Αναβαθμίζεται στο πρωινό στα ελληνικά ξενοδοχεία Το «Ελληνικό Πρωινό» είναι ένας θεσμός που έχει ξεκινήσει το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος και φαίνεται να το ασπάζονται τα ελληνικά ξενοδοχεία. Ήδη σε πολλά ξενοδοχεία σε κάθε γωνιά της Ελλάδας το συνηθισμένο κοντινένταλ μπρέκφαστ δίνει την θέση του σε παραδοσιακές νοστιμιές που θα προσφέρουν κάτι διαφορετικό στον τουρίστα ενώ παράλληλα θα προβάλουν τα παραδοσιακά μας προϊόντα σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε μερικά χρόνια αντί για τυρί γκούντα, ζαμπόν, μπέικον, λουκάνικα, κέικ, κρονφλέικς και έτοιμους χυμούς θα βρίσκετε το πρωί στο τραπέζι σας φέτα Ελασσόνας, παραδοσιακές πίτες, ρυζόγαλο, χαλβά Φαρσάλων, βιολογικά αυγά, ελιόψωμα, ντόπιο μέλι και αφεψήματα (τσάι του βουνού, φασκόμηλο, δίκταμο, κτλ) Τα υλικά που θα συμπεριλαμβάνονται στο «Ελληνικό Πρωινό» χωρίζονται στις εξής κατηγορίες: Ψωμί, αρτοσκευάσματα, κουλούρια: φρέσκο ψωμί, 2-3 είδη, επιθυμητή η ιδιοπαρασκευή τουλάχιστον ενός είδους Τυριά και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα (γιαούρτι, παραδοσιακό γιαούρτι, βούτυρο, ξινόγαλα κλπ.) Αλλαντικά, κρεατικά Μέλι, ταχίνι και παστέλι Μαρμελάδες τοπικές παραδοσιακές Ελιές και ελαιόλαδο Αυγά (βραστά, μάτια, ομελέτα), κατά προτίμηση ελευθέρας βοσκής, βιολογικά ή με ειδικές ιδιότητες (ω3-ω6) Πίτες (τυρόπιτες, παραδοσιακές χορτόπιτες, κ.α.) Τοπικά γλυκά Φρέσκα φρούτα, χυμοί και φρουτοσαλάτες ή λαχανικά εποχής, κατά προτεραιότητα τοπικής παραγωγής ή βιολογικά Ζεστή παραδοσιακή σούπα (τραχανάς, όσπρια, κ.α.) Δημητριακά (στάρι, πλιγούρι, κους-κους, τραχανάς, κ.α.) Ροφήματα από βότανα και αρωματικά φυτά Ελληνικός καφές 1
Αναλυτικά, τα παραδοσιακά προϊόντα που θα αποτελούν το «Ελληνικό Πρωινό» είναι τα ακόλουθα: ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ: Ψωμί, αρτοσκευάσματα, κουλούρια: Παξιμάδια: Ο «διπυρίτης άρτος» των Μινωιτών, δηλαδή ψωμί, ψημένο δυο φορές. Πέντε είδη του Κρητικού παξιμαδιού είναι χαρακτηρισμένα ως Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης ΠΓΕ, το χωριάτικο παξιμάδι, η κριθαροκουλούρα, το επτάζυμο, το σταρένιο και το παξιμάδι σικάλεως Μουστοκούλουρα: Τα κλασσικά λαδοκούλουρα, αρωματισμένα με μούστο, πορτοκαλόζουμο, κονιάκ, και κανελογαρύφαλλα. Τυριά και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα: Γραβιέρα με μέλι: Με γεύση ελαφρά αλμυρή, γεμάτη από βούτυρο και πρωτεΐνες γάλακτος, η Γραβιέρα Κρήτης - Π.Ο.Π.. Σερβιρισμένη σε μακρόστενες μπάρες δίπλα σε ένα μπολ με κρητικό μέλι. Ξυνομυζήθρα: Παραδοσιακό τυρί τυρογάλακτος, με ευχάριστη όξινη γεύση και πλούσιο σε λίπος, παρασκευάζεται στην Κρήτη (Π.Ο.Π.) από τυρόγαλα προερχόμενο από τυροκόμηση γραβιέρας ή κεφαλοτυριού και πρόσγαλα πρόβειο, κατσικίσιο ή μίγμα τους. Μυζήθρα: Μαλακό φρέσκο τυρί, σχεδόν άπαχο, με απαλή και ουδέτερη γεύση που φτιάχνεται σ όλη την Ελλάδα με βάση το τυρόγαλο άλλου τυριού, στο οποίο προστίθεται φρέσκο γάλα και πυτιά, και θερμαίνεται. Βούτυρο Ελληνικό. Αλλαντικά, κρεατικά: Σύγλινο: Παραδοσιακό παρασκεύασμα για τη συντήρηση του χοιρινού κρέατος που τεμαχίζεται, καπνίζεται (στην Ανατολική Κρήτη κυρίως) και τοποθετείται σε πήλινα δοχεία και σκεπάζεται με τη γλίνα (λίπος του χοίρου) Απάκι: Το πιο δημοφιλές αλλαντικό και κρασομεζεδάκι της Κρήτης από την Ενετική Εποχή, από άπαχο χοιρινό κρέας, κομμένο σε λωρίδες που καπνίζεται με ιδιαίτερο παραδοσιακό «κρύο» τρόπο. Λουκάνικο: Λουκάνικο από χοιρινό κρέας με πορτοκάλι και ρίγανη. Μέλι θυμαρίσιο. Μαρμελάδες τοπικές παραδοσιακές: Φτιαγμένες από γυναικείους συνεταιρισμούς με παραδοσιακές συνταγές από φρούτα εποχής, με ζάχαρη και λεμόνι, χωρίς συντηρητικά ή πρόσθετα, αυθεντικοί απόγονοι των αρχαίων ελληνικών και ρωμαϊκών σκευασμάτων με το όνομα «μελίμηλον» ή «marmelo». Ελαιόλαδο Κορωνέικο και ελιές: Προϊόντα του ιερότερου δέντρου του τόπου μας, από την αρχαία Ελλάδα έως και σήμερα, που συνδέονται άμεσα με την κουλτούρα και τη διατροφή της χώρας μας και την Μεσογειακή διατροφή (πηγή ω-λιπαρών οξέων). Συνοδεύουν το ψωμί και τα τυριά του πρωινού. 2
Αυγά και παρασκευάσματα: Αυγά τηγανητά με στακοβούτυρο: Παραδοσιακό κρητικό βούτυρο, που παράγεται σε υγρή μορφή από αλατισμένη τσίπα (κρέμα) γάλακτος που ζεσταίνεται σε χαμηλή φωτιά με προσθήκη μικρής ποσότητας αλευριού, συσκευάζεται σε γυάλινα βάζα και διατηρείται στο ψυγείο. Πίτες παραδοσιακές: Λυχναράκια: Με γέμιση από μυζήθρα και ανθότυρο τριμμένα, αβγά και δυόσμο και παραδοσιακό φύλλο που αφήνει ένα τμήμα της γέμισης ορατό (σε κομμάτια στρογγυλά «τσιμπημένα» περιμετρικά ή τετράγωνα διπλωμένα). Πασπαλισμένα με λίγο σουσάμι. Μυζηθροπιτάκια: Με γλυκιά γέμιση από μυζήθρα ή ξινομυζήθρα, διπλωμένη σε στρογγυλά κομμάτια παραδοσιακού φύλλου, τηγανίζονται σε καυτό λάδι. Χορτόπιτα στο τηγάνι: Τηγανισμένα πιττάκια σε σχήμα μισοφέγγαρου από παραδοσιακό φύλλο, με γέμιση από φρέσκια κρεμμυδάκια και σπανάκι -μάραθο ή άλλα άγρια χόρτα, ανάλογα με την εποχή και τις προτιμήσεις μας: μάραθα, καυκαλήθρες, λαγοδόχορτο, γαλατσίδα, πράσο και αγριόπρασο, ζοχό, τσουκνίδα κ.α. Όσο μεγαλύτερη ποικιλία χόρτων τόσο καλύτερο το γευστικό μας αποτέλεσμα. Τοπικά γλυκά: Χανιώτικο Μπουρέκι: Με γέμιση από κρητική μυζήθρα τυλιγμένη σε φύλλο κρούστας Ξεροτήγανα: Λωρίδες λεπτού φύλλου, από ζύμη φτιαγμένη με αλεύρι, νερό, αυγό, γάλα και τσικουδιά που διπλώνονται σε διάφορα σχέδια, τηγανίζονται σε καυτό λάδι, περιχύνονται με σιρόπι από νερό, ζάχαρη και μέλι και πασπαλίζονται με αμύγδαλα ψιλοκομμένα, κανέλα και λίγο σουσάμι καβουρντισμένο. Ροφήματα: Φρέσκοι Χυμοί φρούτων. Καφές Ελληνικός. Αφεψήματα από βότανα: Τα εκπληκτικά βότανα της Κρήτης, φυτρώνουν στα απόκρημνα βουνά του νησιού και συλλέγονται από έμπειρους συλλέκτες για να αποξηρανθούν κάτω από φυσικές συνθήκες και να οδηγηθούν στα σύγχρονα συσκευαστήρια, χωρίς καμιά χημική ή άλλα επεξεργασία. ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΥΚΛΑΔΕΣ Ψωμί, αρτοσκευάσματα, κουλούρια: Παξιμάδια (διάφορους τύπους): Διάφοροι τύποι και παραλλαγές γεύσης από διάφορα νησιά, απόγονοι του παραδοσιακού κριθαρένιου παξιμαδιού που συντήρησε τους Κυκλαδίτες για αιώνες Τυριά και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα: Κοπανιστή Μυκόνου: Μαλακό λευκό τυρί άλμης Π.Ο.Π., με έντονη πικάντικη και πιπεράτη γεύση, αποτέλεσμα της δράσης των ενζύμων που αναπτύσσονται καθώς ωριμάζει με τη ζέστη και τον ήλιο. Από γάλα αγελαδινό, πρόβειο, κατσικίσιο ή μίγματα. 3
Γραβιέρα Νάξου παλαιωμένη: Σκληρό τυρί, υποκίτρινο, με διάσπαρτες οπές και λεπτή, γεμάτη και ευχάριστη γεύση βουτύρου και πρωτεϊνών γάλακτος. Προϊόν Π.Ο.Π. Νάξου, Από γάλα αγελαδινό ή μίγματα με πρόβειο και κατσικίσιο, σε αναλογία όχι μεγαλύτερη του 20% κ.β. Σαν Μιχάλη Σύρου: Σκληρό τυρί, λευκοκίτρινο, με μικρές τρύπες, με αλμυρή, πικάντικη, βουτυράτη γεύση και διακριτικά αρώματα. Προϊόν Π.Ο.Π. Σύρου, από γάλα αποκλειστικά αγελαδινό. Μανούρα Σίφνου: Σκληρό τυρί, υποκίτρινου χρώματος, ανάλατο ή αλμυρό, με ιδιαίτερη γεύση που ωριμάζει μέσα σε κατακάθι κρασιού. Από γάλα των κατσικιών του νησιού που η χλωρή τους τροφή δίνει την ιδιαίτερη γεύση της μανούρας ή γυλωμένης Σίφνου. Σκοτύρι Ίου: Κρεμώδες ανακατεργασμένο τυρί με πικάντικη γεύση. Από αλατισμένη μυζήθρα, με 3μηνη ωρίμανση, που αναμιγνύεται με γάλα (10%), κύβους Νιώτικου Κεφαλοτυριού, θρούμπη -πιπέρι και λίγο ξύδι, σουρώνει (παραδοσιακά σε ασκό βλ. και όνομά του) και ωριμάζει. Βούτυρο Ελληνικό Αλλαντικά, κρεατικά: Λούζα Μυκόνου ή Σύρου: Από χοιρινό κρέας που αλατίζεται και ξεραίνεται στον αέρα ή μαρινάρεται σε κόκκινο κρασί, καπνίζεται και τυλίγεται σε έντερο με μπαχαρικά και μυρωδικά, όπου μένει μέχρι να ωριμάσει. Ζαμπόνι Νάξου: Χοιρινό μπούτι παστό Λουκάνικα Μυκόνου: Από άπαχο χοιρινό κρέας που αρταίνονται με θρούμπι και ξεραίνονται στον αέρα. Μέλι θυμαρίσιο: Η βασική γλυκάντική ύλη στον ελληνικό χώρο από την αρχαιότητα, που η χρήση της μαρτυρείται σε μυκηναϊκά μνημεία των 15ου-13ου π.χ. αι. Μαρμελάδες τοπικές παραδοσιακές. Αυγά και παρασκευάσματα Φρουτάλια Άνδρου: Παραδοσιακή ομελέτα με πατάτες και καπνιστά λουκάνικα γλυκάνισου, που μαγειρεύονται αρχικά σκεπασμένα σε βαρύ τηγάνι πριν υποδεχθούν το χτυπημένο μίγμα αυγών, τυριού και γάλακτος. Τοπικά γλυκά: Λουκούμια: Από τη Μικρά Ασία με επιτυχία στις Κυκλάδες και ιδιαίτερα τη Σύρα. Με βάση τρία απλά συστατικά: νερό, ζάχαρη, άμυλο που ο λουκουμοποιός βράζει ανακατεύοντας σε μπακιρένια καζάνια. Μορφοποιούνται σε ξύλινα τελάρα και τεμαχίζονται με μεγάλα μαχαίρια πάνω σε πάγκο στρωμένο με άχνη ζάχαρη (λουκουμόσκονη). Παστέλι: Από σουσάμι και ντόπιο μέλι, τονωτικό και ευγονικό, και με ρίζες που χάνονται στην αρχαιότητα, το παστέλι σερβίρεται στις Κυκλάδες σε όλες τις γιορτές, γάμους και βαφτίσια, πάνω σε φύλλα λεμονιάς που του δίνουν μια ξεχωριστή γεύση. Αμυγδαλωτά: Ζαχαρωτά με βάση καλά αλεσμένα ασπρισμένα αμύγδαλα, που μουσκεύονται είτε με λικέρ ή με ανθόνερο, ανακατεύονται με ζάχαρη και πλάθονται σε στενόμακρο σχήμα ή σε μικρά μπαλάκια ή «αχλαδάκια», ψήνονται ή όχι και καλύπτονται με ζάχαρη άχνη. 4
Γιαούρτι με γλυκό «Κουφέτο» Μήλου: Σπεσιαλιτέ της Μήλου, της Σαντορίνης και άλλων νησιών, το «κουφέτο» γίνεται από ασπρισμένα αμύγδαλα βρασμένα στο σιρόπι από ντόπιο μέλι, είναι το παραδοσιακό γλυκό του γάμου. Η εμφάνισή του προδιαθέτει για μια ξεχωριστή γευστική πολυτέλεια. Μελιτίνια Τήνου: Γιορτινό γλύκισμα, τυπικό του Πάσχα, από φύλλο γεμισμένο με φρέσκια ανάλατη μυζήθρα, αμύγδαλα, μέλι και διάφορα αρωματικά και ιδιαίτερο σχήμα, σαν μικρές ταρτούλες ή σαν αστέρια. Φοινίκια: Μελωμένα μελομακάρονα που συναντώνται στη Μύκονο, την Άνδρο και την Τήνο. Ζεστή παραδοσιακή σούπα: Φάβα Σούπα: Η φάβα παρασκευάζεται από αποφλοιωμένα και σπασμένα σπέρματα λαθουριού. Το Λαθούρι Σαντορίνης, με την τοπική ονομασία «αρακάς», διάσημο για τη μοναδικότητα που του δίνει το έδαφος της Σαντορίνης, σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα καλλιεργείται ανελλιπώς στο νησί για περισσότερα από 3.500 χρόνια. Ροφήματα: Φρέσκοι Χυμοί φρούτων. Καφές - Ελληνικός. Αφεψήματα από βότανα: Ένας πραγματικός θησαυρός για τον οργανισμό μας με πλήθος ευεργετικών ιδιοτήτων (με αναφορές στα γραπτά του Ιπποκράτη, του Γαληνού και του Διοσκουρίδη), γύρω από τα οποία έχουν αναπτυχθεί πολλοί μύθοι, θρύλοι, παραδόσεις και ιατρικές εφαρμογές. ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑ Ψωμί, αρτοσκευάσματα, κουλούρια: Ελιόψωμο: Παραδοσιακό χωριάτικο ψωμί (ιδιαίτερα γνωστό του Πηλίου), που συνήθως ψηνόταν πριν από τα συνήθη καρβέλια ψωμιού, λόγω του μικρού πάχους, και «πρόφταινε τα παιδιά που περίμεναν με λαχτάρα το ζεστό ψωμί». Τυριά και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα: Φέτα Ελασσόνας: Το χαρακτηριστικό ελληνικό λευκό τυρί άλμης (Π.Ο.Π.), μαλακό έως ημίσκληρο, συμπαγές ή με μικρές τρύπες, χωρίς επιδερμίδα. Από πρόβειο γάλα, αλλά και μίγμα κατσικίσιου με πρόβειο σε αναλογία που δεν υπερβαίνει το 30%. Κασέρι: Ημίσκληρο έως σκληρό τυρί Π.Ο.Π. Θεσσαλίας (αλλά και Μακεδονίας, Ξάνθης και Λέσβου), λευκοκίτρινο. Με απαλή, γλυκιά γεύση και ευχάριστο άρωμα. Από γάλα πρόβειο ή μίγμα με κατσικίσιο σε μικρή αναλογία (μέχρι 20%) που αναθερμαίνεται μετά την πρώτη πήξη. Γαλοτύρι: Μαλακό τυρί αλοιφώδους υφής, χωρίς επιδερμίδα, με υπόξινη, ευχάριστη, δροσερή γεύση και άρωμα -Π.Ο.Π. Ηπείρου και Θεσσαλίας. Από γάλα πρόβειο ή γίδινο ή από μίγμα αυτών. Βούτυρο Ελληνικό. 5
Αλλαντικά, κρεατικά: Ψητά Λουκάνικα Τρικάλων: Από καπνιστό χοιρινό κρέας και εντόσθια, με προσθήκη πράσου για πιο γλυκιά γεύση. Αυγόφετες: Φέτες ψωμιού σε χτυπημένο αυγό και τηγανισμένες σε καυτό λάδι. Ομελέτα με λουκάνικα. Πίτες παραδοσιακές: Μπατσίνα: Με βάση χυλό από μαγιά, αλεύρι, νερό, τυρί φέτα, λάδι, ξύδι που αφήνεται να φουσκώσει και ψήνεται στον φούρνο. Βλάχικη Κοτόπιτα: Με φύλλο και γέμιση κρέμα από βρασμένο κοτόπουλο, γάλα, τυρί, αυγά και αλεύρι. Τοπικά γλυκά: Χαλβάς Φαρσάλων: Φτιαγμένος από ζάχαρη, καραμελωμένη σε σπορέλαιο, στην οποία προστίθεται σιρόπι, κανέλα και αμύγδαλα, και νισεστές διαλυμένος σε νερό. Όταν το μίγμα πήξει, στρώνεται σε ταψί και ψήνεται στο φούρνο μέχρι ο χαλβάς να πιάσει κρούστα από πάνω. Γαλατόπιτα: Παραδοσιακή γλυκιά πίττα με γέμιση από αγελαδινό γάλα, αλεύρι, ζάχαρη, αυγό. Ρυζόγαλο: Το παραδοσιακό παρασκεύασμα, φτιαγμένο από γάλα, ρύζι γλασέ, ζάχαρη, κορν φλάουρ και βανίλια, σερβίρεται πασπαλισμένο με κανέλα, ως συστατικό του ελληνικού πρωινού που προτείνεται ιδιαίτερα και για τους επισκέπτες μας από την Ανατολή. Δημητριακά: Τραχανάς ξινός (σούπα): Μία από τις πιο παλιές, επεξεργασμένες τροφές της Ανατολικής Μεσογείου ο τραχανάς, που γίνεται από σιμιγδάλι ή σιτάλευρο ή πλιγούρι ή σπασμένο σιτάρι, βρασμένο με γάλα, γιαούρτι ή ξινόγαλο. Ο ξινός τραχανάς σούπα, παραδοσιακό πρόγευμα των κτηνοτρόφων και των αγροτών, βράζεται με νερό ώσπου να γίνει ένας παχύρρευστος χυλός και συμπληρώνεται με το τριμμένο τυρί, λάδι ή βούτυρο. Τα ξενοδοχεία που θα προσφέρουν «Ελληνικό Πρωινό» θα ξεχωρίζουν από το στρογγυλό γαλάζιο σήμα με ένα στάχυ και ένα κλαδί ελιάς. http://www.greecevacationsearch.com/el/greek-breakfast.php 6