300 400 500 600 700 Ρωμαϊκη Αυτοκρατορια 313: Διάταγμα του Μεδιολάνου, ο χριστιανισμός νόμιμη θρησκεία 306--337: αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Α 330: η Κωνσταντινούπολη πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας 380: Διάταγμα της Θεσσαλονίκης, ο χριστιανισμός επίσημη θρησκεία 395: η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία διαιρείται οριστικά σε ανατολικό και δυτικό ρωμαϊκό κράτος Δυτικο Ρωμαϊκο Κρατος α μισό 5ου αι.: βαρβαρικά βασίλεια (Βασίλειο των Βησιγότθων και Βασίλειο των Σουηβών στην Ιβηρική χερσόνησο, Βασίλειο των Βανδάλων στη βόρεια Αφρική) 476: καταλύεται το δυτικό ρωμαϊκό κράτος Δυτικη Ευρωπη β μισό 5ου αι.: βαρβαρικά βασίλεια (Βασίλειο των Φράγκων στη σημερινή βόρεια Γαλλία, Βασίλειο των Οστρογότθων στην Ιταλική χερσόνησο, Βασίλειο των Βουργουνδών στη σημερινή νότια Γαλλία) Ανατολικο Ρωμαϊκο Κρατος 438: «Θεοδοσιανός Κώδικας» Ρωμαϊκη Αυτοκρατορια 527--565: αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α 529--534: Ιουστινιάνεια νομοθεσία: «Ιουστινιάνειος Κώδικας», «Εισηγήσεις», «Πανδέκτης» 532: «Στάση του Νίκα» 533: ο Ιουστινιανός Α κατακτά το Βασίλειο των Βανδάλων 535--555: ο Ιουστινιανός Α κατακτά το Βασίλειο των Οστρογότθων 537: εγκαινιάζεται η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη 554: ο Ιουστινιανός Α εκστρατεύει ενάντια στο Βασίλειο των Βησιγότθων, κατακτά το νοτιοανατολικό τμήμα της Ιβηρικής χερσονήσου τέλη 6ου αι.: οι Σλάβοι περνούν τα σύνορα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Βουλγαρικα Βασιλεια 681: Βουλγαρικό Χανάτο Βυζαντινη Αυτοκρατορια 610--641: αυτοκράτορας Ηράκλειος Α τέλη 7ου αι.: θέματα, κοινότητες χωρίου Χρονολόγιο 4ος -- 5ος αι.: Αρειανισμός Μονοφυσιτισμός Νεστοριανισμός Μακεδονιανοί Αραβοϊσλαμικος Kοσμος αρχές 7ου αι.: αναπτύσσεται το εμπόριο ανάμεσα στα λιμάνια της Αραβικής χερσονήσου και στη Μεσόγειο 610: ο Μωάμεθ κηρύττει το ισλάμ στη Μέκκα 622--628: εκστρατείες Ηράκλειου Α ενάντια στο Βασίλειο των Σασανιδών 622: ο Μωάμεθ στη Μεδίνα, Εγίρα 632: το ισλάμ επικρατεί στην Αραβική χερσόνησο, οι Άραβες ενώνονται σε κράτος 634: αρχίζουν οι αραβικές κατακτήσεις, Αραβοϊσλαμικό Χαλιφάτο 661: η δυναστεία των Ομεϋαδών στην εξουσία 661: η Δαμασκός πρωτεύουσα του Αραβοϊσλαμικού Χαλιφάτου τέλη 7ου αι.: τα αραβικά γλώσσα της διοίκησης Κινα 618: η δυναστεία των Ταν στην εξουσία
700 800 900 1000 700: ο χριστιανισμός επικρατεί στα περισσότερα βαρβαρικά βασίλεια 711--712: οι Άραβες μουσουλμάνοι καταλύουν το Βασίλειο των Βισηγότθων 732: μάχη στο Πουατιέ ανάμεσα στους Φράγκους και στους Άραβες. Οι Άραβες περιορίζονται στην Ιβηρική χερσόνησο 754: παπικό κράτος 768 814: Καρλομάγνος βασιλιάς των Φράγκων 9ος αι.: καρολίγγεια αναγέννηση 800: Καρλομάγνος αυτοκράτορας των Ρωμαίων, Αυτοκρατορία των Καρολιδών 843: Συνθήκη του Βερντέν, η Αυτοκρατορία των Καρολιδών διασπάται 870: οι Βίκινγκς ανακαλύπτουν την Ισλανδία 10ος αι.: εμφανίζεται ο ρομανικός ρυθμός γύρω στο 911: οι Νορμαδοί κατακτούν τη βορειοδυτική Γαλλία, ιδρύουν το Βασίλειο της Νορμανδίας 936--973: αυτοκράτορας Όθων Α 962: Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία 980: αρχίζει να διαμορφώνεται το σύστημα της χωροδεσποτείας 985: οι Βίκινγκς ανακαλύπτουν την Γροιλανδία και τη Βόρεια Αμερική 989: η «Ειρήνη του Θεού» 893 927: Βούλγαρος τσάρος Συμεών, Εκκλησία της Βουλγαρίας 976--1014: Βούλγαρος τσάρος Σαμουήλ, βουλγαρικό κράτος 8ος αι.: αρχίζουν οι πόλεμοι ανάμεσα στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και στο Χαλιφάτο των Αβασιδών 717--741: αυτοκράτορας Λέοντας Γ ο Ίσαυρος 726: «Εκλογή Νόμων» 726--787: πρώτη φάση Εικονομαχίας 787: Ζ Οικουμενική Σύνοδος στη Νίκαια, η Εικονομαχία σταματάει Ρωσια 9ος αι.: Βασίλειο των Ρως ή του Κιέβου 9ος αι.: συνεχίζονται οι πόλεμοι ανάμεσα στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και το Χαλιφάτο των Αβασιδών 812: η Βυζαντινή Αυτοκρατορία αναγνωρίζει τον Καρλομάγνο ως αυτοκράτορα 815--843: δεύτερη φάση Εικονομαχίας 843: νέα Οικουμενική Σύνοδος στην 862: ξεκινάει ο Κωνσταντινούπολη, οι εικόνες γίνονται δεκτές εκχριστιανισμός των οριστικά στη χριστιανική λατρεία Σλάβων, γλαγολιτικό 867: η Μακεδονική δυναστεία στην εξουσία, αλφάβητο, κυριλλικό αρχίζει η μακεδονική αναγέννηση αλφάβητο μέσα 9ου αι.: οι δυνατοί, οι μεγάλοι γαιοκτήμονες, αυξάνονται και ενισχύονται 870--892: νέες συλλογές νόμων. «Πρόχειρον», «Επαναγωγή», «Βασιλικά» 894: πρώτες επιθέσεις του Βουλγαρικού Χανάτου στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία Ουγγαρια 948: ξεκινάει ο εκχριστιανισμός των Ούγγρων γύρω στο 989: εκχριστιανίζονται οι βασιλιάδες των Ρως 922: «αρχή της προτίμησης» 750: η δυναστεία των Αβασιδών στην εξουσία, τελειώνουν οι αραβικές κατακτήσεις 756: οι Ομεϋάδες ιδρύουν κράτος στην Ιβηρική χερσόνησο 762: η Βαγδάτη πρωτεύουσα στο Χαλιφάτο των Αβασιδών 9ος αι.: ανάπτυξη του αραβοϊσλαμικού πολιτισμού των Αβασιδών 963: πρώτο μοναστήρι στο Άγιο Όρος 976--1025: αυτοκράτορας Βασίλειος Β, ορίζει το «αλληλέγγυο» τέλη 10ου -- μέσα 11ου αι.: έπος Διγενή Ακρίτα 824: οι μουσουλμάνοι ιδρύουν ανεξάρτητο κράτος στην Κρήτη 848 852: Μεγάλο Τζαμί στη Σαμάρα 962--975: η Βυζαντινή Αυτοκρατορία κάνει εκστρατείες στο Χαλιφάτο 995--1018: επιδρομές του Σαμουήλ στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, ο βυζαντινός αυτοκράτορας Βασίλειος Β καταλύει το κράτος του Σαμουήλ 10ος αι.: εμφανίζονται τα παραμύθια και οι λαϊκές διηγήσεις γύρω στο 700: διαδίδεται το χαρτί 9ος-- 10ος αι.: εφεύρεση της τυπογραφίας, εμφανίζονται τα χαρτονομίσματα 907: τέλος της δυναστείας των Ταν
1000 1100 1200 1300 11ος αι.: ακμάζει το εμπόριο στη Μεσόγειο και στις θάλασσες της βόρειας Ευρώπης, αναπτύσσονται οι πόλεις, ακμάζουν η φιλοσοφία και οι επιστήμες, ιδρύονται πανεπιστήμια, εμφανίζονται τα μυθιστορήματα 1060--1072: το Βασίλειο των Νορμανδών κατακτά τη νότια Ιταλική χερσόνησο 1066: το Βασίλειο των Νορμανδών κατακτά την Αγγλία 1096--1099: Α Σταυροφορία 1081--1185: εκστρατείες των Νορμανδών ενάντια στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία 12ος αι.: επαιτικά τάγματα, εμφανίζεται ο γοτθικός ρυθμός 1191: φραγκοκρατία στην Κύπρο 13ος αι.: εμφανίζονται οι καθεδρικοί ναοί 1202--1204: Δ Σταυροφορία 1225--1274: Θωμάς ο Ακινάτης 1231: δημιουργείται η Ιερή Εξέταση 1265--1321: Δάντης Αλιγκιέρι 1274: Σύνοδος στη Λιόν, Ένωση των Εκκλησιών Σερβικα Βασιλεια 1219: Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία 1111--1115: η Βυζαντινή Αυτοκρατορία δίνει εμπορικά προνόμια στην Πίζα και στη Γένοβα α μισό 12ου αι.: πτωχοπροδρομικά ποιήματα 1204: οι σταυροφόροι της Δ Σταυροφορίας καταλαμβάνουν την Κωνσταντινούπολη, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία διαλύεται μετά το 1204: «Δεσποτάτο της Ηπείρου», Αυτοκρατορία της Νίκαιας, Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας, λατινικά κράτη στις περιοχές της πρώην Βυζαντινής Αυτοκρατορίας 1211: οι Βενετοί παίρνουν την Κρήτη 1261: η Κωνσταντινούπολη γίνεται πάλι πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας 1261: η δυναστεία των Παλαιολόγων στην εξουσία, αρχίζει η παλαιολόγεια αναγέννηση 1274: ενωτικοί--ανθενωτικοί 1186: Δεύτερο Βουλγαρικό Βασίλειο 1054: Σχίσμα των δύο Εκκλησιών 1082: η Βυζαντινή Αυτοκρατορία δίνει εμπορικά προνόμια στη Βενετία 1081--1185: δυναστεία των Κομνηνών, κυριαρχία της αριστοκρατίας, ενίσχυση της οικονομίας, «πρόνοια», «χαριστική δωρεά» μέσα 11ου αι.: Αυτοκρατορία των μεγάλων Σελτζούκων 1063 1072: Σελτζούκος σουλτάνος Αλπ Αρσλάν 1071: μάχη στο Μαντζικέρτ, ήττα του βυζαντινού στρατού από το στρατό του Αλπ Αρσλάν 1077: Σελτζουκικό Σουλτανάτο του Ρουμ 1176: μάχη στο Μυριοκέφαλο, ο σουλτάνος του Ρουμ νικά το βυζαντινό στρατό 1185--1204: δυναστεία των Αγγέλων 1243: οι Μογγόλοι εισβάλλουν στη Μικρά Ασία, τουρκικές νομαδικές φυλές δημιουργούν μπεηλίκια ή εμιράτα στη δυτική Μικρά Ασία 1250: αρχίζει η δυναστεία των Μαμελούκων στην Αίγυπτο, τη Συρία και την Παλαιστίνη γύρω στο 1280: Οθωμανικό Εμιράτο 1291: οι Μαμελούκοι σουλτάνοι καταλαμβάνουν την Άκρα τέλη 13ου αι.: μουσουλμανικά τάγματα των μπεκτασήδων και των μεβλεβήδων 1282--1326: ιδρυτής της δυναστείας των οθωμανών, Οσμάν Α Μογγολοι 1206--1227: αρχηγός των μογγολικών φυλών ο Τζέγκις Χαν μέσα 13ου αι.: οι Μογγόλοι κυριαρχούν από την Κίνα και την Κορέα στα ανατολικά μέχρι τη Μικρά Ασία και τη Ρωσία στα δυτικά, «μογγολική Ειρήνη», οι διεθνείς δρόμοι ανοίγουν, αναπτύσσεται το εμπόριο Ινδιες 1206: ιδρύεται το Σουλτανάτο του Δελχί 1260--1294: μεγάλος χάνος Κουμπιλάι Χαν, ο Μάρκο Πόλο στην Κίνα
1300 αρχές 14ου αι.: α μισό 14ου αι.: Στέφανος κακές σοδειές, Δ Ντουσάν βασιλιάς πείνα, αρρώστιες της Σερβίας, το 1307--1377: Αιχμαλωσία της Αβινιόν, ο πάπας αλλάζει έδρα 1313--1375: Βοκάκιος 1337: αρχίζει ο Εκατονταετής πόλεμος ανάμεσα στη Γαλλία και την Αγγλία 1347--1348: ξεσπά ο «Μαύρος Θάνατος» Σερβικό Βασίλειο στη μεγαλύτερή του ακμή τέλη 14ου αι.: οι Βούλγαροι και Σέρβοι ηγεμόνες 1356: Χάνσα των πόλεων της Βόρειας και της Βαλτικής Θάλασσας 1358: αγροτικές εξεγέρσεις στη Γαλλία 1381: αγροτικές εξεγέρσεις στην Αγγλία 1378--1417: Μεγάλο Σχίσμα της Καθολικής Εκκλησίας τέλη 14ου αι.: αρχίζει η περίοδος της Αναγέννησης, ουμανισμός 1306--1309: οι Ιωαννίτες ιππότες κατακτούν τη Ρόδο, τη Λέρο και την Κω 1321--1354: δυναστικοί πόλεμοι υποτελείς στον Οθωμανό σουλτάνο 1350--1415: Μανουήλ Χρυσολωράς 1360--1452: Γεώργιος Γεμιστός Πλήθωνας 1307: το Σουλτανάτο του Ρουμ διαλύεται Οθωμανικη Αυτοκρατορια 1326--1362: σουλτάνος Ορχάν 1340--1473: η Οθωμανική Αυτοκρατορία επεκτείνεται στη Βαλκανική χερσόνησο, στη Μικρά Ασία, στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο τέλη 14ου αι.: ο βυζαντινός αυτοκράτορας υποτελής στον Οθωμανό σουλτάνο 1368: οι Μογγόλοι φεύγουν από την Κίνα, η δυναστεία των Μινγκ στην εξουσία 1400 1500 1449--1453: αυτοκράτορας 1438--1439: σύνοδος Φερράρας--Φλωρεντίας, Ένωση των Εκκλησιών Kωνσταντίνος ΙΑ 1450--1510: Ιερώνυμος Μπος, 1452--1519: Λεονάρντο ντα Βίντσι Παλαιολόγος 1453: τελειώνει ο Εκατονταετής Πόλεμος 1453: Άλωση της 1455: τυπώνεται το πρώτο βιβλίο Κωνσταντινούπολης, 1455--1485: πόλεμος των δύο Ρόδων στην Αγγλία η Βυζαντινή γύρω στο 1466--1536: Έρασμος Αυτοκρατορία 1469--1527: Νικολό Μακιαβέλι, 1473--1543: Νικόλαος Κοπέρνικος καταλύεται 1475--1564: Μιχαήλ Άγγελος, 1477--1576: Τισιανός 1483--1520: Ραφαήλ Σάντι, 1483--1546: Μαρτίνος Λούθηρος 1483: οι Πορτογάλοι φτάνουν στο σημερινό Κονγκό 1487: ο Πορτογάλος Βαρθολομαίος Ντιάζ φτάνει στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας 1489: η Κύπρος περνάει στην εξουσία της Βενετίας 1494--1553: Φρανσουά Ραμπελέ τέλη 15ου αι.: αρχίζει η δυναστεία των Τιδόρ στην Αγγλία 1492: οι Ισπανοί βασιλιάδες κατακτούν το μουσουλμανικό κράτος της Γρανάδας, διώχνουν όλους τους Εβραίους και τους μουσουλμάνους. Ο Χριστόφορος Κολόμβος φτάνει στην Αμερική 1497: ο Βάσκο ντα Γκάμα παραπλέει την Αφρική και φτάνει στις Ινδίες 1444--1446 και 1451--1481: σουλτάνος Mωάμεθ B ο Πορθητής (Φατίχ) 1454--1456 και 1464--1465: Γεώργιος Γεννάδειος ή Σχολάριος πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως 1459--1478: αρχίζει να χτίζεται το Τοπκαπί στην Κωνσταντινούπολη 1490--1588: αρχιτέκτονας Σινάν
1500 16ος αι.: μεταρρύθμιση (λουθηρανισμός, καλβινισμός, αγγλικανισμός), αντιμεταρρύθμιση, θρησκευτικοί πόλεμοι 1509--1564: Ιωάννης Καλβίνος 1516--1556: βασιλιάς της Ισπανίας και των κτήσεών της ο Κάρολος Κουίντος 1519--1521: ο Φερδινάνδος Μαγκελάνος κάνει τον περίπλου της γης γύρω στο 1525--1569: Πέτερ Μπρέγκελ ο Πρεσβύτερος 1529: πρώτη πολιορκία της Βιένης από τους Οθωμανούς 1534: η Αγία Γραφή εκδίδεται στα γερμανικά 1541--1614: Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (Ελ Γκρέκο) 1545--1563: Σύνοδος στο Τριέντο, οργανώνεται η αντιμεταρρύθμιση 1547--1616: Μιχαήλ Θερβάντες 1555: Συνθήκη του Άουγκσμπουργκ, κάθε ηγεμόνας μπορεί να επιβάλλει την πίστη του σε όλους τους υπηκόους του 1556--1598: βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος Β 1558--1603: βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ Α 1559--1598: θρησκευτικοί πόλεμοι στη Γαλλία 1559--1609: δημιουργείται η Ολλανδία 1561--1626: Φράνσις Μπέικον 1564--1616: Γουίλιαμ Σέξπιρ 1564--1642: Γαλιλαίος 1571--1610: Μικελάντζελο Καραβάτζο 1572: Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου, σφαγή ουγενότων στη Γαλλία 1585--1642: καρδινάλιος Ρισελιέ 1596--1650: Ρενέ Ντεκάρτ 1598: Διάταγμα της Νάντης, ελευθερία της πίστης στη Γαλλία 1599--1660: Ντιέγκο Βελάσκεθ 1599--1658: Όλιβερ Κρόμγουελ τέλος 16ου αι.: τελειώνει η περίοδος της Αναγέννησης, εμφανίζεται το μπαρόκ 16ος -- 17ος αι.: αποικιοκρατία, δουλεμπόριο, εμπορική επανάσταση, αναπτύσσονται οι τράπεζες, μερκαντιλισμός, «κυνήγι μαγισσών» 1533--1584: τσάρος της Ρωσίας o Ιβάν Δ ο Τρομερός τέλη 16ου αι.: Πατριαρχείο της Μόσχας 16ος αι.: «οθωμανική ειρήνη», ισχυρή κεντρική διοίκηση, οικονομική ανάπτυξη, ακμάζουν το εμπόριο και η βιοτεχνία, αναπτύσσονται οι επιστήμες και οι τέχνες 1516--1517: οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν τη Συρία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο 1520--1566: σουλτάνος Σουλεϊμάν Α 1526--1541: οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της Ουγγαρίας 1529--1574: οι Οθωμανοί κατακτούν σχεδόν ολόκληρη τη βόρεια Αφρική 1569--1575: τζαμί Σελιμγιέ στην Αδριανούπολη 1571: Ναυμαχία της Ναυπάκτου, ήττα του οθωμανικού στόλου από το στόλο των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Η Κύπρος τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας 1572--1638: Κύριλλος Λούκαρης Οικουμενικός Πατριάρχης τέλη 16ου αι.: διαδίδεται η ουνία Περσια 1502: κράτος των Σαφαβιδών 1526: διαλύεται το Σουλτανάτο του Δελχί, κράτος των Μογγόλων των Ινδιών Αμερικη 1520--1521: οι Ισπανοί καταστρέφουν τον πολιτισμό των Αζτέκων 1532--1572: οι Ισπανοί καταστρέφουν τον πολιτισμό των Ίνκα 1541--1546: οι Ισπανοί καταστρέφουν τον πολιτισμό των Μάγια 1584: πρώτη αγγλική αποικία στη βόρεια Αμερική, η Βιρτζίνια 1600 1800
1600 αρχές 17ου αι.: τέλος της δυναστείας των Τιδόρ στην Αγγλία 1606--1669: Ρέμπραντ 1618--1648: Τριακονταετής Πόλεμος στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία 1622--1673: Μολιέρος, 1632--1675: Γιαν Βερμέερ 1632--1677: Μπαρούχ Σπινόζα 1633: ο Γαλιλαίος οδηγείται στην Ιερή Εξέταση 1642--1649: εμφύλιος πόλεμος στην Αγγλία 1642--1727: Ισαάκ Νιούτον 1643--1715: βασιλιάς της Γαλλίας ο Λουδοβίκος ΙΔ 1648: Συνθήκη της Βεστφαλίας, αναγνωρίζονται οι προτεστανικές Εκκλησίες, δημιουργούνται πολλά, κυρίαρχα και ανταγωνιστικά κράτη 1649: ο βασιλιάς της Αγγλίας Κάρολος Α εκτελείται 1660: οι βασιλιάδες ξαναγυρίζουν στην Αγγλία, Βασιλική Εταιρεία του Λονδίνου 1666: Ακαδημία των Επιστημών στο Παρίσι 1668: αρχίζει να χτίζεται το Παλάτι των Βερσαλιών 1671: αστεροσκοπείο του Παρισιού 1675: αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς 1683: δεύτερη πολιορκία της Βιένης από τους Οθωμανούς 1688: Ένδοξη Επανάσταση στην Αγγλία 1689: Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του αγγλικού κοινοβουλίου 1694: Τράπεζα της Αγγλίας 1682--1725: τσάρος της Ρωσίας Πέτρος ο Μέγας 17ος αι.: διομολογήσεις, Φαναριώτες, κλέφτες και αρματολοί 1610--1627: Μπλε Τζαμί στην Κωνσταντινούπολη 1623--1640: σουλτάνος Μουράτ Α, καταργείται το παιδομάζωμα 1625--1676: Σαμπεθάι Τσβι 1638: οι Οθωμανοί κατακτούν το Ιράκ και τη Βαγδάτη 1645--1669: κρητικός πόλεμος, οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν ολόκληρη την Κρήτη 1683--1699: η Οθωμανική Αυτοκρατορία πολεμά με τη Βενετία, το κράτος των Αψβούργων, την Πολωνία και τη Ρωσία 1687: ο Φραγκίσκος Μοροζίνι πολιορκεί τους Οθωμανούς στην Αθήνα, ανατίναξη Παρθενώνα 1689: ιδρύεται η Ακαδημία του Βουκουρεστίου 1699: Συνθήκη του Κάρλοβιτς, τελειώνει ο πόλεμος των Οθωμανών με τη Βενετία, το κράτος των Αψβούργων, την Πολωνία και τη Ρωσία 1644: τέλος της δυναστείας των Μινγκ 1631--1657: χτίζεται το Τατζ Μαχάλ στις Ινδίες 1700 Ρωμαϊκη αυτοκρατορια Δυτικο Ρωμαϊκο κρατος, Δυτικη ΕυΡωπη ανατολικο Ρωμαϊκο κρατος, Ρωμαϊκη αυτοκρατορια, Βυζαντινη αυτοκρατορια ΒουλγαΡικα ΒαςιλΕια αραβοϊςλαμικος κοςμος, οθωμανικη αυτοκρατορια κινα Ρωςια ουγγαρια ςερβικα ΒαςιλΕια μογγολοι ινδιες περςια αμερικη