν ΑΕΔ: ςελ.7-8 δ. Διαδικαςία κατάκεςθσ αίτθςθσ ςτο ΑΕΔ:ςελ.8-9 4.Αρμοδιότθτεσ ΑΕΔ : ςελ.9-10 α. Ζλεγχοσ του κφρουσ των βουλευτικϊν εκλογϊν:ςελ.10-11 β. Ζλεγχοσ κφρουσ και αποτελεςμάτων του δθμοψθφίςματοσ:ςελ.11-12 γ. Κρίςθ για αςυμβίβαςτα θ τθν ζκπτωςθ βουλευτι:ςελ.12-13 δ. Άρςθ ςφγκρουςθσ κακθκόντων:ςελ.14-15 ε. Άρςθ αμφιςβιτθςθσ αντιςυνταγματικότθτασ ι ζννοιασ διατάξεων νόμου: ςελ.15-16 ςτ. Άρςθ αμφιςβιτθςθσ για τον χαρακτθριςμό κανόνων διεκνοφσ δικαίου ωσ γενικά παραδεδεγμζνων: ςελ.16-17 5.Συμπεράςματα: ςελ.18 6.Ρερίλθψθ:ςελ.19 7.Βιβλιογραφία : ςελ.20
Ειςαγωγι: Το κζμα Η παρακάτω εργαςία αποτελεί μια προςπάκεια μελζτθσ και εξαγωγισ ςυμπεραςμάτων ςχετικά με τον ςυνταγματικά κατοχυρωμζνο κεςμό του Ανϊτατου Ειδικοφ Δικαςτθρίου. Ειδικότερα ςτο παρϊν κείμενο παρατίκενται αρχικά οι ιςτορικζσ ςυγκυρίεσ που ςυνζβαλαν ςτο γεγονόσ τθσ ίδρυςθσ του, κακιςτϊντασ ςαφι ζτςι τθν ανάγκθ δθμιουργίασ του και φςτερα πραγματεφονται το ακριβζσ περιεχόμενο του κεςμοφ, ο τρόποσ ςυγκρότθςθσ, ςφνκεςθσ, οργάνωςθσ και λειτουργιάσ κακϊσ και οι διοικθτικζσ του αρμοδιότθτεσ όπωσ παρουςιάηονται κυρίωσ μζςα από το άρκρο 100 του ιςχφοντοσ Συντάγματοσ και από τον Κϊδικα του Ανϊτατου Ειδικοφ δικαςτθρίου. Στο τζλοσ τθσ εργαςίασ διεξάγονται οριςμζνα ςυμπεράςματα ςχετικά με τθν λειτουργικότθτα του κεςμοφ του ΑΕΔ και γίνεται φανερι θ αξιοςθμείωτθ ςυμβολι του ςτθν διαφφλαξθ του ακζραιου και ανόκευτου περιεχομζνου του Συντάγματοσ και γενικότερα ςτθν προςταςία του από βιαςτικζσ και πρόχειρεσ κρίςεισ των κοινϊν δικαςτϊν. Επίςθσ μζςω τθσ παροφςασ εργαςίασ ο αναγνϊςτθσ δφναται να ςχθματίςει ςφαιρικι άποψθ όςον αφόρα το ΑΕΔ, τθ λειτουργιά και τθ χρθςιμότθτα του και να αντιλθφκεί το πόςο ςπουδαίο ρόλο διαδραματίηει ςτθν ορκι διαδικαςία απονομισ δικαιοςφνθσ και ςτθν περιφροφρθςθ των ςυνταγματικϊν αρχϊν.
Το Ανϊτατο Ειδικό Δικαςτιριο και οι ςυνκικεσ δθμιουργίασ του. Τo κεςμικό πλαίςιο που προβλζπει θ διάταξθ του άρκρου 93 παράγραφοσ 4 του Συντάγματοσ 1975,ςυγκεκριμενοποιϊντασ τον ζλεγχο ςυνταγματικότθτασ από τα ελλθνικά δικαςτιρια, τον περιορίηει ςτο περιεχόμενο των ελεγχόμενων νόμων, κεςμοκετεί δθλαδι μόνο τον ουςιαςτικό ζλεγχο των νόμων από τα δικαςτιρια και αφαιρεί μ αυτόν τον τρόπο το δικαίωμα από τουσ ζλλθνεσ δικαςτζσ να αρνθκοφν τθν εφαρμογι ενόσ κανόνα δικαίου πιςτεφοντασ ότι κατά τθν ζκδοςθ του δε τθρικθκε θ προβλεπόμενθ από το Σφνταγμα διαδικαςία. Απορρίπτει λοιπόν τον τυπικό ζλεγχο ςυνταγματικότθτασ των νόμων από τουσ δικαςτζσ. Επιβάλλεται βζβαια να εξετάηεται αν αυτοί ψθφίςτθκαν από τθ Βουλι και εκδόκθκαν και δθμοςιεφτθκαν από τον Ρρόεδρο τθσ Δθμοκρατίασ ςτθν Εφθμερίδα τθσ Κυβερνιςεωσ, κακϊσ αυτό αποτελεί ζλεγχο υπόςταςθσ και όχι τυπικότθτασ, τα δικαςτιρια λοιπόν οφείλουν να κεωροφν οποίον νόμο ζχει περιζλκει ςτθν παραπάνω διαδικαςία τυπικά ςφμφωνο προσ το Σφνταγμα και να μθν προβαίνουν ςε περαιτζρω τυπικό ζλεγχο. Το άρκρο 93 παράγραφοσ 4 του Συντάγματοσ μπορεί να κακιερϊνει τον ζλεγχο «ουςιαςτικισ» ςυνταγματικότθτασ ςε κάκε δικαςτιριο ανεξαρτιτωσ βακμοφ κατά τθν εκδίκαςθ τθσ εκάςτοτε περίπτωςθσ. Ωςτόςο ο ζλεγχοσ αυτόσ και το αν κα εφαρμοςτεί θ όχι ο νόμοσ ζχει ςθμαςία μόνο για τθ ςυγκεκριμζνθ υπόκεςθ και δεν επθρεάηει τθν εφαρμογι του ςε μελλοντικζσ υποκζςεισ. Επομζνωσ αν κρικεί ζνασ νόμοσ αντιςυνταγματικόσ κατά τθν εκδίκαςθ μιασ πραγματικισ υπόκεςθσ από ζνα δικαςτιριο, αυτό ςε καμία περίπτωςθ δεν
εμποδίηει τθν κανονικι του εφαρμογι από ζνα άλλο δικαςτιριο κατά τθν εκδίκαςθ μιασ διαφορετικισ υπόκεςθσ. Ζτςι όμωσ δθμιουργείται μια ςφγχυςθ ςτον νομικό χϊρο, κακϊσ είναι δυνατό άλλα δικαςτιρια να εφαρμόηουν και άλλα να αρνοφνται λόγω αντιςυνταγματικότθτασ τθν εφαρμογι τθσ ίδιασ διάταξθσ νόμου. Κρίκθκε λοιπόν αναγκαίο να αντιμετωπιςτοφν τα προβλιματα αντιφατικότθτασ που προιλκαν από τθν παραπάνω ςυνταγματικι πρόβλεψθ και αυτό και αυτό κατζςτθ δυνατό με τθν δθμιουργία του Ανϊτατου Ειδικοφ Δικαςτθρίου που προβλζπεται ςτθν διάταξθ 100 παρ.1 του Συντάγματοσ. Το Ανϊτατο Ειδικό Δικαςτιριο αίρει τισ αμφιςβθτιςεισ για τθν ουςιαςτικι αντιςυνταγματικότθτα τυπικοφ νόμου, εφόςον εκδόκθκαν γιϋαυτιν αντίκετεσ αποφάςεισ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ του Αρείου Ράγου θ του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου. Η από-φαςθ του ΑΕΔ είναι απόλυτθ, ο ζλεγχοσ ςυνταγματικότθτασ που διεκπεραιϊνεται από αυτό δεν είναι παρεμπίπτοντασ αλλά κφριοσ και θ απόφαςθ του δεςμεφει όλα τα υπόλοιπα δικαςτιρια. Απαραίτθτθ προχπόκεςθ πραγμάτωςθσ του παραπάνω ελζγχου είναι θ εξάντλθςθ του παρεμπίπτοντοσ ελζγχου από τα κοινά δικαςτιρια ςε δφο διαφορετικοφσ δικαςτικοφσ κλάδουσ. Μία διάταξθ λοιπόν που υπιρξε κρίςιμθ για δφο τουλάχιςτον ανϊτατα δικαςτιρια τθσ χϊρασ μασ κατά τθν εκδίκαςθ ςυγκεκριμζνων υποκζςεων είναι δυνατό να ελεγχκεί από το ΑΕΔ. Είναι επομζνωσ απαραίτθτθ θ φπαρξθ ςχετικισ διαφωνίασ δυο ανϊτατων δικαςτθρίων επί τθσ ςυνταγματικότθτασ ςυγκεκριμζνθσ διάταξθσ του νόμου,ϊςτε να διεξαχκεί κφριοσ ζλεγχοσ από το ΑΕΔ. Ρρζπει να ςθμειϊςουμε πωσ μπορεί μεν ο ζλεγχοσ ςυνταγματικότθτασ από το ΑΕΔ να βοθκάει ςτθν αντιμετϊπιςθ προβλθματικϊν αντιφατικϊν καταςτάςεων και διαμφιςβθτοφμενων
περιπτϊςεων, όμωσ ο κεςμόσ αυτόσ δεν είναι αρκετόσ για τθν καταπολζμθςθ τθσ γενικότερθσ ςφγχυςθσ που προκαλείται από τισ αντιφατικζσ μεταξφ τουσ αποφάςεισ για τθ ςυνταγματικότθτα των νόμων που προζρχονται από τα κοινά δικαςτιρια. 1Γεωργιοσ Θεοδόςθσ,Ανδρζασ Τάκθσ,Χρφςα Χατηι, Ρικραμζνοσ: Η Δικαιοςφνθ και το Σφνταγμα Οριςμζνα κρίςιμα προβλιματα. Σελ20-31 Οριςμόσ και οργάνωςθ Ανϊτατου Ειδικοφ Δικαςτθρίου Οριςμόσ Το Ανϊτατο Ειδικό Δικαςτιριο (ΑΕΔ) είναι ζνα ειδικό δικαςτιριο. Ρροβλζπεται από το άρκρο 100 του Συντάγματοσ και ζχει ειδικι αρμοδιότθτα να κρίνει, μεταξφ άλλων, το κφροσ των βουλευτικϊν εκλογϊν, τθν ζκπτωςθ βουλευτι από το αξίωμά του ι να αίρει ςυγκροφςεισ μεταξφ των τριϊν ανωτάτων δικαςτθρίων τθσ χϊρασ. Η οργάνωςθ και λειτουργία του ρυκμίηεται ειδικότερα από τον Κϊδικα περί του Ανωτάτου Ειδικοφ Δικαςτθρίου (Κϊδικασ ΑΕΔ, Ν. 345/1976). Το Ανϊτατο Ειδικό Δικαςτιριο δεν πρζπει να ςυγχζεται με το Ειδικό Δικαςτιριο του άρκρου 86 του Συντάγματοσ, που δικάηει υποκζςεισ ποινικισ ευκφνθσ Υπουργϊν. Οι αποφάςεισ του ΑΕΔ είναι αμετάκλθτεσ, δεν μποροφν δθλαδι να προςβλθκοφν με κανζνα ζνδικο μζςο.το ΑΕΔ ζχει ωσ ζδρα του τθν Ακινα, ο εκάςτοτε τόποσ ςυνεδρίαςθσ βζβαια ορίηεται κάκε φορά με απόφαςθ του Υπουργοφ Δικαιοςφνθσ θ οποία και δθμοςιεφεται ςτθν Εφθμερίδα τθσ Κυβερνιςεωσ.Αξίηει να ςθμειωκεί ότι το ΑΕΔ είναι ζνα ιδιαίτερο δικαςτιριο και διαφζρει ςε μεγάλο βακμό από τα υπόλοιπα είδθ δικαςτθρίων, αυτό γίνεται εμφανζσ και από το γεγονόσ πωσ δεν ζχει δικό του δικαςτικό προςωπικό, τα μζλθ του είναι
μζλθ άλλων ανϊτατων δικαςτθρίων και λειτουργεί όταν του αςκθκεί αίτθςθ θ δεχκεί παραπεμπτικι απόφαςθ από άλλο δικαςτιριο. 2 Βικιπαίδεια -ανϊτατο ειδικό δικαςτιριο 3 Σφνταγμα άρκρο 100 4 ΚΑΕΔ Σφνκεςθ Το ΑΕΔ αποτελείται από ζντεκα μζλθ,από τουσ πρόεδρουσ των ανϊτατων δικαςτθρίων τθσ χϊρασ, δθλαδι τουσ προζδρουσ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ, του Αρείου Ράγου και του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου, από τζςςερισ ςυμβοφλουσ τθσ Επικρατείασ και τζςςερισ Αεροπαγίτεσ. Ρροβλζπεται από το Σφνταγμα ςτο άρκρο 100 παράγραφοσ 2ότι για ςυγκεκριμζνεσ περιπτϊςεισ και ςυγκεκριμζνα κατά τθν δίκθ για άρςθ ςυγκροφςεων μεταξφ δικαςτθρίων και των διοικθτικϊν αρχϊν θ μεταξφ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ και των τακτικϊν διοικθτικϊν δικαςτθρίων αφενόσ και των αςτικϊν και ποινικϊν δικαςτθρίων αφετζρου κακϊσ και μεταξφ του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου και των λοιπϊν δικαςτθρίων,όπωσ και για τθν άρςθ αμφιςβθτιςεων για τθν ουςιαςτικι αντιςυνταγματικότθτα θ τθν ζννοια διατάξεων τυπικοφ νόμου, αν εκδόκθκαν γ αυτζσ αντίκετεσ αποφάςεισ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ, του Αρείου Ράγου θ του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου προςτίκενται ςτθ μζλθ του ΑΕΔ δφο τακτικοί κακθγθτζσ των νομικϊν μακθμάτων των νομικϊν ςχολϊν τθσ χϊρασ. Οι κακθγθτζσ αυτοί επιλζγονται με κλιρωςθ. Τα μζλθ που ςυνκζτουν το ΑΕΔ ορίηονται κάκε δφο χρόνια με κλιρωςθ, για κακζνα από τα
μζλθ του κλθρϊνεται και ζνασ αναπλθρωτισ. Ωσ πρόεδροσ του ΑΕΔ επιλζγεται ο αρχαιότεροσ μεταξφ των προζδρων του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ και του Αρείου Ράγου. Αξίηει να ςθμειωκεί το γεγονόσ πωσ παρά το ότι οι κακθγθτζσ πανεπιςτθμίου ορίηονται από το Σφνταγμα ωσ μζλθ για ιδιαίτερεσ περιπτϊςεισ, μετζχουν ωςτόςο και εκείνοι κάκε φορά που το ΑΕΔ ςυνζρχεται ςε ςυνεδρίαςθ. 6 ΚΑΕΔ άρκρο 1,άρκρο 2 7 Βικιπαίδεια-ανωτατο ειδικό δικαςτιριο Διαδικαςία κλιρωςθσ μελϊν ΑΕΔ Στο άρκρο 2 του ΚΑΕΔ (του Κϊδικα που ρυκμίηει τισ περαιτζρω λειτουργίεσ του ΑΕΔ) περιγράφεται ο τρόποσ εκλογισ των μελϊν του ΑΕΔ. Ππωσ ορίηεται ςτον Κϊδικα κατά το πρϊτο δεκαιμερο του Δεκεμβρίου ο Υπουργόσ Δικαιοςφνθσ αποςτζλλει κάκε δεφτερο ζτοσ ςτον Ρρόεδρο του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ κατάλογουσ των εν ενεργεία Σφμβουλων τθσ Επικρατείασ,των Αεροπαγιτϊν και των κακθγθτϊν των νομικϊν ςχολϊν των πανεπιςτθμίων τθσ χϊρασ. Εδϊ αξίηει να ςθμειωκεί ότι κακθγθτζσ οι οποίοι ζχουν τθν ιδιότθτα του μζλουσ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ θ του Αρείου Ράγου δεν ςυμπεριλαμβάνονται ςτουσ καταλόγουσ των κακθγθτϊν. Η διαδικαςία ςυνεχίηεται ωσ εξισ κατά το δεφτερο δεκαιμερο του Δεκεμβρίου κάκε δφο χρόνια λαμβάνει χϊρα κλιρωςθ βάςει των καταλόγων ενϊπιον του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ (ολομζλεια )ςε δθμόςια ςυνεδρίαςθ. Ζπειτα ο Υπουργόσ Δικαιοςφνθσ εκδίδει απόφαςθ που περιλαμβάνει τα ονόματα των τακτικϊν και αναπλθρωματικϊν μελϊν που
κλθρϊκθκαν για να ςυνκζςουν το ΑΕΔ. Η παραπάνω απόφαςθ του Υπουργοφ Δικαιοςφνθσ δθμοςιεφεται ςτθν Εφθμερίδα τθσ Κυβερνιςεωσ και ανακοινϊνεται προσ τουσ κλθρωκζντεσ προζδρουσ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ, του Αρείου Ράγου, του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου κακϊσ και ςτουσ κοςμιτορεσ των νομικϊν ςχολϊν τθσ χϊρασ ςτισ οποίεσ ανικουν οι κλθρωκζντεσ κακθγθτζσ πανεπιςτθμίου. 8 ΚΑΕΔ άρκρο 2, άρκρο 3 9 Δάγτογλου Διοικθτικι Δικονομία-Νομοκετικζσ Διατάξεισ ςελ.38 Διαδικαςία κατάκεςθσ αίτθςθσ ςτο ΑΕΔ Σφμφωνα με το άρκρο 7 του ΚΑΕΔ το ΑΕΔ αναλαμβάνει τισ υποκζςεισ που υπάγονται ς αυτό κατόπιν αίτθςθσ είτε κατόπιν παραπεμπτικισ απόφαςθσ άλλου δικαςτθρίου. Στο άρκρο 8 του ΚΑΕΔ αναφζρεται ότι θ αίτθςθ αςκείται μζςω κατάκεςθσ ςτον γραμματζα του δικαςτθρίου και καταχωρείται ςε ειδικό βιβλίο ςφμφωνα με τθ χρονολογία και τθ ςειρά εγχειριςεωσ τθσ, το ίδιο ιςχφει και για τθν παραπεμπτικι απόφαςθ θ οποία διαβιβάηεται μζςω του προζδρου του δικαςτθρίου ςτθ γραμματεία του ΑΕΔ. Στο άρκρο 9 του ΚΑΕΔ περιγράφεται αναλυτικά θ διαδικαςία τθσ αίτθςθσ. Στθν αίτθςθ πρζπει να αναγράφονται το όνομα, το πατρϊνυμο,το επϊνυμο, το επάγγελμα και θ ακριβισ διεφκυνςθ τθσ κατοικίασ του αιτοφντοσ και του νομίμου αντιπροςϊπου του. Πταν πρόκειται για νομικό πρόςωπο ςτθν αίτθςθ επιβάλλεται να αναγράφονται τα παραπάνω ςτοιχεία του νόμιμου αντιπροςϊπου του κακϊσ και θ επωνυμία και θ ζδρα του νομικοφ προςϊπου. Στθν περίπτωςθ δθμόςιασ αρχισ πρζπει να αναφζρεται θ ονομαςία και θ ζδρα τθσ και το
ονοματεπϊνυμο του προϊςταμζνου τθσ. Χρειάηεται επίςθσ να αναγράφονται το όνομα, το πατρϊνυμο,το επϊνυμο, το επάγγελμα και θ ακριβισ διεφκυνςθ τθσ κατοικίασ των διαδίκων του αιτοφντοσ. Ακόμα απαιτείται ακριβισ περιγραφι τθσ υπόκεςθσ, ςχετικά με τθν οποία καλείται να αποφανκεί το ΑΕΔ. Είναι αναγκαίο ακόμα να εκτεκοφν εναργϊσ τα γεγονότα τα οποία κεμελιϊνουν κατά το δίκαιο τθ ςχζςθ και δικαιολογοφν τθ νομιμοποίθςθ του εκάςτοτε αιτιματοσ και βζβαια να οριςτεί με ςαφινεια ποιο είναι το αίτθμα προσ το ΑΕΔ. Τζλοσ απαιτείται υπογραφι του αιτοφντοσ ι του πλθρεξουςίου αυτοφ δικθγόρου. Αξίηει επίςθσ να ςθμειωκεί ότι αν ςτθν αίτθςθ υπάρχουν τυπικζσ παραλείψεισ είναι δυνατόν να ςυμπλθρωκοφν, ο ειςθγθτισ τθσ υπόκεςθσ είναι δυνατόν να καλζςει τον αιτοφντα οφτωσ ϊςτε να ςυμπλθρϊςει τισ τυχόν ελλείψεισ. 10 ΚΑΕΔ άρκρο7,άρκρο 8 και άρκρο 9 Αρμοδιότθτεσ ΑΕΔ Οι αρμοδιότθτεσ του ΑΕΔ και θ δικαιοδοτικι του εμβζλεια ορίηονται αναφορικά ςτο άρκρο 100 του Συντάγματοσ και καταρχιν κρίνεται ςκόπιμο να ςθμειωκεί ότι οι αποφάςεισ του είναι αμετάκλθτεσ και δεςμεφουν όλα τα υπόλοιπα δικαςτιρια να μθν εφαρμόηουν διάταξθ νόμου που ζχει κρικεί αντιςυνταγματικι από αυτό. Οι νόμοι που κεωροφνται αντιςυνταγματικοί από το ΑΕΔ παφουν να ζχουν ιςχφ από τθ δθμοςίευςθ τθσ ςχετικισ απόφαςθσ θ από τον χρόνο που
ορίηει θ εκάςτοτε απόφαςθ. Στο πλαίςιο των αρμοδιοτιτων του ΑΕΔ περιζχονται οι εξισ διαδικαςίεσ, ο ζλεγχοσ του κφρουσ των βουλευτικϊν εκλογϊν, ο ζλεγχοσ του κφρουσ και των αποτελεςμάτων του δθμοψθφίςματοσ,θ κρίςθ για τα αςυμβίβαςτα θ τθν ζκπτωςθ βουλευτι, θ άρςθ ςυγκροφςεων αρμοδιότθτασ, θ άρςθ αμφιςβιτθςθσ αντιςυνταγματικότθτασ θ ζννοιασ διατάξεων νόμου και θ άρςθ αμφιςβιτθςθσ για τον χαρακτθριςμό κανόνων διεκνοφσ δίκαιου ωσ γενικά παραδεδεγμζνων. Ζλεγχοσ του κφρουσ των βουλευτικϊν εκλογϊν Αποκλειςτικι αρμοδιότθτα του ΑΕΔ είναι ο ζλεγχοσ του κφρουσ των βουλευτικϊν εκλογϊν. Συγκεκριμζνα υπάγεται ςτθν αρμοδιότθτα του θ εκδίκαςθ των ενςτάςεων που αναφζρονται ςτο άρκρο 58 του Συντάγματοσ. Μετά τθν ανακοίνωςθ των επίςθμων αποτελεςμάτων των εκλογϊν από τθν Ανϊτατθ Εφορευτικι Επιτροπι, κάκε πολίτθσ που ζχει ζννομο ςυμφζρον μπορεί να υποβάλει ζνςταςθ κατά των αποτελεςμάτων. Οι ενςτάςεισ αυτζσ είναι δφο ειδϊν. Αφοροφν είτε τθ διαδικαςία των εκλογϊν,( ελζγχει δθλαδι αν ζχουν τθρθκεί οι αρχζσ που προβλζπει το Σφνταγμα κατά τθ διεξαγωγι των εκλογϊνκαι εξετάηει τυχόν νομικζσ παραβάςεισ ι λάκθ κατά τθν καταμζτρθςθ των ψιφων και τθν κατανομι των εδρϊν) είτε τθν ανακιρυξθ των βουλευτϊν (λόγω ζλλειψθσ νόμιμων προςόντων τα οποία αναφζροντα ςτα αρκρα55 παρ. 1 και 56 του Συντάγματοσ.Σφμφωνα με το άρκρο 55 νόμιμα προςόντα δθλαδι κετικζσ προχποκζςεισ που απαιτείται να ζχει κάποιοσ για να εκλεγεί βουλευτισ είναι θ ελλθνικι ικαγζνεια, θ ικανότθτα του εκλζγειν (μθ ςτζρθςθ των πολιτικϊν δικαιωμάτων) όχι όμωσ και απαραίτθτα θ εγγραφι του ςτουσ εκλογικοφσ καταλόγουσ και θ ςυμπλιρωςθ του 25ου
ζτουσ τθσ θλικίασ κατά τθν θμερομθνία εκλογισ. Τα κωλφματα δθλαδι οι αρνθτικζσ προχποκζςεισ ορίηονται ςτο άρκρο 56 και διακρίνονται ςε ςχετικά πχ τοπικό κϊλυμα που εμποδίηει τθν εκλογι ςε οριςμζνθ εκλογικι περιφζρεια και απόλυτα π.χ. μθ προθγοφμενθ παραίτθςθ αξιωματικοφ ζνοπλων δυνάμεων που εμποδίηει γενικά τθν εκλογι του ςε όλθ τθν επικράτεια. Ανατζκθκε επίςθσ ςτο ΑΕΔ ο ζλεγχοσ του κφρουσ των ευρωεκλογϊν και θ ζκπτωςθ των ευρωβουλευτϊν (ν1180\1981, άρκρο 8 παρ 2) Χρειάηεται να καταςτεί ςαφζσ ότι το ΑΕΔ δεν είναι αρμόδιο για τον ζλεγχο του κφρουσ των δθμοτικϊν και περιφερειακϊν εκλογϊν ο οποίοσ γίνεται από τα τακτικά διοικθτικά δικαςτιρια (Διοικθτικό Ρρωτοδικείο). Ζλεγχοσ κφρουσ και αποτελεςμάτων του δθμοψθφίςματοσ Ππωσ προβλζπεται από το Σφνταγμα ςτο άρκρο 100 π1το ΑΕΔ είναι αρμόδιο να κρίνει το κφροσ και τα αποτελζςματα κάκε δθμοψθφίςματοσ το οποίο διενεργείται ςτισ εκάςτοτε περιπτϊςεισ που προβλζπει το Σφνταγμα. Σφμφωνα με το άρκρο 44 παρ.2 του Συντάγματοσ ο Ρρόεδροσ τθσ Δθμοκρατίασ ζχει δικαίωμα να προκθρφςςει με διάταγμα του δθμοψιφιςμα για κρίςιμα εκνικά κζματα φςτερα από απόφαςθ του κοινοβουλίου κακϊσ και για ψθφιςμζνα νομοςχζδια που ρυκμίηουν ςοβαρό κοινωνικό ηιτθμα φςτερα από απόφαςθ των 3\5 του αρικμοφ των βουλευτϊν. Οποιοςδιποτε εκλογζασ εγγεγραμμζνοσ ςτουσ εκλογικοφσ καταλόγουσ οποιαςδιποτε εκλογικισ περιφζρειασ τθσ χϊρασ νομιμοποιείται με αίτθςι του να αςκιςει ζνςταςθ κατά του κφρουσ και των αποτελεςμάτων δθμοψθφίςματοσ. Λόγοι για
τουσ οποίουσ μπορεί να προβλθκοφν ενςτάςεισ είναι θ παράβαςθ διάταξθσ νόμου κατά τθ διεξαγωγι του δθμοψθφίςματοσ και λανκαςμζνθ καταμζτρθςθ των ψιφων. Το ΑΕΔ φςτερα από τθ διεξαγωγι του αντίςτοιχου ελζγχου με απόφαςθ του επιβάλλει τθν επανάλθψθ των εκλογϊν ςτισ εκλογικζσ περιφζρεισ όπου διαπιςτϊκθκε παράβαςθ νόμιμθσ διάταξθσ, είτε όςον αφορά τθν περίπτωςθ λανκαςμζνθσ αρίκμθςθσ τότε προςαρμόηει το τελικό αποτζλεςμα ςφμφωνα με τθ ςωςτι αρίκμθςθ. Κρίςθ για αςυμβίβαςτα θ τθν ζκπτωςθ βουλευτι Στθ δικαιοδοςία του ΑΕΔ ανικει επίςθσ το να κρίνει αν ςυντρζχει κάποιο από το αςυμβίβαςτα του βουλευτικοφ αξιϊματοσ ι κάποιοσ λόγοσ ζκπτωςθσ βουλευτι από το αξίωμα του. Στο ιςχφον Σφνταγμα ορίηονται ςτο άρκρο 55 παρ.1 τα προςόντα τα οποία απαιτείται να ζχει ζνασ βουλευτισ οι κετικζσ δθλαδι προχποκζςεισ εκλογισ του τα οποία αν τα ςτερθκεί τότε εκπίπτει αυτοδικαίωσ από το αξίωμα του όπωσ προβλζπεται από τθν παράγραφο 2 του ιδίου άρκρου του Συντάγματοσ. Τα κετικά προςόντα είναι τα εξισ θ ελλθνικά ικαγζνεια, θ ικανότθτα του εκλζγειν και θ ςυμπλιρωςθ του εικοςτοφ πζμπτου ζτουσ τθσ θλικίασ κατά τθν θμζρα τθσ εκλογισ. Στο άρκρο 57 του Συντάγματοσ προβλζπονται τα αςυμβίβαςτα με το βουλευτικό αξίωμα. Ο κανόνασ περί του αςυμβιβάςτου απαγορεφει τθ ςφμπτωςθ ςτο ίδιο πρόςωπο τθσ ιδιότθτασ του βουλευτι και κάποιου άλλου δθμόςιου λειτουργιματοσ, οφτωσ ϊςτε να προςτατευκεί το βουλευτικό λειτοφργθμα από τον κίνδυνο εξάρτθςθσ του βουλευτι από τθν δθμοςιοχπαλλθλικι κζςθ που κατζχει αλλά
και να διαφυλαχκεί θ πολιτικι ουδετερότθτα τθσ διοίκθςθσ. Στο άρκρο 57 περιγράφονται διεξοδικά οι κατθγορίεσ με τισ οποίεσ δεν ςυμβιβάηεται το βουλευτικό αξίωμα, όπωσ επιτάςςεται από ςτθν παράγραφο 2 του ίδιου άρκρου βουλευτζσ που υπάγονται ςτισ κατθγορίεσ που περιγράφονται ςτο εδάφιο 1 του άρκρου 57 οφείλουν μζςα ςε 8 μζρεσ αφότου γίνει οριςτικι θ εκλογι τουσ να παραιτθκοφν είτε από το βουλευτικό τουσ αξίωμα είτε από τθν άλλθ ιδιότθτα που αποτελεί αςυμβίβαςτο με τθν ιδιότθτα του βουλευτι. Αν θ διλωςθ επιλογισ τουσ δεν γίνει μζςα ςτο κακοριςμζνο από το Σφνταγμα χρονικό διάςτθμα τότε εκπίπτουν αυτοδικαίωσ από το βουλευτικό αξίωμα.τ ο ΑΕΔ όπωσ προαναφζρκθκε είναι αρμόδιο να κρίνει για τισ δφο παραπάνω περιπτϊςεισ, ωςτόςο κρίνεται ςκόπιμο να αναφερκεί πωσ για να κρίνει το ΑΕΔ ςχετικά με τισ αμφιςβθτιςεισ που υπάρχουν για το κφροσ ζκπτωςθσ πρζπει προθγοφμενοσ να ζχει περιζλκει ς αυτό αίτθςθ δεν μπορεί να εκδϊςει ςχετικι απόφαςθ αυτεπαγγζλτωσ.η αίτθςθ αυτι αςκείται με δικόγραφο ςτο ΚΑΕΔ προβλζπονται τα πρόςωπα τα οποία είναι ικανά να αςκιςουν τθν αίτθςθ. Τθν αίτθςθ λοιπόν μποροφν να τθν αςκιςουν κατ αρχάσ κάκε βουλευτισ ςυμπεριλαμβανομζνου και αυτοφ τον οποίο αφορά θ αίτθςθ, εκείνοσ που δικαιοφται να καταλάβει τθν ζδρα θ οποία εκκενϊνεται λόγω τθσ ζκπτωςθσ του βουλευτι και τζλοσ κάκε εκλογζασ ο οποίοσ είναι εγγεγραμμζνοσ ςτουσ εκλογικοφσ καταλόγουσ τθσ εκλογικισ περιφζρειασ ςτθν οποία εκλζχκθκε ο ςυγκεκριμζνοσ βουλευτισ.
Άρςθ ςφγκρουςθσ κακθκόντων Στθν δικαιοδοςία του ΑΕΔ υπάγεται επίςθσ θ οριςτικι επίλυςθ ςυγκροφςεων αρμοδιότθτασ είτε μεταξφ των δικαςτθρίων και των διοικθτικϊν αρχϊν είτε μεταξφ δικαςτθρίων ( μεταξφ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ και των τακτικϊν διοικθτικϊν δικαςτθρίων αφενόσ και των αςτικϊν και ποινικϊν δικαςτθρίων αφετζρου ι μεταξφ του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου και των λοιπϊν δικαςτθρίων) Η ςφγκρουςθ αυτι ςυμβαίνει όταν για μια ςυγκεκριμζνθ υπόκεςθ δφο δικαςτιρια διαφορετικϊν κλάδων είτε κθρφςςουν και τα δυο τον εαυτό τουσ αρμόδιο για τθν εκδίκαςθ τθσ (καταφατικι ςφγκρουςθ) είτε ανακθρφςςονται και τα δφο αναρμόδια (αποφατικι ςφγκρουςθ).αναλυτικότερα καταφατικι ςφγκρουςθ μεταξφ δικαςτθρίων και διοικθτικισ αρχισ υπάρχει όταν για τθν εκδίκαςθ μιασ υπόκεςθσ κεωρεί μια διοικθτικι αρχι ότι είναι αρμόδια, ωςτόςο το δικαςτιριο το οποίο ζχει αναλάβει τθν εκδίκαςθ τθσ δε δθλϊνει πωσ είναι αναρμόδιο. Αντίκετα αποφατικι ςφγκρουςθ ζχουμε όταν και το δικαςτιριο και θ διοικθτικι αρχι δθλϊνουν πωσ είναι αναρμόδια για τθν εκδίκαςθ τθσ ςυγκεκριμζνθσ υπόκεςθσ. Ζπειτα όςον αφορά τθν ςφγκρουςθ μεταξφ δικαςτθρίων καταφατικι υφίςταται όταν εκκρεμεί θ ίδια υπόκεςθ μεταξφ δφο δικαςτθρίων που ανικουν ςε διαφορετικοφσ κλάδουσ δικαίου και το ζνα από τα δφο δεν ζχει καταςτιςει γνωςτό πωσ είναι αναρμόδιο για τθν κρίςθ τθσ ςυγκεκριμζνθσ υπόκεςθσ. Αποφατικι ςφγκρουςθ μεταξφ δικαςτθρίων διαφορετικϊν κλάδων δικαίου δθμιουργείται όταν θ ίδια υπόκεςθ εκκρεμεί μεταξφ δφο δικαςτθρίων τα οποία και τα δφο με τελεςίδικθ απόφαςθ τουσ ζχουν καταςτιςει ςαφζσ ότι δεν είναι αρμόδια για τθν εκδίκαςθ τθσ. Για τθν άρςθ τζτοιου είδουσ ςυγκροφςεων
προβλζπεται θ παραπομπι τθσ υπόκεςθσ ςτο ΑΕΔ, το οποίο και αποφαίνεται οριςτικά ποιο δικαςτιριο είναι αρμόδιο.στθν περίπτωςθ αυτι ςτθ ςφνκεςθ του ΑΕΔ ςυμμετζχουν και δφο τακτικοί κακθγθτζσ νομικϊν μακθμάτων των νομικϊν ςχολϊν των πανεπιςτθμίων τθσ Χϊρασ. Άρςθ αμφιςβιτθςθσ αντιςυνταγματικότθτασ ι ζννοιασ διατάξεων νόμου. Σφμφωνα με το άρκρο 100 παρ.1 του Συντάγματοσ το ΑΕΔ αίρει τισ αμφιςβθτιςεισ για τθν ουςιαςτικι αντιςυνταγματικότθτα θ τθν ζννοια διατάξεων νόμων αν ζχουν εκδοκεί για αυτζσ αντίκετεσ αποφάςεισ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ του Αρείου Ράγου ι του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου. Ρροχποκζςεισ προςφυγισ ςτο ΑΕΔ για τθν διεξαγωγι τθσ παραπάνω διαδικαςίασ είναι πρϊτον θ φπαρξθ αμφιςβιτθςθσ με τθν ζκδοςθ αντίκετων αποφάςεων από το ΣτΕ και το ΕΣ ι τον ΑΡ. Δεφτερον θ αμφιςβιτθςθ να προζκυψε από αντίκεςθ των αποφάςεων των προαναφερκζντων δικαςτθρίων θ οποία αφορά ςτθν ουςιαςτικι αντιςυνταγματικότθτα ι τθν ζννοια τυπικϊν διατάξεων νόμου. Το ΑΕΔ επιλαμβάνεται τθν ζκδοςθ οριςτικισ απόφαςθσ που αίρει τθν εκάςτοτε ςφγκρουςθ κατόπιν αίτθςθσ κατόπιν παραπεμπτικισ απόφαςθσ από το Συμβουλίο τθσ Επικρατείασ τον Αρείου Ράγου ι το Ελεγκτικό Συμβοφλιο. Το οποίο αποφαίνεται οριςτικά είτε για τθ ςυνταγματικότθτα είτε για τθν ζννοια ενόσ νόμου. Ειδικά για τθ ςυνταγματικότθτα, αν το ΑΕΔ κρίνει ότι ο νόμοσ είναι αντιςυνταγματικόσ, αυτόσ κακίςταται γενικϊσ και για όλουσ
ανίςχυροσ. Αυτι είναι θ μόνθ περίπτωςθ όπου δικαςτιριο μπορεί να καταςτιςει ανίςχυρο ζναντι πάντων νόμο ψθφιςμζνο από τθ Βουλι. Στθν περίπτωςθ αυτι ςτθ ςφνκεςθ του ΑΕΔ ςυμμετζχουν και δφο τακτικοί κακθγθτζσ νομικϊν μακθμάτων των νομικϊν ςχολϊν των πανεπιςτθμίων τθσ Χϊρασ. Άρςθ αμφιςβιτθςθσ για τον χαρακτθριςμό κανόνων διεκνοφσ δικαίου ωσ γενικά παραδεδεγμζνων Στο άρκρο 28 παρ. 1 του Συντάγματοσ ορίηεται ότι οι γενικά παραδεδεγμζνοι κανόνεσ του διεκνοφσ δικαίου αποτελοφν αναπόςπαςτο μζροσ του εςωτερικοφ ελλθνικοφ δικαίου και υπεριςχφουν από κάκε άλλθ αντίκετθ διάταξθ νόμου. Ρρόκειται για τουσ κανόνεσ του διεκνοφσ εκιμικοφ δικαίου, κανόνεσ δθλαδι άγραφουσ που εφαρμόηονται από όλα τα κράτθ με ςυνείδθςθ δικαίου, με τθν πεποίκθςθ δθλαδι ότι είναι δεςμευτικοί. Επειδι όμωσ οι εκιμικοί αυτοί κανόνεσ είναι άγραφοι, ενδζχεται ςτο πλαίςιο είτε μιασ διοικθτικισ διαδικαςίασ είτε μιασ δίκθσ να δθμιουργθκεί αμφιςβιτθςθ αν κάποιοσ κανόνασ είναι όντωσ τζτοιασ φφςθσ. Αυτι θ αμφιςβιτθςθ αίρεται από το ΑΕΔ δεςμευτικά και ζναντι πάντων. Ππωσ περιγράφεται ςτο άρκρο 51 κεφάλαιο Θ του ΚΑΕΔ το ΑΕΔ αναλαμβάνει να κρίνει ςχετικά με τον χαρακτθριςμό των κανόνων διεκνοφσ δικαίου ςτισ παρακάτωπεριπτϊςεισ. Πταν εκκρεμεί υπόκεςθ ενϊπιον οποιουδιποτε δικαςτθρίου θ διοικθτικισ αρχισ και ζχει δθμιουργθκεί αμφιβολία για τον χαρακτθριςμό ενόσ κανόνα διεκνοφσ δικαίου ωσ γενικά παραδεδεγμζνο. Πταν πρόκειται για υπόκεςθ που εκκρεμεί
ενϊπιον δικαςτθρίου τθν άρςθ αμφιςβιτθςθσ αναλαμβάνει το ΑΕΔ κατόπιν αίτθςθσ του εκάςτοτε δικαςτθρίου, ενϊ όταν πρόκειται για δθμόςια αρχι κατόπιν αίτθςθσ του αρμόδιου υπουργοφ θ όποια ςυνοδεφεται με τθν υποςτθριηόμενθ από αυτόν άποψθ. Στισ παραπάνω περιπτϊςεισ οι εκδίκαςθ των εκάςτοτε υποκζςεων αναβάλλεται μζχρισ ότου ν εκδοκεί θ αμετάκλθτθ απόφαςθ του ΑΕΔ. Επίςθσ όταν εκκρεμεί υπόκεςθ ενϊπιον δικαςτθρίου κατά τθν εκδίκαςθ τθσ οποίασ ζχει δθμιουργθκεί αμφιςβιτθςθ για τον χαρακτθριςμό κανόνων διεκνοφσ δικαίου ωσ γενικά παραδεδεγμζνων δικαιοφνται οι διάδικοι να κάνουν αίτθςθ προσ το ΑΕΔ. Το ίδιο δικαίωμα ζχουν οι ενδιαφερόμενοι κάποιασ διοικθτικισ υπόκεςθσ κατά τθν οποία προζκυψε αντίςτοιχθ αμφιςβιτθςθ. Τζλοσ αναλαμβάνει να αίρει τθν αμφιςβιτθςθ που δθμιουργείται με τθν ζκδοςθ αντίκετων αποφάςεων του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ του Αρείου Ράγου ι του Ελεγκτικοφ Συνεδρίου ωσ προσ τον χαρακτθριςμό κανόνα διεκνοφσ δικαίου ωσ γενικά παραδεδεγμζνου. 11 Σφνταγμα άρκρο 100 12 ΚΑΕΔ άρκρα 38,39,40 13 Βικιπαιδεία Ανϊτατο Ειδικό Δικαςτιριο 14 Δθμθτρόπουλοσ Σφςτθμα Συνταγματικοφ Δίκαιου ςελ.1413-1415 15 Βαμβετςοσ- Το κφροσ των βουλευτικϊν εκλογϊν ςελ.89 16 Αλαβάνοσ- Στθ Βουλι ςελ.176 17 Ελίνα Γαλθνοφ Η ςυνταγματικότθτα των νόμων και θ κατοχφρωςθ των πολιτϊν
Συμπεράςματα Ππωσ προκφπτει από τθν παραπάνω μελζτθ το ΑΕΔ είναι ζνα ανϊτατο δικαςτιριο και παρουςιάηει ςθμαντικζσ διαφορζσ από τα υπόλοιπα είδθ δικαςτθρίων.αναγκαία ιταν θ ίδρυςθ του για τθν αντιμετϊπιςθ των προβλθμάτων και τθσ ςφγχυςθσ που είχε προκλθκεί ςτο δικανικό χϊρο μζςω των αντιφατικϊν αποφάςεων που εκδίδονταν από τα διάφορα δικαςτιρια περί τθσ ςυνταγματικότθτασ των νόμων και τθν καταπολζμθςθ επομζνωσ τον αδιεξόδων ςτα οποία μποροφςε να οδθγιςει «ο παρεμπίπτων» ζλεγχοσ ςυνταγματικότθτασ από τα κοινά δικαςτιρια. Γενικότερα θ ςφςταςθ του ΑΕΔ κρίκθκε αναγκαία κακϊσ λειτουργεί κατά κάποιο τρόπο ωσ ςυντονιςτικόσ παράγοντασ και ωσ ρυκμιςτισ των προβλθμάτων και των ςυγκροφςεων που προκφπτουν κατά κφριο λόγο μεταξφ των υπόλοιπων δικαςτθρίων και διευκολφνει τθ ςωςτι και ςφμφωνθ με το Σφνταγμα απονομι δικαιοςφνθσ. Μζςα από τθν δικαιοδοτικι του εμβζλεια γίνεται φανερό πωσ δικάηει ωσ εκλογοδικείο, ωσ δικαςτιριο άρςθσ ςυγκροφςεων κακθκόντων και ωσ ςυνταγματικό δικαςτιριο και θ πρόςφορα του ςτο χϊρο απονομισ δικαιοςφνθσ είναι αναμφιςβιτθτα ςθμαντικι. Ιδιαίτερα όςον αφορά τον ζλεγχο ςυνταγματικότθτασ και τθ διακρίβωςθ του αλθκοφσ νοιματοσ διατάξεων νόμων για τα οποία ζχουν διεξαχκεί αντιφατικζσ απόψεισ από άλλα δικαςτιρια, το ΑΕΔ μζςω τθσ τελεςίδικθσ απόφαςθσ του αίρει τθν αμφιςβιτθςθ και προςτατεφει το αλθκζσ νόθμα του Συντάγματοσ από βιαςτικζσ και
λανκαςμζνεσ κρίςεισ του κοινοφ νομοκζτθ, περιφρουρεί με αυτόν τον τρόπο τθν αυςτθρότθτα του ςυνταγματικοφ κείμενου και εμποδίηει τθν παρερμθνεία του.εξαςφαλίηει επομζνωσ τθν υπεροχι του Συντάγματοσ ζναντι των κοινϊν νόμωνκαι βοθκάει ςτθν εφαρμογι του από τα δικαιοδοτικά όργανα. Ρερίλθψθ Εργαςίασ Ανϊτατο Ειδικό δικαςτιριο Το ΑΕΔ είναι ζνα ιδιαίτερο κατά κφριο λόγο ςυνταγματικό δικαςτιριο του οποίου θ ςφςταςθ προβλζπεται άμεςα από το Σφνταγμα ςτο άρκρο 100. Ο κϊδικασ ΑΕΔ (ΚΑΕΔ )ορίηει ειδικά τον τρόπο ςυγκρότθςθσ του και τθν πορεία τθσ διαδικαςίασ εκδίκαςθσ των υποκζςεων που υπειςζρχονται ςτθν αρμοδιότθτα του μζςω ενςτάςεων θ παραπεμπτικϊν αποφάςεων. Μια αξιοςθμείωτθ ιδιαιτερότθτα του ΑΕΔ είναι ότι δεν ζχει αποκλειςτικά δικά του μζλθ αλλά τθ ςτθ ςφνκεςθ του λαμβάνουν μζροσ μζλθ των τριϊν ανϊτατων δικαςτθρίων τθσ χϊρασ. Οι αποφάςεισ του είναι οριςτικζσ και αμετάκλθτεσ και από τθν ζκδοςθ τουσ ιςχφουν χωρίσ καμία εξαίρεςθ.
ΒΙΒΛΙΟΓΑΦΙΑ 1.Αλαβάνοσ- Στθ Βουλι ςελ.176 2.Βικιπαίδεια -ανϊτατο ειδικό δικαςτιριο 3.Βαμβετςοσ- Το κφροσ των βουλευτικϊν εκλογϊν ςελ.89 4.Γεϊργιοσ Θεοδόςθσ,Ανδρζασ Τάκθσ,Χρφςα Χατηι, Ρικραμζνοσ: Η Δικαιοςφνθ και το Σφνταγμα Οριςμζνα κρίςιμα προβλιματα. Σελ20-31214 5.Δάγτογλου Διοικθτικι Δικονομία-Νομοκετικζσ Διατάξεισ ςελ.38 6.Δθμθτρόπουλοσ Σφςτθμα Συνταγματικοφ Δίκαιου ςελ.1413-141517 7.Ελίνα Γαλθνοφ Η ςυνταγματικότθτα των νόμων και θ κατοχφρωςθ των πολιτϊν 8.Κϊδικασ Ανϊτατου Εδικοφ Δικαςτθρίου (ΚΑΕΔ) 9.Σφνταγμα άρκρο (χριςθ αρκετϊν διατάξεων)