Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 7 Ιουνίου 2019 (OR. en) 9892/19 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου ENV 525 CLIMA 152 AGRI 283 PECHE 269 ECOFIN 540 COMPET 444 Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων / Συμβούλιο Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: 8302/19 + ADD 1 - COM(2019) 149 final + ADD 2 Θέμα: Επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής (EIR) Ανταλλαγή απόψεων 1. Η επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής (EIR) συνίσταται σε έναν διετή κύκλο αναλύσεων, διαλόγου και συνεργασίας με στόχο τη βελτίωση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής και νομοθεσίας της ΕΕ. 2. Στις 20 Ιουνίου 2016, υπό το σημείο «Διάφορα», η Επιτροπή ενημέρωσε το Συμβούλιο («Περιβάλλον») για τον πρώτο κύκλο της EIR επί τη βάσει της ανακοίνωσης της 27ης Μαΐου 2016 1. Στις 28 Φεβρουαρίου 2017, το Συμβούλιο προέβη σε ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τον πράσινο προσανατολισμό του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και την EIR, συμπεριλαμβάνοντας τα πορίσματα που διατύπωσε η Επιτροπή σε 28 εκθέσεις ανά χώρα 2. Για την εν λόγω ανταλλαγή απόψεων, η Προεδρία παρέσχε 3 ενημερωτικό έγγραφο. 1 9704/16 - COM(2016) 316 final. 2 Ανακοίνωση με τίτλο «Η επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ: κοινές προκλήσεις και πώς να συνδυαστούν οι προσπάθειες με σκοπό να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα», συμπεριλαμβανομένου ενός παραρτήματος με τίτλο «Καθοδήγηση προς τα κράτη μέλη: προτεινόμενες δράσεις σχετικά με την καλύτερη εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας», καθώς και 28 εκθέσεις EIR ανά χώρα που συνοδεύουν την ανακοίνωση (5967/17 + ADD 1 - COM(2017) 63 final + ADD 2 έως ADD 29). 3 6063/17. 9892/19 ΧΠ/νικ/ΔΙ 1 TREE.1.A EL
Κατά τη διάρκεια άτυπου γεύματος την ίδια ημέρα, οι υπουργοί είχαν περισσότερες ευκαιρίες για να συζητήσουν σχετικά με τις προκλήσεις και τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά την εθνική εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών και της σχετικής νομοθεσίας. 3. Στις 5 Απριλίου 2019, η Επιτροπή υπέβαλε στο Συμβούλιο δέσμη 4 εγγράφων για την EIR 2019: Ανακοίνωση με τίτλο «Επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής 2019: Μια Ευρώπη που προστατεύει τους πολίτες της και βελτιώνει την ποιότητα ζωής τους». Σε αυτήν την ανακοίνωση, η Επιτροπή καθορίζει τις κοινές τάσεις σε επίπεδο ΕΕ, συνάγει συμπεράσματα και διατυπώνει συστάσεις για τη βελτίωση της εφαρμογής σε όλα τα κράτη μέλη Παράρτημα της ανακοίνωσης με δράσεις προτεραιότητας που προτείνονται στις εκθέσεις ανά χώρα, συγκεντρωμένες ανά θεματική Ενημερωτικό έγγραφο πολιτικής που παρουσιάζει τα θέματα στις εκθέσεις ανά χώρα, και 28 εκθέσεις ανά χώρα που αναλύουν το στάδιο εφαρμογής από 1ης Ιανουαρίου 2019, την πρόοδο που επιτελέστηκε από το 2017, τις ορθές πρακτικές και τις προτεινόμενες δράσεις προτεραιότητας. 4. Σε αντίθεση με την EIR 2017, η EIR 2019 δεν συνδέεται άμεσα με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο πλέον. Η απουσία άμεσου συνδέσμου δεν επηρεάζει τη σημαντική συμβολή που μπορεί να προσφέρει στην οικονομική επίδοση της ΕΕ η ορθή εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών και της σχετικής νομοθεσίας, μεταξύ άλλων συμβάλλοντας στην κυκλική οικονομία. 5. Στις 13 Μαΐου 2019, η Επιτροπή υπέβαλε στην Ομάδα «Περιβάλλον» (WPE) τη δέσμη EIR που συνέταξε και εν συνεχεία ακολούθησε συζήτηση. Η WPE εξέτασε επίσης ένα σχέδιο ενημερωτικού εγγράφου της Προεδρίας το οποίο περιείχε τρία ερωτήματα για την καθοδήγηση της ανταλλαγής απόψεων στο Συμβούλιο («Περιβάλλον») στις 26 Ιουνίου 2019. Το ενημερωτικό έγγραφο, όπως προσαρμόστηκε από την Προεδρία υπό το φως της εξέτασης από την WPE, παρατίθεται στο παράρτημα του παρόντος σημειώματος. 4 8302/19 + ADD 1 - COM(2019) 149 final + ADD 2 έως ADD 30. 9892/19 ΧΠ/νικ/ΔΙ 2 TREE.1.A EL
6. Η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων καλείται να λάβει υπό σημείωση το ενημερωτικό έγγραφο και τα ερωτήματα της Προεδρίας και να τα διαβιβάσει στο Συμβούλιο για ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των εκθέσεων ανά χώρα. Η εν λόγω ανταλλαγή απόψεων θα διαρθρωθεί βάσει των τριών ερωτημάτων που περιλαμβάνονται στο ενημερωτικό έγγραφο της Προεδρίας ως έχει στο παράρτημα του παρόντος σημειώματος. 7. Η Προεδρία καλεί τις αντιπροσωπίες να αποστείλουν γραπτές εισηγήσεις πριν από τη σύνοδο του Συμβουλίου. 9892/19 ΧΠ/νικ/ΔΙ 3 TREE.1.A EL
Επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής (EIR) Ανταλλαγή απόψεων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ενημερωτικό έγγραφο της Προεδρίας με ερωτήματα προς τους υπουργούς 1. Η ορθή εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής και νομοθεσίας της ΕΕ συμβάλλει στη δημιουργία υγιέστερου περιβάλλοντος, περισσότερης βιώσιμης ανάπτυξης, χαμηλού περιβαλλοντικού, οικονομικού και κοινωνικού κόστους, μεγαλύτερης καινοτομίας, περισσότερων θέσεων εργασίας και ισότιμων όρων ανταγωνισμού για οικονομικούς φορείς. Το περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό κόστος της μη εφαρμογής του κεκτημένου για το περιβάλλον ανέρχεται σε 55 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. 2. Υπό το πρίσμα αυτό, η Επιτροπή συνέστησε την επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής (EIR). Πρωταρχικός στόχος της EIR είναι να βελτιωθεί η εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών και της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ. Η EIR συνίσταται σε έναν διετή κύκλο αναλύσεων, διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών και των ενδιαφερόμενων μερών. Αποτελεί προαιρετικό εργαλείο, στη διάθεση των κρατών μελών. Δεν αντικαθιστά νομικές υποχρεώσεις. Εντούτοις, σκοπός της είναι να βοηθήσει τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών και της σχετικής νομοθεσίας, μετριάζοντας με τον τρόπο αυτόν τον κίνδυνο των διαδικασιών επί παραβάσει. Ως εκ τούτου, η EIR αποτελεί επέκταση της πολιτικής της Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας. 3. Έχει συσταθεί ένα ειδικό πλαίσιο για τη βελτίωση της εφαρμογής των περιβαλλοντικών πολιτικών και της σχετικής νομοθεσίας. Το πλαίσιο αποτελείται από διαρθρωμένους διμερείς διαλόγους μεταξύ της Επιτροπής και κάθε κράτους μέλους, υλικοτεχνική υποστήριξη για ανταλλαγές μεταξύ των εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών σε περιβαλλοντικά θέματα και των ομοτίμων τους (νέο εργαλείο που αναπτύχθηκε μετά την EIR 2017) και στρατηγικές συζητήσεις στο Συμβούλιο επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος. 9892/19 ΧΠ/νικ/ΔΙ 4 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ TREE.1.A EL
4. Η ανακοίνωση της Επιτροπής για την EIR και οι 28 αναλυτικές εκθέσεις ανά χώρα εντοπίζουν τις κύριες προκλήσεις, τις επιτυχείς πρακτικές και τις ευκαιρίες για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής για κάθε κράτος μέλος και για την ΕΕ συνολικά, στους τομείς πολιτικής της κυκλικής, αποδοτικής ως προς τη χρήση των πόρων, πράσινης και ανταγωνιστικής οικονομίας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα (συμπεριλαμβανομένων, για παράδειγμα, των αποβλήτων), της κλιματικής αλλαγής, της προστασίας, διατήρησης και ενίσχυσης του φυσικού κεφαλαίου (συμπεριλαμβανομένης, για παράδειγμα, της βιοποικιλότητας) και της προστασίας της υγείας και της ποιότητας ζωής των πολιτών (μεταξύ άλλων, για παράδειγμα, την ποιότητα του αέρα και των υδάτων, και τις χημικές ουσίες). Η Επιτροπή τονίζει επίσης το γεγονός ότι τα οικονομικά κίνητρα και τα οικονομικά μέσα, όπως η πράσινη φορολογία και οι πράσινες δημόσιες συμβάσεις, καθώς και η περιβαλλοντική χρηματοδότηση, προσφέρουν έναν αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο επίτευξης των στόχων της περιβαλλοντικής πολιτικής. Πολυμερής δράση σημαίνει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση όσον αφορά την εφαρμογή των διεθνών συμφωνιών. Τέλος, η EIR 2019 υπογραμμίζει την ανάγκη για βελτιωμένη εφαρμογή. Αυτό μπορεί, για παράδειγμα, να επιτευχθεί με πιο αποδοτικές και αποτελεσματικές επιδόσεις των κρατών μελών σε θέματα περιβαλλοντικής διακυβέρνησης (η Επιτροπή έχει εγκαινιάσει σχετική αξιολόγηση, η οποία βρίσκεται στο στάδιο των συζητήσεων με τις ομάδες εμπειρογνωμόνων), ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών στόχων σε άλλους στόχους πολιτικής (δεδομένου ότι ένα από τα κύρια κενά στην εφαρμογή είναι οι ανεπαρκείς πολιτικές και η ανεπαρκής θεσμική συνοχή), περισσότερο διαφανή χειρισμό πληροφοριών σχετικών με το περιβάλλον και ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών. 5. Η Προεδρία φρονεί ότι η ανταλλαγή απόψεων στο Συμβούλιο θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να καλλιεργήσουν αίσθημα ιδιοκτησίας της διαδικασίας EIR και των οικείων εκθέσεων ανά χώρα. Αυτή η ανταλλαγή απόψεων θα επιτρέψει επίσης διάλογο σε πολιτικό επίπεδο για σημαντικές κοινές προκλήσεις όσον αφορά τα κενά εφαρμογής και τις δράσεις προτεραιότητας όπως τονίζονται στα έγγραφα που υπέβαλε η Επιτροπή. Για τη βέλτιστη διαχείριση του διαθέσιμου χρόνου στο Συμβούλιο, η Προεδρία καλεί τους υπουργούς να απαντήσουν σε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω ερωτήματα υπό το φως των αντίστοιχων εκθέσεων ανά χώρα και των γενικών πορισμάτων της EIR 2019: 1. Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν τα κενά στην εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών και της σχετικής νομοθεσίας, όπως διαπιστώθηκαν από την επισκόπηση της περιβαλλοντικής εφαρμογής; 9892/19 ΧΠ/νικ/ΔΙ 5 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ TREE.1.A EL
2. Τι θα μπορούσε να γίνει σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε οι δημόσιες διοικήσεις να καταστούν περισσότερο αποδοτικές και αποτελεσματικές στην εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών και της σχετικής νομοθεσίας; 3. Πώς μπορούν να ενταχθούν οι περιβαλλοντικοί στόχοι σε τομείς πολιτικής που έχουν σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, όπως η ενέργεια, οι μεταφορές και η γεωργία; 9892/19 ΧΠ/νικ/ΔΙ 6 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ TREE.1.A EL