ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΚΟΠΗΣ ΜΕΤΑΛΛΩΝ SYLLABUS Vellum Global Educational Services A.E. 2015 Έκδοση 1.0 Εξεταστέα Ύλη 2015 Vellum Global Educational Services A.E. Αναγεννήσεως 46 & Αναγνωσταρά 13 / Θεσσαλονίκη / ΤΚ 54627 Τηλ.-Fax: 2310501895 e-mail: info@vellum.org.gr - url: www.cambridge-vellum.gr
Πνευματικά Δικαιώματα Το παρόν έγγραφο αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία της Vellum Global Educational Services Α.Ε. και όλα τα δικαιώματα είναι κατοχυρωμένα και προστατευμένα από την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή του σχετικού εγγράφου, είτε μέρους είτε όλου, χωρίς την έγγραφη έγκριση της Vellum Global Educational Services Α.Ε.. Η διάθεσή του επιτρέπεται μόνο ως αυτούσιου και για ενημερωτικούς σκοπούς. Αποκήρυξη Ευθυνών H Vellum Global Educational Services Α.Ε. προετοιμάζοντας το παρόν σχήμα πιστοποίησης και διενεργώντας συστηματικούς ελέγχους ώστε να καλύπτει την εγκυρότητα του περιεχόμενού του, καμία ευθύνη δεν φέρει για οποιαδήποτε ζημία προκύψει από την χρήση του παρόντος είτε κατά τμήμα είτε κατά όλο. Το περιεχόμενο του παρόντος είναι δυνατόν να τροποποιηθεί ή καταργηθεί όποτε κριθεί απαραίτητο, και χωρίς προηγούμενη ενημέρωση. Εξεταστέα Ύλη Η εξεταστέα ύλη ανακοινώνεται στο δικτυακό τόπο της Vellum Global Educational Services A.E., www.cambridge-vellum.gr, ο οποίος είναι και ο μόνος που αναγνωρίζεται από την εταιρεία ως σημείο ενημέρωσης των ενδιαφερομένων. Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 1 από 9
Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ... 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ... 6 Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 2 από 9
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Οι συγκολλήσεις και οι κοπές μετάλλων αποτελούν σήμερα δύο από τις βασικότερες τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή. Τα τελευταία 60 χρόνια η τεχνολογία των συγκολλήσεων, καλύπτοντας τις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις της βιομηχανίας, εξελίχθηκε σε μία τεχνολογία η οποία μπορεί δικαίως να ονομασθεί τεχνολογία κλειδί. Ειδικότερα, η συγκόλληση των μετάλλων είναι μεγάλης σημασίας, γιατί από την επιτυχία των συγκολλήσεων επηρεάζεται άμεσα τόσο η ανθρώπινη ζωή (ασφάλεια), όσο και η σωστή λειτουργία συσκευών, μηχανημάτων ή ολόκληρων βιομηχανικών εγκαταστάσεων (λειτουργικότητα). Η σπουδαιότητα των συγκολλήσεων για την παγκόσμια οικονομία είναι πολύ μεγάλη. Μελέτη του 2008 δείχνει ότι η συνολική προστιθέμενη αξία που παράγεται από την Ευρωπαϊκή Βιομηχανία Συγκολλήσεων είναι περίπου 86 δις ευρώ ετησίως και εκτιμάται ότι πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται στον ευρύτερο τομέα των συγκολλήσεων. Είναι επίσης γνωστό ότι, η μη σωστή και ποιοτική συγκόλληση μπορεί να προξενήσει σημαντικές οικονομικές απώλειες αλλά και βλάβες στην ανθρώπινη ζωή. Έχει υπολογιστεί ότι το κόστος αποκατάστασης μιας ελαττωματικής συγκόλλησης μπορεί να κοστίσει όσο 5 6 φορές το αρχικό κόστος της συγκόλλησης, εφόσον αυτή είχε εκτελεσθεί σωστά. Απαραίτητες προϋποθέσεις για τη συμμετοχή στις εξετάσεις απόκτησης του Πιστοποιητικού, αποτελεί οι υποψήφιοι να είναι τουλάχιστον απόφοιτοι σχολών Μαθητείας Ο.Α.Ε.Δ., κάτοχοι απολυτηρίου Γενικού ή Τεχνικού Λυκείου, ΙΕΚ, ΑΕΙ, ΤΕΙ ή άλλου ισοδύναμου τίτλου σπουδών. Η εξεταστέα ύλη αξιολογεί τις βασικές γνώσεις και δεξιότητες τις οποίες οφείλει να κατέχει ο υποψήφιος ώστε να εκτελεί απρόσκοπτα τα καθήκοντα που απορρέουν από την ενασχόληση του με τον κλάδο της Συγκόλλησης και της Κοπής Μετάλλων. Ειδικότερα, ο υποψήφιος καλείται κατά την εξεταστική διαδικασία να απαντήσει σε τριάντα ερωτήσεις κλειστού τύπου (πολλαπλών επιλογών) σε 45 λεπτά και το ποσοστό επιτυχίας ορίζεται σε 70%. Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 3 από 9
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ 2.1 Σκοπός Σκοπός του πιστοποιητικού είναι να αξιολογήσει τους υποψήφιους σχετικά με τις ικανότητες και τις γνώσεις τις οποίες οφείλουν να κατέχουν οι επαγγελματίες «Τεχνικοί Συγκολλήσεων και Κοπής Μετάλλων» για την επίτευξη των εργασιών της ειδικότητάς τους. 2.2 Ομάδα στόχος Το πιστοποιητικό ενδείκνυται για τη στοχευμένη αξιολόγηση: νεοεισερχόμενων επαγγελματιών στον κλάδο, εμπειροτεχνών οι οποίοι δεν κατέχουν πιστοποιημένες τις εξειδικευμένες γνώσεις της ειδικότητάς τους και ανέργων τουλάχιστον απόφοιτων σχολών Μαθητείας Ο.Α.Ε.Δ., κάτοχων α- πολυτηρίου Γενικού ή Τεχνικού Λυκείου, ΙΕΚ, ΑΕΙ, ΤΕΙ ή άλλου ισοδύναμου τίτλου σπουδών, οι οποίοι επιθυμούν να εργαστούν ως Τεχνικοί Συγκολλήσεων και Κοπής Μετάλλων. 2.3 Δομή του Πιστοποιητικού Το Πιστοποιητικό της Vellum είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να αξιολογεί τις δεξιότητες των υποψηφίων στα παρακάτω αντικείμενα: Μέταλλα - Κράματα Γενική εισαγωγή στην τεχνολογία συνδέσεων - συγκολλήσεων Κοπή και διαμόρφωση άκρων συγκόλλησης Μέθοδοι συγκόλλησης με ηλεκτρικό τόξο Μέθοδος συγκόλλησης με επενδεδυμένο ηλεκτρόδιο Μέθοδος συγκόλλησης με παρουσία προστατευτικού αερίου Συγκολλήσεις βυθισμένου τόξου Σχεδιασμός και μεταλλουργία των συγκολλήσεων Συγκολλήσεις Ανοξείδωτων χαλύβων, χυτοσιδήρων και μη-σιδηρούχων υλικών Ελαττώματα συγκολλήσεων και ποιοτικός έλεγχος αυτών Κατά την εξεταστική διαδικασία ο υποψήφιος καλείται να απαντήσει σε τριάντα ερωτήσεις κλειστού τύπου (πολλαπλών επιλογών) σε 45 λεπτά και το ποσοστό επιτυχίας ορίζεται σε 70%. Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 4 από 9
Στις περιπτώσεις υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ορισμένες από τις οποίες αναφέρονται και στο Ν.3699/2008 (ΦΕΚ 199Α), η εξέταση διεξάγεται κατά περίπτωση όπως περιγράφεται πιο κάτω. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει ο υποψήφιος: 1. Να ενημερώσει έγκαιρα το εξεταστικό κέντρο, για να προβεί στις απαραίτητες ε- νέργειες ως προς τον ειδικό εξοπλισμό που ίσως χρειαστεί να προμηθευτεί, για τον δεύτερο επιτηρητή που θα πρέπει να ορισθεί, καθώς και για την εύρεση ή τον ορισμό του κατάλληλου ατόμου που θα λειτουργήσει ως βοηθός/γραφέας, ο οποίος δεν θα πρέπει να είναι ο καθηγητής του τμήματος. 2. Να προσκομίσει βεβαίωση που χορηγείται με γνωμάτευση Υγειονομικής Επιτροπής ή από Κρατικό Νοσηλευτικό Ίδρυμα ή από το αναγνωρισμένο από το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο, στην ο- ποία πρέπει να αναγράφεται η πάθηση. Συγκεκριμένα οι εξεταζόμενοι: α. που έχουν σοβαρά προβλήματα ακοής (βαρήκοοι) σε ποσοστό 67% και πάνω εξετάζονται κανονικά με την παρουσία ατόμου που γνωρίζει τη νοηματική μέθοδο για την παροχή οδηγιών και διευκρινήσεων προς τον εξεταζόμενο. β. που έχουν αδυναμία αντίληψης των χρωμάτων, συμμετέχουν κανονικά στις εξετάσεις. γ.1 έχουν ποσοστό αναπηρίας στην όρασή τους τουλάχιστον 67% ή είναι αμβλύωπες με ποσοστό αναπηρίας στην όρασή τους τουλάχιστον 67%, ή γ.2 πάσχουν από κάταγμα ή άλλη προσωρινή βλάβη των άνω άκρων που καθιστά αδύνατη τη χρήση τους για γραφή, ή γ.3 παρουσιάζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμησία, δυσαναγνωσία, δυσορθρογραφία και γ.4 παρουσιάζουν το φάσμα αυτισμού, εξετάζονται σε ξεχωριστή αίθουσα με τη βοήθεια βοηθού/γραφέα. Ο βοηθός γραφέας διαβάζει τις ερωτήσεις και πληκτρολογεί τις απαντήσεις του εξεταζόμενου. Στους μαθητές των περιπτώσεων γ.1 έως γ.4 παρέχεται επιπλέον χρόνος εξέτασης 30 λεπτών και αν χρειαστεί μικρό διάλειμμα. Για τους μαθητές της περίπτωσης γ.1 αν δεν υπάρχει εγκατεστημένο ειδικό λογισμικό (Screen magnification software) τότε μπορούν να χρησιμοποιήσουν επίσης από τα Βοηθήματα των Windows τον Μεγεθυντικό φακό. Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 5 από 9
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ 3.1 Περιεχόμενα Εξεταστέας Ύλης 1. Μέταλλα - Κράματα 1.1. Φυσικές ιδιότητες των μετάλλων 1.2. Η δομή των μετάλλων 1.3. Ο μεταλλικός δεσμός 1.4. Η κοκκώδης δομή των μετάλλων 1.5. Η επίδραση της κοκκώδους δομής στις μηχανικές ιδιότητες των μετάλλων 1.6. Η επίδραση της συγκόλλησης στην κοκκώδη δομή των μετάλλων και στην αλλαγή των μηχανικών ιδιοτήτων τους 1.7. Η σημασία των προσμίξεων 1.8. Τα μέταλλα 1.9. Ο σίδηρος και οι χάλυβες 1.10. Μη σιδηρούχα κράματα 2. Γενική εισαγωγή στην τεχνολογία συνδέσεων - συγκολλήσεων 2.1. Ιστορική αναδρομή της τεχνολογίας των συγκολλήσεων 2.2. Η τεχνολογία συνδέσεων - συγκολλήσεων 2.3. Είδη συγκολλήσεων 2.4. Αυτογενείς συγκολλήσεις 2.5. Ετερογενείς συγκολλήσεις 2.6. Συγκολλήσεις πίεσης 2.7. Ονοματολογία και συμβολισμός συγκολλήσεων 3. Κοπή και διαμόρφωση άκρων συγκόλλησης 3.1. Εισαγωγή 3.2. Κοπή με χρήση φλόγας 3.3. Κοπή με δέσμη πλάσματος 3.4. Κοπή με δέσμη λέιζερ 3.5. Κοπή με ηλεκτρόδιο άνθρακα (γραφίτη) Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 6 από 9
3.6. Κοπή με επενδυμένο ηλεκτρόδιο κοπής 3.7. Υδροκοπή 4. Μέθοδοι συγκόλλησης με ηλεκτρικό τόξο Εξοπλισμός - Πηγές 4.1. Εισαγωγή 4.2. Βασικό ηλεκτρικό κύκλωμα συγκόλλησης 4.3. Προστασία του τόξου 4.4. Φυσική του τόξου 4.5. Μέθοδοι έναυσης τόξου 4.6. Φύσημα τόξου και τρόποι αντιμετώπισης 4.7. Παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία του τόξου 4.8. Τα είδη των συγκολλήσεων τόξου 4.9. Ηλεκτρικές πηγές συγκολλήσεων τόξου 4.10. Πότε χρησιμοποιείται η κάθε μορφή ηλεκτρικού ρεύματος 5. Μέθοδος συγκόλλησης με επενδεδυμένο ηλεκτρόδιο 5.1 Εισαγωγή 5.2. Αρχή λειτουργίας 5.3. Κύρια Χαρακτηριστικά 5.4. Συμπεριφορά του τόξου συγκόλλησης 5.5. Χαρακτηριστικά επικάλυψης Ηλεκτροδίων 5.6. Σκοπός της επικάλυψης 5.7. Περιγραφή των διάφορων τύπων επικάλυψης 5.8. Επίδραση των διαφόρων παραμέτρων συγκόλλησης 5.9. Συσκευασία & Συντήρηση ηλεκτροδίων 5.10. Κριτήρια επιλογής ηλεκτροδίου 5.11. Κωδικοποίηση Ηλεκτροδίων 6. Μέθοδος συγκόλλησης με παρουσία προστατευτικού αερίου 6.1. Εισαγωγή 6.2. Προστατευτικά αέρια συγκόλλησης 6.3. Ημιαυτόματη μέθοδος συγκόλλησης με σύρμα (MIG/MAG) Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 7 από 9
6.4. Ημιαυτόματη μέθοδος συγκόλλησης με παραγεμιστό σύρμα (FCAW) 6.5. Η μέθοδος συγκόλλησης με ηλεκτρόδιο βολφραμίου (TIG) 7. Συγκολλήσεις βυθισμένου τόξου 7.1. Εισαγωγή 7.2. Πλεονεκτήματα, περιορισμοί και κύριες εφαρμογές της μεθόδου 7.3. Εξοπλισμός συγκολλήσεων βυθισμένου τόξου 7.4. Αναλώσιμα συγκόλλησης βυθιζόμενου τόξου 7.5. Παράμετροι λειτουργίας 8. Σχεδιασμός και μεταλλουργία των συγκολλήσεων 8.1. Σχεδιασμός Συγκολλήσεων 8.2. Μεταλλουργία συγκολλήσεων 9. Συγκολλήσεις Ανοξείδωτων χαλύβων, χυτοσιδήρων και μησιδηρούχων υλικών 9.1. Ανοξείδωτοι χάλυβες 9.2. Τα κράματα αλουμινίου 9.3. Κράματα χαλκού 9.4. Τα κράματα νικελίου 9.5. Χυτοσίδηροι 10. Ελαττώματα συγκολλήσεων και ποιοτικός έλεγχος αυτών 10.1. Παραμορφώσεις 10.2 Ρηγματώσεις 10.3. Η παρουσία πόρων και λοιπών ελαττωμάτων 10.4. Η προθέρμανση 10.5. Ο ποιοτικός έλεγχος της ηλεκτροσυγκόλλησης Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 8 από 9
3.2 Προτεινόμενη βιβλιογραφία Προτεινόμενη βιβλιογραφική - ηλεκτρονική πηγή για την επιτυχή προετοιμασία των υποψηφίων στην εξεταστέα ύλη που οδηγεί στη λήψη της πιστοποίησης, ορίζεται η παρακάτω: Τεχνικός Συγκολλήσεων, Εμπορικό Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς (Ε.Β.Ε.Π.), http://evep-library.gr/portals/0/ebook/01_ebook/01_ebook.pdf Vellum Global Educational Services A.E. Σελίδα 9 από 9