Πολυώροφο Προκατασκευασμένο Κτίριο Μεγάλων Ανοιγμάτων και Σημαντικών Ωφελίμων Φορτίων Multi - storey Prefabricated Building with Large Spans and Increased Live Loads Γιάννης ΜΑΝΤΖΑΡΗΣ 1, Ξενοφώντας ΣΟΥΡΛΑΤΖΗΣ 2, Νικόλαος ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ 3 Λέξεις κλειδιά: Πρόπλακες, Προκατασκευή, Προεντεταμένο σκυρόδεμα, Δοκοί ΠΕΡΙΛΗΨΗ : Παρουσιάζεται η μελέτη και κατασκευή του πενταώροφου κτιρίου αποθηκών της εταιρείας ATLANTIC A.E. στο Κορωπί Αττικής. Έχει κάτοψη 4.000m 2 περίπου και συνολική επιφάνεια ορόφων 20.550m 2, ενώ ο όγκος με τα υπόγεια είναι 93.000m 3. Το κτίριο έχει στύλους προκατασκευασμένους ύψους 26,00m περίπου και κάναβο 15,00m και 7,50m, με ωφέλιμα φορτία 10 kn/m 2. Παρουσιάζονται οι φάσεις κατασκευής του εν λόγω κτιρίου: 1. Τοποθέτηση κώνων θεμελίωσης. 2. Σκυροδέτηση των κάτω πελμάτων των πεδιλοδοκών. 3. Τοποθέτηση προκατασκευασμένων στύλων ύψους 26,00m. 4. Σκυροδέτηση των πεδιλοδοκών, ώστε να επιτευχθεί η μονολιθικότητα στύλων θεμελίων. 5. Σκυροδέτηση των τοιχίων μέχρι το Α επίπεδο, τοποθέτηση δοκών και προπλακών. 6. Σκυροδέτηση των πλακών για την επίτευξη της μονολιθικότητας δοκών, προπλακών, στύλων, τοιχίων. Συνέχιση των υπολοίπων ορόφων κατά τον ίδιο τρόπο. ABSTRACT : Presented in this paper is the design and construction of the five storey warehouse building of the ATLANTIC company in Koropi, Attica. The plan area is about 4000m 2 and the total area of the five storeys is 20550m 2 while the total volume (including the basement) is 93000m 3. The building is made up from 26,00m high prefabricated columns with the grid being 15,00m and 7,50m in the respective dimension. The live loads used for this building have the value of 10 kn/m 2. The construction sequence of the building was as follows: 1. Positioning of foundation cones 2. Concreting of bottom flanges of the foundation strips 1 Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, IMTA Paris, ΦΑΝΤΑ ΡΕΑΛ ΑΒΕΤΕ, email: imant@tee.gr 2 Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, ΑΠΕΡΓΟΝ, email: apergon@tee.gr 3 Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, email: niandr@otenet.gr 1
3. Erection of prefabricated 26,00m high columns 4. Concreting of foundation strips so that there is a monolithic connection with the columns. 5. Concreting of the walls up to Level A, erection of beams and pre-slabs into place. 6. Concreting of slabs to obtain monolithic connection between beams, preslabs, columns and walls. Repetition of the same procedure (5-6) for the remaining floors. ΓΕΝΙΚΑ Η εταιρεία ATLANTIC Α.Ε. δημιούργησε στην Αττική ένα πρότυπο Κέντρο Διανομών στην περιοχή Μπότα Κορωπίου, για να εξυπηρετήσει τα 120 καταστήματα super market ATLANTIC σε όλη τη χώρα. Η γενική κάτοψη του έργου συμπεριλαμβανομένης και της ράμπας πρόσβασης είναι διαστάσεων 149,65m μήκους και 29,20m πλάτους, με προεξοχές ή εσοχές ανάλογα το επίπεδο του ορόφου (Σχήματα 1, 2). Το συγκρότημα αποτελείται από το β υπόγειο 3.505m 2, το α υπόγειο 3.938m 2, το ισόγειο 3.938m 2, τον ημιώροφο 432m 2, τον α όροφο 3.938m 2, τον β όροφο 3.938m 2, και τον γ όροφο 864m 2. Η κάλυψη του κτιρίου είναι 3.938m 2 και η συνολική επιφάνεια των ορόφων 20.552m 2. Το συνολικό ύψος του κτιρίου είναι 25,00m μαζί με τα δύο υπόγεια. Το αντικείμενο του έργου περιλάμβανε εκσκαφές, θεμελίωση, κατασκευή των κτιρίων, κλιμακοστάσια, φρεάτια ανελκυστήρων, ράμπες προσβάσεων, βιομηχανικά δάπεδα και υγρομονώσεις. Η μελέτη και η κατασκευή έγινε με συνεργασία των εταιρειών Β.Ε.Σ. Α.Ε. για την προκατασκευή και ΑΠΕΡΓΟΝ Ο.Ε. για τα χωματουργικά και τα επί τόπου έγχυτα οπλισμένα σκυροδέματα. Το έργο μελετήθηκε με την μέθοδο της προκατασκευής. Το συγκρότημα χωρίζεται µε αρμούς διαστολής σε 4 κτίρια, τα οποία έχουν αντισεισμικά τοιχία στις 4 πλευρές, μεταξύ των υποστυλωμάτων. ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Ο κάνναβος των κτιρίων είναι 7,50x7,50 m στα δύο υπόγεια με ωφέλιμο φορτίο 15 kn/m 2 και 7,50x15,00 m στους ορόφους, με ωφέλιμο φορτίο 10 kn/m 2. Ο φέρων οργανισμός των κτιρίων αποτελείται από προκατασκευασμένα στοιχεία οπλισμένου σκυροδέματος που κατασκευάσθηκαν στο εργοστάσιο αλλά και από μονάδα παραγωγής που εγκαταστάθηκε επί τόπου του έργου. Τα τοιχία των δύο υπογείων, τα αντισεισμικά τοιχία, τα έξι κλιμακοστάσια, τα οκτώ φρεάτια ανελκυστήρων και οι τρεις ράμπες πρόσβασης με τους ανάλογους τοίχους αντιστήριξης, κατασκευάσθηκαν με έγχυτο σκυρόδεμα και την χρήση μεταλλικών 2
τύπων.αναλυτικότερα τα προκατασκευασμένα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν 100 θήκες θεμελίωσης, 113 υποστυλώματα, 238 δοκοί, 15.852m 2 πλακών ΤΤ και 2.400m 2 τοιχία. Ο φέρων οργανισμός αποτελεί καινοτομία για τα ελληνικά δεδομένα λόγω της παραγωγής υποστυλωμάτων ύψους έως και 26,00m με προκατασκευή επί τόπου του έργου και μετά τοποθέτηση στις θήκες της θεμελίωσης (σχήματα 3, 4, 5). Το αποτέλεσμα ήταν η βελτιστοποίηση του χρόνου εκτέλεσης και η μείωση του κόστους. Ειδική μελέτη έγινε για την τοποθέτηση τους με την χρήση δύο ανυψωτικών μηχανημάτων ταυτόχρονα λόγω του υπερβολικού ύψους. Με τον τρόπο αυτό λύθηκαν τα προβλήματα κάμψης κατά την ανόρθωση, καθώς και της απελευθέρωσης των πείρων ανάρτησης. Η θεμελίωση συμπληρώνεται µε επί τόπου σκυρόδεμα και σταυρωτές πεδιλοδοκούς. Σε ειδικά διαμορφωμένες θέσεις στους στύλους ( φουρούσια ) στηρίζονται δοκοί, ανεστραμμένου ταυ στα υπόγεια μήκους 7,50m και διπλού ταυ προεντεταμένες στους ορόφους, μήκους 15,00m. Επί των δοκών, στηρίζονται οι πλάκες ΤΤ και η όλη κατασκευή συμπληρώνεται µε 10 cm επί τόπου σκυρόδεμα για την μονολιθικότητα των πλακών και την μεταβίβαση των σεισμικών δυνάμεων στα τοιχία. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για την κατασκευή του κάθε κτιρίου ακολουθήθηκε η εξής διαδικασία: 1. Εκσκαφή, ισχνό σκυρόδεμα βάσεως. 2. Τοποθέτηση θηκών θεμελίωσης και όπλιση των πελμάτων θεμελίωσης. 3. Σκυροδέτηση θεμελίωσης σε α φάση, μέχρι και το ύψος των πελμάτων των πεδιλοδοκών. 4. Τοποθέτηση πολυώροφων στύλων ύψους 25,00m μέσα στις θήκες θεμελίωσης. Στη φάση αυτή δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στη στερέωση των στύλων, ώστε να μην χαθεί η κατακορυφότητά τους. 5. Συμπλήρωμα οπλισμού θεμελίωσης και σκυροδέτηση του κορμού των πεδιλοδοκών. Η β φάση σκυροδέτησης της θεμελίωσης γίνεται ώστε να ενσωματωθούν και οι αναμονές των στύλων μέσα στη θεμελίωση, για μονολιθικότητα του συνόλου. 6. Σκυροδέτηση των τοιχίων του υπογείου μέχρι την οροφή. 7. Τοποθέτηση των προεντεταμένων δοκών επί ειδικών θέσεων στα υποστυλώματα ( φουρούσια ). Τοποθέτηση πλακών ΤΤ επί των δοκών. 8. Σκυροδέτηση του άνω μέρους των πλακών (10cm) για την επίτευξη της μονολιθικότητας δοκών, προπλακών, στύλων, τοιχίων. 9. Συνέχιση των υπολοίπων ορόφων κατά τον ίδιο τρόπο. Ειδικός σχεδιασμός και προγραμματισμός έγινε για την τοποθέτηση των στοιχείων λόγω του πλήθους τους, των μεγάλων διαστάσεων της κάτοψης, και 3
των προβλημάτων του περιβάλλοντος χώρου (πρόσβαση κλπ). Μετά την γενική εκσκαφή σε βραχώδες έδαφος και την διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου τοποθετήθηκαν οι θήκες και κατασκευάσθηκε πλήρως η θεμελίωση. Παράλληλα εγκαταστάθηκε στο χώρο μονάδα παραγωγής προκατασκευασμένων υποστυλωμάτων και πλακών με τον κατάλληλο εξοπλισμό. Στην συνέχεια τοποθετήθηκαν όλα τα περιμετρικά υποστυλώματα, κατασκευάσθηκαν όλα τα έγχυτα περιμετρικά τοιχία και μετά τις σχετικές μονώσεις προχώρησε η τελική περιμετρική επίχωση. Κατόπιν κατασκευάσθηκαν κατά επίπεδα το κτίριο 1 το κτίριο 4 το ανατολικό τμήμα του κτιρίου 2 και το ανατολικό και δυτικό τμήμα του κτιρίου 3 (σχήμα 7). Τέλος κατασκευάσθηκαν το κεντρικό τμήμα του κτιρίου 3 πλήρως και μετά το δυτικό τμήμα του κτιρίου 2 (σχήμα 8). Με τον τρόπο αυτό υπήρχε πλήρης πρόσβαση των ανυψωτικών μηχανημάτων και των οχημάτων μεταφοράς στο εσωτερικό του κτιρίου μέχρι την τελευταία στιγμή της κατασκευής. Η παράλληλη πρόσβαση περιμετρικά και εσωτερικά των ανυψωτικών μηχανημάτων και των οχημάτων μεταφοράς διευκόλυνε την τοποθέτηση των προκατασκευασμένων στοιχείων αλλά και ανεξαρτητοποιούσε το συνεργείο των έγχυτων σκυροδεμάτων από αυτό της προκατασκευής. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σε περίπτωση πολυωρόφων κτιρίων με μεγάλα ανοίγματα και βαριά φορτία, η εμπειρία απέδειξε ότι υπάρχουν σημαντικά πλεονεκτήματα ποιότητας, χρόνου και κόστους, όταν εφαρμόζονται τα εξής: 1. Τα μεγάλα σε έκταση κτίρια, χωρίζονται με αρμούς σε επιμέρους τμήματα, το καθένα από τα οποία έχει σύστημα αντισεισμικών τοιχίων, χυτών επί τόπου. Τα ως άνω αντισεισμικά τοιχία συνδέονται με τους προκατασκευασμένους στύλους με τις αναμονές που αφήνονται από τους στύλους. 2. Οι στύλοι είναι προτιμότερο να είναι ολόσωμοι εφ όλου του ύψους, ώστε να μην υπάρχουν συνδέσεις. 3. Ο κόμβος στύλου δοκού, μπορεί να είναι είτε πάκτωση είτε άρθρωση, αναλόγως των απαιτήσεων του έργου. 4. Όταν υπάρχουν αντισεισμικά τοιχία που παραλαμβάνουν τον σεισμό, τότε η πλαισιωτή λειτουργία του ως άνω κόμβου, λειτουργεί σχεδόν αποκλειστικά για τα κατακόρυφα φορτία. 5. Οι δοκοί, για λόγους βάρους, (μεταφορά και τοποθέτηση) λειτουργούν σε 2 φάσεις (Gyuon 1968, Τάσιος κ.α. 1986): α φάση: Αμφιέρειστη αρχική διατομή για ίδιο βάρος και επί τόπου σκυρόδεμα. β φάση: Πλαισιωτή λειτουργία για ωφέλιμα φορτία και λοιπές φορτίσεις. 4
ΣΧΕΔΙΑ Σχήμα 1. Κατόψεις - Στάθμες SUPER MARKET ATLANTIC 5
Σχήμα 2. Κατασκευαστικές όψεις SUPER MARKET ATLANTIC 6
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Σχήμα 3. Παραγωγή υποστυλωμάτων Σχήμα 4. Τοποθέτηση υποστυλώματος 7
Σχήμα 5. Τοποθέτηση υποστυλωμάτων Σχήμα 6. Τοποθέτηση τοιχίων στο κτίριο 1 8
Σχήμα 7. Κατασκευή κτιρίων 1 και 2 Σχήμα 8. Κατασκευή κτιρίου 3 9
Σχήμα 9. Τελική φάση Έργου Σχήμα 10. Κτίριο κατά τη λειτουργία του 10
Σχήμα 11. Κτίριο κατά τη λειτουργία του Σχήμα 12. Κτίριο κατά τη λειτουργία του 11
ΑΝΑΦΟΡΕΣ [1] Guyon Y. : «Constuctions en beton precontraint», Tome 2, Eyrolles, Paris (1968) [2] Τάσιος Θ., Γιαννόπουλος Π., Τρέζος Κ., Τσουκαντάς Σ.: «Προεντεταμένο Σκυρόδεμα με βάση τον Νέο Ελληνικό Κανονισμό Σκυροδέματος», Ε.Μ.Π., Αθήνα (1986). [3] Τσουκαντάς Σ., Μάντζαρης Ι., Λουκάτος Ν. : «Πειραματική διερεύνηση συμπεριφοράς προκατασκευασμένου-προεντεταμένου φορέα», 15ο Ελληνικό Συνέδριο Σκυροδέματος, Αλεξανδρούπολη (25-27 Οκτωβρίου 2006). 12