ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραµµα σπουδών "ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ" - Θ.Ε. ΠΛΗ11 Τεχνολογία Λογισµικού Ι Κεφάλαιο 3 Μια αναλυτικότερη προσέγγιση στην δραστηριότητα 3.10 Βασίλειος Βεσκούκης ιδάκτωρ Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών v.vescoukis@cs.ntua.gr
Παράδειγµα προδιαγραφής απαιτήσεων και δηµιουργίας Ρ Εφαρµογή χρηµατιστηρίου: πέρα από την προσέγγιση του βιβλίου Στο χρηµατιστήριο διαπραγµατεύονται µετοχές εισηγµένων εταιριών. Σε κάθε συνεδρίαση, κάθε µετοχή πραγµατοποιεί έναν αριθµό πράξεων αγοραπωλησίας συνολικής αξίας ενός ποσού (τζίρος). Κατά τις πράξεις αυτές, µας ενδιαφέρει η τήρηση της πληροφορίας του τζίρου, της µέγιστης, της ελάχιστης και της µέσης τιµής διαπραγµάτευσης, καθώς και της τιµής κλεισίµατος, δηλαδή της τιµής µε την οποία έγινε η τελευταία πράξη για κάθε µετοχή. Από τις πληροφορίες αυτές, θέλουµε να εξάγουµε στατιστικά στοιχεία όπως µέσος τζίρος, διαφορά τιµής, µέγιστη και ελάχιστη τιµή.
Παράδειγµα Εφαρµογή χρηµατιστηρίου: προσεκτική ανάγνωση της έκθεσης Στο χρηµατιστήριο διαπραγµατεύονται µετοχές εισηγµένων εταιριών. Σε κάθε συνεδρίαση, κάθε µετοχή πραγµατοποιεί έναν αριθµό πράξεων αγοραπωλησίας συνολικής αξίας ενός ποσού (τζίρος). Κατά τις πράξεις αυτές, µας ενδιαφέρει η τήρηση της πληροφορίας του τζίρου, της µέγιστης, της ελάχιστης και της µέσης τιµής διαπραγµάτευσης, καθώς και της τιµής κλεισίµατος, δηλαδή της τιµής µε την οποία έγινε η τελευταία πράξη για κάθε µετοχή. Από τις πληροφορίες αυτές, θέλουµε να εξάγουµε στατιστικά στοιχεία όπως µέσος τζίρος, διαφορά τιµής, µέγιστη και ελάχιστη τιµή.
Παράδειγµα - παρατηρήσεις Συναφείς έννοιες: εντολή πώλησης, εντολή αγοράς, καθορισµός τιµής, καρτέλα αγοραστή, καρτέλα πωλητή, χρηµατιστηριακή εταιρία, ΕΛ Ε, προµήθεια. Συναφείς, αλλά ΕΚΤΟΣ του πεδίου του δικού µας ενδιαφέροντος διότι ΕΝ περιλαµβάνονται στην έκθεση ορισµού των αναγκών του προβλήµατός µας. ΕΝΤΟΣ του πεδίου του δικού µας ενδιαφέροντος είναι οι έννοιες που σηµειώθηκαν πάνω στον ορισµό του προβλήµατος, καθώς και όσες θα προκύψουν από την επεξεργασία τους. Οριοθέτηση του προβλήµατος λογισµικό Πεδίο προβλήµατος
Παράδειγµα Επεξεργασία λειτουργικών απαιτήσεων ΙΑΤΥΠΩΣΗ: Στο χρηµατιστήριο διαπραγµατεύονται µετοχές εισηγµένων εταιριών. Σε κάθε συνεδρίαση, κάθε µετοχή πραγµατοποιεί έναν αριθµό πράξεων αγοραπωλησίας συνολικής αξίας ενός ποσού (τζίρος). Εντοπισµός απαιτήσεων Τήρηση αρχείου εισηγµένων εταιριών Τήρηση αναλυτικού ηµερολογίου χρηµατιστηριακών πράξεων Σχετικά στοιχεία: Επωνυµία εταιρίας, κωδικός εταιρίας, συνολικός αριθµός µετοχών, κατάσταση µετοχής Ηµεροµηνία, µετοχή, αγοραστής, πωλητής, ΑΧΕ, τεµάχια, τιµή τεµαχίου
Παράδειγµα Επεξεργασία λειτουργικών απαιτήσεων ΙΑΤΥΠΩΣΗ Κατά τις πράξεις αυτές, µας ενδιαφέρει η τήρηση της πληροφορίας του τζίρου, της µέγιστης, της ελάχιστης και της µέσης τιµής διαπραγµάτευσης, καθώς και της τιµής κλεισίµατος, δηλαδή της τιµής µε την οποία έγινε η τελευταία πράξη για κάθε µετοχή. Εντοπισµός απαιτήσεων Υπολογισµός όγκου συναλλαγών (τζίρου) Υπολογισµός ηµερήσιας µέγιστης τιµής Υπολογισµός ηµερήσιας ελάχιστης τιµής Υπολογισµός ηµερήσιας µέσης τιµής Υπολογισµός τιµής κλεισίµατος
Παράδειγµα Επεξεργασία λειτουργικών απαιτήσεων Σχετικά στοιχεία Ηµεροµηνία, µετοχή, σύνολο τεµαχίων, σύνολο τζίρου, µέγιστη τιµή, ελάχιστη τιµή, µέση τιµή, τιµή κλεισίµατος Παρατήρηση Για κάθε µετοχή, κάθε ηµέρα, προκύπτει, µετά από υπολογισµούς πάνω στις ηµερήσιες συναλλαγές, ένα τέτοιο σύνολο στοιχείων, το οποίο: Πάντα θα περιέχει τις ίδιες τιµές εν µπορεί να µεταβληθεί µετά την εκκαθάριση των συναλλαγών Εντοπισµός νέας απαίτησης Τήρηση αρχείου ηµερησίων στοιχείων ανά µετοχή
Παράδειγµα Επεξεργασία λειτουργικών απαιτήσεων ΙΑΤΥΠΩΣΗ Από τις πληροφορίες αυτές, θέλουµε να εξάγουµε στατιστικά στοιχεία όπως µέσος τζίρος, διαφορά τιµής, µέγιστη και ελάχιστη τιµή. Εντοπισµός απαιτήσεων Υπολογισµός µέσου τζίρου Υπολογισµός µεταβολής τιµής Υπολογισµός µέγιστης τιµής Υπολογισµός ελάχιστης τιµής
Παράδειγµα Επεξεργασία λειτουργικών απαιτήσεων Μελέτη προβλήµατος Ανάλυση απαιτήσεων Προδιαγραφή απαιτήσεων Απαιτήσεις από το σύστηµα / ανάγκες του πελάτη Μοντέλα περιγραφής λογισµικού Ταυτότητα και περιγραφή απαιτήσεων Συµβολισµοί: Προϊόν Εργασία Εγγραφο προδιαγραφών των απαιτήσεων από το λογισµικό Αρχή Κατανόηση προβλήµατος Εύρεση και ταξινόµηση απαιτήσεων Αντιµετώπιση συγκρούσεων ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Ιεράρχηση Επαλήθευση απαιτήσεων Προδιαγραφή απαιτήσεων
Παράδειγµα Επεξεργασία λειτουργικών απαιτήσεων Σύνοψη απαιτήσεων που εντοπίστηκαν (α) Τήρηση αρχείου εισηγµένων εταιριών Τήρηση αναλυτικού ηµερολογίου χρηµατιστηριακών πράξεων Υπολογισµός όγκου συναλλαγών (τζίρου) Υπολογισµός ηµερήσιας µέγιστης τιµής Υπολογισµός ηµερήσιας ελάχιστης τιµής Υπολογισµός ηµερήσιας µέσης τιµής Υπολογισµός τιµής κλεισίµατος
Παράδειγµα Επεξεργασία λειτουργικών απαιτήσεων Σύνοψη απαιτήσεων που εντοπίστηκαν (β) Τήρηση αρχείου ηµερησίων στοιχείων ανά µετοχή Υπολογισµός µέσου τζίρου Υπολογισµός µεταβολής τιµής Υπολογισµός µέγιστης τιµής Υπολογισµός ελάχιστης τιµής
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων ΒΗΜΑ 1: Εντοπισµός των συστατικών στοιχείων του διαγράµµατος Μετασχηµατισµοί Αποθήκες δεδοµένων Ροές δεδοµένων ΒΗΜΑ 2: Επιλογή των επιπέδων λεπτοµέρειας Από κάτω προς τα πάνω Από πάνω προς τα κάτω ΒΗΜΑ 3: Σχεδίαση ενός επιπέδου του διαγράµµατος ΒΗΜΑ 4: Επαλήθευση
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων Βήµα 1 µετασχηµατισµοί Σε κάθε λειτουργική απαίτηση αντιστοιχεί τουλάχιστον ένας µετασχηµατισµός 1. Τήρηση αρχείου εισηγµένων 2. Τήρηση ηµ/γίου πράξεων 3. Τήρηση αρχείου ηµερησίων στοιχείων 4. Υπολογισµός τζίρου 5. Υπολογισµός µέγιστης τιµής 6. Υπολογισµός ελάχιστης τιµής 7. Υπολογισµός µέσης τιµής 8. Υπολογισµός τιµής κλεισίµατος 9. Υπολογισµός µέσου τζίρου 10. Υπολογισµός µεταβολής 11. Υπολογισµός µέγιστου 12. Υπολογισµός ελαχίστου
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων Βήµα 1 αποθήκες δεδοµένων ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣΕΤΑΙΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Βήµα 2 Επιλογή επιπέδων λεπτοµέρειας Από πάνω προς τα κάτω: Οµαδοποίηση των λειτουργικών απαιτήσεων µετασχηµατισµών και κατόπιν σχεδίαση διαγράµµατος Από κάτω προς τα πάνω: Σχεδίαση διαγράµµατος και από εκεί, οµαδοποίηση των µετασχηµατισµών
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων Συναρµολόγηση διαγράµµατος Καταγραφή πράξεων Υπολογισµοί ηµερησίων τιµών Υπολογισµοί τιµών Α. Καταγραφή πράξεων ΧΡΗΣΤΗΣ Β. Ηµερήσιοι υπολογισµοί ΧΡΗΣΤΗΣ Γ. Υπολογισµοί
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων 1. Τήρηση αρχείου εισηγµένων 2. Τήρηση ηµ/γίου πράξεων 3. Τήρηση αρχείου ηµερησίων στοιχείων 4. Υπολογισµός τζίρου 5. Υπολογισµός µέγιστης τιµής 6. Υπολογισµός ελάχιστης τιµής 7. Υπολογισµός µέσης τιµής 8. Υπολογισµός τιµής κλεισίµατος 9. Υπολογισµός µέσου τζίρου 10. Υπολογισµός µεταβολής 11. Υπολογισµός µέγιστου 12. Υπολογισµός ελαχίστου
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων 1. Τήρηση αρχείου εισηγµένων ΧΡΗΣΤΗΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ 2. Τήρηση ηµ/γίου πράξεων ΠΡΑΞΕΙΣ
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων ΠΡΑΞΕΙΣ 4. Υπολογισµός τζίρου 7. Υπολογισµός µέσης τιµής 5. Υπολογισµός µέγιστης τιµής 6. Υπολογισµός ελάχιστης τιµής 3. Τήρηση αρχείου ηµερησίων στοιχείων 8. Υπολογισµός τιµής κλεισίµατος ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΧΡΗΣΤΗΣ 9. Υπολογισµός µέσου τζίρου 10. Υπολογισµός µεταβολής 11. Υπολογισµός µέγιστου 12. Υπολογισµός ελαχίστου ΧΡΗΣΤΗΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
Παράδειγµα ηµιουργία διαγράµµατος ροής δεδοµένων ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΧΡΗΣΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΕΡΙΟ ΟΣ 9. Υπολογισµός µέσου τζίρου ΜΕΣΟΣ ΤΖΙΡΟΣ ΠΕΡΙΟ ΟΥ ΧΡΗΣΤΗΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΠΕΡΙΟ ΟΥ ΠΡΑΞΕΙΣ
Παράδειγµα Εγγραφο προδιαγραφών απαιτήσεων Λειτουργική απαίτηση 9: Υπολογισµός µέσου τζίρου Ο χρήστης δίνει τον κωδικό της µετοχής, την ηµεροµηνία έναρξης και την ηµεροµηνία λήξης και το σύστηµα υπολογίζει τον µέσο τζίρο της µετοχής για την περίοδο αυτή. Είσοδοι: Κωδικός µετοχής, Ηµεροµηνία έναρξης, Ηµεροµηνία λήξης Επεξεργασία Το λογισµικό επαληθεύει την εγκυρότητα των στοιχείων Ανοίγει το αρχείο κινήσεων και κάνει τον υπολογισµό Εξοδοι Η µέση τιµή (αν υπολογίζεται) Μήνυµα λάθους (αν τα στοιχεία εισόδου είναι άκυρα)
Παράδειγµα - η συνέχεια δική σας οκιµάστε να συµπληρώσετε την περιγραφή και των υπολοίπων λειτουργικών απαιτήσεων ολοκληρώσετε και να ενοποιήσετε τα διαγράµµατα ροής δεδοµένων εµπλουτίσετε το διάγραµµα οντοτήτων - συσχετίσεων και ασφαλώς... Καταγράψτε και συζητήστε στο forum όλα τα προβλήµατα και τις απορίες σας