ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΖΑΚΥΝΘΟΥ Αναπτυξιακή Α.Ε. Ο.Τ.Α.

ΔΗΜΟΣ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ ΣΧΕΔΙΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΥ ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ 2009-2010 ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΖΑΚΥΝΘΟΥ Αναπτυξιακή Α.Ε. Ο.Τ.Α.

ΣΡΑΣΖΓΓΗ ΗΚΟ ΥΔΓΗΑΜΟ... 3 Κεθάιαην 1.1 ΤΝΟΠΣΗΚΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΚΑΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΣΖ ΤΦΗΣΑΜΔΝΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΣΟΤ ΓΖΜΟΤ... 3 1.1.1 πλνπηηθή πεξηγξαθή θαη αμηνιφγεζε ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο.. 3 1.1.1.1 Πεξηθέξεηα Ηνλίσλ Νήζσλ... 3 1.1.1.2 Ννκφο Εαθχλζνπ... 14 1.1.1.3 Γήκνο Εαθπλζίσλ... 42 1.1.2 πλνπηηθή πεξηγξαθή θαη αμηνιφγεζε ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο ηνπ εζσηεξηθνχ πεξηβάιινληνο ηνπ Γήκνπ θαη ησλ Ννκηθψλ Πξνζψπσλ ηνπ... 73 1.1.2.1 Γ/ΝΖ ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΧΝ ΤΠΖΡΔΗΧΝ... 101 1.1.2.2 Γ/ΝΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΤΠΖΡΔΗΧΝ... 118 1.1.2.3 Γ/ΝΖ ΣΔΥΝΗΚΧΝ ΤΠΖΡΔΗΧΝ... 135 1.1.2.4 Γ/ΝΖ ΓΖΜΟΣΗΚΖ ΑΣΤΝΟΜΗΑ... 156 1.1.2.5 ΟΡΓΑΝΗΜΟ ΓΖΜΟΣΗΚΧΝ ΠΑΗΓΗΚΧΝ ΣΑΘΜΧΝ ΓΖΜΟΤ ΕΑΚΤΝΘΗΧΝ... 164 1.1.2.6 Ζ ΓΖΜΟΣΗΚΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΖ ΤΓΡΔΤΖ ΚΑΗ ΑΠΟΥΔΣΔΤΖ ΓΖΜΟΤ ΕΑΚΤΝΘΗΧΝ... 171 1.1.3 Αμηνιφγεζε ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο κε θαηαγξαθή ησλ δπλαηνηήησλ, ησλ αδπλακηψλ, ησλ επθαηξηψλ θαη ησλ θηλδχλσλ... 183 Κεθάιαην 1.2: ΣΡΑΣΖΓΗΚΖ ΣΟΤ ΓΖΜΟΤ ΚΑΗ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΔ ΠΡΟΣΔΡΑΗΟΣΖΣΔ... 193 1.2.1 Σν φξακα θαη νη αξρέο ηνπ Γήκνπ... 193 1.2.2 Ζ ζηξαηεγηθή ηνπ Γήκνπ... 196 1.2.2.1 Δμσηεξηθφ πεξηβάιινλ... 196 1.2.2.2 Αλαγθαίεο Παξεκβάζεηο ζην ηξφπν ιεηηνπξγίαο ηεο Πφιεο... 199 1.2.2.3 Δζσηεξηθφ Πεξηβάιινλ Ο νξγαληζκφο... 200 1.2.2.4 Γεληθνί ζηξαηεγηθνί ζηφρνη ηνπηθήο αλάπηπμεο... 203 1.2.2.5 Γεληθνί ζηξαηεγηθνί ζηφρνη εζσηεξηθήο αλάπηπμεο... 205 1.2.3 Οη άμνλεο & ηα κέηξα ηνπ πξνγξάκκαηνο... 208 1.2.3.1 Γεληθνί ηξαηεγηθνί ηφρνη - Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο... 208 1.2.3.2 Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο - Μέηξα ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο... 209 1.2.3.3 Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο Μέηξα - ηφρνη ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο... 211 1.2.3.4 Γεληθνί ηξαηεγηθνί ηφρνη ηφρνη - Άμνλεο Πξνηεξαηφηεηαο - Μέηξα ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο... 220 2

ΔΝΟΣΖΣΑ 1 ΣΡΑΣΖΓΗΚΟ ΥΔΓΗΑΜΟ

Κεθάιαην 1.1 ΤΝΟΠΣΗΚΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΚΑΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΣΖ ΤΦΗΣΑΜΔΝΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΣΟΤ ΓΖΜΟΤ 1.1.1 πλνπηηθή πεξηγξαθή θαη αμηνιόγεζε ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο 1.1.1.1 Πεξηθέξεηα Ηνλίωλ Νήζωλ Γεσγξαθηθά Μνξθνινγηθά ζηνηρεία Ζ Πεξηθέξεηα έρεη ζπλνιηθή έθηαζε 2.318 km 2, θαιχπηεη δε ην 1,8% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο ηεο ρψξαο. Απνηειείηαη απφ ηνπο Ννκνχο Κεξθχξαο, Λεπθάδαο, Κεθαιιελίαο & Ηζάθεο θαη Εαθχλζνπ θαη ζχκθσλα κε ηε λέα δηνηθεηηθή δηαίξεζε («Καπνδίζηξηαο») απνηειείηαη απφ 33 λένπο δήκνπο θαη 6 θνηλφηεηεο, νη νπνίεο παξέκεηλαλ γηα εζληθνχο ή νηθνλνκηθνχο ιφγνπο. Ζ έδξα ηεο Πεξηθέξεηαο βξίζθεηαη ζηελ Κέξθπξα. Σα Ηφληα Νεζηά είλαη κηα λεζησηηθή αθξηηηθή Πεξηθέξεηα θαη απνηεινχλ ην «Ηφλην Αξρηπέιαγνο», ην νπνίν εθηείλεηαη θαηά κήθνο ησλ δπηηθψλ παξαιίσλ ηεο Διιάδαο. Ζ Πεξηθέξεηα ησλ Ηνλίσλ Νήζσλ βξίζθεηαη ζην ζαιάζζην ρψξν ηεο Κεληξηθήο Μεζνγείνπ θαη γεηηληάδεη πξνο βνξξά κε ηελ Βαιθαληθή θαη πξνο δπζκάο κε ην Mezzogiorno ηεο Ηηαιίαο. Δίλαη κέξνο ηνπ ειιεληθνχ λεζησηηθνχ ρψξνπ, ν νπνίνο απνηειεί ζπάληα πεξίπησζε θπζηθήο, πεξηβαιινληηθήο, κηθξνθιηκαηνινγηθήο, νηθηζηηθήο, ηζηνξηθήο, πνιηηηζηηθήο πνηθηινκνξθίαο, ε νπνία κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη σο ζπγθξηηηθφ πιενλέθηεκα ζηελ αλάπηπμε ηνπ ρψξνπ θαη ζηελ εζσηεξηθή ζπλνρή ηνπ. πλνιηθά ε Πεξηθέξεηα αξηζκεί 32 λεζηά (κηθξά θαη κεγάια) εθ ησλ νπνίσλ θαηνηθνχληαη κφλν ηα 13. Πεξηιακβάλεη απφ ηα βφξεηα πξνο ηα λφηηα ηα λεζηά Οζσλνί, Δξείθνπζα, Μαζξάθη, Κέξθπξα, Παμνί, Αληίπαμνη, Λεπθάδα, Μεγαλήζη, Κάιακνο, Καζηφο, Ηζάθε, Κεθαιιελία θαη Εάθπλζν. Σν πνζνζηφ ησλ νξεηλψλ εθηάζεσλ θαιχπηεη ην 28,3% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο ηεο Πεξηθέξεηαο, ησλ εκηνξεηλψλ ην 35,8%, ελψ ην 35,9% ησλ εθηάζεσλ είλαη πεδηλέο. Ζ Κεθαιιελία θαη ε Εάθπλζνο έρνπλ εθηεηακέλεο δψλεο εκηνξεηλψλ εθηάζεσλ, 41,84% θαη 55,15% αληίζηνηρα. Μεγάιν ηκήκα νξεηλψλ δσλψλ έρεη ε Λεπθάδα 62,25%, ελψ κεγάια ηκήκαηα πεδηλψλ εθηάζεσλ δηαζέηεη ε Κέξθπξα, ην 68,32% πεξίπνπ ηεο έθηαζήο ηεο. ια ηα λεζηά έρνπλ πινχζηα βιάζηεζε θαη ην θαζέλα έρεη κηα ηδηαίηεξε θπζηθνγεσγξαθηθή ηαπηφηεηα. Πιεζπζκφο Ο πιεζπζκφο ηεο Πεξηθέξεηαο αλέξρεηαη ζε 202.000 θαηνίθνπο ζχκθσλα κε ηελ εθηίκεζε ηεο ΔΤΔ γηα ην 1998 θαη αληηζηνηρεί ζην 1,9% ηνπ ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο. Ο αζηηθφο πιεζπζκφο αλέξρεηαη ζην 26% ηνπ ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ (1991) θαη παξνπζηάδεη απμεηηθέο ηάζεηο ζε ζρέζε κε ην 1981. Ο αγξνηηθφο πιεζπζκφο ζην 63% ηνπ ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ θαη παξνπζηάδεη κηθξή άλνδν, ελψ o εκηαζηηθφο πιεζπζκφο ζηαδηαθά κεηψλεηαη θαη θηάλεη ζην 11% ηνπ ζπλφινπ. Ο λνκφο Κέξθπξαο ζπγθεληξψλεη ην 1,1% ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο, ν λνκφο Λεπθάδαο ην 0,2% (είλαη ν κηθξφηεξνο λνκφο ηεο ρψξαο απφ άπνςε 3

πιεζπζκνχ), ν λνκφο Κεθαιιελίαο & Ηζάθεο ην 0,3% θαη ν λνκφο Εαθχλζνπ ην 0,3% ηεο ρψξαο. Γεκνγξαθηθή εμέιημε Ο πιεζπζκφο ησλ Ηφλησλ Νεζηψλ παξνπζίαζε ζπλερή κείσζε ηε κεηαπνιεκηθή πεξίνδν. Σε δεθαεηία ηνπ 1970 νπζηαζηηθά ζηαζεξνπνηήζεθε γχξσ ζηηο 185.000 θαηνίθνπο. Αληίζεηα ηε δεθαεηία ηνπ 1980 παξνπζίαζε αληηζηξνθή ηεο πησηηθήο ηνπ πνξείαο θαη ην 1991 αλήξρεην ζε 193.734 θαηνίθνπο. κσο ε θπζηθή αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ (γελλήζεηο - ζάλαηνη), αλ θαη κε επηβξαδπλφκελν ξπζκφ, παξακέλεη αξλεηηθή. Οη ζάλαηνη ην 1991 ππεξέβεζαλ ηηο γελλήζεηο θαηά 600 άηνκα, ελψ ην 1996 θαηά 400. Παξάιιεια, είλαη θαλεξφ φηη ζπλερίδεηαη ε ξνή κεηαλαζηψλ πξνο ηελ Πεξηθέξεηα απφ άιιεο πεξηνρέο ηεο ρψξαο θαη ην εμσηεξηθφ. Ζ κεγαιχηεξε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ ζεκεηψζεθε ζηνλ λνκφ Κεξθχξαο, ν νπνίνο θαηά ηελ απνγξαθή ηνπ 1991 είρε μεπεξάζεη θαηά πνιχ ηνλ πιεζπζκφ ηνπ 1961 θαη ην 1997 αλήξρεην ζηνπο 111.700 θαηνίθνπο, ζπγθεληξψλνληαο ην 55% ηνπ πιεζπζκνχ ηεο Πεξηθέξεηαο. Αληίζεηα, ν πιεζπζκφο ηνπ λνκνχ Λεπθάδαο, ν νπνίνο επξίζθεηαη δίπια ζηελ επεηξσηηθή Διιάδα θαη θαηά ην 1994 είρε παξνπζηάζεη ηάζεηο ζπγθξάηεζεο θαη αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ ηνπ, ππνιείπεηαη θαηά πνιχ ηνπ αληίζηνηρνπ πιεζπζκνχ ηνπ 1961. Σελ ηειεπηαία δεθαεηία ππνινγίζηκε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ εκθάληζε ν λνκφο Εαθχλζνπ (4,2% ηελ πεξίνδν 1991-97), κηθξφηεξε ν λνκφο Κεθαιιελίαο & Ηζάθεο (2,7% αληίζηνηρα), ελψ ν πιεζπζκφο ηνπ λνκνχ Λεπθάδαο θαηά ην δηάζηεκα απηφ νπζηαζηηθά παξέκεηλε ν ίδηνο. Αμηνζεκείσην ζηνηρείν είλαη φηη ην 1997 ε Εάθπλζνο είρε θπζηθή αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ 1,1% αλά 1.000 θαηνίθνπο, έλαληη 0% ηεο ρψξαο. Σν αληίζηνηρν πνζνζηφ ζην λνκφ Κεθαιιελίαο ήηαλ -4,2%. πγθξηηηθά ζηνηρεία Γεληθά ε εμέιημε ηνπ πιεζπζκνχ ζηα Ηφληα Νεζηά εκθαλίδεη πςειφηεξε αχμεζε απφ ηελ αληίζηνηρε ηεο ρψξαο, γεγνλφο ην νπνίν δελ νθείιεηαη ζε θπζηθή αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ (ππεξνρή γελλήζεσλ έλαληη ζαλάησλ) αιιά ζε εηζξνή κεηαλαζηψλ απφ άιιεο πεξηθέξεηεο θαη ην εμσηεξηθφ, θπξίσο ζην λνκφ Κέξθπξαο. Αμηνζεκείσην είλαη φηη ζηα κηθξά λεζηά ηεο Πεξηθέξεηαο παξαηεξείηαη ζε γεληθέο γξακκέο ζπγθξάηεζε ηνπ πιεζπζκνχ, γεγνλφο ην νπνίν απνηέιεζε έλαλ απφ ηνπο βαζηθνχο ζηφρνπο ηνπ ΠΔΠ Ηνλίσλ Νήζσλ 94-99. Ζ ππθλφηεηα ηνπ πιεζπζκνχ ησλ Ηφλησλ Νεζηψλ ήηαλ 84 θάηνηθνη αλά ηεηξ. ρικ., κεγαιχηεξε δειαδή απφ ηελ αληίζηνηρε ηεο ρψξαο (78 θάηνηθνη), ελδνπεξηθεξεηαθά δε ήηαλ ππεξδηπιάζηα ζηελ Κέξθπξα (165 θάη. /ηεηξ. ρικ.) θαη κηθξφηεξε ηνπ εκίζεσο ζηελ Κεθαιιελία & Ηζάθεο (36 θαη. / ηεηξ. ρικ.). Ζ εμέιημε θαζ' νκάδεο ειηθηψλ παξακέλεη αλεζπρεηηθή. Καηά ηελ πεξίνδν 1981-1991 παξαηεξήζεθε κείσζε θαηνίθσλ φζνλ αθνξά ζηηο ειηθίεο θάησ ησλ 44 εηψλ θαη αχμεζε ζηηο ειηθίεο άλσ ησλ 45 εηψλ. Σν πνζνζηφ ηνπ γεξαζκέλνπ πιεζπζκνχ ζηα Ηφληα ζε ζχγθξηζε κε ην αληίζηνηρν ηεο ρψξαο είλαη πςειφηεξν. Πεξηθεξεηαθφ Α.Δ.Π. Σν πξαγκαηηθφ θαηά θεθαιήλ Αθαζάξηζην Πεξηθεξεηαθφ Πξντφλ (ΑΠΠ) ηεο Πεξηθέξεηαο αλήιζε ζε 18,4 ρηι. ην 2005, θαηαηάζζνληάο ηελ 5 ε ζε ζρέζε κε ηηο 13 πεξηθέξεηεο ηεο ρψξαο. Ζ Πεξηθέξεηα παξάγεη ην 1,8% ηνπ ζπλνιηθνχ Αθαζάξηζηνπ Δγρψξηνπ Πξντφληνο ηεο ρψξαο (12 ε ζηε ζεηξά θαηάηαμεο κεηαμχ ησλ 13 πεξηθεξεηψλ ηεο ρψξαο). 4

Γείθηεο επεκεξίαο Πεξηθέξεηαο Ηνλίσλ Νήζσλ 2005 Πεξηθέξεηα Ηνλίσλ Νήζσλ Μέζνο φξνο ρψξαο Καηάηαμε ζε ζρέζε κε ηηο 13 πεξηθέξεηεο ΑΔΠ θαηά θεθαιή 2005 18,4 ρηι.επξψ 20,6 5 Απνηακηεπηηθέο θαηαζέζεηο αλά θάηνηθν 2005 10,0 ρηι.επξψ 12,2 4 Γει. εηζφδεκα αλά θνξνινγνχκελν 2005 10,9 ρηι.επξψ 13,7 13 Φφξνο εηζνδ. αλά θνξνινγνχκελν 2005 0,73 ρηι.επξψ 1,22 12 Φπζηθή αχμεζε πιεζπζκνχ/ 1000 θαηνίθνπο Μαζεηέο δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο/ 1000 θαηνίθνπο 2005-1,2 0,2 9 2005 64 63 7 Μαζεηέο δεκνηηθνχ/ 1000 θαηνίθνπο 2005 59 58 8 Πνζνζηφ αλεξγίαο 2006 11,2 8,9 2 πκκεηνρή ζηα ζπλνιηθά κεγέζε ηεο ρψξαο ΑΔΠ 2005 1,8 % 12 Φνξνινγνχκελνη 2005 2,0 % 12 Γεισζέλ ζηελ εθνξία εηζφδεκα 2005 1,6 % 13 Φφξνο εηζνδήκαηνο θ.π. 2005 1,2 % 13 Απνηακηεπηηθέο θαηαζέζεηο 2005 1,6 % 13 Πεγή: economics: νη Ννκνί ηεο Διιάδαο Απαζρφιεζε ηελ Πεξηθέξεηα ε γεσξγία απνξξνθά πεξίπνπ 20.000 απφ ηηο 75.000 απαζρνινχκελνπο (πνζνζηφ 26,7%), πνζνζηφ πάλσ απφ ην 25% θαη ζαθψο κεγαιχηεξν απφ ην αληίζηνηρν ηεο ρψξαο, παξνπζηάδεη φκσο θαζνδηθή ηάζε. Ζ απαζρφιεζε ζηε κεηαπνίεζε εκθάληζε ζαθή πησηηθή ηάζε θαηά ηελ δεθαεηία ηνπ 1990 θαη έραζε ζρεδφλ 2.000 ζέζεηο εξγαζίαο θαηά ηελ πεξίνδν 1991-97, ελψ ην 1997 αλήξρεην ζε 12.000 άηνκα. Ζ ππφινηπε απαζρφιεζε, 43.000 άηνκα ή πνζνζηφ 57,6% ζπγθεληξψλεηαη ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ. ΔΣΟ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ % ΥΩΡΑ % Πξσηνγελήο Σνκέαο 1997 26,70 19,80 Γεπηεξνγελήο Σνκέαο 1997 16,00 22,50 Σξηηνγελήο Σνκέαο 1997 57,30 57,70 Δληππσζηαθή άλνδν εκθαλίδεη ην ρνλδξηθφ θαη ιηαληθφ εκπφξην, ελψ απξφβιεπηε ππήξμε ε κείσζε ηεο απαζρφιεζεο ζηα εζηηαηφξηα θαη μελνδνρεία, ε νπνία φκσο εμεγείηαη απφ ηελ θάκςε ηνπ ηνπξηζκνχ ηα ηειεπηαία ρξφληα. Απηή ε θιαδηθή θαηαλνκή ηεο απαζρφιεζεο ζηα Ηφληα Νεζηά κπνξεί ζηελ νπζία λα κελ είλαη ηδηαίηεξα δηαθσηηζηηθή, γηαηί σο πεξηνρή κε πςειφ ηνπξηζκφ, γεσξγία θαη εκπφξην θαζψο θαη δηάθνξεο ζπκπιεξσκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, δεκηνπξγεί 5

επθαηξίεο απαζρφιεζεο θαη κάιηζηα ππάξρεη ελίνηε εθηεηακέλε πνιπαπαζρφιεζε κεηαμχ ησλ θχξησλ ηνκέσλ δξαζηεξηφηεηαο (γεσξγία, ηνπξηζκφο, θαηαζθεπέο). Απφ ηελ άιιε πιεπξά ην εξγαηηθφ δπλακηθφ ηνπ γεσξγηθνχ ηνκέα είλαη αξθεηά γεξαζκέλν (νη ηξεηο ζηνπο ηέζζεξηο απαζρνινχκελνπο είλαη άλσ ησλ 45 εηψλ) κε απνηέιεζκα λα κελ ππάξρεη ζνβαξφο θίλδπλνο εθξνήο εξγαδνκέλσλ ηνπ γεσξγηθνχ ηνκέα πξνο άιινπο ηνκείο, αιιά παξάιιεια λα ππάξρεη δπζθνιία πξνζέιθπζεο λέσλ ζηνλ ηνκέα απηφ. Αλεξγία Σν πνζνζηφ αλεξγίαο ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, αλ θαη ηα ηειεπηαία έηε παξνπζίαζε απμεηηθή ηάζε, παξακέλεη ζε ζρεηηθνχο φξνπο ζηαζεξφ θαη ην 1998 αλήιζε ζην 3,9%, πνζνζηφ ζην νπνίν είρε αλέιζεη θαη ην 1994. Δπί ηνπ ζπλφινπ ησλ αλέξγσλ, ε αλεξγία ην 1997 ζπγθεληξψζεθε: ζηνπο λένπο, αλ θαη ζε ρακειφηεξν βαζκφ (23%) απφ ην ζχλνιν ηεο ρψξαο (31,0%), ζηηο γπλαίθεο (7,6%), ζηνπο λενεηζεξρφκελνπο ζηελ αγνξά εξγαζίαο, ελψ πεξίπνπ ν έλαο ζηνπο δχν αλέξγνπο είλαη καθξνρξφληνο άλεξγνο (ηνπιάρηζηνλ έλα έηνο ζηελ αλεξγία). Σα ραξαθηεξηζηηθά ηεο αλεξγίαο ππνδειψλνπλ κηθξφ αξηζκφ πξνζιήςεσλ παξά ηελ αχμεζε ησλ απνιχζεσλ. Δπηπιένλ ε ζπγθξάηεζε ζρεηηθά ρακεινχ πνζνζηνχ αλεξγίαο ζηα Ηφληα, φπσο θαη ζε άιιεο λεζηψηηθεο πεξηθέξεηεο, πξνθαλψο νθείιεηαη επίζεο ζηε δηάξζξσζε ηεο παξαγσγήο ζηηο πεξηνρέο απηέο. Οη κηθξέο νηθνγελεηαθέο εθκεηαιιεχζεηο πνπ θπξηαξρνχλ ζε φινπο ηνπο θιάδνπο ηεο νηθνλνκίαο ραξαθηεξίδνληαη απφ ζρεηηθή ζηαζεξφηεηα ζηελ απαζρφιεζε, ελψ ε ζπκκεηνρή ηεο αλαδηαξζξσλφκελεο κεηαπνίεζεο είλαη ζρεηηθά κηθξή. Απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά είλαη ζπλεπή κε ηηο παξαηεξνχκελεο ζηελ αλεξγία εμειίμεηο. Δίλαη πξνθαλέο φηη ηα πνζνζηά απηά ηεο αλεξγίαο ζπλδένληαη επίζεο ζηελά κε ηελ θπξίαξρε ζέζε ηνπ επνρηθνχ ηνπξηζκνχ ζηελ νηθνλνκία ησλ λνκψλ ηεο Πεξηθέξεηαο. Ζ επνρηθφηεηα ηεο εγγεγξακκέλεο αλεξγίαο είλαη αλάινγε κε ηνλ βαζκφ ηεο ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο ησλ λνκψλ. Σνπο ζεξηλνχο κήλεο, ιφγσ ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη αλάινγα κε ην κέγεζφο ηεο, παξαηεξνχληαη ειιείςεηο πξνζσπηθνχ θαη γηα ην ιφγν απηφ πξνζέξρνληαη ζηα λεζηά ηεο Πεξηθέξεηαο νηθνλνκηθνί κεηαλάζηεο εκεδαπνί θαη αιινδαπνί, ψζηε λα θαιπθζεί ε επνρηαθή δήηεζε. Δίλαη πηζαλφλ ηα άηνκα απηά φηαλ επηζηξέθνπλ ζηελ έδξα ηνπο λα εγγξάθνληαη εθεί σο άλεξγνη γηα ηε ρεηκεξηλή πεξίνδν. ην βαζκφ πνπ ηα άηνκα απηά ηνπο ρεηκεξηλνχο κήλεο απαζρνινχληαη ζηε γεσξγία ην πξφβιεκα ηεο επνρηθφηεηαο δελ είλαη ηφζν έληνλν φζν αξρηθά εκθαλίδεηαη. Σα ραξαθηεξηζηηθά ηεο αλεξγίαο αλά θχιν δείρλνπλ κεγαιχηεξν πνζνζηφ αλεξγίαο κεηαμχ ησλ γπλαηθψλ (11,70%) ζε ζρέζε κε ην αληίζηνηρν πνζνζηφ κεηαμχ ησλ αλδξψλ (5,43%). Δπίζεο, κεγάιε δηαθνξά ππάξρεη κεηαμχ ησλ κε νηθνλνκηθά ελεξγψλ γπλαηθψλ (42%) ζε ζρέζε κε ηνπο κε νηθνλνκηθά ελεξγνχο άλδξεο (17,31%). 6

Πιεζπζκφο θαηά θχιν θαη θαηάζηαζε απαζρφιεζεο θαηά ην Γ Σξίκελν 2005 Πιεζπζκόο ειηθίαο 15 έσο 64 εηώλ θαηά θύιν θαη θαηάζηαζε απαζρόιεζεο Καηάζηαζε απαζρόιεζεο ΓΤΝΑΗΚΔ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ ΤΝΟΛΟ Δξγαηηθό Γπλακηθό Απαζρνινύκελεο Άλεξγεο Με νηθνλνκηθά ελεξγέο 68.814 39.862 35.199 4.663 28.951 Καηάζηαζε απαζρόιεζεο ΑΝΓΡΔ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ ΤΝΟΛΟ Δξγαηηθό Γπλακηθό Απαζρνινύκελνη Άλεξγνη Με νηθνλνκηθά ελεξγνί 69.325 57.321 54.209 3.112 12.004 Πεγή: Γ.Γ. Δ..Τ.Δ, Έξεπλα Δξγαηηθνχ Γπλακηθνχ, Γ Σξίκελν 2005 - Δπεμεξγαζία ζηνηρείσλ Γ.Γ.Η. Γείθηεο Απαζρφιεζεο πιεζπζκνχ ειηθίαο 15 έσο 64 εηψλ θαηά θχιν θαηά ην Γ Σξίκελν 2005 ΓΤΝΑΗΚΔ ΤΝΟΛΟ πκκεηνρή ζην Δξγαηηθό Γπλακηθό Πνζνζηό Απαζρόιεζεο Πνζνζηό Αλεξγίαο Με νηθνλνκηθά ελεξγέο ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 100 57,9 51,2 11,7 42,1 ΑΝΓΡΔ ΤΝΟΛΟ πκκεηνρή ζην Δξγαηηθό Γπλακηθό Πνζνζηό Απαζρόιεζεο Πνζνζηό Αλεξγίαο Με νηθνλνκηθά ελεξγνί ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 100 82,7 78,2 5,4 17,3 Πεγή: Γ.Γ. Δ..Τ.Δ, Έξεπλα Δξγαηηθνχ Γπλακηθνχ, Γ Σξίκελν 2005 - Δπεμεξγαζία ζηνηρείσλ Γ.Γ.Η. Πξφζθαηα ζηνηρεία δείρλνπλ φηη παξά ηελ αχμεζε ηεο αλεξγίαο πνπ θαηαγξάθεθε ηνλ Απξίιην ηνπ 2009 ζε φιεο ηηο πεξηθέξεηεο, εμαίξεζε απνηεινχλ νη πεξηθέξεηεο Ηνλίσλ Νήζσλ θαη Γπηηθήο Διιάδαο. ηελ Πεξηθέξεηα Ηνλίσλ Νήζσλ ε αλεξγία κεηψζεθε ζην 12,1% έλαληη ηνπ 17,1% πνπ ήηαλ πέξπζη. 7

Πεγή: Δθεκεξίδα «Σν Βήκα» 8

ΠΗΝ ΔΛΛΑΓΑ ΔΠΗΥΔΗΡΖΗΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΖΜΟΤ ΕΑΚΤΝΘΗΧΝ Έλα ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθφ ηεο αλεξγίαο είλαη ε έληνλε επνρηθή δηαθχκαλζή ηεο ε νπνία είλαη ζε επζεία ζπλάξηεζε κε ηελ επνρηθφηεηα πνπ παξνπζηάδεη ε ηνπξηζηηθή θίλεζε ζηελ πεξηνρή. Αλ θαη ην δηάγξακκα πνπ αθνινπζεί απνηππψλεη ηε κεηαβνιή ηεο αλεξγίαο αλά ηξίκελν γηα ην δηάζηεκα 2002-2006 ζε επίπεδν Πεξηθέξεηαο θαη Υψξαο είλαη πνιχ εχθνιν λα νδεγεζνχκε ζηελ παξαδνρή φηη ε δηαθχκαλζε ηεο αλεξγίαο ζηελ Πεξηθέξεηα πξνθχπηεη απφ ηελ έληνλε δηαθχκαλζε ηεο αλεξγίαο θπξίσο ζηε Εάθπλζν θαη ζηελ Κέξθπξα πνπ απνηεινχλ ηνπο πιένλ ζεκαληηθνχο (απφ άπνςε αθίμεσλ θαη δπλακηθφηεηαο θιηλψλ) ηνπξηζηηθνχο πξννξηζκνχο ηνπ Ηνλίνπ. 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 Α Β Γ Γ Α Β Γ Γ Α Β Γ Γ Α Β Γ Γ Α Β Γ Γ 2002 2003 2004 2005 2006 ΠΗΝ 13,1 6,0 5,7 11,0 15,4 8,8 6,8 13,5 18,7 10,4 4,7 11,3 12,8 8,4 5,4 7,8 16,7 11,8 7,4 8,9 ΔΛΛΑΓΑ 10,9 9,6 9,5 9,7 9,9 8,9 8,8 9,5 11,2 10,2 10,1 10,4 10,4 9,6 9,7 9,7 9,7 8,8 8,3 8,8 Πεγή: ΔΤΔ Σξηκελία Έξεπλα Δξγαηηθνχ δπλακηθνχ, Δπεμεξγαζία ΑΕ ΑΔ Δπίπεδν Δθπαίδεπζεο Σν επίπεδν εθπαίδεπζεο ηφζν ηνπ πιεζπζκνχ ησλ Ηφλησλ Νήζσλ φζν θαη ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ θαίλεηαη φηη πζηεξεί ππνινγίζηκα απφ ην κέζν φξν ηεο ρψξαο. Δηδηθφηεξα νη πηπρηνχρνη αληηπξνζσπεχνπλ πνζνζηφ κφλν 10% ηνπ πιεζπζκνχ ειηθίαο 25-59 εηψλ ζηα Ηφληα, ελψ ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο αλέξρνληαη ζε 17%. Αληίζεηα νη απφθνηηνη ή κε ηνπ Γεκνηηθνχ ήηαλ 67% ζηελ Πεξηθέξεηα ελψ ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο 51%. Τγεία Πξφλνηα Οη θιίλεο ζεξαπεπηεξίσλ ζηελ Πεξηθέξεηα ην 1996 αλήξρνλην ζε 997 ή 5,01 αλά 1.000 θαηνίθνπο, ελψ ν αληίζηνηρνο κέζνο φξνο ηεο ρψξαο ήηαλ 5,26. Σν βαζηθφ κεηνλέθηεκα ησλ ππνδνκψλ πγείαο θαη πξφλνηαο είλαη φηη δελ είλαη νξγαληθά εληαγκέλεο ζε έλα πιήξεο πξφγξακκα πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο θξνληίδαο γηα ηελ πγεία ην νπνίν λα θαιχπηεη ηηο αλάγθεο ηνπ ηδηφκνξθνπ λεζησηηθνχ ρψξνπ θαη ηνπο ζεξηλνχο κήλεο, ιφγσ ηεο απμεκέλεο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο. 9

Αλάπηπμε ηεο Τπαίζξνπ ζνλ αθνξά ζηνλ αγξνηηθφ πιεζπζκφ, φινη νη λνκνί, αλεμάξηεηα ηεο ζπκκεηνρήο ηνπ αζηηθνχ ή εκηαζηηθνχ πιεζπζκνχ, έρνπλ κεγάιε ζπκκεηνρή ηνπ αγξνηηθνχ πιεζπζκνχ, ππεξδηπιάζηα ηνπ πνζνζηνχ ηεο ρψξαο (28,1%). Ζ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε φκσο ζπλέβαιε ζε κηα εθηεηακέλε ππνρψξεζε ηεο αγξνηηθήο ζχλζεζεο ηνπ πιεζπζκνχ θαη ηνπ αγξνηηθνχ ραξαθηήξα ηνπ ρψξνπ θαη επέθηαζε ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο αζηηθνπνίεζεο πνπ κε ηελ ζεηξά ηεο ζπλέβαιε ζηελ πεξαηηέξσ εμέιημε ησλ παξαγσγηθψλ ηνκέσλ. Ο ίδηνο δειαδή πιεζπζκφο εγθαηαιείπνληαο ηα παξαδνζηαθά επαγγέικαηα πεξλάεη ζε άιια θαη ε παξαγσγηθή δηαδηθαζία πνπ κεηεμειίζζεηαη ραξαθηεξίδεη ην ρψξν. ην πιαίζην ησλ ελδνπεξηθεξεηαθψλ αληζνηήησλ πνπ θαηαγξάθνληαη ζε φιεο ηηο Πεξηθέξεηεο θαη θαζηζηνχλ πξνβιεκαηηθέο θάπνηεο πεξηνρέο, ζα πξέπεη λα αλαθεξζνχλ επίζεο νη εζσηεξηθέο πεξηνρέο, πνπ απνηεινχλ ηελ πίζσ φςε ησλ ηνπξηζηηθψλ παξαιηαθψλ πεξηνρψλ, θαζψο θαη ηα κηθξά λεζηά. ηηο πεξηνρέο απηέο ζα πξέπεη λα εθαξκνζζεί, κε θαηάιιειεο εμεηδηθεχζεηο, ην πξφηππν ηεο νινθιεξσκέλεο αλάπηπμεο ηεο ππαίζξνπ, κε ηδηαίηεξε έκθαζε ζηελ αλάδεημε ησλ ηκάλησλ ζχλδεζεο ησλ κεγάισλ λεζηψλ κε ηα κηθξά λεζηά θαη ησλ παξαιηαθψλ αλεπηπγκέλσλ πεξηνρψλ κε ηηο ππνβαζκηζκέλεο εζσηεξηθέο πεξηνρέο. ηηο πεξηνρέο απηέο πξνηείλεηαη ε αλάδεημε ησλ αμηφινγσλ θπζηθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ πφξσλ, πνπ ζα επηθέξεη κηα ζηξνθή ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο θαη ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο πξνο ηελ αμηνπνίεζε ησλ ηνπηθψλ πφξσλ, πξνο ηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, ηαπηφρξνλα κε ηηο πθηζηάκελεο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ πξσηνγελνχο θαη ελίνηε ηνπ δεπηεξνγελνχο ηνκέα πνπ ρξήδνπλ αλαβάζκηζε ζην πιαίζην ησλ αξρψλ ηεο αεηθνξίαο. Σνκείο Παξαγσγήο Α. Πξσηνγελήο ηνκέαο Ο αγξνηηθφο ρψξνο κε ην πξφηππν ηεο αεηθφξνπ αλάπηπμεο, φπσο εμάιινπ ηίζεηαη θαη απφ ηελ Agenda 2000, αξρίδεη λα απνηειεί ρψξν άζθεζεο πνιιαπιψλ παξαγσγηθψλ θαη πνιηηηζκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ είλαη δσηηθέο γηα ην θνηλσληθφ ζχλνιν. Ζ βησζηκφηεηα ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ απαηηεί κηα παξαγσγηθή βάζε ζηεξηγκέλε ζηελ ηνπηθή αλάπηπμε, ζηελ αμηνπνίεζε ησλ ηνπηθψλ πφξσλ, ηνπ ηνπηθνχ δπλακηθνχ θαη ζηε βειηίσζε ησλ ππνδνκψλ, ψζηε λα ελζαξξπλζνχλ νη ζπκπιεξσκαηηθέο θαη ελαιιαθηηθέο σο πξνο ηνλ πξσηνγελή ηνκέα δξαζηεξηφηεηεο κε ζηφρν ηελ ζπγθξάηεζε ηνπ πιεζπζκνχ ζηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο. εκεηψλεηαη φηη ην ζηνηρείν ηεο κνλνθαιιηέξγεηαο ραξαθηήξηδε γηα πνιιά ρξφληα ηελ Πεξηθέξεηα ζην ζχλνιφ ηεο. Σα ηειεπηαία ρξφληα νη παξαδνζηαθέο θαιιηέξγεηεο εκπινπηίδνληαη κε ζηφρν ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηνπ ηνπηθνχ πιεζπζκνχ. Σέηνηεο θαιιηέξγεηεο είλαη ηα θεπεπηηθά, ηα δεκεηξηαθά, ηα εζπεξηδνεηδή, αιιά θαη θηελνηξνθηθά θπηά. Έηζη, δεκηνπξγείηαη κηα εηθφλα πνιπθαιιηέξγεηαο, ζε φια ηα επίπεδα ηεο Πεξηθέξεηαο. Ο πξσηνγελήο ηνκέαο αληηπξνζσπεχεη ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ ΑΠΠ, πςειφηεξν ηνπ κέζνπ πνζνζηνχ ηεο ρψξαο, 17% έλαληη 15% αληίζηνηρα, αιιά θαη εδψ παξνπζηάδνληαη ζεκαληηθέο δηαθνξνπνηήζεηο κεηαμχ ησλ λνκψλ. Ζ αμία παξαγσγήο ηνπ πξσηνγελνχο ηνκέα ζηα Ηφληα Νεζηά, σο πνζνζηφ ηεο παξαγσγήο ηεο ρψξαο, αλήιζε ην 1996 ζε 2,5% απφ 1,97% πνπ ήηαλ ην 1994. Ζ δηάξζξσζε ηνπ πξσηνγελνχο ηνκέα ηεο Πεξηθέξεηαο ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ 10

επηθξάηεζε ηεο θπηηθήο παξαγσγήο έλαληη ηεο δσηθήο θαη ηελ θπξηαξρία ηεο ειαηνθαιιηέξγεηαο ζην ζχλνιν ηεο θπηηθήο παξαγσγήο. Ζ γεσξγηθή γε θαηαιακβάλεη ζρεηηθά κηθξή έθηαζε. Ζ έληνλε ηνπξηζηηθή αλάπηπμε ησλ λεζηψλ ηα ηειεπηαία ρξφληα νδήγεζε ζε κεηαβνιή ησλ ρξήζεσλ γεο κε απνηέιεζκα ε γεσξγηθή γε λα εγθαηαιείπεηαη ελ κέξεη ζηαδηαθά. Ζ θαιιηεξγήζηκε έθηαζε ηεο Πεξηθέξεηαο αλέξρεηαη ζε 791.968 ζηξέκκαηα, θαηά ηα ηειεπηαία ρξφληα φκσο ζπλερψο κεηψλεηαη ιφγσ ηεο πίεζεο πνπ δέρεηαη ε γε γηα άιιεο ρξήζεηο, θπξίσο ιφγσ ηεο επέθηαζεο ηνπ ηνπξηζηηθνχ ηνκέα. Σν 43,4% ηεο γεσξγηθήο γεο ησλ Ηνλίσλ Νήζσλ επξίζθεηαη ζην Ννκφ Κεξθχξαο. ζνλ αθνξά ηηο αξδεχζεηο, παξά ην γεγνλφο νηη ηα ηειεπηαία ρξφληα ππάξρεη επέθηαζε ησλ αξδεχζεσλ, κφλν ην 6,0% πεξίπνπ ησλ εθηάζεσλ αξδεχεηαη έλαληη ηνπ 33,4% ηεο ρψξαο. Σν 60% ησλ αξδεπφκελσλ εθηάζεσλ επξίζθεηαη ζην λνκφ Κεξθχξαο θαη ην ππφινηπν πνζνζηφ θαηαλέκεηαη θπξίσο κεηαμχ ηνπ λνκνχ Λεπθάδαο θαη ηνπ λνκνχ Κεθαιιελίαο & Ηζάθεο, ελψ ν λνκφο Εαθχλζνπ ζηεξείηαη ζρεδφλ πιήξσο ηέηνησλ εθηάζεσλ. Πεξηζζφηεξν απφ ην ήκηζπ (55,5%) ηνπ ζπλφινπ ηεο γεσξγηθήο γεο ηεο Πεξηθέξεηαο θαιχπηεηαη απφ δελδξψδεηο θαιιηέξγεηεο, ην 95% ησλ νπνίσλ αθνξνχλ ειαηψλεο. Σν 23% ηεο αγξνηηθήο γεο αθνξά αξνηξηαίεο θαιιηέξγεηεο, ην 8% θαιχπηεηαη απφ ακπέινπο, ην 2,5% είλαη θεπεπηηθή γε θαη ην ππφινηπν αθνξά αγξαλάπαπζε. Οη αξδεπφκελεο εθηάζεηο ρξεζηκνπνηνχληαη θαηά 45% ζε αξνηξηαίεο θαιιηέξγεηεο, θαηά 40% ζηελ παξαγσγή θεπεπηηθψλ θαη θαηά 15% ζε δελδξψδεηο θαιιηέξγεηεο. ην λνκφ Κέξθπξαο ε ειαηνθαιιηέξγεηα είλαη ε θπξίαξρε κνξθή γεσξγηθήο εθκεηάιιεπζεο. Σα ηειεπηαία ρξφληα παξαηεξείηαη εγθαηάιεηςε ησλ αξνηξηαίσλ θαιιηεξγεηψλ θαη αχμεζε ζηηο δελδξψδεηο, ελψ ε έιιεηςε πδάησλ γηα άξδεπζε έρεη πξνθαιέζεη κείσζε ζηελ παξαγσγή θεπεπηηθψλ. ην λνκφ Κεθαιιελίαο & Ηζάθεο ε γεσξγηθή γε είλαη πνιχ πεξηνξηζκέλε, εμαηηίαο ηεο κηθξήο γνληκφηεηαο. Σα δάζε ζηα Ηφληα Νεζηά εληάζζνληαη θπξίσο ζηελ θαηεγνξία ησλ αηζζεηηθψλ δαζψλ κε ειάρηζηεο πνζφηεηεο παξαγσγήο θπξίσο ζηξνγγπιήο μπιείαο. Ζ αιηεία αζθείηαη ζρεδφλ εξαζηηερληθά ζε φια ηα Ηφληα Νεζηά κε εμαίξεζε ηηο κνλάδεο ηρζπνθαιιηέξγεηαο πνπ φκσο είλαη ιίγεο θαη ζρεηηθά κηθξέο. ην λνκφ Κεθαιιελίαο & Ηζάθεο ιεηηνπξγνχλ νη πεξηζζφηεξεο ζε αξηζκφ θαη δπλακηθφηεηα ηρζπνηξνθηθέο κνλάδεο θαη ηρζπνγελλεηηθνί ζηαζκνί (10), εθ ησλ νπνίσλ 3 κφλνλ έρνπλ παξαγσγηθφηεηα άλσ ησλ 200 ηφλσλ εηεζίσο ελψ ζην λνκφ Εαθχλζνπ δελ ππάξρεη θακία. Οη ζεκαληηθφηεξεο αιιαγέο πνπ παξαηεξήζεθαλ ζην θαιιηεξγεηηθφ ζχζηεκα ηεο Πεξηθέξεηαο θαηά ηα ηειεπηαία ρξφληα είλαη ε εγθαηάιεηςε νξηζκέλσλ κεηνλεθηηθψλ νξεηλψλ εθηάζεσλ αιιά θαη ε αλάπηπμε ηεο ηρζπνθαιιηέξγεηαο, θπξίσο ζηελ Κεθαιιελία. Ζ ζηαζηκφηεηα ηεο αλάπηπμεο ηνπ πξσηνγελνχο ηνκέα ζηα Ηφληα Νεζηά, παξά ην φηη πξφθεηηαη γηα ηνλ δεχηεξν ζε ζεκαζία ηνκέα ηεο Πεξηθέξεηαο κεηά ηνλ ηνπξηζκφ, ζπλδπάδεηαη κε έιιεηςε εχθνξσλ πεδηλψλ εδαθψλ θαζψο θαη πδάηηλσλ πφξσλ γηα αξδεχζεηο. Έηζη, ε εμέιημή ηνπ βαζίζηεθε ζηε βειηίσζε θαη ζηελ ζρεηηθή αλάπηπμε νξηζκέλσλ θπξίαξρσλ παξαδνζηαθψλ μεξηθψλ θαιιηεξγεηψλ. Β. Γεπηεξνγελήο ηνκέαο Σα Ηφληα Νεζηά κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ έλα επηηπρεκέλν παξάδεηγκα ζπλεξγαζίαο ησλ παξαγσγηθψλ ηνκέσλ θαη είλαη εθηθηή ε εθαξκνγή κηαο 11

ζηξαηεγηθήο αλάπηπμεο ηνπ δεπηεξνγελνχο ηνκέα κέζα απφ ηελ δηαζχλδεζε ηεο κεηαπνίεζεο κε ηελ αγξνηηθή παξαγσγή αιιά θαη κε ηελ ηνπξηζηηθή αγνξά, θαζψο θαη ηελ δεκηνπξγία ηεο θαηάιιειεο ππνδνκήο γηα ηελ πξνψζεζε ησλ κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ ηεο Ηφληαο νηθνλνκίαο. Δπεηδή ε πνξεία ηεο κεηαπνίεζεο ζηα Ηφληα Νεζηά γεληθά επεξεάδεηαη απφ ηηο αλάγθεο ηεο ηνπξηζηηθήο βηνκεραλίαο θαη απφ ηνπο δηαζέζηκνπο πφξνπο ηεο Πεξηθέξεηαο γη απηφ θαη επηθεληξψλεηαη θπξίσο ζηνπο θιάδνπο ηξνθίκσλ θαη πνηψλ, επίπισλ, ρεκηθψλ νπζηψλ θαη πξντφλησλ απφ κε κεηαιιηθά νξπθηά. Ο δεπηεξνγελήο ηνκέαο είλαη αξθεηά κεησκέλεο ζεκαζίαο γηα ηελ νηθνλνκηθή δσή ηεο Πεξηθέξεηαο, ζαθψο κηθξφηεξε ζε ζρέζε κε ηελ ππφινηπε Διιάδα, αληηπξνζσπεχνληαο κφλν ην 14% ηνπ ΑΠΠ έλαληη 25% πνπ είλαη γηα ην ζχλνιν ηεο ρψξαο. Γ. Σξηηνγελήο ηνκέαο Ζ Πεξηθέξεηα θαηέρεη εμέρνπζα ζέζε ζηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε ηφζν ζε επίπεδν ρψξαο, φζν θαη ζε επίπεδν Δπξσπατθήο Έλσζεο. Γεληθά, ν ηνπξηζκφο απνηειεί γηα ηελ Πεξηθέξεηα ηε ζεκαληηθφηεξε θαη δπλακηθφηεξε δξαζηεξηφηεηα ηεο νηθνλνκίαο ηεο. Χζηφζν θαη ην ρνλδξεκπφξην είλαη αξθεηά αλεπηπγκέλν, ε δε πεξαηηέξσ αλάπηπμή ηνπ είλαη ζπλάξηεζε ηεο δεκηνπξγίαο θαηάιιεισλ ρσξηθψλ ππνδνκψλ. Ζ Πεξηθέξεηα ραξαθηεξίδεηαη απφ κεγάιεο ελδνπεξηθεξεηαθέο αληηζέζεηο αλάκεζα αθελφο ζηηο ηνπξηζηηθά αλαπηπγκέλεο πεξηνρέο αθεηέξνπ ζηηο πξνβιεκαηηθέο πεξηνρέο ηεο ελδνρψξαο θαζψο θαη ζηα κηθξά λεζηά. Ζ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε πνπ δέρεηαη ε Πεξηθέξεηα θαη θπξίσο ε Κέξθπξα θαη ε Εάθπλζνο αθελφο κελ ηνλίδεη ηελ ηνπηθή νηθνλνκία, αθεηέξνπ ζπκβάιιεη ψζηε ην ηνπξηζηηθφ πξντφλ λα αθνινπζεί ηνλ θιαζζηθφ θχθιν δσήο ηνπ (αλάθακςε, θάκςε, θ.ι.π.), ππάξρεη δε ε πηζαλφηεηα αλ δελ ιεθζνχλ ηα θαηάιιεια κέηξα λα νδεγεζεί ην παξαγσγηθφ ζχζηεκα ζε αδηέμνδν. Οη φπνηεο αιινηψζεηο πξνθιεζνχλ απφ ηελ απφιπηε εμάξηεζε ηεο λεζησηηθήο νηθνλνκίαο απφ ηνλ ηνπξηζκφ ζα έρνπλ σο πηζαλφ απνηέιεζκα λα εθηεζεί απηή ζε δηαθπκάλζεηο δήηεζεο, ζε έληνλε επνρηθφηεηα, ζε αδπλακία αμηνπνίεζεο ησλ ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκάησλ θαη ζα δεκηνπξγεζνχλ πξνβιήκαηα θνηλσληθήο θαη πνιηηηζκηθήο ζπλνρήο ηα νπνία ζα κπνξνχλ λα αλαζηξαθνχλ κφλν κε έγθαηξε ιήςε ησλ θαηάιιεισλ κέηξσλ. Ζ ζπκκεηνρή ηνπ ηξηηνγελνχο ηνκέα ζηελ δηακφξθσζε ηνπ ΑΠΠ είλαη θαηά πνιχ πςειφηεξε απηήο ηνπ ζπλφινπ ηεο ρψξαο, 69% γηα ηα Ηφληα Νεζηά έλαληη 60%ηεο ρψξαο, θαη κφλν ν Ννκφο Εαθχλζνπ δηαθνξνπνηείηαη θάπσο κε 57,1%. Ζ ζχγθξηζε ησλ πνζνζηψλ κεηαμχ ηνπ αξηζκνχ ησλ απαζρνινπκέλσλ ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα κε απηά ηεο ζπκκεηνρήο ηνπ ζηνλ ζρεκαηηζκφ ηνπ ΑΔΠ ζε επίπεδν Πεξηθέξεηαο θαη ζπλφινπ ρψξαο καο δείρλεη κηα ζαθψο θαιχηεξε απφδνζε παξαγσγηθφηεηα ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ πιεζπζκνχ ζ απηφλ ηνλ ηνκέα, θχξηα ιφγσ ηεο ελαζρφιεζήο ηνπο κε ηνλ ηνπξηζκφ. Πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ Σα Ηφληα Νεζηά, ιφγσ ηεο γεσγξαθηθήο ηνπο ζέζεο, δηαδξακάηηζαλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ ηζηνξία ηνπ Βπδαληίνπ. Σα λεζηά αληηκεησπίζηεθαλ γηα πξψηε θνξά σο δηνηθεηηθή ελφηεηα ζηα κέζα ηνπ 8νπ αηψλα κε ηελ ίδξπζε ηνπ Ναπηηθνχ Θέκαηνο Κεθαιιελίαο, ην νπνίν απνηέιεζε ακπληηθφ πξνπχξγην θαη ζπνπδαία λαπηηθή βάζε ηνπ βπδαληηλνχ Κξάηνπο, κέρξη ηε δηάιπζή ηνπ απφ ηνπο 12

ηαπξνθφξνπο. Ζ ζηαδηαθή πξνζάξηεζε ησλ Ηνλίσλ Νήζσλ ζην Βελεηηθφ Κξάηνο ζεκαηνδνηεί νπζηαζηηθά ην ηέινο ηεο Βπδαληηλήο πεξηφδνπ. Ζ βελεηηθή θπξηαξρία ζηα Δπηάλεζα, ε νπνία δηήξθεζε πεξίπνπ 4 αηψλεο, ζεκάδεςε ηφζν ηε θπζηνγλσκία ηνπ ρψξνπ φζν θαη ηελ θνπιηνχξα ησλ αλζξψπσλ ηεο πεξηνρήο ζπληζηψληαο ζηαζεξφ ζεκείν αλαθνξάο ζηελ ηνπηθή πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά, φπσο απηή εθθξάδεηαη ζηελ παηδεία, ηε κνπζηθή, ηελ αξρηηεθηνληθή, ηε ινγνηερλία θ.α. ηα ηέιε ηνπ 18νπ αηψλα, κε ηε Γαιιηθή επαλάζηαζε θαη πην ζπγθεθξηκέλα ην 1797 φηαλ ν Ναπνιέσλ Βνλαπάξηεο θαηαιάκβαλε ηε Βελεηία, ε Δπηάλεζνο πεξηήιζε ζηε Γαιιία. Μεηά απφ νιηγφρξνλεο κεηαβνιέο φζνλ αθνξά ζηελ θπξηαξρία ησλ Δπηαλήζσλ, πεξηήιζαλ ζηελ άκεζε θαη απνθιεηζηηθή πξνζηαζία ηεο Μεγάιεο Βξεηηαλίαο, κε ηε ζπλζήθε ησλ Παξηζίσλ (1815). Ζ «πξνζηαζία» δηήξθεζε ζρεδφλ πελήληα ρξφληα, νπφηε ην 1864 ππνγξάθεηαη ε ζπλζήθε γηα ηελ έλσζε ησλ Δπηαλήζσλ κε ηελ Διιάδα θαη, έθηνηε, ε ηζηνξία ηεο Δπηαλήζνπ ηαπηίδεηαη κε ηηο ηχρεο θαη ηηο πεξηπέηεηεο ηνπ Διιεληθνχ Κξάηνπο. Απφ ηε ζχληνκε απηή ηζηνξηθή αλαδξνκή δηαπηζηψλεηαη φηη ηα Ηφληα λεζηά ππήξμαλ ην κνλαδηθφ ηκήκα ηνπ Διιεληζκνχ, κεηά ηελ πηψζε ηεο Βπδαληηλήο Απηνθξαηνξίαο, πνπ δηαηήξεζε αδηάθνπε επαθή κε ηνλ επξσπατθφ πνιηηηζκφ, απφ ηελ Αλαγέλλεζε έσο ηνλ Ρνκαληηζκφ, γεγνλφο πνπ απνηππψλεηαη ζε δηάθνξεο πηπρέο ηνπ πνιηηηζκνχ ηνπο. Ζ πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά, ε νπνία απνηειεί αληηθείκελν νξζνινγηθήο είλαη ηδηαίηεξα κεγάιε θαη πεξηιακβάλεη: ηελ αλάδεημε ηνπ έξγνπ κεγάισλ κνξθψλ ηεο πλεπκαηηθήο δσήο, ησλ νπνίσλ ε αμία εθηείλεηαη ζε νιφθιεξε ηελ Δπηθξάηεηα φπσο ν νισκφο θαη ν Κάιβνο θαη άιινη ιηγφηεξν γλσζηνί ζην παλειιήλην επηθαλείο άλζξσπνη ησλ γξακκάησλ, ησλ επηζηεκψλ θαη ηερλψλ, ηελ πξνζηαζία θαη αλάδεημε ηεο έληερλεο Δπηαλεζηαθήο κνπζηθήο, ε νπνία, κεηά ηελ απειεπζέξσζε απνηέιεζε ηελ εχθνξε ξίδα γηα ηελ δεκηνπξγία ηεο Νενειιεληθήο Δζληθήο Μνπζηθήο ρνιήο. Δλδεηθηηθά ζεκεηψλεηαη φηη ν αξηζκφο ησλ κνπζηθψλ έξγσλ ηεο Δπηαλεζηαθήο Μνπζηθήο ρνιήο είλαη ζεκαληηθφο ζε φγθν θαη ζε πνηφηεηα, ηε δηαηήξεζε θαη πξναγσγή κηαο ζεηξάο πνιηηηζηηθψλ εθδειψζεσλ πνπ απνζθνπνχλ ζηε δηαηήξεζε ηεο ζπιινγηθήο κλήκεο θαη ζπληεινχλ ζηελ ελίζρπζε ησλ δεζκψλ ησλ θαηνίθσλ κε ηηο πεξηνρέο πνπ δηαβηνχλ. Πνιπάξηζκεο ηέηνηεο εθδειψζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη θαη έηνο κεηαμχ ησλ νπνίσλ ηδηαίηεξεο αμίαο ζεσξνχληαη νη δαθπλζηλέο «νκηιίεο» έλα είδνο ιατθνχ ζεάηξνπ ζε έκκεηξν δεθαπεληαζχιιαβν ζηίρν, κνλαδηθφ ζηελ Διιάδα, πνπ απνηειεί έλα πξαγκαηηθφ νξφζεκν αλάκεζα ζηα ήζε θαη έζηκα, αιιά θαη ηελ πινχζηα παξάδνζε ησλ Ηνλίσλ Νήζσλ ηελ πξνζηαζία θαη αλάδεημε πιεζψξαο ζηνηρείσλ ηζηνξηθνχ θαη πνιηηηζηηθνχ ελδηαθέξνληνο (φπσο αξραηνινγηθνί ρψξνη, κλεκεία, ηζηνξηθά θαη παξαδνζηαθά θηίξηα, εθθιεζίεο κνλαζηήξηα, θιπ), ηα νπνία αλαδεηθλχνπλ κε ηνλ πιένλ εχγισηην ηξφπν ηελ εμέιημε ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο θαη νηθνλνκίαο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ρξφλνπ. ηε ιεηηνπξγία (κε ζθνπφ αθελφο ηε δηαθχιαμε θαη αθεηέξνπ ηελ ελεκέξσζε ηνπ ηνπηθνχ πιεζπζκνχ θαη ησλ επηζθεπηψλ) ζεκαληηθψλ κνπζεηαθψλ ρψξσλ. 13

1.1.1.2 Ννκόο Εαθύλζνπ Φπζηνγλσκία ηνπ Ννκνχ Εαθχλζνπ Ο Ννκφο Εαθχλζνπ πεξηιακβάλεη ην Νεζί ηεο Εαθχλζνπ θαη ηηο Νεζίδεο ηξνθάδηα. Ζ Εάθπλζνο είλαη ν ηξίηνο ζε έθηαζε θαη ν λνηηφηεξνο απφ ηνπο ηέζζεξηο Ννκνχο ηεο Πεξηθέξεηαο Ηνλίσλ Νήζσλ (Π.Η.Ν.) κε 405.600 η.κ. πνπ αληηζηνηρεί ζην 17,58% ηεο έθηαζεο ηεο ΠΗΝ θαη ζην 0,31% ηεο έθηαζεο ηεο Υψξαο. Βξίζθεηαη δπηηθά ηεο βνξεηνδπηηθήο πιεπξάο ηεο Πεινπνλλήζνπ κε ειάρηζηε απφζηαζε πεξίπνπ 9 λ.κ. απφ ηα παξάιηα ηνπ Ν. Ζιείαο θαη 15 Km απφ ην αθξσηήξην ηεο Κπιιήλεο απφ φπνπ θαη γίλεηαη ε κέζσ θέξπ-κπψη ζχλδεζε κε ηελ ινηπή Διιάδα. Ο Ννκφο απέρεη 100 Km απφ ην πιεζηέζηεξν κεγάιν αζηηθφ θέληξν-ηελ Πάηξα- θαη 300 Km απφ ηελ Αζήλα. Απφ ην κχζν ζηελ ηζηνξία Σν φλνκα Εάθπλζνο, φπσο αλαθέξεη ν κεξνο, ην έιαβε απφ ηνλ Εάθπλζν, γην ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Γάξδαλνπ. Ο Εάθπλζνο έθηαζε ζην λεζί απφ ηελ Αξθαδηθή πφιε Φσθίδα γχξσ ζην 1500 π.υ. θαη έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηε λέα Πφιε. Οη άπνηθνη πνπ ηνλ αθνινχζεζαλ νλφκαζαλ ηελ αθξφπνιε ηνπ λεζηνχ Φσθίδα γηα λα ζπκνχληαη ηελ παηξίδα ηνπο. Οη απφγνλνη ηνπ Εαθχλζνπ δεκηνχξγεζαλ έλαλ αμηνζεκείσην πνιηηηζκφ θαη άξρηζαλ λα ηδξχνπλ απνηθίεο γηα ηελ εμάπισζή ηνπο, φπσο ηε Εαθάλζα ζηελ Ηζπαλία, ηελ πφιε Κπδσληέο ζηελ Κξήηε θαη ηε Φσθίδα ζην Ππξξελαίν ζηελ Ηζπαλία. ηνπο Μπθελατθνχο ρξφλνπο ην λεζί απνηεινχζε ηκήκα ηνπ βαζηιείνπ ηεο Ηζάθεο. Ο κεξνο απνθάιεζε ην λεζί «Τιήεζζα», δειαδή θαηάθπηε. Ζ γεσγξαθηθή ζέζε, ην εχθνξν έδαθνο θαη νη πεγέο πίζζαο ηνπ λεζηνχ έπαημαλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ νηθνλνκηθή ηνπ αλάπηπμε κε απνηέιεζκα ηνλ 6ν αηψλα π.υ. λα θνπεί αξγπξφ λφκηζκα πνπ απεηθφληδε ην ηξίπνδα, ηεξφ ζχκβνιν ηνπ Απφιισλα ην νπνίν δηαδέρζεθε ε ιχξα ηνλ 5ν αηψλα π.υ. Γηα επηά πεξίπνπ αηψλεο ην λεζί δεκηνχξγεζε ειεχζεξν δεκνθξαηηθφ βίν. Σν 455 π.υ. ε Εάθπλζνο ελψζεθε κε ηε ζπκκαρία ησλ Αζελαίσλ θαη κεηά ηε ζπληξηβή ηεο βξέζεθε ππφ ηελ θαηνρή ησλ Λαθεδαηκνλίσλ κε απνηέιεζκα ηελ αιιαγή ηνπ δεκνθξαηηθνχ πνιηηεχκαηνο ζε νιηγαξρηθφ. Καηά ηε δηάξθεηα ησλ Πεξζηθψλ πνιέκσλ ε Εάθπλζνο θξάηεζε νπδέηεξε ζηάζε, ελψ θαηά ηελ πεξίνδν ηεο Ρσκατθήο Απηνθξαηνξίαο εληάζζεηαη ζηε ξσκατθή επαξρία ηεο Αραΐαο. Παξάιιεια μεθηλάεη ε δηάδνζε ηνπ Υξηζηηαληζκνχ ην 34 κ.υ. θαηά κηα εθδνρή απφ ηε Μαξία ηε Μαγδαιελή ή απφ ηελ Αγία Βεαηξίθε ζχκθσλα κε κηα άιιε παξάδνζε. Με ηελ ίδξπζεο ηεο Βπδαληηλήο Απηνθξαηνξίαο ε Εάθπλζνο αλήθε ζηελ επαξρία ηεο Ηιιπξίαο ρσξίο φκσο λα έρεη ηδηαίηεξε θξνληίδα θαη πξνζηαζία. Έηζη ιεειαηήζεθε απφ επηζέζεηο πεηξαηψλ θαη επίδνμσλ θαηαθηεηψλ. Με ηηο ηαπξνθνξίεο ησλ Γπηηθψλ ηα Ηφληα Νεζηά ζα γλσξίζνπλ λέεο πεξηπέηεηεο. ην ηέινο ηνπ 12νπ αηψλα ην λεζί πεξλάεη ζηελ θαηνρή ησλ Γάιισλ θνκεηψλ Οξζίλη, ζηε ζπλέρεηα ησλ Αλδεγαπψλ (βαζηιείο ηεο Νεάπνιεο) θαη ηειηθά ησλ Σφθθσλ (Φισξεληηαλνί πξίγθηπεο). Σν 1485 νη Δλεηνί θαηαιακβάλνπλ ην λεζί κεηά απφ δηπισκαηηθέο πηέζεηο ζηνπο Σνχξθνπο. Ζ ελεηηθή θαηνρή πξνζθέξεη ζηε Εάθπλζν ηε ζηαζεξφηεηα θαη ηηο επθαηξίεο αλάπηπμεο πνπ γηα αηψλεο είρε ζηεξεζεί. Ζ εηξήλε πνπ ε ηζρχο ηεο Βελεηίαο εμαζθαιίδεη ζην λεζί δίλεη γηα πξψηε θνξά ηε δπλαηφηεηα νηθνλνκηθήο θαη πλεπκαηηθήο άλζεζεο. Οη θάηνηθνη ρσξίδνληαη ζε ηξεηο ηάμεηο: ηνπο επγελείο 14

(nobili), ζηνπο αζηνχο (civili) θαη ην ιαφ (poporali). Μφλν νη επγελείο ήηαλ γξακκέλνη ζηε Υξπζή Βίβιν (libro d oro) θαη είραλ πνιηηηθά δηθαηψκαηα. Σν 1797 θηάλνπλ ζηε Εάθπλζν νη Γάιινη δεκνθξαηηθνί θαη γίλνληαη δεθηνί κε ελζνπζηαζκφ. Με ελζνπζηψδεηο παλεγπξηζκνχο θαίλε ζηελ πιαηεία ηνπ Αγίνπ Μάξθνπ ην Libro d oro. Ζ Γαιιηθή θαηνρή θξαηά 15 κήλεο. Σνλ Οθηψβξην ηνπ 1798 θηάλεη ζηε Εάθπλζν ν ελσκέλνο Ρσζνηνπξθηθφο ζηφινο κε επηθεθαιήο ηνλ Ρψζν λαχαξρν Οπζαθφθ θαη θαηαιακβάλεη ην λεζί. Σν 1800 ππνγξάθεηαη ζπλζήθε αλάκεζα ζε Ρσζία θαη Σνπξθία θαη απνθαζίδεηαη ε ίδξπζε αλεμάξηεηνπ θξάηνπο κε φλνκα «Δπηάλεζνο Πνιηηεία». Καζηεξψλεηαη ε Διιεληθή γιψζζα θαη ε Οξζνδνμία ζαλ επίζεκε ζξεζθεία. Ζ Δπηάλεζνο Πνιηηεία, πνπ απνηέιεζε ην πξψην αλεμάξηεην ειιεληθφ θξάηνο ηεο ζχγρξνλεο ηζηνξίαο, δηήξθεζε επηά ρξφληα. Σν 1807 γαιιηθά ζηξαηεχκαηα θαηαιακβάλνπλ ην Ηφληα Νεζηά. Γπν ρξφληα αξγφηεξα, ην 1809 ν αγγιηθφο ζηφινο θαηαιακβάλεη ηε Εάθπλζν. Ζ Αγγιηθή θαηνρή (1809-1864) ζα είλαη θαη ε ηειεπηαία πεξίνδνο θαηνρήο πξηλ απφ ηελ Έλσζε κε ηελ Διιάδα. Με ην μέζπαζκα ηεο Διιεληθήο Δπαλάζηαζεο ην 1821 νη Δπηαλήζηνη ζηεξίδνπλ απξνθάιππηα θαη ελεξγά ηνπο εμεγεξκέλνπο Έιιελεο. Μεηά ηελ απειεπζέξσζε απφ ηνπο Σνχξθνπο θαη ηελ ίδξπζε ηνπ Διιεληθνχ θξάηνπο εκθαλίδεηαη έληνλν ην αίηεκα ηεο Έλσζεο ησλ Ηνλίσλ Νήζσλ κε ηελ ππφινηπε Διιάδα. ηηο 21 Μαΐνπ 1864 πςψζεθε νξηζηηθά ε Διιεληθή ζεκαία ζην λεζί. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ Β Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ ην λεζί θαηαιακβάλεηαη αξρηθά απφ Ηηαινχο θαη αξγφηεξα απφ Γεξκαλνχο. Λίγα ρξφληα αξγφηεξα, ην 1953, έλαο θαηαζηξεπηηθφο ζεηζκφο πνπ αθνινπζείηαη απφ εθηεηακέλε ππξθαγηά ηζνπεδψλεη ηελ πφιε ηεο Εαθχλζνπ. Υάλνληαη έηζη ηζηνξηθά θηίξηα θαη εθθιεζίεο, καδί κε ηνπο ζεζαπξνχο πνπ πεξηείραλ. Ζ πφιε μαλαρηίδεηαη ζχκθσλα κε έλαλ απζηεξφ αληηζεηζκηθφ θαλνληζκφ, πξνζπαζψληαο ζπγρξφλσο λα δηαηεξήζεη θάηη απφ ηνλ παιηφ ηεο ραξαθηήξα. Γεσκνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά Ο Νφκνο Εαθχλζνπ είλαη κηα θαζαξά λεζησηηθή πεξηνρή ε νπνία, ιφγσ ηεο ζέζεο ηεο, φπνπ δηαζηαπξψλνληαη ηα ξήγκαηα ηνπ Ηνλίνπ (κεηαμχ Παμψλ θαη Λεπθάδαο) κε ηα ξήγκαηα ηνπ θφιπνπ ηεο Άξηαο θαη κε ηηο πξνεθηάζεηο ησλ ξεγκάησλ ηνπ Παηξατθνχ θφιπνπ (κεηαμχ Κεθαινληάο θαη Εαθχλζνπ), ραξαθηεξίδεηαη απφ έλα ηδηφηππν θπζηθνγεσγξαθηθφ πεξηβάιινλ. πλνπηηθά ζηνηρεία πνπ αθνξνχλ ζην θπζηθφ πεξηβάιινλ παξαηίζεληαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα: πλνιηθή έθηαζε Πεδηλέο εθηάζεηο Οξεηλέο εθηάζεηο Ζκηνξεηλέο εθηάζεηο Μνξθή αλάγιπθνπ ηνπ εδάθνπο 405.600 ζηξ. 178.300 ζηξ. 3.600 ζηξ. (φξνο Βξαρίνλαο κε πςειφηεξε θνξπθή 756m) 223.700 ζηξ. Σν θιίκα ηεο πεξηνρήο ραξαθηεξίδεηαη ήπην, κεζνγεηαθφ, ρσξίο έληνλεο ή αθξαίεο ζεξκνθξαζηαθέο κεηαβνιέο ή ζθνδξνχο αλέκνπο. Σα θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θιίκαηνο είλαη: 15

Μέζε εηήζηα ζεξκνθξαζία: 18,9 ν C (κέζε ειάρηζηε Φεβξνπαξίνπ 6,3 ν C, κέζε ειάρηζηε Απγνχζηνπ 21,8 ν C), πλνιηθφο αξηζκφο εκεξψλ βξνρήο: 115 κέξεο, Μέζν εηήζην χςνο βξνρήο: 825 mm, Δπηθξαηνχληεο άλεκνη: θαηεχζπλζε ΒΓ θαη ΝΓ, έληαζε πεξηνξηζκέλε, ζπρλφηεηα αλέκσλ εληάζεσο 6-8 κπνθφξ: 3% πεξίπνπ, Μέζε εηήζηα ζρεηηθή πγξαζία: >65%, Ζιηνθάλεηα: 296 εκέξεο. Ο Ννκφο Εαθχλζνπ ζην ζχλνιφ ηνπ γεσινγηθά απνηειεί ηκήκα ηνπ δπηηθνχ πεξηζσξίνπ ηνπ Διιεληθνχ γεσζχγθιηλνπ θαη δνκείηαη θχξηα απφ δχν γεσηεθηνληθέο δψλεο πνπ έρνπλ δηεχζπλζε Β -ΝΑ. Πξφθεηηαη γηα ηηο δψλεο Ηφληα θαη Παμψλ. Ζ Ηφληα Εψλε είλαη επσζεκέλε ζηε δψλε ησλ Παμψλ, ρσξίο φκσο απηή ε γξακκή επσζήζεσο λα είλαη νξαηή αθνχ έρεη θαιπθζεί απφ ηδεκαηνγελείο απνζέζεηο ηνπ Αλψηεξνπ Πιεηνθαίλνπ. ηε Εψλε ησλ Παμψλ απαληψληαη αζβεζηφιηζνη θαη ςακκίηεο πνπ ζρεκαηίζηεθαλ θαηά ην Οιηγφθαηλν, Ζψθαηλν θαη Μεηφθαηλν θαη ελψ ε Ηφληα Εψλε απνηειείηαη απφ ιαηππνπαγή πεηξψκαηα, γχςνπο θαη αζβεζηφιηζνπο πνπ ζρεκαηίζηεθαλ θαηά ην Σξηαδηθφ. Ζ ζέζε ηεο Εαθχλζνπ επί ηεο γεσηεθηνληθήο δψλεο Παμψλ θαη ηεο Ηφληαο Εψλεο έρεη σο απνηέιεζκα ην λεζί λα εκθαλίδεη κεγάιε ζεηζκηθή επηθηλδπλφηεηα (ηε κεγαιχηεξε ζηε ρψξα) θαη γη απηφ έρεη ππνζηεί ηηο θαηαζηξνθηθέο ζπλέπεηεο πιήζνπο ζεηζκψλ. Απφ εδαθνινγηθήο άπνςεο ζηελ πεξηνρή απαληψληαη (i) εδάθε πεδηλά ηα νπνία είλαη ζρεηηθά βαζηά, πνπ απφ κεραληθήο άπνςεο κπνξνχλ λα ραξαθηεξηζηνχλ ζαλ κέηξηα κέρξη ιίγν βαξηά, πινχζηα ζε αλζξαθηθφ αζβέζηην θαη γφληκα θαη (ii) εδάθε εκηνξεηλά δηαθφξσλ θιίζεσλ (5-20%) απφ αβαζή κέρξη κεηξίνπ βάζνπο θαη απφ ραιηθψδε ειαθξά κέρξη κέηξηα. Σα εδάθε απηά είλαη αιθαιηθήο αληίδξαζεο, θησρά ζε νξγαληθή νπζία θαη άδσην θαη ιηγφηεξν θησρά ζε θψζθνξν θαη θάιην. Απφ πδξνινγηθήο άπνςεο θπξηαξρεί ε απνπζία πνηακψλ θαη ιηκλψλ κε απνηέιεζκα ε θάιπςε ησλ πδαηηθψλ αλαγθψλ ηνπ λεζηνχ λα γίλεηαη απνθιεηζηηθά κε ηελ εθκεηάιιεπζε ησλ ππνγείσλ λεξψλ κε κεγάιν αξηζκφ γεσηξήζεσλ θαη θξεαηίσλ, ν αξηζκφο ησλ νπνίσλ εθηηκάηαη ζε 1.500-2.000. Σν ζπνπδαηφηεξν ξέκα είλαη ν ρείκαξξνο Αγ. Υαξαιάκπνπο πνπ εθβάιιεη ζην λφηην ηκήκα ηεο πφιεο ηεο Εαθχλζνπ. ζνλ αθνξά ζηνπο νξπθηνχο πφξνπο ζεκεηψλεηαη φηη ε παξνπζία ηνπο θάζε άιιν παξά αμηφινγε κπνξεί λα ζεσξεζεί. Παξά ην γεγνλφο απηφ γηα ηελ παξαγσγή αδξαλψλ πιηθψλ πξνο εμππεξέηεζε ησλ ηνπηθψλ αλαγθψλ ρξεζηκνπνηνχληαη ηα αζβεζηνιηζηθά πεηξψκαηα ησλ νπνίσλ ε πνηφηεηα δελ είλαη ηθαλνπνηεηηθή ιφγσ ηεο απνζάζξσζεο θαη απνθαξζηηθνπνίεζεο πνπ παξνπζηάδνπλ. ηνλ Ννκφ Εαθχλζνπ ζπγθεληξψλνληαη φια ζρεδφλ ηα ελεξγά θαη θιεηζηά ιαηνκεία (αλαηνιηθέο πιαγηέο θαη θνηιάδεο ηνπ Βξαρίσλα κε ηδηαίηεξε ζπγθέληξσζε ιαηνκείσλ ζην Γ.Γ. Ληζαθηάο, θαη κε πξφβιεςε λα νξηνζεηεζεί ιαηνκηθή δψλε ζηελ πεξηνρή Αγ. Μαξίλαο) ελψ θαηά ην παξειζφλ ιεηηνπξγνχζαλ αιπθέο ζε έθηαζε 190 ζηξ. (Γ.Γ. Καηαζηαξίνπ) θαη εηήζηα παξαγσγή πεξίπνπ 1.000 ηφλσλ. Απφ νηθνινγηθήο άπνςεο δεζπφδνπζα ζέζε θαηέρεη ην Δζληθφ Θαιάζζην Πάξθν Εαθχλζνπ, ην νπνίν ραξαθηεξίζηεθε σο πξνζηαηεπφκελε πεξηνρή κε Π.Γ. Σν ΔΘΠΕ απνηειεί ηελ πξψηε πξνζηαηεπφκελε πεξηνρή ζηελ νπνία νξίζζεθε, ζηειερψζεθε θαη ιεηηνπξγεί Φνξέαο Γηαρείξηζεο απφ ην 2001. 16

ε γεληθέο γξακκέο ν Ννκφο Εαθχλζνπ δε ζεσξείηαη σο πεξηβαιινληηθά ππνβαζκηζκέλε πεξηνρή, ρσξίο σζηφζν απηφ λα ζεκαίλεη φηη νη νηθνλνκηθέο δξαζηεξηφηεηεο πνπ αλαπηχζζνληαη ζε απηή δελ ζπκβάιινπλ ζηε δεκηνπξγία ξχπσλ. Οη θπξηφηεξεο πεγέο ξχπαλζεο πνπ έρνπλ αλαγλσξηζηεί είλαη: ηα απφβιεηα ησλ ειαηνπξγείσλ, θαη ησλ κηθξψλ, ζπλήζσο, αγξνηηθψλ θαη θηελνηξνθηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ, ηα νπνία θαηαιήγνπλ ζπλήζσο ζε επηθαλεηαθά ξέκαηα (κηθξνρείκαξνη) ή ζην έδαθνο ζπκβάιινληαο ζηε ξχπαλζε ησλ αθηψλ θαη ησλ ππφγεησλ πδάησλ, νη εθπνκπέο αεξίσλ ξχπσλ απφ ηε ιεηηνπξγία ησλ ιαηνκείσλ θαη ηελ θίλεζε ησλ νρεκάησλ ηδηαίηεξα θαηά ηε ζεξηλή πεξίνδν, ν ζφξπβνο απφ ηηο θηλήζεηο ησλ αεξνζθαθψλ (ε φριεζε εληνπίδεηαη ζην Γ.Γ. Καιακαθίνπ), ε κε νξζνινγηθή ρξήζε θπηνθαξκάθσλ θαη ιηπαζκάησλ θαη ηα νηθηαθά θαη λνζνθνκεηαθά απνξξίκκαηα. πκπιεξσκαηηθά σο πξνο ηα αλσηέξσ, σο ζεκαληηθή πεξηβαιινληηθή απεηιή ζεσξείηαη θαη ε έιιεηςε επαξθψλ πδαηηθψλ πφξσλ γη απηφ θαη έρεη μεθηλήζεη ε πινπνίεζε έξγσλ εθζπγρξνληζκνχ ηνπ δηθηχνπ άληιεζεο θαη δηαλνκήο πφζηκνπ λεξνχ (αμηνπνίεζε ησλ γεσηξήζεσλ ζην Κεξί θαη ζηεγαλνπνίεζε δηθηχνπ απφ απηέο πξνο ηε δεμακελή δηαλνκήο). ΤΝΣΟΜΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΣΟΤ ΥΩΡΟΤ ΣΟΤ ΔΘΝΗΚΟΤ ΘΑΛΑΗΟΤ ΠΑΡΚΟΤ ΕΑΚΤΝΘΟΤ Σν Δ.Θ.Π.Ε. (βι. Δηθφλα) ραξαθηεξίζηεθε κε βάζε Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα (ΦΔΚ 906/Γ/22-12-1999, ηξνπνπνίεζε ΦΔΚ 1272/ /27-11-03) θαη πεξηιακβάλεη ηελ ζαιάζζηα έθηαζε θαη ηηο λεζίδεο ηνπ Κφιπνπ ηνπ Λαγαλά, ηηο παξαιίεο σνηνθίαο ηεο ζαιάζζηαο ρειψλαο θαη κία δψλε γεο, πνπ πεξηβάιεη απηέο, ηνλ πγξφηνπν ηεο Λίκλεο Κεξηνχ θαη ηηο Νήζνπο ηξνθάδεο, νη νπνίεο βξίζθνληαη 35 πεξίπνπ κίιηα λφηηα ηνπ ιηκαληνχ ηεο Εαθχλζνπ. πλνιηθά, ην Πάξθν πεξηιακβάλεη 89,2 km 2 ζαιάζζηαο έθηαζεο, 14,2 km 2 ρεξζαίαο έθηαζεο, ελψ ε πεξηθεξεηαθή δψλε ηνπ θαηαιακβάλεη έθηαζε 31,2 km 2. Σν ζχλνιν ηεο ρεξζαίαο πεξηνρήο θαη ηεο πεξηθεξεηαθήο δψλεο ηνπ Δ.Θ.Π.Ε. ππάγεηαη δηνηθεηηθά ζηνπο δήκνπο Λαγαλά θαη Εαθπλζίσλ. Ο θφιπνο ηνπ Λαγαλά έρεη αθηίλα 6 πεξίπνπ ρηιηνκέηξσλ, ην ζπλνιηθφ κήθνο ηεο αθηνγξακκήο ηνπ είλαη 20 πεξίπνπ ρηιηφκεηξα, ελψ ην άλνηγκα ηνπ πξνο ην Ηφλην πέιαγνο είλαη πεξίπνπ 12 ρηιηφκεηξα. 17

Υαξαθηεξηζηηθά ζηνηρεία ηνπ θφιπνπ είλαη: ην ζεκαληηθά κηθξφ ηνπ βάζνο (πάλσ απφ ην 70% ηεο έθηαζεο ηνπ έρεη βάζνο κηθξφηεξν ησλ 30 κέηξσλ) νη πνιιέο ακκψδεηο παξαιίεο πνπ ζπλαληψληαη ζε αληίζεζε κε ηηο δπηηθέο θαη βφξεηεο αθηέο ηεο Εαθχλζνπ, πνπ είλαη βξαρψδεηο θαη απφηνκεο. ε απνπζία θάπνηνπ εβψκαηνο ζην άλνηγκα ηνπ πξνο ην πέιαγνο, πξάγκα πνπ επηηξέπεη ηελ εχθνιε αληαιιαγή ζαιάζζησλ καδψλ κεηαμχ θφιπνπ θαη πειάγνπο. Σν ζρήκα ηνπ είλαη εκηθπθιηθφ θαη νξηνζεηείηαη απφ δχν ινθψδεηο ρεξζνλήζνπο, ην θνπφ Βαζηιηθνχ θαη ην θνπφ Κεξίνπ. Δληφο απηνχ απαληψληαη νη λεζίδεο Μαξαζσλήζη (έθηαζεο πεξίπνπ 280 ζηξεκκάησλ, φπνπ απαληάηαη ε κνλαδηθή ζέζε σνηνθίαο ηεο ζαιάζζηαο ρειψλαο Caretta caretta), Πεινχδν (έθηαζεο πεξίπνπ 170 ζηξεκκάησλ) θαη Άγηνο ψζηεο. ην Γπηηθφ άθξν ηνπ θφιπνπ βξίζθεηαη ν πγξφηνπνο ηνπ Κεξίνπ κε κήθνο πεξίπνπ 300 m θαη πιάηνο πεξίπνπ 200 m, ν νπνίνο απνηειεί ην κφλν ελαπνκείλαληα πγξφηνπν ηεο Εαθχλζνπ κεηά ηελ απνζηξάγγηζε ηεο ιίκλεο Μαθξή ζην Καιακάθη θαη ηε ζπλερηδφκελε ππνβάζκηζε ησλ Αιπθψλ ζηηο ΒΑ αθηέο ηεο λήζνπ. Λφγσ ηεο κηθξήο ηνπ έθηαζεο δελ πξνζθέξεηαη γηα αλάπηπμε νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ (π.ρ. αιηεία, θηελνηξνθία) σζηφζν ε βηνινγηθή ηνπ αμία είλαη αλππνιφγηζηε. Οη Νήζνη ηξνθάδεο (λεζηά Αξπχτα θαη ηεκθάλε) βξίζθνληαη 35 λαπηηθά κίιηα λφηηα ηνπ ιηκαληνχ ηεο Εαθχλζνπ θαη έρνπλ ζπλνιηθή έθηαζε 380 ζηξέκκαηα. Γηνηθεηηθά αλήθνπλ ζην Γήκν Εαθπλζίσλ θαη απνηεινχλ εθθιεζηαζηηθή ηδηνθηεζία ηεο ηεξάο Μνλήο Αγίνπ Γηνλπζίνπ ζηε Εάθπλζν.Οη Νήζνη έρνπλ πςειή νηθνινγηθή ζεκαζία θπξίσο ιφγσ ηεο κεηαλαζηεπηηθήο νξληζνπαλίδαο πνπ παξαηεξείηαη. Λφγσ ηεο ηνπνζεζίαο ηνπο απνηεινχλ κεηαλαζηεπηηθφ ζηαζκφ ή πέξαζκα απνδεκεηηθψλ ζηξνπζηφκνξθσλ, ελψ είλαη καδηθή ε παξνπζία ησλ κεηαλαζηεπηηθψλ ηξπγνληψλ Streptopelia turtur ηελ άλνημε. 18

Πιεζπζκφο Γεκνγξαθηθά ζηνηρεία ηνπο πίλαθεο πνπ αθνινπζνχλ παξαηίζεληαη ζπγθεληξσηηθά δεκνγξαθηθά ζηνηρεία γηα ηνλ Ννκφ Εαθχλζνπ θαη γηα ηηο επξχηεξεο δηνηθεηηθέο ελφηεηεο ζηηο νπνίεο εληάζζεηαη. Καηαλνκή πιεζπζκνχ θαηά θχιν γηα ηα έηε 1991 θαη 2001 Γεσγξαθηθό επίπεδν Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 1991 2001 ύλνιν Άξξελεο Θήιεηο ύλνιν Άξξελεο Θήιεηο 32.557 16.505 16.052 39.015 20.068 18.947 193.734 95.493 98.241 212.984 106.164 106.820 ΔΛΛΑΓΑ 10.259.900 5.055.408 5.204.492 10.964.020 5.427.682 5.536.338 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 1991, 2001 Ζιηθηαθή θαηαλνκή πιεζπζκνχ γηα ηα έηε 1991 θαη 2001 Γεσγξαθηθό επίπεδν Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 1991 2001 0-14 15-64 65+ 0-14 15-64 65+ 6.497 20.397 5.663 6.664 25.515 6.836 32.121 137.971 42.892 ΔΛΛΑΓΑ 1.664.085 7.468.395 1.831.540 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 1991, 2001 Πιεζπζκηαθνί δείθηεο (2001) Γεσγξαθηθό επίπεδν Γείθηεο γήξαλζεο Γείθηεο θνηλσληθώλ βαξώλ Γείθηεο λεαληθόηεηαο Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 1,03 0,53 0,17 ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 1,33 0,54 0,14 ΔΛΛΑΓΑ 1,10 0,47 0,15 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ Αλαπηπμηαθή ΑΔ ΟΣΑ Απφ ηελ αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ ησλ αλσηέξσ ζπγθεληξσηηθψλ πηλάθσλ πξνθχπηνπλ νη εμήο δηαπηζηψζεηο θαη ζπκπεξάζκαηα: Αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ 28,6%. Ζ αχμεζε απηή είλαη πιαζκαηηθή θαζψο ζε απηήλ απνηππψλεηαη ν ηδηαίηεξα απμεκέλνο επνρηαθόο πιεζπζκόο (εκεδαπψλ θαη αιινδαπψλ επηρεηξεκαηηψλ θαη εξγαδνκέλσλ 1 ) ν νπνίνο εηζξέεη ζηελ πεξηνρή ιίγν πξηλ ηελ έλαξμε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ θαη απνρσξεί ακέζσο κεηά ηε ιήμε ηεο. Απφ ηελ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ πνπ αθνξνχλ ζηηο πιεζπζκηαθέο νκάδεο (άξξελεο/ζήιεηο, ειηθηαθή θαηαλνκή) πξνθχπηεη φηη ε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ είλαη πην έληνλε ζηνλ αλδξηθφ πιεζπζκφ θαη ηδηαίηεξα ζηελ ειηθηαθή νκάδα 15-1 Ο ζπλνιηθφο πιεζπζκφο ησλ Ν. Εαθχλζνπ γηα ην έηνο 1991 ήηαλ 32.557 εθ ησλ νπνίσλ νη αιινδαπνί ήηαλ. Σν έηνο 2001 ν πιεζπζκφο ηνπ Ννκνχ ήηαλ 39.015 εθ ησλ νπνίσλ νη αιινδαπνί 5.281. Σα ζηνηρεία απηά ηεθκεξηψλνπλ θαη εληζρχνπλ ηελ άπνςε φηη ε πιεζπζκηαθή αχμεζε ζην Ν. Εαθχλζνπ δελ νθείιεηαη ζηνλ ληφπην πιεζπζκφ αιιά ζηνπο αιινδαπνχο. 19

64 (ην 75% ηεο αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ πξνθχπηεη απφ αχμεζε απηήο ηεο ειηθηαθήο νκάδαο), γεγνλφο πνπ επηβεβαηψλεη θαη ηζρπξνπνηεί ηελ πξνεγνχκελε παξαηήξεζε φηη ε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ είλαη πιαζκαηηθή θαη ζπγθπξηαθή. Ζ θαηαλνκή ηνπ πιεζπζκνχ αλά θχιν ραξαθηεξίδεηαη σο νκνηφκνξθε. Πην ζπγθεθξηκέλα, ην 51,2% ηνπ πιεζπζκνχ είλαη άξξελεο θαη ην 48,8% είλαη ζήιεηο. Σν 64,1% ηνπ πιεζπζκνχ νκάδα 15-64. Οη ηηκέο ησλ πιεζπζκηαθψλ δεηθηψλ, έρνπλ σο αθνινχζσο: Γείθηεο γήξαλζεο: απνηειεί δείθηε ηεο ειηθηαθήο αλαλέσζεο ηνπ πιεζπζκνχ. ζν πην πςειφο είλαη ηφζν πεξηζζφηεξν γεξαζκέλνο είλαη ν πιεζπζκφο ηεο πεξηνρήο ζηελ νπνία αλαθέξεηαη. ην Ν. Εαθχλζνπ ν δείθηεο κε ηηκή 1,13 απνθιίλεη ειάρηζηα απφ ηνλ εζληθφ κέζν φξν ελψ είλαη ζεκαληηθά κηθξφηεξνο ζπγθξηλφκελνο κε ηνλ δείθηε ζε επίπεδν πεξηθέξεηαο. εκεηψλεηαη φηη ν δείθηεο γήξαλζεο κε βάζε πξφζθαηα ζηνηρεία ηεο ΔΤΔ (2006) εκθαλίδεηαη απμεκέλνο ζε ζρέζε κε ην 2001, ζηνλ Ν. Εαθχλζνπ 1,54 θαζψο θαη ζε επίπεδν Υψξαο (1,29). Γείθηεο εμάξηεζεο: πξνζδηνξίδεη πφζν νη κε παξαγσγηθέο νκάδεο, δει. παηδηά (0-14) θαη ειηθησκέλνη (65+), επηβαξχλνπλ ηηο παξαγσγηθέο ειηθηαθά νκάδεο (15 64), δίλνληαο έλα κέγεζνο ηνπ ελεξγνχ πιεζπζκνχ. Γείρλεη φηη γηα θάζε 1 άηνκν ησλ παξαγσγηθψλ ειηθηαθά νκάδσλ αληηζηνηρνχλ ηφζα άηνκα ησλ κε παξαγσγηθψλ ειηθηαθά νκάδσλ φζα θαη ε ηηκή ηνπ δείθηε γηα θάζε πεξηνρή αληίζηνηρα. Ο δείθηεο εκθαλίδεηαη ζην ίδην πεξίπνπ επίπεδν κε απηφλ ηεο Πεξηθέξεηαο θαη αξθεηά κεγαιχηεξνο ζε ζρέζε κε απηφλ ζε εζληθφ επίπεδν. Ο δείθηεο εμάξηεζεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ ζρεηηθά πςειφ δείθηε γήξαλζεο ηεο πεξηνρήο, εθηηκάηαη φηη ζχληνκα ζα επεξεάζνπλ ηελ ηνπηθή παξαγσγηθή αιπζίδα. Ζ πεξηνρή ζα εκθαλίδεη ρακειή παξαγσγηθφηεηα θαη ε ηνπηθή νηθνλνκία ζα βαζίδεηαη θπξίσο ζε ζπληαμηνχρνπο ζηνηρείν πνπ αλακέλεηαη φηη ζα επεξεάζεη αξλεηηθά ηελ αλαπηπμηαθή δηαδηθαζία ηεο πεξηνρήο, θαη ηελ επηρεηξεκαηηθή αλάπηπμε ηνπ ηνπηθνχ δπλακηθνχ. Οηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα Ζ νηθνλνκία ηνπ Ννκνχ, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο 25εηίαο, ραξαθηεξίδεηαη απφ κηα ζηαδηαθή κεηάβαζε απφ ηελ αγξνηηθή νηθνλνκία παξαδνζηαθνχ ηχπνπ ζε κηα νηθνλνκία κε θπξίαξρν ηνλ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ θπξίσο ζρεηηδφκελσλ άκεζα ή έκκεζα κε ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ, κε ζεκαληηθή, σζηφζν, εληφο ηνπ Ννκνχ, δηαθνξνπνίεζε. Χο απνηέιεζκα ηεο πνξείαο απηήο ε Εάθπλζνο ζεσξείηαη πιένλ έλαο ζεκαληηθφο ηνπξηζηηθφο πξννξηζκφο, ν νπνίνο έρεη λα επηδείμεη κεγάιε πνηθηιία θπζηθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ πφξσλ γηα ηελ πξνζέιθπζε επηζθεπηψλ πνπ αθνινπζνχλ ην κνληέιν ηνπ καδηθνχ/παξαζεξηζηηθνχ ηνπξηζκνχ (αιινδαπψλ θαη εκεδαπψλ) αιιά θαη επηζθεπηψλ πνπ πηνζεηνχλ ην κνληέιν ηνπ ελαιιαθηηθνχ ηνπξηζκνχ (αγξνηνπξηζκνχ, νηθνηνπξηζκνχ, ζξεζθεπηηθνχ ηνπξηζκνχ θιπ). Απφ ηελ αλάιπζε ησλ δεηθηψλ επεκεξίαο γηα ηνλ Ννκφ Εαθχλζνπ γίλεηαη εχθνια αληηιεπηφ φηη βξίζθεηαη ζε πεξίνπηε ζέζε ζηελ Διιεληθή επηθξάηεηα θαζψο θαηαηάζζεηαη ζηε 6 ε ζέζε ζην θαηά θεθαιή ΑΔΠ θαη ζηελ 15 ε ζέζε ζηηο θαηά θεθαιή απνηακηεπηηθέο θαηαζέζεηο. Αθφκα βξίζθεηαη ζηελ 6 ε ζέζε ζηελ θπζηθή αχμεζε πιεζπζκνχ/ 1000 θαηνίθνπο, γεγνλφο πνπ εμεγείηαη θαη απφ ηνλ κεγάιν αξηζκφ νηθνλνκηθψλ κεηαλαζηψλ πνπ εγθαζίζηαληαη ζην Ννκφ. Σα παξαπάλσ απνηειέζκαηα έρνπλ σο θχξηα αηηία ηελ ελαζρφιεζε κεγάινπ πνζνζηνχ ησλ 20

θαηνίθσλ κε ηνλ ηνπξηζκφ θαη ηελ ξαγδαία απμεηηθή ηάζε πνπ είρε απηφο ηελ ηειεπηαία εηθνζαεηία. Γείθηεο επεκεξίαο Ννκνχ Εαθχλζνπ 2005 Ννκφο Εαθχλζνπ Μέζνο φξνο ρψξαο ΑΔΠ θαηά θεθαιή 2004 21,3 ρηι.επξψ 19,3 6 Καηά θεθαιή απνηακηεπηηθέο θαηαζέζεηο 2005 9,6 ρηι.επξψ 12,2 15 Γει. εηζφδεκα αλά θνξνινγνχκελν 2005 10,2 ρηι.επξψ 13,7 45 Φφξνο εηζνδ. αλά θνξνινγνχκελν 2005 0,71 ρηι.επξψ 1,22 33 Φπζηθή αχμεζε πιεζπζκνχ/ 1000 θαηνίθνπο Μαζεηέο δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο/ 1000 θαηνίθνπο 2005 2,1 0,2 6 2005 70 63 5 Μαζεηέο δεκνηηθνχ/ 1000 θαηνίθνπο 2005 71 58 3 Καηάηαμε ζε ζρέζε κε ηνπο 52 λνκνχο πκκεηνρή ζηα ζπλνιηθά κεγέζε ηεο ρψξαο ΑΔΠ 2004 0,4 % 40 Φνξνινγνχκελνη 2005 0,4 % 48 Γεισζέλ ζηελ εθνξία εηζφδεκα 2005 0,3 % 48 Φφξνο εηζνδήκαηνο θ.π. 2005 0,2 % 47 Απνηακηεπηηθέο θαηαζέζεηο 2005 0,3 % 47 Πεγή: economics: νη Ννκνί ηεο Διιάδαο Ζ θαηαλνκή ηνπ πιεζπζκνχ ηνπ Ννκνχ, αλάινγα κε ηε ζέζε ζην επάγγεικα παξνπζηάδεηαη ζηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί φπνπ ζπγθξίλεηαη κε ηηο αληίζηνηρεο θαηαλνκέο ηνπ πιεζπζκνχ ησλ επξχηεξσλ ρσξηθψλ ελνηήησλ. Καηαλνκή πιεζπζκνχ κε βάζε ηε ζέζε ζην επάγγεικα (2001) Γεσγξαθηθό επίπεδν Δξγνδόηεο Δξγαδόκελνη γηα δηθό ηνπο ινγαξηαζκό Μηζζσηνί πκβνεζνύληα & κε ακεηβόκελα κέιε λνηθνθπξηνύ Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 12,7% 22,1% 50,8% 9,0% 5,5% ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ Νένη 12,6% 20,3% 56,4% 5,7% 5,0% ΔΛΛΑΓΑ 10,9% 16,2% 62,8% 4,8% 5,3% Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ Αλαπηπμηαθή ΑΔ ΟΣΑ 21

Θέζε ζην επάγγεικα γηα ηνλ πιεζπζκφ κε βάζε ζηνηρεία ηεο απνγξαθήο ηνπ 2001 Δξγνδόηεο Δξγαδόκελνη γηα δηθό ηνπο ινγαξηαζκό Μηζζσηνί πκβνεζνύληα & κε ακεηβόκελα κέιε λνηθνθπξηνύ Α Θ Α Θ Α Θ Α Θ Α Θ Ν.Ε 1807 406 2213 3448 396 3844 5370 3472 8842 223 1346 1569 585 366 951 Νένη Π.Η.Ν 8307 2602 10909 13088 4580 17668 29764 19255 49019 1152 3844 4966 2570 1750 4320.Υ 371269 131530 502799 568328 181602 749930 175555 1144991 2900546 47774 173644 221418 137883 109272 247155 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ Αλαπηπμηαθή ΑΔ ΟΣΑ 22

Απφ ηα ζηνηρεία ηνπ παξαπάλσ πίλαθα θαη ηα αλαιπηηθά ζηνηρεία πνπ έρνπλ ζπιιεγεί απφ ηελ ΔΤΔ πξνθχπηνπλ νη εμήο δηαπηζηψζεηο: ζνλ αθνξά ζηελ θαηαλνκή θαηά θχιν ηνπ πιεζπζκνχ ησλ κηζζσηψλ παξνπζηάδεηαη κηα ππεξνρή ησλ αλδξψλ (πεξίπνπ 60%) έλαληη ησλ γπλαηθψλ, ε νπνία ππεξνρή απαληάηαη ζε φια ηα εμεηαδφκελα επίπεδα ρσξίο ηδηαίηεξεο απνθιίζεηο απφ ηελ αλσηέξσ ηηκή. Σα πνζνζηά ησλ εξγνδνηψλ θαη ησλ εξγαδνκέλσλ γηα δηθφ ηνπο ινγαξηαζκφ ζηνλ Ν. Εαθχλζνπ είλαη ειαθξψο απμεκέλα ζε ζρέζε κε ηα αληίζηνηρα πνζνζηά ζε επίπεδν Ννκνχ Πεξηθέξεηαο θαη Υψξαο. Δηδηθφηεξα θαη φζνλ αθνξά ζηελ θαηά θχιν θαηαλνκή ησλ εξγνδνηψλ θαη ησλ εξγαδνκέλσλ γηα δηθφ ηνπο ινγαξηαζκφ παξαηεξείηαη κηα ζπληξηπηηθή ππεξνρή ησλ αλδξψλ (θαη ζηηο δχν πεξηπηψζεηο) ε νπνία ππεξβαίλεη ζεκαληηθά ηνλ εζληθφ κέζν φξν. Ο κηζζσηφο πιεζπζκφο, ηνπ νπνίνπ ε εθαηνζηηαία ζπκκεηνρή είλαη ζαθψο ρακειφηεξε απφ εθείλε ζε επίπεδν Πεξηθέξεηαο θαη Υψξαο. Σν γεγνλφο απηφ νθείιεηαη ζην κεγάιν αξηζκφ πνιχ κηθξψλ επηρεηξήζεσλ (αηνκηθέο επηρεηξήζεηο) ησλ νπνίσλ ε ιεηηνπξγία ππνζηεξίδεηαη θαηά θχξην ιφγν απφ ηνπο ηδηνθηήηεο ηνπο θαη 1-2 απαζρνινχκελνπο ζε επνρηαθή βάζε πξνθεηκέλνπ λα επσθειεζνχλ απφ ηελ αλεπηπγκέλε ηνπξηζηηθή θίλεζε πνπ δηαπηζηψλεηαη ηδίσο ηνπο θαινθαηξηλνχο κήλεο. Σα βαζηθά ζηνηρεία δηάξζξσζεο θαη κεηαβνιήο, ηνπ νηθνλνκηθά ελεξγνχ πιεζπζκνχ ηνπ Ν. Εαθχλζνπ θαη ησλ επξχηεξσλ γεσγξαθηθψλ ελνηήησλ παξνπζηάδνληαη ζηνπο Πίλαθεο πνπ αθνινπζνχλ: Γηαξζξσηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ νηθνλνκηθά ελεξγνχ πιεζπζκνχ (2001) Γεσγξαθηθό επίπεδν ΤΝΟΛΟ % θαηαλνκή αλά θύιν % θαηαλνκή αλά ειηθηαθή θιάζε Άξξελεο Θήιεηο 10-24 25-49 50+ Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 17.419 65,6 34,4 15,0 65,9 19,0 ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 86.912 63,1 36,9 13,0 65,4 21,7 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ Αλαπηπμηαθή ΑΔ ΟΣΑ % κεηαβνιή ηνπ νηθνλνκηθά ελεξγνχ πιεζπζκνχ θαηά θχιν (1991-2001) Γεσγξαθηθό επίπεδν ύλνιν Άξξελεο Θήιεηο Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 42,0 21,2 111,3 ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 17,4 6,2 43,3 ΔΛΛΑΓΑ 18,9 8,7 40,9 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ Αλαπηπμηαθή ΑΔ ΟΣΑ Απαζρνινχκελνο & άλεξγνο πιεζπζκφο θαηά θχιν (2001) Γεσγξαθηθό επίπεδν Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ Απαζρνινύκελνη Άλεξγνη Από απηνύο λένη Α Θ Α Θ Α Θ 9.991 4.750 14.741 1.442 1.236 2.678 585 366 951 47.980 26.175 74.155 6.901 5.856 12.757 2.570 1.750 4.320 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ ΑΑΔ ΟΣΑ 23

Απαζρνινχκελνο θαη άλεξγνο πιεζπζκφο θαηά ειηθηαθή νκάδα (2001) Γεσγξαθηθό επίπεδν Απαζρνινύκελνη Άλεξγνη Από απηνύο λένη 10-24 25-49 50+ 10-24 25-49 50+ 10-24 25-49 50+ Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 1.684 9.961 3.096 934 1.523 221 631 317 3 ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 7.393 49.45 1 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ ΑΑΔ ΟΣΑ Αλεξγία ζπλνιηθή θαη θαηά θχιν (1991 θαη 2001) Γεσγξαθηθό επίπεδν 17.311 3.877 7.346 1.534 2.643 1.646 31 1991 2001 ύλνιν Άξξελεο Θήιεηο ύλνιν Άξξελεο Θήιεηο Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 7,9 5,4 14,0 15,4 12,6 20,6 ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 14,7 12,6 18,3 ΔΛΛΑΓΑ 11,1 9,7 13,4 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 1991, 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ ΑΑΔ ΟΣΑ % θαηαλνκή ησλ απαζρνινχκελσλ αλά ηνκέα νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο Γεσγξαθηθό επίπεδν Πξσηνγελήο Γεπηεξνγελήο Σξηηνγελήο 1991 2001 1991 2001 1991 2001 Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 37,0 27,8 17,7 18,2 41,9 48,6 ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 27,7 18,6 17,9 17,5 50,9 58,1 ΔΛΛΑΓΑ 18,7 14,5 23,9 21,8 51,6 58,4 Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 1991, 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ ΑΑΔ ΟΣΑ Απφ ηα ζηνηρεία ησλ πξναλαθεξφκελσλ πηλάθσλ θαη ηα αλαιπηηθά ζηνηρεία πνπ έρνπλ ζπιιεγεί απφ ηελ ΔΤΔ πξνθχπηνπλ νη αθφινπζεο δηαπηζηψζεηο: (α) Οηθνλνκηθά ελεξγφο πιεζπζκφο: Ο νηθνλνκηθά ελεξγφο πιεζπζκφο ην 2001 απμήζεθε θαηά 41% ζε ζρέζε κε ην 1991. Ζ αχμεζε απηή είλαη ζε κεγάιν βαζκφ απνηέιεζκα ηεο ζπλνιηθήο αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ θαη νθείιεηαη ζε κεγάιν βαζκφ ζηνλ αιινδαπφ πιεζπζκφ πνπ απαζρνιείηαη επνρηαθά ζε επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη θπξίσο ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα (ηνπξηζκφο). Ζ αχμεζε είλαη θαηά πνιχ κεγαιχηεξε ζην γπλαηθείν πιεζπζκφ. Ζ ζπκκεηνρή ηνπ γπλαηθείνπ πιεζπζκνχ ζηνλ νηθνλνκηθά ελεξγφ πιεζπζκφ είλαη ζρεδφλ ίδηα (πεξίπνπ ην 1/3) ζε φια ηα εμεηαδφκελα επίπεδα (γηα ην έηνο 2001). Ζ ζπκκεηνρή απηή είλαη απμεκέλε έλαληη εθείλεο ηνπ 1991 φπνπ αλέξρεηαη ζην 25% πεξίπνπ ζε φια ηα επίπεδα. Ζ ειηθηαθή θαηαλνκή ηνπ νηθνλνκηθά ελεξγνχ πιεζπζκνχ δελ παξνπζηάδεη νπζηαζηηθέο απνθιίζεηο απφ ηηο αληίζηνηρεο θαηαλνκέο πνπ παξνπζηάδνληαη ζε επίπεδν Ννκψλ θαη Πεξηθέξεηαο. (β) Απαζρφιεζε θαη ελεξγφο πιεζπζκφο: Ζ απαζρφιεζε φζνλ αθνξά ζην ζχλνιν ηνπ πιεζπζκνχ ππνινγίδεηαη ζην 87,1% ρσξίο λα παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο δηαθπκάλζεηο κεηαμχ ησλ δχν ηκεκάησλ ηεο. Σα πςειφηεξα πνζνζηά απαζρφιεζεο ζεκεηψλνληαη ζηελ ειηθηαθή νκάδα 50+ (93,4%) ελψ ηα ρακειφηεξα, φπσο θαη είλαη αλακελφκελν, ζηελ ειηθηαθή νκάδα 24

10-24 (64,3%). Ζ ίδηα ηάζε θαηαγξάθεηαη ζε φια ηα εμεηαδφκελα γεσγξαθηθά επίπεδα. Σν 40% ησλ αλέξγσλ απνηειεί «λένπο άλεξγνπο» ππνδειψλνληαο κηα δπζθνιία ζηελ εχξεζε εξγαζίαο απφ ηνπο λενεηζεξρφκελνπο ζηελ παξαγσγηθή ειηθία. εκεηψλεηαη φηη ην πνζνζηφ ησλ λέσλ αλέξγσλ επί ηνπ ζπλφινπ ησλ αλέξγσλ ζηελ ειηθηαθή νκάδα 10-24 αλέξρεηαη ζε 72% πεξίπνπ. Σν πνζνζηφ ησλ απαζρνινχκελσλ είλαη πςειφηεξν ζηνλ αλδξηθφ πιεζπζκφ (89,2%) ζε ζρέζε κε ηνλ γπλαηθείν πιεζπζκφ (83,3%). Ζ δηαθνξά ζηελ απαζρφιεζε κεηαμχ αλδξψλ θαη γπλαηθψλ είλαη πεξίπνπ ίδηα (+6% θαηά κέζν φξν) ζε φια ηα επίπεδα. Σέινο ην πνζνζηφ ησλ λέσλ αλέξγσλ είλαη κηθξφηεξν κεηαμχ ησλ γπλαηθψλ (33% έλαληη 45% ζηνλ αλδξηθφ πιεζπζκφ) (γ) Καηαλνκή απαζρνινχκελσλ θαηά ηνκείο δξαζηεξηφηεηαο: Πεξηζζφηεξν απφ ην 50% ησλ απαζρνινχκελσλ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα (52,3%). Σν πνζνζηφ απηφ είλαη απμεκέλν θαηά 10 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο ζε ζρέζε κε ην 1991. Ζ αχμεζε απηή είλαη αλακελφκελε ιακβαλνκέλεο ππφςε ηεο αχμεζεο ηεο ηνπξηζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζηελ πεξηνρή θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία. Ζ αχμεζε ηνπ απαζρνινχκελνπ πιεζπζκνχ ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα πνπ ζεκεηψλεηαη είλαη κεγαιχηεξε απφ ηε κέζε αχμεζε πνπ ζεκεηψλεηαη ζε επίπεδν Πεξηθέξεηαο θαη Υψξαο. Σν ¼ ηνπ απαζρνινχκελνπ πιεζπζκνχ (24,5%) ζπλερίδεη λα δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα. Αλ θαη ην πνζνζηφ απηφ είλαη κεησκέλν θαηά 13 πεξίπνπ πνζνζηηαίεο κνλάδεο ζε ζρέζε κ εθείλν ηνπ 1991 ππνδειψλεη έλα ηζρπξφ δεζκφ ησλ θαηνίθσλ ηεο πεξηνρήο κε ηελ παξαδνζηαθή γεσξγία. Δμάιινπ ην πνζνζηφ απηφ είλαη ζεκαληηθά πςειφηεξν ζε ζρέζε κε ην κέζν φξν ηεο Πεξηθέξεηαο (18,5%) θαη ηεο Υψξαο (14,5%). Αμηνζεκείσηε ζηαζεξφηεηα παξνπζηάδεηαη ζηνλ πιεζπζκφ πνπ απαζρνιείηαη ζηνλ δεπηεξνγελή ηνκέα (αχμεζε θαηά κηζή εθαηνζηηαία κνλάδα ην δηάζηεκα 1991-2001) γεγνλφο πνπ ππνδεηθλχεη φηη ε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ πνπ απαζρνιείηαη ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα πξνέξρεηαη απφ παχζε ηεο απαζρφιεζεο κε ηνλ πξσηνγελή ηνκέα. Σέινο φζνλ αθνξά ζηελ απαζρφιεζε αλά ηνκέα θαη θχιν δηαπηζηψλεηαη φηη ε ζπκκεηνρή αλδξψλ θαη γπλαηθψλ ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα (2001) είλαη ίδηα ελψ ε απαζρφιεζε ησλ γπλαηθψλ ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα είλαη πνιχ κεγαιχηεξε ζε ζρέζε κε απηή ησλ αλδξψλ 2. Αλεμάξηεηα πάλησο απφ ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία πνπ ζαθψο πξνζδηνξίδνπλ κηα θαηάζηαζε ζηνλ ηνκέα ηεο απαζρφιεζεο, ην βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο είλαη ε πνιπαπαζρφιεζε ηνπ αγξνηηθνχ πιεζπζκνχ, απνηέιεζκα ηνπ ζεκαληηθνχ νηθνλνκηθνχ θαη θνηλσληθνχ κεηαζρεκαηηζκνχ ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ, αιιά θαη ηεο επνρηθφηεηαο ηεο γεσξγηθήο παξαγσγήο. Χζηφζν, ην ζίγνπξν είλαη φηη νη πεξηζζφηεξνη πνπ δειψλνπλ γεσξγνί δελ δειψλνπλ θαη ηε δεχηεξε απαζρφιεζε ηνπο πνπ είλαη ν ηνπξηζκφο, ελψ είλαη πνιχ ιηγφηεξνη εθείλνη πνπ ελψ δειψλνπλ 2 ηνλ ηξηηνγελή ηνκέα απαζρνιείηαη ην 44% πεξίπνπ ησλ αλδξψλ θαη ην 68,5% πεξίπνπ ησλ γπλαηθψλ. Σα αληίζηνηρα πνζνζηά γηα ην 1991 ήηαλ 35% θαη 65,5% πεξίπνπ. 25

σο επάγγεικα θάπνην άιιν πιελ ηνπ γεσξγνχ, αζρνινχληαη ηαπηφρξνλα θαη κε ηε γεσξγία. (δ) Αλεξγία: Ζ αλεξγία είλαη κεγαιχηεξε κεηαμχ ηνπ γπλαηθείνπ πιεζπζκνχ. Ζ ίδηα ηάζε παξαηεξείηαη ζε φια ηα εμεηαδφκελα γεσγξαθηθά επίπεδα. Ζ αχμεζε ηεο αλεξγίαο είλαη κεγαιχηεξε ζην γπλαηθείν πιεζπζκφ θαηά ηελ πεξίνδν 1991-2001 ζε ζρέζε κε ηελ αχμεζε ηεο αλεξγίαο ζηνλ αλδξηθφ πιεζπζκφ. Σέινο ζχκθσλα κε ζηνηρεία ηεο έξεπλαο εξγαηηθνχ δπλακηθνχ πνπ δηεμάγεη ε ΔΤΔ πξνθχπηεη φηη ε αλεξγία ζην Ννκφ Εαθχλζνπ παξνπζηάδεη κηα απμεηηθή ηάζε κε έληνλεο δηαθπκάλζεηο. Σα ζηνηρεία απηά δίλνπλ πνζνζηά αλεξγίαο γηα ηα έηε 2004, 2005 θαη 2006 12,6%, 7,3% θαη 15,2% αληίζηνηρα. Σνκείο Παξαγσγήο Α. Πξσηνγελήο Σνκέαο Ζ νηθνλνκηθή δσή ηνπ Ν. Εαθχλζνπ πεξηειάκβαλε αλέθαζελ ηηο αγξνηηθέο δξαζηεξηφηεηεο. Ζ γεσκνξθνινγία ηεο πεξηνρήο επλφεζε ηηο θιαζζηθέο κνξθέο αγξνηηθήο εθκεηάιιεπζεο κε θχξηνπο άμνλεο ηε γεσξγία θαη ηελ θηελνηξνθία, ελψ ε αιηεία δελ εκθαλίδεη ηδηαίηεξα ζεκαληηθή ζπκκεηνρή. Οη βαζηθέο θαιιηέξγεηεο είλαη ε ειαηνθαιιηέξγεηα θαη ε ακπεινθαιιηέξγεηα, κε ηα πιένλ γλσζηά πξντφληα. Σν επίπεδν θαηάξηηζεο ησλ θαηφρσλ ησλ αγξνηηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ είλαη ρακειφ θαη θαηά πνζνζηφ 99% δηαζέηεη κφλν πξαθηηθή πείξα. Σν 54% ησλ εθκεηαιιεχζεσλ ηεο Εαθχλζνπ απαζρφιεζαλ, εθηφο απφ ηνπο θαηφρνπο ησλ εθκεηαιιεχζεσλ θαη ηα κέιε ησλ λνηθνθπξηψλ ηνπο θαη 7.594 επνρηθνχο εξγάηεο (ΔΤΔ 2001) κε 19 εκεξνκίζζηα θαηά κέζν φξν αλά εξγάηε. Ο αξηζκφο ησλ θαηφρσλ ησλ αγξνηηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ θαη ησλ κειψλ ησλ λνηθνθπξηψλ πνπ απαζρνιήζεθαλ ζηηο αγξνηηθέο εθκεηαιιεχζεηο αλέξρεηαη ζε 11.217 άηνκα, εθ ησλ νπνίσλ ην 65,7% θαηαγξάθνληαη σο απνθιεηζηηθά απαζρνινχκελνη ελψ ην ππφινηπν 34,3% σο θπξίσο ή δεπηεξεπφλησο απαζρνινχκελνη. Αληίζηνηρα, ζηελ Κεθαινληά, ζην 8,15% ησλ εθκεηαιιεχζεσλ απαζρνιήζεθαλ, πέξαλ ησλ θαηφρσλ ησλ εθκεηαιιεχζεσλ θαη ησλ κειψλ ησλ λνηθνθπξηψλ ηνπο θαη 1.488 επνρηθνί εξγάηεο κε 13,1 εκεξνκίζζηα θαηά κέζν φξν. Ο αξηζκφο ησλ θαηφρσλ ησλ αγξνηηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ θαη ησλ κειψλ ησλ λνηθνθπξηψλ πνπ απαζρνιήζεθαλ ζηηο αγξνηηθέο εθκεηαιιεχζεηο αλέξρεηαη ζε 7.802 άηνκα, εθ ησλ νπνίσλ ην 78,2% θαηαγξάθνληαη σο απνθιεηζηηθά απαζρνινχκελνη ελψ ην ππφινηπν 22,8% σο θπξίσο ή δεπηεξεπφλησο απαζρνινχκελνη. Δπηζεκαίλεηαη φηη ην πνζνζηφ ησλ εθκεηαιιεχζεσλ πνπ απαζρνινχλ κφληκνπο εξγάηεο είλαη ζρεδφλ κεδεληθφ (0,22%). ζνλ αθνξά ηελ θαηαλνκή ηεο απαζρφιεζεο θαηά θχιν δηαπηζηψλεηαη ζεκαληηθή ππεξνρή ησλ αλδξψλ ηφζν ζηνπο θαηφρνπο θαη ηα κέιε ησλ λνηθνθπξηψλ πνπ απαζρνιήζεθαλ ζηηο εθκεηαιιεχζεηο 67% ζηε Εάθπλζν έλαληη 58,3% ζε εζληθφ επίπεδν φζν θαη ζηνπο επνρηθνχο εξγάηεο 85% ζηε Εάθπλζν έλαληη 76% ζε εζληθφ επίπεδν. Δμάιινπ, ην πνζνζηφ ησλ λέσλ αγξνηψλ (θάηνρνη γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ ειηθίαο 10-39) είλαη θνληά ζηνλ εζληθφ κέζν φξν (πεξίπνπ 35%). ην Ν. Εαθχλζνπ δεζπφδνπλ νη δελδξψδεηο θαιιηέξγεηεο ζπκκεηέρνληαο θαηά 44% πεξίπνπ. 26

Ηδηαίηεξα πςειφ, ζπγθξηλφκελν κε ην εζληθφ θαη ην πεξηθεξεηαθφ επίπεδν είλαη ην πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ηεο ακπεινθαιιηέξγεηαο 17%. Ζ θαιιηέξγεηα ησλ αξνηξαίσλ ζε ζεκαληηθφ βαζκφ είλαη πξνζαλαηνιηζκέλε ζηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηεο θηελνηξνθίαο νη νπνίεο δελ κπνξνχλ λα εμππεξεηεζνχλ κφλν κε ηε βνζθήζηκε χιε. ηηο δελδξώδεηο θαιιηέξγεηεο, θπξηαξρεί απφ πιεπξάο έθηαζεο ε θαιιηέξγεηα ηεο ειηάο (83.300 ζηξέκκαηα πεξίπνπ). Ζ ειαηνθαιιηέξγεηα έρεη παξαγσγηθή θαηεχζπλζε ηηο ειηέο ειαηνπνίεζεο, κε θχξηα πνηθηιία ηελ «Κνξσλέτθε». ηε Εάθπλζν παξάγεηαη ην Διαηόιαδν Εαθύλζνπ ην νπνίν είλαη αλαγλσξηζκέλν σο ΠΓΔ, θαη δηαθξίλεηαη γηα ηα ηδηαίηεξεο αμίαο νξγαλνιεπηηθά ηνπ ραξαθηεξηζηηθά (γεχζε, άξσκα θιπ). ηα θεπεπηηθά αμηνζεκείσηε είλαη ε θαιιηέξγεηα ηνπ Εαθπλζηλνχ λεξνθξέκκπδνπ ζε έθηαζε πεξίπνπ 200 ζηξεκκάησλ θαζψο θαη ηεο δαθπλζηλήο θξάνπιαο ζε 4 ζηξέκκαηα. Ζ ακπεινθαιιηέξγεηα, κεηά ηελ ειαηνθαιιηέξγεηα, απνηειεί επίζεο κηα παξαδνζηαθή θαιιηέξγεηα ηφζν γηα ηνλ Ννκφ θαζψο θαη γηα ηελ Πεξηθέξεηα ζην ζχλνιφ ηεο. Οη ακπειψλεο έρνπλ δχν παξαγσγηθέο θαηεπζχλζεηο: ηελ παξαγσγή νίλνπ θαη ηελ παξαγσγή ζηαθίδαο. ηνλ Ν. Εαθχλζνπ ε ζηαθηδνθαιιηέξγεηα απνηειεί ηνλ θνξκφ ηεο ηνπηθήο ακπεινπξγίαο, παξάγνληαο ην αλαγλσξηζκέλν σο ΠΟΠ πξντφλ «ηαθίδα Εαθχλζνπ» (Zante currants). Ζ ζηαθίδα απνηεινχζε θαη ζπλερίδεη λα απνηειεί ην ραξαθηεξηζηηθφηεξν πξντφλ ηεο Εαθχλζνπ, έρνληαο ηελ πξσηνθαζεδξία ζηηο εμαγσγέο ηνπ λεζηνχ θαη ζηεξίδνληαο ζε πςειφ βαζκφ ηε ηνπηθή νηθνλνκία. Αθφκε θαη ζήκεξα ζηεξίδεη ηηο εκπνξηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηεο ΔΑ Εαθχλζνπ ε νπνία ζπγθεληξψλεη, επεμεξγάδεηαη, κεηαπνηεί θαη εκπνξεχεηαη πεξίπνπ ην 60% ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο ηνπ Ννκνχ. ζνλ αθνξά ζηελ θαιιηέξγεηα ακπέινπ γηα νηλνπνίεζε είλαη ραξαθηεξηζηηθή ε παξνπζία κεγάινπ αξηζκνχ πνηθηιηψλ (ε νπνία νθείιεηαη ζην λεζησηηθφ ραξαθηήξα ηεο πεξηνρήο αιιά θαη ζηε ζπλήζε πξαθηηθή θαηά ην παξειζφλ ζην ίδην αγξνηεκάρην λα γίλεηαη θχηεπζε πνιιψλ πνηθηιηψλ). Απφ ηηο πνηθηιίεο απηέο νη νπνίεο ζε επίπεδν Πεξηθέξεηαο αλέξρνληαη ζε πεξηζζφηεξεο απφ 120, κφλν 15-20 έρνπλ εκπνξηθή ζεκαζία θαζψο απνηεινχλ πεξίπνπ ην 96% ηεο θαιιηεξγνχκελεο έθηαζεο ακπειψλσλ. Δηδηθφηεξα κεγάιε ζεκαζία γηα ηελ πεξηνρή ηεο Εαθχλζνπ έρεη ε πνηθηιία Απγνπζηηάηεο ε νπνία θαιιηεξγείηαη απνθιεηζηηθά ζηε Εάθπλζν θαη ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ παξαγσγή ηνπ νκψλπκνπ νίλνπ. Ζ θηελνηξνθηθή παξαγσγή ζηελ πεξηνρή δελ είλαη ηδηαίηεξα αλεπηπγκέλε. Δλδηαθέξνπζεο πξννπηηθέο αλακέλεηαη λα δηακνξθσζνχλ ζηα επφκελα ρξφληα ζηελ πεξίπησζε πνπ θαηνρπξσζνχλ ε νλνκαζία «Λαδνηχξη Εαθχλζνπ». Σα δάζε ζην λνκφ Εαθχλζνπ απνηεινχληαη θπξίσο απφ ηελ ραιέπην πεχθε (Pinus halepensis) θαη θαηά ην παξειζφλ θαηαιάκβαλαλ ζεκαληηθέο εθηάζεηο νη νπνίεο σζηφζν θαηά ηε δηάξθεηα ησλ ηειεπηαίσλ δχν αηψλσλ έρνπλ πεξηνξηζηεί ζεκαληηθά ιφγσ ηεο ππεξβφζθεζεο, ηεο επέθηαζεο ησλ θαιιηεξγεηψλ ζηηο νξεηλέο δψλεο θαη ησλ ππξθαγηψλ. Οη πεξηνξηζκέλεο πιένλ εθηάζεηο ησλ δαζψλ 27

ζηε Εάθπλζν έρνπλ θπξίσο αηζζεηηθφ ξφιν θαη φρη εθκεηαιιεχζηκν ρσξίο σζηφζν λα ππάξρνπλ ζρεηηθνί ρψξνη δαζηθήο αλαςπρήο. Β. Γεπηεξνγελήο Σνκέαο Με βάζε ηα ζηνηρεία ηνπ αθφινπζνπ Πίλαθα, εθηηκάηαη φηη ν δεπηεξνγελήο ηνκέαο έρεη κεησκέλε ζεκαζία γηα ηελ νηθνλνκηθή δσή ηνπ Ννκνχ. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ 2000-2005, ε ζπκκεηνρή απηή εκθαλίδεη ζηαζεξφηεηα θαη ν ηνκέαο θαιχπηεη, ην 2005 ην 12,5% ηνπ ΑΔΠ. Σν πνζνζηφ ηεο Εαθχλζνπ θηλείηαη ζηα φξηα ηνπ αληίζηνηρνπ πνζνζηνχ πνπ θαηαγξάθεηαη ζε επίπεδν Πεξηθέξεηαο θαη είλαη ζεκαληηθά κεησκέλν ζε ζρέζε κε εθείλν ηεο Υψξαο. Γηαρξνληθή κεηαβνιή ηεο εθαηνζηηαίαο ζπκκεηνρήο ηνπ δεπηεξνγελή ηνκέα ζην ΑΔΠ ζε επίπεδν Ννκνχ, Πεξηθέξεηαο θαη Υψξαο (2000-2005) Γεσγξαθηθό Γηακέξηζκα 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 11,6 14,0 12,9 10,6 13,6 12,6 Πεγή ΔΤΔ ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 11,6 13,9 13,1 12,5 13,9 13,1 ΔΛΛΑΓΑ 21,0 23,0 22,3 22,6 21,9 22,2 Ζ πεξηνξηζκέλε ζεκαζία ηνπ δεπηεξνγελή ηνκέα, ηεθκεξηψλεηαη θαη κε βάζε ην πνζνζηφ ησλ απαζρνινχκελσλ ην νπνίν, φπσο πξναλαθέξεηαη, είλαη πεξίπνπ 19% (2001). Δμάιινπ, απφ ηα ζηνηρεία ηνπ αθφινπζνπ Πίλαθα, ηα νπνία πεξηγξάθνπλ ηε δηάξζξσζε ηνπ δεπηεξνγελή ηνκέα, ζπλάγεηαη φηη κηθξφ πνζνζηφ ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ησλ επηρεηξήζεσλ 8,9% ζηε Εάθπλζν θαη αθνξνχλ ζηε Βηνκεραλία Σξνθίκσλ θαη θαιχπηνπλ αλαινγηθά κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηνπ ζπλνιηθνχ θχθινπ εξγαζηψλ 15,1% ζηε Εάθπλζν ελψ ν κεγάινο αξηζκφο αθνξά, θπξίσο, ζηηο θαηαζθεπέο. Αξηζκφο επηρεηξήζεσλ δεπηεξνγελή ηνκέα θαη ηδίξνο απηψλ (ζε εθαηνκκχξηα ) ζηνπο λνκνχο Εαθχλζνπ θαη Κεθαιιελίαο θαηά ΣΑΚΟΓ (14-45) γηα ην 2002 Εάθπλζνο Αξηζκόο % Δπηρεηξήζεηο δεπηεξνγελή ηνκέα (ΣΑΚΟΓ 14-45) 1118 100,0 Βηνκεραλία Σξνθίκσλ θαη Πνηώλ (ΣΑΚΟΓ 15) 100 8,9 Καηαζθεπέο (ΣΑΚΟΓ 45) 769 68,8 Λνηπέο (ΣΑΚΟΓ 14-45 πιελ ΣΑΚΟΓ 15 & 45) 249 22,3 Κύθινο εξγαζηώλ επηρεηξήζεσλ δεπηεξνγελή ηνκέα (εθαη. ) 50,03 100,0 Βηνκεραλία Σξνθίκσλ θαη Πνηώλ (ΣΑΚΟΓ 15) 7,57 15,1 28

Καηαζθεπέο (ΣΑΚΟΓ 45) 23,70 47,4 Λνηπέο (ΣΑΚΟΓ 14-45 πιελ ΣΑΚΟΓ 15 & 45) 18,76 37,5 Πεγή ΔΤΔ/Μεηξψν Δπηρεηξήζεσλ 2002 ζνλ αθνξά ζηνλ θιάδν ηεο βηνκεραλίαο ζεκαληηθφ πνζνζηφ ησλ επηρεηξήζεσλ απηψλ ζπληζηνχλ νη επηρεηξήζεηο κεηαπνίεζεο αγξνηηθώλ πξντόλησλ (ηπξνθνκεία, ειηνηξηβεία/ηππνπνηεηήξηα ειαηνιάδνπ, ζθαγεία, νηλνπνηεία θιπ). Δηδηθφηεξα, ζην Ννκφ ιεηηνπξγνχλ: 48 ειαηνηξηβεία, ζεκεηψλεηαη φηη 10 απφ ηα ειαηνηξηβεία ηνπ Ν. Εαθχλζνπ βξίζθνληαη εληφο ηεο ρεξζαίαο δψλεο ηνπ Δζληθνχ Θαιάζζηνπ Πάξθνπ Εαθχλζνπ ηα νπνία παξάγνπλ πεξίπνπ ην 20% ηεο πνζφηεηαο ειαηνιάδνπ ηνπ Ννκνχ. 1 ηππνπνηεηήξην ειαηνιάδνπ (ηεο ΔΑ Εαθχλζνπ) κε δπλακηθφηεηα 15 ηφλλσλ/24σξν, ζην νπνίν σζηφζν ηππνπνηείηαη κηθξφ κφλν πνζνζηφ ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο ειαηνιάδνπ. νηλνπνηεία, ζε γεληθφ επίπεδν ηα νηλνπνηεία δηαζέηνπλ εμνπιηζκφ ηθαλνπνηεηηθνχ επηπέδνπ (επάξθεηα ζχγρξνλσλ πηεζηεξίσλ, πλεπκαηηθψλ ή κε, αλνμείδσηεο δεμακελέο, ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ςπρψκελεο (κε πιήξε καλδχα (full jacket), ή κεξηθφ ή κε εκβαπηηδφκελα ςπθηηθά ζηνηρεία). ην κνλαδηθφ ζηαθηδεξγνζηάζην, ηνπ νπνίνπ ηελ επζχλε ιεηηνπξγίαο έρεη ε ΔΑ Εαθχλζνπ. Σν εξγνζηάζην απηφ είλαη παιηάο ηερλνινγίαο, έρεη 2.150 m 2 απνζεθεπηηθνχο ρψξνπο, 450 m 2 κκεραλνινγηθέο εγθαηαζηάζεηο θαη 155 m 2 βνεζεηηθνχο ρψξνπο. Έρεη άδεηα ιεηηνπξγίαο, δπλαηφηεηα επεμεξγαζίαο 20 ηφλσλ εκεξεζίσο θνξηλζηαθήο ζηαθίδαο, ελψ εηεζίσο ππνινγίδεηαη φηη κεηαπνηεί θαηά κέζν φξν 2.000 ηφλνπο ζηαθίδαο, εθ ησλ νπνίσλ ην 99% εμάγεηαη ζηηο ρψξεο ηεο ΔΔ Βξεηαλία, Οιιαλδία, Γεξκαλία θαη ζε Σξίηεο ρψξεο (Απζηξαιία, Σνπξθία, ηγθαπνχξε) 1 ζθαγείν βξίζθεηαη ζην Γ.Γ. Αξγαζίνπ, είλαη Γεκνηηθφ, θαη ζεσξείηαη εληειψο αθαηάιιειν. Απφ ηελ πξνεγεζείζα αλάιπζε θαη ιακβάλνληαο ππφςε ηελ πξννπηηθή ηεο ζχλδεζεο ηνπ πξσηνγελνχο κε ηνλ ηξηηνγελή ηνκέα εθηηκάηαη φηη νη θιάδνη ησλ επηρεηξήζεσλ κεηαπνίεζεο αγξνηηθψλ πξντφλησλ εκθαλίδνπλ ζεηηθή δπλακηθή, ε νπνία αλακέλεηαη λα επηηαρπλζεί εθφζνλ αλαπηπρζνχλ ή σξηκάζνπλ νξηζκέλεο πξσηνβνπιίεο, φπσο απηέο ηεο θαηνρχξσζεο νξηζκέλσλ νλνκαζηψλ σο ΠΟΠ/ΠΓΔ, ε πξνψζεζε ηεο ηνπηθήο παξαγσγήο κέζσ επηιεγκέλσλ μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ ζηνπο επηζθέπηεο ηεο πεξηνρήο θ.α. Γ. Σξηηνγελήο Σνκέαο Ο ηξηηνγελήο ηνκέαο ζην Ννκφ απνηειεί ην ζεκαληηθφηεξν ηνκέα ηεο ηνπηθήο νηθνλνκίαο κε ηνλ ηνπξηζκφ λα απνηειεί, ηε δπλακηθφηεξε θαη ηαρχηεξα αλαπηπζζφκελε νηθνλνκηθή δξαζηεξηφηεηα ζπκβάιινληαο ζεκαληηθά ζηελ απαζρφιεζε, ζηελ επξχηεξε θαηαλνκή ηνπ εηζνδήκαηνο θαη, γεληθφηεξα, ζηελ θνηλσληθννηθνλνκηθή αλάπηπμε ηεο πεξηνρήο. Ζ εθηίκεζε απηή απνηππψλεηαη ηφζν ζηελ ζπκκεηνρή ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα ζην Αθαζάξηζην Πεξηθεξεηαθφ Πξντφλ (ΑΠΠ) ε νπνία φπσο πξνθχπηεη απφ ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί, απνηειεί ην 75-29

80% ηνπ ζπλφινπ ηνπ ΑΠΠ, αιιά θαη απφ ηε ζπκκεηνρή ησλ αθαζάξηζησλ επελδχζεσλ παγίνπ θεθαιαίνπ, ε νπνία γηα ην ζχλνιν ηεο πεξηθέξεηαο, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ 2000-2005, ππνινγίδεηαη (κε ζηνηρεία ηεο ΔΤΔ) ζην 88%. Γηαρξνληθή εμέιημε ηεο εθαηνζηηαίαο ζπκκεηνρήο ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα ζην ΑΠΠ Γεσγξαθηθό Γηακέξηζκα 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 78,6 77,6 78,4 80,2 80,1 79,3 ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 82,1 80,2 80,9 81,5 81,9 81,2 ΔΛΛΑΓΑ 72,5 71,2 72,0 71,9 73,4 73,5 Πεγή ΔΤΔ Κπξίαξρε δξαζηεξηφηεηα ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα είλαη ν ηνπξηζκφο, ν νπνίνο απνηειεί άκεζν ή έκκεζν πεδίν γηα ηε δξαζηεξηνπνίεζε κεγάινπ αξηζκνχ επηρεηξήζεσλ. Ο αξηζκφο ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη άκεζα ζηνλ ηξηηνγελή ηνκέα θαηαρσξείηαη ζηνλ αθφινπζν πίλαθα. Αξηζκφο επηρεηξήζεσλ ηξηηνγελή ηνκέα θαη ηδίξνο απηψλ (ζε εθαηνκκχξηα ) ζηνλ Ννκφ Εαθχλζνπ θαηά ΣΑΚΟΓ (50-99) γηα ην 2002 Εάθπλζνο Αξ. % Δπηρεηξήζεηο ηξηηνγελή ηνκέα (ΣΑΚΟΓ 50-99) 4.350 100,0 Ξελνδνρεία θαη εζηηαηόξηα (ΣΑΚΟΓ 55) 1159 26,6 Ληαληθό εκπόξην (ΣΑΚΟΓ 52) 1943 44,7 Λνηπέο (ΣΑΚΟΓ 50-99 πιελ ΣΑΚΟΓ 52 & 55) 1248 28,7 Κύθινο εξγαζηώλ επηρεηξήζεσλ ηξηηνγελή ηνκέα (εθαη. ) 492,6 100,0 Ξελνδνρεία θαη εζηηαηόξηα (ΣΑΚΟΓ 55) 146,65 29,8 Ληαληθό εκπόξην (ΣΑΚΟΓ 52) 122,92 25,0 Λνηπέο (ΣΑΚΟΓ 50-99 πιελ ΣΑΚΟΓ 52 & 55) 223,03 45,3 Πεγή ΔΤΔ 2002 Σα ζηνηρεία ηνπ Πίλαθα απηνχ απνηεινχλ κηα έλδεημε κφλν γηα ηελ ηδηαίηεξε ζεκαζία ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ αλάπηπμε ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα θαη, θαη επέθηαζε, ζηελ νηθνλνκία. εκεηψλεηαη φηη κεγάινο αξηζκφο ησλ επηρεηξήζεσλ ιηαληθνχ εκπνξίνπ αιιά θαη νξηζκέλσλ απφ ηηο ππφινηπεο επηρεηξήζεηο παξνρήο ππεξεζηψλ ζηεξίδεη ηε δξαζηεξηφηεηά ηνπ ζηνλ ηνπξηζκφ. Σν πθηζηάκελν ηνπξηζηηθφ δπλακηθφ ηεο πεξηνρήο κειέηεο απνηππψλεηαη ζηνπο πίλαθεο πνπ αθνινπζνχλ 30

Ξελνδνρεηαθά θαηαιχκαηα (2007) αλά θαηεγνξία3 Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ ΔΛΛΑΓΑ Πεγή: Ξελνδνρεηαθφ Δπηκειεηήξην Διιάδνο 5* 4* 3* 2* 1* ύλνιν Μνλάδεο 1 22 58 163 10 254 Κιίλεο 227 3.848 9.431 12.235 508 26.249 Γσκάηηα 115 1.949 4.868 6.368 264 13.564 Μνλάδεο 12 93 193 515 84 897 Κιίλεο 4.642 20.048 24.801 32.290 3.317 85.098 Γσκάηηα 2.439 10.547 12.898 16.904 1.727 44.515 Μνλάδεο 199 1.048 1.900 4.403 1.657 9.207 Κιίλεο 70.198 181.476 163.729 228.404 57.126 700.933 Γσκάηηα 35.782 94.737 85.920 121.589 29.964 367.992 Δλνηθηαδφκελα δσκάηηα & Campings (2007) Δλνηθηαδόκελα δσκάηηα Campings Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 1.197 5 Πεγή: ΔΤΔ γηα ηα campings χιινγνη Δλνηθηαδφκελσλ Γσκαηίσλ Εαθχλζνπ Απφ ηα πξναλαθεξζέληα ζηνηρεία πξνθχπηεη φηη ην ηνπξηζηηθφ δπλακηθφ, ζε φξνπο ππνδνκψλ δηαλπθηέξεπζεο, αλ θαη είλαη ηδηαίηεξα πςειφ, ζε φξνπο πνηφηεηαο είλαη ζρεηηθά ρακειφ, ζηνηρείν πνπ ζπληζηά ζαθή έλδεημε ηνπ γεγνλφηνο φηη απεπζχλεηαη ζε ηνπξηζκφ κεηξίνπ θαη ρακεινχ εηζνδήκαηνο, ελψ πξέπεη λα ζεκεησζεί ε ζεκαληηθή επίπησζε πνπ πξνζδηνξίδεη ε ιεηηνπξγία ηνπο (εηδηθά θαηά ηνπο θαινθαηξηλνχο κήλεο) ζην θπζηθφ πεξηβάιινλ, ιφγσ ηεο ππεξζπγθέληξσζήο ηνπο ζε κηα ηφζν κηθξή δψλε. Σνπξηζηηθή θίλεζε ηνλ Πίλαθα πνπ αθνινπζεί παξαηίζεληαη ζηνηρεία 4 πνπ αθνξνχλ ζηηο αθίμεηο, ηηο δηαλπθηεξεχζεηο, ηελ πιεξφηεηα θαη ην κέζν αξηζκφ εκεξψλ παξακνλήο αλά άηνκν ζηα θαηαιχκαηα μελνδνρεηαθνχ ηχπνπ θαη ζηα camping ησλ Ννκψλ Εαθχλζνπ γηα ηα έηε 2005 θαη 2006. 4 Σα ζηνηρεία απηά ζπγθεληξψλνληαη απφ ηελ ΔΤΔ βάζεη εηδηθψλ εξσηεκαηνινγίσλ πνπ ζπκπιεξψλνπλ θαη εγγεγξακκέλα θαη ελεξγά κέιε ηνπ κεηξψνπ ηνπ Ξελνδνρεηαθνχ Δπηκειεηεξίνπ Διιάδνο ζε κεληαία βάζε, ζηα πιαίζηα εηδηθήο απνγξαθηθήο έξεπλαο πνπ δηελεξγείηαη κε βάζε ηελ Οδεγία 95/57/ΔΚ/23-11-95 ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, γηα ηηο ηαηηζηηθέο Σνπξηζκνχ. Σα ζηνηρεία απηά δελ απνηππψλνπλ πιήξσο ηελ θαηάζηαζε θαζψο ζην κεραληζκφ πνπ είλαη δηαζέζηκνο γηα ηελ απηφκαηε κεηαθνξά ησλ δεδνκέλσλ είλαη εγγεγξακκέλα πεξίπνπ 3.100 θαηαιχκαηα ηα νπνία αληηπξνζσπεχνπλ πεξίπνπ ην 55% ηνπ ζπλφινπ ησλ θιηλψλ φισλ ησλ θαηαιπκάησλ ηνπ κεηξψνπ. 31

ηνηρεία θίλεζεο θαη πιεξφηεηαο ησλ μελνδνρεηαθψλ κνλάδσλ (2005-2006) Αθίμεηο Γηαλπθηεξεύζεηο Ζκέξεο παξακνλήο αλά άηνκν Πιεξόηεηα Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ ΗΟΝΗΑ ΝΖΗΑ 2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006 275.632 279.650 1.939.403 1.925.700 7,0 6,9 72,4% 73,0% 981.119 984.347 6.962.815 6.915.331 7,1 7,0 78,5% 75,5% ΔΛΛΑΓΑ 13.075.771 13.675.240 54.017.256 56.707.728 4,1 4,1 58,6% 59,8% Πεγή: ΔΤΔ Δπεμεξγαζία ΑΕ Αλαπηπμηαθή ΑΔ ΟΣΑ Απφ ηα ζηνηρεία ηνπ Πίλαθα απηνχ πξνθχπηεη φηη ε Εάθπλζνο δέρεηαη πεξίπνπ ην 28% ησλ ηνπξηζηψλ ηεο Πεξηθέξεηαο θαη έηνο. Ζ πιεξφηεηα ησλ μελνδνρεηαθψλ θαηαιπκάησλ ζηε Εάθπλζν θπκαίλεηαη ζηα ίδηα πεξίπνπ επίπεδα κε απηά ηεο Πεξηθέξεηαο θαη είλαη ζεκαληηθά πςειφηεξε απφ απηά ηεο Υψξαο. Ο κέζνο αξηζκφο δηαλπθηεξεχζεσλ γηα ηνπο εκεδαπνχο ηνπξίζηεο θπκαίλεηαη γχξσ ζηηο 3,5 εκέξεο ελψ γηα ηνπο αιινδαπνχο, εκθαλίδεηαη πην απμεκέλνο. Ζ κηθξή δηάξθεηα παξακνλήο ησλ εκεδαπψλ επηζθεπηψλ πνπ ππνινγίδεηαη θαη δελ αθνξά κφλν ηνπο ηνπξίζηεο ηεο θαινθαηξηλήο πεξηφδνπ αιιά θαη ην ζχλνιν ησλ εκεδαπψλ πνπ κεηαθηλνχληαη γηα 2-3 εκέξεο ζηα Νεζηά θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο ρξνληάο γηα επαγγεικαηηθνχο ιφγνπο. Ζ Εάθπλζνο παξνπζηάδεη θαηαλνκή παξαπιήζηα κε απηή ηεο Πεξηθέξεηαο Ηνλίσλ Νήζσλ. Σν ζηνηρείν απηφ δηαθνξνπνηεί ζεκαληηθά ηφζν ηηο ρξεκαηηθέο εηζξνέο φζν θαη ηα επίπεδα ζσξάθηζεο ησλ πξννξηζκψλ απφ επηθείκελεο αηθλίδηεο θξίζεηο. Οη αιινδαπνί ηνπξίζηεο πνπ επηζθέπηνληαη ηε Εάθπλζν πξνέξρνληαη απφ ηα ρακειφηεξα νηθνλνκηθά ζηξψκαηα ηεο δπηηθήο θαη βφξεηαο Δπξψπεο. Αληίζηνηρα ηα ηειεπηαία ρξφληα έρνπλ απμεζεί ζεκαληηθά νη ηνπξίζηεο απφ ηελ αλαηνιηθή Δπξψπε νη νπνίνη έρνλ ζρεηηθά ρακειφ νηθνλνκηθφ επίπεδν. Αληίζεηα, νη εκεδαπνί ηνπξίζηεο έρνπλ ηθαλνπνηεηηθά πςειφηεξεο δαπάλεο θαηά ηε δηάξθεηα ησλ δηαθνπψλ ηνπο. Ζ δηαπίζησζε απηή, εηδηθά γηα ηε Εάθπλζν, πξέπεη λα ζπλδπαζηεί κε ηε κεγάιε εμάξηεζε θπξίσο απφ ηελ αγνξά ηεο Μεγάιεο Βξεηαλίαο θαη δεπηεξεπφλησο απφ ηελ αγνξά ηεο Γεξκαλίαο θαη ησλ θαλδηλαβηθψλ θαη Κάησ ρσξψλ. Γηαρξνληθή εμέιημε αξηζκνχ αθηρζέλησλ κέζσ δηεζλψλ πηήζεσλ (charter) Έηνο ΕΑΚΤΝΘΟ 2003 388.634 2004 488.691 2005 471.501 2006 480.483 2007 474.722 Πεγή ΔΤΔ Δπεμεξγαζία ΑΕ Αλαπηπμηαθή ΑΔ ΟΣΑ Απφ ηελ πξνεγεζείζα αλάιπζε ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα θαζίζηαηαη ζαθέο φηη ν ηνπξηζκφο φπσο έρεη αλαπηπρζεί θαηά ηηο ηειεπηαίεο δχν δεθαεηίεο (καδηθφο, 32

επνρηθφο, παξαζαιάζζηνο) έρεη αζθήζεη ζεκαληηθή επίδξαζε φρη κφλν ζηελ αλάπηπμε αιιά θαη ζηελ αηζζεηηθή θαη ηε θπζηνγλσκία ηνπ Ν. Εαθχλζνπ ηελ νπνία, ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, ρσξίο δφζε ππεξβνιήο, πξνζβάιεη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ. Ζ κνξθή ηνπ ηνπξηζκνχ απηνχ εθηηκάηαη φηη δελ έρεη ηδηαίηεξα πεξηζψξηα πεξαηηέξσ αλάπηπμεο. Απελαληίαο ιακβαλνκέλσλ ππφςε ησλ ηδηαίηεξσλ ζηνηρείσλ ηνπ θπζηθνχ θαη πνιηηηζηηθνχ πεξηβάιινληνο (πεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ αγξνηηθνχ πεξηβάιινληνο θαη ησλ ηνπηθψλ παξαγφκελσλ πξντφλησλ), εθηηκάηαη φηη πξέπεη λα ζπλερηζηεί ε εθαξκνγή πνιηηηθψλ πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ άκβιπλζε ησλ πξνβιεκάησλ πνπ έρεη δεκηνπξγήζεη ην εδξαησκέλν κνληέιν ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο θαη, παξάιιεια, λα δεκηνπξγνχλ επθαηξίεο γηα ηελ αμηνπνίεζε, αλάδεημε θαη πξνβνιή ηνπηθψλ πφξσλ. Μνξθσηηθφ επίπεδν- Δθπαίδεπζε Σν εθπαηδεπηηθφ επίπεδν ησλ θαηνίθσλ παξνπζηάδεηαη ζηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί 5 : Πίλαθαο: Καηαλνκή πιεζπζκνχ πεξηνρήο αλά βαζκίδα εθπαίδεπζεο Γεσγξαθηθό επίπεδν Πηπρηνύρνη Γ βάζκηαο εθπαίδεπζεο 6 Απόθνηηνη Β βάζκηαο εθπαίδεπζεο 7 Απόθνηηνη Α βάζκηαο εθπαίδεπζεο Αλαιθάβεηνη 8 Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 10,9% 32,5% 45,3% 11,3% ΠΔΡ. ΗΟΝΗΩΝ ΝΖΩΝ 11,8% 35,1% 39,8% 13,3% ΔΛΛΑΓΑ 16,9% 40,1% 39,1% 3,9% Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001, Δπεμεξγαζία ΑΕ Αλαπηπμηαθή ΑΔ ΟΣΑ Με βάζε ηα ζηνηρεία ηνπ πίλαθα απηνχ θαη ιακβάλνληαο ππφςε αλαιπηηθφηεξα ζηνηρεία απφ ηελ ΔΤΔΑ πξνθχπηνπλ νη εμήο δηαπηζηψζεηο: Σν εθπαηδεπηηθφ επίπεδν είλαη ειαθξά ρακειφηεξν απφ εθείλν ηεο Διιάδαο θαζψο δηαπηζηψλνληαη ειαθξά κηθξφηεξα πνζνζηά απνθνίησλ ηξηηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο θαη ζεκαληηθά κεγαιχηεξν πνζνζηφ αλαιθάβεησλ. Ο αλαιθαβεηηζκφο είλαη πην έληνλνο κεηαμχ ησλ γπλαηθψλ ζε φια ηα εμεηαδφκελα επίπεδα. Δηδηθφηεξα ν γπλαηθείνο πιεζπζκφο ζπκκεηέρεη θαηά 57% ζην ζχλνιν ηνπ αλαιθάβεηνπ πιεζπζκνχ Χζηφζν ην πνζνζηφ απηφ είλαη ζαθψο κηθξφηεξν απφ ην αληίζηνηρν πνζνζηφ πνπ θαηαγξάθεηαη ζε επίπεδν πεξηθέξεηαο (70,6%). Σα ρακειά πνζνζηά εθπαίδεπζεο πνπ παξαηεξνχληαη ζηελ πεξηνρή είλαη ζχλεζεο θαηλφκελν ζηηο λεζησηηθέο πεξηνρέο θαη απνδίδεηαη, ελ κέξεη, ζηηο ειιείςεηο ππνδνκψλ εθπαίδεπζεο θαη ζηελ εμάξηεζε απφ ηνλ ηνπξηζκφ. 5 Ο πιεζπζκφο πνπ ιακβάλεηαη ππφςε γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ επηκέξνπο πνζνζηψλ είλαη ν πιεζπζκφο ειηθίαο άλσ ησλ 6 εηψλ κε πεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ πιεζπζκνχ πνπ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο απνγξαθήο θνηηνχζε ζην Γεκνηηθφ 6 Πεξηιακβάλεη απνθνίηνπο ΑΔΗ, ΣΔΗ, κεηαδεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο θαζψο θαη θαηφρνπο Master θαη δηδαθηνξηθνχ ηίηινπ 7 Πεξηιακβάλεη απνθνίηνπο Λπθείνπ θαη 3ηάμηνπ Γπκλαζίνπ 8 Πεξηιακβάλεη φζνπο εγθαηέιεηςαλ ην δεκνηηθφ αιιά γλσξίδνπλ γξαθή θαη αλάγλσζε θαζψο θαη φζνπο δελ γλσξίδνπλ γξαθή θαη αλάγλσζε 33

Τπνδνκέο Σερληθή Τπνδνκή - Γίθηπν ζπγθνηλσληψλ θαη κεηαθνξψλ Οη βαζηθέο πχιεο εηζφδνπ θαη δηαζχλδεζεο είλαη ζαθψο ηα ιηκάληα θαη ηα αεξνδξφκηα. Σν νδηθφ δίθηπν φκσο δηαδξακαηίδεη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ ξφιν ζην ζπλνιηθφ ζχζηεκα κεηαθνξψλ (θαη ηνλ παξαγσγηθφ ηζηφ), θαζψο απνηειεί ην βαζηθφ θξίθν ζχλδεζεο θαη ελνπνίεζεο ηνπ ζπλνιηθνχ δηθηχνπ. Χο θχξηα πξνβιήκαηά ηνπ θαηαγξάθνληαη ε δηέιεπζε νδηθψλ αμφλσλ κέζα απφ νηθηζκνχο, ην αλεπαξθέο πιάηνο ησλ νδηθψλ αμφλσλ, ε κε ηθαλνπνηεηηθή θαηάζηαζε ηνπ νδνζηξψκαηνο, ηα αλεπαξθή γεσκεηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο ράξαμεο ησλ αμφλσλ, ε ειιηπήο ζήκαλζε, ε αλεπάξθεηα θσηηζκνχ έμσ απφ ηνπο νηθηζκνχο, νη ειιείςεηο ζηελ θαηαζθεπή ηερληθψλ έξγσλ, θαη νη ειιείςεηο ζηελ ππνδνκή νδηθήο αζθάιεηαο, παξά ηηο βειηηψζεηο πνπ επηρεηξήζεθαλ έσο ζήκεξα. εκαληηθά επίζεο πξνβιήκαηα παξνπζηάδνληαη ζε θνκβηθνχο νηθηζκνχο ή ζηα αζηηθά θέληξα φπνπ δελ ππάξρνπλ παξαθακπηήξηεο νδνί θαη ζηα δεκνηηθά δίθηπα ιφγσ ηεο πνιενδνκηθά αλνξγάλσηεο δηάξζξσζεο. Δηδηθφηεξα, ην νδηθφ δίθηπν ηεο Εαθχλζνπ έρεη κήθνο 960 km πεξίπνπ (18% ηνπ ζπλνιηθνχ κήθνπο ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ ηεο Πεξηθέξεηαο Ηνλίσλ Νήζσλ). Απφ ην δίθηπν απηφ ην 2,2% (21km πεξίπνπ) ραξαθηεξίδεηαη σο εζληθφ (ν νδηθφο άμνλαο Εαθχλζνπ Κεξηνχ) θαη ην 20,6% (πεξίπνπ 198km) ραξαθηεξίδεηαη σο «επαξρηαθφ». Ζ ππεξαζηηθή εμππεξέηεζε ηεο Εαθχλζνπ γίλεηαη απφ ην ππεξαζηηθφ ΚΣΔΛ πνπ έρεη ζηελ δηάζεζή ηνπ έλα ζχγρξνλν ζηφιν απφ ιεσθνξεία ηα νπνία εθηεινχλ 15 δηαδξνκέο εληφο ηνπ λεζηνχ θαη 3 δηαδξνκέο πξνο Πάηξα, Αζήλα (4-5 δξνκνιφγηα ζε θαζεκεξηλή βάζε θαη Θεζζαινλίθε ( 3 δξνκνιφγηα ζε εβδνκαδηαία βάζε), Ληκάληα: Ζ δηαζχλδεζε ηνπ Ννκνχ κε ηελ επεηξσηηθή Διιάδα εμππεξεηείηαη θπξίσο κέζσ ησλ ιηκαληψλ. ην Ν. Εαθχλζνπ, ην κνλαδηθφ θχξην ιηκάλη, πνπ εμππεξεηεί ην ζχλνιν ζρεδφλ ηεο επηβαηηθήο θαη εκπνξεπκαηηθήο θίλεζεο, βξίζθεηαη ζηελ πφιε ηεο Εαθχλζνπ. Μέζσ ηνπ ιηκέλα απηνχ πξαγκαηνπνηείηαη ε αθηνπιντθή ζχλδεζε ηεο Εαθχλζνπ κε ηελ Κπιιήλε (κε 4-5 δξνκνιφγηα ζε θαζεκεξηλή βάζε), ε νπνία, θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θαινθαηξηνχ, παξνπζηάδεη ζεκαληηθνχο θφξηνπο 9. Νφηηα ηνπ ιηκαληνχ έρνπλ θαηαζθεπαζηεί ιηκεληθέο εγθαηαζηάζεηο γηα καξίλα 150 ζέζεσλ. Οη ιηκεληθέο ππνδνκέο ηνπ λεζηνχ ζπκπιεξψλνληαη κε άιια κηθξφηεξα ιηκάληα, φπσο απηφ ηνπ Αγ. Νηθνιάνπ Βνιηκψλ ζηα ΒΑ ηνπ λεζηνχ, κέζσ ηνπ νπνίνπ γίλεηαη επνρηαθή δηαθίλεζε πξνο Κεθαιιελία, θαζψο θαη απηά ησλ Αιπθαλά, ηνπ Γεξαθαξίνπ, ηεο Κπςέιεο ηνπ Πιάλνπ, ηνπ Βαζηιηθνχ θαη Αγ. ψζηε, ηα νπνία ιεηηνπξγνχλ θπξίσο σο αιηεπηηθά θαηαθχγηα. Σν αεξνδξφκην ηεο Εαθχλζνπ βξίζθεηαη ζηα λφηηα ηνπ λεζηνχ, ζηελ πεξηνρή «Καιακάθη» θαη απέρεη 5 ρικ. απφ ηελ πφιε ηεο Εαθχλζνπ. Γηαζέηεη θχξην δηάδξνκν 16-34 δηαζηάζεσλ 2.270X30 κ., επηθάλεηα αεξνζηαζκνχ 4.350 κ θαη, ην 2001, ε επηβαηηθή θίλεζε αλήιζε ζε 980.000 επηβάηεο (97% εμσηεξηθνχ).. Δπηπιένλ, απφ ην αεξνδξφκην Εαθχλζνπ, 3 θνξέο ηελ εβδνκάδα, μεθηλνχλ πηήζεηο πξνο ηε Θεζζαινλίθε κε ελδηάκεζνπο ζηαζκνχο ην Αξγνζηφιη (Κεθαινληά), ην Άθηην (Πξέβεδα-Λεπθάδα) θαη ηελ Κέξθπξα. Ζ αεξνπνξηθή 9 χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ Ληκελαξρείνπ Εαθχλζνπ νη αθίμεηο θαηά ηνπο κήλεο Ηνχιην θαη Αχγνπζην αλέξρνληαη θαηά κέζν φξν ζηα 100.000 άηνκα/κήλα 34

ζχλδεζε κε ην εμσηεξηθφ πξαγκαηνπνηείηαη κφλν θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ θαινθαηξηνχ, κε νξγαλσκέλεο πηήζεηο charter απφ ηα ηνπξηζηηθά γξαθεία ηνπ εμσηεξηθνχ. Τπνδνκέο ελέξγεηαο & ηειεπηθνηλσληψλ Ζ ελεξγεηαθή ππνδνκή εμαξηάηαη πιήξσο απφ ηελ Ζπεηξσηηθή Διιάδα θαη δελ αληηκεησπίδεη ηδηαίηεξα πξνβιήκαηα επάξθεηαο, εθηφο απφ κεκνλσκέλα πξνβιήκαηα ελίζρπζεο γξακκψλ θαη ππνζηαζκψλ εηδηθά γηα ηνπο ζεξηλνχο κήλεο. ινη νη νηθηζκνί έρνπλ παξνρή ξεχκαηνο. Οη αγξνηηθέο θαη βηνκεραληθέο ελεξγεηαθέο ζπλδέζεηο απνηεινχλ πνιχ κηθξφ ηκήκα ηνπ ζπλφινπ ησλ ζπλδέζεσλ. Οη πεξηζζφηεξεο ζπλδέζεηο είλαη εκπνξηθέο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ηνπξηζηηθψλ εγθαηαζηάζεσλ. εκεηψλεηαη φηη δελ ππάξρνπλ γξακκέο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο πςειήο ηάζεο. ε φηη αθνξά ζηελ ηειεπηθνηλσληαθή ππνδνκή, έρεη νινθιεξσζεί ε πξνβιεπφκελε απφ ην Βαζηθφ ρέδην Σειεθσλίαο ηνπ ΟΣΔ εγθαηάζηαζε ςεθηαθψλ θέληξσλ. Τπάξρνπλ, επίζεο, ηειεπηθνηλσληαθά Κπθιψκαηα κε ηαρχηεηεο κεηάδνζεο ηθαλέο λα εμππεξεηήζνπλ θάζε επζεία ζχλδεζε, ελψ ππάξρνπλ εγθαηεζηεκέλνη θνξείο (νπηηθά θαιψδηα ηφζν ρεξζαία φζν θαη ππνβξχρηα, θαζψο, επίζεο, θαη κηθξνθπκαηηθά δίθηπα γηα ηε δηαζχλδεζε κε φιν ην Δζληθφ θαη ην Γηεζλέο Γίθηπν). Ζ ηειεπηθνηλσληαθή ζχλδεζε φισλ ησλ Ηφλησλ Νεζηψλ κε ηελ ππφινηπε Διιάδα γίλεηαη κε θνκβηθφ θέληξν ηελ Πάηξα. Τπνδνκέο δηαρείξηζεο απνξξηκκάησλ ηε Εάθπλζν ε δηαρείξηζε ησλ ζηεξεψλ απνβιήησλ γίλεηαη απφ ηνλ χλδεζκν Καζαξηφηεηαο Γήκσλ Ννκνχ Εαθχλζνπ. ην λεζί ιεηηνπξγεί ΥΤΣΑ κε θνξέα ην χλδεζκν Καζαξηφηεηαο, ν νπνίνο βξίζθεηαη ζηε ζέζε Βχζαθα- Γξππαξέτθα ηεο πξψελ Κνηλφηεηαο Βαζηιηθνχ, εμππεξεηεί φιν ην λεζί (47 ΟΣΑ) θαη ζεσξείηαη θνξεζκέλνο. Δίλαη δπλακηθφηεηαο 11.500ηφλσλ/ έηνο θαη ην έξγν αλαβάζκηζήο ηνπ έρεη εληαρζεί ζην ΠΔΠ Ηνλίσλ Νήζσλ 2000-2006. Σέινο, ζηε Εάθπλζν ιεηηνπξγεί ην Κέληξν Αλαθχθισζεο Ννκνχ Εαθχλζνπ, ην νπνίν δηαρεηξίδεηαη θπξίσο ραξηί θαη γπαιί. Τπνδνκέο δηαρείξηζεο πδάηηλσλ πφξσλ Ύδξεπζεο Απνρέηεπζεο Ο Ν. Εαθχλζνπ αλήθεη ζην Τδαηηθφ Γηακέξηζκα ηεο Βφξεηαο Πεινπνλλήζνπ. χκθσλα κε ηελ κειέηε «ρέδην Πξνγξάκκαηνο Γηαρείξηζεο ησλ Τδαηηθψλ Πφξσλ ηεο Υψξαο» 10 νη απαηηήζεηο ζε λεξφ χδξεπζεο εθηηκάηαη ζε 2,54 hm 3. Ζ χδξεπζε ηνπ Ννκνχ Εαθχλζνπ γίλεηαη απνθιεηζηηθά κε γεσηξήζεηο. Ο Ννκφο ηφζν απφ πιεπξάο επάξθεηαο φζν θαη απφ πιεπξάο πνηφηεηαο λεξνχ (πθάικπξν) έρεη ηα πιένλ ζνβαξά πξνβιήκαηα ζε επίπεδν Πεξηθέξεηαο πνζνζηνχ 66% ησλ ΟΣΑ αληηκεησπίδεη ζρεηηθφ πξφβιεκα, ην νπνίν είλαη εληνλφηεξν θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ θαινθαηξηνχ θαη ηδηαίηεξα ζηηο πεξηνρέο πνπ βξίζθνληαη ζε πςφκεηξν. Γηα ην ιφγν απηφ έρεη αξρίζεη ε πινπνίεζε έξγσλ εθζπγρξνληζκνχ ηνπ δηθηχνπ άληιεζεο θαη δηαλνκήο πφζηκνπ λεξνχ (αμηνπνίεζε ησλ γεσηξήζεσλ ζην Κεξί θαη ζηεγαλνπνίεζε δηθηχνπ απφ απηέο πξνο ηε δεμακελή δηαλνκήο). ηε 10 Δθπνλήζεθε απφ ην ΤΠΑΝ, ΔΜΠ, ΗΓΜΔ θαη ΚΔΔΠΔ ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2003 35

Εάθπλζν ππνρξέσζε ιεηηνπξγίαο απνρέηεπζεο θαη ΒΗΟΚΑ ησλ ιπκάησλ ππάξρεη κφλν γηα ηελ πφιε ηεο Εαθχλζνπ (ζχκθσλα κε ην άξζξν 7 ηεο ΚΤΑ 5673/400/97), φπνπ θαη ιεηηνπξγεί κνλάδα βηνινγηθνχ θαζαξηζκνχ πνπ θαιχπηεη θαη ηελ πεξηνρή ηνπ Λαγαλά. Ζ δπλακηθφηεηα ηεο κνλάδαο αλέξρεηαη ζε 40.000 ηζνδχλακνπο θαηνίθνπο θαη ην απνρεηεπηηθφ δίθηπν κήθνπο 9,5 km. Απφ Δζληθνχο Πφξνπο, έρεη γίλεη επέθηαζε ηνπ απνρεηεπηηθνχ δηθηχνπ ζηελ πφιε ηεο Εαθχλζνπ. Αληίζηνηρα νινθιεξψλεηαη ε επέθηαζε ηνπ απνρεηεπηηθνχ δηθηχνπ ζε πεξηαζηηθνχο νηθηζκνχο (Γατηάλη), ζην Γ.Γ. Καιακαθίνπ θαη ζην Νέν Ννζνθνκείν. Τπφ εθπφλεζε βξίζθνληαη νη κειέηεο ηνπ δηθηχνπ απνρέηεπζεο ησλ Γ.Γ. Πιάλνπ- Σζηιηβή ηνπ Γ. Αξθαδίσλ, δηαθφξσλ έξγσλ ζηελ πεξηνρή ηνπ Γήκνπ Λαγαλά θαη ηεο παξαιηαθήο δψλεο ηνπ Γήκνπ Αιπθψλ. Κνηλσληθή Τπνδνκή Τπνδνκέο εθπαίδεπζεο ην Ν. Εαθχλζνπ ππάξρνπλ: 40 Νεπηαγσγεία, εθ ησλ νπνίσλ ηα 17 είλαη Οινήκεξα 26 Γεκνηηθά ρνιεία 10 Γπκλάζηα 4 Γεληθά Λχθεηα 1 ΔΠΑΛ 1 ΔΠΑ 1 ΔΚ 1 Γεκφζην Ηλζηηηνχην Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο, κε θχξηεο εηδηθφηεηεο ηελ Πιεξνθνξηθή, Λνγηζηηθή θιπ. 1 Ννκαξρηαθφ θαη 3 Ηδησηηθά Κέληξα Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο Σν Σκήκα Σερλνινγίαο Πεξηβάιινληνο θαη Οηθνινγίαο ηνπ ΣΔΗ Ηνλίσλ Νήζσλ, ην νπνίν ζηεγάδεηαη ζε θηίξην πνπ έρεη παξαρσξεζεί απφ ηελ Ηεξά Μεηξφπνιε Εαθχλζνπ. Σν Σκήκα Πξνζηαζίαο θαη πληήξεζεο Πνιηηηζκηθήο Κιεξνλνκηάο ηνπ ΣΔΗ Ηνλίσλ Νήζσλ, ην νπνίν ζα ιεηηνπξγήζεη γηα πξψηε θνξά θαηά ην ηξέρσλ ζρνιηθφ έηνο. Οη ππνδνκέο ησλ ζρνιηθψλ εγθαηαζηάζεσλ είλαη επαξθείο γηα ηηο αλάγθεο εθπαίδεπζεο ηνπ πιεζπζκνχ, αλεμαξηήησο βαζκίδαο εθπαίδεπζεο. ε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο ε αλαινγία καζεηψλ/ζρνιηθή κνλάδα είλαη κηθξφηεξε ηνπ εζληθνχ κέζνπ φξνπ. Ζ αλαινγία δηδαθηηθνχ πξνζσπηθνχ αλά ζρνιηθή κνλάδα θηλείηαη, γηα φιεο ηηο βαζκίδεο εθπαίδεπζεο, θνληά ζην εζληθφ κέζν φξν. Τπνδνκέο Τγείαο Σν ζχλνιν ησλ ππνδνκψλ πγείαο ηνπ Ννκνχ ζρεδηάδνληαη, επνπηεχνληαη θαη ειέγρνληαη απφ ην Πεξηθεξεηαθφ χζηεκα Τγείαο (Πε..Τ) Ηνλίσλ Νήζσλ, ην νπνίν ηδξχζεθε κε ην Νφκν 2889/2001 «γηα ηε βειηίσζε θαη ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ Δζληθνχ πζηήκαηνο Τγείαο θαη άιιεο δηαηάμεηο». Οη ππνδνκέο απηέο πεξηιακβάλνπλ: Μνλάδεο Πξσηνβάζκηαο Φξνληίδαο Τγείαο (ΠΦΤ), φπνπ πεξηιακβάλνληαη: o 1 Κέληξν Τγείαο ζην Γ.Γ. Καηαζηαξίνπ 36

o 2 Πνιπδχλακα Πεξηθεξεηαθά Ηαηξεία ζηα Γ.Γ. Βνιηκψλ θαη Λαγαλά o 5 Πεξηθεξεηαθά Ηαηξεία ζηα Γ.Γ. Μαραηξάδνπ, Καιιηπάδνπ, Αξγαζίνπ, Πιάλνπ θαη Αγ. Λένληα o 1 Πεξηθεξεηαθφ Ηαηξείν ζηνλ Αεξνιηκέλα πνπ θαιχπηνπλ ηθαλνπνηεηηθά ηηο αλάγθεο ηνπ πιεζπζκνχ ηνπ Ννκνχ Εαθχλζνπ (Μνλάδεο Γεπηεξνβάζκηαο Φξνληίδαο Τγείαο (ΓΦΤ): Ννζνθνκείν Εαθχλζνπ, πνπ βξίζθεηαη ζηελ πφιε ηεο Εαθχλζνπ (δπλακηθφηεηαο 108 θιηλψλ) ην νπνίν ζρεδηάδεηαη λα αληηθαηαζηαζεί κε άιιν λεφηεξν (δπλακηθφηεηαο 160 θιηλψλ), ηνπ νπνίνπ σζηφζν ε θαηαζθεπή έρεη θαζπζηεξήζεη θαη ην βξίζθεηε ζην Γ.Γ. Γατηαλίνπ. Γνκέο Πξφλνηαο (ΓΠ): Ο Οξγαληζκφο Γεκφζηαο Αληίιεςεο Εαθχλζνπ (ΟΓΑΕ), ν νπνίνο παξέρεη ζηέγε, επαγγεικαηηθή εθπαίδεπζε, - θαηάξηηζε, ςπρνινγηθή ζηήξημε θαη θνηλσληθή επαλέληαμε ζε ζπλνιηθά 111 απξνζηάηεπηα παηδηά κνλνγνλετθψλ νηθνγεληεψλ, άηνκα κε θηλεηηθέο ή λνεηηθέο αλαπεξίεο, θαη απηνεμππεξεηνχκελνπο ή κε ειηθησκέλνπο. πκπιεξσκαηηθά κε ηηο πξναλαθεξφκελεο δνκέο, ιεηηνπξγνχλ κνλάδεο πξσηνβάζκηαο πεξίζαιςεο ησλ κεγάισλ αζθαιηζηηθψλ ηακείσλ (Η.Κ.Α, Σ.Δ.Β.Δ, Ν.Α.Σ, Ο.Γ.Α.), νη νπνίεο εμππεξεηνχλ, ζε ζεκαληηθά βαζκφ, ηηο αλάγθεο πξσηνβάζκηαο πεξίζαιςεο ηνπ ηνπηθνχ πιεζπζκνχ θαη επαξθήο αξηζκφο θέληξσλ θπζηθνζεξαπείαο,, δηαηηεηηθψλ θέληξσλ θαη θαξκαθείσλ. Σέινο, ζην Ννκφ ππάξρνπλ θαη δνκέο θνηλσληθήο πξφλνηαο νη νπνίεο πεξηιακβάλνπλ: ην Κέληξν Πξφιεςεο Δμαξηεζηνγφλσλ Οπζηψλ «Ζ ηνξγή» έλα Κέληξν Γηάγλσζεο Αμηνιφγεζεο θαη Τπνζηήξημεο (Κ.Γ.Α.Τ.) 11 γηα άηνκα κε καζεζηαθέο δπζθνιίεο (κε έδξα ηελ πφιε ηεο Εαθχλζνπ) έλα Κέληξν Γεκηνπξγηθήο Απαζρφιεζεο Παηδηψλ (ΚΓΑΠ) έλα ΚΑΠΖ 5 βξεθνλεπηαθνί ζηαζκνί Αζιεηηθέο ππνδνκέο ην Ν. Εαθχλζνπ νη αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο πεξηιακβάλνπλ 3 Γπκλαζηήξηα, 11 γήπεδα πνδνζθαίξνπ, θαη 7 γήπεδα 5Υ5. Οη αλσηέξσ εγθαηαζηάζεηο εμππεξεηνχλ ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ηηο αλάγθεο άζιεζεο ηνπ ηνπηθνχ πιεζπζκνχ θαη έρνπλ ζπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμε ηνπ θιαζηθνχ αζιεηηζκνχ. Πνιηηηζκφο Σν λεζί ηεο Εαθχλζνπ έρεη ζπκβάιεη ελεξγά ζηελ πλεπκαηηθή θαη θαιιηηερληθή αλάπηπμε θαη εμέιημε ηεο Διιάδαο. εκαληηθέο πξνζσπηθφηεηεο ηνπ λεζηνχ επεξέαζαλ ηελ θπζηνγλσκία ηνπ ειιεληθνχ θξάηνπο ζε φινπο ζρεδφλ ηνπο ηνκείο 11 Σα Κ.Γ.Α.Τ. ιεηηνπξγνχλ κε ζθνπφ ηελ πξνζθνξά ππεξεζηψλ δηάγλσζεο, αμηνιφγεζεο θαη ππνζηήξημεο ησλ καζεηψλ θαη θπξίσο εθείλσλ πνπ έρνπλ εηδηθέο εθπαηδεπηηθέο αλάγθεο θαζψο θαη ππνζηήξημεο, πιεξνθφξεζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, ησλ γνλέσλ θαη ηεο θνηλσλίαο. 37

ησλ ηερλψλ θαη ησλ γξακκάησλ. Απφ ηα αξραία ρξφληα ην λεζί απνηέιεζε ζεκαληηθφ πνιηηηζκηθφ θέληξν ιφγσ ηεο γεσγξαθηθήο ζέζεο ηνπ. Ζ άλζεζε ησλ γξακκάησλ άξρηζε γχξσ ζηα 15ν αη. κε ηηο δηαθξίζεηο ηνπ κεηαθξαζηή ηεο Ηιηάδαο ηνπ Οκήξνπ Νηθνιάνπ Λνπθάλε, ηνπ Γεκήηξηνπ Εελνχ, ηνπ Σδάλεο Κνξσλαίνπ, ηνπ Παρψκηνπ Ρνπζάλνπ ζην ρψξν ηεο πνίεζεο θαη ηνπ πεδνχ ιφγνπ. Σελ ίδηα πεξίνδν έξγα ζηνλ ρψξν ηεο πνίεζεο, ζην δνθίκην θαη πεδνγξαθία ηππψλνληαη ζηε Βελεηία θαη ηα νπνία γίλνληαη αληηθείκελα ζαπκαζκνχ ηφζν ζε Έιιελεο αιιά θαη Ξέλνπο. Γχξσ ζηα 1600 ηδξχεηαη ε πξψηε Διιεληθή Αθαδεκία θαη ζηα 1815 ε Αθαδεκία ησλ Απειεπζεξσκέλσλ Μεζεκβξηλψλ Νήζσλ. Σνλ 19ν αη. ζπληειείηαη ε πλεπκαηηθή αθκή ηνπ λεζηνχ κε ηελ γέλλεζε ηνπ Αλδξέα Κάιβνπ θαη ηνπ Γηνλπζίνπ νισκνχ. Σν 1864 δεκηνπξγείηαη ν Δζληθφο Όκλνο ηεο Υψξαο κε ζηίρνπο απφ ην πνίεκα ηνπ Γηνλπζίνπ νισκνχ θαη κεινπνίεζε απφ ηνλ θεξθπξαίν Νηθφιαν Μάληδαξν. Μεηά ηνλ ζάλαην ηνπ Γηνλπζίνπ νισκνχ ηδξχεηαη ε Δπηαλεζηαθή ρνιή. Αθφκε ν ηηαιφθσλνο πνηεηήο Νηθφιανο Οχγγν Φψζθνινο γελλήζεθε θαη κνξθψζεθε ζην λεζί ηεο Εαθχλζνπ φπνπ αξγφηεξα θαζηεξψζεθε σο εζληθφ πνηεηήο ηεο Ηηαιίαο. Σέινο ε λεφηεξε ηζηνξία ηεο Εαθχλζνπ θαη ηεο Διιάδαο επεξεάζηεθε απφ ην ζπγγξαθηθφ θαη ζεαηξηθφ έξγν ηνπ Γξεγνξηνχ Ξελφπνπινπ φπνπ ην 1931 αλαθεξχρηεθε κέινο ηεο αθαδεκίαο. Πέξα φκσο απφ ηελ πνίεζε θαη ηελ ινγνηερλία, ε κνπζηθή άλζηζε ζην λεζί φπνπ ιαηξεχνληαλ ν ζεφο ηεο κνπζηθήο Απφιισλαο. Οη θαληάδεο απνηεινχλ ηδηαίηεξν δαθπλζηλφ γλψξηζκα, κέζα απφ ηηο νπνίεο κεινπνηείηαη ν ιφγνο. Δθηφο φκσο απφ ηηο κνλαδηθέο θαληάδεο νη δαθπλζηλνί δεκηνχξγεζαλ ηελ «Αξέθηα» ην ηεηξάθσλν ιατθφ ηξαγνχδη. Οη επηξξνέο απφ ηελ Γχζε θαη ηηο ζπλερήο αιιαγή πιεζπζκνχ άλζηζαλ ηελ φπεξα θαη ηηο νπεξέηεο νη νπνίεο έδελαλ ηνπο ιατθνχο θαη ηνπο αξηζηνθξάηεο. Σν 1815 ηδξχεηαη ζην λεζί ε πξψηε Μνπζηθή ρνιή θαη ζηνπο Οιπκπηαθνχο Αγψλεο 1896 εκθαλίζηεθε ε θηιαξκνληθή ηεο Εαθχλζνπ. Αμηφινγνη κνπζηθνί πνπ δηαθξίζεθαλ ζην εμσηεξηθφ γελλήζεθαλ ζην λεζί, ιακπξά δείγκαηα απνηεινχλ ν Φξαγθίζθνο Γνκελεγίλεο θαη ν Αληψλεο Καπλίζεο. Παξάιιεια κε ηελ κνπζηθή αλαπηχρζεθε θαη ην ζέαηξν ην νπνίν άθκαζε ηελ επνρή ηεο Βελεηνθξαηίαο θαη επεξεάζηεθε ζε κεγάιν βαζκφ απφ ην ηηαιηθφ ιατθφ ζέαηξν ηνπ Μεζαίσλα θαη ηεο Αλαγέλλεζεο. εκαληηθφ ξφιν έπαημε θαη ε πξνζέιεπζε πξνζθχγσλ απφ ηελ Κξήηε. Ηδηαίηεξεο αμίαο ζεσξνχληαη νη δαθπλζηλέο «νκηιίεο», νη νπνίεο εκθαλίζηεθαλ ζηα κέζα ηνπ 17νπ αηψλα ζην λεζί, αλαπηχρζεθαλ παξάιιεια κε ηα άιια είδε δαθπλζηλήο ηέρλεο θαη απνηέιεζαλ κία απφ ηηο θπξηφηεξεο δηαζθεδάζεηο ησλ αλζξψπσλ ηεο ππαίζξνπ θαη γεληθφηεξα ησλ ιατθψλ ηάμεσλ. Οη θχξηεο επηξξνέο πνπ νδήγεζαλ ζηε δεκηνπξγία ηνπο, είλαη ε θξεηηθή ινγνηερλία θαη ε ηηαιηθή «θνκέληηα ληει άξηε» (ζέαηξν ηνπ δξφκνπ). ηηο «Οκηιίεο», πνπ θπξίσο παίδνληαη θαηά ηελ πεξίνδν ηεο Απνθξηάο ζηηο πιαηείεο θαη ζηνπο δξφκνπο ησλ ρσξηψλ θαη ηεο πφιεο ηεο Εαθχλζνπ, ζπκκεηέρνπλ εξαζηηέρλεο ιατθνί ζεαηξίλνη. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη νη εζνπνηνί πνπ παίδνπλ είλαη πάληα άληξεο, αθφκα θαη ζηνπο γπλαηθείνπο ξφινπο. πλήζσο, ρξεζηκνπνηνχληαη ππνηππψδε ή θαζφινπ ζθεληθά, θαη δίλεηαη ηδηαίηεξε έκθαζε ζην ιφγν θαη ζηελ θίλεζε, κε ηε 38

ζεκαηνινγία λα θηλείηαη ζρεδφλ πάληα, ζε ζαηπξηθέο απνδφζεηο ηεο θαζεκεξηλφηεηαο. Σα θαηαπξάζηλα θαη αλζηζκέλα ηνπία, ηα γαιάδηα λεξά θαη νη νλεηξηθέο ζπειηέο δελ παξέιεηςαλ λα εκπλεχζνπλ ηνπο δαθπλζηλνχο γηα ελαζρφιεζε κε ηνλ ρψξν ηεο δσγξαθηθήο. Γελ είλαη ηπραίν ην γεγνλφο φηη ζην λεζί έδεζαλ νη ζεκαληηθφηεξνη αγηνγξάθνηνη νπνίνη πξνέξρνληαλ απφ δηάθνξα κέξε ηεο Διιάδαο. ηηο πεξηζζφηεξεο εθθιεζίεο νη εηθφλεο πνπ ηηο δηαθνζκνχλ αθνινπζνχλ ηελ ηερλνηξνπία ηεο Κξεηηθν-δαθπλζηλήο ζρνιήο ε νπνία δεκηνπξγήζεθε κε ηελ πξνζέιεπζε Κξεηηθψλ ζην λεζί ζηα κέζα ηνπ 17ν αηψλα. Ζ πνιχ γλσζηή Δπηαλεζηαθή ρνιή απνηέιεζε έλαλ παξάμελν ζπλδπαζκφ Εαθπλζηλήο δσγξαθηθήο, βπδαληηλήο ηερλνηξνπίαο θαη ραξαθηεξηζηηθά ηεο ηηαιηθήο αλαγέλλεζεο. Οη πην άμηνη εθπξφζσπνη ηεο Δπηαλεζηαθήο ρνιήο απνηεινχλ ν Παλαγηψηεο Γνμαξάο, Ο Νηθφιανο Κνπηνπδήο θαη ν Νηθφιανο Καληνχλεο. Αμίδεη λα αλαθέξνπκε θαη ηνπο λεφηεξνπο πεξηζζφηεξν γηα ηελ πξνζσπηθή ηερλνηξνπία πνπ εηζήγε ν θαζέλαο, φπσο ηνλ Γηνλχζην Σζφθν, ησλ Αι. Καη Γ. Γξππάξε θαη ηνπ Γεκήηξηνπ Πειεθάζε. Οη λεφηεξνη δσγξάθνη απεηθνλίδνπλ φρη ηφζν ην ζείν ζηνηρείν αιιά δίλνπλ βαξχηεηα ζηελ απφιαπζε ησλ αηζζήζεσλ. Ζ ηέρλε ηεο μπινγιππηηθήο ζην λεζί αλαβιχδεη ζε θάζε εθθιεζία ηνπ λεζηνχ, κέζα απφ μχιηλα ηέκπια κε εληππσζηαθά ζθαιίζκαηα, ελψ θσηεηλφ δείγκα αξγπξνγιππηηθήο απνηειεί ε αζεκέληα ιάξλαθα ζηελ νπνία θπιάζζνληαη ηα ιείςαλα ηνπ Αγ. Γηνλπζίνπ. ην ρψξν ηεο αξρηηεθηνληθήο ην λεζί θαηάθεξε λα πξνβάιεη έλα μερσξηζηφ θαη ηδηαίηεξν αξρηηεθηνληθφ χθνο. Δπηξξνέο απφ ηελ Γχζε, ε Βελεηζηάληθε θαηνρή, ε Γαιιηθή απηνθξαηνξία, ε Ηηαιηθή Αλαγέλλεζε, ην Αγγιηθφ θξάηνο θαη ην Βπδάληην ζπλέβαιαλ ζην κνλαδηθφ αξρηηεθηνληθφ πξνθίι ηνπ λεζηνχ. Σφζν ηα αξρνληηθά ησλ επγελψλ, νη εθθιεζίεο, ηα κνλαζηήξηα, ηα θάζηξα, νη γξαθηθέο ζηνέο φζν θαη ηα θησρηθά θαη ζπλάκα απιντθά ζπίηηα ησλ αζηηθψλ θαη ιατθψλ καξηπξνχλ ηνλ ζεκαληηθφ ξφιν ηεο εηζρψξεζεο θαη αθνκνίσζεο μέλσλ ηερλνηξνπηψλ ηφζν ζηνλ ρψξν ηεο ζρεδίαζεο, θαηαζθεπήο, ιεηηνπξγηθφηεηαο θαη δηαθφζκεζεο ησλ θηηζκάησλ απηψλ. Γείγκαηα ηνπ θπζηθνχ θαη πνιηηηζηηθνχ πινχηνπ ηνπ Ννκνχ, θηινμελνχληαη: ην Βπδαληηλφ Μνπζείν ηεο Εαθχλζνπ, ζηελ πιαηεία νισκνχ, αθεγείηαη ηελ εμέιημε ηεο βπδαληηλήο θαη ηελ αθεηεξία ηεο λενειιεληθήο δσγξαθηθήο. Δθηίζνληαη μπιφγιππηα θαη επηρξπζσκέλα ηέκπια, πιήζνο θνξεηψλ εηθφλσλ θαη κνλαδηθέο ηνηρνγξαθίεο απφ λανχο ηνπ λεζηνχ πνπ ππέζηεζαλ δεκηέο απφ ηνλ ζεηζκφ ηνπ 1953. Ο επηζθέπηεο κπνξεί λα ζαπκάζεη έξγα ζπνπδαίσλ αγηνγξάθσλ φπσο ν Γνμαξάο, ν Κνπηνχδεο, ν Σδάλε, ν Καληνχλεο θαη ν Γακαζθελφο. ην Μνπζείν νισκνχ θαη Δπηθαλψλ Εαθπλζίσλ, ζηελ πιαηεία ηνπ Αγίνπ Μάξθνπ, φπνπ θπιάζζνληαη ηα νζηά ησλ δπν κεγάισλ πνηεηψλ, ηνπ Γ. νισκνχ θαη ηνπ Α. Κάιβνπ, θαζψο θαη ζεκαληηθά ρεηξφγξαθα, πινχζηα ζπιινγή απφ πνξηξέηα ηνπο, έπηπια επνρήο θαη πινχζην θσηνγξαθηθφ πιηθφ. ηελ είζνδν ηνπ Μνπζείνπ βξίζθεηαη ην πνπξλάξη, θάησ απφ ην νπνίν ν Γηνλχζηνο νισκφο έγξαςε ηνλ Δζληθφ καο Όκλν. ην Μνπζείν Ξελφπνπινπ, ζηελ ηζηνξηθή ζπλνηθία ηεο Φαλεξσκέλεο, θηινμελείηαη πινχζην αξρεηαθφ πιηθφ θαη πξνζσπηθά αληηθείκελα ηνπ γλσζηνχ 39

ζπγγξαθέα θαη θπζηθά ηα ηεχρε ηνπ πξσηνπνξηαθνχ πεξηνδηθνχ «Ζ Γηάπιαζηο ησλ Παίδσλ». ην Βεξηδάγεην Δθζεηήξην Μνπζείν ζην ρσξηφ Πεγαδάθηα θνληά ζηηο Αιπθέο Καηαζηαξίνπ ην νπνίν ιεηηνπξγεί απφ ην 1998 θαη κέζα απφ ηα εθζέκαηά ηνπ παξνπζηάδεηαη ε πνιηηηζηηθή θαη αγξνηηθή ηζηνξία ελφο παξαδνζηαθνχ Εαθπλζηλνχ ρσξηνχ. ηα εθζέκαηά ηνπ πεξηιακβάλνληαη ζπάληα αληηθείκελα απφ ηελ αγξνηηθή δσή ηνπ λεζηνχ, κεξηθά απφ ηα νπνία ρξνλνινγνχληαη απφ ηνλ 16ν αηψλα, θαζψο επίζεο θαη εξγαιεία θαη δηάθνξα αληηθείκελα αγξνηηθνχ εμνπιηζκνχ, νηθνζθεπέο, έπηπια θαη έξγα ηέρλεο ληφπησλ θαιιηηερλψλ. ην Ναπηηθφ Μηιάλην Μνπζείν ην νπνίν βξίζθεηαη ζην Σζηιηβί θαη είλαη κνλαδηθφ ζην είδνο ηνπ ζηελ Διιάδα. Πεξηιακβάλεη πδαηνγξαθίεο πνπ απεηθνλίδνπλ ηελ εμειηθηηθή πνξεία ηεο Ναπηηθήο Ηζηνξίαο ηνπ Διιεληθνχ έζλνπο, νη νπνίεο παξνπζηάδνληαη θαη απνθιεηζηηθφηεηα. Πξφθεηηαη γηα κηα κνλαδηθή ηζηνξηθή θαηαγξαθή. Δπίζεο, λαπηηθά αληηθείκελα επψλπκσλ πινίσλ θαη θσηνγξαθηθφ πιηθφ εθηίζεληαη γηα πξψηε θνξά πξνο ζέαζε ησλ επηζθεπηψλ. ην Μνπζείν Φπζηθήο Ηζηνξίαο Υέικε ην νπνίν είλαη ην κνλαδηθφ Μνπζείν θπζηθήο ηζηνξίαο ζηε Εάθπλζν. Δγθαηληάζηεθε ζηηο 10 Απγνχζηνπ 2000 απφ ηνλ Παλαγηψηε Υέικε θαη ζηεγάδεηαη ζηελ Αγία Μαξίλα ηεο Εαθχλζνπ, ζε έλα φκνξθν παξαδνζηαθφ θηίξην. Οη ζπιινγέο ηνπ πεξηιακβάλνπλ ελφηεηεο ρισξίδαο θαη παλίδαο ηεο Εαθπλζηλήο θχζεο. Έηζη, ν επηζθέπηεο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα ελεκεξσζεί γηα ηελ θπζηθή θιεξνλνκηά ηεο Εαθχλζνπ θαη λα πιεξνθνξεζεί γηα ηηο πεξηεγήζεηο πνπ κπνξεί λα θάλεη ζην λεζί. ην Λανγξαθηθφ Μνπζείν Μεκνξφδα πνπ βξίζθεηαη ζην Βαζηιηθφ θαη παξνπζηάδεη εθζέκαηα πνπ δηαζψδνπλ θαη αλαδεηθλχνπλ ηελ αγξνηηθή παξάδνζε ηνπ λεζηνχ. ην Αξρνληηθφ ηεο νηθνγέλεηαο Ρψκα, ζηελ πφιε ηεο Εαθχλζνπ. Απηφ ην κνπζείν απνηειείηαη απφ ηελ θαηνηθία ηνπ Αιεμάλδξνπ Ρψκα, ν νπνίνο ήηαλ Πξφεδξνο ηεο Βνπιήο θαη νξγαλσηήο ησλ Διιήλσλ Δξπζξνρηηψλσλ. Σν θηήξην αγνξάζηεθε απφ ηνλ Αιέμαλδξν Ρψκα ην 1880 θαη έθηνηε απνηειεί έδξα ηεο νηθνγέλεηαο. Απφ ηφηε θαη κέρξη ηνλ Β' Παγθφζκην πφιεκν απνηέιεζε ην θέληξν ελφο απφ ηνπο δχν κεγάινπο πνιηηηθνχο ζρεκαηηζκνχο ηνπ λεζηνχ (Ρσκηάληθν Κφκκα). Σν νίθεκα απηφ απνηειεί ζήκεξα ην κνλαδηθφ δείγκα αξρνληηθνχ πνπ έρεη απνκείλεη ζηε Εάθπλζν κεηά ηνπο ζεηζκνχο ηνπ 1953, θαηά ηνπο νπνίνπο ππέζηε εθηεηακέλεο δεκηέο. Μεηά ην 1955 αλαθαηαζθεπάζζεθε κεξηθψο απφ ηνλ πξνεγνχκελν ηδηνθηήηε ηνπ γλσζηφ ζπγγξαθέα Γηνλχζε Ρψκα. ην Ηζηνξηθφ Αξρείν, πνπ ζηεγάδεηαη ζην θηίξην ηνπ Πλεπκαηηθνχ Κέληξνπ, ζην Κέληξν ηεο Πφιεο, ζηελ Πιαηεία νισκνχ. ηε Γεκφζηα Βηβιηνζήθε Εαθχλζνπ, κε αλεθηίκεηεο αμίαο πξνζεηζκηθνχο ηφκνπο βηβιίσλ, εθεκεξίδεο θαη έληππα, πνπ ζηεγάδεηαη ζην θηίξην ηνπ Πλεπκαηηθνχ Κέληξνπ, ζην Κέληξν ηεο Πφιεο, ζηελ Πιαηεία νισκνχ. Σν Δλεηηθφ Κάζηξν, ζην Γ.Γ. Μπφραιεο, ζηηο πιάηεο ηεο πφιεο ηεο Εαθχλζνπ, δείρλεη ηελ ζεκαληηθή επίδξαζε ησλ Δλεηψλ ζ' απηφ ην λεζί. Απφ ηελ παιηά θαηαζθεπή πνιχ ιίγα απνκέλνπλ, κφλν ηα ηείρε, αιιά νπσζδήπνηε ζπκβνπιεχνπκε έλα πεξίπαην ζ' απηά ηα εξείπηα πνπ είλαη πληγκέλα ζην πξάζηλν 40

ελφο κηθξνχ δάζνπο θαη ζαο επηηξέπνπλ λα ζαπκάζεηε απφ ςειά φιε ηελ πξσηεχνπζα ηνπ λεζηνχ. Μέζα ζε απηφ ην θάζηξν, παιηά ππήξρε ε κεζαησληθή πφιε ηεο Εαθχλζνπ κε πνιιά ζπίηηα θαη δψδεθα εθθιεζίεο αιιά κεηά απφ ηφζνπο ζεηζκνχο θαη πνιέκνπο δελ έρεη απνκείλεη ηίπνηα. Σν 1970 εληζρχζεθαλ ηα ηείρε πνπ κεηά ηνπο ζπλερείο ζεηζκνχο θηλδχλεπαλ λα πέζνπλ θαη ην 1984 κεηά απφ πνιιέο αλαζθαθέο ήξζαλ ζην θσο πνιιέο εθθιεζίεο πνπ είραλ αλεγεξζεί κεηαμχ 11νπ θαη 18νπ αηψλα θαζψο θαη άιια εξείπηα απφ ηελ επνρή ηνπ Βπδαληίνπ αιιά θαη ηεο Αγγιηθήο θπξηαξρίαο. Σν έξγν ηεο δηαρείξηζεο ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο πινπνηείηαη (άκεζα ή έκκεζα) κε ηελ αλάιεςε πξσηνβνπιηψλ θαη ηελ ελεξγφ δξάζε θξαηηθψλ, ηδησηηθψλ θαη ζπιινγηθψλ θνξέσλ. Ο ηνπηθφο πνιηηηζκφο ραξαθηεξίδεηαη απφ κεγάιε πνηθηινκνξθία θαη ελδηαθέξνληα ζηνηρεία πνπ ζπγθξνηνχλ ηελ ηδηαηηεξφηεηά ηνπ. πζηαηηθφ ζηνηρείν ηνπ είλαη ε καθξά ηζηνξηθή ζρέζε πνπ ππάξρεη ζην λεζί, κεηαμχ ηεο ηζηνξίαο, ηνπ πνιηηηζκνχ θαη ηεο εμέιημεο ηεο νηθνλνκίαο ηνπ. 41

1.1.1.3 Γήκνο Εαθπλζίωλ ην ζηάδην απηφ επηρεηξείηαη ε πεξηγξαθή θαη αμηνιφγεζε ηεο γεληθήο καθξνζθνπηθήο εηθφλαο ηεο πεξηνρήο ηνπ Γήκνπ, θαη ε αλάιπζε ησλ ελδνγελψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο. Ηζηνξηθφ ζπλέλσζεο Ο Γήκνο Εαθπλζίσλ, είλαη έλαο ηζηνξηθφο Γήκνο. Βξίζθεηαη ζηελ Ν. Α. πιεπξά ηνπ Νεζηνχ θαη ζπλνξεχεη κε ηνπο Γήκνπο Αξθαδίσλ, Αξηεκηζίσλ θαη Λαγαλά. πγθξνηήζεθε ζχκθσλα κε ην λφκν ππ αξηζκφλ 2539 πεξί «πγθξφηεζεο ηεο Πξσηνβάζκηαο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο» (ΦΔΚ 244 ηεο 04/12/97) θαη πξνήιζε απφ ηε ζπλέλσζε ηνπ πξνυπάξρνληνο Γήκνπ Εαθπλζίσλ θαη ησλ παξαθάησ πέληε (5) θνηλνηήησλ: Ακπεινθήπσλ, Αξγαζίνπ, Βαζηιηθνχ, Γατηαλίνπ θαη Μπφραιεο, νη νπνίεο θαηαξγήζεθαλ. Απνηειείηαη απφ 6 Γεκνηηθά Γηακεξίζκαηα, ηα νπνία είλαη: Γ.Γ. Εαθπλζίσλ, Γ.Γ. Ακπεινθήπσλ, Γ.Γ. Αξγαζίνπ, Γ.Γ. Βαζηιηθνχ, Γ.Γ. Γατηαλίνπ θαη Γ.Γ. Μπφραιεο. Γηνηθεηηθά, ζην Γήκν Εαθπλζίσλ εληάζζνληαη θαη νη Νήζνη ηξνθάδεο. Έδξα ηνπ Γήκνπ νξίδεηαη ν νηθηζκφο Εαθπλζίσλ ηνπ ηέσο Γ. Εαθπλζίσλ. 42

Γεσκνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά Ζ πεξηνρή ηνπ Γ. Εαθπλζίσλ ραξαθηεξίδεηαη απφ πεδηλή έσο ινθψδεο, κε πςφκεηξα πνπ θηάλνπλ πεξίπνπ κέρξη ηα 300κ., κε εχθνξα εδάθε θαη ήπηεο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο. Οη ιηζνινγηθνί ζρεκαηηζκνί είλαη βαζηθά αζβεζηφιηζνη θαη καξγατθνί αζβεζηφιηζνη. Υαξαθηεξηζηηθνί είλαη: α) ν ζρεκαηηζκφο ηνπ Γέξαθα πνπ πεξηιακβάλεη ηδήκαηα πςειήο ελέξγεηαο, ςακκίηεο θαη θξνθαινπαγή θαη β) ν ζρεκαηηζκφο ηνπ Κάζηξνπ πνπ πεξηιακβάλεη αξγηινκαξγατθά ζηξψκαηα, κέζα ζηα νπνία παξαηεξνχληαη ςακκίηεο θαη ακκνχρεο ελδηαζηξψζεηο. Τδξνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά Απφ πδξνινγηθήο άπνςεο θπξηαξρεί απνπζία πνηακψλ θαη ιηκλψλ. Σν ζπνπδαηφηεξν ξέκα είλαη ν ρείκαξξνο Αγ. Υαξαιάκπνπο πνπ εθβάιιεη ζην λφηην ηκήκα ηεο πφιεο ηεο Εαθχλζνπ. Πιεζπζκφο & Έθηαζε Ο Γήκνο έρεη ζήκεξα πιεζπζκφ 16.475 θαηνίθνπο, ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001, θαη έθηαζε 46.406 ζηξέκκαηα. ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί παξαηίζεληαη ζπγθεληξσηηθά δεκνγξαθηθά ζηνηρεία ηνπ Γήκνπ Εαθπλζίσλ κε βάζε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001: Πεγή: ΔΤΔ Απνγξαθή Πιεζπζκνχ 2001 Ννκόο Γήκνο Γεκνηηθό/Σνπη θό δηακέξηζκα Πιεζπζκόο Πνζνζηό ΔΚΣΑΖ (ζηξέκκα) Εαθύλζνπ Εαθπλζίσλ Εαθπλζίσλ 11.254 68,31 5.706 Ακπειόθεπνη 1.423 8,64 7.000 Αξγάζη 771 4,68 7.000 Βαζηιηθόο 709 4,3 16.500 Γατηάλη 1.411 8,56 6.000 Μπόραιε 907 5,5 4.200 Γ. ΕΑΚΤΝΘΗΩΝ 16.475 100 46.406 Ν. ΕΑΚΤΝΘΟΤ 39.015 42,23 405.600 ΤΝΟΛΟ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ 212.984 7,74 ΤΝΟΛΟ ΔΛΛΑΓΑ 10.964.020 0,15 2.318 (ηεηξ.ρηιηόκε ηξα) 128.778 (ηεηξ.ρηιηόκε ηξα) Απφ ηελ αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ πίλαθα απηνχ πξνθχπηεη φηη ν ζπλνιηθφο πιεζπζκφο ηνπ Γήκνπ γηα ην έηνο 2001, αλέξρεηαη ζε 16.475 άηνκα θαη θαηαλέκεηαη αληζνκεξψο ζηα Γ.Γ. ηνπ Γήκνπ, δεδνκέλνπ φηη ην 68,31% ηνπ πιεζπζκνχ ηνπ Γήκνπ είλαη ζπγθεληξσκέλν ζην Γ.Γ. Εαθπλζίσλ. Αθνινπζνχλ ηα Γ.Γ. ησλ Ακπεινθήπσλ κε πνζνζηφ 8,64% θαη ηνπ Γατηαλίνπ κε πνζνζηφ 43

πεξίπνπ 8,56%. Μηθξφηεξα ζε πιεζπζκφ είλαη ηεο Μπφραιεο, κε πνζνζηφ 5,5%, ηνπ Αξγαζίνπ, κε πνζνζηφ 4,68%, ελψ ην κηθξφηεξν φισλ είλαη ην Γ.Γ. Βαζηιηθνχ, κε πνζνζηφ 4,3%. Πιεζπζκόο Εαθπλζίσλ Ακπειφθεπνη Αξγάζη Βαζηιηθφο Γατηάλη Μπφραιε 9% 5% 5% 9% 4% 68% ΔΚΣΑΖ Εαθπλζίσλ Ακπειφθεπνη Αξγάζη Βαζηιηθφο Γατηάλη Μπφραιε 9% 12% 13% 15% 36% 15% Οη εθηάζεηο ηνπ Γήκνπ είλαη θαηά θχξην ιφγν θαιιηεξγνχκελεο εθηάζεηο θαη αγξαλαπαχζεηο (πνζνζηφ 70,3%). Σα δάζε θαηαιακβάλνπλ πνζνζηφ 10,7% θαη νη εθηάζεηο νηθηζηηθήο ρξήζεο πνζνζηφ 5,5%, φπσο θαίλεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα. 44

Λομός Καηαλνκή εθηάζεσλ θαηά θχξηεο θαηεγνξίεο ρξήζεσλ (1999) Γήμος Θαλλιεργούμενες εκηάζεις και αγραναπαύζεις Βοζκόηοποι Γάζη Οικιζηική τρήζη Ιοιπές εκηάζεις ύνολο εκηάζεων (Km 2 ) % (Km 2 ) % (Km 2 ) % (Km 2 ) % (Km 2 ) % (Km 2 ) Εακύνθοσ Εακσνθίων 31,7 70,3 0,2 0,4 10,7 23,7 2,5 5,5 0 0,0 45,1 Λ. ΕΑΘΤΛΘΟΤ 210,0 51,7 38,2 9,4 133,8 33,0 9,6 2,4 14,3 3,5 405,9 ΠΔΡ. ΗΟΛΗΩΛ ΛΖΩΛ 1.103,7 47,9 239,0 10,4 711,6 30,9 64,1 2,8 184,7 8,0 2.303,1 ΔΙΙΑΓΑ 50.684,6 38,4 14.451,6 10,9 57.968,9 43,9 2.307,5 1,7 6569,7 5,0 131.982,3 Πεγή: ΔΤΔ, Απνηειέζκαηα Απνγξαθήο Γεσξγίαο Κηελνηξνθίαο 1999 45

ΕΑΘΤΛΘΟΤ ΔΠΗΥΔΗΡΖΗΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΖΜΟΤ ΕΑΚΤΝΘΗΧΝ Απφ ηελ αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ ησλ ζπγθεληξσηηθψλ πηλάθσλ πνπ αθνξνχλ ζηηο κεηαβνιέο πιεζπζκνχ, πξνθχπηνπλ νη εμήο δηαπηζηψζεηο: Αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ ηνπ Γήκνπ θαηά 17,14%. Ζ αχμεζε απηή είλαη πιαζκαηηθή θαζψο ζε απηήλ απνηππψλεηαη ν ηδηαίηεξα απμεκέλνο επνρηαθόο πιεζπζκόο (εκεδαπψλ θαη αιινδαπψλ επηρεηξεκαηηψλ θαη εξγαδνκέλσλ) ν νπνίνο εηζξέεη ζηελ πεξηνρή ιίγν πξηλ ηελ έλαξμε ηεο ηνπξηζηηθήο πεξηφδνπ θαη απνρσξεί ακέζσο κεηά ηε ιήμε ηεο. Μεγαιχηεξε αχμεζε θαίλεηαη λα παξνπζηάδεη ν πιεζπζκφο ηνπ Γ.Γ. Μπφραιεο (48,93%). Αθνινπζεί ην Γ.Γ. Αξγαζίνπ (42,78%). Αληίζεηα, ηε κηθξφηεξε πνζνζηηαία κεηαβνιή πιεζπζκηαθήο αχμεζεο, έρεη ην Γ.Γ. Εαθπλζίσλ, παξφιν πνπ αξηζκεηηθά, θαη ιφγσ ηνπ κεγέζνπο ηνπ πιεζπζκνχ ηνπ, έρεη ηε ζεκαληηθφηεξε αχμεζε θαηνίθσλ (1.017 θάηνηθνη). Απφ ηελ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ πνπ αθνξνχλ ζηηο πιεζπζκηαθέο νκάδεο (άξξελεο/ζήιεηο, ειηθηαθή θαηαλνκή) πξνθχπηεη φηη ε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ είλαη πην έληνλε ζηνλ αλδξηθφ πιεζπζκφ θαη ηδηαίηεξα ζηελ ειηθηαθή νκάδα 15-64, γεγνλφο πνπ επηβεβαηψλεη θαη ηζρπξνπνηεί ηελ πξνεγνχκελε παξαηήξεζε φηη ε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ είλαη πιαζκαηηθή θαη ζπγθπξηαθή. Ζ θαηαλνκή ηνπ πιεζπζκνχ αλά θχιν ραξαθηεξίδεηαη σο νκνηφκνξθε. Πην ζπγθεθξηκέλα, ην 50,4% ηνπ πιεζπζκνχ είλαη άξξελεο θαη ην 49,6% είλαη ζήιεηο. Σν 67,82% ηνπ πιεζπζκνχ αλήθεη ζηελ ειηαθή νκάδα 15-64. Λομός πλνιηθφο πιεζπζκφο θαη κεηαβνιή πιεζπζκνχ 1991-2001 Γήμος Εακσνθίων Γημοηικό/Σοπικό διαμέριζμα Πληθσζμός 1991 Πληθσζμός 2001 % μεηαβολή πληθσζμού 1991-2001 Εακσνθίων 10.237 11.254 9,93 Αμπελόκηποι 1.130 1.423 25,93 Αργάσι 540 771 42,78 Βασιλικός 523 709 35,56 Γαϊτάνι 1025 1.411 37,66 Κπόταλη 609 907 48,93 Γ. ΕΑΘΤΛΘΟΤ 14.064 16.475 17,14 Πεγή : ΔΤΔ, Απνγξαθέο Πξαγκαηηθνχ Πιεζπζκνχ 1991,2001 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Εαθπλζίσλ Ακπειφθεπνη Αξγάζη Βαζηιηθφο Γατηάλη Μπφραιε Πιεζπζκφο 1991 Πιεζπζκφο 2001 Εαθπλζίσλ ΕΑΚΤΝΘΟΤ 46

ΕΑΘΤΛΘΟΤ ΕΑΘΤΛΘΟΤ ΔΠΗΥΔΗΡΖΗΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΖΜΟΤ ΕΑΚΤΝΘΗΧΝ Καηαλνκή πιεζπζκνχ ηνπ Γήκνπ θαηά θχιν θαη νκάδεο ειηθηψλ κε βάζε ηελ απνγξαθή ηνπ 1991 Λομός Γήμος Γημοηικό/Σοπικό διαμέριζμα Άρρενες Θήλεις Αμθοηέρων ηων θύλων 0-14 15-64 65+ ύνολο 0-14 15-64 65+ ύνολο 0-14 15-64 65+ ύνολο Εακσνθίων 1056 3277 661 4994 1083 3328 832 5243 2139 6605 1493 10237 Αμπελόκηποι 58 148 32 238 40 142 39 221 98 290 71 459 Εακσνθίων Αργάσι 62 187 63 312 66 180 67 313 128 367 130 625 Βασιλικός 22 70 20 112 26 66 19 111 48 136 39 223 Γαϊτάνι 19 69 19 107 21 64 19 104 40 133 38 211 Κπόταλη 121 361 118 600 128 340 122 590 249 701 240 1190 Γήμος Εακύνθοσ 1338 4112 913 6363 1364 4120 1098 6582 2702 8232 2011 12945 Λ. ΕΑΘΤΛΘΟΤ 3.298 10.439 2.768 16.505 3.199 9.958 2.895 16.052 6.497 20.397 5.663 32.557 Πεγή : ΔΤΔ, Απνγξαθή Πξαγκαηηθνχ Πιεζπζκνχ 1991 Καηαλνκή πιεζπζκνχ ηνπ Γήκνπ θαηά θχιν θαη νκάδεο ειηθηψλ κε βάζε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001 Λομός Γήμος Γημοηικό/ Σοπικό διαμέριζμα Άρρενες Θήλεις Αμθοηέρων ηων θύλων 0-14 15-64 65+ ύνολο 0-14 15-64 65+ ύνολο 0-14 15-64 65+ Εακσνθίων 943 3908 781 5632 930 3741 951 5622 1873 7649 1732 Αμπελόκηποι 138 502 83 723 125 475 100 700 263 977 183 Εακσνθίων Αργάσι Βασιλικός 79 277 45 401 81 246 43 370 160 523 88 69 240 53 362 58 231 58 347 127 471 111 Γαϊτάνι 122 469 109 700 131 486 94 711 253 955 203 Κπόταλη 89 323 73 485 78 276 68 422 167 599 141 Γήμος Εακύνθοσ 1.440 5.719 1.144 8.303 1.403 5.455 1.314 8.172 2.843 11.174 2.458 Λ. ΕΑΘΤΛΘΟΤ 3.460 13.299 3.309 20.068 3.204 12.216 3.527 18.947 6.664 25.515 6.836 Πεγή : ΔΤΔ, Απνγξαθή Πξαγκαηηθνχ Πιεζπζκνχ 2001 47

ΠΛΖΘΤΜΟ ΔΠΗΥΔΗΡΖΗΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΖΜΟΤ ΕΑΚΤΝΘΗΧΝ Πιεζπζκηαθή ππθλφηεηα Γ. Εαθπλζίσλ (2001) Ννκόο Γήκνο Γεκνηηθό Γηακέξηζκα ΕΑΚΤΝΘΟΤ Εαθπλζίσλ Πεγή : ΔΤΔ, Απνγξαθή Πξαγκαηηθνχ Πιεζπζκνχ 2001 Πιεζπζκόο 2001 Έθηαζε Ππθλόηεηα Ακπεινθήπσλ 1.423 7 203,3 Αξγαζίνπ 771 7 110,1 Βαζηιηθνχ 709 16,5 43,0 Γατηαλίνπ 1.411 6 235,2 Εαθπλζίσλ 11.254 5,7 1.974,4 Μπνράιεο 907 4,2 216,0 ΠΛΖΘΤΜΗΑΚΖ ΠΤΚΝΟΣΖΣΑ 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Πιεζπζκφο 2001 1.423 771 709 1.411 11.254 907 Έθηαζε 7 7 16,5 6 5,7 4,2 Ππθλφηεηα 203,3 110,1 43 235,2 1.974,40 216 Απφ ηελ αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ πίλαθα ηεο πιεζπζκηαθήο ππθλφηεηαο ηνπ Γήκνπ, πξνθχπηεη φηη ην πην ππθλνθαηνηθεκέλν Γ.Γ. είλαη ην Γ.Γ. Εαθπλζίσλ, ζην νπνίν βξίζθεηαη ε πξσηεχνπζα ηνπ Ννκνχ, ε πφιε ηεο Εαθχλζνπ. Αθνινπζεί ην Γ.Γ. Γατηαλίνπ, Μπφραιεο θαη Ακπεινθήπσλ. 48