ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΩ ΥΠΕΡ Η ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΤΖΑΚΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΟΙΚΙΑΚΉ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ 1.Καύση απόδοση καυσίμων υλών (Χημεία) 2.Ενέργεια (Φυσική) 3.Ασθένειες οφειλόμενες σε εξωτερικούς παράγοντες (Βιολογία) 4.Κοινωνικά προβλήματα Μόλυνση περιβάλλοντος (Ύλη ποικίλων γνωστικών αντικειμένων) 5.Σύνταξη κειμένων επιχειρηματολογίας και στοιχεία είδους επιστολής (Νεοελληνική Γλώσσα) Ο ΣΤΟΧΟΣ Να εμπεδώσουν γνώσεις Χημείας, Φυσικής και Βιολογίας Να ασκηθούν στην κατανόηση κειμένου Να εκτιμήσουν ορθά και να ελέγξουν την ορθότητα και την πειστικότητα αρθρωμένων επιχειρημάτων Να ασκηθούν στη σύνταξη δικού τους επιχειρηματολογικού κειμένου και του συγκεκριμένου κειμενικού είδους (επιστολή στον Τύπο). Να συνδυάσουν δημιουργικά και να αξιοποιήσουν γνώσεις διαφορετικών αντικειμένων σε κοινό στόχο. Να λάβουν την εμπειρία του συνδυασμού των γνώσεων του κάθε αντικειμένου σε πεδίο που να προσομοιάζει στην πραγματικότητα, λαμβάνοντας θέση επί ενός κοινωνικού ζητήματος. ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ Δόθηκε στους μαθητές ένα κείμενο, άρθρο της εφημερίδας Ημερησία, φ. 3/1/2012, το οποίο παρουσίαζε τα θετικά και αρνητικά αποτελέσματα (από άποψη οικονομική, περιβαλλοντική και ανθρώπινης υγείας) των διαφόρων θερμαντικών μέσων. Κλήθηκαν στη συνέχεια να γράψουν μία ανοιχτή επιστολή στον Τύπο, στην οποία να τεκμηριώνουν τη θέση τους υπέρ ή κατά της χρήσης των συμβατικών τζακιών και της καύσης ξυλείας για οικιακή θέρμανση: «Αφού μελετήσετε το άρθρο της εφημερίδας και κάνετε τους υπολογισμούς για τις ερωτήσεις Α και Β, να γράψετε τις απόψεις σας σχετικά με τη χρησιμοποίηση ξύλων για την θέρμανση των κατοίκων σε μια πυκνοκατοικημένη πόλη, περίπου 4.000.000 κατοίκων, όπως η Αθήνα.» (100-150 λέξεις)
Τα κείμενα των μαθητών διορθώθηκαν από τις καθηγήτριες και συζητήθηκαν ως προς την ορθή και πλήρη κατανόηση των κειμένων που αποτέλεσαν τις πηγές της επιχειρηματολογίας τους, την ορθότητα του πραγματολογικού υλικού, την επιτυχή επικοινωνιακή χρήση του, τη δόμηση, την ποιότητα και τη σαφήνεια των επιχειρημάτων, τα χαρακτηριστικά του είδους της ανοιχτής επιστολής στον Τύπο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Επιστολή 1 Νέα Σμύρνη, 4 Ιανουαρίου 2014 Με αφορμή το άρθρο στην εφημερίδα «Ημερησία» της 3ης Ιανουαρίου 2012 σχετικά με την αιθαλομίχλη και τα προβλήματα υγείας που αυτή προκαλεί, θα θέλαμε να εκφράσουμε τις απόψεις μας σχετικά με το ζήτημα του καταλληλότερου, με κριτήρια περιβαλλοντικά, υγείας και οικονομικά, μέσου θέρμανσης. Σήμερα, σε περίοδο οικονομικής κρίσης και μαρασμού, πολλοί συνάνθρωποί μας καταφεύγουν για την οικιακή τους θέρμανση στη καύση ξύλων τα οποία αποβάλλουν στην ατμόσφαιρα αρκετούς ρύπους που προκαλούν πολλά αναπνευστικά προβλήματα. Αυτό γίνεται προκειμένου να εξοικονομήσουν κατά τη γνώμη τους χρήματα από την αγορά πετρελαίου θέρμανσης. Βάση των στοιχείων όμως που έχουμε στη διάθεση μας κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει γιατί παρότι τα ξύλα είναι πιο φθηνή ύλη από το πετρέλαιο είναι και λιγότερο αποδοτική. Πιο συγκεκριμένα στην εφημερίδα «Ημερησία» αναφέρεται η αποδοτικότητα ενός συμβατικού και ενός ενεργειακού τζακιού, και ενός παλαιό και σύγχρονου καυστήρα καλοριφέρ. Συγκρίνοντας λοιπόν τη θερμική απόδοση ενός κιλού ξύλου και ενός λίτρου πετρελαίου στο αντίστοιχο μέσο θέρμανσης βρήκαμε ότι ο σύγχρονος καυστήρας, ο οποίος έχει απόδοση 90%, αποδίδει 28 MJ ενέργειας σε αντίθεση με το ενεργειακό τζάκι το οποίο με 65% απόδοση, μας εξασφαλίζει μόλις 9,68 MJ. Καταλαβαίνομε, λοιπόν, πως πιο αποδοτικό είναι το καλοριφέρ παρά το τζάκι. Είναι σημαντικό να επαναλάβουμε ότι, πέραν του οικονομικού ζητήματος, η καύση πετρελαίου είναι και πιο «υγιεινή» πρακτική καθώς οι ρύποι που αυτή αποβάλει, σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα, είναι τριάντα φορές λιγότεροι από αυτούς που αποβάλουν τα συμβατικά τζάκια. Συνοψίζοντας, λοιπόν, από κάθε άποψη, ρύπων, απόδοσης και συνεπειών στην ανθρώπινη υγεία, το πετρέλαιο συμφέρει πιο πολύ από τα ξύλα. Μήπως θα πρέπει να ξανασκεφτούμε τι θα καίμε; Ευχαριστούμε για την φιλοξενία της επιστολής μας στην εφημερίδα σας. Ελπίζουμε να θέσαμε σε προβληματισμό τους αναγνώστες σας. Με εκτίμηση Στέλιος Μπέσης Δημήτρης Μπούζας Κίτσος Ορφανόπουλος Σωτήρης Φούντζουλας
Επιστολή 2 Νέα Σμύρνη 4/01/2014 Κύριοι, Δημοσιεύουμε την παρακάτω επιστολή, με την αφορμή του άρθρου της εφημερίδας σας της 3ης Ιανουαρίου 2012, επιχειρώντας να συμβάλλουμε στον προβληματισμό των αναγνωστών σχετικά με το ζήτημα της χρησιμοποίησης ξύλων για τη θέρμανση των κατοικιών στην πόλη μας. Πράγματι τους τελευταίους μήνες παρατηρείται, στα μεγάλα αστικά κέντρα και κυρίως στην Αθήνα, πρωτοφανής αύξηση των αιωρούμενων μικροσωματιδίων πάνω από το επιτρεπτό όριο των 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο, και βεβαίως η επιδείνωση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα, κυρίως κατά τις βραδινές ώρες, σε συνδυασμό με τη μυρωδιά καμένου ξύλου, που είναι και το αποτέλεσμα της αλόγιστης χρήσης ξύλων ως καύσιμης ύλης για την οικιακή θέρμανση. Σε μια πόλη σαν την Αθήνα, όμως, στην οποία συνήθως επικρατούν συνθήκες ατμοσφαιρικής σταθερότητας, με κύριο χαρακτηριστικό την άπνοια, με αποτέλεσμα οι ατμοσφαιρικοί ρύποι να συσσωρεύονται, αντιλαμβανόμαστε τις επιπτώσεις και στην υγεία του ανθρώπου. Εξίσου ταυτοποιημένος από πολλές μελέτες- είναι και ο κίνδυνος από τα σωματίδια της καύσης πετρελαίου. Επομένως η επικινδυνότητα είναι δεδομένη και στις δύο περιπτώσεις. Οι κάτοικοι των αστικών κέντρων δεν πρέπει συνεπώς να συνεχίσουν την «στροφή» στα παραδοσιακά τζάκια και στις ξυλόσομπες για θέρμανση, αρχικά γιατί δεν είναι, όπως αναφέρθηκε, το καλύτερο για την υγεία τους. Δεν είναι όμως ούτε είναι και η αποδοτικότερη μέθοδος θέρμανσης, γιατί θερμαίνεται μόνο ένα μέρος του σπιτιού και υπάρχει απώλεια ενέργειας. Αντίθετα η θέρμανση με καλοριφέρ επιτυγχάνει μεγαλύτερη θερμική απόδοση στο σύνολό της αλλά και οικονομικά είναι πιο συμφέρουσα λύση. Καταλήγοντας, μπορούμε να πούμε ότι η λύση σ αυτό το ατμοσφαιρικό πρόβλημα είναι η σωστή ενημέρωση από την πολιτεία και η έγκαιρη λήψη μέτρων. Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία της επιστολής μας. Με εκτίμηση Δημήτρης Μουστάκης Κυριάκος Τσαούσης Νίκος Χριστόπουλος
Επιστολή 3 Νέα Σμύρνη, 4/1/2014 Αγαπητοί κύριοι, Αφορμή για τη δημοσίευση της παρούσας επιστολής μου είναι το άρθρο που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 17 Ιανουαρίου της εφημερίδας σας και αφορούσε τους τρόπους οικιακής θέρμανσης. Πρόθεσή μου είναι να καταθέσω κάποιες σχετικές απόψεις. Σοβαρό πράγματι ζήτημα αποτελεί πράγματι στις μέρες μας η οικονομική κρίση στην Ελλάδα. Εξαιτίας της πολλοί κάτοικοι της Αθήνας καταφεύγουν στις φθηνότερες λύσεις με σκοπό τη θέρμανση των κατοικιών τους, όπως την καύση ξύλων. Η χρήση όμως των ξύλων επιφέρει πολλές αρνητικές συνέπειες, χωρίς μάλιστα να αποτελούν πραγματικά μία «φθηνή» λύση. Η καύση ξύλων έχει αποδειχθεί ιατρικά επικίνδυνη για το αναπνευστικό και κυκλοφορικό σύστημα του ανθρώπου. Κατά την καύση πραγματοποιείται η απελευθέρωση πολλών βλαβερών για την υγεία του ανθρώπου σωματιδίων. Τα σωματίδια αυτά διεισδύουν, ανάλογα με τη διάμετρό τους, στο ανώτερο ή κατώτερο αναπνευστικό σύστημα, προκαλώντας δυσμενή αποτελέσματα στην υγεία, τα οποία επιδεινώνονται με τη συνεχή έκθεση των κατοίκων στο αποπνικτικό αυτό περιβάλλον. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με υπολογισμούς, τα ξύλα ως μέσο θέρμανσης έχουν τη χαμηλότερη θερμαντική απόδοση (20% έως 90% ανάλογα με το αν χρησιμοποιούνται σύγχρονοι ή παλαιοί καυστήρες). Αν λοιπόν υπολογίσουμε το κόστος συγκριτικά με την απόδοσή τους, αντιλαμβανόμαστε ότι ούτε οικονομικότερη λύση αποτελούν. Συνεπώς, ούτε το οικονομικό επιχείρημα είναι ικανό να υποστηρίξει τη χρήση τζακιών, όταν αυτά προκαλούν τόσα προβλήματα, υγείας και περιβαλλοντικά. Καταλήγουμε λοιπόν ότι πρέπει να περιοριστεί η χρήση ξύλων για θέρμανση των κατοίκων της Αθήνας, διότι αναμφισβήτητα η υγεία προηγείται του κόστους, όταν μάλιστα η οικονομική διαφορά δεν είναι αυτή που νομίζουμε. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία Με τιμή Εύα Πλουμάκη
Επιστολή 4 Αγαπητοί κύριοι, Νέα Σμύρνη, 4/1/2014 Γράφω αυτή την επιστολή ως απάντηση στο άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα σας την 3η Ιανουαρίου 2012 για την αιθαλομίχλη και τις επιπτώσεις που έχει η καύση ξύλου για θέρμανση στην υγεία. Κατά τη γνώμη μου, η χρήση τζακιών είναι λάθος. Όπως είναι ευρέως γνωστό, και τονίζεται και στο αναφερθέν άρθρο, κατά την καύση ξύλου παράγονται ανθυγιεινά σωματίδια, τα οποία, σε περίπτωση που εισέλθουν στον οργανισμό μας, μπορούν να έχουν καταστροφικές συνέπειες γι αυτόν. Τα σωματίδια αυτά είναι εύκολα εισπνεύσιμα και όσο μικρότερα είναι, τόσο βαθύτερα μπορούν να διεισδύσουν στο σώμα μας και να προκαλέσουν προβλήματα στο αναπνευστικό και κυκλοφορικό μας σύστημα. Συνεπώς, σε μια πυκνοκατοικημένη πόλη, όπως η Αθήνα, τα σωματίδια από τα τζάκια και τις ξυλόσομπες έχουν αντίκτυπο στην υγεία πολλών ανθρώπων. Αντιθέτως, οι σύγχρονοι καυστήρες ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα πολύ λιγότερο. Τα τζάκια και οι σόμπες δεν υστερούν των καυστήρων μόνο από άποψη υγείας, αλλά και θερμικής απόδοσης. Η ενέργεια που αποδίδουν τα τζάκια εξαρτάται από το αν είναι ενεργειακά ή συμβατικά, και στις δύο περιπτώσεις όμως ο μέσος όρος της ενέργειας που αποδίδεται είναι το 50% της συνολικής ενέργειας του ξύλου, ενώ οι καυστήρες, ανεξαρτήτως παλαιότητας, παρέχουν πάνω από το 80% της συνολικής ενέργειας του καυσίμου. Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι οι καυστήρες, παρόλο που το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι ακριβότερα από τα ξύλα, συμφέρουν περισσότερο από τα τζάκια, αφού θερμαίνουν περισσότερο και συντελούν στην αποφυγή πληθώρας προβλημάτων υγείας. Ευχαριστώ για το χρόνο και την προσοχή σας. Ελπίζω να συνέβαλα σε προβληματισμό για το ζήτημα και την ανασκευή εσφαλμένων εντυπώσεων. Με τιμή Μαρία Σεργάκη