Τ4Ε 2013-2014 ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:<<ΜΕ ΜΙΑ ΒΑΛΙΤΣΑ ΞΕΚΙΝΩ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ>>. ΟΝ/ΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ:ΜΑΓΓΑΝΙΑΡΗ ΕΛΕΝΗ ΟΝ/ΜΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗ: ΠΡΙΜΙΚΙΡΗ ΑΘΗΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΟΛΥΔΕΝΔΡΙΟΥ ΤΑΞΗ : Δ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ :2013-2014
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική δραστηριότητα σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος TEACHERS4EUROPE. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μια πραγματικότητα. Μπροστά σε αυτήν την καθημερινή πραγματικότητα είναι επιτακτική η ανάγκη, ιδιαίτερα στις μέρες μας, να ευαισθητοποιηθούμε και να ενημερωθούμε, καθώς η έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης οδηγεί τους πολίτες στην άγνοια, την αδιαφορία και την απόρριψη. Στο Project με τίτλο ΜΕ ΜΙΑ ΒΑΛΙΤΣΑ ΞΕΚΙΝΩ.ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ οι μαθητές της Δ τάξης ταξίδεψαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση με σκοπό να μάθουν, να διασκεδάσουν, να ξεφύγουν από τη σχολική καθημερινότητα, να γνωρίσουν τη γειτονιά τους, τη γειτονιά της Ε.Ε στην οποία βρίσκεται και η δική τους χώρα, η Ελλάδα. Επιστρέφοντας μετέφεραν στις βαλίτσες τους γνώσεις και εμπειρίες πολύτιμες για ένα παιχνίδι ευρωπαϊκό, που οι ίδιοι δημιούργησαν και απόλαυσαν παίζοντας. Μέσα από το ταξίδι τους, τα παιδιά γνώρισαν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενημερώθηκαν για το ποιοι είναι οι στόχοι της δημιουργίας της, καθώς και το ρόλο της ύπαρξης της. Κατανόησαν πως μόνο με την ενεργό συμμετοχή τους μπορεί διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για ένα καλύτερο αύριο. Ευαισθητοποιήθηκαν ως αυριανοί πολίτες της Ελλάδας, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να είναι σε θέση να διατυπώνουν σκέψεις, και απόψεις και να γίνουν ενεργοί πολίτες σχετικά με τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η επιλογή της δημιουργίας επιτραπέζιου παιχνιδιού αποδείχτηκε εποικοδομητική, καθώς το παιχνίδι έχει το πλεονέκτημα έναντι άλλων μαθησιακών περιβαλλόντων ως προς τον βαθμό κινητοποίησης και εμπλοκής των μαθητών, λόγω ευχαρίστησης και διασκέδασης. Επιπλέον ο συνδυασμός της γνώσης με το παιχνίδι καθιστά τη μάθηση αποτελεσματική και ουσιώδη.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Η εργασία βασίστηκε στις αρχές της βιωματικής και ανακαλυπτικής μάθησης μέσα σε ένα πλαίσιο project το οποίο σε μεγάλο βαθμό διαμορφώθηκε με τη συμβολή των ίδιων των μαθητών. Η εκπαιδευτική πρακτική συμβαδίζει με τις αρχές του Νέου Σχολείου ως προς τα εξής χαρακτηριστικά: ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, μαθητοκεντρική διδακτική προσέγγιση, βιωματική μάθηση, διαφοροποιημένη διδασκαλία, αξιοποίηση Νέων Τεχνολογιών στη διδασκαλία, ευαισθητοποίηση, αξιοποίηση της εικαστικής δημιουργίας στην εκπαίδευση. Το διδακτικό σενάριο υποστηρίζει τη μαθητοκεντρική διδασκαλία, την έκφραση, την ενεργητική συμμετοχή και συνεργασία των μαθητών στη διαδικασία μάθησης. Παιγνιώδεις δραστηριότητες, βιωματικές προσεγγίσεις, διαδίκτυο και χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών αποτέλεσαν τους κυριότερους άξονες του μεθοδολογικού πλαισίου. Κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι η ένταξη και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών με παιδαγωγικούς και κοινωνικούς όρους που ενθαρρύνουν την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και συμβάλλουν στη δημιουργία συνεργατικών περιβαλλόντων μάθησης τόσο δια ζώσης όσο και από απόσταση (Αναστασιάδης, 2006). ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ ΤΟΥ Τ4Ε Η εκπόνηση του συγκεκριμένου προγράμματος συμβαδίζει με τις αρχές και τους σκοπούς του Τ4Ε, καθώς έδωσε στα παιδιά τη δυνατότητα να γνωρίσουν τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ιστορία της και το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, να συνειδητοποιήσουν το ρόλο τής Ευρωπαϊκής Ένωσης των 28 κρατών που συνεργάζονται σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος, με σκοπό την ειρήνη, την ασφάλεια, τη δημοκρατία, την αλληλεγγύη, την κοινωνική δικαιοσύνη Έδωσε στους μαθητές την ευκαιρία να εξαλείψουν τις όποιες στερεοτυπικές τους αντιλήψεις με παιγνιώδεις δραστηριότητες και βιωματικές προσεγγίσεις.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΕΩΝ 1.Οι μαθητές αρχικά γνώρισαν τις χώρες της Ε.Ε. μέσα από τη σελίδα: http://europa.eu/kids-corner/countries. Χωρισμένοι σε ομάδες επέλεξαν μία ή δύο χώρες, μελέτησαν τις πληροφορίες που έδινε η συγκεκριμένη σελίδα και σημείωσαν τις πιο αντιπροσωπευτικές ή εκείνες που τους έκαναν εντύπωση, ώστε να τις αξιοποιήσουν στη δημιουργία καρτών για το επιτραπέζιο παιχνίδι τους. 2.Ανήρτησαν στην τάξη χάρτη της Ευρώπης πάνω στον οποίο κάθε ομάδα χρωμάτισε κάθε χώρα της Ε.Ε. με τα χρώματα της σημαίας της. 3.Άκουσαν την «Ωδή στη Χαρά» του Ludwig Van Beethoven και αφού συζητήθηκε η καθιέρωση του συγκεκριμένου κομματιού ως ύμνου της Ευρώπης, παρακολούθησαν video (http://www.youtube.com/watch?v=ez9lhoo8fzo), που παρουσιάζει όλες τις σημαίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κάποια πολύ σημαντικά μνημεία της κάθε χώρας που προβάλλεται. Η συγκεκριμένη παρουσίαση γέννησε την ιδέα να δημιουργήσουν μια δική τους παρουσίαση που να περιλαμβάνει πληροφορίες για τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. και σελίδες με την κάθε χώρα, τη σημαία της, μια προσωπικότητα, το κοινοβούλιο και μια λέξη στη γλώσσα κάθε χώρας. Για τον σκοπό αυτό συνέλεξαν πληροφορίες από το διαδίκτυο και το έντυπο υλικό που είχε δοθεί κατά την επιμόρφωσή μας στο πρόγραμμα και τα ενσωμάτωσαν στην παρουσίαση
. 4.Πραγματοποιήθηκαν κάποια παιχνίδια όπως : Α) Πετά την μπάλα ένας μαθητής λέγοντας το όνομα μιας χώρας και απαντά άλλος λέγοντας την πρωτεύουσα της, ενώ ένας ακόμα υψώνει τη σημαία αυτής της χώρας (οι σημαίες είχαν αγοραστεί από το σχολείο κατά την εκπόνηση άλλου ευρωπαϊκού προγράμματος). Β) Παίζουν online παιχνίδια στη δικτυακή πύλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης http://europa.eu. 5.Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες και ξεκίνησαν με μια βαλίτσα ένα ταξίδι στην Ευρώπη. Κάθε ομάδα, με συγκεκριμένη ιδιότητα (ιστορικοί, γεωγράφοι, ανθρωπολόγοι, περιβαλλοντολόγοι, οικονομολόγοι) ανέλαβε από μια ευρωπαϊκή αποστολή: να αναζητήσει και να συλλέξει από το διαδίκτυο και από έντυπο υλικό πληροφορίες
σχετικές με την ιδιότητά της. Μετά τη συλλογή των πληροφοριών και την επιστροφή της από το ταξίδι στην Ευρώπη, κάθε ομάδα έπρεπε να ανοίξει τη βαλίτσα της, να επεξεργαστεί τις πληροφορίες που συγκέντρωσε, ώστε να σκεφτεί και να γράψει σε κάρτες ερωτήσεις και τις απαντήσεις τους με τη μορφή σωστού-λάθους ή πολλαπλών επιλογών. Οι ερωτήσεις από όλες τις αποστολές συγκεντρώθηκαν και αποτέλεσαν μέρος επιτραπέζιου παιχνιδιού που έφτιαξαν οι ίδιοι οι μαθητές, ώστε συνδυάζοντας τη γνώση με το παιχνίδι, να καταστεί η μάθηση πιο αποτελεσματική. Στο τέλος οι μαθητές διασκέδασαν και απέκτησαν γνώσεις αβίαστα, με καθαρά παιγνιώδη τρόπο. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ Το παιχνίδι παίζεται με ζευγάρια, δύο η τρία, χρησιμοποιώντας ζάρι και πούλια. Ξεκινούν από το σημείο εκκίνησης και προχωρούν αντίστοιχες θέσεις με τον αριθμό που ρίχνει το ζάρι. Στη διαδρομή συναντούν σκάλες που τους ανεβάζουν πιο ψηλά ή φιδάκι που τους γυρίζει προς τα πίσω, κάτι που εξυπηρετεί το ψυχαγωγικό κομμάτι του παιχνιδιού, αλλά και ερωτηματικά που παραπέμπουν σε ερωτήσεις, οι οποίες δημιουργήθηκαν από τις αποστολές των ομάδων κατά το ταξίδι τους στην ευρωπαϊκή ένωση, για να καλύψουν το γνωστικό κομμάτι του παιχνιδιού. Από τις απαντήσεις των ερωτήσεων οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να προχωρήσουν μπροστά (σε περίπτωση σωστής απάντησης) ή να υποχωρήσουν (σε περίπτωση λανθασμένης απάντησης). Νικήτρια αναδεικνύεται η ομάδα που επιστρατεύοντας τις ευρωπαϊκές της γνώσεις, αλλά και την τύχη της, καταφέρει να τερματίσει πρώτη.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Τα βιώματα που απέκτησαν οι μαθητές κατά την υλοποίηση της εκπαιδευτικής δραστηριότητας στην τάξη δίνουν μια προστιθέμενη αξία στην προώθηση της ευρωπαϊκής ιδέας. Μια συγκεκριμένη δραστηριότητα, που πιθανόν να κούραζε με την παραδοσιακή εκπαιδευτική προσέγγιση, μεταβλήθηκε, μέσω της υλοποίησης του επιτραπέζιου παιχνιδιού, σε ερέθισμα για την κατάκτηση της γνώσης. Αξίζει να σημειωθεί τόσο ο ενθουσιασμός των μαθητών κατά τη διάρκεια υλοποίησης του παιχνιδιού, όσο και η ευκολία με την οποία αφομοίωσαν γνώσεις για την ευρωπαϊκή ένωση. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ