ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΙΔΙ, ΤΟ ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΑΣ ΜΝΗΜΕΣ Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ Ολιστική Αρμονία
ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΙΔΙ, ΤΟ ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΑΣ ΜΝΗΜΕΣ Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ Εκδόσεις Ολιστική Αρμονία Τ.Θ. 93 Μαρκόπουλο Ελλάδα, 19003 www.armonikizoi.com/greek armoniki@holisticharmony.com Copyright 2013 Αθήνα, Ελλάδα Μετάφραση: Ματίνα Πάσχου (αφιλοκερδώς) Μακέτα εξωφύλλου από "Ruby Red" Διαφημιστική ISBN 978-960-89652-1-8
Αφιέρωση Εύχομαι το βιβλίο αυτό να προσφέρει στην υγεία, ευτυχία, ειρήνη, αρμονία, αγάπη και ελευθερία σου. Να είσαι πάντα καλά.
Περιεχόμενα Εισαγωγή...7 Κεφάλαιο 1 Ο Ρόλος των Συναισθημάτων...11 Κεφάλαιο 2 Η Χημεία της Αγάπης..18 Κεφάλαιο 3 Οι Πεποιθήσεις Μας...26 Κεφάλαιο 4 Ελευθερώνοντας το Εσωτερικό Παιδί... 37 Κεφάλαιο 5 Ενεργειακή Ψυχολογία...60 Κεφάλαιο 6 Η Άσκηση Εξισορρόπησης...68 Κεφάλαιο 7 The Healing Code - O θεραπευτικός Κώδικας...76 Κεφάλαιο 8 Πνευματική Ψυχολογία...83 Κεφάλαιο 9 Αλήθειες Που Απελευθερώνουν... 103 Κεφάλαιο 10 Πώς να Χρησιμοποιήσετε τα Ακόλουθα Κεφάλαια...126 Κεφάλαιο 11 Θέμα 1: Ασφάλεια... 128 Κεφάλαιο 12 Θέμα 2: Αυτοπαραδοχή...134 Κεφάλαιο 13 Θέμα 3: Αυτοσυγχώρεση...141 Κεφάλαιο 14 Θέμα 4: Η Ελευθερία να είμαστε ο εαυτός μας...151 Κεφάλαιο 15 Αντίσταση στη Θετική Αλλαγή... 157 Κεφάλαιο 16 Συντονισμός με την Υγεία και τη Ζωντάνια... 167 Κεφάλαιο 17 Εμψυχωτικές Ερωτήσεις σχετικά με την Αφθονία... 178 Κεφάλαιο 18 Δημιουργώντας Αρμονικές & Αγαπημένες Σχέσεις... 190 Κεφάλαιο 19 Σχετικά με την Εργασία/Καριέρα/Απασχόληση...206 Κεφάλαιο 20 Η Υπέρβαση «Καταστροφικών» Συνηθειών...214 Κεφάλαιο 21 Σχετικά με την Πνευματικότητα...218 Κεφάλαιο 22 Η Αγάπη προς τους Άλλους και τον Εαυτό μας...223 Κεφάλαιο 23 Η Συγχώρεση προς τους Άλλους...231
Κεφάλαιο 24 H Δίκαιη μη Βλαβερή Δράση... 236 Κεφάλαιο 25 Η Αλήθεια... 242 Κεφάλαιο 26 Η Εσωτερική Χαρά... 248 Κεφάλαιο 27 Ειρήνη, Γαλήνη, Ηρεμία... 255 Κεφάλαιο 28 Υπομονή... 260 Κεφάλαιο 29 Ευγένεια Καλοσύνη, να Είμαι Καλός... 264 Κεφάλαιο 30 Εμπιστοσύνη... 268 Κεφάλαιο 31 Ταπεινοφροσύνη... 273 Κεφάλαιο 32 Αυτοέλεγχος... 278 Κεφάλαιο 33 Εμπειρίες του Παρελθόντος... 282 Κεφάλαιο 34 Πειραματισμός με Αυτές τις Μεθόδους..284 Κεφάλαιο 35 Η Μεταθανάτια Εμπειρία της Αννίτα Μουρτζάνι... 286 Κεφάλαιο 36 Κβαντική Φυσική και Πνευματικές Αλήθειες... 289 Κεφάλαιο 37 Η Βιολογία της Πεποίθησης...300 Κεφάλαιο 38 Άλλες Εργασίες και Προτάσεις... 307 Κεφάλαιο 39 Θετικά μηνύματα για το εσωτερικό μας παιδί... 317 Κεφάλαιο 40 Φερθείτε Τώρα σαν να Έχετε Αλλάξει... 320 Κεφάλαιο 41 Η Μέθοδος ΤΑΤ για Συγχώρεση... 322 Κεφάλαιο 42 O θεραπευτικός Κάδικας και το Χο οπονοπόνο... 327 Κεφάλαιο 43 Πώς να Συνεχίσετε... 331
Εισαγωγή Αξίζουμε και μπορούμε να έχουμε όλα όσα καθοδηγούμαστε από μέσα μας να έχουμε και να εκδηλώνουμε. Οτιδήποτε είναι απαραίτητο για την ευτυχία μας και το σκοπό της ζωής μας διατίθεται σε μας για να μάθουμε να το δημιουργούμε. Ζούμε σ ένα σύμπαν απεριόριστης αγάπης και αφθονίας. Γεννηθήκαμε για να δημιουργήσουμε υγεία, ευτυχία, αφθονία και ό,τι χρειαζόμαστε για να εκπληρώσουμε το σκοπό της ζωής μας. Δεν υπάρχει λόγος ο ανώτερος εαυτός μας, το Θείο ή το σύμπαν να μας αρνηθεί κάτι που είναι σημαντικό για την ευτυχία ή το σκοπό της ζωής μας. Αν δεν το έλκουμε, η μόνη αιτία μπορεί να βρίσκεται στις δικές μας περιοριστικές πεποιθήσεις ή και στις επιλογές μας σαν ψυχή πριν καν γεννηθούμε. Το πρόβλημα είναι ότι αυτές οι περιοριστικές πεποιθήσεις και επιλογές της ψυχής είναι κρυμμένες στο υποσυνείδητο και εντελώς άγνωστες στο συνειδητό νου μας και, επομένως, είναι σχεδόν αδύνατο να αλλάξουν με την παραδοσιακή ανάλυση ή τις θετικές επιβεβαιώσεις που προτείνονται στα σχετικά βιβλία ή ακόμη και με τις μεθόδους που υποδεικνύονται στην ταινία και το βιβλίο ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ. Αυτό που λείπει από αυτά τα συστήματα θετικής σκέψης είναι η απλή αλήθεια ότι το υποσυνείδητο είναι ένα εκατομμύριο φορές ισχυρότερο από το συνειδητό νου και αυτό πρέπει να συνυπολογιστεί σε οποιεσδήποτε αποφάσεις για αλλαγή. 7
Το υποσυνείδητο, έχοντας αναλάβει το ρόλο του προστάτη μας, είναι πολύ καχύποπτο και αντιστέκεται στην αλλαγή, επειδή φοβάται ότι μπορεί να μας βάλει σε κίνδυνο. Προτιμά τους παλιούς οικείους μηχανισμούς πληροφόρησης και αυτοπροστασίας, που αναπτύχθηκαν όταν ήμασταν πολύ νέοι και ανίκανοι να κάνουμε σωστές αξιολογήσεις τού τι συμβαίνει και γιατί. Δεν αντιλαμβανόμαστε αντικειμενικά τον εαυτό μας, τους ανθρώπους, τις καταστάσεις και τα γεγονότα όπως είναι. Αντικρίζουμε το καθετί μέσα από τους φακούς αυτών των λανθασμένων αντιλήψεων, οι οποίες είναι τώρα εγκατεστημένες όχι μόνο στο υποσυνείδητό μας, αλλά και σε κάθε κύτταρο του σώματός μας, σαν κυτταρικές εικόνες ή μνήμες. Το υποσυνείδητο ζει μέσα στις λανθασμένες πεποιθήσεις, που διαμορφώθηκαν κατά τη διάρκεια των πρώτων 6 μέχρι και 12 χρόνων της ζωής μας, συμπεραίνοντας ότι είμαστε ανάξιοι, αδύναμοι και κινδυνεύουμε να χάσουμε την αξία, ασφάλεια και ελευθερία μας από τους ανθρώπους και τα γεγονότα γύρω μας. Αυτό προκαλεί τρομακτικές, γεμάτες στρες, σωματικές και συναισθηματικές αντιδράσεις προς καταστάσεις, οι οποίες δεν αποτελούν αντικειμενικά κίνδυνο ή πρόβλημα. Αυτό οδηγεί σε κακή υγεία, προβλήματα σχέσεων και περιορισμένη ευτυχία και αφθονία. Σ αυτό το βιβλίο θα μοιραστούμε μαζί σας τρεις εξαιρετικά αποτελεσματικές μεθόδους, που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα, για την απελευθέρωση από λανθασμένους αυτοκαταστροφικούς υποσυνείδητους προγραμματισμούς και από κυτταρικές μνήμες και για την εγκατάσταση νέων πεποιθήσεων και αληθειών που μας βοηθούν να εκδηλώσουμε την υγεία, ευτυχία, αρμονία και αφθονία που όλοι επιθυμούμε και αξίζουμε σαν θεϊκά όντα εδώ στη φυσική διάσταση. Η μία μέθοδος βασίζεται σ ένα σύστημα που αναπτύχθηκε από τον Noah St. John και ονομάζεται «Afformations», μια λέξη που έχει ορίσει σαν δηλώσεις με τη μορφή «ερωτήσεων που διαμορφώνουν πραγματικότητα». Έχουμε κάνει κάποιες προσαρμογές σ αυτή τη μέθοδο και την αποκαλούμε «Εμψυχωτικές Ερωτήσεις», σχεδιασμένες να διεγείρουν το υποσυνείδητο προς μια διαφορετική αντίληψη ή πραγματικότητα. Αυξάνουμε τη δύναμη αυτής της μεθόδου εφαρμόζοντάς την 8 Θεραπεύοντας
σε συγκεκριμένη θέση (που δεν αποτελεί μέρος του αρχικού συστήματος) και ονομάζεται Στάση Εξισορρόπησης του Εγκεφάλου. Σ αυτή τη θέση υπάρχει μια αυξημένη ροή ενέργειας και πληροφορίας ανάμεσα στο δεξί και αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου και ανάμεσα στο συνειδητό νου και το υποσυνείδητο. Η δεύτερη μέθοδος προέρχεται από το βιβλίο THE HEALING CODE των Alex Loyd και Ben Johnson. Συστήνω θερμά να αποκτήσετε και να διαβάσετε το βιβλίο THE HEALING CODE, καθώς περιέχει πολλές επεξηγήσεις και παραδείγματα που δεν θα παρουσιαστούν σ αυτό το βιβλίο. Έχουμε κάνει σημαντικές προσθήκες και στις δύο μεθόδους, ειδικά διαμορφωμένες για να σας βοηθήσουν να κατανοήσετε πιθανές εμψυχωτικές ερωτήσεις, εμπόδια στο να νιώθετε θετικά και ασφαλείς, όπως και μηχανισμούς άμυνας και αλήθειες και λύσεις. Οι ιστοσελίδες για τις αρχικές μεθόδους είναι: The Healing Code http://thehealingcode.com/ Afformations http://afformations.com/ Εκτός από αυτές τις τρεις συνδυασμένες μεθόδους, παρουσιάζουμε επίσης ένα κεφάλαιο που αναφέρεται στην εργασία του Steve Rother και στην «Ομάδα» από το βιβλίο του Πνευματική Ψυχολογία και τα δώδεκα μαθήματα ζωής ή τις πνευματικές ποιότητες που θα αποκτήσουμε τελικά καθώς αναπτυσσόμαστε πνευματικά. Επομένως συνδυάζουμε, στην πραγματικότητα, τέσσερα συστήματα, το Θεραπευτικό Κώδικα, την Εξισορρόπηση του Εγκεφάλου, τις Εμψυχωτικές Ερωτήσεις και Απαντήσεις (Afformations) και την Πνευματική Ψυχολογία. Αισθάνομαι ότι αυτό είναι ένα εξαιρετικά πολύτιμο βιβλίο για όλους τους ανθρώπους που αναζητούν ευτυχία, υγεία, γαλήνη, αγάπη, αυτογνωσία και εξέλιξη. Δεν αρκεί να διαβαστεί, αλλά χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί σαν βιβλίο οδηγιών για αυτογνωσία και ευτυχία. Υπάρχουν, επίσης, κάποια άλλα κεφάλαια στο τέλος του βιβλίου που προέρχονται από το βιβλίο Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΑ ΕΙΣΑΙ Ο ΕΑΥΤΟΣ ΣΟΥ, το Υποσυνείδητο 9
που θα σας βοηθήσουν πολύ στη διαδικασία απελευθέρωσης από αυτές τις αυτοπεριοριστικές αντιλήψεις και κυτταρικές μνήμες. Δείτε στο τέλος του βιβλίου τις σελίδες που αναφέρονται στα διάφορα CD και DVD, καθώς και στα βιβλία και σεμινάρια που συμπληρώνουν τις πληροφορίες σ αυτό το βιβλίο. Έχουμε δημιουργήσει μια σειρά από CD που σας καθοδηγούν πιο εύκολα στην εφαρμογή αυτών των μεθόδων, χωρίς να χρειάζεται να σκέφτεστε ή να μετράτε το χρόνο. Να είστε καλά και να απολαύσετε το ταξίδι. Ρόμπερτ Ηλία Νατζέμυ http://www.armonikizoi.com/greek armoniki@holisticharmony.com 10 Θεραπεύοντας
Κεφάλαιο 1 Ο Ρόλος των Συναισθημάτων στην Υγεία και την Ενέργειά μας Ανατύπωση με σημαντικές αλλαγές από το βιβλίο Η Ελευθερία να Είσαι ο Εαυτός σου Είναι δύσκολο να νιώθουμε ελευθερία χωρίς υγεία και αρκετή ενέργεια. Αλλιώς είμαστε περιορισμένοι από τη σωματική μας δυσφορία και όχι ελεύθεροι να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ένα κεφάλαιο σχετικά με το πώς μπορούμε να φροντίσουμε την υγεία και την ενέργειά μας. Τα τελευταία χρόνια έχουν παρουσιαστεί έρευνες που αποδεικνύουν το σπουδαίο ρόλο των συναισθημάτων στη ζωή μας και την επίδραση που έχουν στην υγεία και την ψυχολογία μας. Ας εξετάσουμε αυτά και τι μπορεί να σημαίνουν στη ζωή μας. 1. Κάθε συναίσθημα δημιουργεί διάφορα πεπτίδια/ορμόνες (διαμέσου του υποθάλαμου και της υπόφυσης) που γίνονται δεκτά από ειδικούς υποδοχείς σε όλα τα κύτταρα του οργανισμού μας (Dr. Candice Pert Ph D φυσιολογίας και βιοφυσικής). Τα πεπτίδια αυτά λειτουργούν σαν ναρκωτικά, στα οποία εθίζονται τα κύτταρά μας δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο με επαναλαμβανόμενες συναισθηματικές καταστάσεις και συμπεριφορές. Αυτό σημαίνει ότι, κάθε φορά που νιώθουμε πόνο, προγραμματίζονται τα κύτταρά μας να θέλουν να νιώσουν πόνο ξανά. Το ίδιο με το θυμό, το μίσος, την ενοχή, τη ζήλεια και την απόρριψη. Μ αυτό τον τρόπο εθιζόμαστε σε συναισθήματα που έχουμε βιώσει στο παρελθόν και, μ έναν υποσυνείδητο τρόπο, έλκουμε καταστάσεις που μας οδηγούν στα ίδια συναισθήματα πάλι και πάλι. το Υποσυνείδητο 11
Έτσι, λόγω των πεπτιδίων που λειτουργούν σαν ναρκωτικά, στα οποία είμαστε εθισμένοι, χρειαζόμαστε όλο και μεγαλύτερη ποσότητα για να είναι αρκετή η «δόση» μας δηλαδή ολοένα και πιο έντονες καταστάσεις. Όταν οι υποδοχείς ενός κυττάρου γεμίζουν με πεπτίδια, υπάρχει μικρότερος διαθέσιμος χώρος για θρεπτικές ουσίες και έτσι δεν έχουμε όφελος από το φαγητό μας. Επιπλέον, αρνητικές εικόνες που προκαλούν συναγερμό εγγράφονται και αποθηκεύονται στα κύτταρα, τα οποία στη συνέχεια στέλνουν μηνύματα στον υποθάλαμο, που με τη σειρά του στέλνει μήνυμα στο αυτόνομο (συμπαθητικό) νευρικό σύστημα, επηρεάζοντας τα επινεφρίδια και κάνοντας τα κύτταρα να συμπεριφέρονται σαν να χρειάζεται να τραπούν σε μάχη ή φυγή και, επομένως, να σταματήσουν τη διαδικασία αυτοθεραπείας και εξέλιξης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τα κύτταρα να έχουν έλλειψη θρεπτικών συστατικών, οξυγόνου και ορμονών και να ζουν μέσα στα τοξικά απόβλητά τους. Όταν αυτό συνεχίζεται, τότε τα κύτταρα, οι ιστοί, τα όργανα και η υγεία μας αρχίζουν να φθείρονται και βαθμιαία αρρωσταίνουμε λόγω του στρες που δημιουργείται από τη λανθασμένη αντίληψή μας ότι κινδυνεύουμε. Όταν, στην πραγματικότητα, δεν κινδυνεύουμε. Το υποσυνείδητο πρόγραμμα, που υποτίθεται ότι «θα μας προστάτευε από βλάβες», τώρα μάς βλάπτει λόγω της ψευδαίσθησης ότι κινδυνεύουμε τόσες πολλές φορές τη μέρα. Είναι σαν να έχουμε εγκαταστήσει στον υπολογιστή μας ένα πρόγραμμα προστασίας από ιούς με πολύ υψηλό επίπεδο προστασίας. Φοβάται κάθε επαφή με τον εξωτερικό κόσμο, από όπου θα ερχόντουσαν οι ιοί, και δεν μας επιτρέπει να λαμβάνουμε μηνύματα ή να ερχόμαστε σε επαφή με το διαδίκτυο ή τον κόσμο. Με τον ίδιο τρόπο, ένα υποσυνείδητο που επαγρυπνεί υπερβολικά κάνει το ίδιο, δημιουργώντας γεμάτη φόβο αντίδραση προς πολλά ερεθίσματα που δεν περιέχουν κανένα κίνδυνο. Αυτό οδηγεί σε αρρώστια, διαλυμένες σχέσεις και δυστυχισμένη ζωή. Τα καλά νέα είναι ότι, κάθε φορά που αλλάζουμε την αντίληψη, την ενέργεια και τα συναισθήματά μας προς ένα ερέθισμα, κατάσταση, γεγονός ή συμπεριφορά που μέχρι τώρα μας οδηγούσε στα παλιά αρνητικά συναισθήματα και καταφέρνουμε να νιώσουμε διαφορετικά ή 12 Θεραπεύοντας
ακόμη και θετικά, τότε αλλάζουν τα πεπτίδια και η χημεία και οι εγγραφές στα κύτταρά μας. Κάθε φορά που αντιδρούμε διαφορετικά, είμαστε πιο ελεύθεροι από τον εθισμό των κυττάρων και πιο ελεύθεροι από αρνητικά συναισθήματα. Αρχίζουμε να συνηθίζουμε σε μια κατάσταση θετικών συναισθημάτων και σε μια πιο θετική με κατανόηση και αγάπη αντίληψη για τον εαυτό μας, τους άλλους και τη ζωή. Αυτός είναι ένας από τους πιο σημαντικούς σκοπούς της ζωής μας. Επειδή οι πεποιθήσεις μας δημιουργούν την κατάσταση της υγείας, των σχέσεων και της αφθονίας μας, που όλα τους επηρεάζονται από τις αλλαγές μας σε συμπεριφορά και αντίληψη. 2. Κάθε φορά που επαναλαμβάνουμε μια σκέψη ή ένα συναίσθημα δημιουργούνται συνδέσεις ή συνάψεις ανάμεσα στα κύτταρα (νευρώνες) του εγκεφάλου. Αυτές οι συνάψεις δημιουργούν ένα περίπλοκο δίκτυο πληροφοριών που ονομάζεται neuronet δηλαδή ένα πλέγμα νευρώνων ή δίκτυο νευρώνων και στη συνέχεια ορίζουν τις αντιδράσεις μας προς ορισμένα ερεθίσματα. Αυτοί οι μαθημένοι (χαραγμένοι στο νου) διάδρομοι της ηλεκτρικής και χημικής ροής στον εγκέφαλο συμβάλλουν στο φαύλο κύκλο και αναδημιουργούμε επανειλημμένα τα ίδια συναισθήματα και τις ίδιες καταστάσεις. Δεν είμαστε ελεύθεροι να αντιληφθούμε ανθρώπους, συμπεριφορές και καταστάσεις με ένα διαφορετικό, ή αναβαθμισμένο τρόπο. Είμαστε αιχμάλωτοι σε έναν παλιό τρόπο αντίληψης που δεν αντιστοιχεί πια στην πραγματικότητα. Όσο είμαστε εγκλωβισμένοι μέσα στις παλιές συνδέσεις του εγκέφαλου, δεν μπορούμε να εξελιχτούμε ούτε να δημιουργήσουμε ευτυχία. Ωστόσο, η επιστήμη μάς εξηγεί πάλι εδώ πως όταν καταφέρουμε να ερμηνεύσουμε, να νιώσουμε και να αντιδράσουμε διαφορετικά, οι παλιές συνάψεις συρρικνώνονται και δημιουργούνται νέες συνάψεις που αντιστοιχούν σε νέες πιο σφαιρικές αντιλήψεις της πραγματικότητας. το Υποσυνείδητο 13
Μπορούμε να αλλάξουμε τη χημεία και τις εγγραφές των κυττάρων και των συνάψεων του εγκέφαλου μας, όταν απελευθερωνόμαστε από παλιές περιοριστικές αντιλήψεις, συναισθήματα και αντιδράσεις και λειτουργούμε διαφορετικά με νέες πεποιθήσεις σχετικά με τον εαυτό μας, τους άλλους και τη ζωή. Αυτή είναι μια διαδικασία συναισθηματικής, νοητικής και πνευματικής ωρίμανσης. Η ενέργεια είναι ο κοινός παρονομαστής εδώ. Οι πεποιθήσεις μας επηρεάζουν την ενέργειά μας και η ενέργειά μας, με τη σειρά της, ρυθμίζει τις συναισθηματικές αντιδράσεις και το αυτόνομο νευρικό σύστημά μας, μαζί με τη λειτουργία των οργάνων και των κυττάρων. Χρειάζεται να θεραπεύσουμε τις πεποιθήσεις και το ενεργειακό σώμα μας, το οποίο στη συνέχεια θα θεραπεύσει όλο το σώμα, το νου και τη ζωή μας γενικά. Ευτυχώς τα τελευταία τριάντα χρόνια έχουν εμφανιστεί πολλές αξιόλογες και αποτελεσματικές τεχνικές για την απελευθέρωση από παλιές πεποιθήσεις και αρνητικά ενεργειακά πεδία που έχουν δημιουργηθεί στα παιδικά μας χρόνια. Μερικές από αυτές είναι το EFT (Emotional Freedom Techniques), TAT (Tapas Acupressure Technique), BSFF (Be Set Free Fast), Sedona Method (Αυτοαποπρογραμματισμός), Freeze Frame (Ακούγοντας την Καρδιά) και Ηο oponopono που εξηγούμε σε διάφορα άλλα βιβλία και στην ιστοσελίδα μας. Στο βιβλίο αυτό θα επικεντρωθούμε σε δύο ακόμη πιο καινούριες μεθόδους τις Εμψυχωτικές Ερωτήσεις στη θέση Εξισορρόπησης του Εγκεφάλου και το Θεραπευτικό Κώδικα. Αυτές οι τεχνικές μαζί με σωστή διατροφή, ασκήσεις γιόγκα, αναπνοές, διαλογισμό και πνευματικές γνώσεις προσφέρουν ένα πολύ αποτελεσματικό δρόμο απελευθέρωσης και ευτυχίας. 3. Αυτά που βλέπουμε δεν δημιουργούνται από τα μάτια μας, αλλά από τον ίδιο τον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος δέχεται πληροφορίες από τα μάτια 40 φορές το δευτερόλεπτο, αλλά αναδομεί αυτά που «βλέπει» το μάτι, δηλαδή το οπτικό σήμα, ανάλογα με αυτά που έχει ήδη βιώσει, αισθανθεί ή πιστέψει. Η αντίληψή μας επηρεάζεται ιδιαίτερα από τη συναισθηματική φόρτιση του παρελθόντος. 14 Θεραπεύοντας
Σε μεγάλο βαθμό αυτά που βλέπουμε καθορίζονται από τις προηγούμενες εμπειρίες μας. Τείνουμε να βλέπουμε αυτά που πιστεύουμε και να αγνοούμε αυτά που δεν πιστεύουμε. Επίσης, ο εγκέφαλος αντιδρά με τον ίδιο τρόπο, είτε βλέπουμε κάτι είτε το θυμόμαστε ή απλώς φανταζόμαστε κάτι χωρίς να το βλέπουμε. Συχνά δεν βλέπουμε αυτό που δεν είμαστε εκπαιδευμένοι να δούμε ή αυτό που δεν θέλουμε να δούμε. 4. Σύμφωνα με τον Άγγλο βιολόγο Ρούπερτ Σέλντρεϊκ υπάρχει ένα μορφογενετικό πεδίο ή ένα συλλογικό ασυνείδητο (Καρλ Γιούνγκ), με το οποίο είμαστε όλοι συνδεδεμένοι και από το οποίο αντλούμε κοινές τάσεις, έτσι ώστε, όταν ένας άνθρωπος αλλάζει τον τρόπο που σκέφτεται και αντιδράει, αυτό κάνει τη νέα αντίδραση πιο προσιτή σε όλους τους άλλους, οι οποίοι μοιράζονται αυτό το κοινό μορφογενετικό πεδίο. Κάθε φορά που εμείς καταφέρνουμε να συγχωρούμε και να αγαπάμε τους άλλους ή τον εαυτό μας, η ικανότητα ή η τάση αυτή γίνεται πιο εύκολη για όλους τους άλλους μέσα από αυτό το κοινό μορφογενετικό πεδίο. Με άλλα λόγια, μπορεί τελικά η προσωπική μεταμόρφωση και εξέλιξή μας να αλλάξει την κατάσταση του συνόλου. Μια απόδειξη της αλήθειας αυτής είναι ότι στην πόλη Ουάσιγκτον, που είχε το μεγαλύτερο δείκτη εγκληματικότητας στην Αμερική, έγινε ένα πείραμα σε συνεργασία με την τοπική Αστυνομία. Συγκεντρώθηκαν εκεί ένα καλοκαίρι 4.000 διαλογιζόμενοι, που διαλογίζονταν αρκετές φορές την ημέρα. Όπως και με 48 προηγούμενες μελέτες σε άλλες πόλεις, το ποσοστό της εγκληματικότητας μειώθηκε κατά 25%. Το γεγονός αυτό είναι επιβεβαιωμένο από την αστυνομία της πόλης. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι, όταν διαλογιζόμαστε μόνοι μας, αλλά ακόμη περισσότερο με άλλους, υπάρχει μια θετική επίδραση σε όλη την κοινωνία. 5. Ο Ιάπωνας γιατρός Μασάρο Εμότο έκανε μια σπουδαία μελέτη με το νερό, που δείχνει με εντυπωσιακά ορατό τρόπο πώς οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας μπορούν να αλλάξουν εντελώς, θετικά ή αρνητικά, τη φύση του νερού όταν κρυσταλλώνεται. το Υποσυνείδητο 15
Είναι πολύ εντυπωσιακό πώς οι σκέψεις των ανθρώπων άλλαζαν εντελώς τη δομή του νερού. Δείχνει τη μεγάλη δύναμη των σκέψεών μας πάνω στο νερό και συνεπώς πάνω σε πολλά άλλα στοιχεία γύρω μας συμπεριλαμβανομένων των κυττάρων μας, αλλά και πάνω στους άλλους, ακόμη και στα μηχανήματα που χειριζόμαστε ειδικά τα ηλεκτρονικά, όπως οι υπολογιστές. Και εφόσον το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από 70% ως 90% από νερό, φανταστείτε την επίδραση των συναισθημάτων μας πάνω σε μας και ειδικά πάνω στα κύτταρα και την υγεία και τη γήρανσή τους! Σκεπτόμενοι θετικά, παραμένουμε νέοι! 6. Ο γιατρός Λάρι Ντόσι τοποθέτησε όμοια κύτταρα σε δύο δοχεία και έβαλε την ίδια ποσότητα δηλητηρίου στα δύο δοχεία. Προσευχήθηκε για τα κύτταρα του ενός δοχείου, αλλά όχι για τα κύτταρα του άλλου. Τα κύτταρα του δοχείου, για τα οποία προσευχήθηκε, είχαν 20% ποσοστό μεγαλύτερης επιβίωσης από τα άλλα. Στη συνέχεια έκανε το ίδιο πείραμα οραματιζόμενος φως στα κύτταρα του ενός δοχείου. Πάλι υπήρξε ποσοστό 20% μεγαλύτερης επιβίωσης στα κύτταρα αυτά. Μετά έκανε το ίδιο πείραμα κάνοντας προσευχή και οραματιζόμενος φως στα κύτταρα του ενός δοχείου. Και υπήρξε 40% ποσοστό μεγαλύτερης επιβίωσης σ αυτά τα κύτταρα. Η θετική του πρόθεση είχε θετική επίδραση πάνω στα κύτταρα. Με το πείραμα αυτό καταλαβαίνουμε ότι η προσευχή, η θετική μας πρόθεση και ο οραματισμός του φωτός, έχουν όλα μια σημαντική και τώρα πια αποδεδειγμένη θετική επίδραση στα κύτταρα και τα όργανα μας. Η λογική λέει πως θα έχει την ίδια θετική επίδραση πάνω στους άλλους και σε διάφορες καταστάσεις στον πλανήτη μας. Είναι πολύ σημαντικό, μετά από όλα τα παραπάνω που πληροφορούμαστε από τους βιολόγους και τους γιατρούς, να βρισκόμαστε πολλοί μαζί για ομαδική προσευχή και οραματισμό για την υγεία και την αρμονία του πλανήτη και των ανθρώπων. 7. Τα συναισθήματά μας επιδρούν πάνω στη συχνότητα των κτύπων της καρδιάς. Τα αρνητικά συναισθήματα δημιουργούν έναν ακανόνιστο και χαοτικό κτύπο στην καρδιά. Αυτό δημιουργεί 16 Θεραπεύοντας
σύγχυση στον εγκέφαλο μειώνοντας τη διαύγειά μας και επίσης την αποτελεσματικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος. Πέντε λεπτά θυμού μειώνουν μερικές λειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος για πέντε ώρες. Πέντε λεπτά αγάπης ή ευγνωμοσύνης επηρεάζουν θετικά τον εγκέφαλο και το ανοσοποιητικό σύστημα για πέντε ώρες. Επίσης, αυξάνουν τη διαύγεια της αντίληψης και της σκέψης καθώς και τη δημιουργικότητά μας. Κάθε φορά, που μένουμε μέσα στο θυμό ή την αγανάκτηση, μειώνουμε τη δύναμη του ανοσοποιητικού συστήματος, τη δύναμη του εγκέφαλου, τη μνήμη μας και πάνω απ όλα την ευτυχία μας. Γερνάμε πιο γρήγορα. Βέβαια η καταπίεση των συναισθημάτων μας δεν είναι η λύση. Χρειάζεται, όπως περιγράψαμε πιο πάνω, να αλλάξουμε το σύστημα πεποιθήσεων και αντίληψης, ώστε να μην δημιουργούνται καν τα αρνητικά συναισθήματα ή τουλάχιστον να διαλύονται σύντομα, επειδή θυμόμαστε γρήγορα τις πνευματικές αλήθειες και νιώθουμε ξανά ασφάλεια και αξία. Όταν νιώθουμε την αξία, την ασφάλεια και την ελευθερία μέσα μας, σπάνια έχουμε αρνητικά συναισθήματα. Τα αρνητικά συναισθήματα προέρχονται από τις αμφιβολίες που έχουμε για την αξία, την ασφάλεια και την ελευθερία μας. Αλλάζοντας την εικόνα μας για τον εαυτό μας κάνουμε το πρώτο βήμα προς την ευτυχία, την υγεία και την εξέλιξή μας. το Υποσυνείδητο 17
Κεφάλαιο 2 Η Χημεία της Αγάπης Στο προηγούμενο κεφάλαιο μάθαμε για τη σημαντική επίδραση των συναισθημάτων στο σώμα και το νου μας. Ακολουθούν εδώ και άλλες έρευνες που αποδεικνύουν τη μεγάλη θεραπευτική δύναμη της αγάπης. Καθώς η επιστήμη εξελίσσεται, επιβεβαιώνει, συχνά καθυστερημένα, τα πράγματα που ήδη γνωρίζουμε αυτά που είναι λογικά και συνιστούν μια πραγματικότητα που κανένας δεν αμφισβητεί. Το ίδιο συμβαίνει τώρα ξανά: με βάση ιατρικές μελέτες, η επιστήμη συνειδητοποιεί ότι η αγάπη κάνει καλό στην υγεία και την ευζωία. Ίσως, μόνο λίγοι από μας χρειάζονται αποδείξεις για τα παραπάνω, αλλά το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου μας μάλλον θα τονωθεί, αν μάθει ότι, τώρα με επιστημονική σφραγίδα, το να αγαπάμε και να νιώθουμε ότι μας αγαπούν δημιουργεί ωφέλιμες χημικές και ορμονικές καταστάσεις, που οδηγούν στη θεραπεία και την καλή υγεία. Εδώ θα μοιραστούμε μαζί μόνο λίγες από τις πολλές μελέτες που μπορείτε να βρείτε στο διαδίκτυο και σε πολλά περιοδικά, όπως επίσης και στο βιβλίο της Candace Pert «Μόρια Συναισθημάτων» (Molecules of Emotion) και, φυσικά, στην κινηματογραφική ταινία «Τι στο μπίιμπ ξέρουμε!;» Ένας από τους προδρόμους της ιατρικής μελέτης στην αγάπη είναι ο Dr Dean Ornish, M.D., ο οποίος έγραψε το βιβλίο «Αγάπη και Επιβίωση: το Επιστημονικό Θεμέλιο της Θεραπευτικής Δύναμης της Στοργής» (Love and Survival: The Scientific Basis for the Healing Power of Intimacy), όπου αναφέρει πολλές παρόμοιες μελέτες. Μια έρευνα στο πανεπιστήμιο Yale αφορούσε 119 άνδρες και 40 18 Θεραπεύοντας
γυναίκες που έκαναν στεφανιογραφία. Απ αυτούς, εκείνοι που ένιωθαν πιο πολύ ότι τους αγαπούσαν και τους στήριζαν είχαν σημαντικά λιγότερες αποφράξεις στις καρδιακές αρτηρίες από τα άλλα μέλη της ομάδας. Άλλη παρόμοια έρευνα έγινε σε 10.000 έγγαμους άνδρες χωρίς προηγούμενο ιστορικό οπισθοστερνικών (στηθαγχικών) πόνων, αλλά με υψηλά επίπεδα παραγόντων επικινδυνότητας, όπως ανεβασμένη χοληστερίνη, υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη, ηλεκτροκαρδιογραφικές ανωμαλίες. Εκείνοι που πίστευαν ότι οι γυναίκες τους δεν τους αγαπούσαν ένιωθαν σχεδόν διπλάσιους στηθαγχικούς πόνους από την άλλη ομάδα, οι οποίοι ένιωθαν ότι οι γυναίκες τους τούς αγαπούσαν. Η προσφορά αγάπης φαίνεται ότι κάνει το ίδιο καλό και στη διαδικασία της γήρανσης. Μία έρευνα σε πάνω από 700 ηλικιωμένους έδειξε ότι η γήρανση αναστελλόταν περισσότερο όταν οι άνθρωποι αυτοί προσέφεραν στους άλλους, παρά όταν δέχονταν από τους άλλους. Όση περισσότερη αγάπη και στήριξη έδιναν, τόσο περισσότερο ωφελούνταν σωματικά. Σε μια άλλη μελέτη, δόθηκαν σε 276 υγιείς εθελοντές, ηλικίας από 18 έως 55, ρινικές σταγόνες που περιείχαν το ρινο-ιό (rhinovirus), ο οποίος προκαλεί το κοινό κρυολόγημα. Οι μελετητές αξιολόγησαν τους υποκείμενους στην έρευνα ανάλογα με 12 τύπους σχέσεων, μεταξύ άλλων: σύζυγοι, γονείς, παιδιά, πεθερικά και άλλα μέλη του στενού οικογενειακού κύκλου, γείτονες, φίλοι, συνάδελφοι, συμμαθητές και μέλη διαφόρων συλλόγων/οργανώσεων. Ενώ σχεδόν όλοι κόλλησαν το κρυολόγημα, τα συμπτώματα δεν εξελίχθηκαν σε όλους το ίδιο. Εκείνοι που ανέφεραν ότι είχαν μόνο ένα έως τρεις τύπους σχέσεων είχαν πάνω από τετραπλό κίνδυνο εξέλιξης του κρυολογήματος, σε σύγκριση με αυτούς που ανέφεραν έξι και πάνω τύπους σχέσεων. Προφανώς, οι συναισθηματικοί μας δεσμοί με τους γύρω μας ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ο Dr Dean Ornish καταλήγει: «Όταν νιώθεις ότι σ αγαπούν, ότι τρέφεσαι συναισθηματικά, ότι σε νοιάζονται, ότι σε στηρίζουν, ότι νιώθεις στοργή, έχεις περισσότερες πιθανότητες να είσαι ευτυχισμένος και υγιής. Έχεις πολύ λιγότερο κίνδυνο να αρρωστήσεις και, αν αρρωστήσεις, έχεις περισσότερες πιθανότητες να ξεπεράσεις την ασθένεια». το Υποσυνείδητο 19
Πρώιμου σταδίου έρευνες σε «ερωτευμένους» δείχνουν ότι το να είσαι ερωτευμένος προκαλεί ορισμένες ωφέλιμες χημικές και ορμονικές αντιδράσεις. Όταν δύο άνθρωποι νιώθουν έλξη ο ένας για τον άλλον, διάφορα χημικά στοιχεία στον οργανισμό τους αυξάνονται. Ένα απ αυτά είναι η Φενυλεθυλαμίνη, η οποία επιταχύνει τη ροή πληροφοριών μεταξύ των νευρικών κυττάρων. Άλλα στοιχεία είναι η Δοπαμίνη, η οποία μας κάνει να νιώθουμε ωραία και η Νορεπινεφρίνη, η οποία διεγείρει την παραγωγή αδρεναλίνης. Σύντομα θα μας κατακλύσουν μελέτες πάνω σ αυτό το θέμα, που θα αποδεικνύουν τα οφέλη τού να αγαπάς και να σε αγαπούν. Έρευνες στο Ινστιτούτο για τα Μαθηματικά της Καρδιάς (Institute for HeartMath) στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ απεκάλυψαν ότι, όταν νιώθουμε αγάπη, ή άλλα θετικά συναισθήματα, όπως συμπόνια, φροντίδα, ευγνωμοσύνη, η καρδιά μας στέλνει μηνύματα στον εγκέφαλο που προκαλούν την έκκριση ορμονών, οι οποίες επιδρούν θετικά στην υγεία μας και στη συναισθηματική μας κατάσταση. Μια ιδέα στο «Ινστιτούτο για τα Μαθηματικά της Καρδιάς» είναι ότι η καρδιά, στην πραγματικότητα, παρακολουθεί τη ροή αίματος για να εντοπίσει ορμόνες και μεταφράζει τις ορμονικές πληροφορίες σε νευρολογικές πληροφορίες. Όταν είμαστε ανήσυχοι, θυμωμένοι ή στενοχωρημένοι, προκαλείται αρρυθμία στους καρδιακούς παλμούς παρακωλύοντας τη λειτουργία του εγκεφαλικού φλοιού. Αντιθέτως, όταν έχουμε συναισθήματα όπως αγάπη, ευγνωμοσύνη, εκτίμηση, η καρδιά μας χτυπάει ρυθμικά, διευκολύνοντας τη λειτουργία του φλοιού. Οι ρυθμικοί καρδιακοί παλμοί δημιουργούν έναν εσωτερικό συγχρονισμό που βελτιώνει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και αντιμετωπίζουμε την ασθένεια. Επιπλέον, φαίνεται ότι οι ρυθμοί της καρδιάς επηρεάζουν άμεσα το ίδιο το νευρικό μας σύστημα, επιφέροντας μεγαλύτερη αρμονία και ισορροπία. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα διαιρείται σε δύο κλάδους, έναν που επιταχύνει και έναν που επιβραδύνει τα πράγματα. Όταν είμαστε «εκτός αγάπης» με αρνητικά συναισθήματα, αυτοί οι δύο κλάδοι του συστήματος χάνουν την αρμονική συνεργασία τους. 20 Θεραπεύοντας
Όταν είμαστε σε μία κατάσταση μη αγάπης ή όταν είμαστε θυμωμένοι με κάποιον, οι δύο κλάδοι του νευρικού συστήματος αποσυγχρονίζονται. Μοιάζει σαν να πολεμούν ο ένας τον άλλον: ο ένας προσπαθεί να επιταχύνει την καρδιά καθώς ο άλλος προσπαθεί να την επιβραδύνει. Αυτό δημιουργεί τον επισφαλή, άνισο καρδιακό ρυθμό. Αυτός, με τη σειρά του, προκαλεί περισσότερη συναισθηματική ένταση στο νευρικό σύστημα και στο νου μας. Όμως, όταν είμαστε σε κατάσταση αγάπης, η καρδιά μας λειτουργεί με συνεπείς ρυθμούς, πράγμα που επιτρέπει στο σώμα να συνεχίσει τη φυσική του αναγεννητική διαδικασία, αναφέρουν οι ερευνητές. Η επιστήμη αρχίζει να βρίσκει ακριβείς αποδείξεις ότι η αγάπη και η συμπόνια δυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Για παράδειγμα, όταν οι υποκείμενοι στην έρευνα ένιωθαν θυμωμένοι για διάστημα πέντε λεπτών, τα επίπεδα κορτιζόλης αυξάνονταν. Η κορτιζόλη, γνωστή ως «ορμόνη του άγχους», καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα. Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι στο πείραμα βίωσαν μειωμένη έκκριση του σπουδαίου αντισώματος ανοσοσφαιρίνη Α (IgA) επί έξι ώρες, ύστερα από θυμό μόνο πέντε λεπτών. Η έκκριση της IgA λειτουργεί στην πρώτη γραμμή άμυνας του σώματος κατά της ασθένειας. Έτσι, τα χαμηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα IgA μάς καθιστούν πιο ευάλωτους στα κρυολογήματα, στη γρίπη και στις ασθένειες του αναπνευστικού. Από την άλλη πλευρά, όταν οι ίδιοι άνθρωποι ένιωθαν αγάπη και εκτίμηση έστω για πέντε λεπτά, η έκκριση της IgA αυξανόταν σημαντικά. Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι, ενώ η IgA ανέρχεται σχεδόν κατακόρυφα ύστερα από πεντάλεπτη αγάπη και μετά πέφτει, στη συνέχεια αρχίζει μία αργή, βαθμιαία αύξηση, η οποία κρατά για πολλές ώρες. Πριν λίγα χρόνια, οι ερευνητές στο «Ινστιτούτο για τα Μαθηματικά της Καρδιάς» χρησιμοποίησαν θετικό οραματισμό και εσωτερική καλλιέργεια θετικών συναισθημάτων για να διδάξουν 30 ανθρώπους πώς να νιώθουν αγάπη με συνειδητό τρόπο. Ύστερα από ένα το Υποσυνείδητο 21
μήνα μέτρησαν τα επίπεδα κορτιζόλης και ΔΗΕΑ, γνωστής ως «η ορμόνη αντιγήρανσης». Οι μετρήσεις αυτών των δύο ορμονών θεωρούνται πολύ καλή ένδειξη άγχους και γήρανσης. Εάν βρίσκονται σε δυσαναλογία, με υψηλή κορτιζόλη και χαμηλή ΔΗΕΑ, έχουμε ραγδαία γήρανση. Βρήκαν, λοιπόν, ότι τα επίπεδα κορτιζόλης όλης της ομάδας είχαν μειωθεί κατά μέσο όρο 93%, ενώ τα επίπεδα ΔΗΕΑ είχαν αυξηθεί 100% σε όλους. Φαίνεται ότι το να μάθουμε να αγαπάμε και να μένουμε σ αυτά τα συναισθήματα αγάπης, φέρνει ισορροπία σ αυτές τις ορμόνες επηρεάζοντας θετικά την υγεία μας. Σε μια διαδικασία ωρίμανσης από την αποξένωση, το θυμό και την πίκρα προς τη συμπόνια, την αγάπη και την ευγνωμοσύνη, η υγεία μας βελτιώνεται σημαντικά. H Candace Pert, Ph.D, ερευνήτρια καθηγήτρια στο Medical Center του Πανεπιστημίου Georgetown στην Washinghton D.C, και συγγραφέας του βιβλίου που προαναφέραμε «Μόρια Συναισθημάτων»: Γιατί νιώθεις όπως νιώθεις (Molecules of Emotion, Why You feel the Way You Do [Scribner 1997]) αναφέρει ότι οι ενδορφίνες, οι οποίες σχετίζονται με το αίσθημα της αγαλλίασης, μας βοηθούν να «δενόμαστε» με τους άλλους ανθρώπους. Με άλλα λόγια, μας βοηθούν να δημιουργούμε σχέσεις αγάπης. Οι ενδορφίνες είναι «φυσικές ενδογενείς ουσίες, παρόμοιες με τη μορφίνη, τις οποίες παράγουμε στον εγκέφαλο, στα σεξουαλικά όργανα, στα έντερα, στο ανοσοποιητικό σύστημα και στην καρδιά», λέει η Pert. Σύμφωνα με την ίδια επιστήμονα: «Σίγουρα τα δεδομένα δείχνουν ότι εμπλέκονται ενδορφίνες» όταν νιώθουμε αγάπη. Είναι γνωστό ότι οι ενδορφίνες δημιουργούν ένα θετικό αίσθημα παρόμοιο με αγαλλίαση, όπως επίσης ότι διεγείρουν τα ειδικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα ονομαζόμενα κύτταρα του Φυσικού Φονιά, τα οποία καταπολεμούν τον καρκίνο. Επιπλέον, βελτιώνουν την πέψη και την απέκκριση. Ευτυχώς, μπορούμε να δεχόμαστε τα οφέλη της αγάπης ακόμη και όταν δεν έχουμε σύζυγο ή ερωμένη. Νιώθουμε αγάπη για ένα συνάδελφο, γονιό, παιδί ή αδελφό. Η ακόμη για κάποιο σκυλάκι, γατάκι, ψάρι ή φυτό. Και φυσικά, για το Θεό. Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι ζουν πιο υγιή ζωή ή αναρρώνουν καλύτερα ύστερα από σοβαρή ασθένεια ή εγχείριση, αν έχουν κατοικίδιο ζωάκι ειδικά, οι ηλικιω- 22 Θεραπεύοντας