ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Γ 2 Α - ΘΕΜΑ: ς 2 ^ ^ (3 Ε - 1) α η 1ά η 2 ΧΑΣΙΩΤΗΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΕΠΟΠΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΕΡΑΝΤΖΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2008 ΕΚΠΟΝΗΘΕΙΣΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΤΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΚΟΥ ΠΤΥΧΙΟΥ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Α: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Γενικά για το... Είδη... Α.ΙηΐΟΓηοί 1)αηΕΐη... ^ Β.ΜοΗΙε ΜηΕΐη... ^ Γ.Ρίιοηε ΐ)αηΕϊη...^ - ' 2 Ιστορική αναδρομή... Το ε-δ&πεϊη στην Ελλάδα... Αναλυτική λίστα τραπεζών που παρέχουν υπηρεσίες ε-ταηειπβ... 2 Το ε-δαη1άη διεθνώς... ^ ΜΕΡΟΣ Β; Το Ε-ΒΑΝΚΙΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΕΥΡΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΗ Εγγραφή στο... ^ Προϋποθέσεις εγγραφής... ^ Διαδικαστικές Απαιτήσεις...^ Τεχνικές Απαιτήσεις...^ Τρόποι Πρόσβασης...^ Α. Κωδικοί Χρηστών...6 1.Μυστικότητα κωδικών χρηστών...6 2. Μεγεθος και δομή κωδικών χρηστών... 6 3. Συστήματα ε}ιδγχων... 6 Β. Ψηφιακά Πιστοποιητικά...^ Τ....^ Δ. Βιο μετρική... ^ Δυνατότητες του ε-1)αη1άη... Ειίετηεΐ Βαη1Τη... ^ Α. Οικονομικές συναλ?^αγές...^0 I.Μεταφορές εντός τράπεζας...10 2. Εμβασματα Εσωτερικού...10 3. Εμβασματα Εξωτερικού...11 4. Πληρωμες Δανείων... 11 5. Πληρωμές Πιστωτικών Καρτών...12 β.πληρωμες Δημοσίου... 12 7.Πληρωμές Αογαριασμών ΔΕΚΟ...15 Ε.Πληρωμες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας... 17 9-Πληρωμες Ασφαλιστικών...19 ΙΟ.Πληρωμες Τρίτων...20 II.Μαζικές Πληρωμές - Μ ισθοδοσίες...21 12. Κατασταση Εντολών... 22 13. Προμήθειες Συναλλαγών...24
Β. Πληροφοριακές Συναλλαγές... 25 1.Πληροφορίες λογαριασμών... 25 2. Πληροφορίες Καρτών...26 3. Πληροφορίες Επιταγών...26 4. Πληροφορίες Δανείων...26, 27 Γ. Αιτήσεις... 1. Αίτηση Ανοίγματος λογαριασμού... 27 2. Αίτηση για Δάνειο... 27 3. Αίτηση για παραγγελία συναλλάγματος...-37 4. Αίτηση παραγγελιάς μπλοκ εττιταγών...27 Δ. Βοηθητικές υπηρεσίες...28 1. Υπολογισμός ΙΒΑΝ... 28 2. Μετατροπή Νομισμάτων... 28 3. Υπολογισμός Δόσεων Δανείων...28 Ρΐιοηο Β&ηΕίη..../.ο Α. Αναλυτικές πληροφορίες και Διαχείριση του χαρτοφυλακίου του πελάτη29 Β.Πληρωμές-Μεταφορές...29 Γ. Υπηρεσίες Πελάτη... 29 Δ.Αιτήσεις...20 Μούίΐο...20 Α. Διαχείριση Αογαριασμών... 21 Β. Διαχείριση Καρτών... 21 Γ. Διαχείριση Δανείων... 21 Δ. Πληροομές - Μεταφορές...21 Ε. Προσωπικές Υπηρεσίες Πελάτη...31 Προσθετές Υπηρεσίες... 22...22 Α. Χρηματιστηριακές Συναλλαγές...32 Β. Συναλλαγές Αμοιβαίων Κεφαλαίο)ν...34 Ε-ΟΟΜΜΕΚΟΕ (ε-ραγιηεηΐε)... 34 Α. Πληρωμές σε Ηλεκτρονικό κατάστημα...35 1. Μετάβαση σε ασφαλή σελίδα της τράπεζας...35 2. Επικοινωνία μέσω ν/οό εετνίοε...36 3. Πληρωμή μέσω τραπεζικού λογαριασμού...36 Β. Πληρωμές μέσω εξ αποστάσεως παραγγελίας...36 Γ. Αρχείο μαζικών πληρωμών... 37 Δ. Διαχειριστικό εργαλείο εμπόρων συνεργατών... 37 Ε-ΟΟΜΜΕΚΟΕ (Άλλες υπηρεσίες)... 37 Α. Πληρωμή υπηρεσιών...38 Β. Προπληρωμένες κάρτες αγορών στο ίπΐειπεί;...38 Γ.ΤΐεΙίείίημ... 29 ΑΕΕΚΤδ (Τηλεειδοποιήσεις)...39 Α. Τρόποι εγγραφής στις Τηλεειδοποιήσεις... 40 Β. Τρόποι Αποστολής Τηλεειδοποιήσεων... 40 Γ. Είδη Τηλεειδοποιήσεις... 40
1. Έλεγχος στο λογιστικό υπόλοιπο λογαριασμού... 40 2. Συγκεκριμένες κινήσεις στο λογαριασμό...40 3. Μεταχρονολογημένες και περιοδικές πληρωμές...41 4. Χρηματιστήριο και Χαρτοφυλάκιο Μετοχών... 41 5. Λοιπά Στοιχειά... Ρ2Ρ Πληρωμές... Τταιΐο Ρΐηαηοο (οηΐίηε Εισαγωγές - Εξαγωγές)...42 Άλλες Υπηρεσίες...^... ^... Α. Υπηρεσία μεταφοράς χρημάτων μέσω πιστωτικών καρτών...44 Οφέλη Χρήσης ε-1ΐ3ημη... ^ Για τον ιδιώτη - πελάτη... 44 Για την Εταιρία - Πελάτη... ΜΕΡΟΣ Γ: Το Ε-ΒΑΝΚΙΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Μονάδες Ηίνεκτρονικής περιοχής... 47 Δομή... Α. Διευθυντής Ηλεκτρονικής Τραπεζικής...49 Β. Λειτουργική Υποστήριξη / ΟρετοΕοηδ...49 Γ. Τεχνική Υποστήριξη... Δ. Διαχείριση Προϊόντων και Υπηρεσιών... 50 Ε. Διαχείριση Έργων... Ζ. Διαχείριση Ποιότητας... 52 Στελέχωση... Εξυπηρέτηση Πελατών... 53 Πιστοποίηση (180) Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών... 53 Στόχοι μονάδας Ηλεκτρονικής τραπεζικής...53 Υφιστάμενη κατάσταση ποιότητας ανθρωττίνου δυναμικού...55 Έργα Ηλεκτρονικής Τραπεζικής...57 Αρχιτεκτονικές 6-ό&ηΕϊη...57 Σύγχρονες στρατηγικές τεχνολογίας... 58 Προδιαγραφές Έργων... 59 Υλοποίηση Έργων... 59 Έ>υεγχος αποδοχής... Μετάβαση σε περιβάλλον παραγωγής...61 Συντήρηση ηλεκτρονικών υπηρεσιών...62 Συνεργάτες σε Έργα...62 Α.Ιη-Ιιουδο Συνεργάτες...66 Β.Οαί-3θΐΐΓθ1η... 63 Διαχείριση Γνώσης...63 Στατιστική ενημέροιση... 64 Ό ςλά Μ1η1η... 64
0&Ϊ3 ηιΐηίη Μοντέλα Ηλεκτρονικής Τραπεζικής... 65 Α. Θέματα ηλεκτρονικής τραπεζικής για εφαρμογή Ό ϊλά Μΐηίη...65 1.Προφίλ χρηστών...65 2. Σχεσεις μεταξύ προϊόντων... 67 3. Ακυρωμένες συναλλαγές... 67 Νομικά Θέματα Ηλεκτρονικής Τραπεζικής... 67 Τραπεζική νομοθεσία... ^ Θεσμικά πλαίσιο... Προστασία του καταναλωτή... 69 Προστασία προσωτηκών δεδομένων... ^6 Διαχείριση Κινδύνου για το ο-1)αη1άη... Αποτίμηση ετπχειρηματικού κινδύνου... Α. Ανάλυση......;... Β. Ασφάλεια πληροφοριών νε Διαχείριση Επιχειρηματικού κινδύνου... 72 Διαχείριση ηλεκτρονικών κρίσεων... ^3 Α. Αμεσοι κίνδυνοι... ^3 Β. Έμμεσοι κίνδυνοι... Πλαίσιο Διαχείρισης Ηλεκτρονικών Κρίσεων... 74 Α. Υποδομή... 74 Β. Ασφάλεια... 74 Γ. Προσωτηκά δεδομένα...75 Επιπλέον μέτρα αντιμετώπισης του ηλεκτρονικού επιχειρηματικού κινδύνου... 75 Α. Κοινή πολιτική στην αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.75 Ε Β. Κοινή πολιτική για το χρόνοαποθήκευσης και διαγραφής εγγράφων...76 Οφέλη υλοποίησης ε-1)3η1άη...76 Για την Τράπεζα...76 ΜΕΡΟΣ Δ: ΑΣΦΑΑΕΙΑ 77 Απει>νές -Κίνδυνοι... ' '...77 Α.Πως δουλεύει ένας εηίίϊογ... 78 Ασπίδα προστασίας από την Τράπεζα...78 Έξυπνες Κάρτες...78 Πιστοποίηση δυο παραγόντων και ΡΚΙ...79 Α.υδΒ...79 Β.Έξυπνες Κάρτες και ψηφιακά πιστοποιητικά...79 Ενέργειες Χρηστών... Εκπαίδευση και Πληροφόρηση...80 Προληπτικές ενέργειες...^6 Α. Προληπτικές ενέργειες Χρήστη... 81 Παρουσίαση και ανάλυση αποτελεσμάτων ερευνάς...82
ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ Ε-ΒΑΝΚΙΝΟ Εισαγωγή: Με τον ορό ηλεκτρονική τραπεζική εννοούμε όλες τις δυνατές συναλλαγές μιας τράπεζας που τελούνται με χρήση ηλεκτρονικών μέσων κυρίως μέσο3 διαδικτύου αλλά και μέσω ΥΡΝε, ϊηΐοτηώ, Εχΐτπηεί, σταθερού και κινητού τηλεφώνου και δεν απαιτούν την φυσική παρουσία του πελάτη σε κατάστημα της τράπεζας Είδη 6-ΐ3 3η1όη : 1) ίηΐ6γηεί δαηρΐημ (Τραπεζική μέσω διαδικτύου) 2) ρ1ιοη6 ύαπμημ (Τραπεζική μέσω τηλεφώνου) 3) ηιοϊ)ί1ε ύ^ηρίημ (Τραπεζική μέσω κινητού) Α.ΐηΙεΓπεΙ 1ΐ3η1νΐη : Πραγματοποιείται κατά βάση μέσω του διαδικτύου. Ενας χρηστής χρειάζεται απαραίτητα να διαθέτει ηλεκτρονικό υπολογιστή και σύνδεση στο ίηίετηεί.ωστόσο λόγω αυξημένης ασφαλείας που διέπουν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται και προμήθεια εττιπλέον συσκευών ασφαλείας όπως για παράδειγμα έξυπνοι αναγνώστες, ή εγκατάσταση ειδικού λογισμικού ασφαλείας όπως ψηφιακού ππστοποιητικού τα οποία παρέχουν οι τράπεζες στους πελάτες τους. Μέσω του ίηΐοτηεί 1)3.ηΕίη ο πελάτης μιας τράπεζας έχει σχεδόν όλη την γκάμα των τραπεζικών συναλλαγών και της πληροφόρησης που χρειάζεται. Β.ρΗοηε 1ιαη1άη : ΧορρΚεται σε 2 κατηγορίες: Αυτές που διεκπεραιώνονται απο πράκτορες τηλεφωνικού κέντρου και Αυτές που διεκπεραιώνονται αυτόματα μέσω συστημάτων αναγνώρισης φωνής Στην πρώτη περίπτωση ο πελάτης εττικοινωνεί φωνητικά με πράκτορα της τράπεζας και του μεταβιβάζει τα αιτήματα του. Στην δεύτερη περίπτωση ο πελάτης διεκπεραιωνει τις συναλλαγές του χωρίς την ενδιάμεση παρεμβολή πράκτορα. Ολη η διαδικασία είναι αυτοματοποιημένη και ο πελάτης απαντά στα φωνητικά μηνύματα που ακούει στο τηλέφωνο του. Γ.πιοΙίΠε ΐ33ηΜη : Το ιηούΐΐε ύ&ηεϊημ δεν έχει ακόμα εδραιωθεί σε σχέση με το ίηΐεηιώ και το ριιοηε ύειπ-λΐπμ Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται διαφέρουν σε αρκετες περιπτώσεις απο αυτές του ϊηίετηεΐ ύ&πείημ.τελευταία εισήχθη στην χωρά μας και το Ι-ηιοάε το οποίο επιχειρούν να εκμεταλλευτούν και οι τράπεζες. Συναλλαγές μέσοι κινητών δεν προσφέρουν σήμερα όλες οι ελληνικές τράπεζες που έχουν υπηρεσίες ε-1) ΐη1<ϊη.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Το 6-ΐ33η1άη στην Ελλάδα: Η πρώτη Τράπεζα που ανέπτυξε και διάθεσε ε-ΐ3&η1άη στην Ελλάδα ήταν η ΕΓΝΑΤΙΑ τράπεζα το 1997.Η αρχική του μορφή περιλάμβανε πληροφορικές συναλλαγές όπως ερώτηση υπολοίπου, ιηΐηί δίαΐεηιοηΐ λογαριασμών και μεταφορές κεφαλαίων εντός τράπεζας. Το 2000 η τράπεζα ΠΕΙΡΑΙΩΣ εισήγε την πρώτη ολοκληρωμένη πλατφόρμα ηλεκτρονικών υπηρεσιών στην ελληνική τραπεζική αγορά, με το δικό της όγ&ηό ηετηε ν/ινβανκ. Έκτοτε όλοι οι εγχώριοι τραπεζικοί οργανισμοί εισήγαγαν πλατφόρμες ε-ι)&ηειη για την εξυπηρέτηση των πελατών τους οι οποίες παρέχουν όλες τις σύγχρονες ευκολίες όπως πληροφοριακές συναλλαγές, μεταφορές κεφαλαίων εντός και εκτός Ελλάδος, διαφορών ειδών πληρωμές, χρηματιστηριακές συναλλαγές, αγοραπωλησίες κ.α. Αναλυτική λίστα με ό)χς τις εγχώριες τράπεζες που παρέχουν υπηρεσίες ε-ιιαημη : ΑΕΡΗΑ ΒΑΝΚ ΑδΡΙδ ΒΑΝΚ ΩΙΤΙ ΒΑΝΚ ΕΡΟ-ΕΠΚΟΒΑΝΚ ΕΚΟΑδΙΑδ ΡΙΚδΤ ΒΠδΙΝΕδδ ΒΑΝΚ ΗδΒΕ ΗΥΡΟ ΥΕΚΕΙΝδΒΑΝΚ ΝΟΥΑΒΑΝΚ ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΑΑΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΑΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΑΝΕΛΑΗΝΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ νανν/.&ιριια.μτ νανλν,&δρίδό&ηε.μτ \ννν\ν.οίΐϊί)&ηι: μτ νανλν.ουτοόαηρ.μτ νανλν.ίτρ.μτ ΛννΑν.Ιΐδόν.μτ \νλ ν\ν.1ΐιΐρ0ν Γ6ίηΐ)& 1ΐΕ. Γ ινναν.ηον&ό&ηε.μτ νλνλν.εμηεΐϊ&ό&ηρ.κτ νανλν ί1ιηίεί.μΐ' νλνλν.ιιειιοηϊοό&ηρ.μτ νανν/.οηιροΐ'ίιά. ίΐτ ινναν.ιαίιά.ετ \νλννν Ρ ΐη ΐ1ίηί&ί)3-η1<. ει ννναν.όαιτιροιονριίΐε.ετ \νναν.ν/ίηί)αη1<..6τ
Το 6-ΐ33ηΙάη διεθνώς: Η πρώτη οηΐίηο τραπεζική υπηρεσία εμφανίστηκε το 1990 από την ν/οΐΐε Ρατ ο ΒίΐηΡ που έχει την έδρα της στην Καλιφορνία των Η.Π.Α.Το 1993 η δίαηίοτά Ροάεταί Οτεάϊί υηίοη εισήγαγε νέα ηλεκτρονική υπηρεσία στην αγορά η οποία υπερείχε αυτών της λνοΐΐε Ρ&γ ο ΒαηΡ και της Βιιηΐί ο ί Αιτιεποα και πρόσφερε και εγχρήματες συναλλαγές. Τον πρώτο μηνά του ΟυΟηΙίηε (όπως ονομαζόταν) πραγματοποιηθήκαν συνολικά 4 συναλλαγές. Ωστόσο η πρώτη τράπεζα στον κόσμο που παρείχε υπηρεσίες μέσω ϊηίετηεΐ είναι και πάλι η ν/ε1ΐ3 Ρ&Γ ο Β&ηΡ τον Μάιο του 1994. Επέτρεπε στους χρηστές μονό να βλέπουν τους λογαριασμούς τους.σημερα η ν/ε1ΐ5 Ρ&τ ο ΒαηΡ είναι από τους ηγέτες στην παγκόσμια αγορά του ε-1)&ιιρϊη. ΡΙ δεευπίγ Ρίτδί ΝεΐλνοιΡ ΒαηΡ είναι η πρώτη τράπεζα που παρουσίασε ένα πλήρως?^ιτουργικό περιβάλλον ίηίεπιεί όίΐη1άη τον Οκτώβριο του 1994.Σε σύγκριση με την λυειιε Ρ&Γ ο Β&ηΡ οι χρηστές της μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στους λογαριασμούς τους αλλά και να μεταφέρουν χρήματα. Το 1999 η Νεΐ.ΐ)@,ηΡ έγινε η πρώτη κερδοφόρος τράπεζα του διαδικτύου ΝεΤύάήηΡ αποτέλεσε τράπεζα με παρουσία μονό στο διαδίκτυο.δεν είχε παρουσία με δίκτυο καταστημάτων. Την πρώτη της χρονιά άνοιξε 54.000 λογαριασμούς πελατών στις Η.Π.Α και σε 20 άλλες χώρες. (Βασίλης Γ.Αγγελής.,Η βίβλος του ο-1»&η1άη,εκδόσεις Ν έω ντ εχνολογίω ν,α θήνα,2005, Σ ελίδες 53,71-73.)
τ ο β-1}3η1ίίη ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΗ
ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ 6-Γ3η1άη Προΐ)ποθέσεις εγγραφή Ον απαραίτητες προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι: Ο χρηστής να είναι πελάτης της τράπεζας δηλαδή να διατηρεί τραπεζικό λογαριασμό σε αυτή. Εξαιρέσεις αποτελούν μέχρι σήμερα υπηρεσίες που έχουν να κάνουν με ηλεκτρονικό εμπόριο. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι ο χρηστής μπορεί να πραγματοποιεί ηλεκτρονικές πληρωμές με χρήση τηστωτικής κάρτας ή αποπληρωμέλ'ης κάρτας χωρίς να είναι απαραίτητα πελάτης της τράπεζας. Ο χρηστής να είναι άνω των 18 ετών Ο χρηστής να διαθέτει ηλεκτρονικό υπολογιστή που να πληροί τις ελάχιστες τεχνικές απαιτήσεις, σε υλικό και λογισμικό, που θέτει η τράπεζα, την οποία έχει επαλέξει για να πραγματοποιεί ηλεκτρονικά τις συναλλαγές του και ασφαλώς να διαθέτει σύνδεση στο διαδίκτυο. Η εγγραφή ενός χρηστή είτε αυτός χαρακτηρίζεται ως ιδιώτης είτε ως εταιρία γίνεται στην πλειοψηφια των ελληνικών τραπεζών δωρεάν. Ο πελάτης μπορεί να συμπληρώσει και να αποστείλει την αίτηση εγγραφής με ηλεκτρονικά μέσα ωστόσο είναι απαραίτητη η επίσκεψη σε ένα κατάστημα της τράπεζας για να υπογράψει την αίτηση του.μετα από ^ μερικές μέρες ο χρηστής θα παραλαμβάνει το όνομα χρηστή και τον προσωτηκό κωδικό αναγνώρισης. Διαδικαστικές Απαιτήσεις; Εκτός από την αίτηση εγγραφής ο πελάτης πρέπει να υπογράψει και μια σύμβαση παροχής υπηρεσιών μέσω διαδικτύου.σε αρκετές τράπεζες ο χρηστής προδηλώνει στην αίτηση εγγραφής τους λογαριασμούς και τις τπστωτικές κάρτες που ενδιαφέρεται να παρακολουθεί μέσω του ο-ϋ&ιι1ίίη.επίσης προδηλώνει και το είδος των πληρωμών που θα κάνει. Σε περίπτωση που ο πελάτης είναι Νομικό πρόσωπο απαιτούνται επιπλέον έγγραφα όπως εξουσιοδοτήσεις διενεργείας ηλεκτρονικών συναλλαγών και πρόσβασης σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Ο νομικός εκπρόσωπος της εταιρίας οφείλει να δηλώσει σε αίτηση τους χρηστές που θα έχει η εταιρεία και τα δικαιώματα αυτών στην διενέργεια συναλλαγών ή εναλλακτικά να δώσει έναν κεντρικό διαχειριστή που θα αναλάβει το εείιιρ των εταιρικών χρηστών. Τεχνικές Απαιτήσεις; Οι ελάχιστες τεχνικές απαιτήσεις προκειμένου να λειτουργούν χωρίς πρόβλημα οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες των τραπεζών είναι; Ηλεκτρονικός υπολογιστής με επεξεργαστή Ρ1Ι 400ΜΗζ Ανάλυση οθόνης 800x600 ΜΐοτοδοίΙ; Ιηίεπιεΐ Εχρίοιετ 5.5 και άνοι Ωστόσο οι προτεινόμενες απαιτήσεις είναι;
Ηλεκτρονικός υπολογιστής με επεξεργαστή ΡΙΙΙ όοομηζ Ανάλυση οθόνης 1024x768 ΜίοΓΟδοίΙ Ιηίοτηοΐ Εχρίοτοτ 6.0 και άνω Όλες οι τράπεζες δημοσιεύουν στα ίπΐοπιεΐ ύ&ηΐιίημ 8Ϊίε8 τούς όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με ενέργειες που απαιτούνται να γίνουν από τους χρηστές τους. Ένα αδύνατο σημείο των εϊΐεδ του ε-ύεηΐιίημ είναι οι δυσκολίες λειτουργίας που εμφανίζουν 1)Γ0 \ν8εγ8 διαφορετικούς από τον ίηίετηεΐ εχρίοτετ.επειδή οι πλειοψηφια των χρηστών χρησιμοποιεί τον ύτοίνδετ της Μίετοδοίΐ όλες οι τράπεζες σχεδιάζουν τις υπηρεσίες τους με σκοπό αυτές να έχουν την μέγιστη απόδοση σε περιβάλλον ίηίεπιεί εχρίοτετ. Ετσι οι χρηστές που χρησιμοποιούν άλλους ύτοινδετ αντιμετωττίζουν στην πλειονότητα προβλήματα στη σωστή λειτουργία των υπηρεσιών. Τρόποι Πρόσβασης: Α. Κωδικοί Χρηστών; Η πιο συνηθισμένη μέθοδος είναι η χρήση ενός ονόματος χρηστή και ενός κωδικού χρηστή. Ο συνδυασμός τους είναι τεχνική πρόσβασης πρώτου επιπέδου μεγάλη αποδοχή αυτού του είδους πρόσβασης οφείλεται στην ευκολία χρήσης της και στην προσαρμοστικότητα της στα υπάρχοντα συστήματα. Υπάρχουν 3 βασικά σημεία που συμβάλουν στην ασφάλεια των κωδικών χρήσης: 1. Μυστικότητα Κωδικών Χρηστών Η ασφάλεια που παρέχεται στα συστήματα είναι οι κωδικοί αυτοί να παραμείνουν μυστικοι.τα ραδδννογάδ εκτίθενται σε κινδύνους εξαιτίας της συμπεριφοράς των πελατών ή των τεχνικόιν που χρησιμοποιούν ύιιοιίογδ για να τα διαβάζουν όσο αυτά ταξιδεύουν στο ίηΐετηεί.για το λόγω αυτό οι κοιδικοί χρήσης οφείλουν να είναι κρυπτογραφημένοι τόσο μέσα στα αρχεία φύλαξης του όσο και όταν ταξιδεύουν μέσω ίηΐετηοΐ.οι πελάτες πρέπει να αποσυνδέονται κάθε φορά που ολοκληρώνουν τις τραπεζικές τους συναλλαγές από τον εκάστοτε δικτυακό τόπο του ε-ύίΐηείημ προτού εγκαταλείψουν τον υπολογιστή καπό τον οποίο συνδεθήκαν 2. Μέγεθος και Δου-ή Κωδικών Χρηστών: Το κατάλληλο μέγεθος και η δομή εξαρτώνται από την αξία ή την ευαισθησία των δεδομένων που προστατεύονται από τους κωδικούς χρήσης. Η δομή των ραεδίνοτάδ που απαιτεί μια αλφαριθμητική ακολουθία χαρακτήρων σε συνδυασμό με την χρήση πεζών και κεφαλαίοιν προσδίδει μια ισχυρή άμυνα απέναντι σε προγράμματα σπασίματος ρ3.δ3 ννογ(ΐ8.0 ι επιτιθέμενοι πολύ συχνά χρησιμοποιούν προγράμματα που συστηματικά δημιουργούν εκατομμύρια συνδυασμούς αλφαριθμητικών χαρακτήρων προκειμένου να μάθουν τα ραδδν/οτάδ των πελατών. 3. Συστήιιατα Ελέγχων: Όταν χρησιμοποιούνται μέτρα ασφαλείας ραδδννοκίδ οι τράπεζες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα ακόλουθά:
α)επιλογή ενός καταλλήλου μήκους κωδικού και δομής αυτού που να συνδυάζει την ευκολία απομνημόνευσης του αλλά και την μικρότερη δυνατή έκθεση του σε κλοπή. Σήμερα η συνηθισμένη πρακτική είναι η χρήση εξαψηφιων κωδικών με συνδυασμό αριθμών, γραμμάτων και ειδικών χαρακτήρων για απλά συστήματα ταστοποίησης β)περιορισμός των αυτομάτων χαρακτηριστικών ταστοποίησης. γ)κλείδωμα χρηστών μετά από ένα συγκεκριμένο αριθμό αποτυχημένων προσπαθειών πρόσβασης. δ)καθορισμός ενός καταλλήλου χρονικού διαστήματος λήξης των κωδικών για πρόσβαση σε ευαίσθητα συστήματα. ε)καθορισμός διαδικασιών για απενεργοποίηση κωδικών μετά από μεγάλη περίοδο αχρησίας τους. ζ)εφαρμογή μιας ασφαλούς διαδικασίας παραγωγής και διανομής κωδικών. η)τερματισμός σύνδεσης χρηστών μετά από ένα καθορισμένο διάστημα μη χρήσης του συστήματος. θ)καθορισμός διαδικασιών για αρχικοποίηση κωδικών και διατήρηση της εμταστευτικότητας πελάτη με προτροπή αλλαγής κωδικών σε επόμενο 1ο οη στην ε-όαηεΐη πλατφόρμα. ι)εφαρμογή ισχυρής και ασφαλούς πρόσβασης στις βάσεις δεδομένων κωδικών χρήσης. κ)παροχή οδηγιών σε πελάτες και υπαλλήλους για επιλογή (έξυπνων) κωδικών και προστασία της εμτηστευτικότητας τους λ)αποθάρρυνση χρήσης ευρύτερα διαδεδομένων αριθμών ταυτοποίησης ως κωδικών χρήσης μ)ενσωμάτωση πολύ-εττιπέδων μεθόδων πιστοποίησης για ευαίσθητα συστήματα Β.Ψηφιακά Πιστοποιητικά; Ένας τραπεζικός οργανισμός μπορεί να χρησιμοποιεί και συστήματα ΡΚΙ (Ρετδοηαΐ Κεγ Μεηίϊβοαΐίοη) για να πιστοποιεί τους πελάτες του στη χρήση των δικών του ηλεκτρονικών τραπεζικών προϊόντων Το σύστημα βασίζεται σε κρυπτογράφηση ενός δημοσίου κλειδιού στην οποία κάθε πελάτης έχει ένα ζευγάρι κλειδιών -μια μοναδική ηλεκτρονική τιμή που καλείται δημόσιο κλειδί και ένα μαθηματικά συσχετίζομε ιδιωτικό κλειδί.το δημόσιο κ}υειδί χρειάζεται σε αυτούς που απαιτούν να ττιστοποιήσουν την ταυτότητα του πελάτη.το ιδιωτικό κλειδί αποθηκεύεται στον υπολογιστή του πελάτη η σε μια ξεχωριστή συσκευή όπως μια έξυττνη κάρτα (δητατΐ 03.γ [ ).Τ ο ιδιωτικό κλειδί χρησιμοποιείται για να δημιουργήσει ενα ηλεκτρονικό αναγνωριστεί που καλείται ψηφιακή) υπογραφή και η οποία ταυτοποιεί μοναδικά τον κάτοχο του ιδιωτικού κλειδιού και μπορεί μονό να πιστοποιηθεί με το αντίστοιχο δημόσιο κλειδί. Η αρχή πιστοποιητικού (οετίίβοιιΐε αυϊίιοπίγ ΟΑ) που μπορεί να είναι η ιδία η τράπεζα ή ένας ανεξάρτητος πάροχος παίζει τον ρολό του κλειδοκράτορα συνδέοντας μια ψηφιακή υπογραφή με το ιδιαίτερο δημόσιο κλειδί και το αντίστοιχο ιδιωτικό κλειδί που ανήκει σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ή σύστημα Η αρχή πιστοποιητικού ερευνά την ταυτότητα του χρηστή συνδέοντας το ψηφιακό πιστοποιητικό με το δικό της ιδιωτικό κλειδί το οποίο είναι γνωστό ως κλειδί ρίζας. Το ΡΚΙ ελαχιστοποιεί πολλά από τα τρωτά σημεία που σχετίζονται με κωδικούς χρήσιις γιατί δεν βασίζεται σε κοινά μυστικά για την πιστοποίηση των πελατών και τα ηλεκτρονικά του αναγνωριστικά είναι δύσκολο να υποκλαπούν. Το βασικό μειονέκττιμα τους είναι η
μεγάλη πολυπλοκότητα τους και η υψηλή τιμή τους για να υλοποιηθούν από ότι τα ονόματα και οι κωδικοί χρήσης. Οι τραπεζικοί οργανισμοί όταν δημιουργούν πολιτικές και ελέγχους για το ΡΚΙ πρέπει να λαμβάνουν υπόψη: 1) Ορισμός των μεθόδων αρχικής ττιστοποίησης που είναι κατάλληλη για διαφορετικούς τύπους ττιστοποιητικών καθώς και ορισμός ελέγχων για την έκδοση ψηφιακών τηστοποιητικών και ζευγών κλειδιών. 2) Επιλογή μιας κατάλληλης περιόδου εγκυρότητας πιστοποιητικών 3) Εξασφάλιση ότι το ππστοποιητικό είναι έγκυρο με τρόπους όπως έλεγχος λίστας παραποιημένων παστοποιητικών προτού γίνουν δεκτές συναλλαγές που συνοδεύονται από το ταστοποιητικό 4) Ορισμό των περιπτώσεων για έγκριση διαγραφής πιστοποιητικού όπως υποκλοπή Ήπστοποιητικού ή κλείσιμο λογαριασμών πελάτη 5) Ενημέρωση της βάσης των μη εγκύρων πιστοποιητικών ιδεατά σε πραγματικό χρόνο 6) Εδραίωση σκληρών μέτρων για την ασφάλεια του κλειδιού ρίζας συμπεριλαμβανομένης και της περιορισμένης φυσικής πρόσβασης σε αυτό 7) Συχνή ανασκόπηση των αναφορών εξαιρέσεων και της δραστηριότητας του συστήματος από υπαλλήλους της αρχής ταστοποίησης ώστε να ανιχνευθούν και μη εγκεκριμένες δραστηριότητες 8) Διενέργεια συχνών ελέγχων για την εξασφάλιση ότι όλο το σύστημα είναι σε αρίστη κατάσταση, τα μεγέθη των δημοσίων και ιδιωακών κλειδιών είναι τα καταλληλα και οι διαδικασίες που ακολουθούνται είναι σύμφωνες με αυτές της αρχής ταστοποίησης. Γ. ΤοΙίεη»; Η χρήση ενός ΐοΕεη αντιπροσωπεύει την ταστοποίηση χρησιμοποιώντας κάα που ο χρηστής έχει στην κατοχή του. Συνήθως το ίοιίεη είναι συσκευή που χρησιμοποιεί διαδικασία ταστοποίησης 2 εταπέδων συμπληρωμένη από ένα κωδικό χρήσης ως πρώτο εττίπεδο. Η διαδικασία ταστοποίησης δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς να είναι παρούσα η συσκευή. Τα σταακά ρ 3.δ3\νοπΐ5 ή οι βιομετρικοί αναγνωριστείς που χρησιμοποιούνται για την ενεργοποίηση του ίοιίεπ προσφέρουν τοπική ταυτοποίηση στην ίδια την συσκευή. Αυτή η διαδικασία βοηθά στην αποφυγή μετάδοσης κοινών μυστικών πάνω σε ανοικτά δίκτυα όπως το ϊηΐεπιεί. Μερικές φυσικές συσκευές σχεδιάζονται μονό για να κρατούν την πληροφορία ταστοποίησης ενώ άλλες είναι ικανές για πρόσβαση πληροφορίας από βάση δεδομένων. ΤοΕεηδ που ενσωματώνουν εΐιίρδ σε κάρτες είναι γνωστά ως έξυτινες κάρτες. Τα ΐοΕεπδ που παράγουν ραδεννοτάδ προσφέρουν μια αποτελεσματική άμυνα απέναντι στην ανίχνευση κωδικών, επειδή παράγουν ένα νέο ρ&δδλνοτά σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα (οηε ίΐτηε ρ3,δδ\νογ(ΐ3-ογρ)ή παρέχουν ένα μοναδικό κωδικό χρήσης σε απάντηση ενός μνήματος απόκρισης από την τράπεζα. Τα οηε ίϊιηε ραδδίνοιάδ χρησιμοποιούνται από μεγάλο αριθμό τραπεζικών οργανισμών για την πιστοποίηση κυρίως εταιρικών πελατών. Κίαθως το κοστος των ΐοΐίεπδ μειώνεται σταδιακα οι τράπεζες πιθανα να επιλέξουν την προμήθεια και των ιδιοοτών πελατών με αυτές τις συσκευές συνδυάζοντας την με ανταλλαγή των ΐοΡεηδ που δοθήκαν σε εταιρικούς πελάτες με ίορεπδ πολλών εφαρμογών. Επιπλέον αποθηκεύοντας ιδιωτικά κλειδιά σε ΐοΡεηδ αντί στον σκληρό δίσκο
του υπολογιστή αποτρέπεται η πρόσβαση μη εγκεκριμέχ^ων χρηστών στον υπολογιστή του πελάτη με σκοπό την αντιγραφή των κρυπτογραφημένων κλειδιών χωρίς να έχει γνώση ο χρηστής,,, Όταν μια τράπεζα χρησιμοποιεί πιστοποίηση βασισμένη σε ίοκοηε λαμβάνει υποψη της τα ακόλουθά: 1) Εκπαίδευση των πελατών της ώστε να αντιληφθούν την ευθηνή τους για την ασφαλή κατοχή ίοεεηε ή έξυπνων καρτών περιλαμβάνοντας συμφωνίες και κανόνες για την χρήση την προστασία και την αντικατάσταση τους. 2) Σχεδιασμών και υλοποίηση ασφαλούς διαδικασίας για την παραλαβή και την διανομή των ΐοΕεηε. 3) Διασφάλιση ότι η διαδικασία τηστοποίησης 2 επιπέδων με χρήση ίοεεηε ελαχιστοποιεί τον αριθμό των προσπαθειών εισόδου που μπορεί να πραγματοποιήσει ο πελάτης κατά την διαδικασία πρόσβασης. 4) Επιλογή ενός καταλλήλου χρόνου λήξης και αντικατάστασης των συσκευών που κατέχουν οι πελάτες. Δ. Βιομετρική: Ο βιομετρικός αναγνωριστης αντιπροσωπεύει την πιστοποίηση χρησιμοποιώντας κάτι που ο χρηστής είναι και μπορεί να δημιουργηθεί από πηγές όπως η φωνή του πελάτη τα δακτυλικά του αποτυπώματα την γεωμετρία της παλάμης του ή του προσώπου του την ίριδα του ματιού του ή την υπογραφή του. Αν και δεν χρησιμοποιούνται πολύ από τραπεζικούς οργανισμούς για την πιστοποίηση των πελατών τους, οι βιομετρικοί αναγνωριστες χρησιμεύουν σε ορισμένες περιπτώσεις για τον έλεγχο φυσικής πρόσβασης. Ένα παράδειγμα βιομετρικής για την τηστοποίηση πελατών είναι τα ΑΤΜε που σχεδιαστήκαν και υλοποιηθήκαν με τεχνολογίες ανίχνευσης της ίριδας του ματιού. Μειονεκτή ιτατα: 1) Εισάγοντας μια μέθοδο βιομετρικής αναγνώρισης απαιτείται η φυσικί] επικοινωνία με κάθε πελάτη για την αρχικοποίηση του φυσικού του χαρακτηριστικού. Αυτή η διαδικασία αυξάνει τα κόστη εφαρμογής μιας τέτοιας λύσης, σε αντίθεση με ένα σύστημα που στηρίζεται σε ρπεεννοτά ή ρϊη οπού απαιτείται επικοινωνία με τον πελάτη μονό μια φορά για την αρχικοποίηση των λογαριασμών του 2) ΕΙ χρήση βιομετρικών μεθόδων μπορεί να απαιτεί οι πελάτες να δίνουν αρκετά δείγματα στην διάρκεια του χρόνου. Εττίσης πολύ ττιθανό μερικοί πελάτες να μην μπορούν να παράγουν ένα μοναδικό βιομετρικό αναγνωριστη λόγω ειδικών αναγκών η ιδιαιτέρων φυσικών χαρακτηριστικών 3) Ακόμα σε περιπτώσεις που ο πελάτης είναι ικανός να δώσει ένα βιομετρικό αναγνωριστη υπάρχουν φορές που ο βιομετρικός αναγχ'ωριστείς δεν μπορεί να ταυτοποίηση τον πελάτη. Για παράδειγμα αν ένας πελάτης έχει κρυολόγημα ή φαρυγγίτιδα η αναγνώριση φωνής μπορεί εσφαλμένα να μην επιτρέψει την είσοδο του στα τραπεζικά συστήματα. Οι τραπεζικοί οργανισμοί πρέπει να διερευνήσουν και τις νομικές πτυχές εφαρμογής τέτοιοιν μεθόδο^ν. Για παράδειγμα αρκετοί πελάτες μπορεί να διαμαρτυρηθούν στην λήψη
δακτυλικών αποτυπωμάτων ότι παραμένει την κείμενη νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων Όταν δημιουργούνται συστήματα τηστοποίησης βασισμένα στην βιομετρική πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθά; 1) Σχεδιασμός συστημάτων που κρυπτογραφούν τους βιομετρικούς αναγνωριστες τόσο στο αποθηκευτικό μέσο που καταγράφονται, όσο και κατά την διάρκεια της μετάδοσης. 2) Σχεδιασμός και υλοποίηση ασφαλούς διαδικασίας για την λήψη των βιομετρικών αναγνωριστικών 3) Περιορισμός του αριθμού αποτυχημένων προσπαθειών εισόδου από την πλευρά του πελάτη. (Γλύκας Μ.,Στρατηγική ηλεκτρονικού επιχειρείν χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων,εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα,Αθήνα,2004,Σελίδες 62-68.) Δυνατότητες του 6-1)αη1άη Ιη ίο Γ η εί Β 3π1άη Το ϊηίογηεί ύ&ηλϊημ αποτελεί τη ναυαρχίδα του ε-ύαημημ όσον αφορά την ποικιλία των υπηρεσιών που προσφέρει. Οι υπηρεσίες αυτές χωρίζονται σε 4 κατιιγορίες. Α.Οικονομικές Συναλλαγές: Οι οικονομικές συναλλαγές καλύπτουν όλη την γκάμα των συναλλαγών που μπορεί να κάνει ο συναλλασσόμενος και σε ταμείο της τράπεζας. Τέτοιες συναλλαγές είναι. 1. Μεταφορές εντός τοάπεήας: Μεταφορές σε λογαριασμό Ιδίου: Στις περισσότερες περιπτώσεις οι μεταφορές εντός τράπεζας εκτελούνται οη-ΐΐηε. Ο χρηστής επιλεγεί τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης και τον τραπεζικό λογαριασμό πίστωσης. Ακολούθως πληκτρολογεί το ποσό που θέλει να μεταφέρει και την ημερομηνία που ετπ,θυμεί να γίνει η πληρωμή. Οταν η ημερομηνία είναι η τρέχουσα η συναλλαγή εκτελείται άμεσα. Η π?υειοψηφια των τραπεζών δίνει την δυνατότητα στους χρηστές του ϊηίεπιοί; ύαηλίημ να ορίζουν και περιοδικές μεταφορές σε συγκεκριμένη ημέρα κάθε μηνά. Οι εντολές αυτές επιτρέπουν στον χρηστή να διενεργεί την ιδία συναλλαγή κάθε μηνά χωρίς να χρήζεται να ετασκέπτεται το είΐε. Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρηστής είναι ένας κωδικός εττιβεβαίωσης της συναλλαγής. Στην συνέχεια επιλέγει την εντολή «ΕΚΤΕΛΕΣΗ» Η παρακολούθηση του 5ί 3,ΐιΐ3 των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή επιλογή «κατάσταση εντολών» Μεταφορές σε λογαριασμό Τρίτου: Η διαδικασία στις Μεταφορές σε λογαριασμό Τρίτου είναι η ιδία όπως και στις Μεταφορές σε λογαριασμό Ιδίου. 2. Εμβάσιιατα Εσοιτεοικού:
Η πλειοψηφια των εμβασμάτων εσωτερικού σε νόμισμα ευρώ διεκπεραιώνεται μέσω του διατραπεζικού συστήματος ΟΙΑ8ΤΚΑΝ8ΡΕΚ.Τα εμβάσματα που διεκπεραιώνονται μέσω ϋιαδτεαν8ρεκ εκτελούνται το αργότερα την επόμενη εργάσιμη. Εμβάσματα που αποστέλλονται σε τράπεζες που δεν μετέχουν στο ΟΙΑ8ΤΚΑΝ8ΡΕΚ ή που αφορούν νόμισμα διάφορο του ευρώ αποστέλλονται με την μορφή 8\νΐΡΤ και συνήθως εκτελούνται μετά την πάροδο 2 εργασίμων ημερών. Για την αποστολή εμβάσματος ο χρηστής εττιλεγεί τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης. Στη συνέχεια ο χρηστής εττιλέγει την τράπεζα δικαιούχου από ένα σύνθετο πεδίο που περιέχει όλες τις τράπεζες εσωτερικού. Έπειτα ο πελάτης καλείται να πληκτρολογήσει τον αριθμό του λογαριασμού του δικαιούχου. Επόμενο στοιχειό που καταχωρεί είναι η επωνυμία του δικαιούχου. Ακόλουθος ο πελάτης πληκτρολογεί το ποσό που θέλει να μεταφέρει την αιτιολογία και ετηλεγεί τον υπόχρεο εξόδων από ένα σύνθετο πεδίο. Ο υπόχρεος εξόδων λαμβάνει 3 διακριτές τιμές: Έξοδα παραλήπτη - ΒΕΝ Έξοδα αποστολέα - Ο υκ Αμφότεροι - 8ΗΑ Έτσι σε περίπτωση που ο χρηστής εττιθυμεί να στείλει ακέραιο το ποσό στον δικαιούχο πρέπει να εττιλέξει Ο υκ και να χρεωθεί εξ ολοκλήρου τα έξοδα. Σε διαφορετική περίπτωση ο παραλήπτης θα λάβει ποσό μικρότερο του υποστελλομένου λόγω των εξόδων που θα κράτηση η τράπεζα. Στην συνεχεία ο χρηστής πληκτρολογεί την ημερομηνία που εττιθυμεί να γίνει η πληρωμή Η π^υειοψηφια των τραπεζών δίνει την δυνατότητα στους χρηστές του ίηΐοπιοί Ρ&η1ίίη να ορίζουν και περιοδικές μεταφορές σε συγκεκριμένη ημέρα κάθε μηνά. Οι εντολές αυτές εττιτρέπουν στον χρηστή να διενεργεί την ιδία συναλλαγή κάθε μηνά χωρίς να χρήζεται να ετπσκέπτεται το δίίο. Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρηστής είναι ένας κωδικός εταβεβαίωσης της συναλλαγής Τέλος ετηλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΑΕΣΗ» Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του δΐαΐιΐδ των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή ετηλογή «κατάσταση εντολών» 3. Ειιβάσιιατα Ε ωτερικού: Εμβάσματα που αποστέλλονται σε τράπεζες εξωτερικού αποστέλλονται με την μορφή δλνιρτ και συνήθως εκτελούνται μετά την πάροδο αρκετών εργασίμων ημερών Η διαδικασία είναι η ιδία όπως και στα εμβάσματα εσωτερικού Η μονή διαφορά είναι ότι στα εμβάσματα εξωτερικού επιλεγείς το νόμισμα της μεταφοράς. 4. Πλπρωιιές Δανείων: Η πληροιμή δανείου είναι ουσιαστικά συναλλαγή μεταφοράς εντός τράπεζας και όπως στις λοιπές των περιπτώσεων μεταφορών εντός τράπεζας εκτελείται οη-ΐίηε (άμεσα). Ο χρηστής επιλεγεί τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης και τον λογαριασμό δανείου. Ακολούθως πληκτρολογεί το ποσό που θέλει να μεταφέρει για την πληρωμή της δόσης του δανείου καθώς και την ημερομηνία που επιθυμεί να γίνει η πληρωμή. Η πλειοψηφια των τραπεζών δίνει την δυνατότητα στους χρηστές του ίηίετηοί ί)&η1<.ϊη να ορίζουν και
περιοδικές μεταφορές σε συγκεκριμένη ημέρα κάθε μηνά. Οι εντολές αυτές ετπτρέπουν στον χρηστή να διενεργεί την ιδία συναλλαγή κάθε μηνά χωρίς να χρήζεται να επισκέπτεται το δίΐε. Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρηστής είναι ένας κωδικός επιβεβαίωσης της συναλλαγής. Τέλος εππλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΛΕΣΗ» Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του εί^ΐιιε των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή εππλογή «κατάσταση εντολών» 5. Πλυοωιιέε Πιστωτικών Καρτών: Οι πληρωμές τηστωτικών καρτών διακρίνονται σε 3 κατηγορίες: Πληρωμή ππστωτικής κάρτας ιδίου; Οι πληρωμές τηστωτικών καρτών ιδίου γίνονται αυθημερόν. Ο χρηστής επιλεγεί τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης και τον αριθμό της πιστωτικής κάρτας που επιθυμεί να πληρώσει. Ακολούθως ο πελάτης πληκτρολογεί το ποσό που θέλει να μεταφέρει για την πληρωμή της ταστωτικής του κάρτας και την ημερομηνία που επιθυμεί να γίνει η πληρωμή να εττισκέπτεται το είίο. Η πλειοψηφια των τραπεζών δίνει την δυνατότητα στους χρηστές του ίπΐοτηοΐ όειηειη να ορίζουν και περιοδικές μεταφορές σε συγκεκριμένη ημέρα κάθε μήνα. Οι εντολές αυτές ετπτρέπουν στον χρηστή να διενεργεί την ιδία συναλλαγή κάθε μηνά χωρίς να χρειάζεται να ετασκέπτεται το είΐο.το τελευταίο που καταχωρεί ο χρηστής είναι ένας κωδικός επιβεβαίωσης της συναλλαγής. Τέλος επιλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΛΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του 5ΐ&ΐιΐ5 των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή επιλογή «κατάσταση εντολών» Πληρωμή τηστωτικής κάρτας τρίτου Οι πληρωμές τηστωτικών καρτών τρίτου γίνονται με την ιδία διαδικασία όπως στις πληρωμές τηστωτικών καρτών ιδίου. Πληρωμή τηστωτικών καρτών άλλης τράπεζας Οι πληρωμές τηστωτικών καρτών άλλης τράπεζας διεκπαιρεώνονται μέσω ΟΙΑδΤΚΑΝ8ΡΕΚ και γίνονται με την ιδία διαδικασία όπως στις πληρωμές πιστωτικών καρτών ιδίου και τρίτου. Η διαφορά εδώ είναι ότι πρέπει να επιλέξεις την τράπεζα του δικαιούχου. 6. Πληρωιιέ^ Δτιιιοσίου: Οι περισσότερες εξ αυτών διεκπαιρεώνονται μέσω ΟΙΑδΟΕΒΙΤ.Οι πληρωμές δημοσίου έχουν συμπλήρωση το πακέτο των ηλεκτρονικών πληρωμών καθιστώντας το πολύ ελκυστικό για αρκετές ομάδες επαγγελματιοόν στην χωρά μας. Η πληρωμή του Φόρου Προστιθεμένης Αξίας (Φ.Π.Α.) γίνεται αποκλειστικά μέσω τραπεζών. Ο υπόχρεος πρέπει πρώτα να έχει κάνει την περιοδική δήλωση Φ.Π.Α. μέσω του ισοτόπου \ν \ν Λ ν.ΐ3.χ ί5π ο ΐ.μ Γ του Υπουργείου Οικονομικών και στην συνεχεία να τελέσει την αντίστοιχη πληρωμή στην τράπεζα. Σε περίπτωση που δεν έχει γίνει δήλωση στο ία χ ίε η ε ί, η πληρωμή Φ.Π.Α επιστρέφεται στον οφειλέτη. Για την πληρωμή Φ.Π.Α.,ο χρήστης επιλεγεί τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης. Στην συνεχεία πληκτρολογεί τον αριθμό του Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ)του υπόχρεου. Έπειτα ο πελάτης καλείται να πληκτρολογήσει την αιτιολογία της πληριομής, για παράδειγμα «Φ.Π.Α.» μηνός Ιανουαρίου. 12
Ακολούθως ο πελάτης πληκτρολογεί το ποσό που θέλεν να πληρώσει και την ημερομηνία που ετηθυμεί να γίνει η πληρωμή Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρηστής είναι ένας κωδικός ετηβεβαίωσης της συναλλαγής. Τέλος ετηλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΛΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του είίΐίιΐβ των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή ετηλογή «κατάσταση εντολών» Καθώς έχει αποδειχθεί και από έρευνες στο ε-ύ&πείημ η πληρωμή του Φ.Π.Α όπως και αυτή του Ι.Κ.Α είναι από τις πλέον δημοφιλείς. Για το λογο αυτό αρκετές τράπεζες προσθέσανε ετηπλέον λειτουργικότητα: α)έχουν θέσει στην ευχέρεια του πελάτη τους να δεσμεύσει αν επιθυμεί το ποσό της πληρωμής την ημέρα που καταχωρεί την εντολή πληρωμής ώστε να είναι βέβαιος ότι η πληρωμή του θα εκτελεστεί κανονικά. Αν ο χρήστης εττιλέξει δέσμευση ποσού, τότε το ποσό της εντολής δεσμεύεται έντοκα στον τραπεζικό του λογαριασμό, μέχρι την ημερομηνία πληρωμής. Σε άλλη περίπτωση ο χρήστης οφείλει να έχει επαρκές διαθέσιμο υπόλοιπο την ημερομηνία πληρωμής, αλλιώς η εντολή του δεν εκτελείται β) Έχουν εισάγει την έννοια της μαζικής πληρωμής. Ο λόγος είναι ότι στην συγκεκριμένη συναλλαγή καταχωρούν πολλοί λογιστές για λογαριασμό πελατών τους. Για να μην υποχρεώνεται ένας τέτοιος χρηστής να καταχωρεί κάθε φορά διαφορετική εντολή συμπληρώνοντας εκ νέου όλα τα πεδία της. Ο χρηστής καταχωρεί Α.Φ.Μ αιτιολογία και ποσό για τον πρώτο υπόχρεο και επιλεγεί «προσθήκη» Κατόττιν εισάγει και πάλι τα ιδία πεδία για την πληρωμή του Φ.Π.Α του δευτέρου υπόχρεου και ετπλεγεί «προσθήκη» κ.ο.κ Τέλος εταλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΛΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του δίαΐιιε των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή εττιλογή «κατάσταση εντολών» Εργοδοτικές Εισφορές Ι.Κ.Α: Για την πληρωμή Ι.Κ.Α ο χρηστής επιλεγεί τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης. Στην συνεχεία πληκτρολογεί τον αριθμό του Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ)του υπόχρεου.μετα ο χρήστης πληκτρολογεί τον αριθμό του Μητρώου εργοδότη (ΑΜΕ) του υπόχρεου. Έπειτα ο πελάτης καλείται να πληκτρολογήσει την αιτιολογία της πληρωμής, για παράδειγμα «εισφορές» μηνός Ιανουαρίου Στην συνεχεία ο χρήστης επιλέγει την μισθολογική περίοδο που αφορά οφειλή.η μισθολογική περίοδος χωρίζεται σε 2 πεδια.στο πρώτο πεδίο εταλέγεται ο μηνάς της οφειλής ή δώρο Χριστουγέννων δώρο Πάσχα ανάλογα αν η εισφορά αφορά τις 2 αυτές κατηγορίες Στο δεύτερο πεδίο επιλέγεται το έτος. Ακόλουθος ο πελάτης πληκτρολογεί το ποσό που θέλει να πληρώσει την ημερομηνία που επιθυμεί να γίνει η πληρωμή. Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρήστης είναι ένας κωδικός επιβεβαίωσης της συναλλαγής. Τέλος ετηλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΛΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του 5ί&ίιΐ5 των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχοτριστή επιλογή «κατάσταση εντολών» Η εντολή πληρωμής Ι.Κ.Α είναι από τις πλέον δημοφιλεις.για αυτό το λογο αρκετές τράπεζες προσθέσανε ετηπλέον λειτουργικότητα: α)έχουν θέσει στην ευχέρεια του πελάτη τους να δεσμεύσει αν επιθυμεί το ποσό της πληρωμής την ημέρα που καταχωρεί την εντολή πληρωμής ώστε να είναι βέβαιος ότι η 13
πληρωμή του θα εκτελεστεί κανονικά.αν ο χρηστής ετηλέξει δέσμευση ποσού, τότε το ποσό της εντολής δεσμεύεται έντοκα στον τραπεζικό του λογαριασμό, μέχρι την ημερομηνία πληρωμης.σε άλλη περίπτωση ο χρήστης οφείλει να έχει επαρκές διαθέσιμο υπόλοιπο την ημερομηνία πληρωμής, αλλιώς η εντολή του δεν εκτελείται β) Έχουν εισάγει την έννοια της μαζικής πληρωμής. Ο λόγος είναι ότι στην συγκεκριμένη συναλλαγή καταχωρούν πολλοί λογιστές για λογαριασμό πελατών τους Για να μην υποχρεώνεται ένας τέτοιος χρηστής να καταχωρεί κάθε φορά διαφορετική εντολή συμπληρώνοντας εκ νέου όλα τα πεδία της. Ο χρήστης καταχωρεί Α.Φ.Μ, Α.Μ.Ε, αιτιολογία, μισθολογική περίοδο και ποσό για τον πρώτο υπόχρεο και επαλεγεί «προσθήκη» Κατόπιν εισάγει και πάλι τα ιδία πεδία για την πληρωμή του Ι.Κ.Α του δευτέρου υπόχρεου και επιλεγεί «προσθήκη» κ.ο.κ Τέλος επιλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΑΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του δΐώυδ των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή ετηλογή «κατάσταση εντολών» Ασφαλιστικές Εισφορές ΤΕΒΕ: Για την πληρωμή ΤΕΒΕ ο χρήστης ετηλέγει τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης Στην συνεχεία πληκτρολογεί τον κωδικό εντολής πληρωμής που αναγράφεται στο ειδοποιητήριο που λαμβάνει από το Ασφαλιστικό Ταμείο. Ακολούθως ο πελάτης πληκτρολογεί το ποσό που θέλει να πληρώσει και την ημερομηνία που εταθυμεί να γίνει η πληρωμή Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρήστης είναι ένας κωδικός εταβεβαίωσης της συναλλαγής. Τέλος εττιλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΑΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του δί&ίιΐδ των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή ετηλογή «κατάσταση εντολών» Η πληρωμή ΤΕΒΕ μπορεί να πραγματοποιηθεί εναλλακτικά και με ανάθεση άμεσης χρέοισης στην τράπεζα που είναι γνοιστή ως παγία εντολή.για την παγία εντολή ο χρήστης πληκτρολογεί τον κωδικό ανάθεσης για παγία εντολή αντί του κωδικού εντολής πληρωμής. Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρήστης είναι ένας κωδικός επιβεβαίωσης της συναλλαγής. Τέλος ετηλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΑΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του δί&ίιΐδ των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή επιλογή «κατάσταση εντολών» Από την στιγμή που ο υπόχρεος λάβει ειδοποιητήριο στο οποίο αναγράφεται ότι ο λογαριασμός του εξοφλείται μέσω τραπέζης τότε την καταληκτική ημερομηνία που αναφέρεται σε αυτόν χρεώνεται ο τραπεζικός του λογαριασμός με το ποσό της οφειλής Είσπραξη Φόρου Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων Για την πληρωμή αυτή ο χρήστης επιλεγεί τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης. Στην συνεχεία πληκτρολογεί τον κωδικό λογαριασμού που αναγράφεται στο εκκαθαριστικό σημείοιμα που λαμβάνει από το Υπουργείο Οικονομικών. Ο χρήστης έχει 2 επιλογές για την πληροιμη.ειτε να πληρώσει ολόκληρο το ποσό οπότε πληκτρολογεί τον κωδικό που βρίσκεται μετά την ένδειξη «Ο» στο εκκαθαριστικό είτε να πληρώσει δόση της οφειλής του οπότε πληκτρολογεί τον κωδικό που βρίσκεται μετά την ένδειξη «Δ» στο εκκαθαριστικό.ακολουθοις στο πεδίο ποσό εμφανίζεται αυτόματα το ποσό της οφειλής το οποίο προκύπτει μέσω αλγορίθμου από τον κωδικό λογαριασμού και ο χρηστής πληκτρολογεί την ημερομηνία που επιθυμεί να γίνει η πληρωμή. Το τελευταίο που
Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρήστης είναι ένας κωδικός επιβεβαίωσης της συναλλαγής. Τέλος ετηλεγεί την εντολή «ΕΚΤΕΛΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του Βΐαίιΐδ των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή εταλογή «κατάσταση εντολών» Τέλη Κυκλοφορίας Η πληρωμή τελών κυκλοφορίας πραγματοποιείται το τελευταίο δίμηνο κάθε έτους Ο χρήστης ετηλέγει τον τραπεζικό λογαριασμό χρέωσης Στην συνεχεία πληκτρολογεί τον αριθμό ειδοποιητηρίου που αναγράφεται στο ειδοποιητήριο που λαμβάνει από το Υπουργείο Οικονομικών Ακολούθως στο πεδίο ποσό εμφανίζεται αυτόματα το ποσό της οφειλής το οποίο προκύπτει μέσω αλγορίθμου από τον αριθμό ειδοποιητηρίου και ο χρήστης πληκτρολογεί την ημερομηνία που επιθυμεί να γίνει η πληρωμή. Στην συγκεκριμένη συναλλαγή επειδή ο χρήστης πρέπει να παραλάβει το ειδικό σήμα τελών κυκλοφορίας η τράπεζες πρέπει να γνωρίζουν τα στοιχειά παραλαβής. Για αυτό ο χρηστής πληκτρολογεί το ονοματεπώνυμο παραλήπτη, την οδό και αριθμό, την πόλη, τον ταχυδρομικό κώδικα και ένα τηλέφωνο επικοινωνίας. Το τελευταίο που καταχωρεί ο χρήστης είναι ένας κωδικός εττιβεβαίωσης της συναλλαγής. Τέλος εττιλέγει την εντολή «ΕΚΤΕΛΕΣΗ». Ο χρηστής σε οποιανδήποτε περίπτωση σφάλματος λαμβάνει επεξηγηματικό μήνυμα στην οθόνη του και δεν προχωρά η συναλλαγή του. Η παρακολούθηση του δίείυε των μεταφορών γίνεται συνήθως από ξεχωριστή εττιλογή «κατάσταση εντολών» Η αποστολή του ειδικού σήματος τελών κυκλοφορίας από την τράπεζα προς τον παραλήπτη γίνεται συνήθως με χρήση της εταιρείας οοιιήογ.τα έξοδα αποστολής αναγράφονται εμφανώς σε οθόνη κατά την διάρκεια της συναλλαγής και επιβαρύνουν τον παραλήπτη. Επειδή υπάρχει περίπτοιση πελάτης να εττιθυμεί να παραλάβει περισσότερα του ενός σήματα μερικές τράπεζες πρόσθεσαν επππλέον λειτουργικότητα. Η λύση που δίνεται είναι το «ανέβασμα» αδοϋ αρχείου αριθμών ειδοποιητηρίου. Η τράπεζα ορίζει μια σταθερή γραμμογράφηση αρχείου που περιλαμβάνει μια επικεφαλίδα και γραμμές δεδομενων.η γραμμογράφηση αυτή αποστέλλεται στους πελάτες που επιθυμούν να εκμεταλλευτούν την λειτουργικότητα αυτή. Ο πελάτης δημιουργεί ένα αρχείο σύμφωνο με την γραμμογράφηση και στην συνεχεία μέσω του ϊηίοπιοί όαηείη δϊίε «ανεβάζει» το αρχείο. Το αρχείο «τρέχει» από την τράπεζα και οι πληρωμές εκτελούνται την ημερομηνία που επιθυμεί ο χρήστης. Για την περίπτωση που ο πελάτης δεν μπορεί να δημιουργήσει το αρχείο η τράπεζα διαθέτει πρόγραμμα με φιλικό προς τον χρήστη περιβάλλον μέσω του οποίου γίνεται απλώς η καταχώρηση τοιν αριθμών ειδοποιητηρίοιν από αυτόν και ακολούθως παράγεται αυτόματα το αρχείο που θα γίνει ιιρίο&ά. Μόλις ο χρήστης επιλέξει «ΕΚΤΕΛΕΣΗ» και προτού ολοκληρωθεί η χρέωση του λογαριασμού γίνεται έλεγχος του αρχείου γραμμή-γραμμή από την τράπεζα μέσω αυτοματοποιημένης διαδικασίας και ενημερώνεται άμεσα ο χρήστης για το αποτέλεσμα του. 7. Πλυοωαέο ΛοΎαριασιιών ΔΕΚΟ Σχεδόν όλες οι μονάδες ηλεκτρονικής τραπεζικής της χωράς παρέχουν στους πελάτες τους ολοκληροιμένο πακέτο πληρωμών λογαριασμών ΔΕΚΟ.. ΟΤΕ