Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 31 Οκτωβρίου 2019 (OR. en) 10743/19 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: ENER 396 CLIMA 282 AGRI 522 COMPET 706 ENV 888 ECOFIN 961 RELEX 984 TELECOM 339 CONSOM 291 DELACT 200 Για τον Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής 31 Οκτωβρίου 2019 κ. Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης C(2019) 7772 final ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 31.10.2019 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον ενωσιακό κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - C(2019) 7772 final. συνημμ.: C(2019) 7772 final 10743/19 μκ TREE.2B EL
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 31.10.2019 C(2019) 7772 final ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 31.10.2019 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον ενωσιακό κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος {SWD(2019) 395 final} EL EL
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ Στόχος και νομική βάση της προτεινόμενης δράσης Με τον παρόντα κατ εξουσιοδότηση κανονισμό καταρτίζεται ενωσιακός κατάλογος έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ) προς αντικατάσταση του καταλόγου που καταρτίστηκε με τον κατ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2018/540 της Επιτροπής της 23ης Νοεμβρίου 2017 1. Τα ΕΚΕ είναι συγκεκριμένα έργα ενεργειακών υποδομών τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς ενέργειας, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της ενεργειακής πολιτικής της Ένωσης για οικονομικά προσιτή, ασφαλή και βιώσιμη ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους, και για την επίτευξη των στόχων της Ένωσης για το κλίμα. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές (κανονισμός ΔΕΔ-Ε) η Επιτροπή απαιτείται να εκδίδει, ανά διετία, κατ εξουσιοδότηση πράξη για την κατάρτιση ενωσιακού καταλόγου ΕΚΕ 2. Ο ενωσιακός κατάλογος βασίζεται στους περιφερειακούς καταλόγους υποψήφιων ΕΚΕ τους οποίους καταρτίζουν και εγκρίνουν οι περιφερειακές ομάδες που έχουν συσταθεί δυνάμει του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. Ο παρών κατ εξουσιοδότηση κανονισμός λαμβάνει τη μορφή παραρτήματος του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. Γενικό πλαίσιο του κατ εξουσιοδότηση κανονισμού Ο κανονισμός ΔΕΔ-Ε προβλέπει νομοθετικό πλαίσιο το οποίο αποσκοπεί στη διευκόλυνση και την επιτάχυνση της διαδικασίας υλοποίησης των ΕΚΕ. Ο κανονισμός ΔΕΔ-Ε ορίζει εννέα γεωγραφικούς διαδρόμους προτεραιότητας των στρατηγικής σημασίας υποδομών στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, καθώς και τρία ενωσιακής κλίμακας θεματικά πεδία προτεραιότητας για υποδομές ευφυών δικτύων, λεωφόρων ηλεκτρικής ενέργειας και διασυνοριακού δικτύου διοξειδίου του άνθρακα. Προβλέπει ανοικτή και διαφανή διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς για τον προσδιορισμό συγκεκριμένων ΕΚΕ που είναι απαραίτητα για την υλοποίηση των εν λόγω διαδρόμων προτεραιότητας και πεδίων προτεραιότητας. Ο κανονισμός ΔΕΔ-Ε καθορίζει επίσης σειρά μέτρων για να διασφαλισθεί η έγκαιρη υλοποίηση των ΕΚΕ καθώς και: ενισχυμένη διαφάνεια και βελτιωμένη δημόσια διαβούλευση ταχύτερες και πιο ορθολογικές διαδικασίες χορήγησης αδειών, καθώς και υποχρεωτική μέγιστη προθεσμία τριάμισι ετών για τις εν λόγω διαδικασίες μία μόνον αρμόδια εθνική αρχή που θα ενεργεί ως κέντρο ενιαίας εξυπηρέτησης για τις διαδικασίες χορήγησης αδειών βελτιωμένη ρυθμιστική μεταχείριση με επιμερισμό του κόστους βάσει των καθαρών οφελών, καθώς και ρυθμιστικά κίνητρα και δυνατότητα οικονομικής στήριξης από τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» υπό μορφή επιχορηγήσεων και από καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα. 1 Κατ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2018/540 της Επιτροπής, της 23ης Νοεμβρίου2017, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον ενωσιακό κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος, (ΕΕ L 90 της 6.4.2018, σ. 38). 2 ΕΕ L 115 της 25.4.2013, σ. 39. EL 1 EL
2. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΕΚΕ Η διαδικασία κατάρτισης του ενωσιακού καταλόγου των ΕΚΕ άρχισε τον Οκτώβριο του 2018 και περατώνεται με την έναρξη ισχύος του παρόντος κατ εξουσιοδότηση κανονισμού. Η διαδικασία προσδιορισμού των ΕΚΕ βασίζεται στην περιφερειακή συνεργασία και υπόκειται στη διαχείριση των περιφερειακών ομάδων. Οι περιφερειακές ομάδες για την ηλεκτρική ενέργεια, τα ευφυή δίκτυα και το φυσικό αέριο απαρτίζονται από αντιπροσώπους των κρατών μελών, των εθνικών ρυθμιστικών αρχών (ΕΡΑ), των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς (ΔΣΜ), του ευρωπαϊκού δικτύου διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (ΕΔΔΣΜ φυσικού αερίου και ΕΔΔΣΜ-ηλ), του Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) και της Επιτροπής. Οι περιφερειακές ομάδες για τα έργα μεταφοράς πετρελαίου και διοξειδίου του άνθρακα απαρτίζονται από αντιπροσώπους των κρατών μελών, φορέων υλοποίησης έργων και της Επιτροπής. Πέραν των νομικών διατάξεων του κανονισμού ΔΕΔ-Ε σχετικά με τον ειδικό ρόλο των περιφερειακών ομάδων που αφορά την κατάρτιση των περιφερειακών καταλόγων ΕΚΕ, η Επιτροπή υλοποίησε πολιτικές δεσμεύσεις που απορρέουν από τη διοργανική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, καθώς και από τη συμφωνία πλαίσιο για τις σχέσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι συνεδριάσεις των περιφερειακών ομάδων ήταν ανοικτές στο Κοινοβούλιο και οι πληροφορίες που αφορούν την εκπόνηση της παρούσας κατ εξουσιοδότηση πράξης κοινοποιήθηκαν πριν από την έγκρισή της. Η διαδικασία ΕΚΕ περιελάμβανε επίσης διαβουλεύσεις με σημαντικούς ενδιαφερόμενους που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας, όπως οργανώσεις προστασίας των καταναλωτών και προστασίας του περιβάλλοντος. Επιπλέον, η Επιτροπή διεξήγαγε πέντε δημόσιες διαβουλεύσεις για να συγκεντρώσει τις απόψεις των ενδιαφερόμενων και του ευρύτερου κοινού σχετικά με την αναγκαιότητα και τα πλεονεκτήματα των προτεινόμενων έργων από άποψη ενεργειακής πολιτικής της Ένωσης. Η διαδικασία κατάρτισης του ενωσιακού καταλόγου περιελάμβανε τα ακόλουθα κύρια στάδια: α) Προσδιορισμός των αναγκών σε υποδομές και βελτιωμένη μεθοδολογία αξιολόγησης Η διαδικασία επιλογής των ΕΚΕ στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου άρχισε τον Οκτώβριο του 2018, αφού προηγουμένως προσδιορίσθηκαν σε περιφερειακό επίπεδο οι ανάγκες σε συγκεκριμένες υποδομές που θα πρέπει να καλυφθούν με νέα έργα υποδομών και αφού διαπιστώθηκε ότι δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά οι εν λόγω ανάγκες με άλλα μέσα πέραν της κατασκευής υποδομών, όπως ρυθμιστικά μέτρα ή μέτρα βασιζόμενα στην αγορά. Οι ανάγκες σε υποδομές προσδιορίσθηκαν από τις περιφερειακές ομάδες, οι οποίες διαμόρφωσαν τη βάση βελτιωμένων μεθοδολογιών αξιολόγησης των υποψηφίων ΕΚΕ ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου το 2019. Οι εν λόγω μεθοδολογίες καταρτίσθηκαν μέσω της πλατφόρμας συνεργασίας που απαρτίζεται από αντιπροσώπους της Επιτροπής, του ACER, των ΕΔΔΣΜ φυσικού αερίου και ΕΔΔΣΜ-ηλ, καθώς και από αντιπροσώπους των ΕΡΑ σε ad-hoc βάση. Η πλατφόρμα συνεργασίας συστάθηκε για να διασφαλιστεί καλύτερος συντονισμός των βασικών συμμετεχόντων στη διαδικασία ΕΚΕ και να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια. Στο πλαίσιο αξιολόγησης των υποψήφιων ΕΚΕ στο πεδίο προτεραιότητας της ανάπτυξης ευφυών δικτύων ακολουθήθηκε η ίδια διαδικασία με αυτή που ακολουθήθηκε για τον τρίτο ενωσιακό κατάλογο ΕΚΕ. β) Υποβολή υποψηφίων ΕΚΕ από τους φορείς υλοποίησης έργων Σύμφωνα με την ενότητα 2 σημεία 3 και 4 του παραρτήματος ΙΙΙ του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, τα έργα υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που υπέβαλαν οι φορείς υλοποίησης ως υποψήφια ΕΚΕ στις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων περιλαμβάνονταν στα δεκαετή προγράμματα EL 2 EL
ανάπτυξης δικτύων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας που κατάρτισαν ο ΕΔΔΣΜ φυσικού αερίου και ο ΕΔΔΣΜ-ηλ, αντίστοιχα. γ) Αξιολόγηση των υποψήφιων ΕΚΕ από τις περιφερειακές ομάδες Κάθε περιφερειακή ομάδα αξιολόγησε τα υποψήφια ΕΚΕ που προτάθηκαν για τον οικείο διάδρομο προτεραιότητας. Καταρχάς, αξιολογήθηκε εάν τα έργα πληρούν τα γενικά κριτήρια που καθορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, όπως επίσης αξιολογήθηκαν η συμβολή τους στους στόχους που αφορούν τον συγκεκριμένο διάδρομο και η διασυνοριακή τους διάσταση. Στη συνέχεια, οι περιφερειακές ομάδες αξιολόγησαν τα έργα ως προς τα ειδικά κριτήρια που καθορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, σύμφωνα με τις συμφωνηθείσες ειδικές μεθοδολογίες που έχει καταρτίσει η πλατφόρμα συνεργασίας (για υποψήφια ΕΚΕ ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου) ή η σχετική ομάδα εργασίας (για υποψήφια ΕΚΕ μεταφοράς πετρελαίου και διασυνοριακού δικτύου μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα). Επιπλέον, υποψήφια ΕΚΕ ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου υποβλήθηκαν σε ανάλυση κόστους-οφέλους σύμφωνα με τις μεθοδολογίες που έχουν καταρτίσει οι ΕΔΔΣΜ-ηλ και ΕΔΔΣΜ φυσικού αερίου. Στο πεδίο προτεραιότητας της ανάπτυξης ευφυών δικτύων, την ανάλυση κόστους-οφέλους εκπόνησαν οι ίδιοι οι φορείς υλοποίησης και η αίτηση ΕΚΕ αξιολογήθηκε σύμφωνα με το πλαίσιο αξιολόγησης και τις νομικές διατάξεις. δ) Διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς για τα υποψήφια ΕΚΕ Οι διατάξεις του παραρτήματος III του κανονισμού ΔΕΔ-Ε προβλέπουν μεγαλύτερη διαφάνεια και συμμετοχή του κοινού στη διαδικασία των ΕΚΕ. Κάθε περιφερειακή ομάδα πρέπει να συμβουλεύεται τις οργανώσεις εκπροσώπησης σχετικών ενδιαφερόμενων κύκλων συμφερόντων και, αν κριθεί αναγκαίο, απευθείας τους ενδιαφερόμενους κύκλους συμφερόντων συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών, των διαχειριστών συστημάτων διανομής, των προμηθευτών, των καταναλωτών και οργανώσεων για την προστασία του περιβάλλοντος. Η περιφερειακή ομάδα δύναται επίσης να οργανώνει ακροάσεις ή διαβουλεύσεις, κατά περίπτωση, για να φέρει εις πέρας τα καθήκοντά της. Από τις 22 Νοεμβρίου 2018 έως τις 26 Σεπτεμβρίου 2019, πραγματοποιήθηκαν πέντε δημόσιες διαβουλεύσεις σχετικά με υποψήφια ΕΚΕ ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου, ευφυών δικτύων, διασυνοριακών δικτύων μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα και πετρελαίου, σύμφωνα με τις αρχές βελτίωσης της νομοθεσίας. Υποβλήθηκαν συνολικά 720 εισηγήσεις από 22 κράτη μέλη μέσω της πλατφόρμας διαβούλευσης «EU Survey» που εκπροσωπούν ευρύ φάσμα πολιτών και ενδιαφερόμενων φορέων, όπως, μεταξύ άλλων, περιβαλλοντικές οργανώσεις, επαγγελματικές ενώσεις, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) κ.λπ. Επίσης, υποβλήθηκαν πολλά έγγραφα διατύπωσης θέσης μέσω υπηρεσιακής ηλεκτρονικής θυρίδας που κοινοποιήθηκε στο κοινό. Συνοπτικά, οι περισσότεροι από όσους απάντησαν υποστήριξαν τη συμπερίληψη των υποψήφιων έργων ευφυών δικτύων και δικτύων μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα στον ενωσιακό κατάλογο. Όσον αφορά τις διαβουλεύσεις για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο, ορισμένοι ενδιαφερόμενοι περιβαλλοντικοί φορείς επισήμαναν την ανάγκη να ληφθούν υπόψη τα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα καθενός από τα υποψήφια έργα κατά τη διαδικασία προσδιορισμού και επιλογής ΕΚΕ. Κύριος στόχος της διαδικασίας διαβούλευσης ήταν να αξιολογηθεί η αναγκαιότητα των προτεινόμενων έργων λαμβανομένων υπόψη των κοινωνικοοικονομικών οφελών και του κόστους τους από άποψη ενεργειακής πολιτικής της Ένωσης. Όλα τα ΕΚΕ πρέπει να είναι σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ένωσης και να υποβάλλονται σε πλήρη διαδικασία χορήγησης άδειας, καθώς και σε εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και σε δημόσια διαβούλευση. Εάν κριθεί ότι κάποιο ΕΚΕ δεν είναι σύμφωνο με τη νομοθεσία της Ένωσης, μπορεί να διαγραφεί από τον ενωσιακό κατάλογο. Πέραν της διαδικτυακής διαβούλευσης, διοργανώθηκαν διμερείς συναντήσεις με εκπροσώπους οργανώσεων καταναλωτών και προστασίας του περιβάλλοντος, προκειμένου να πραγματοποιηθούν διεξοδικότερες συζητήσεις σχετικά με τη μεθοδολογία που διέπει την αξιολόγηση των ΕΚΕ. Πέραν αυτού, οι ενδιαφερόμενοι προσκαλούνταν τακτικά και συμμετείχαν σε συνεδριάσεις των περιφερειακών ομάδων όπου εξετάστηκαν οι ανάγκες σε κάθε διάδρομο, αξιολογήθηκαν τα υποψήφια ΕΚΕ και καταρτίστηκαν οι περιφερειακοί κατάλογοι των ΕΚΕ. EL 3 EL
ε) Έλεγχος από τις ΕΡΑ των κριτηρίων και της διασυνοριακής σημασίας Οι ΕΡΑ (υπό τον συντονισμό του ACER) διασταύρωσαν, για τα υποψήφια ΕΚΕ ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και ευφυών δικτύων, τη συνεκτική εφαρμογή των κριτηρίων/της μεθοδολογίας ανάλυσης κόστους-οφέλους με τη διασυνοριακή σημασία των έργων. Συνολικά, η αξιολόγηση των ΕΡΑ ήταν θετική και μόνον ορισμένες ΕΡΑ εξέφρασαν επιφυλάξεις για ολιγάριθμα έργα. Τα λεπτομερή πορίσματά τους υποβλήθηκαν στις περιφερειακές ομάδες. στ) Συμφωνία των οργάνων λήψης αποφάσεων επί των σχεδίων περιφερειακών καταλόγων υποψήφιων ΕΚΕ Μετά την αξιολόγηση των υποψήφιων ΕΚΕ από τις περιφερειακές ομάδες, τα οικεία όργανα λήψης αποφάσεων σε τεχνικό επίπεδο (που απαρτίζονται από αντιπροσώπους της Επιτροπής και των κρατών μελών) συμφώνησαν επί των σχεδίων περιφερειακών καταλόγων και της προκαταρκτικής ιεράρχησης των υποψηφίων ΕΚΕ. Οι συνεδριάσεις των τεχνικών οργάνων λήψης αποφάσεων των περιφερειακών ομάδων πραγματοποιήθηκαν στις 5 Ιουλίου για τα έργα ηλεκτρικής ενέργειας, ευφυών δικτύων και φυσικού αερίου, και στις 17 Ιουλίου για τα έργα στον τομέα του πετρελαίου. Για τα διασυνοριακά έργα του δικτύου μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα, το σχέδιο περιφερειακού καταλόγου συμφωνήθηκε εγγράφως τον Ιούλιο του 2019. ζ) Γνωμοδότηση του ACER για τα σχέδια περιφερειακών καταλόγων Σύμφωνα με την ενότητα 2 σημείο 12 του παραρτήματος ΙΙΙ του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, ο ACER γνωμοδότησε στις 25 Σεπτεμβρίου 2019 επί των σχεδίων περιφερειακών καταλόγων ΕΚΕ ηλεκτρικής ενέργειας (συμπεριλαμβανομένων των ευφυών δικτύων) και φυσικού αερίου. Ο ACER έκρινε ότι υπήρξε συνεπής εφαρμογή των κριτηρίων αξιολόγησης και της ανάλυσης κόστους-οφέλους σε όλες τις περιφέρειες. η) Έγκριση των τελικών περιφερειακών καταλόγων ΕΚΕ από τα όργανα λήψης αποφάσεων Οι τελικοί περιφερειακοί κατάλογοι και των εννέα διαδρόμων προτεραιότητας και των τριών θεματικών πεδίων προτεραιότητας εγκρίθηκαν από τα όργανα λήψης αποφάσεων των περιφερειακών ομάδων στις 4 Οκτωβρίου 2019. Τα όργανα λήψης αποφάσεων ενέκριναν τους τελικούς περιφερειακούς καταλόγους με βάση τα σχέδια περιφερειακών καταλόγων και λαμβάνοντας υπόψη τη γνωμοδότηση του ACER, τις αξιολογήσεις των ΕΡΑ και, για τα έργα μεταφοράς πετρελαίου και διοξειδίου του άνθρακα, την αξιολόγηση της ομάδας εργασίας. Ο τερματικός σταθμός ΥΦΑ στο Gothenburg της Σουηδίας διαγράφηκε από τον περιφερειακό κατάλογο φυσικού αερίου BEMIP (σχέδιο διασύνδεσης των αγορών ενέργειας της περιοχής της Βαλτικής) ο οποίος συμφωνήθηκε από το αρμόδιο όργανο λήψης αποφάσεων, έπειτα από την απορριπτική απόφαση των σουηδικών αρχών για χορήγηση άδειας σύνδεσης του τερματικού σταθμού ΥΦΑ με το δίκτυο διανομής φυσικού αερίου, χωρίς την οποία το έργο δεν έχει τον διασυνοριακό αντίκτυπο που απαιτείται βάσει του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. 3. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΑΞΗΣ Σύνοψη της προτεινόμενης δράσης Ο παρών κατ εξουσιοδότηση κανονισμός προσδιορίζει 151 ΕΚΕ τα οποία κρίνονται αναγκαία για την υλοποίηση των διαδρόμων προτεραιότητας στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας, του φυσικού αερίου και της μεταφοράς πετρελαίου, και στα θεματικά πεδία προτεραιότητας: ευφυή δίκτυα, λεωφόροι ηλεκτρικής ενέργειας και διασυνοριακά δίκτυα μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα, όπως καθορίζονται στον κανονισμό ΔΕΔ-Ε. Ο παρών κατ εξουσιοδότηση κανονισμός εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε βάσει του οποίου εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να εκδίδει, ανά διετία, κατ εξουσιοδότηση πράξη για την κατάρτιση του ενωσιακού καταλόγου ΕΚΕ. Ο παρών κατάλογος αντικαθιστά τον τρίτο ενωσιακό κατάλογο ΕΚΕ που καταρτίστηκε με τον κατ εξουσιοδότηση EL 4 EL
κανονισμό (ΕΕ) 2018/540 της Επιτροπής της 23ης Νοεμβρίου 2017. Ο παρών κατ εξουσιοδότηση κανονισμός λαμβάνει τη μορφή νέου παραρτήματος VII του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. Ο παρών ενωσιακός κατάλογος περιλαμβάνει 151 ΕΚΕ, από τα οποία 102 είναι έργα ηλεκτρικής ενέργειας, 32 φυσικού αερίου, 6 μεταφοράς πετρελαίου, 6 ευφυών δικτύων και 5 διασυνοριακών δικτύων μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα. Συνολικά, 22 ΕΚΕ ηλεκτρικής ενέργειας χαρακτηρίσθηκαν «λεωφόροι ηλεκτρικής ενέργειας», καθώς πληρούν ταυτόχρονα τα κριτήρια του επιμέρους σημείου 11 του παραρτήματος Ι και του σημείου 1 στοιχείο β) του παραρτήματος ΙΙ του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. Ο ενωσιακός κατάλογος περιλαμβάνει έργα κρίσιμα για την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς ενέργειας, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της ενεργειακής πολιτικής της Ένωσης για οικονομικά προσιτή, ασφαλή και βιώσιμη ενέργεια, και για την επίτευξη των στόχων της Ένωσης για το κλίμα. Στα ΕΚΕ περιλαμβάνονται όλα τα έργα προτεραιότητας στα οποία συμφώνησαν οι ομάδες υψηλού επιπέδου που συστάθηκαν ώστε να διευκολυνθεί η ανάπτυξη διασυνοριακών και διευρωπαϊκών έργων σε περιφερειακό επίπεδο, καθώς και η εφαρμογή εναρμονισμένων κανόνων. Τα ΕΚΕ ηλεκτρικής ενέργειας, όταν ολοκληρωθούν, θα συντελέσουν στη συμμόρφωση των κρατών μελών με τους στόχους της πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια το 2030, καθώς και με τους στόχους διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας για το 2020 και το 2030. Τα ΕΚΕ φυσικού αερίου θα καταστήσουν δυνατή την πρόσβαση όλων των κρατών μελών σε τουλάχιστον τρεις πηγές φυσικού αερίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου και θα διασφαλίσουν ότι κανένα κράτος μέλος δεν θα παραμείνει σε ενεργειακή απομόνωση. Ο παρών ενωσιακός κατάλογος περιέχει συνολικά 21 ΕΚΕ λιγότερα από τον (τρίτο) ενωσιακό κατάλογο που εγκρίθηκε το 2017. Έχουν διαγραφεί από τον κατάλογο 20 έργα φυσικού αερίου, καθώς και ένα έργο ευφυών δικτύων και ένα έργο διασυνοριακών δικτύων μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα. Ο μειωμένος αριθμός των ΕΚΕ φυσικού αερίου οφείλεται κυρίως i) στην περάτωση ορισμένων έργων, ii) στην αυστηρότερη διαδικασία επιλογής των ΕΚΕ και iii) στην προτεραιότητα που δίδεται σε έργα που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των εναπομενόντων και πλέον επιτακτικών και ουσιωδών σημείων συμφόρησης, συνυπολογιζόμενης της εκτιμώμενης ζήτησης φυσικού αερίου σύμφωνα με τους στόχους απαλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης από ανθρακούχες εκπομπές. Τα ΕΚΕ που περιέχει ο παρών κατ εξουσιοδότηση κανονισμός πρόκειται να υλοποιηθούν μόνον μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των διαδικασιών χορήγησης αδειών σε όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες, καθώς και των εκτιμήσεων περιβαλλοντικών επιπτώσεων και των δημόσιων διαβουλεύσεων. Τα ΕΚΕ θα πρέπει να είναι σύμφωνα με την ενωσιακή και την εθνική νομοθεσία, καθώς και με τη νομοθεσία για το περιβάλλον και με τις διατάξεις περί διαχωρισμού των οδηγιών (ΕΕ) 2019/944 και 2009/73/ΕΚ 3.,4 3 Οδηγία (ΕΕ) 2019/944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουνίου 2019, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ (ΕΕ L 158 της 14.6.2019, σ. 125). 4 Οδηγία 2009/73/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και την κατάργηση της οδηγίας 2003/55/ΕΚ (ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 94). EL 5 EL
ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 31.10.2019 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον ενωσιακό κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές, την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1364/2006/ΕΚ και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 713/2009, (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 5, και ιδίως το άρθρο 3 παράγραφος 4, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 347/2013 ορίζει πλαίσιο για τον προσδιορισμό, τον προγραμματισμό και την υλοποίηση έργων κοινού ενδιαφέροντος («ΕΚΕ»), τα οποία είναι απαραίτητα για την υλοποίηση των εννέα γεωγραφικών διαδρόμων προτεραιότητας των στρατηγικής σημασίας ενεργειακών υποδομών που προσδιορίσθηκαν στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, καθώς και των τριών θεματικών πεδίων προτεραιότητας σε ενωσιακή κλίμακα για υποδομές ευφυών δικτύων, λεωφόρων ηλεκτρικής ενέργειας και δικτύων μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα. (2) Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ εξουσιοδότηση πράξεις για την κατάρτιση του ενωσιακού καταλόγου ΕΚΕ («ενωσιακός κατάλογος»). (3) Ο κατάλογος ΕΚΕ καταρτίζεται ανά διετία και, ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να αντικαθίσταται. (4) Τα έργα που προτείνονται να συμπεριληφθούν στον ενωσιακό κατάλογο αξιολογήθηκαν από τις περιφερειακές ομάδες που αναφέρονται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013, οι οποίες επιβεβαίωσαν ότι αυτά πληρούν τα κριτήρια του άρθρου 4 του εν λόγω κανονισμού. (5) Τα σχέδια περιφερειακών καταλόγων ΕΚΕ συμφωνήθηκαν από τις περιφερειακές ομάδες σε συνεδριάσεις τεχνικού επιπέδου. Μετά τις γνωμοδοτήσεις του Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας («ACER») στις 25 Σεπτεμβρίου 2019 για τη συνεκτική εφαρμογή των κριτηρίων αξιολόγησης και της ανάλυσης κόστους-οφέλους σε όλες τις περιοχές, τα όργανα λήψης αποφάσεων των περιφερειακών ομάδων ενέκριναν τους περιφερειακούς καταλόγους στις 4 Οκτωβρίου 2019. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013, πριν από την έγκριση των περιφερειακών καταλόγων είχαν εγκριθεί όλα τα προτεινόμενα έργα από τα κράτη μέλη την επικράτεια των οποίων αφορούν. (6) Για τα έργα που προτάθηκε να συμπεριληφθούν στον ενωσιακό κατάλογο ζητήθηκε η γνώμη των οργανώσεων εκπροσώπησης των εμπλεκόμενων ενδιαφερομένων, μεταξύ των οποίων είναι παραγωγοί, διαχειριστές συστημάτων διανομής, προμηθευτές και οργανώσεις προστασίας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος. 5 ΕΕ L 115 της 25.4.2013, σ. 39. EL 6 EL
(7) Τα ΕΚΕ θα πρέπει να παρατίθενται ανά προτεραιότητα στρατηγικών διευρωπαϊκών ενεργειακών υποδομών με τη σειρά που ορίζεται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013. Ο ενωσιακός κατάλογος δεν θα πρέπει να περιλαμβάνει ιεράρχηση των έργων. (8) Τα ΕΚΕ θα πρέπει να παρατίθενται είτε ως αυτοτελή ΕΚΕ είτε ως ενταγμένα σε δέσμες περισσότερων ΕΚΕ επειδή αλληλεξαρτώνται ή είναι (δυνητικά) ανταγωνιστικά. (9) Ο ενωσιακός κατάλογος περιέχει έργα που βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των σταδίων της προκαταρκτικής μελέτης σκοπιμότητας, της μελέτης σκοπιμότητας, της χορήγησης άδειας και της κατασκευής. Για τα ΕΚΕ που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης ενδέχεται να χρειαστούν μελέτες που να αποδεικνύουν την τεχνική και οικονομική βιωσιμότητα, καθώς και τη συμμόρφωση προς την ενωσιακή νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να προσδιορίζονται καταλλήλως οι δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, να εκτιμώνται και να αποφεύγονται ή να μετριάζονται. (10) Η συμπερίληψη έργων στον ενωσιακό κατάλογο τελεί υπό την επιφύλαξη του αποτελέσματος της σχετικής διαδικασίας εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και χορήγησης αδειών. Σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 8 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013, έργο που αντιβαίνει στο δίκαιο της Ένωσης δύναται να διαγραφεί από τον ενωσιακό κατάλογο. Η υλοποίηση των ΕΚΕ, συμπεριλαμβανομένης της συμμόρφωσής τους με την κείμενη νομοθεσία, θα πρέπει να παρακολουθείται σύμφωνα με το άρθρο 5 του εν λόγω κανονισμού. (11) Συνεπώς, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 347/2013 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ: Άρθρο 1 Το παράρτημα VII του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 τροποποιείται σύμφωνα με το παράρτημα του παρόντος κανονισμού. Άρθρο 2 Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος. Βρυξέλλες, 31.10.2019 Για την Επιτροπή Πρόεδρος Jean-Claude JUNCKER EL 7 EL