Ρομαντιςμόσ Θ περίοδοσ του Ρομαντιςμοφ ςτθν μουςικι καλφπτει τον 19 ο αιώνα. Θ ρομαντικι μουςικι εντάςςεται ςτο ευρφτερο πνευματικό κίνθμα που εμφανίςτθκε ςτο τζλοσ του 18ου αιϊνα ςτθ Γερμανία και χαρακτθρίηεται από ζντονθ ςτροφι ςτο ςυναίςκθμα. Οι διανοθτζσ αςχολοφνται με τθν ατομικι ελευκερία, τθν παιδεία, τθν ςτροφι προσ τθν φφςθ και τθν απελευκζρωςθ τθσ ζκφραςθσ των ςυναιςκθμάτων. Σθν εποχι αυτι ςτθν Ευρϊπθ αναπτφςςεται και θ ζννοια του εκνικοφ κράτουσ ςε αντίκεςθ με τουσ προθγοφμενουσ πολυεκνικοφσ κρατικοφσ ςχθματιςμοφσ. Θ ζννοια του ζκνουσ γίνεται πιο ςυνειδθτι και οδθγεί τουσ λαοφσ να επικεντρϊνονται ςτα μουςικά χαρακτθριςτικά τθσ λαϊκισ μουςικισ. Αποτζλεςμα των τάςεων αυτϊν είναι θ δθμιουργία των Εκνικών χολών τθσ μουςικισ. Σαυτόχρονα ενιςχφεται θ δφναμθ τθσ αςτικισ τάξθσ και φυςικά θ ανάμειξι τθσ ςτθν καλλιτεχνικι δθμιουργία και πρόςλθψθ. Αυτό φζρνει μεγαλφτερο κοινό για τισ διάφορεσ μουςικζσ εκδθλϊςεισ πράγμα που δθμιουργεί τθν ανάγκθ για μεγαλφτερεσ αίκουςεσ ςυναυλιϊν αλλά και μεγαλφτερα ορχθςτρικά ςφνολα. Χαρακτθριςτικά τθσ ρομαντικισ μουςικισ Διευρυμζνθ και πιο πολφπλοκθ αρμονία Ζντονθ χριςθ των διαφόρων δυναμικϊν Εμφανίηονται τα πρϊτα ςθμάδια ελεφκερθσ ατονικότθτασ Πειραματιςμοί με θχοχρωματικοφσ ςυνδυαςμοφσ και με νζουσ ιχουσ (π.χ. κρουςτά) Χριςθ μεγαλφτερων ορχθςτρικϊν ςχθμάτων Προγραμματικι μουςικι Εκνικζσ ςχολζσ Συνθέτεσ του Ρομαντιςμού Ρίχαρντ Βάγκνερ (1813-1883) Γερμανόσ Σηουηζπε Βζρντι (1813-1901) Ιταλόσ Φραντσ Λιςτ (1811-1886) Οφγγροσ Γκοφςταβ Μάλερ (1860-1911) Αυςτριακόσ Φζλιξ Μζντελςον (1805-1847) Γερμανόσ Ζκτωρ Μπερλιόη (1803-1869) Γάλλοσ Ηωρη Μπιηζ (1838-1857) Γάλλοσ Γιοχάνεσ Μπραμσ (1833-1897) Γερμανόσ Γκαετάνο Ντονιτςζτι (1797-1848) Ιταλόσ Σηάκομο Πουτςίνι (1858-1924) Ιταλόσ Καμίγ αιν-ανσ (1835-1921) Γάλλοσ 1
Φρεντερίκ οπζν (1810-1849) Πολωνόσ Ρόμπερτ οφμαν (1810-1856) Γερμανόσ Γιόχαν τράουσ (1825-1899) Αυςτριακόσ εηάρ Φρανκ (1822-1890) Γάλλοσ Γκαμπριζλ Φωρζ (1845-1924) Γάλλοσ Πιότρ Ίλιτσ Σςαϊκόφςκι (1840-1893) Ρϊςοσ Σημαντικά μουςικά είδη Όπερα: Γερμανία: ςτροφι προσ τυπικά ρομαντικά κζματα όπωσ παραμφκια, λαϊκοί κρφλοι, νορδικι μυκολογία κλπ. θμαντικότερα τα ζργα του Βάγκνερ (Πάρςιφαλ, Σο δαχτυλίδι των Νιμπελοφνγκεν κλπ.) Ιταλία: ςτροφι προσ κζματα ρεαλιςτικά εμπνευςμζνα από τθν ηωι τθσ αςτικισ τάξθσ με ζμφαςθ ςτο δραματικό ςτοιχείο (πεπρωμζνο, ζρωτασ, παρανομία, ξεπεςμζνα ικθ κλπ). θμαντικότερα τα ζργα του Βζρντι (π.χ. Αϊντα, Σραβιάτα, Σροβατόρε κλπ) και του Πουτςίνι (Μποζμ, Σόςκα, Μαντάμ Μπατερφλάυ κλπ.) Οπερζτα: Είδοσ που εμφανίηεται τθν εποχι του ρομαντιςμοφ και αποτελεί μία πιο «εφπεπτθ» και διαςκεδαςτικι μορφι όπερασ. Κζντρο τθσ δθμιουργίασ τθσ αποτελεί θ αρχικά Γαλλία και ςτθν ςυνζχεια θ Αυςτρία. Θ κεματολογία επικεντρϊνεται ςυνικωσ ςε ερωτικζσ ιςτορίεσ με πολλζσ και περίπλοκεσ περιπζτειεσ, παρεξθγιςεισ, μεταμφιζςεισ, «παραςπονδίεσ», και ςε κάκε περίπτωςθ happy end. Θ μουςικι είναι απλι και κατανοθτι και χρθςιμοποιεί πολλοφσ χορευτικοφσ ρυκμοφσ τθσ εποχισ (βαλσ κλπ.). υχνά οι πιο ςθμαντικζσ άριεσ γίνονται επιτυχίεσ. θμαντικά ζργα: Ζάκ Όφενμπαχ-«Ο Ορφζασ ςτον Άδθ» Γιόχαν τράουσ-«η νυχτερίδα» υμφωνία: Οι ςυνκζτεσ ςυνεχίηουν να αςχολοφνται με το είδοσ τθσ ςυμφωνίασ, θ μουςικι όμωσ τϊρα ακολουκεί τα χαρακτθριςτικά του ρομαντιςμοφ. θμαντικζσ ςυμφωνίεσ γράφουν οι: Μπραμσ, οφμπερτ, οφμαν, Σςαϊκόφςκυ, Μάλερ υμφωνικό ποίθμα: Νζο είδοσ. Πρόκειται για μονομερι ςυμφωνία με προγραμματικό χαρακτιρα (ςυνδζεται με κάποια εξωμουςικι ιδζα). θμαντικά ζργα: Ρίχαρντ τράουσ: «Σάδε ζφθ Ζαρατοφςτρα», «Σιλ Όϊλενςπιγκελ» κ.α. Μουςόργκςκυ: «Μια Νφχτα ςτο Φαλακρό Βουνό» ιμπζλιουσ: «Φινλανδία» 2
Προγραμματικι μουςικι: Οργανικι μουςικι που βαςίηεται ςε κάποια εξωμουςικι ιδζα (π.χ. μία ιςτορία, ζναν πίνακα ηωγραφικισ κλπ). Περιγραφικι μουςικι. Σα χαρακτθριςτικά θχοχρϊματα των οργάνων χρθςιμοποιοφνται και ςυμβολικά (π.χ. χάλκινα = κυνιγι, φλάουτο = πουλιά κλπ). Παραδείγματα: μζτανα-«ο μολδάβασ» Μουςόργκςκυ-«Εικόνεσ από μία ζκκεςθ» Κοντςζρτο: θμαντικά ζργα κυρίωσ για βιολί ι πιάνο και ορχιςτρα. υνεχίηεται θ δομι που δόκθκε ςτθν κλαςικι παράδοςθ όμωσ με μουςικι που ακολουκεί τα χαρακτθριςτικά του ρομαντιςμοφ (μεγαλφτερθ ορχιςτρα, πιο δεξιοτεχνικό παίξιμο, πολφπλοκθ αρμονία κλπ) θμαντικά τα ζργα των: Γκρθγκ, οφμαν, οπζν, Σςαϊκόφςκυ Μουςικά όργανα Σελειοποιοφνται τεχνικά το πιάνο και τα πνευςτά με ςκοπό αφ ενόσ τθν παραγωγι περιςςότερων φκόγγων και αφ ετζρου τθν δυνατότθτα παραγωγισ περιςςότερο διαφοροποιθμζνθσ δυναμικισ. Χριςθ περιςςότερων κρουςτϊν όπωσ: τρίγωνο, καμπάνεσ, γκονγκ κλπ. Για τθν δθμιουργία ορχθςτρικϊν εφζ που ςχετίηονται και με τον προγραμματικό χαρακτιρα τθσ μουςικισ. Ο Ιμπρεςιονιςμόσ Σο φφοσ αυτό εμφανίηεται γφρω ςτο 1880. Θ ονομαςία προζρχεται από ζναν πίνακα του Μονζ (Monet) με τίτλο «imressio» (=εντφπωςθ)*βλ. εικόνα+. τθν ηωγραφικι του ιμπρεςιονιςμοφ οι εικόνεσ δθμιουργοφνται ςαν μωςαϊκό από πινελιζσ. Θ μουςικι δθμιουργεί κυρίωσ ατμοςφαιρικζσ ςτιγμζσ που μεταφζρουν ςυναιςκιματα 3
και εντυπϊςεισ. Αποφεφγονται οι μεγάλεσ εντάςεισ, τονίηεται το ονειρικό ςτοιχείο και χρθςιμοποιοφνται ςυχνά «εξωτικά» ςτοιχεία όπωσ π.χ. μελωδίεσ που παραπζμπουν ςτθν κινζηικθ μουςικι, κλπ. Σο φφοσ του Ιμπρεςιονιςμοφ αναπτφχκθκε κυρίωσ ςτθν Γαλλία. θμαντικοί ςυνκζτεσ/ ζργα: Κλόντ Ντεμπυςί: «Η κάλαςςα», «Σο απομεςιμερο ενόσ φαφνου» Μορίσ Ραβζλ: «Δάφνθ και Χλόθ», «Παβάνα για τθν νεκρι πριγκίπιςςα», «Μπολερο» Η ορχιςτρα ςτισ όπερεσ του Βάγκνερ Οι εθνικέσ ςχολέσ Σθν εποχι του Ρομαντιςμοφ οι ςυνκζτεσ ςτρζφονται προσ τα ςτοιχεία τθσ παραδοςιακισ μουςικισ του τόπου τουσ, τα οποία χρθςιμοποιοφν ςτθν μουςικι τουσ ςυνδυαςμζνα με τα υπόλοιπα ςτοιχεία τθσ ρομαντικισ δυτικοευρωπαϊκισ μουςικισ. Θ δθμιουργία αυτοφ του εκνικοφ φφουσ ονομάςτθκε Εκνικι ςχολι. Οι ςυνκζςεισ των διαφόρων ςχολϊν ςυχνά ςυνδζκθκαν με αντίςτοιχα πολιτικά ι εκνικιςτικά κινιματα. Η Ρωςικι Εκνικι χολι Θ Ρωςικι Εκνικι χολι ξεκινά το 1836 όταν ανεβαίνει ςτθν Αγία Πετροφπολθ το ζργο του Μιχαιλ Ιβάνοβιτσ Γκλίνκα (1804-1857) "Μια ηωι για τον Σςάρο". Σα αχνάρια του Γκλινκα ακολουκοφν αρκετοί Ρϊςοι ςυνκζτεσ μεταξφ των οποίων μία ομάδα πζντε ςυνκετϊν που ζμεινε γνωςτι ωσ «Θ ομάδα των πζντε»: ζηαρ Αντόνοβιτσ Κοφι (1835-1918) Μοντζςτ Πζτροβιτσ Μουςόργκςκυ (1839-1881) Μίλυ Αλεξζγιεβιτσ Μπαλακίρεφ (1837-1910) 4
Αλεξάντερ Μποροντίν (1833-1887) Νικολάι Αντρζγιεβιτσ Ρίμςκυ-Κόρςακωφ (1844-1908) Άλλεσ ςθμαντικζσ Εκνικζσ χολζσ και οι εκπρόςωποί τουσ: Θ ςχολι τθσ Νορβθγίασ με τον Ζντβαρντ Γκρθγκ (1843-1907) Θ ςχολι τθσ Φινλανδίασ με τον Γιαν ιμπζλιουσ (1865-1957) Θ ςχολι τθσ Σςεχοςλοβακίασ με τον Μπζντριχ μζτανα (1824-1884), τον Αντονίν Ντβόρηακ (1840-1904) και τον Λζοσ Γιάνατςεκ (1854-1928) Θ ςχολι τθσ Ρουμανίασ με τον Ηωρη Ενζςκου (1881-1955) H ιςπανικι ςχολι με τουσ Ιςαάκ Αλμπζνικ 1860 1919, Μ. ντε Φάλια 1876 1936, Γρανάδοσ 1867-1916 τθν Ελλάδα θ Εκνικι χολι εμφανίηεται κάπωσ πιο αργά ςτισ αρχζσ του 20οφ αιϊνα με βαςικότερο εκπρόςωπό τθσ τον Μανόλθ Καλομοίρθ. Ερωτιςεισ 1. Πότε τοποκετείται χρονικά ο Ρομαντιςμόσ και ποια τα βαςικά χαρακτθριςτικά του; 2. Ποιουσ ςυνκζτεσ του Ρομαντιςμοφ γνωρίηετε; 3. Αναφζρατε τα ςθμαντικά μουςικά είδθ του Ρομαντιςμοφ. 4. Σι γνωρίηετε για τθν όπερα του ρομαντιςμοφ; 5. Σι γνωρίηετε για τθν Οπερζτα; 6. Σι είναι θ προγραμματικι μουςικι; 7. Ποια όργανα τελειοποιοφνται τεχνικά τθν περίοδο του Ρομαντιςμοφ; 8. Ποια νζα κρουςτά όργανα εντάςςονται ςτθν ορχιςτρα του ρομαντιςμοφ; Για ποιον ςκοπό; 9. Σι γνωρίηετε για τον Ιμπρεςιονιςμό; 10. Σι γνωρίηετε για τισ Εκνικζσ ςχολζσ; 5
Πόςο ρομαντικόσ είςαι (μουςικά!) Ρομαντικι μουςικι είναι 1. Θ μουςικι του 19 ου αιϊνα. 2. Θ μελαγχολικι μουςικι. 3. Θ μελωδικι, ατμοςφαιρικι μουςικι. Θ κλαςικι μουςικι 1. Δεν μπορεί να είναι και ρομαντικι. 2. Είναι επιβλθτικι. 3. Είναι χαλαρωτικι. Θ μουςικι για πιάνο 1. Μπορεί να εκφράςει κάκε ςυναίςκθμα 2. Εκφράηει ςυναιςκιματα όπωσ λφπθ, πόνοσ, νοςταλγία κλπ. 3. Είναι ιπια και μελωδικι Θ ρομαντικι μουςικι ακοφγεται καλφτερα 1. ε μεγάλθ αίκουςα ςυναυλιϊν 2. Με ακουςτικά 3. ε υπαίκρια ςυναυλία ςτθν εξοχι Θ ρομαντικι μουςικι ςυνδζεται με 1. Σθν γζννθςθ των εκνικϊν ςχολϊν 2. Σθν βροχι 3. Σον ζρωτα ε μια ταινία ζνα ρομαντικό μουςικό κομμάτι κα μποροφςε να ςυνοδεφει 1. Μία υπόκεςθ που παίηει ςτον 19 ο αιϊνα 2. Μία μοναχικι, μελαγχολικι ςτιγμι του πρωταγωνιςτι 3. Μία ερωτικι εξομολόγθςθ Ζνα ρομαντικό μουςικό ζργο κα μποροφςε να χρθςιμοποιθκεί για τθν διαφιμιςθ 1. Ενόσ CD με ρομαντικι μουςικι 2. Ενόσ αλκοολοφχου ποτοφ 3. Ενόσ ταξιδιοφ για δφο ςτο Παρίςι 6
Αποτελζςματα Αν απάντθςεσ ςτισ περιςςότερεσ ερωτιςεισ με τθν απάντθςθ 1. Γνωρίηεισ καλά όλα τα ιςτορικά ςτοιχεία για τθν Ρομαντικι μουςικι τθν ηωι ςου όμωσ κα ςου ζκανε καλό λίγοσ ρομαντιςμόσ! Διάβαςε και κανζνα μυκιςτόρθμα εκτόσ από τισ ςθμειϊςεισ τθσ Ιςτορίασ τθσ Μουςικισ!!! Αν απάντθςεσ ςτισ περιςςότερεσ ερωτιςεισ με τθν απάντθςθ 2. Με τθν ιςτορία τθσ μουςικισ δεν τα ζχεισ και πολφ καλά Ο Ρομαντιςμόσ είναι για ςζνα ςυνδεδεμζνοσ με τθν μελαγχολία και τθ μοναξιά Καλόσ ο ρομαντιςμόσ αλλά και λίγθ κετικι ενζργεια δεν βλάπτει!!! Αν απάντθςεσ ςτισ περιςςότερεσ ερωτιςεισ με τθν απάντθςθ 3. Ακεράπευτα ρομαντικόσ υνδζεισ τον ρομαντιςμό με τον ζρωτα και βλζπεισ κυρίωσ τθν αιςιόδοξθ πλευρά του! Αυτό είναι καλό για τθ ηωι ςου Διάβαςε όμωσ και λίγθ Ιςτορία τθσ μουςικισ!!! 7
Βζρντι και Βάγκνερ ηεκ Βεκεηία ζηεκ είζμδμ ημο πάνθμο Μπηεκάιε οπάνπμοκ μη πνμημμέξ ηςκ δύμ ζοκζεηώκ όπεναξ πμο ζθνάγηζακ ημκ 19 μ αηώκα: ημο Βένκηη θαη ημο Βάγθκεν. Ο Βένκηη γεκκηέηαη ζηεκ Ιηαιία ημ 1813. Ο παηέναξ ημο είκαη μπαθάιεξ θαη, όπςξ ζομβαίκεη ζοπκά εθείκε ηεκ επμπή, έκαξ πιμύζημξ εοενγέηεξ Θ όπερα «Σροβατόρε» διθγείται μια ιςπανικι ιςτορία γεμάτθ πάκοσ και βία Θ όμορφθ Λεονόρα ερωτεφεται τον τροβαδοφρο Μανρίκο. Όμωσ ο κομθσ Ντι Λοφνα, που φυςικά κζλει τθν Λεονόρα για τον εαυτό του, φυλακίηει και ςκοτϊνει τον Μανρίκο για να ανακαλφψει αμζςωσ μετά πωσ ο αντίηθλόσ του είναι ςτθν πραγματικότθτα αδελφόσ του! ακαιαμβάκεη κα πνεμαημδμηήζεη ηηξ ζπμοδέξ ημο. Η πνώηε όπενα ημο Βένκηη, ε θςμηθή «Μία μένα ζηεκ Βαζηιεία», θένκεη μαδί ηεξ μηα ηναγςδία: ε κεανή γοκαίθα ημο θαη ηα δύμ παηδηά ημο πεζαίκμοκ. Ο Βένκηη μνθίδεηαη κα μεκ γνάρεη λακά μμοζηθή, όμςξ ε μμίνα ημο δεκ ημκ αθήκεη. Η επόμεκε όπενά ημο «Ναμπμύθμ» ζα απμδεηπζεί ζνηαμβεοηηθή. ηεκ όπενα αοηή μ ηηαιηθόξ ιαόξ, θαηαπηεζμέκμξ από ηεκ αοζηνηαθή θονηανπία, ζα δεη κα εθθνάδεηαη ε εζκηθή ημο οπενεθάκεηα. ηεκ ζοκέπεηα μη Ιηαιμί επακαζηαημύκ θαη μ Βένκηη βνίζθεηαη ζηεκ πνώηε γναμμή! Σμ όκμμά ημο μάιηζηα ζοκδοάδεηαη με ημ επακαζηαηηθό μήκομα: Vittorio Emmanuele Re d Italia! Όηακ απειεοζενώκεηαη ε Ιηαιία μ Βένκηη εθιέγεηαη βμοιεοηήξ. ηηξ όπενεξ ημο Βένκηη, εθηόξ από ηα παηνηςηηθά ζοκαηζζήμαηα, δεζπόδεη μ ένςηαξ Η θήμε ημο Βένκηη απιώκεηαη ζ μιόθιενε ηεκ Γονώπε. Παναγγειίεξ θαηαθζάκμοκ αθόμε θαη από ηεκ Ρςζία! Σμ 1865 μάιηζηα μ τθν όπερα «Σραβιάτα» θ Βιολζτα, μία «κοινι γυναίκα» ερωτεφεται τον Αλφρζδο Ηερμον. Σο ηευγάρι ηει για λίγο ευτυχιςμζνο όμωσ θ Βιολζτα αναγκάηεται να τον εγκαταλείψει για να ςϊςει τθν υπόλθψθ τθσ οικογενείασ Ηερμόν Όταν εκείνοσ τθν ξαναβρίςκει είναι φυςικά πολφ αργά Θ άρρωςτθ Βιολζτα πεκαίνει ςτθν αγκαλιά του. Ο Βζρντι γράφει τθν όπερα «Αι ντα» για τα εγκαίνια τθσ διϊρυγασ του ουζη. τθν όπερα αυτι ο Αιγφπτιοσ ςτρατιϊτθσ Ρανταμεσ ερωτεφεται τθν ςκλάβα Αι ντα. Οι δυο τουσ κα ςμίξουν όμωσ μόνο μετά τον κάνατό τουσ Βένκηη, αρεθώκηαξ ημκ νςζηθό πεημώκα, πεγαίκεη ζηεκ Αγία Πεηνμύπμιε γηα κα δηεοζύκεη ηεκ όπενά ημο «Η δύκαμε ημο Πεπνςμέκμο». Ο Βένκηη ζα είκαη από ημοξ ιίγμοξ νμμακηηθμύξ ζοκζέηεξ πμο θζάκμοκ ζε βαζεηά γενάμαηα. Σα ηειεοηαία πνόκηα ηεξ δςήξ ημο ηα πενκά ζημ ελμπηθό ημο όπμο γνάθεη ηα δύμ ηειεοηαία ένγα ημο, ηηξ ζαηλπενηθέξ όπενεξ «Οζέιμξ» θαη «Φάιζηαθ». 8
ηεκ Γενμακία ε όπενα αθμάδεη. Κονίανπε μμνθή μ Ρίπανκη Βαγθκεν, έκαξ εθθεκηνηθόξ, επακαζηαηηθόξ θαη μεγαιμθοήξ ζοκζέηεξ. Φηςπόξ θαη άκενγμξ μ κεανόξ Βάγθκεν πενκά δύζθμιεξ μένεξ ζημ Πανίζη θαη ακαγθάδεηαη κα πμοιήζεη ημ ιημπνέημ 1 ηεξ όπενάξ ημο «Ιπηάμεκμξ Οιιακδόξ» γηα κα αγμνάζεη ημ εηζηηήνημ επηζηνμθήξ γηα ηεκ Γενμακία. Ο Βάγθκεν ζέιεζε κα εθθνάζεη μέζα από ηεκ μμοζηθή ημο ηηξ θηιμζμθηθέξ ημο ηδέεξ. Μόκμξ ηνόπμξ γη αοηό ήηακ κα εκώζεη ηεκ πμίεζε, ηεκ μμοζηθή θαη ημ ζέαηνμ ζ έκα «ζοκμιηθό ένγμ ηέπκεξ» (Gesamtkunstwerk). Έηζη μ Βάγθκεν γνάθεη μόκμξ ημο ημ ιημπνέημ ηεξ θάζε όπεναξ, ηεκ μμοζηθή θαη ακαιαμβάκεη μ ίδημξ ηεκ μμοζηθή δηεύζοκζε θαη ηεκ ζθεκμζεζία Οη όπενεξ ημο Βάγθκεν ηναγμοδμύκ γηα ημκ ένςηα θαη εμπκέμκηαη από ηεκ γενμακηθή μοζμιμγία. Όμςξ μ Βάγθκεν δεκ αζπμιείηαη μόκμ με κενάηδεξ θαη μύζμοξ, ημ επακαζηαηηθό πκεύμα θαη μη ηδέεξ ημο γνήγμνα ζεςνμύκηαη επηθίκδοκεξ Καηαθεύγεη ζε θίιμοξ ημο ζηεκ Γιβεηία. Γθεί όμςξ ενςηεύεηαη ηεκ γοκαίθα ημο μηθμδεζπόηε ημο Κάηη ηέημημ βέβαηα δεκ ζα μπμνμύζε κα επηηύπεη, όμςξ έηζη γεκκηέηαη μηα μεγάιε όπενα: «Σνηζηάκμξ θαη Ιδόιδε», ε ηζημνία εκόξ άηοπμο πάζμοξ, ζηεκ μπμία μη εναζηέξ πίκμοκ ημ μαγηθό θίιηνμ θαη βνίζθμοκ ηεκ εοηοπία ζημκ ζάκαημ Ανγόηενα μ Βάγθκεν ζα πακηνεοηεί ηεκ Κμδίμα, θόνε ημο ζοκζέηε Φνακηξ Ληζη. Πνμξ ημ ηέιμξ ηεξ δςήξ ημο ζα θαηαθένεη κα πναγμαημπμηήζεη έκα μεγάιμ ημο όκεηνμ: θηηάπκεη ζημ Μπάηνμση έκα ζέαηνμ γηα κα παίδμκηαη απμθιεηζηηθά ηα δηθά ημο ένγα. Σμ ζέαηνμ αοηό δηαηενείηαη αθόμε θαη ζήμενα από ημοξ απμγόκμοξ ημο Βάγθκεν θαη είκαη έκα από ηα πημ δηάζεμα μπεναηηθά ζέαηνα ζημκ θόζμμ Το πιο γνωστό έργο του Βάγκνερ είναι μία τετραλογία (τέσσερις όπερες) βασισμένη στον μύθο για το δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν. Στην πρώτη όπερα με τίτλο «Ο χρυσός του Ρήνου» ο νάνος Άλμπεριχ κλέβει το εν λόγω δαχτυλίδι, τον πολύτιμο θησαυρό που φυλούσαν τα στοιχειά του νερού, και αποκτά την εξουσία του κόσμου. Στην συνέχεια ο θεός Βόταν κλέβει με τη σειρά του το δαχτυλίδι από τον νάνο και το δίνει σε δύο γίγαντες για να χτίσουν ένα ανάκτορο στην Βαλχάλα. Στην επόμενη όπερα («Βαλκυρία») ο Βόταν προσπαθεί να πάρει πίσω το δαχτυλίδι. Η κόρη του Βόταν, η Μπρουνχίλντε καταδικάζεται σε αιώνιο ύπνο στην κορφή ενός βουνού, ζωσμένη από φλόγες. Μόνον ένας ατρόμητος ήρωας θα μπορέσει να την σώσει. Στην τρίτη όπερα («Ζήγκφριντ») ο Ζήγκφριντ φτιάχνει ένα σπαθί, παίρνει το δαχτυλίδι από τους γίγαντες, σώζει την Μπρουνχίλντε, και φυσικά την ερωτεύεται Στην τελευταία όπερα όμως («Το λυκόφως των θεών») πίνει ένα μαγικό φίλτρο και την ξεχνά. Μετά από πολλές περιπέτειες μετανιώνει και πεθαίνει. Η Μπρουνχίλντε, καβάλα σ ένα άλογο, ρίχνεται στην νεκρική πυρά του αγαπημένου της και πεθαίνει... Η Βαλχάλα γκρεμίζεται, τα πνεύματα του νερού παίρνουν πίσω το κλεμμένο δαχτυλίδι και μια νέα εποχή αρχίζει 1 Λιμπρζτο ςθμαίνει ςτα ιταλικά «βιβλιαράκι». τθν μουςικι ςθμαίνει το κείμενο μίασ όπερασ. 9
Υποθέςεισ ομπιενώζηε ηα θεκά! Γάκ ε όμμνθε Λεμκόνα δεκ ενςηεοόηακ ημκ ηόηε μ δειόθζμκμξ θόμεξ δεκ ζα έβνηζθε ημκ παμέκμ ημο αδειθό. Κη ακ ζηεκ Ιζπακία ημ πάζμξ μδεγεί ζε θόκμοξ, ζηεκ Αίγοπημ μη θμηκςκηθέξ δηαθμνέξ δεκ αθήκμοκ ημκ ζηναηηώηε κα ζμίλεη με ηεκ αγαπεμέκε ημο. Γηα πανόμμημοξ ιόγμοξ ηναγηθό ηέιμξ έπεη θαη μ ένςηαξ ηεξ Βημιέηαξ με ημκ. Σειηθά μ νμμακηηζμόξ δεκ θαίκεηαη κα βμεζάεη ημοξ ενςηεομέκμοξ, πανά μόκμ ημοξ ζοκζέηεξ. Έηζη μ Βένκηη, ακηί κα ζοκεπίζεη ηεκ δμοιεηά ημο παηένα ημο πμο ήηακ, γίκεηαη δηάζεμμξ γηα ηηξ όπενέξ ημο αιιά θαη γηα ηεκ ημο δνάζε. Αιιά θαη μ Βάγθκεν λεθηκά θηςπόξ θαη άκενγμξ θαη θαηαιήγεη με δηθό ημο! Βέβαηα με ημκ ένςηα μύηε μ Βάγθκεν ηα πάεη θαιά Όμςξ μη αηοπίεξ ημο ημκ εμπκέμοκ γηα κέα ένγα! Ο θαη ε πίκμοκ ημ μαγηθό θίιηνμ θαη πεζαίκμοκ. Η ζογθεθνημέκε όπενα όμςξ δεη ςξ ηηξ μένεξ μαξ.. Ο ίδημξ μ Βάγθκεν πακηνεύεηαη ηεκ ηεκ θόνε ημο ζοκζέηε εκώ μ ήνςάξ ημο, μ ενςηεύεηαη ηεκ θόνε ημο ζεμύ. Σέζζενηξ όπενεξ γεκκημύκηαη με αθμνμή έκα απιό δαπηοιίδη! Απιό; Όπη βέβαηα, αοηό ημ δαπηοιίδη δίκεη ζ όπμημκ ημ έπεη ηεκ ελμοζία ημο θόζμμο. Όμςξ ακ μ κάκμξ δεκ ημ είπε θιέρεη, δεκ ζα ενπόηακ ζημκ ζεό Βόηακ ε ηδέα κα πηίζεη έκα ακάθημνμ ζηεκ. Η θόνε ημο δεκ ζα θαηαδηθαδόηακ ζε αηώκημ ύπκμ θαη δεκ ζα είπε ακάγθε θακέκακ ήνςα γηα κα ηεκ ζώζεη (θαη κα ηεκ λεπάζεη αμέζςξ μεηά )! Καη ηόηε μ δεκ ζα είπε γνάρεη ηεκ ζογθεθνημέκε ηεηναιμγία θαη δεκ ζα ήηακ ζήμενα δηάζεμμξ! Σειηθά όμςξ πμημξ έπεη ηώνα ημ δαπηοιίδη;;;;. 10