Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 7 Νοεμβρίου 2018 (OR. en) 13864/18 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Με ημερομηνία: 6 Νοεμβρίου 2018 Αποδέκτης: Θέμα: Αντιπροσωπίες ECOFIN 1011 ENV 716 CLIMA 199 FIN 855 Χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής - Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής (6 Νοεμβρίου 2018) Επισυνάπτονται στο παράρτημα για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, τα οποία εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο (ECOFIN) κατά την 3646η σύνοδό του, στις 6 Νοεμβρίου 2018, στις Βρυξέλλες. Σημειώνεται ότι ένα γλωσσικό σφάλμα στην παράγραφο 10 διορθώθηκε. 13864/18 ΜΜ/γπ 1
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου ECOFIN (2018) σχετικά με τη χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ: 1. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ την ισχυρή υποστήριξη της ΕΕ και των κρατών μελών της στην ταχεία εφαρμογή της συμφωνίας των Παρισίων, παράλληλα με την ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και το πρόγραμμα δράσης της Αντίς Αμπέμπα. ΤΟΝΙΖΕΙ τη δέσμευση της ΕΕ να αναπτύξει, κατά την COP 24, μια ισχυρή και πλήρως λειτουργική δέσμη κανόνων ως αποτέλεσμα της ολοκλήρωσης του προγράμματος εργασιών της συμφωνίας των Παρισίων, στοιχείο απαραίτητο προκειμένου να τεθούν οι βάσεις για ενίσχυση των φιλοδοξιών, της στήριξης και των επενδύσεων ώστε να καταστεί δυνατή η επίτευξη των στόχων της συμφωνίας των Παρισίων. 2. ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ότι είναι σημαντικό να σημειωθεί ταχεία και φιλόδοξη πρόοδος όσον αφορά την ανάγκη οι ροές χρηματοδότησης να συνάδουν με την πορεία προς μια ανάπτυξη με χαμηλές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και ανθεκτική στις κλιματικές μεταβολές. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι η πρόοδος προς την επίτευξη αυτού του στόχου είναι απαραίτητη για την επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων μετριασμού και προσαρμογής της συμφωνίας των Παρισίων και ότι ο στόχος αυτός θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη στο πλαίσιο της δομής της UNFCCC. ΤΟΝΙΖΕΙ την ανάγκη ενθάρρυνσης και αποτελεσματικής αξιολόγησης της συλλογικής προόδου προς την επίτευξη του στόχου του άρθρου 2.1γ της συμφωνίας των Παρισίων, μεταξύ άλλων μέσω παγκόσμιου απολογισμού, και της ανάληψης περαιτέρω ενεργειών για την ανάπτυξη μεθόδων και διαδικασιών για την επίτευξη αυτού του στόχου. 3. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι η δημόσια χρηματοδότηση από μόνη της δεν θα μπορέσει ποτέ να είναι επαρκής για τη χρηματοδότηση της μετάβασης σε μια ανάπτυξη με χαμηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή. ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ την ανάγκη να διασφαλιστεί ένα ευνοϊκό περιβάλλον για βιώσιμες επενδύσεις και ΤΟΝΙΖΕΙ τον σημαντικό ρόλο της δημόσιας πολιτικής στο πεδίο αυτό. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για τις πρόσφατες εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα στην ΕΕ, όπως η φιλοδοξία που χαρακτηρίζει το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς επίσης και σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. 4. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι η τιμολόγηση του άνθρακα αποτελεί βασική συνιστώσα ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τον αναπροσανατολισμό των χρηματοδοτικών ροών προς πράσινες και βιώσιμες επενδύσεις, την υποστήριξη της μετάβασης σε μια ανάπτυξη με χαμηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και ανθεκτική στις κλιματικές μεταβολές καθώς και για την προώθηση καινοτόμων λύσεων για μείωση των εκπομπών. Στο πλαίσιο αυτό, ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ και ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ: i) πρωτοβουλίες που αφορούν την τιμολόγηση του άνθρακα, μεταξύ των οποίων πρωτοβουλίες που αναπτύσσουν ικανότητες στις αναπτυσσόμενες χώρες ii) τη χρήση εσωτερικών τιμών άνθρακα από εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των πολυμερών και άλλων αναπτυξιακών τραπεζών και iii) πρωτοβουλίες οι οποίες προάγουν τη σταδιακή εξάλειψη των επιδοτήσεων που είναι επιζήμιες από περιβαλλοντική και οικονομική άποψη και την προοδευτική ταχεία μείωση της χρηματοδότησης έργων που παράγουν υψηλές εκπομπές. 13864/18 ΜΜ/γπ 2
5. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έχουν αναλάβει τη δέσμευση να ενισχύσουν την παγκόσμια κινητοποίηση κεφαλαίων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, στο πλαίσιο του συλλογικού στόχου των ανεπτυγμένων χωρών να κινητοποιήσουν από κοινού 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2020 και μέχρι το 2025, για σκοπούς μετριασμού και προσαρμογής, από ευρύ φάσμα πηγών, μέσων και διαύλων. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί έως σήμερα και ΤΟΝΙΖΕΙ ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της παραμένουν ο μεγαλύτερος χορηγός δημόσιας χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μεταξύ άλλων υπέρ των πολυμερών ταμείων για το κλίμα, και το 2017 συνεισέφεραν 20,4 δισεκατομμύρια ευρώ 1 για τη χρηματοδότηση μέτρων για το κλίμα. ΠΑΡΟΤΡΥΝΕΙ τις άλλες ανεπτυγμένες χώρες να συνεχίσουν και να ενισχύουν τη χρηματοδότηση μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ότι η δημόσια χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα εξακολουθεί να έχει σημαντικό ρόλο. ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία του ιδιωτικού τομέα ως βασικής πηγής χρηματοδότησης μέτρων για το κλίμα. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ την ανάγκη δημόσιας χρηματοδότησης για τη μόχλευση αποτελεσματικότερης και αποδοτικότερης χρηματοδότησης δράσεων μετριασμού και προσαρμογής από τον ιδιωτικό τομέα. 6. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ τη δέσμευση της ΕΕ και των κρατών μελών της να συμμετέχουν στην παγκόσμια προσπάθεια που καταβάλλεται υπό την ηγεσία των ανεπτυγμένων χωρών, με στόχο την κινητοποίηση χρηματοδοτικών πόρων για το κλίμα από ευρύ φάσμα πηγών, και στο πλαίσιο αυτό να εκπληρώσουν την εντολή της COP 21 να αποφασίσουν, πριν το 2025, έναν νέο συλλογικό ποσοτικό στόχο, ξεκινώντας από βάση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως. ΤΟΝΙΖΕΙ την ανάγκη για ένα ευρύ φάσμα πηγών χρηματοδότησης, καθώς και για ένα ευρύτερο φάσμα συνεισφερόντων. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι η χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να είναι προσανατολισμένη στα αποτελέσματα, διασφαλίζοντας τον μεγαλύτερο δυνατό αντίκτυπο των κεφαλαίων που χορηγούνται και κινητοποιούνται. 7. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ την κοινή δήλωση της Διεθνούς Λέσχης Αναπτυξιακής Χρηματοδότησης και των πολυμερών τραπεζών ανάπτυξης κατά τη σύνοδο «One Planet Summit» το 2017, με την οποία επιβεβαιώνουν την κοινή τους δέσμευση να εναρμονίσουν τις χρηματοδοτικές τους ροές με τη συμφωνία των Παρισίων. ΚΑΛΕΙ τις πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης να συνεχίσουν να προωθούν επενδύσεις που συνδέονται με το κλίμα, αξιοποιώντας τη σημαντική πρόοδο που επιτεύχθηκε το 2017, και να ενσωματώσουν ακόμη περισσότερο πτυχές που αφορούν το κλίμα σε όλα τα χαρτοφυλάκιά τους, χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα τους πόρους τους κατά τρόπο περισσότερο καινοτόμο και αποτελεσματικό με στόχο τη μόχλευση περαιτέρω ιδιωτικής χρηματοδότησης. ΕΝΘΑΡΡΥΝΕΙ επίσης τις πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης να υιοθετήσουν υπεύθυνες επενδυτικές πολιτικές και να καταργήσουν σταδιακά τη χρηματοδότηση των μονάδων παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα, λαμβάνοντας υπόψη τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις ενεργειακές ανάγκες των χωρών εταίρων μας. ΚΑΛΕΙ τις πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης να επιταχύνουν την ευθυγράμμιση των δραστηριοτήτων τους με τον στόχο να καταστούν οι χρηματοδοτικές ροές συμβατές με την μετάβαση σε μια ανάπτυξη με χαμηλές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και ανθεκτική στις κλιματικές μεταβολές. 1 Το ποσό αυτό περιλαμβάνει πηγές χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής προερχόμενες από κρατικούς προϋπολογισμούς και άλλα αναπτυξιακά χρηματοδοτικά ιδρύματα, όπως δηλώνονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του άρθρου 16 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2013. Περιλαμβάνει επίσης χρηματοδότηση ύψους 2,8 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης καθώς και 2,6 δισ. ευρώ από την ΕΤΕπ. 13864/18 ΜΜ/γπ 3
8. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι το μελλοντικό Πλαίσιο Ενισχυμένης Διαφάνειας που προβλέπεται στη συμφωνία των Παρισίων θα αποτελέσει αποφασιστικό παράγοντα για την επιτυχημένη εφαρμογή της συμφωνίας, μεταξύ άλλων βελτιώνοντας αποτελεσματικά την παρακολούθηση της χρηματοδότησης μέτρων για το κλίμα μέσω της έγκρισης αξιόπιστων μεθόδων, διαδικασιών και κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τη στήριξη που παρέχεται, κινητοποιείται, χρειάζεται και λαμβάνεται. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ την ανάγκη να εξασφαλιστεί ισορροπημένη πρόοδος όσον αφορά όλες τις πτυχές του πλαισίου διαφάνειας, και να συμφωνηθεί, κατά την COP 24, ένα αξιόπιστο πλαίσιο υποβολής εκθέσεων, το οποίο να παρέχει κίνητρα για αποτελεσματική δράση, στήριξη και επενδύσεις. ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ την ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης μεθοδολογιών για την παρακολούθηση της ιδιωτικής χρηματοδότησης που κινητοποιείται μέσω δημόσιων παρεμβάσεων, με τρόπο που να επιτρέπει τη συνάθροιση στοιχείων αποφεύγοντας συγχρόνως τη διπλή καταμέτρηση. 9. ΤΟΝΙΖΕΙ τις προσπάθειες που καταβάλλονται με στόχο να βελτιωθεί η προβλεψιμότητα της χρηματοδότησης μέτρων για το κλίμα, επισημαίνοντας ότι οι εκ των προτέρων κοινοποιήσεις στο πλαίσιο της συμφωνίας των Παρισίων θα πρέπει να βασίζονται σε διαθέσιμες πληροφορίες και να συνάδουν με τους εθνικούς δημοσιονομικούς κανόνες και διαδικασίες. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι, σύμφωνα με τις ισχύουσες ρυθμίσεις, η ΕΕ παρέχει, στα έγγραφα «στρατηγικές και προσεγγίσεις για τη σταδιακή αύξηση της χρηματοδότησης για το κλίμα από το 2014 έως το 2020» πληροφορίες σχετικά με τις μελλοντικές ροές χρηματοδότησης, εφόσον είναι διαθέσιμες. ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία της αξιοποίησης των υφιστάμενων διαδικασιών, η οποία θα επιτρέψει την ανταλλαγή ποσοτικών και ποιοτικών πληροφοριών με ευέλικτο τρόπο. ΠΡΟΣΒΛΕΠΕΙ στη λήψη των αναγκαίων αποφάσεων για το θέμα αυτό κατά την COP 24. 10. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι πρέπει να συνεχίσει να βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα και η συμπληρωματικότητα της τρέχουσας θεσμικής δομής της χρηματοδότησης μέτρων για το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των δράσεων του χρηματοδοτικού μηχανισμού της UNFCCC. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της υποστήριξαν ένθερμα τις βελτιώσεις και τις αυξημένες φιλοδοξίες στο πλαίσιο της έβδομης ανασύστασης του Παγκόσμιου Περιβαλλοντικού Ταμείου και δεσμεύονται να καταβάλλουν προσπάθειες για την ταχεία, αποτελεσματική και επιτυχή διαδικασία ανασύστασης του Πράσινου Ταμείου για το Κλίμα. ΕΝΘΑΡΡΥΝΈΙ το Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα να θέσει ως στόχο υψηλά πρότυπα όσον αφορά την χρηματοδότηση έργων και την εσωτερική διακυβέρνηση και να καλύψει τα στρατηγικά κενά. 13864/18 ΜΜ/γπ 4
11. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της συνεχίζουν να επιδιώκουν ισορροπία μεταξύ της κινητοποίησης χρηματοδοτικών μέσων για τους σκοπούς του μετριασμού και της προσαρμογής, ιδίως στις χώρες που είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και αντιμετωπίζουν σημαντικούς περιορισμούς δυνατοτήτων. Εν προκειμένω, ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τον σημαντικό ρόλο της δημόσιας χρηματοδότησης για την προσαρμογή και τη στήριξη των πλέον ευάλωτων χωρών, ιδίως των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών (ΛΑΧ) και των αναπτυσσόμενων μικρών νησιωτικών κρατών (ΑΜΝΚ), και ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας αυτής της χρηματοδότησης. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι το Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου του να παρέχει το 50% του συνόλου των προγραμμάτων του προσαρμογής στις ΛΑΧ, τα ΑΜΝΚ και την Αφρική. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τη σημαντική συμβολή του Ταμείου Προσαρμογής και του Ταμείου για τις Λιγότερο Αναπτυγμένες Χώρες (ΤΛΑΧ), των οποίων τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι οι μεγαλύτεροι χορηγοί, ως συνιστώσα του ευρύτερου πλαισίου χρηματοδότησης μέτρων προσαρμογής. 13864/18 ΜΜ/γπ 5