Griechisch To γερμανικό σύστημα υγείας Ένας οδηγός για αλλοδαπούς πολίτες

Griechisch To γερμανικό σύστημα υγείας Ένας οδηγός για αλλοδαπούς πολίτες Για την υγεία σας - Χέρι με χέρι

Impressum Das deutsche Gesundheitssystem Ein Wegweiser für Migrantinnen und Migranten Gesundheit Hand in Hand Herausgeber: BKK Bundesverband Kronprinzenstraße 6, 45128 Essen Internet: www.bkk.de Konzeption, Inhalt und Erstellung: Ethno-Medizinisches Zentrum e.v. (EMZ) Königstr. 6, 30175 Hannover E-Mail: ethno@onlinehome.de Internet: www.bkk-promig.de Koordination: Ramazan Salman und Björn Menkhaus (EMZ) Redaktion: Ramazan Salman, Björn Menkhaus, Stephanie Knostmann Lektorat: Stephanie Knostmann Übersetzung: Dolmetscherdienst - Ethno-Medizinisches Zentrum e.v. Gestaltung, Satz & Fotografie: Mike Brockschmidt (www.mike-brockschmidt.de) Druck: Horstmann-Druck (www.horstmanndruck.de) Das Ethno-Medizinische Zentrum e.v. wird durch das Niedersächsische Ministerium für Soziales, Frauen, Familie und Gesundheit sowie durch die Stadt und Region Hannover institutionell gefördert. Wenn in diesem Wegweiser Personengruppen benannt sind, wird im folgenden die männliche Schreibweise verwendet. Es sind aber weibliche und männliche Personen gleichermaßen gemeint. Dies geschieht aus Gründen des besseren Leseflusses und ist nicht als diskriminierend zu verstehen. Alle Rechte vorbehalten. Das Werk ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung in anderen als den gesetzlich zugelassenen Fällen bedarf deshalb der vorherigen schriftlichen Genehmigung des Herausgebers. BKK und das BKK Logo sind registrierte Schutzmarken des BKK Bundesverbandes. Stand: Dezember 2006

Χαιρετισμός Για την υγεία σας - Χέρι με χέρι - μ αυτήν την κατευθυντήρια ιδέα που διέπει τον παρόντα οδηγό για το γερμανικό σύστημα υγείας υπογραμμίζεται η σοβαρότητα της πρόθεσής του: Κανένας δεν εγκαταλείπεται στην τύχη του στην Γερμανία, όταν αρρωστήσει και χρειαστεί βοήθεια. Μ αυτό το σκεπτικό το παρόν φυλλάδιο παρέχει πολύτιμες πληροφορίες στους αλλοδαπούς πολίτες που θα τους βοηθήσουν να βρουν γρήγορα τον προσανατολισμό τους μέσα στο γερμανικό σύστημα ιατρικής περίθαλψης επιλέγοντας την σωστή κατεύθυνση και τους σωστούς αρμόδιους φορείς. Για την υγεία σας - Χέρι με χέρι - αυτό σημαίνει επίσης ότι η προσωπική ευθύνη και η αλληλέγγυος βοήθεια αλληλοσυμπληρώνονται σε περίπτωση ασθενείας. Με προσωπική ευθύνη εννοείται η ανάληψη ευθύνης από τον καθένα μας για την προσωπική του υγεία, εφόσον αυτό είναι δυνατόν. Ένας υγιεινός τρόπος ζωής, η έγκαιρη συμμετοχή σε προληπτικά μέτρα για την υγεία, η ενεργός δραστηριοποίηση κατά την θεραπεία ασθενών και κατά την αποκατάσταση βοηθάνε στην αποφυγή ή στην καθυστέρηση της εμφάνισης ασθενειών και αναπηριών καθώς επίσης και στην αντιμετώπιση των συνεπειών τους. Και σ αυτές τις περιπτώσεις θα βοηθήσει το φυλλάδιο στην ανεύρεση ιδρυμάτων και οργανισμών του συστήματος υγείας που μπορούν να προσφέρουν συστηματική βοήθεια και συμβουλές. Ελπίζοντας ότι όλοι οι νέοι συμπολίτες θα αισθανθούν γρήγορα στην Γερμανία σαν στο σπίτι τους, σας εύχομαι υγεία για το νέο σας ξεκίνημα προς το μέλλον. Ulla Schmidt Ομοσπονδιακή Υπουργός Υγείας

Χαιρετισμός Με τον οδηγό Για την υγεία σας - Χέρι με χέρι - Το γερμανικό σύστημα υγείας της Γενικής Ομοσπονδίας των Ταμείων Υγείας Προσωπικού (BKK) και του Κέντρου Ethno-Medizinisches Zentrum Hannover e.v. στο Ανόβερο που εκδίδεται ήδη για τρίτη φορά σας παρουσιάζουμε ένα βοήθημα που είναι μοναδικό στο είδος του στη Γερμανία. Με την ιδιότητά μου ως Εντεταλμένη της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης για Μετανάστευση, Πρόσφυγες και Ενσωμάτωση χαίρομαι ιδιαίτερα που διαθέτουμε ένα ακόμη μέσο στον δρόμο για μεγαλύτερη ενσωμάτωση στη Γερμανία. Όποιος έχει αρρωστήσει σοβαρά ενώ βρισκόταν στο εξωτερικό και χρειάστηκε ιατρική βοήθεια, μπορεί να εκτιμήσει τι είδους εμπόδια έχουν να αντιμετωπίσουν οι αλλοδαποί συμπολίτες μας στη Γερμανία όταν πρέπει να ενημερωθούν και να τα βγάλουν πέρα με το γερμανικό σύστημα υγείας. Με το πρόγραμμα Mit Migranten für Migranten, που στα πλαίσιά του δημιουργήθηκε και ο οδηγός για θέματα υγείας, βρέθηκαν νέες και αισιόδοξες προσεγγίσεις για την προώθηση θεμάτων υγείας των μεταναστών. Με την εφαρμογή της συνάντησης Begegnung auf Augenhöhe τέθηκε ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες επιτυχίας για το συνολικό πρόγραμμα. Εκπαιδεύοντας και καταρτίζοντας άτομα με ίδιο μεταναστευτικό ιστορικό σχηματίστηκε μια μεγάλη ομάδα μεσολαβητών που μπορούν να μεταδώσουν τις γνώσεις τους με αφοσίωση και ευκολία στους συμπατριώτες τους. Γι αυτό το λόγο διαπιστώνουμε με μεγάλη μας χαρά ότι ξεκινώντας με πολλά τοπικά προγράμματα σε διάφορες έδρες των MiMi-Projektstandorten έχει εντωμεταξύ δημιουργηθεί μια σχεδόν παγγερμανική κίνηση για την βελτίωση των δυνατοτήτων της υγείας των αλλοδαπών συμπολιτών μας. Χιλιάδες ενδιαφερόμενοι έχουν επωφεληθεί στην διάρκεια του προγράμματος, οι ίδιοι αλλά και τα μέλη των οικογενειών τους, απ αυτήν την πρωτοβουλία. Με την περαιτέρω διεύρυνση του προγράμματος καθώς και την εξάπλωση του οδηγού υγείας μπορεί να πολλαπλασιαστεί ο αριθμός αυτών των ατόμων ακόμη περισσότερο. Προσωπικά χαίρομαι που, αναλαμβάνοντας την αιγίδα του προγράμματος, έχω την δυνατότητα να προσφέρω μια θετική συμβολή. Prof. Dr. Maria Böhmer Εντεταλμένη της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης για Μετανάστευση, Πρόσφυγες και Ενσωμάτωση

Περιεχόμενα Ενδιαφερόμαστε για την υγεία σας! 6 Το ταμείο BKK ενημερώνει... 7 1. Η ασφάλιση ασθενείας 8 Η υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας (GKV) Ποιος ασφαλίζεται υποχρεωτικά; Ελεύθερη επιλογή ταμείου Παροχές των ταμείων υποχρεωτικής ασφάλισης Συμπληρωματική πληρωμή/ Ατομική συμμετοχή Απαλλαγή από το συμπλήρωμα πληρωμής Η ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας Παροχές σύμφωνα με το νόμο παροχών για αιτούντες άσυλο Παροχές σύμφωνα με τον Κοινωνικό Κώδικα SGB XII (Κοινωνικό επίδομα) 2. Στο γιατρό 18 Ποιος είναι ο σωστός γιατρός για μένα; Προετοιμασία μιας επίσκεψης στο γιατρό Τι πρέπει να πάρετε μαζί σας στο γιατρό Η συζήτηση με το γιατρό Τακτικές διαγνωστικές εξετάσεις Ο γιατρός σας πρέπει να σας ενημερώσει για τα εξής Υποχρέωση εχεμύθειας Τακτικές διαγνωστικές εξετάσεις Εμβολιασμοί 3. Στο φαρμακείο 24 4. Στον οδοντίατρο 26 Πρόληψη και το βιβλιάριο μπόνους Οδοντοπροσθετικές εργασίες Ο προϋπολογισμός θεραπείας και δαπανών Ατομική συμμετοχή Η ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας Οδοντοθεραπεία στο εξωτερικό; 5. Στο νοσοκομείο 30 Είναι αυτό το νοσοκομείο σωστό για μένα; Η εντολή για νοσοκομειακή περίθαλψη (Η εντολή εισαγωγής Το συμβόλαιο με το νοσοκομείο Τι θα πάρω μαζί μου στο νοσοκομείο; Το ιατρικό ιστορικό Συνήθεις εξετάσεις Η ενημέρωση πριν από χειρουργικές επεμβάσεις, οι υποχρεώσεις του γιατρού Η καθημερινότητα στο νοσοκομείο Εξιτήριο 6. Η Δημόσια Υγειονομική Υπηρεσία 39 7. Τι κάνετε σε περίπτωση ανάγκης; 41 Διευθύνσεις για περισσότερες πληροφορίες 43 Χέρι με χέρι για την υγεία σας 48 Σημειώσεις 49

Ενδιαφερόμαστε για την υγεία σας! Το γερμανικό σύστημα υγείας συνεχίζει να συγκαταλέγεται στα καλύτερα του κόσμου - αλλά όχι στα απλούστερα. Όχι μόνο αυτοί που έχουν έρθει πρόσφατα στη Γερμανία ή που δεν ζουν για πολύ καιρό εδώ, δυσκολεύονται συχνά να καταλάβουν πώς λειτουργεί. Είναι δύσκολο αρχικά να απαντηθεί το ερώτημα αν και πού μπορείτε να συνάψετε μια ασφάλεια ασθενείας. Ή πολλές φορές αναρωτιέστε σε ποιόν ν αποτανθείτε αν αρρωστήσετε εσείς ή κάποιο μέλος της οικογένειάς σας. Πρέπει να πάτε πρώτα στο γιατρό ή κατευθείαν στο νοσοκομείο; Και αν πάτε στο γιατρό, σε ποιον γιατρό; Τις απαντήσεις σ αυτές και σε παρόμοιες ερωτήσεις για το γερμανικό σύστημα υγείας θα τις βρείτε στον οδηγό που κρατάτε στα χέρια σας που σχεδιάστηκε και εκδόθηκε σε πολλές γλώσσες από την Ασφάλιση Ασθενείας Επιχείρησης (BKK) και το Κέντρο Ethno-Medizinisches Zentrum e.v. Ακόμη και αν δεν έχουμε συμπεριλάβει κάθε ιδιαίτερη περίπτωση λεπτομερειακά, προσφέρει αυτός ο οδηγός μια ολοκληρωμένη βοήθεια προσανατολισμού. Στο τέλος του εγχειριδίου θα βρείτε επίσης διευθύνσεις από υπηρεσίες, οργανισμούς, συνομοσπονδίες και εταιρείες που μπορούν να προσφέρουν βοήθεια εκεί που αφήνει κενά ενημέρωσης αυτός ο οδηγός. Ο οδηγός αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας των ΒΚΚ Περισσότερη υγεία για όλους, στα πλαίσια της οποίας υλοποιούνται προγράμματα και μέτρα που συνδράμουν ενεργά στην βελτίωση της υγείας. Αυτά τα μέτρα προορίζονται να οφελήσουν ειδικά τα άτομα που χρειάζονται ιδιαίτερη προώθηση, επειδή η υγεία τους επιβαρύνεται περισσότερο ή επειδή δεν εκμεταλλεύονται επαρκώς τις δυνατότητες για την βελτίωση της υγείας τους. Θα χαιρόμασταν ιδιαίτερα αν αυτός ο οδηγός βοηθήσει να διατηρήσουμε και να βελτιώσουμε τις συνθήκες της υγείας από κοινού και χέρι με χέρι μαζί σας. 6

Η Ασφάλιση Ασθενείας Επιχείρησης (BKK) ενημερώνει......για την υγεία και τις δυνατότητες ενσωμάτωσης στην Γερμανία. Η Ασφάλιση Ασθενείας Επιχείρησης (BKK) είναι τα τρίτα σε μέγεθος αλλά και τα πιο παλαιά ταμεία ασφάλισης ασθενείας στην Γερμανία: Στις αρχές του 19ου αιώνα ανέλαβαν οι εργάτες και οι επιχειρήσεις την πρωτοβουλία και ίδρυσαν σύμφωνα με τις αρχές της αλληλεγγύης για τους εργαζόμενους και τις οικογένειές του τις πρώτες ασφαλίσεις ασθενείας. Αυτά αποτέλεσαν τον θεμέλιο λίθο για τα ταμεία ΒΚΚ και έγινα το πρότυπο για το συνολικό σύστημα υποχρεωτικής ασφάλισης (GKV) στην Γερμανία. Mέχρι στα μισά της δεκαετίας του 90 στον 20ο αιώνα υπήρχε η παραδοσιακή δέσμευση μεταξύ των μεμονωμένων ΒΚΚ και της αντίστοιχης επιχείρησης ως φορέα των ΒΚΚ. Με την απελευθέρωση του ανταγωνισμού μεταξύ των ταμείων δημιουργήθηκαν σχεδόν 200 ταμεία ασφάλισης προσωπικού που υπάρχουν σήμερα. Στις αρχές του 2006 σχεδόν 14 εκατομμύρια άτομα ήταν ασφαλισμένα στην ΒΚΚ. Εκτός από μέτρα για την προσωπική βελτίωση της υγείας η ΒΚΚ δραστηριοποιείται παραδοσιακά και σε βελτιωτικά μέτρα υγείας στις επιχειρήσεις και φροντίζει από κοινού με τους εργοδότες και τους εργαζόμενους για πιο υγιεινές συνθήκες εργασίας και διαβίωσης. Η Ασφάλιση ΒΚΚ θα εξαντλήσει και μελλοντικά όλες της τις δυνατότητες, για να διευκολύνει την παροχή καλών υπηρεσιών υγείας για όλους. Να στε σίγουροι γι αυτό. 7

1. Η ασφάλιση ασθενείας Η υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας (GKV) Όποιος ζει και εργάζεται στη Γερμανία, υπάγεται κανονικά στην υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας. 90% του πληθυσμού είναι ασφαλισμένοι στην Υποχρεωτική Ασφάλιση Ασθενείας και πληρώνουν κάθε μήνα μια συγκεκριμένη εισφορά στο ταμείο ασθενείας. Αυτή η εισφορά εξαρτάται από το ύψος του μηνιαίου εισοδήματος. Ένα μέρος το πληρώνετε εσείς, το άλλο μέρος ο εργοδότης σας. Σε περίπτωση που αρρωστήσετε ή έχετε κάποιο ατύχημα, αναλαμβάνει τα έξοδα το Ταμείο Ασθενείας - εκτός από το υποχρεωτικό ποσό συμμετοχής. Αυτό σημαίνει ότι κανένας ασφαλισμένος δεν διακινδυνεύει να βρεθεί σε έσχατη ανάγκη σε περίπτωση ασθενείας. Το Ταμείο Ασθενείας θα πληρώσει όχι μόνο την απαιτούμενη ιατροφαρμακευτική περίθαλψή σας, αλλά σε περίπτωση που δεν μπορέσετε να εργαστείτε λόγω ασθενείας, θα συνεχίζει να σας πληρώνει ο εργοδότης σας το μισθό σας για έξι εβδομάδες. Κατόπιν θα σας πληρώνει το ταμείο ασθενείας το επίδομα ασθενείας για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Η Υποχρεωτική Ασφάλιση Ασθενείας αποτελεί λοιπόν μια εξασφάλιση σε περίπτωση που θ αρρωστήσετε. Όποιος πηγαίνει σε πρακτικό θεραπευτή (Heilpraktiker), πληρώνει κατά κανόνα τα έξοδα μόνος του. Τα καθήκοντα της Υποχρεωτικής Ασφάλισης Ασθενείας ρυθμίζονται περιοδικά εκ νέου. Οι κανονισμοί που αφορούν τις παροχές, τις εισφορές, τις μεταβιβάσεις σ άλλους γιατρούς μπορούν να αλλάξουν. Το Ταμείο Ασθενείας στο οποίο είστε ασφαλισμένοι θα σας ενημερώσει για τις τελευταίες εξελίξεις. Ειδικοί κανονισμοί υπάρχουν επίσης για ασθένειες ή ατυχήματα που προκλήθηκαν κατά την εξάσκηση ενός επαγγέλματος. 8

Μια περαιτέρω ειδική περίπτωση μπορεί να προβεί κατά την θεραπεία ασθενειών των εργαζομένων. Αν η συνέχιση της επαγγελματικής ενασχόλησης διακινδυνεύει σε χρόνια βάση, τότε μπορούν να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα και από άλλες υπηρεσίες. Στην Υποχρεωτική Ασφάλιση Ασθενείας ισχύει η αρχή της αλληλεγγύης. Οι εισφορές εξαρτώνται από το ύψος του εισοδήματος και δεν καθορίζονται από παράγοντες όπως αν έχει κάποιος οικογένεια, αν είναι άνδρας ή γυναίκα, αν είναι περασμένης ηλικίας ή αν είναι άρρωστος συχνά. Έτσι λοιπόν, όποιος έχει μεγαλύτερο εισόδημα, καταβάλλει μεγαλύτερες εισφορές στην ασφάλιση ασθενείας από κάποιον άλλον με χαμηλότερο εισόδημα. Σ αυτό το σύστημα οι νέοι στηρίζουν τους ηλικιωμένους, οι ανύπαντροι τις οικογένειες και οι υγιείς τους ασθενείς. Παρόλα αυτά όλοι έχουν το δικαίωμα για τις ίδιες παροχές. Ποιος ασφαλίζεται υποχρεωτικά; Εδώ πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των υποχρεωτικά ασφαλιζόμενων και των εκούσια ασφαλιζόμενων. Υποχρεωτικά πρέπει να ασφαλιστούν κατά κανόνα οι εργαζόμενοι, οι μαθητευόμενοι, άνεργοι, φοιτητές, συνταξιούχοι, καλλιτέχνες και οι απασχολημένοι σε δημοσιογραφικά επαγγέλματα με ετήσιο μικτό εισόδημα λιγότερο από 47.250 Ευρώ. Τα μέλη της οικογένειάς τους ασφαλίζονται χωρίς εισφορές, όταν δεν έχουν καθόλου ή μόνο ένα ελάχιστο προσωπικό εισόδημα (350 ή με ελάχιστη απασχόληση 400 Ευρώ μηνιαίως - τελευταία στοιχεία του 2006). Τα παιδιά ασφαλίζονται με τους γονείς μέχρι μια ορισμένη ηλικία. Το όριο ηλικίας εξαρτάται επίσης αν τα παιδιά δεν έχουν τελειώσει ακόμη την σχολική τους εκπαίδευση. Τα παιδιά με κάποια αναπηρία ασφαλίζονται με τους γονείς χωρίς να παίζει ρόλο το όριο ηλικίας, σε περίπτωση που δεν μπορούν να αποκτήσουν δικό τους εισόδημα λόγω της αναπηρίας τους. Οι εργαζόμενοι με ένα μικτό εισόδημα που ξεπερνά τα 47.250 Ευρώ το χρόνο (στοιχεία του 2006) και οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να ασφαλιστούν εθελοντικά στην υποχρεωτική ή στην ιδιωτική ασφάλιση ασθενείας. Περισσότερες λεπτομέρειες για την ιδιωτική ασφάλιση θα βρείτε στο κεφάλαιο Η ιδιωτική ασφάλιση. 9

Ελεύθερη επιλογή ταμείου Έχετε την δυνατότητα να επιλέξετε ελεύθερα το ταμείο για την ασφάλιση ασθενείας. Είναι σκόπιμο εν τούτοις να βρίσκεται αυτό το ταμείο είτε στον τόπο διαμονής είτε στον τόπο εργασίας σας. Όταν επιλέγετε το ταμείο σας πρέπει αφενός να προσέχετε το ποσοστό εισφοράς που απαιτεί το ταμείο της επιλογής σας. Οι εισφορές που θα πληρώσετε εξαρτώνται από το εισόδημά σας. Αν επιλέξετε ένα ασφαλιστικό ταμείο με χαμηλές εισφορές, μπορείτε να εξοικονομήσετε χρήματα. Αφετέρου πρέπει να ενημερωθείτε και για τις παροχές που προσφέρει το εκάστοτε ασφαλιστικό ταμείο. Ανάλογες πληροφορίες μπορείτε να ζητήσετε από το κέντρο καταναλωτών ή στο Διαδίκτυο. Οι σημαντικότερες παροχές είναι ίδιες σ όλα τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά υπάρχουν και ειδικές συμπληρωματικές παροχές. Η αναπροσαρμογή του συστήματος υγείας 2004 έχει συμπεριλάβει και ένα σύστημα αμοιβής για τους ασφαλισμένους: Τα ταμεία μπορούν να αμοίψουν τους ασφαλιζόμενους όταν αυτοί προσέχουν ιδιαίτερα την υγεία τους, π.χ. όταν πηγαίνουν κανονικά, για να διεξάγουν τις τακτικές διαγνωστικές εξετάσεις. Το Ταμείο σας μπορεί να έχει προβλέψει και ένα σύστημα χρηματικής αμοιβής, όταν σε περίπτωση ασθενείας πηγαίνετε κατά κανόνα πρώτα στον οικογενειακό σας γιατρό. Κάθε ασφαλιστικό ταμείο αποφασίζει μόνο του για το σύστημα αμοιβής που θα χρησιμοποιήσει. Πιθανόν να βρείτε ένα ταμείο που παρέχει έκπτωση στην ατομική συμμετοχή ή επίσης και ένα άλλο που να προβλέπει μειώσεις στην εισφορά για ασθενείς που προσέχουν ιδιαίτερα την υγεία τους. Αν δεν είστε ευχαριστημένοι με το τωρινό σας ταμείο, μπορείτε να καταγγείλετε την ασφαλιστική σας σύμβαση με προθεσμία δύο μηνών και να ψάξετε ένα καινούριο ταμείο. Αλλά πρέπει να παραμείνετε τουλάχιστον 18 μήνες στο ίδιο ταμείο, εκτός και αν αυτό αυξήσει τις εισφορές. Σ αυτήν την περίπτωση μπορείτε μέσα σε δύο μήνες μετά την αύξηση ν αλλάξετε το ασφαλιστικό σας ταμείο, ακόμη και αν δεν έχουν περάσει αυτοί οι 18 μήνες. 10

Παροχές των ταμείων υποχρεωτικής ασφάλισης Για όλες τις παροχές των Ταμείων Υποχρεωτικής Ασφάλισης ισχύει ο κανόνας ότι πρέπει να προσφέρουν επάρκεια, σκοπιμότητα και οικονομικότητα. Το ταμείο δεν μπορεί να ανταπεξέλθει για απαιτήσεις που υπερβαίνουν τα παραπάνω κριτήρια. Αυτό σημαίνει, π.χ. ότι ο ασθενής πρέπει να πληρώσει μόνος του όταν έχει ειδικές επιθυμίες για προσθετικές οδοντιατρικές εργασίες ή σφραγίσματα (παράδειγμα σφράγισμα με χρυσό). Το ίδιο ισχύει και την νοσοκομειακή περίθαλψη. Το ταμείο υποχρεωτικής ασφάλισης δεν θα πληρώσει μονόκλινο δωμάτιο ή περίθαλψη από τον επιμελητή ιατρό νοσοκομείου. Παροχές των ταμείων υποχρεωτικής ασφάλισης Ιατρική περίθαλψη Φάρμακα που χορηγούνται με συνταγή (Εξαιρέσεις: π.χ. αντιορεκτικά, ενισχυτικά φάρμακα στύσης) Νοσοκομειακή περίθαλψη Ιατρική φροντίδα κατά την εγκυμοσύνη και τοκετό, μαία, επίδομα μητρότητας Διαγνωστικές εξετάσεις Διαγνωστικές εξετάσεις για παιδιά (1η - 9η εξέταση νηπίων [U1-U9] και 1η παιδική [J1]) Εμβολιασμοί (χωρίς εμβόλια ταξιδίων) Προληπτική οδοντιατρική, οδοντιατρική περίθαλψη, οδοντοπροσθετική μόνο εν μέρει) Επίδομα ασθενείας (μόνο για εργαζόμενους που φροντίζουν τα άρρωστα παιδιά τους) Ψυχοθεραπεία Πρόληψη και αποκατάσταση, κούρες Κατ εξαίρεση έξοδα μετάβασης/μεταφορά ασθενών Οικιακή περίθαλψη ασθενών, όταν μειωθεί ή αποφευχθεί ο χρόνος νοσηλείας σε νοσοκομείο και δεν μπορεί να φροντίσει κανένας συγγενής τον άρρωστο Υπό ορισμένες συνθήκες οικιακή βοηθός όταν ο ασφαλισμένος βρίσκεται στο νοσοκομείο ή σε πρόγραμμα αποκατάστασης ή πρόληψης Θεραπευτικά μέσα (π.χ. γυμναστική, λογοθεραπεία, μασάζ) Βοηθητικά μέσα (π.χ. αναπηρικά καροτσάκια, ακουστικά βαρηκοΐας, βοηθήματα όρασης μόνο για παιδιά και νέους κάτω των 18 ετών, καθώς και για ενήλικες με σοβαρά μειωμένη ικανότητα όρασης) 11

Σε περίπτωση που επιθυμείτε να χρησιμοποιείτε συχνά παροχές που υπερβαίνουν την προσφορά της υποχρεωτικής ασφάλισης, τότε έχετε την δυνατότητα να συνάψετε μια ιδιωτική συμπληρωματική σύμβαση ασφάλισης παράλληλα με την υποχρεωτική ασφάλιση. Τα ταμεία υποχρεωτικής ασφάλισης μπορούν να προσφέρουν και αυτά μια ιδωτική συμπληρωματική σύμβαση ασφάλισης. Κατά κανόνα οι όροι μιας τέτοιας σύμβασης είναι ευνοϊκότεροι. Πολλές παροχές προσφέρονται μόνο εντός Γερμανίας. Τα ταμεία αναλαμβάνουν σε πολλές περιπτώσεις ένα μέρος των δαπανών για περίθαλψη σε εξωτερικά ιατρεία όταν βρίσκετε σε ευρωπαϊκές χώρες. Αυτός ο κανονισμός αφορά κατ αρχάς όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., εκτός αυτού επίσης την Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία, ΠΓΔΜ και το Λίχτενσταϊν. Με την Τουρκία, την Κροατία, την Τυνησία και μερικές άλλες χώρες έχει συναφθεί αντίστοιχες συμβάσεις. Οι αλλοδαποί, που είναι ασφαλισμένοι στην υποχρεωτική ασφάλιση, αλλά περνούν ένα μέρος του χρόνου στο εξωτερικό ή κάνουν διακοπές συχνά εκεί, θα πρέπει να ενημερωθούν στο ταμείο τους για τους κανονισμούς που ισχύουν στην αντίστοιχη χώρα. Αν πρόκειται για περίθαλψη σε εσωτερική μονάδα νοσοκομείου στο εξωτερικό, ο ασφαλισμένος χρειάζεται την αντίστοιχη έγκριση του ταμείου του οπωσδήποτε ήδη πριν εισαχθεί στο νοσοκομείο. Συμπληρωματική πληρωμή/ατομική συμμετοχή Για πολλές παροχές της υποχρεωτικής ασφάλισης ασθενείας απαιτείται μια συμπληρωματική πληρωμή ή μια ατομική συμμετοχή στις δαπάνες από ενήλικες ασφαλισμένους (από ηλικία 18 και επάνω). Για όλες τις συμπληρωματικές πληρωμές που καταβάλετε, πρέπει να ζητάτε απόδειξη και να τις συγκεντρώνετε μαζί με το τέλος ιατρείου που πληρώνετε στο γιατρό σας. Όταν εσείς και η οικογένειά σας υπερβείτε ένα ορισμένο όριο επιβάρυνσης, θα απαλλαχθείτε από τις συμπληρωματικές πληρωμές αυτές μέχρι το τέλος του ημερολογιακού έτους. Επιπλέον το ταμείο θα σας επιστρέψει το ποσό που πληρώθηκε επιπλέον. Πολλά ασφαλιστικά ταμεία προσφέρουν δωρεάν ασφαλιστικά τετράδια, όπου μπορείτε να καταχωρείτε τις συμπληρωματικές πληρωμές σας. 12

Συμπληρωματική πληρωμή/ατομική συμμετοχή Επίσκεψη στον γιατρό: Τέλη ιατρείου 10 Ευρώ ανά άτομο το τρίμηνο. Αν σας εκδόσει ένας γιατρός μεταβιβαστικό για έναν άλλο γιατρό εντός του ίδιου τριμήνου, δεν θα ξαναπληρώσει τα τέλη ιατρείου εκεί. Γι αυτό το λόγο χρειάζεστε το έντυπο μεταβίβασης από τον γιατρό ή την απόδειξη για το πληρωμένο τέλος ιατρείου που έχετε πληρώσει. Ο κανονισμός αυτός δεν ισχύει για όποιο λαμβάνει μεταβιβαστικό από έναν γιατρό για επίσκεψη και θεραπευτική αγωγή σε οδοντίατρο. Για τον οδοντίατρο θα χρειαστεί να πληρώσετε ξεχωριστά τα 10 Ευρώ τέλος ιατρείου ανά τρίμηνο.δεν απαιτείται συμπληρωματική πληρωμή για επισκέψεις για απλό έλεγχο στον οδοντίατρο, για προληπτικές και διαγνωστικές εξετάσεις και εμβολιασμούς. Φάρμακα και επίδεσμοι: Συμπληρωματική πληρωμή σε ύψος 10% της τιμής, τουλάχιστον 5 Ευρώ, το ανώτερο 10 Ευρώ ανά φάρμακο, αλλά ποτέ περισσότερο από τα πραγματικά έξοδα των φαρμάκων. Ο ασφαλισμένος πληρώνει μόνος του - εκτός από λιγοστές εξαιρέσεις - τα έξοδα για φάρμακα που μπορούν να χορηγηθούν χωρίς ιατρική συνταγή. Εκτός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των φαρμακείων είναι πιθανόν να ζητηθεί η πληρωμή ενός τέλους των 2,50 Ευρώ ανά φάρμακο. Για μερικά φάρμακα που χορηγούνται με συνταγή υπάρχουν και εναλλακτικές λύσεις, που είναι απαλλαγμένα από την συμπληρωματική πληρωμή. Ρωτήστε το γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας. Θεραπευτικά μέσα, οικιακή περίθαλψη ασθενή: Συμπληρωματική πληρωμή σε ύψος 10% της τιμής + 10 Ευρώ ανά συνταγή Βοηθητικά μέσα: Συμπληρωματική πληρωμή σε ύψος 10% της τιμής ανά βοηθητικό μέσο, τουλάχιστον 5 Ευρώ, το ανώτερο 10 Ευρώ, για βοηθητικά μέσα κατανάλωσης ποτέ πάνω από 10 Ευρώ το μήνα Νοσοκομειακή περίθαλψη: 10 Ευρώ την ημέρα, το ανώτερο 28 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος Πρόληψη και αποκατάσταση σε νοσοκομειακή μονάδα, επίσης κούρες για μητέρα/παιδί και πατέρα/παιδί: 10 Ευρώ την ημέρα, για επακόλουθες θεραπείες το ανώτερο 28 ημέρες ανά έτος Οδοντο-προσθετική: Η υποχρεωτική ασφάλιση αναλαμβάνει ένα πάγιο ποσό επιδόματος, που δεν εξαρτάται από την επιλεγμένη αγωγή, αλλά από την διάγνωση και την αγωγή που εφαρμόζεται στις περισσότερες περιπτώσεις γι αυτήν την διάγνωση (κατά κανόνα αγωγή). Όποιος μπορεί να αποδείξει με το βιβλίο των μπόνους, ότι έχει επισκεφθεί τον οδοντίατρο τα τελευταία 5 χρόνια 1 φορά ετησίως για τις εξέτασεις ελέγχου, θα του επιστραφούν 20% παραπάνω, όποιος το αποδείξει για τα τελευταία 10 χρόνια, θα λάβει 30%. Τα έξοδα που υπερβαίνουν αυτά τα ποσά, πρέπει να τα αναλάβει ο καθένας μόνος του, αν δεν έχει συμπληρωματική ιδιωτική ασφάλιση. 13

Απαλλαγή από την συμπληρωματική πληρωμή Για να μην επιβαρυνθεί κανείς υπερβολικά από οικονομικής άποψης με την συμπληρωματική πληρωμή, υπάρχουν ορισμένες δυνατότητες απαλλαγής. Τα παιδιά και οι νέοι μέχρι 18 ετών απαλλάσσονται από όλες τις συμπληρωματικές πληρωμές, επίσης και από το τέλος ιατρείου. Εξαιρέσεις: Έξοδα μετάβασης, ατομική συμμετοχή για οδοντοπροσθετική και γναθοχειρουργική αγωγή. Το γενικό όριο επιβάρυνσης ανέρχεται στο 2% του ετήσιο μικτού εισοδήματος. Αυτό σημαίνει: Όποιος με βάση τις αποδείξεις του μπορεί να αποδείξει ότι έχει δαπανήσει πάνω από 2% του ετησίου μικτού εισοδήματός του για συμπληρωματικές πληρωμές και τέλη ιατρείου, τότε απαλλάσσεται κατόπιν αίτησης στο ταμείο του για το υπόλοιπο της χρονιάς από επιπλέον πληρωμές. Θα λάβει ένα αποδεικτικό απαλλαγής το οποίο μπορεί να επιδείξει στο γιατρό, το νοσοκομείο και στο φαρμακεί. Όποιος βρίσκεται σε διαρκή θεραπεία λόγω μιας σοβαρής χρόνιας νόσου, επιβαρύνεται με συμπληρωματική πληρωμή μέχρι το 1% του ετήσιου εισοδήματός του. Αυτό ισχύει ακόμη και όταν είναι σοβαρά χρόνια άρρωστος όχι μόνο αυτός που κερδίζει το εισόδημα, αλλά π.χ. και όταν είναι άρρωστο ένα παιδί που ασφαλίζεται με την οικογένεια. Για οικογένειες χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό των ορίων επιβάρυνσης προσθετικά το μικτό εισόδημα όλων των συζύγων, των συντρόφων και των παιδιών που ασφαλίζονται με την οικογένεια, καθώς επίσης και όλες οι καταβληθείσες συμπληρωματικές πληρωμές και τα τέλη ιατρείου. Και για να μην επιβαρύνονται οι οικογένειες αφαιρούνται από το εισόδημα της οικογένειας ακόμη ορισμένα πάγια ποσά. Έχουν ληφθεί ειδικοί κανονισμοί επίσης και για άτομα που π.χ. λαμβάνουν βοήθημα διαβίωσης ή το βασικό ποσό βιοπορισμού στην τρίτη ηλικία σύμφωνα με τον Κοινωνικό Κώδικα (SGB XII) ή συμπληρωματικό βοήθημα βιοπορισμού σύμφωνα με τον Ομοσπονδιακό Νόμο Πρόνοιας (Πρόνοια Θυμάτων Πολέμου) ή το επίδομα ανεργίας ΙΙ. Για την απαλλαγή από την ατομική συμμετοχή για την οδοντοπροσθετική ισχύουν ειδικές προϋποθέσεις, για τις οποίες πρέπει να ενημερωθείτε από το ταμείο σας. 14

Η Ιδιωτική Ασφάλιση Ασθενείας Όποιος συμπληρώνει ορισμένες προϋποθέσεις (π.χ. μικτρό εισόδημα άνω των 47.250 Ευρώ ετησίως (στοιχεία 2006) ή είναι δημόσιος υπάλληλος ή ελεύθερος επαγγελματίας), μπορεί επίσης να ασφαλιστεί σε ιδιωτική εταιρία. Σε αντίθεση με την Υποχρεωτική Ασφάλιση Ασθενείας οι εισφορές της Ιδιωτικής Ασφάλισης Ασθενείας δεν εξαρτώνται από το εισόδημα. Με την ιδιωτική ασφάλιση συνάπτουμε συμφωνία ως προς τις παροχές σ ένα συμβόλαιο. Οι δαπάνες εξαρτώνται από το φάσμα των συμφωνηθέντων παροχών, το φύλο, την ηλικία καθώς και την κατάσταση της υγείας του ασφαλιζόμενου. Στο συμβόλαιο μπορεί να συμφωνηθούν παροχές, όπως οδοντοπροσθετική, περίθαλψη από τον επιμελητή ιατρό, μονόκλινο δωμάτιο σε νοσοκομείο, κλπ. Στην Ιδιωτική Ασφάλιση τα ηλικιωμένα και ασθενή άτομα πληρώνουν περισσότερο απ ότι τα νέα και υγιή. Οι γυναίκες πληρώνουν περισσότερο από τους άνδρες. Οι δαπάνες ασφάλισης στην Ιδιωτική Ασφάλιση εξαρτώνται από τον βαθμό επικινδυνότητας στον οποίο κατατάσσει η ασφάλεια τον ασφαλιζόμενο. Τα μέλη της οικογένειας, που πρέπει να ασφαλιστούν και αυτά, πληρώνουν κανονικά και αυτά μεμονωμένα τα δικά τους ασφάλιστρα. Επιπλέον, όποιος είναι ασφαλισμένος στην ιδιωτική ασφάλιση πληρώνει ο ίδιος αρχικά τα έξοδα για ιατρούς, νοσοκομεία και φάρμακα, και κατόπιν του γίνεται επιστροφή των εξόδων, ολική ή μερική, από την ασφάλεια. Παροχές σύμφωνα με το νόμο παροχών για αιτούντες άσυλο Οι αιτούντες άσυλο, άτομα που πρέπει να εγκαταλείψουν την χώρα ή των οποίων η παραμονή είναι ανεκτή για λόγους διεθνούς δικαίου, πολιτικούς ή ανθρωπιστικούς λόγους ( πρόσφυγες de facto ) δεν μπορούν να ασφαλιστούν στην υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας. Σε μια τέτοια ασφάλιση μπορούν να συμπεριληφθούν για ασφαλιστική επιμέλεια το νωρίτερο μετά από τρία χρόνια, εκτός και αν αναγνωριστούν νωρίτερα ως έχοντας δικαίωμα ασύλου. Αν δεν είναι δεδομένη η ασφαλιστική επιμέλεια από την υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας, σ αυτήν την περίπτωση έχουν δικαίωμα παροχών σύμφωνα με το νόμο παροχών για αιτούντες άσυλο. Αυτό το δικαίωμα ισχύει απεριόριστα σε περίπτωσης οξείας και επώδυνης νόσου. Αντίθετα με την υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας υπάρχουν ορισμένοι περιορισμοί. Αυτό ισχύει π.χ. για οδοντοθεραπεία, ειδικότερα δε για οδοντοπροσθετική και γναθοχειρουργική. Δικαίωμα παροχών υφίσταται μόνο για την θεραπεία έκτακτης ανάγκης ή για επώδυνες ασθένειες. 15

Οδοντοπροσθετικές παροχές είναι δυνατές μόνο όταν αυτές δεν είναι δυνατόν να αναβληθούν, όταν χωρίς την θεραπεία υπάρχει κίνδυνος επικείμενων δυσλειτουργιών ή όταν οι δυσλειτουργίες έχουν ήδη εμφανιστεί. Σ αυτήν την περίπτωση οι παροχές συμπεριλαμβάνουν μόνο θεραπείες που είναι απολύτως απαραίτητες για την εξασφάλιση της υγείας. Αυτό το δικαίωμα υφίσταται όταν επίκειται επιδείνωση της υγείας χωρίς την θεραπεία ή αναμένονται χρόνιες επιβαρύνσεις της υγείας. Αν αμφιβάλλετε για το αν είναι σωστό που σας αρνούνται κάποια θεραπεία, συνιστούμε να αποτανθείτε στις υπηρεσίες συμβούλευσης προσφύγων, υπηρεσίες συμβούλευσης ασθενών ή σ έναν δικηγόρο. Αυτές οι υπηρεσίες μπορούν να σας βοηθήσουν στην διασαφήνιση της κατάστασης. Δικαιούστε τις εξής παροχές σύμφωνα με το νόμο παροχών για αιτούντες άσυλο: Διαγνωστικές εξετάσεις κατά την εγκυμονσύνη, παροχές κατά τον τοκετό και φροντίδα με τον τοκετό Ιατρικές διαγνωστικές εξετάσεις όπως στην Υποχρεωτική Ασφάλιση Ασθενείας: Εξετάσεις νηπίων και παιδιών (U1 έως J1), γυναικολογικές διαγνωστικές εξετάσεις, ετήσιο τεστ διάγνωσης καρκίνου για γυναίκες από 20 ετών και άνδρες από 45 ετών, γενικές εξετάσεις τσεκ-απ υγείας για άτομα από 35 ετών (κάθε δύο χρόνια) Εξαμηνιαία οδοντιατρική διαγνωστική εξέταση για παιδιά και νέους κάτω από 18 ετών, κατόπιν ετήσια διαγνωστική εξέταση Τα συνηθισμένα παιδικά εμβόλια, τέτανος, διφθερίτιδα και πολυομυελίτιδα για ενήλικες, ανάλογα με την περίπτωση επικινδυνότητας και περαιτέρω εμβόλια (πρέπει να γνωρίζετε τις συνθήκες υγείας και στην χώρα καταγωγής σας) 16

Για να διεκδικήσετε παροχές σύμφωνα με το νόμο παροχών για αιτούντες άσυλο, πρέπει να παρουσιάσετε στον γιατρό ένα φυλλάδιο ασθενείας. Αυτό θα το πάρετε από την Υπηρεσία Κοινωνικής Πρόνοιας ή από την Υπηρεσία όπου αιτείστε και άλλες παροχές. Το φυλλάδιο ισχύει για τρεις μήνες. Ως αποδέκτης παροχών σύμφωνα με το νόμο παροχών για αιτούντες άσυλο απαλλάσσεσθε από το τέλος ιατρείου, την ατομική συμμετοχή για ενδονοσοκομειακή περίθαλψη καθώς και από το συμπλήρωμα πληρωμής για φάρμακα, θεραπευτικά και βοηθητικά μέσα, κλπ. Το πιστοποιητικό απαλλαγής το εκδίδει η Υπηρεσία που είναι αρμόδια για τις παροχές σύμφωνα με το νόμο των αιτούντων άσυλο ή το ταμείο ασθενείας, το οποίο έχει αναλάβει την ασφαλιστική σας επιμέλεια. Αν λαμβάνετε παροχές σύμφωνα με τον νόμο παροχών για αιτούντες άσυλο για τουλάχιστον τρία χρόνια, μπορείτε να πάρετε από την Κοινωνική Υπηρεσία μια ηλεκτρονική κάρτα με τσιπ για το ταμείο της επιλογής σας. Αυτό ισχύει μόνο όταν εκπληρώνετε και τις λοιπές προϋποθέσεις σύμφωνα με το νόμο 2 AsylbLG (βλ. επίσης άρθρο 264 SGB). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε όλες τις παροχές της υποχρεωτικής ασφάλισης, αλλά δεν απαλλάσσεσθε πλέον από τις συμπληρωματικές πληρωμές για φάρμακα, θεραπευτικά και βοηθητικά μέσα. Για τις συμπληρωματικές πληρωμές σε γιατρούς, νοσοκομεία ή στα φαρμακεία ισχύει για τους άγαμους και για κοινωνίες συζούντων ένα ανώτατο όριο των 82,80 Ευρώ ετησίως (να μαζεύετε τους λογαριασμούς). Το ταμείο ασφάλισης πρέπει κατόπιν αυτού να σας εκδώσει ένα αποδεικτικό απαλλαγής. Παροχές σύμφωνα με τον Κοινωνικό Κώδικα SGB XII (κοινωνικό επίδομα) Για αλλοδαπούς με νόμιμο δικαίωμα παραμονής, χωρίς να υπάγονται στον νόμο παροχών για αιτούντες άσυλο και χωρίς ιδιωτική ή υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας, το δικαίωμα παροχών εδραιώνεται σύμφωνα με τον Κοινωνικό Κώδικα SGB XII. Όταν λαμβάνετε κοινωνικό επίδομα για περισσότερο από έναν μήνα, τότε υπάγεστε στην υποχρεωτική ασφάλιση ασθενείας. Η Υπηρεσία Κοινωνικής Πρόνοιας θα σας ειδοποιήσει ότι πρέπει να επιλέξετε ένα ασφαλιστικό ταμείο και θα σας δηλώσει εκεί. Σε περίπτωση που αποκλείεται η ανάληψη της φροντίδας από ένα ταμείο υποχρεωτικής ασφάλισης, τότε πρέπει να γίνει αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία κοινωνικής πρόνοιας για την έκδοση φυλλαδίου ασθενείας και για την ανάληψη των δαπανών για ορισμένες παροχές. Δικαίωμα παροχών έχει όποιος βρεθεί σε κατάσταση οικονομικής ανοχής (χωρίς επαρκές εισόδημα, χωρίς ασφάλιση ασθενείας). Σ αυτή την περίπτωση είναι σημαντικό να υποβληθούν τα αντίστοιχα δικαιλογητικά στην Υπηρεσία Κοινωνικής Πρόνοιας. 17

2. Στο γιατρό Ποιος είναι ο σωστός γιατρός για μένα; Ανεξάρτητα από την ασφάλιση, είτε αυτή είναι ιδιωτική είτε υποχρεωτική, στην Γερμανία μπορεί να επιλέξει κανείς τον γιατρό του μόνος του. Οι ασφαλισμένοι στην υποχρεωτική ασφάλιση επιτρέπεται να επιλέξουν μόνο ανάμεσα σε γιατρούς που είναι συμβεβλημένοι με τα ταμεία ασφάλισης - αλλά σχεδόν όλοι οι γιατροί είναι συμβεβλημένοι με τα ταμεία. Διακρίνουμε ανάμεσα σε οικογενειακούς γιατρούς και ειδικούς γιατρούς. Οικογενειακοί γιατροί είναι οι γενικοί ιατροί, οι παιδίατροι και μερικοί παθολόγοι. Κανονικά θα πρέπει να πηγαίνετε στον ίδιο οικογενειακό γιατρό, γιατί αυτός είναι σε θέση να γνωρίζει καλύτερα εσάς και την κατάσταση της υγείας σας. Θα μπορέσει να σας στείλει, αν χρειαστεί, στον σωστό ειδικό ιατρό. Οι ειδικοί ιατροί έχουν ειδικευθεί σε ορισμένα πεδία της ιατρικής - όπως π.χ. οι γυναικολόγοι ή οι ωτορινολαρυγγολόγοι. Όταν αρρωστήσετε, μπορείτε βέβαια να πάτε κατευθείαν σ ένα ειδικό γιατρό, αλλά θα πρέπει να πληρώσετε επιπλέον και εκεί το τέλος ιατρείου. Μερικά ταμεία αμείβουν τους ασφαλιζόμενους όταν αυτοί επισκέπτονται πάντα πρώτα τον οικογενειακό τους γιατρό. Πριν επιλέξετε ένα γιατρό, πρέπει να σκεφτείτε με ηρεμία τι είναι σημαντικό για σας. Ίσως προτιμάτε μια γυναίκα και όχι έναν άνδρα γιατρό. Ίσως είναι πολύ σημαντική η τοποθεσία του ιατρείου, γιατί χρειάζεστε να κυκλοφορείτε με την δημόσια συγκοινωνία για τις μετακινήσεις σας. Επίσης αξίζει να συγκρίνετε τις ώρες που δέχονται οι γιατροί. Επίσης μπορείτε να ενημερωθείτε αν το ιατρείο είναι πάντα γεμάτο και αναγκάζεστε να περιμένετε με τις ώρες. Ένας καλός γιατρός θα πρέπει να σας ακούει και να σας εξηγεί με κατανοητό τρόπο τι κάνει και γιατί προτείνει κάποια ορισμένη θεραπεία. Επίσης συνεργάζεται με άλλους γιατρούς και θα σας μεταβιβάσει σε περίπτωση ανάγκης σ έναν ειδικό γιατρό. 18

Αν δεν είστε ευχαριστημένοι με τον γιατρό σας ή αν δεν τον εμπιστεύεστε, μπορείτε βέβαια να αλλάξετε σ άλλο γιατρό όποτε επιθυμείτε. Αυτό όμως δεν θα πρέπει να συμβαίνει πολύ συχνά, γιατί ο κάθε επόμενος γιατρός θα πρέπει να σας γνωρίσει από την αρχή, και το ίδιο πρέπει να κάνετε και εσείς. Επιπλέον, όταν γίνεται συχνά η αλλαγή γιατρού, διεξάγονται διπλές εξετάσεις, που μπορεί να προβούν επικίνδυνες για την υγεία σας, όπως π.χ. στις ακτινογραφίες. Προετοιμασία μιας επίσκεψης στο γιατρό Πριν πάτε στο γιατρό, συνιστάται να προετοιμαστείτε για την επίσκεψη. Μπορείτε να παρατηρήσετε και να καταγράψετε τα συμπτώματά σας. Γράψτε επίσης τι φάρμακα παίρνετε και αν ήσαστε πρόσφατα σε περίθαλψη αλλού. Μπορείτε επίσης να σημειώσετε ερωτήσεις που επιθυμείτε να κάνετε στο γιατρό. Αν δεν ξέρετε καλά γερμανικά, μπορείτε να πάρετε έναν διερμηνέα μαζί σας. Το ταμείο δεν είναι υποχρεωμένο να καλύψει τα έξοδα διερμηνέα για την επίσκεψη στο γιατρό. Μπορείτε βέβαια να πάρετε μαζί σας για συνοδεία στο γιατρό ένα μέλος της οικογένειάς σας ή ένα φιλικό άτομο, που ξέρει καλύτερα γερμανικά. Σε πολλές πόλεις υπάρχουν κατάλογοι ή ευρετήρια όπου θα αναφέρονται γιατροί με γνώσεις ξένων γλωσσών ή ιατρεία με πολύγλωσσο προσωπικό. Είναι βέβαια καλύτερα να κλείσετε τηλεφωνικώς ένα ραντεβού για την επίσκεψη στο γιατρό. Έτσι αποφεύγετε την πολύωρη αναμονή. Αν χρειάζεστε ένα ραντεβού γιατί υπάρχει έκτακτη ανάγκη ή γιατί δεν αισθάνεσθε καλά, πρέπει να το αναφέρετε στο τηλέφωνο. Τότε θα σας δώσουν γρηγορότερα ραντεβού. Βέβαια μπορείτε να πάτε στο ιατρείο και χωρίς ραντεβού, αλλά πρέπει να υπολογίσετε ότι θα περιμένετε πολύ. 19

Αν αισθάνεστε πολύ άσχημα ή έχετε μεγάλη αδυναμία και δεν μπορείτε να πάτε στο γιατρό, τότε θα έρθει ο γιατρός στο σπίτι. Την επίσκεψη κατ οίκον την χρησιμοποιούμε μόνο όταν υπάρχει πράγματι μεγάλη ανάγκη και δεν γίνεται διαφορετικά. Τι πρέπει να πάρετε μαζί σας στο γιατρό Θυμηθείτε οπωσδήποτε να πάρετε μαζί σας στο γιατρό την κάρτα ασφαλισμένου ή το φυλλάδιο ασθενείας. Επίσης πρέπει να πάρετε μαζί σας μια λίστα με τα φάρμακα που παίρνετε. Ο γιατρός ίσως να χρειαστεί το βιβλιάριο εμβολίων, το βιβλιάριο αλλεργιών ή και ακτινογραφίες που τυχόν βγάλατε πρόσφατα. Όταν πάτε για επίσκεψη στον οικογενειακό σας γιατρό, θα πρέπει να έχετε μαζί σας και χρήματα. Για κάθε τρίμηνο κοστίζει η επίσκεψη 10 Ευρώ. Αυτό το λεγόμενο τέλος ιατρείου το πληρώνετε κατευθείαν στο ιατρείο. Αν χρειαστεί να πάτε το ίδιο χρονικό διάστημα σ έναν άλλο γιατρό ή ειδικό γιατρό, ζητήστε να σας δώσει ο γιατρός σας ένα μεταβιβαστικό, για να το πάρετε μαζί σας στον άλλο γιατρό, διαφορετικά θα πρέπει να πληρώσετε ξανά τα 10 Ευρώ. Η συζήτησή σας με το γιατρό Εξηγήστε στο γιατρό με ηρεμία το λόγο της επίσκεψής σας και το είδος των ενοχλήσεών σας. Βεβαιωθείτε ότι ο γιατρός καταλαβαίνει τι του λέτε και ότι καταλαβαίνετε και σεις τι σας λέει ο γιατρός. Ρωτήστε τον αν δεν καταλάβατε κάτι. Να είστε ειλικρινείς στο γιατρό σας και μην του αποκρύβετε π.χ. αν καπνίζετε πολύ ή αν πίνετε οινοπνευματώδη ποτά. Μην προσπαθήσετε να δικαιολογηθείτε για τις συνήθειες του φαγητού σας ή για την έλλειψη αθλητικών δραστηριοτήτων από τις ασχολίες σας! 20