7ο Γενικό Λύκειο Βόλου Ιστορία Γ Λυκείου Γ.Π. Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου Κόσµου Κεφάλαιο Α Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 Ένα µήνυµα για την Ευρώπη Οκτώβριος 2014
Εργασίες οµάδων Γ3 1η Καρµπονάροι Οργάνωση και έκρηξη της επανάστασης 2η Φιλική Εταιρεία Η επανάσταση στις Ηγεµονίες 3η Τα παιδιά της θεωρητικής Η εδραίωση της επανάστασης 4η V for Vendetta Οι πρώτες αντιδράσεις στην επανάσταση 5η Μπουµπουλίνες εν δράσει Η εξέλιξη της επανάστασης 6η Περί πολιτικών Η πολιτική συγκρότηση των Ελλήνων 7η Dukes Η έκβαση της επανάστασης
Φιλική Εταιρεία ΕΡΓΑΣΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ.ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Η Φιλική Εταιρεία ήταν η σημαντικότερη από τις μυστικές οργανώσεις που σχηματίστηκαν για την προετοιμασία επανάστασης για την απελευθέρωση των Ελλήνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό, και σύμφωνα από τους παλαιότερους ιστορικούς, από τον Εμμανουήλ Ξάνθο, το Νικόλαο Σκουφά, Αθανάσιο Τσακάλωφ. Τέταρτο μέλος της, μυήθηκε ο Αντώνιος Κομιζόπουλος από τη Φιλιππούπολη [1][2]. Επίσης από τα πρώτα μέλη που μυήθηκαν ήταν και ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος (και μάλιστα κατά ορισμένες πηγές συνιδρυτής, πριν τον Ξάνθο που μυήθηκε αργότερα). Οι Φιλικοί αφού μυούνταν στην Εταιρεία έδιναν όρκο πίστης και επικοινωνούσαν με κώδικες, ψευδώνυμα και συνθηματικές λέξεις.«ο μυστικός χαρακτήρας της εξηγεί εν μέρει τον περιορισμένο και αμφίσημο χαρακτήρα των τεκμηρίων που άφησε πίσω της.»
Ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας Στα πλαίσια του διακαούς πόθου για αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και με σαφή την επίδραση των μυστικών εταιρειών της Ευρώπης, συναντιούνται το1814 στην Οδησσό τρεις Έλληνες και αποφασίζουν τη σύσταση μιας αυστηρά συνωμοτικής οργάνωσης, η οποία θα προετοίμαζε τον ξεσηκωμό όλων των Ελλήνων. Συμβολικά είχε οριστεί η 14η Σεπτεμβρίου,επέτειος της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού,ως ημέρα ίδρυσης της. Πρόκειται για τον Νικόλαο Σκουφά, 35 χρόνων, από το Κομπότι της Άρτας, τον Εμμανουήλ Ξάνθο, 42 χρόνων, από την Πάτμο και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ, 26 χρόνων, από ταγιάννενα. Και οι τρεις έχουν ήδη γίνει κοινωνοί των επαναστατικών ιδεών και του εταιρισμού. Ο Σκουφάς είχε ιδιαίτερες επαφές με τον Κωνσταντίνο Ράδο, ο οποίος ήταν μυημένος στον Καρμποναρισμό. Ο Ξάνθος είχε μυηθεί σε τεκτονική Στοά της Λευκάδας («Εταιρεία των Ελεύθερων Κτιστών», της Αγίας Μαύρας), ενώ ο Τσακάλωφ είχε υπάρξει ιδρυτικό μέλος μιας Φιλανθρώπου Εταιρείας και γνώριζε την οργάνωση του Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου
Ο ρόλος των Σκουφά-Ξάνθου-Τσακάλωφ στην ίδρυση της Εταιρείας Ο Ξάνθος είχε μεταβεί για λογαριασμό τριών εμπόρων από την Κωνσταντινούπολη μεταβαίνει στην Πρέβεζα και στα Γιάννενα για να κλείσει συμφωνία αγοραπωλησίας ελαιολάδου και επιστρέφει στην Οδησσό και αρχές Νοεμβρίου 1813 γνωρίζεται με τους Σκουφά και Τσακάλωφ. Δεν είναι εξακριβωμένο ποιος από τους τρεις είχε την σύλληψη της ιδέας για την ίδρυση της Εταιρείας. Ο Ξάνθος στα απομνημονεύματά του, δηλώνει πως είναι αυτός που παρακίνησε τον Σκουφά, αλλά είναι βέβαιο ότι ο Σκουφάς πρώτος διέγραψε ένα αρχικό πλάνο για την Εταιρεία
Σκοπός της ίδρυσής της Σκοπός της Φιλικής Εταιρείας είναι η γενική επανάσταση των Ελλήνων για την «ανέγερσιν και απελευθέρωσιν του Ελληνικού Έθνους και της Πατρίδoς μας», όπως μας πληροφορεί ο ίδιος ο Ξάνθος. Και σημειώνει στα «Aπομνημονεύματά» του:..δια να ενεργήσωσι μόνοι των ό,τι ματαίως από πολλού χρόνου ήλπιζον από την φιλανθρωπίαν των χριστιανών βασιλέων». Η πορεία ανάπτυξης της Φιλικής είναι εντυπωσιακή. Το διάστημα 1814-1816 τα μέλη της αριθμούν περίπου 20. Ως τα μέσα του 1817 αναπτύσσεται κυρίως μεταξύ των Ελλήνων της Ρωσίας και της Μολδοβλαχίας, αλλά και πάλι τα μέλη της δεν υπερβαίνουν τα 30. Όμως, από το 1818 σημειώνονται αθρόες μυήσεις. Κατά το 1820 εξαπλώνεται σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Ελλάδας και τις περισσότερες ελληνικές παροικίες του εξωτερικού. Χιλιάδες υπολογίζονται οι μυημένοι, μολονότι είναι γνωστά μόνο 1096 ονόματα. Τους πρώτους μήνες του 1821 τα μέλη της αριθμούν δεκάδες χιλιάδες. Η οργάνωση είχε υπερβεί τα ίδια της τα όρια.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Εφορείες Σύγκλητοι τοπικά επαναστατικά συμβούλια υπό τον έλεγχο των Καγκελαρίες καπεταναίων ή προεστών Διευθυντήρια εκπρόσωποι για τις τρεις πρώτες Γερουσίες : Πελοποννησιακή, Άρειο Πάγο, της Δυτικής Χέρσου Ελλάδας εκπρόσωποι των Εθνοσυνελεύσεων ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: αυτοί που προεπαναστατικά ασκούσαν εξουσία με την εντολή του σουλτάνου συνέχισαν να ασκούν εξουσία και να εκπροσωπούν τους απελευθερωμένους Έλληνες ΓΙΑΤΙ: είχαν εμπειρία στη διοίκηση, είχαν επιρροή και πλούτη νεοφερμένους Έλληνες της Διασποράς με τις φιλελεύθερες ιδέες ( που πέρασαν στα Συντάγματα). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Οξεία διαμάχη μεταξύ «ολιγαρχικών» και «δημοκρατικών» «ολιγαρχικοί» : Δημ. Υψηλάντης, Φιλικοί, ορισμένοι στρατιωτικοί (Κολοκοτρώνης) ζητούν να εκλέγονται οι αντιπρόσωποι από εκλεκτορικό σώμα των εγκριτώτερων κάθε επαρχίας για να μειώσουν τη δύναμη των προκρίτων που είχα μεγάλη επιρροή στο λαό. «δημοκρατικοί» ζητούν άμεση εκλογή των αρχόντων από το λαό Α Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο1821 Ιανουάριος 1822 : το πρώτο Σύνταγμα: καθιερώνεται η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας αφού κάθε νόμιμη εξουσία είναι αιρετή (ο λαός ψηφίζει). (ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ) ΟΜΩΣ οι ομάδες των ηγετών που κυριάρχησαν στην Ελλάδα και η διεθνής κατάσταση (Ιερά Συμμαχία) υποχρεωτικά παραμέρισαν τις φιλελεύθερες αρχές και ενισχύθηκαν οι συντηρητικές τάσεις, απαραίτητες πιθανότατα για να σταθεί το υπό σύσταση Ελληνικό Κράτος απέναντι στις δυνάμεις (αυτοκρατορίες) της Ευρώπης. Απελευθέρωση Πελοποννήσου και Στ. Ελλάδας : μικρό κράτος στην άκρη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας (όχι μεγάλο πλήγμα) ΟΜΩΣ : ανάπτυξη της Μεγάλης Ιδέας (απελευθέρωση των αλύτρωτων αδελφών όχι δημιουργία βαλκανικής ομοσπονδίας). Πυρήνες επαναστατικής εξουσίας πρόκριτοι (μέλημα να εφοδιάσουν με όπλα και να βρουν χρήματα) επηρεάζουν το συνταγματικό και αντιπροσωπευτικό πολίτευμα (1822 «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος»), υπόσχεση και όχι πραγματικότητα. ΓΙΑΤΙ ακολουθούν εμφύλιες διαμάχες για τον έλεγχο της εξουσίας και ο Ιμραήμ (Αιγύπτιος ) καταστρέφει την Πελ/νησο ΣΥΝΕΠΩΣ η ανάγκη να παρέμβουν οι Μ. Δυνάμεις είναι επιτακτική (προσδοκίες ότι οι χριστιανικές χώρες θα βοηθήσουν) δημιουργία κομμάτων : γαλλικό, ρωσικό, αγγλικό. και εξωτερικό δάνειο από την Αγγλία.
Έκβαση της Επανάστασης 1. Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας 1830 : ακεραιότητα, ανεξαρτησία, μοναρχικό πολίτευμα με εισαγόμενο Βασιλιά (δεν μπορούσαν οι Έλληνες να στερεώσουν μόνοι τους μια δημοκρατία μέσα την ολιγαρχική Ευρώπη), εγγυήτριες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία)= ψιλή εποπτεία που επέτρεπε παρεμβάσεις στην άσκηση εθνικής πολιτικής 2. 1832 Η Ελλάδα αποτελείται από την Πελ/νησο, τη Στ. Ελλάδα και τις Κυκλάδες Πολίτευμα : απόλυτη μοναρχία : πρώτος βασιλιά ο Βαυαρός Όθων, χωρίς την παρουσία Συντάγματος (διακαής πόθος των αντιπροσώπων των Εθνοσυνελεύσεων). 3. 1828-1831 Κυβερνήτης Καποδίστριας Παραλαμβάνει ένα συντηρητικό και πατερναλιστικό σύστημα διοίκησης, των προεστών και των αρχιερέων. Θέτει τις βάσεις της οικονομίας, της εκπαίδευσης, της διοίκησης, του στρατού. Δολοφονείται από τους πολιτικούς του αντιπάλους.
Αποτελέσµατα Αξιολόγησης των Παρουσιάσεων
Καρμπονάροι Φιλική Εταιρεία Τα παιδιά της θεωρητικής V for vendetta Μπουμπουλίν ες εν δράσει Περί πολιτικών Dukes 1 Καρμπονάροι 6 7 8 8 6 7 2 Φιλική Εταιρεία 7 8 7 7 7 7 3 Τα παιδιά της θεωρητικής 9 9 8 8 8 9 4 V for vendetta 8 7 10 10 9 10 5 Μπουμπουλίνες εν δράσει 7 6 6 8 8 5 6 Περί πολιτικών 6 7 6 4 7 10 7 Dukes 10 8 9 10 10 10 ΣΥΝΟΛΑ 47 43 46 45 50 48 48