Εταιρεία Σχολικήσ και Οικογενειακήσ Συμβουλευτικήσ και Ζρευνασ (ΕΣΟΣΕ) Κζντρο Ζρευνασ και Εφαρμογών Σχολικήσ Ψυχολογίασ (ΚΕΕΣΧΟΨΥ) Πανεπιςτήμιο Αθηνών «Ε.Μ.Ε.Ι..: Πρόγραμμα εξειδικευμζνησ κατάρτιςησ εκπαιδευτικϊν για την προαγωγή του θετικοφ κλίματοσ και τησ ψυχική ανθεκτικότητασ ςτη ςχολική κοινότητα» Δραςτηριότητα «ΜΥΘΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ» Γενικζσ κατευθφνςεισ για την εφαρμογή των δραςτηριοτήτων Θεματική ενότητα: «Αναγνϊριςη, ζκφραςη και διαχείριςη ςυναιςθημάτων» (για Νηπιαγωγείο, Α & Β Δημοτικοφ) Δωρεά:
ΓΔΝΙΚΔΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΔΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΓΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: «Μςθικά ηαξίδια» Έρνληαο νινθιεξώζεη ηηο ηξεηο πξώηεο ζπλαληήζεηο «πξνεηνηκαζίαο» ήξζε ε ώξα λα μεθηλήζεη ην ηαμίδη ηεο νκάδαο ζηα λεζηά απ όπνπ πέξαζε ν Οδπζζέαο αλαδεηώληαο ην λεζί ηνπ, ηελ Ιζάθε. ηα λεζηά απηά ζα γλσξίζνπκε λέεο εκπεηξίεο, ζα κάζνπκε θαηλνύξγηα πξάγκαηα, ζα ηαμηδέςνπκε κε ην κπαιό θαη ηελ θαξδηά. Αναθοπά ζηο μύθο Ξεθηλώληαο απηό ην ηαμίδη γίλεηαη κηα αλαθνξά ζηελ πεξηπέηεηα ηνπ Οδπζζέα ζην λεζί ηεο Καιπςνύο, κε έκθαζε ζηα ζπλαηζζήκαηα πνπ αλαθέξνληαη ηόζν ζηνλ Οδπζζέα, όζν θαη ζηελ Καιπςώ. Γηα λα πεξάζεη ε ηάμε από απηό ην λεζί θαη λα πξνρσξήζεη πξνο ηνλ πξννξηζκό πνπ έρεη νξίζεη ζηελ πξνεγνύκελε δξαζηεξηόηεηα (πξνζδηνξηζκόο ζηόρσλ ηεο ηάμεο), ζα πξέπεη λα παξακείλεη ζην λεζί γηα ηέζζεπιρ ζςνανηήζειρ/δπαζηηπιόηηηερ. Γπαζηηπιόηηηερ από ηο ένηςπο ςλικό Η ηάμε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο παξακνλήο ηεο ζε θάζε λεζί (4 ζπλαληήζεηο) ζα πξέπεη λα εθαξκόζεη κε ηε βνήζεηα ηνπ/ηεο εθπαηδεπηηθνύ κηα ζεηξά δξαζηεξηνηήησλ (κία ζε θάζε ζπλάληεζε), νη νπνίεο ζρεηίδνληαη κε ηε ζεκαηηθή ελόηεηα πνπ αθνξά ζε θάζε λεζί. Οη δξαζηεξηόηεηεο απηέο εκπεξηέρνληαη ζην εθπαηδεπηηθό πιηθό (ληνζηέ) ζηε ζπγθεθξηκέλε ζεκαηηθή ελόηεηα. Γηα θάζε ζεκαηηθή ελόηεηα έρνπλ επηιεγεί ζπγθεθξηκέλεο δξαζηεξηόηεηεο, νη νπνίεο πεξηιακβάλνπλ: α) πγθεθξηκέλνπο ζηόρνπο, β) Πεξηγξαθή ηεο δηαδηθαζίαο, θαη γ) Άμνλεο ζπδήηεζεο. Να θςμηθούμε Να δεηήζνπκε από ηνπο καζεηέο λα αληηγξάςνπλ ηνπο πξνζσπηθνύο ηνπο ζηόρνπο, από ην αληίζηνηρν θπιιάδην πνπ έρνπλ ήδε ζπκπιεξώζεη, ζην θπιιάδην «Μςθικά ηαξίδια» (αθνξά ζηηο ειηθηαθέο νκάδεο πνπ έρνπλ θαηαθηήζεη ηε γξαθή). 1
Θεμαηική ενόηηηα: «Αναγνώπιζη, έκθπαζη και διασείπιζη ζςναιζθημάηων» Λιμάνι α : Σο νηζί ηηρ Καλςτούρ Η ΓΡΑΣΗΡΙΟΣΗΣΑ: Ο Οδπζζέαο ζην ηαμίδη ηεο επηζηξνθήο ηνπ ζηακαηά ζην λεζί ηεο Καιπςνύο. Η Καιπςώ αγάπεζε ηνλ Οδπζζέα θαη ιππήζεθε πνιύ, όηαλ εθείλνο αλαρώξεζε γηα λα ζπλερίζεη ην ηαμίδη ηνπ. Πξνθεηκέλνπ λα πεξάζεη κε επηηπρία ην θαξάβη ηεο ηάμεο από «ην λεζί ηεο Καιπςνύο», ζα πξέπεη λα κηιήζεη γηα ζπλαηζζήκαηα θαη λα παξακείλεη ζην λεζί γηα 4 ζπλαληήζεηο/ δξαζηεξηόηεηεο. Σςνάνηηζη 4η Σελ πξώηε εκέξα παξακνλήο ζην λεζί ηεο Καιπςνύο ε ηάμε ζα πξέπεη λα εθαξκόζεη ηε δξαζηεξηόηεηα «Ππόζυπα και ζςναιζθήμαηα». Σςνάνηηζη 5 η Σε δεύηεξε εκέξα παξακνλήο ζην λεζί ηεο Καιπςνύο ε ηάμε ζα πξέπεη λα εθαξκόζεη ηε δξαζηεξηόηεηα «Τα αγαλμαηάκια». Σςνάνηηζη 6 η Σελ ηξίηε εκέξα παξακνλήο ζην λεζί ηεο Καιπςνύο ε ηάμε ζα πξέπεη λα εθαξκόζεη ηε δξαζηεξηόηεηα «Πώρ θα νιώζοςμε καλύηεπα». Πποαιπεηική επιπλέον δπαζηηπιόηηηα: «Πλάθονηαρ ζςναιζθήμαηα». Σςνάνηηζη 7 η Λίγο ππιν ανασυπήζοςμε από ηο νηζί ηηρ Καλςτούρ. Όηαλ νινθιεξσζνύλ νη ζπλαληήζεηο ζην λεζί ηεο Καιπςνύο, πνπ αλαθέξνληαη ζηελ ελόηεηα «Αναγνώπιζη, έκθπαζη και διασείπιζη ζςναιζθημάηυν» αθνινπζεί μερσξηζηή ζπλάληεζε όπνπ: Α) Κάζε καζεηήο ζπκπιεξώλεη έλα αηνκηθό θπιιάδην («Μςθικά ηαξίδια»), όπνπ απαληά ζε ζέκαηα πνπ αθνξνύλ ζηε δηθή ηνπ νπηηθή γηα ην ηαμίδη πνπ κόιηο νινθιεξώζεθε (αθνξά ζηηο ειηθηαθέο νκάδεο πνπ έρνπλ θαηαθηήζεη ηε γξαθή). Σα αηνκηθά θπιιάδηα παξακέλνπλ ζην ζρνιείν, ζε όιε ηε δηάξθεηα ηνπ Πξνγξάκκαηνο. Β) Η ηάμε κε ηε βνήζεηα ηνπ/ηεο εθπαηδεπηηθνύ θάλεη κηα αλαζθόπεζε ηεο πνξείαο ηεο θαη ηελ απεηθνλίδεη κε έλα απιό γξάθεκα (βι. Παξάξηεκα 1). Καιό είλαη ην γξάθεκα λα αλαπαξαζηαζεί ζε έλα ραξηόλη (πίλαθαο θαηαγξαθήο ησλ ζηόρσλ ηεο ηάμεο), ην νπνίν ζα ηνπνζεηεζεί κέζα ζηελ ηάμε, ώζηε νη καζεηέο λα έρνπλ ηε δπλαηόηεηα λα αλαηξέρνπλ ζε απηό, αιιά θαη λα παξαθνινπζνύλ ηελ εμέιημε ηεο πνξείαο ηεο ηάμεο πξνο ηνλ ηειηθό ηεο ζηόρν-πξννξηζκό. Γηα ηηο κηθξόηεξεο ειηθηαθέο νκάδεο ππάξρεη ε δπλαηόηεηα επηινγήο πην απινύ θαη παηγληώδνπο ηξόπνπ πξαγκαηνπνίεζεο ηεο αλαζθόπεζεο, π.ρ. κε απιέο εξσηήζεηο, κε ηε ρξήζε θαξηώλ, ζηηο νπνίεο ζα ππάξρνπλ εηθόλεο πνπ ζα ζπκβνιίδνπλ ηελ επηινγή ηεο ςήθνπ ησλ καζεηώλ θιπ. 2
Οδηγίερ για ηο γπάθημα αναζκόπηζηρ Γηα ηε δηεμαγσγή ηεο αλαζθόπεζεο ηεο πνξείαο ηεο ηάμεο, ζηελ νπνία η ίδια η ομάδα αμηνινγεί ηελ εμέιημε ηνπ ηαμηδηνύ ηεο επηζπλάπηεηαη έληππν-ππόδεηγκα (Παξάξηεκα 1). ηελ αξηζηεξή ζηήιε αλαθέξνληαη νη ζηόρνη πνπ έρεη ζέζεη ε ηάμε (3-4 ζηόρνη). Με ηελ νινθιήξσζε κηαο ζεκαηηθήο ελόηεηαο (παξακνλήο ζε έλα λεζί), π.ρ. «Το νηζί ηηρ Καλςτούρ» ηα κέιε ηεο νκάδαο ζα ςεθίζνπλ αλαθνξηθά κε ην ηη θαηάθεξαλ σο πξνο ηνλ θάζε ζηόρν ζην δηάζηεκα απηό. Γηα παξάδεηγκα, αλ ν πξώηνο ζηόρνο είλαη «Να ζπλεξγαδόκαζηε θαιύηεξα», ε ςεθνθνξία δηεμάγεηαη σο εμήο: Πξώηε εξώηεζε: «Ποιοι από ζαρ πιζηεύεηε όηι η ομάδα μαρ ζε αςηό ηο νηζί ζςνεπγάζηηκε καλά;». Καηαγξάθνπκε ηνλ αξηζκό ησλ ςήθσλ ζηελ αληίζηνηρε απάληεζε ζην ραξηόλη (πίλαθα θαηαγξαθήο ησλ ζηόρσλ ηεο ηάμεο) (π.ρ. Μηα ηειεία ή γξακκή γηα θάζε ςήθν). Γεύηεξε εξώηεζε: «Ποιοι από ζαρ πιζηεύεηε όηι η ζςνεπγαζία ζηην ομάδα μαρ ήηαν μέηπια;». Καηαγξάθνπκε ηνλ αξηζκό ησλ ςήθσλ ζηελ αληίζηνηρε απάληεζε ζην ραξηόλη (πίλαθα θαηαγξαθήο ησλ ζηόρσλ ηεο ηάμεο). Σξίηε εξώηεζε: «Ποιοι από ζαρ πιζηεύεηε όηι η ομάδα δεν ζςνεπγάζηηκε καθόλος θαιά». Καηαγξάθνπκε ηνλ αξηζκό ησλ ςήθσλ ζηελ αληίζηνηρε απάληεζε ζην ραξηόλη (πίλαθα θαηαγξαθήο ησλ ζηόρσλ ηεο ηάμεο). (Η αλαζθόπεζε νινθιεξώλεηαη κε εξσηήζεηο πνπ αθνξνύλ θαη ζηνπο ππόινηπνπο ζηόρνπο πνπ έρεη ζέζεη ε ηάμε). Σέηαξηε εξώηεζε: «Σε ηι μαρ βοήθηζε η παπαμονή μαρ ζε αςηό ηο νηζί να πληζιάζοςμε ηοςρ ζηόσοςρ μαρ;». Καηαγξάθνπκε ηηο απαληήζεηο ησλ καζεηώλ ζην έληππν «Ημεπολόγιο ηαξιδιού», (Παξάξηεκα 2). ΠΡΟΟΧΗ: Θα ππέπει να καηαζηεί ζαθέρ όηι, ζε πεπίπηυζη πος πποκύτει κάποιο ππόβλημα ή δςζκολία, ΔΕΝ καηηγοπούμε ππόζυπα ή ςποομάδερ. Η ποπεία και η εξέλιξη ηος ηαξιδιού αποηελεί εςθύνη ηος ζςνόλος ηηρ ηάξηρ. Αναπηούμε Α) Όπνηνο/α εθπαηδεπηηθόο επηζπκεί, ζα θνηλνπνηεί ηελ αλαζθόπεζε ηεο πνξείαο ηεο ηάμεο (γξάθεκα) ζηε δηαδξαζηηθή πιαηθόξκα ηνπ Πξνγξάκκαηνο ζε εηδηθό ειεθηξνληθό έληππν, δίλνληαο ην γξάθεκα ηεο ηάμεο ηνπ ζηνλ ζπληνληζηή ηνπ ζρνιείνπ. Β) Αληηπξνζσπεπηηθά αηνκηθά θπιιάδηα ή έξγα ησλ καζεηώλ ζα αλαξηώληαη ζηε δηαδξαζηηθή πιαηθόξκα ηνπ Πξνγξάκκαηνο. Γ) ηε δηαδξαζηηθή πιαηθόξκα ηνπ Πξνγξάκκαηνο ζα ππάξρνπλ αλαξηεκέλα εξσηεκαηνιόγηα, όπνπ, κεηά από ηελ νινθιήξσζε κηαο ζεκαηηθήο ελόηεηαο (λεζί), νη εθπαηδεπηηθνί ζα θιεζνύλ λα δώζνπλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηελ εθαξκνγή ησλ δξαζηεξηνηήησλ. Υλικό παπαδοηέο Σα ζπκπιεξσκέλα θπιιάδηα ή ηα έξγα ησλ καζεηώλ (5-6 ελδεηθηηθά από θάζε ηκήκα) ζα πξέπεη λα παξαδίδνληαη ζηνπο επηκνξθσηέο ησλ νκάδσλ ζε θσηνηππία, 3
πξνθεηκέλνπ λα αλαξηεζνύλ ζηε δηαδηθηπαθή πιαηθόξκα ηνπ Πξνγξάκκαηνο (αλώλπκα), ζε κηα πξνζπάζεηα δηάρπζεο ησλ θαιώλ πξαθηηθώλ. Καλοηάξιδοι! 4
5
ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ 2 (το ημερολόγιο αυτό καταγράφουμε τισ απαντήςεισ και τα ςχόλια των μαθητϊν ςτο ερϊτημα «Πϊσ μασ βοήθηςε η παραμονή μασ ςε αυτό το νηςί να πληςιάςουμε τουσ ςτόχουσ μασ;»).. 6