Θέμα 2: Ποιοι λέγονται μετανάστες;

Θέμα 2: Ποιοι λέγονται μετανάστες; ΔΡΑΣΤΗΡΙOΤΗΤΕΣ 5. Ποιοι λέγονται μετανάστες; Θέμα 2: Φύλλα εργασίας Ξεριζωμένοι 27

Δραστηριότητα 5. Ποιοι λέγονται μετανάστες; Στόχοι ( διαφάνεια 1) > Να καταλάβουμε την έννοια των όρων, «πρόσφυγας», «αιτών άσυλο» και «εργαζόμενος μετανάστης.» > Να μάθουμε περισσότερα σχετικά με το ποιοι είναι οι μετανάστες Συνολικός χρόνος Μία ώρα και δέκα λεπτά ή μία ώρα και 30 λεπτά με τη δραστηριότητα επέκτασης Χρόνος Δραστηριότητα Υλικά Κατανόηση των όρων που αφορούν τους μετανάστες 10 λεπτά Συμβουλή για τον εκπαιδευτικό: Θα μπορούσατε να αρχίσετε με την εναρκτήρια δραστηριότητα από την δραστηριότητα 1, αν οι μαθητές δεν είναι εξοικειωμένοι με τους όρους μετανάστευση και μετανάστες. Μοιράστε ένα αντίγραφο του φύλλου εργασίας 11 σε κάθε μαθητή. Ζητήστε από τους μαθητές να αντιστοιχίσουν τους όρους με τους ορισμούς. Σαν ομάδα ελέγξτε τους σωστούς ορισμούς για κάθε όρο. Η σωστή αντιστοίχιση είναι η εξής: 1β, 2γ και 3α ( διαφάνεια 2 ). Ως ομάδα συζητήστε τα παρακάτω ( διαφάνεια 3): > Έχετε ακούσει αυτούς τους όρους προηγούμενα; > Τι γνωρίζετε για αυτούς; > Που έχετε δει να χρησιμοποιούνται αυτοί οι όροι; Εξηγήστε ότι, καθώς μερικές φορές οι άνθρωποι που μεταναστεύουν έχουν λιγότερη προστασία όταν βρίσκονται εκτός της χώρας καταγωγής τους, υπάρχουν ειδικοί διεθνείς νόμοι που προστατεύουν τους μετανάστες. «Πρόσφυγας» και «εργαζόμενος μετανάστης» είναι όροι που περιγράφουν τη νομική κατάσταση κάποιου όταν βρίσκεται εκτός της χώρας του. Φύλλο εργασίας 11: Ορισμοί για τους μετανάστες (ένα αντίγραφο ανά μαθητή) διαφάνεια 2: Όροι για τους μετανάστες διαφάνεια 3: Ερωτήσεις πάνω στους 10 λεπτά Ταινία 1: Γιατί μεταναστεύουν οι άνθρωποι; Ενημερώστε τους μαθητές ότι θα παρακολουθήσουν μια ταινία μικρού μήκους, όπου οι άνθρωποι εξηγούν γιατί μετανάστευσαν. Μοιράστε από ένα αντίγραφο του φύλλου εργασίας 12 σε κάθε μαθητή. Ζητήστε από τους μαθητές, να συμπληρώσουν για κάθε άτομο, στο αντίστοιχο τμήμα του φύλλου εργασίας, τους «λόγους για τους οποίους μεταναστεύουν» και τη«νομική κατάστασή» τους,ενώ παρακολουθούν την ταινία. Παρακολουθήστε την ταινία 1. Εναλλακτικά μπορείτε να ζητήσετε από κάποιο μαθητή να διαβάσει τις ιστορίες από την ταινία 1, Φύλλο Εργασίας 2. Συμβουλή για τον εκπαιδευτικό: Αν έχετε ήδη δει την ταινία 1 με τους μαθητές, απλά ζητήστε τους να χρησιμοποιήσουν τις απαντήσεις τους από το φύλλο εργασίας 1. Μπορούν στη συνέχεια να συμπληρώσουν μόνο το τμήμα της νομικής κατάστασης για τη δραστηριότητα αυτή. Φύλλο εργασίας 12: Άσκηση πάνω στην ταινία, ένα αντίγραφο ανά μαθητή Ταινία 1: Γιατί μεταναστεύουν οι άνθρωποι; ή φύλλο εργασίας 2: Ταινία 1 ιστορίες μεταναστών 28

Δραστηριότητα 5. Ποιοι λέγονται μετανάστες; Χρόνος Δραστηριότητα Υλικά 10 λεπτά Ταινία 2: Ποιοι λέγονται μετανάστες; Τώρα πείτε στους μαθητές ότι θα παρακολουθήσουν μια δεύτερη ταινία. Οι άνθρωποι στις ταινίες περιγράφουν τη νομική τους κατάσταση. Ζητήστε από τους μαθητές, ενώ παρακολουθούν την ταινία, να ελέγξουν αν η νομική κατάσταση που έγραψαν στην προηγούμενη δραστηριότητα ήταν σωστή. Παρακολουθήστε την ταινία 2. Εναλλακτικά μπορείτε να ζητήσετε από ένα μαθητή να διαβάσει τις ιστορίες από την ταινία 2, φύλλο εργασίας 13. Ελέγξτε τις απαντήσεις σαν ομάδα. Οι σωστές απαντήσεις είναι οι εξής: Η Sajwaa είναι πρόσφυγας, ο Shakeeb είναι εργαζόμενος μετανάστης, η Ines είναι εργαζόμενη μετανάστης, η Priyanga είναι πρόσφυγας, η Glenda είναι εργαζόμενη μετανάστης και ο Ebrahim είναι αιτών άσυλο. Tαινία 2 : Ποιοι λέγονται μετανάστες ή φύλλο εργασίας 13 : Κείμενο ταινίας 2 30 λεπτά Δημιουργία ενός προφίλ Τοποθετήστε τους μαθητές σε ομάδες και πείτε τους ότι θα δημιουργήσουν το προφίλ ενός από τους ανθρώπους που είδαν στις δύο ταινίες. Ζητήστε από τους μαθητές να συμπληρώσουν τα εξής ( διαφάνεια 4): > Σχεδιάστε το περίγραμμα του ατόμου που έχετε επιλέξει σε ένα μεγάλο κομμάτι χαρτί. > Περιγράψτε και απεικονίστε το πρόσωπο αυτό. > Στο εσωτερικό του προφίλ, γράψτε ή σχεδιάστε τι θα μπορούσε να αισθάνεται ή να σκέφτεται το άτομο αυτό για την κατάστασή του. > Στο εξωτερικό γράψτε ή σχεδιάστε κάτι σχετικά με την κατάσταση που αντιμετωπίζει το άτομο στον έξω κόσμο, στη χώρα καταγωγής του και στη νέα του χώρα. Για παράδειγμα σκεφτείτε τα πράγματα που έκαναν το άτομο αυτό να εγκαταλείψει τη χώρα του και τη σημερινή νομική του κατάσταση Ενθαρρύνετε τους μαθητές να παρουσιάσουν τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά σημεία. Οι μαθητές μπορούν να αναφερθούν στα κείμενα της ταινίας (φύλλα εργασίας 2 και 13). Μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν για έμπνευση τις λέξεις που εμφανίζονται στη διαφάνεια 5 του, οι οποίες προέρχονται από τις ταινίες. Τέλος ζητήστε από τους μαθητές να κολλήσουν τα προφίλ τους στον τοίχο της τάξης και να ανταλλάξουν απόψεις με άλλους μαθητές. Ένα μεγάλο φύλλο χαρτιού ανά ομάδα, για να σχεδιάσουν οι μαθητές το περίγραμμα ενός ατόμου Μολύβια και στυλό διαφάνεια 4: Οδηγίες δραστηριότητας για τη δημιουργία ενός προφίλ Φύλλα εργασίας 2 και 13, ένα ανά ομάδα διαφάνεια 5: Λέξεις 29

Δραστηριότητα 5. Ποιοι λέγονται μετανάστες; Χρόνος Δραστηριότητα Υλικά 5 λεπτά Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης ( διαφάνεια 6): > Πώς μπορούμε να ορίσουμε έναν πρόσφυγα, έναν αιτούντα άσυλο και έναν εργαζόμενο μετανάστη; > Τι σημαίνουν αυτοί οι όροι; Γιατί είναι σημαντικοί; > Μάθατε κάτι καινούργιο σχετικά με το ποιοι είναι οι μετανάστες; Ανταλλάξτε απόψεις με την ομάδα. διαφάνεια 6: Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης 20 λεπτά Δραστηριότητα επέκτασης: Ένα ποίημα Διαβάστε το ποίημα του Wondimu Mekonnen με την ομάδα (φύλλο εργασίας 14). Ζητήστε από τους μαθητές να συζητήσουν τα ακόλουθα θέματα ( διαφάνεια 7): > Τι σκέφτεται ο συγγραφέας για το ποιός είναι; Πώς πιστεύει ότι τον βλέπουν οι άλλοι; > Πώς αισθάνεται για το γεγονός ότι το να ζητά άσυλο επηρεάζει την ταυτότητά του; > Τι σκέψεις και συναισθήματα εκφράζει ο συγγραφέας; Έχετε αισθανθεί ποτέ έτσι; Πότε αισθανθήκατε έτσι; > Πώς βοηθά αυτό το ποίημα να καταλάβετε πως μπορεί να αισθάνεται κάποιος που είναι μετανάστης; Φύλλο εργασίας 14: Ένα ποίημα του Wondimu Mekonnen διαφάνεια 7: Ερωτήσεις πάνω στο ποίημα Εργασία για το σπίτι Εργασία για το σπίτι: Nόμοι για τους μετανάστες Ανατρέξτε στο φύλλο εργασίας 15, που περιλαμβάνει μια δραστηριότητα για την αναζήτηση διεθνών νόμων που προστατεύουν τους μετανάστες. Φύλλο εργασίας 15: Νόμοι για τους μετανάστες Αναλάβετε δράση για τη μετανάστευση! Βάλτε τους μαθητές σε ομάδες και μοιράστε τους το φύλλο εργασίας 16. Ενθαρρύνετε τους μαθητές να εργαστούν σε ομάδες για να ενισχύσουν τις γνώσεις τους, αναλαμβάνοντας δράση. 30

Φύλλο εργασίας 11: Ορισμοί για τους μετανάστες Δραστηριότητα 5: Ποιοι λέγονται μετανάστες; Αντιστοιχίστε κάθε όρο με το σωστό ορισμό του Όρος Ορισμός Πρόσφυγας α. Ένα πρόσωπο που απασχολείται σε αμειβόμενη εργασία σε μια χώρα της οποίας δεν είναι υπήκοος. Αιτών άσυλο β. Ένα άτομο που έχει εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, επειδή φοβάται ότι θα διωχθεί ή θα υποστεί κακομεταχείριση, για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, επειδή ανήκει σε μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα, ή για λόγους πολιτικών πεποιθήσεων. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να ζητήσει προστασία από την πατρίδα του. Εργαζόμενος μετανάστης γ. Ένα άτομο που έχει εγκαταλείψει τη χώρα του και έχει υποβάλει αίτηση για την αναγνώρισή του ως πρόσφυγα σε άλλη χώρα, και βρίσκεται εν αναμονή της απόφασης σχετικά με την αίτησή του. 31 Αποποίηση ευθύνης: Οι ορισμοί έχουν απλοποιηθεί για το νεανικό κοινό και δεν αποσκοπούν να αποτελέσουν αντανάκλαση της ακριβούς νομικής ορολογίας.

Φύλλο εργασίας 12: Άσκηση πάνω στην ταινία 2 Δραστηριότητα 5: Ποιοι λέγονται μετανάστες; Ενώ παρακολουθείτε την ταινία, χρησιμοποιείστε αυτό το φύλλο εργασίας για να: > Σημειώσετε το λόγο που δίνει κάθε άτομο στην ταινία για τη μετανάστευση του. > Σημειώσετε τυχόν νέους όρους Όνομα Λόγος μετανάστευσης Όνομα Λόγος μετανάστευσης Sajwaa Ines Shakeeb Priyanga Alain Glenda Για να βρει καλύτερη δουλειά και να στηρίξει την οικογένειά της Ebrahim Εγκατέλειψε το σπίτι του λόγω των διωγμών Νέες λέξεις 32

Φύλλο εργασίας 13: Κείμενο ταινίας 2 Δραστηριότητα 5: Ποιοι λέγονται μετανάστες; Ποιοι λέγονται μετανάστες; [Glenda] «Δεν είμαι σε αναζήτηση ασύλου, είμαι εργαζόμενη μετανάστρια ήρθα εδώ για να δουλέψω νόμιμα». [Shakeeb] «Είμαι εργαζόμενος μετανάστης». «Πίσω από την κατάσταση «αναζήτησης ασύλου» υπάρχει μία ανθρώπινη ψυχή». [Sajwaa] «Δεν είμαι οικονομική μετανάστρια, είμαι πρόσφυγας. Η κυβέρνηση συμφώνησε να μου επιτρέψει να μείνω νόμιμα στη χώρα, γιατί ήμουν θύμα διωγμού στην πατρίδα μου». [Glenda] «Είμαι νοσοκόμα, είμαι από τις Φιλιππίνες, δουλεύω σκληρά, είμαι καλός άνθρωπος και φιλική». [Ebrahim] «Δεν είμαι πρόσφυγας, είμαι σε αναζήτηση ασύλου, δηλαδή η κυβέρνηση δεν έχει αποφασίσει αν θα με δεχθεί ως πρόσφυγα ή όχι». [Sajwaa] «Είμαι δασκάλα κι έχω τρία παιδιά. Τα παιδιά μου σπουδάζουν και τα τρία και είμαι γειτόνισσά σου». [Priyanga] «Είμαι πρόσφυγας». [Ines] «Είμαι γυναίκα. Όπως κάθε γυναίκα στον κόσμο, έτσι κι εγώ είμαι κόρη, αδερφή, μητέρα, εργαζόμενη. Προσαρμόζομαι εύκολα, παθιάζομαι με ό,τι κάνω και χαμογελώ όταν είμαι αμήχανη!» 33

Φύλλο εργασίας 14: Ένα ποίημα του Wondimu Mekonnen Δραστηριότητα 5: Ποιοι λέγονται μετανάστες; Αναζητώ άσυλο, Για να ξεφύγω από τη δουλεία Απρόσκλητος «ταραξίας», Ανεπιθύμητο πακέτο. Στην πατρίδα μου επαναστάτης Στη χώρα υποδοχής μου ενοχλητικός Βυθίστηκα στη λήθη μου Περιπλανώμενος με αγωνία. Είμαι ένα παράνομο ον, Κανείς δεν νοιάζεται να μάθει Στερημένος την ελευθερία μου, Παραγκωνισμένος από τα ταμπού Ανάλωσα το ταλέντο μου, έχασα τη σοφία μου, Φυλακισμένος μέσα σε ένα αόρατο τείχος, Περιορισμένη ελευθερία Χωρίς ανθρώπινη ψυχή Στο γκέτο αυτών που ζητούν άσυλο Αντιμετωπίζοντας την πραγματικότητα, Επιβιώνοντας λαθραία Αποκρύπτοντας την ταυτότητά μου. Όνειρο 34

Φύλλο εργασίας 15: Νόμοι για τους μετανάστες Δραστηριότητα 5: Ποιοι λέγονται μετανάστες; Επιλέξτε έναν από τους δύο νόμους παρακάτω που αποσκοπούν στην προστασία των μεταναστών. Ερευνήστε αυτό το νόμο, απαντώντας στις παρακάτω ερωτήσεις. Παρουσιάστε τα ευρήματά σας στην υπόλοιπη ομάδα. Η Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για τους Πρόσφυγες www.unhcr.org Διεθνής Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων των Μεταναστών Εργαζομένων και των Μελών των Οικογενειών τους www.ohchr.org Ερωτήσεις > Τι αναφέρει αυτός ο νόμος για την προστασία των μεταναστών; > Πώς αυτός ο νόμος εφαρμόζεται στην πράξη; > Τι επίδραση έχει αυτή η νομοθεσία στους ανθρώπους που μεταναστεύουν και στις κοινότητές τους; > Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει για την προστασία των ανθρώπων που μεταναστεύουν; 35

Φύλλο εργασίας 16: Αναλάβετε δράση για τη μετανάστευση! Αναλάβετε δράση! > Γιορτάστε την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων και την Παγκόσμια Ημέρα του Μετανάστη. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει ορίσει ειδικές ημέρες κάθε χρόνο για τον εορτασμό και την ευαισθητοποίηση του κόσμου πάνω σε παγκόσμια ζητήματα. Η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων του ΟΗΕ γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 20 Ιουνίου και η Παγκόσμια Ημέρα του Μετανάστη στις 18 Δεκεμβρίου. Λάβετε μέρος σε εκδηλώσεις κοινοτήτων που σκοπό έχουν να γιορτάσουν και να ευαισθητοποιήσουν τα μέλη τους πάνω στο θέμα των μοναδικών εμπειριών και της συμβολής των προσφύγων στην κοινότητά σας. Χρήσιμοι σύνδεσμοι: www.un.org/en/events/refugeeday/ www.un.org/en/events/migrantsday/ > Φροντίστε ώστε κάποιος μετανάστης ή φιλανθρωπική οργάνωση που υποστηρίζει τους μετανάστες να έρθει να μιλήσει στο σχολείο σας ή στην ομάδα νέων σας. Επικοινωνήστε με μια φιλανθρωπική οργάνωση της περιοχής που υποστηρίζει τους μετανάστες και ζητήστε τους να δώσουν μια ομιλία και να μοιραστούν τις ιστορίες τους, με σκοπό να βοηθήσουν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης για τη μετανάστευση. Δώστε μου έμπνευση! Δημιουργική Χαρακτική Τι έκαναν; > Μια ομάδα νέων προσκάλεσε μια νέα κοπέλα που ζητούσε άσυλο να μοιραστεί την ιστορία της μαζί τους σε ό,τι αφορούσε την αναζήτηση ασύλου και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε. > Οι νέοι τότε, με την υποστήριξη ενός καλλιτέχνη της περιοχής, χρησιμοποίησαν τεχνικές χαρακτικής για να παρουσιάσουν ό, τι έμαθαν από την ιστορία. Οι νέοι βάσισαν τις εικόνες που δημιούργησαν σε μια μονολεκτική απάντηση σχετικά με το πως κατανόησαν εκείνοι την έννοια της αναζήτησης άσυλου. > Οι εικόνες αυτές παρουσιάστηκαν σε μια περιοδεύουσα έκθεση στις τοπικές βιβλιοθήκες της γύρω περιοχής. Τι είπε ο καλλιτέχνης; «Η εργασία αυτή έδωσε στους νέους την πολύτιμη ευκαιρία να διευρύνουν την κατανόηση τους σχετικά με το πως πραγματικά είναι να ζητά κανείς άσυλο και γιατί ορισμένοι άνθρωποι έχουν ανάγκη από καταφύγιο. Το έργο αυτό έδωσε τη δυνατότητα στους νέους να διατυπώσουν και να εκφράσουν τις απόψεις τους έχοντας λάβει ακριβή γνώση πάνω σε αυτό το περίπλοκο θέμα», (Tim Smith, καλλιτέχνης). 36

Φύλλο εργασίας 16: Αναλάβετε δράση για τη μετανάστευση! Δώστε μου έμπνευση! Δώστε μου έμπνευση! Επίδειξη Μόδας Τι έκαναν; > Μια ομάδα νέων δημιούργησε κοστούμια με θέμα τη δεκαετία του 1950, παραπέμποντας στην ημερομηνία που υπογράφτηκε η Σύμβαση του 1951 για τους Πρόσφυγες. > Για τα ρούχα χρησιμοποιήθηκαν υφάσματα από διάφορες χώρες, πάνω στα οποία αναγράφονταν κεντρικά μηνύματα παρμένα από τη Σύμβαση για τους Πρόσφυγες. > Πραγματοποίησαν επίδειξη μόδας στο κεντρικό Λονδίνο για να γιορτάσουν την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων. Τοπική δράση, παγκόσμιο ζήτημα Τι έκαναν; > Μια ομάδα νέων συνεργάστηκε για τη δημιουργία ενός σύντομου μηνύματος και μιας εικόνας που σκοπό είχε να προάγει την αποδοχή και την κατανόηση προς τους μετανάστες. > Ανέβασαν το μήνυμα και την εικόνα στο Facebook και το έστειλαν σε φίλους τους ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας του Μετανάστη στις 18 Δεκεμβρίου. Το μήνυμα προωθήθηκε σε 10.000 άτομα! Τι είπαν; «Διαδίδω ένα μήνυμα ανοχής απέναντι στους μετανάστες, μέσω του Facebook για να ενημερώσω τους νέους για την καμπάνια μας» (νεαρός εθελοντής). 37