29/06/12 Global Technical Analysis Institute Greek Finance Forum Καθημερινή Ανάλυση και Σχόλιο για τις αγορές Greek Finance Forum & Global Technical Analysis Institute* Τα όσα αναγράφονται σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν ως προτροπή για αγορά, πώληση ή/και διακράτηση προϊόντων των αγορών κεφαλαίου και χρήματος. Η ανάγνωση του παρόντος σημαίνει και αποδοχή της αποποίησης ευθύνης που παρουσιάζεται στην τελευταία σελίδα. London -Athens 29/06/2012
2 Πιθανόν οι θετικότερες αποφάσεις για την ευρωζώνη τα τελευταία 2 χρόνια & Οι πιέσεις στην Ελλάδα για επίσπευση των μεταρρυθμίσεων Πιθανόν οι σημαντικότερες αποφάσεις για το μέλλον της ευρωζώνης θα μπορούσαν να αποδειχθούν αυτές της Πέμπτης και της Παρασκευής (28-29/06), αφού μετά από δραματικές διαπραγματεύσεις περίπου 14 ωρών (οι οποίες μάλιστα διακόπηκαν αρκετές φορές, εν μέσω μεγάλων εντάσεων) οι ευρωπαίοι φαίνεται τελικά να έπεισαν τη Γερμανία να αποδεχθεί τη λήψη καθοριστικών μέτρων για το μέλλον της ευρωζώνης, την ώρα που ήταν πλέον ξεκάθαρο ότι οποιαδήποτε νέα σημαντική καθυστέρηση θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και στη διάλυση της ευρωζώνης. Βέβαια να διευκρινίσουμε ότι δεδομένης της στάσης που έχει επιδείξει ειδικά η Γερμανία (η οποία έκανε ότι ήταν εφικτό να επιδεινώσει την κατάσταση) και γενικά οι ευρωπαίοι όλα αυτά τα δύο χρόνια, θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε όλες τις λεπτομέρειες των τελικών αποφάσεων και ειδικά τα «ψιλά γράμματα», αφού είναι σίγουρο ότι η Γερμανία έχει δώσει πολλά, αλλά είναι σίγουρα θα έχει πάρει κάποια ανταλλάγματα. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, είναι σχεδόν ξεκάθαρο ότι για πρώτη φορά υιοθετούνται μέτρα, ουσιαστικής, νομισματικής χαλάρωσης (αγορά ομολόγων από EFSF ESM και μάλιστα σε πρωτογενή και δευτερογενή), κάτι για το οποίο από τα Report του «φωνάζουμε» τα δύο αυτά χρόνια που κρατάει η κρίση. Έτσι θα λέγαμε ότι από τη χθεσινή ημέρα βγήκαν (πάντα σε πρώτη ανάγνωση των αποφάσεων) δύο βασικά συμπεράσματα. Πρώτον, ότι το εγχείρημα του ευρώ αν και προβληματικό από τη γέννηση του (λόγω των διαφορετικών φιλοσοφιών των χωρών) είναι πολύ δύσκολο να πεθάνει, ενώ η σημασία της ύπαρξης του φαίνεται να είναι εξαιρετικά μεγάλη για τη Γερμανία και την οικονομία της, για να το αφήσει να σβήσει. Δεύτερον και όσο και αν ακουστεί περίεργο, κατά τις τελευταίες διαπραγματεύσεις της Γαλλίας με τη Γερμανία, αποδείχθηκε περίτρανα ότι τελικά ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ευρωζώνης ήταν η παρουσία του Ν. Σαρκοζί στο τιμόνι της Γαλλίας, αφού ειλικρινά δε μπορούμε να φανταστούμε τι θα είχε συμβεί αν είχε παραμείνει ο Mr. Yes Merkel στο τιμόνι της Γαλλίας, της δεύτερης οικονομίας της ευρωζώνης. Μάλιστα, με αφορμή το τελευταίο αυτό σχόλιο, θα λέγαμε ότι η παρουσία Ολάντ τους τελευταίους αυτούς μήνες, φαίνεται να είναι καθοριστική στο να αντιμετωπιστεί η ευρωζώνη τα προβλήματα, αν και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αποφεύγονται οι ενθουσιασμοί, αφού σίγουρα θα υπάρξουν προβλήματα και μάλιστα σημαντικά κατά τους επόμενους μήνες. Προτού περάσουμε στις αποφάσεις της ευρωζώνης, να αναφερθούμε με ένα σύντομο στο ελληνικό ζήτημα, όπου και εδώ υπάρχουν κάποια σχετικά καλά νέα. Έτσι, εν συντομία να αναφέρουμε ότι το μήνυμα που στέλνουν οι
3 ευρωπαίοι στη χώρα μας είναι να γίνουν κάποιες πρώτες διαρθρωτικές αλλαγές στη χώρα μας (με deadline τους επόμενους 3 μήνες) και ειδικά αποκρατικοποιήσεις και αλλαγές στο δημόσιο τομέα και ως αντάλλαγμα η ελληνική πλευρά δεν έχει να φοβηθεί τίποτα (όπως οι ίδιοι αναφέρουν με χαρακτηριστικό τρόπο), αφού θα δοθεί μια σημαντική πίστωση χρόνου στη χώρα μας. Στα τυπικά, απλά να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο, ότι την επόμενη εβδομάδα θα φτάσει η Τρόικα στην Αθήνα, ενώ σύμφωνα με δηλώσεις γερμανών αξιωματούχων, σε διεθνή πρακτορεία, οι έλεγχοι θα κρατήσουν αρκετές εβδομάδες. Όσον αφορά την περιβόητη επαναδιαπραγμάτευση, όπως είχαμε αναφέρει και στα τελευταία μας σχόλια, δε θα πρέπει να περιμένουμε κάτι ιδιαίτερο (έτσι και αλλιώς η Ελλάδα όπως έχουμε αναφέρει δεν ακολουθεί το μνημόνιο, αλλά ένα δικό της πρόγραμμα!), αν και η χρονική επιμήκυνση που όλα δείχνουν ότι τελικά θα δοθεί σε καμία περίπτωση, δεν είναι αμελητέα. Οι ιστορικές αποφάσεις της ευρωζώνης. Σε σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον των ευρωπαϊκών τραπεζών και το μέλλον της ευρωζώνης κατέληξαν χθες οι ευρωπαίοι ηγέτες, αφού τα ξημερώματα και μετά από διαπραγματεύσεις ωρών κατέληξαν στη δημιουργία ενός μηχανισμού που θα επιτρέψει την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών απ' ευθείας μέσω των ταμείων στήριξης, χωρίς να προσθέτει επιπλέον βάρη στο χρέος της χώρας, περνώντας από τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών, μια απόφαση καθοριστική για το μέλλον της Ισπανίας, σε πρώτη φάση, αλλά και των υπολοίπων χωρών. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρομπάι δήλωσε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να αλλάξουν τους όρους της επικείμενης διάσωσης των ισπανικών τραπεζών και να επιτρέψουν στην Ιταλία να αντλήσει από τα ταμεία στήριξης της ευρωζώνης για να μειώσει τα κόστη δανεισμού της. Έτσι, η ευρωζώνη θα δημιουργήσει μέχρι τα τέλη του 2012 τον μηχανισμό που θα επιτρέψει την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών απ' ευθείας μέσω των ταμείων στήριξης, υπό ορισμένους όρους, ενώ παράλληλα η ευρωζώνη είναι έτοιμη για μια επέμβαση των ταμείων στήριξης για να καθησυχαστούν οι αγορές, όπως δήλωσαν ο Βαν Ρομπάι και ο Μ. Μόντι λίγο αργότερα. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι οι η Γερμανία αναγκάστηκε να υποχωρήσει, μετά την πίεση Ισπανίας και Ιταλίας για μεγαλύτερη στήριξη. Μάλιστα, νωρίτερα οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου είχαν, για πρώτη φορά ίσως σταθεί στο ύψος τους, αναφέροντας ευθέως ότι θα μπλοκάρουν το πακέτο των 120δις ευρώ που είχε συμφωνηθεί λίγο νωρίτερα από τη σύνοδο κορυφής. Σε συνάρτηση με τα παραπάνω, ο ιταλός τεχνοκράτης πρωθυπουργός Μ. Μόντι, μετά την ολοκλήρωση των δραματικών διαπραγματεύσεων, δήλωσε ότι η Ιταλία αγωνίστηκε για έναν μηχανισμό της Ευρωζώνης που στόχο θα
4 έχει τη σταθεροποίηση των επιτοκίων που πληρώνουν τα κράτη για την πώληση ομολόγων, αν και όπως τόνισε η Ιταλία δε θα χρειαστεί να τον χρησιμοποιήσει για την ώρα. Συγκεκριμένα, η Ιταλία και ο Μ. Μόντι κατάφερε να περάσει τη θέση του, για τη σύσταση ενός νέου μηχανισμού, σύμφωνα με τον οποίο το EFSF και o διάδοχος ESM να μπορούν να αγοράζουν κρατικά ομόλογα στις πρωτογενείς και δευτερογενείς αγορές μέσω της ΕΚΤ. Όπως τόνισε ο Μ. Μόντι, ο νέος μηχανισμός θα απαιτεί από τις χώρες να υπογράφουν ένα μνημόνιο κατανόησης αλλά δεν δεσμεύονται σε προγράμματα λιτότητας, όπως αυτά που εφαρμόζουν Πορτογαλία και Ελλάδα. Η ΕΚΤ θα λειτουργεί σαν μεσάζων. "Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική διαχείριση, τα ταμεία EFSF και ΕΣΜ θα αγοράζουν και θα πουλάνε στην αγορά ομολόγων" καθώς η κεντρική τράπεζα "έχει γνώση των συνθηκών και μια διαχειριστική ικανότητα που δεν έχουν τα ταμεία διάσωσης", είπε. ----------------------- Στα του ελληνικού χρηματιστηρίου, οι εξελίξεις στην ευρωζώνη θα συνεχίσουν να μονοπωλούν το ενδιαφέρον, με μεγάλες πιθανότητες η σημερινή συνεδρίαση να κινηθεί στα ίδια με χθες, με το χαμηλό τζίρο να κυριαρχεί. Πάντως, πέραν των εξελίξεων στην ευρωζώνη, όπου πήχης παραμένει πάντα σε χαμηλά επίπεδα, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά και ειδικά τις τραπεζικές μετοχές τα σενάρια αναφορικά με πιθανά deals, κατά τις επόμενες εβδομάδες. Προτού αναφερθούμε στο ζήτημα, να σχολιάσουμε επίσης, σε συνέχεια των όσων αναφέρουμε τις τελευταίες ημέρες, ότι επιμένουν οι πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες, το ζήτημα της ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα είναι μια από τις πρώτες προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης. Επιστρέφοντας στα σενάρια περί πιθανόν deals στις τράπεζες, θα σταθούμε στις χθεσινές δηλώσεις απερχόμενου διευθύνοντος συμβούλου της Εθνικής Τράπεζας, κ. Απόστολου Ταμβακάκη (κατά τη διάρκεια της ετήσιας ΓΣ). Συγκεκριμένα, ο κ. Ταμβακάκης δήλωσε ότι αν είχαν προωθηθεί έγκαιρα και τολμηρά συγχωνεύσεις τα αποτελέσματα θα ήταν πολύ μεγάλα, ενώ συμπλήρωσε πως οι συγχωνεύσεις διατηρούν τη σημασία τους και στις σημερινές συνθήκες, καθώς συνέργειες που θα επιφέρουν, θα μειώσουν τις απαιτούμενες κεφαλαιακές ανάγκες και θα τις καταστήσουν πιο ανταγωνιστικές και πιο χρήσιμες για την ελληνική οικονομία. Μάλιστα, αυτές οι δηλώσεις αποκτούν ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον, την ώρα που, όπως αναφέραμε, φουντώνουν και πάλι τα σενάρια για συγχωνεύσεις στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, με την ΕΤΕ να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτά. Μάλιστα, σχολιάζοντας τα παραπάνω, θα λέγαμε ότι για πρώτη φορά είμαστε πεπεισμένοι, ότι κατά τους επόμενους μήνες θα υπάρξουν ραγδαίες εξελίξεις,
5 αφού είναι ξεκάθαρο ότι η δύσκολη συγκυρία για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο καθιστά επιτακτικές τις συγχωνεύσεις, με στόχο τη δημιουργία μεγαλύτερων σχημάτων και την αξιοποίηση οικονομιών κλίμακος. Τέλος, αξίζει να σταθούμε και στο ζήτημα των αποκρατικοποιήσεων και την πιθανή επίσπευση αυτών, αφού μόνο τυχαίο δεν είναι ότι στην επιστολή Σαμαρά προς τους ευρωπαίους εταίρους, γίνεται ειδική αναφορά σε αυτό το ζήτημα. Συγκεκριμένα, ο έλληνας πρωθυπουργός αναφέρει: Θα επιταχύνω την εφαρμογή του Προγράμματος με έμφαση στον τομέα των Ιδιωτικοποιήσεων. ----------------------- Σύντομη ανασκόπηση της χθεσινής συνεδρίασης. Ο χαμηλός όγκος συναλλαγών και η επιφυλακτικότητα των επενδυτών ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της χθεσινής συνεδρίασης στο Χ.Α., με το ΓΔ να καταγράφει σε ένα μεγάλο μέρος της ημέρας μετρημένα κέρδη, τα οποία δεν κατάφερε να κρατήσει μέχρι το τέλος της ημέρας. Στα επιμέρους σημεία, κρατάμε την πτώση των τραπεζών (-1,98%), με τη μετοχή της ΕΤΕ να κλείνει στα 1,24 ευρώ, -1,59%. Αναφορικά με το ΓΔ, αυτός έκλεισε στις 578,36 μονάδες, -0,23%, με το τζίρο να παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, μόλις στα 26εκ ευρώ. ----------------------- Χ.Α.: Πολύ κρίσιμη η κατάσταση στον τραπεζικό δείκτη Ζητείται πάντα αντίδραση του ΓΔ. Στη σύνοδο κορυφής θα είναι στραμμένα και σήμερα τα βλέμματα των επενδυτών, με το χαμηλό όγκο συναλλαγών να είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί, ενώ την ίδια ώρα, όπως αναφέρουμε και στα επιμέρους σχόλια, μεγαλώνει το ενδιαφέρον για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά και
6 συγκεκριμένες κατηγορίες μετοχών (τράπεζες λόγω σεναρίων για deals, ανακεφαλαιοποίηση, μετοχές που συνδέονται με αποκρατικοποιήσεις). Πάντως, όπως αναλύουμε παρακάτω, η διαγραμματική εικόνα του τραπεζικού δείκτη είναι εξαιρετικά κρίσιμη, ενώ στην περίπτωση του ΓΔ, το ζητούμενο είναι πάντα μια αντίδραση και επιστροφή υψηλότερα συγκεκριμένων επιπέδων. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τη διαγραμματική εικόνα των δύο βασικών δεικτών (ΓΔ και Τραπεζικός Δείκτης), έχουμε τα ακόλουθα: ΓΔ Με μικρή πτώση 0,24% έκλεισε χθες ο ΓΔ, στις 578,31 μονάδες, με το τζίρο να κατεβάζει, μέρα με την ημέρα ρυθμούς και να διαμορφώνεται χθες, μόλις στα 26,6εκ ευρώ. Στα της διαγραμματικής εικόνας του δείκτη, μια από τα ίδια, με το ζητούμενο να είναι πάντα μια άνοδος και επιστροφή υψηλότερα των 600 610 μονάδων, κάτι το οποίο θα συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της εικόνας, ανοίγοντας το δρόμο για μια κίνηση μέχρι τις πρώτες σημαντικές μακροπρόθεσμες αντιστάσεις στα επίπεδα των 670 680 μονάδων. Όπως σημειώνουμε κάθε μέρα, θα θυμίσουμε, ότι διάσπαση των τελευταίων αυτών μακροπρόθεσμων αντιστάσεων (μια πολύ δύσκολη διαδικασία), θα είναι ένα εντυπωσιακά θετικό νέο για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα. Στον αντίποδα, αναφορικά με τις στηρίξεις έχουμε τα επίπεδα των 530-540 μονάδων (ισχυρή στήριξη), 500 520 μονάδων (ισχυρή στήριξη) και χαμηλότερα οι επόμενες στηρίξεις είναι στα επίπεδα των 470 480 μονάδων, 450 460 μονάδων, 440 μονάδων και των 380 385 μονάδων. Τραπεζικός Δείκτης Με αισθητή πτώση 1,98% έκλεισαν χθες οι τραπεζικές μετοχές, με το δείκτη αυτών στις 208,67 μονάδες. Όλο και πιο κρίσιμα γίνονται τα πράγματα για το δείκτη, μετά τη χθεσινή πτώση, με την προσοχή στραμμένη στην κρίσιμη μάχη του δείκτη με τα επίπεδα των 210 μονάδων (έκλεισε ο δείκτης οριακά χαμηλότερα αυτού του επιπέδου), επίπεδο από το οποίο σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να χαθεί η επαφή, ενώ ζητείται επιστροφή και σταθεροποίηση υψηλότερα αυτού, αφού σε αντίθετη περίπτωση υπάρχει κίνδυνος για μια σημαντική επιδείνωση της διαγραμματικής εικόνας. Χαμηλότερα, οι επόμενες στηρίξεις είναι στα επίπεδα των 200 μονάδων (αδύναμη προς μέτρια στήριξη), 180 μονάδων (μέτρια στήριξη), 170 μονάδων (μέτρια στήριξη), 160 165 μονάδων (μέτρια στήριξη), 150 155 μονάδων (μέτρια προς σημαντική στήριξη) και χαμηλότερα στα επίπεδα των 140 145 ευρώ (πολύ σημαντικές στηρίξεις).
7 Από την άλλη πλευρά, υψηλότερα των 210 μονάδων, οι επόμενες αντιστάσεις είναι στα επίπεδα των 220 μονάδων (μέτρια αντίσταση), 240 μονάδων (μέτριες αντιστάσεις), 260 μονάδων (αδύναμη αντίσταση), 270-280 μονάδες (σημαντικές αντιστάσεις) και των 300-305 μονάδες (πρώτες πολύ σημαντικές μακροπρόθεσμες αντιστάσεις εβδομαδιαίο διάγραμμα).
8 Διάγραμμα Γενικός Δείκτης Διάγραμμα Γενικός Δείκτης (με εβδομαδιαία δεδομένα)
9 Διάγραμμα Τραπεζικός Δείκτης Διάγραμμα Τραπεζικός Δείκτης (με εβδομαδιαία δεδομένα)
10 Αποποίηση Ευθύνης Τα προϊόντα Τεχνικής Ανάλυσης έχουν ως σκοπό την επιπρόσθετη ενημέρωση των επενδυτών με τα συμπεράσματα μιας χρήσιμης οπτικής γωνίας. Η μέθοδος της Τεχνικής Ανάλυσης δεν αποτελεί εξαντλητικό κριτήριο στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων αλλά συμβάλλει μαζί με άλλους παράγοντες όπως τη Θεμελιώδη Ανάλυση και την ολοκληρωμένη γνώση της αγοράς στη διαμόρφωση μιας πληρέστερης προσέγγισης της προς εξέταση μετοχής. Επίσης θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι πληροφορίες που περιέχονται στα εν λόγω προϊόντα βασίζονται στη μεθοδολογία της Τεχνικής Ανάλυσης και στη χρήση τεχνικών και δεικτών π.χ. των RSI, MACD, Stochastic Oscillator όπως αυτοί περιγράφονται στη διεθνή βιβλιογραφία και εφαρμόζονται στην καθιερωμένη πρακτική της αγοράς. Οι απόψεις που εξάγονται μέσω της Τεχνικής Ανάλυσης, είναι πιθανό να μη βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με άλλες μορφές ή μεθόδους ανάλυσης, όπως π.χ. με τη Θεμελιώδη Ανάλυση. Επίσης, λόγω του βραχυχρόνιου χαρακτήρα της εξαγόμενης άποψης, σε περιόδους υψηλού βαθμού μεταβλητότητας (volatility), καθίσταται ιδιαιτέρως δύσκολη, ή ακόμη και εύθραυστη, η απόπειρα πρόβλεψης των μελλοντικών τάσεων και των αντίστοιχων επιπέδων τιμών τα οποία συνήθως αναφέρονται ως υποθετικοί στόχοι στήριξης ή αντίστασης (αγοράς ή πώλησης). Ανάληψη ευθύνης από την πλευρά αναγνώστη 1. Απαγορεύεται η με κάθε τρόπο αναπαραγωγή της παρούσας ανάλυσης και δημοσίευση σε μέσα μαζικής ενημέρωσης ή στο διαδίκτυο, μέρους ή συνόλου αυτής, χωρίς την έγγραφη άδεια του -Global Technical Analysis Institute του οποίου και αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία. 2. Όλα τα παραπάνω γραφόμενα αποτελούν ανακοίνωση ερευνητικών καθαρά προσεγγίσεων, που διεξάγονται αυστηρά και μόνο με βάση τη μέθοδο της τεχνικής ανάλυσης και όχι με βάση τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία των επιχειρήσεων. 3. Οι παρατηρήσεις και οι εκτιμήσεις που αναγράφονται είναι καθαρά υποκειμενικές, και η εξαγωγή όλων ανεξαιρέτως των συμπερασμάτων στηρίζεται σε απολύτως υποκειμενικά κριτήρια, που προκύπτουν με βάση αρχές και κανόνες της τεχνικής ανάλυσης και κατ' ουδένα τρόπο δε στηρίζονται σε πηγές εσωτερικής ή άλλου είδους πληροφόρησης. 4. Κατ' ουδένα τρόπο, τα παραπάνω γραφόμενα δεν αποτελούν προτροπή για αγορά, πώληση ή/και διακράτηση μετοχικών τίτλων ή/και συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης ή/και άλλων, πάσης φύσεως, επενδυτικών προϊόντων. Οι επενδύσεις στα χρηματιστήρια χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο και πρέπει να είναι αποτέλεσμα προσεκτικότατης μελέτης των οικονομικών στοιχείων των εισηγμένων εταιρειών.