Τύποι φυτικών κυττάρων & ιστών II

Τύποι φυτικών κυττάρων & ιστών II

Στηρικτικοί ιστοί Οι στηρικτικοί ιστοί παρέχουν μηχανική στήριξη και προστασία Κολλέγχυμα Σκληρέγχυμα

Κολλέγχυμα Παρέχει στήριξη και μηχανική αντοχή σε νεαρά κυρίως φυτά ή όργανα Σε κάποια ποώδη είδη: ο κύριος στηρικτικός ιστός βλαστών & φύλλων κολλέγχυμα σπαργή Διαμόρφωση σχήματος οργάνων

Χαρακτηριστικά κολλεγχυματικών κυττάρων ζωντανά κύτταρα συνήθως πολυπύρηνα συνήθως χωρίς μεσοκυττάριους χώρους κυτταρικά τοιχώματα από κυτταρίνη (πρωτογενές κυτταρικό τοίχωμα) με χαρακτηριστικές παχύνσεις στα κυτταρικά τοιχώματα

Παχύνσεις κυτταρικών τοιχωμάτων κολλεγχυματικών κυττάρων Με βάση το σχήμα των παχύνσεων, όπως παρατηρούνται σε εγκάρσιες τομές γωνιώδες πλακώδες

Γωνιώδες Κολλέγχυμα

Γωνιώδες Κολλέγχυμα

Γωνιώδες Κολλέγχυμα Μίσχος συκιάς, το βέλος δείχνει βοθρίο

Πλακώδες Κολλέγχυμα - μίσχος μάραθου -αλλεπάλληλες στρώσεις κυτταρίνης (με τη μορφή πλακών) στα κυτταρικά τοιχώματα

Κολλέγχυμα Πλαστικότητα: αλλάζει σχήμα χωρίς ραγίσματα ή σπασίματα υπό την επίδραση δυνάμεων και το διατηρεί όταν αυτές εκλείψουν Ανθεκτικότητα και διατήρηση ικανότητας επιμήκυνσης Ο άνεμος μπορεί να διεγείρει τα κύτταρα για εναπόθεση παχύτερων τοιχωμάτων

Κολλέγχυμα Συναντάται: - σε επιμηκυνόμενους βλαστούς που πρέπει να είναι μακριοί και εύκαμπτοι στην περιφέρεια, κάτω από την επιδερμίδα, σε κύλινδρο ή δεσμίδες -σε φύλλα: στο μίσχο, στις κύριες αρτηρίες, στα περιθώρια

Κολλέγχυμα

Κολλέγχυμα Ιστός διαπερατός από το φως

Σκληρέγχυμα Παρέχει σταθερότητα και προστασία Η δομή αλλά και η διάταξη των σκληρεγχυματικών κυττάρων στα φυτικά όργανα προσδίδει ανθεκτικότητα στις μηχανικές καταπονήσεις αλλά και σχετική ακαμψία

Χαρακτηριστικά σκληρεγχυματικών κυττάρων εξαιρετικά παχιά και λιγνινοποιημένα κυτταρικά τοιχώματα δευτερογενές κ.τ., όπου η λιγνίνη καθιστά το κύτταρο σκληρό και με μεγάλη μηχανική αντοχή κατά κανόνα νεκρά κύτταρα, μετά το σχηματισμό και την αποξύλωση των κ.τ. με ομοιόμορφες παχύνσεις στα κ.τ.

Σκληρέγχυμα Συναντάται: Σε ώριμα όργανα που έχουν σταματήσει να αυξάνονται και έχουν πάρει το τελικό μέγεθος και σχήμα τους σε εσωτερικότερες περιοχές από το κολλέγχυμα

Σκληρέγχυμα και προστασία σκληρότητα φτωχό περιεχόμενο σε θρεπτικά συστατικά δημιουργία προβλημάτων στο πεπτικό σύστημα των ζώων Αμυντικές δομές έναντι φυτοφάγων

ατηγορίες σκληρεγχυματικών κυττάρων Με βάση τη μορφή τους σκληρεγχυματικές ίνες επιμήκεις και μακριές (έως 50 cm) σκληρεΐδες κοντές και ισοδιαμετρικές με σχήμα από σφαιρικό έως ακανόνιστο

Σκληρεγχυματικές ίνες ενισχύουν τα φυτικά όργανα με τη μορφή δεσμίδων και είναι άφθονες σε βλαστούς, κορμούς

Σκληρεΐδες μεμονωμένες ή σε ομάδες, διασκορπίζονται διάχυτες στο φυτικό σώμα, αλλά η παρουσία τους είναι περισσότερο έντονη στο φλοιό, την εντεριώνη, στους καρπούς και στα σπέρματα

σκληρεΐδες Λιθοκύτταρα από το περικάρπιο (σάρκα) του αχλαδιού Απομονωμένη σκληρεϊδα από φύλλα φυλικιού

σκληρεΐδες Nymphaea sp. (νούφαρο) τομή φύλλου

σκληρεΐδες Περίβλημα σπέρματος φασολιού ενδοκάρπιο μήλου φλοιός Dracaena sp.

Προστατευτικοί ιστοί Οι προστατευτικοί ιστοί περιβάλλουν το φυτικό σώμα Επιδερμίδα Περίδερμα

Επιδερμίδα: το όριο μεταξύ φυτικών οργάνων και περιβάλλοντος Η βασική της λειτουργία είναι η προστασία του φυτού έναντι των απωλειών νερού και των προσβολών από φυτοπαθογόνους μικροοργανισμούς και φυτοφάγα ζώα επιτρέπει την ανταλλαγή αερίων (μέσω στομάτων) επιτρέπει τη διέλευση του φωτός

Επιδερμίδα Η πρώτη στρώση κυττάρων (μονόστρωμη επιδερμίδα) Καλύπτει όλο το πρωτογενές φυτικό σώμα Παράγεται από το πρωτόδερμα Σε ετήσια και διετή φυτά Σε όργανα πολυετών φυτών που δεν παρουσιάζουν δευτερογενή ανάπτυξη (φύλλα, άνθος) Στους βλαστούς και τις ρίζες αντικαθίσταται από το περίδερμα

Επιδερμίδα Είδη επιδερμικών κυττάρων: τυπικά επιδερμικά (τα λιγότερο εξειδικευμένα) καταφρακτικά (στόματα) ριζικά τριχίδια τρίχες

Τυπικά επιδερμικά Στενά συνδεδεμένα, χωρίς μεσοκυττάριους χώρους

Τυπικά επιδερμικά Μεγάλο κεντρικό χυμοτόπιο - κυτταρόπλασμα λεπτό περιφερειακό στρώμα Τα συνήθη κυτταρικά οργανίδια (πυρήνας, μιτοχόνδρια, ΕΔ) Πλαστίδια: προπλαστίδια ή λευκοπλάστες - ποτέ χλωροπλάστες (εξαίρεση τα καταφρακτικά) Τα εξωτερικά τοιχώματα εμποτισμένα με κουτίνη - αδιαπέραστα στο νερό Εφυμενίδα - Κεριά

Στόματα ιξός συκιά Νεφροειδή καταφρακτικά τηλέγραφος Αλτηροειδή καταφρακτικά αγρωστωδών

Εφυμενίδα Μετακίνηση Ευμενίδα: καλύπτει με τη μορφή ενός συνεχούς στρώματος κάθε υπέργειο φυτικό όργανο εκτός των ξυλωδών βλαστών και τις περιοχές των τραυμάτων

Κηροί

Τα επιδερμικά εξαρτήματα Περιλαμβάνουν μεγάλη ποικιλία μορφών και λειτουργιών αδενώδεις τρίχες μη αδενώδεις τρίχες

Αδενώδεις τρίχες Η λειτουργία τους αφορά κυρίως την παραγωγή και απέκκριση δευτερογενών μεταβολιτών οι οποίοι είτε είναι τοξικoί για τα παθογόνα και τα φυτοφάγα, είτε μεσολαβούν στην επικονίαση

Μη αδενώδεις τρίχες φράγματα μηχανικής και χημικής προστασίας έναντι εντόμων και παθογόνων αύξηση ανακλαστικότητας φραγμός στην απώλεια νερού

Μη αδενώδεις τρίχες

Περίδερμα Η δευτερογενής ανάπτυξη των βλαστών και των ριζών έχει ως αποτέλεσμα την κατά διάμετρο αύξησή τους, με αποτέλεσμα τη ρήξη της επιδερμίδας. Η διαρραγήσα επιδερμίδα αναπληρώνεται από το περίδερμα

Περίδερμα φελλός φελλογόνο (κάμβιο) φελλόδερμα

Περίδερμα

Φελλός νεκρά κύτταρα διευθετημένα σε σειρές χωρίς μεσοκυττάριους χώρους φελλίνη (ή σουβερίνη) στα κ.τ. αδιάβροχα προστασία από εχθρούς και ακραίες θερμοκρασίες λειτουργώντας ως θερμομονωτικό υλικό

Φελλός Το φελλογόνο παράγει συνεχώς στρώσεις φελλού εξωτερικά Ο παλιός φελλός απορρίπτεται ως ρυτίδωμα

ρυτίδωμα

Φακίδιο αποτελείται από κύτταρα φελλού διαταγμένα σε σειρές μεταξύ των οποίων παρεμβάλλονται μεσοκυττάριοι χώροι Διευκολύνει: την ανταλλαγή αερίων την είσοδο του φωτός

νεαρός βλαστός ελιάς

Φακίδια

Φελλόδερμα παρεγχυματικά κύτταρα ζωντανά κύτταρα δεν εμφανίζουν εναπόθεση φελλίνης με μεσοκυττάριους χώρους σε ορισμένες περιπτώσεις φωτοσυνθέτουν

Φελλόδερμα

Αγωγοί ιστοί Οι αγωγοί ιστοί μεταφέρουν νερό και ανόργανα ή οργανικά συστατικά στα φυτικά όργανα Ξύλο ή ξύλωμα Ηθμός ή φλοίωμα Ηθμαγγειώδεις δεσμίδες το σύνολό τους στήλη

Ξύλωμα και φλοίωμα

Ξύλωμα και φλοίωμα Ξύλο μεταφορά κυρίως νερού και ανόργανων θρεπτικών συστατικών από τις ρίζες προς το υπέργειο τμήμα του φυτού

Ξύλωμα και φλοίωμα Ηθμός (φλοίωμα) φωτοσυνθετικά προϊόντα (κυρίως σάκχαρα σε μορφή υδατικού διαλύματος) από τα σημεία παραγωγής (κυρίως φύλλα) προς τα σημεία κατανάλωσης ή αποθήκευσης (π.χ. βλαστό, ρίζα, καρπό)

Ξύλο Πρωτογενές Δευτερογενές από το προκάμβιο των ακραίων μεριστωμάτων κατά τη διάρκεια της πρωτογενούς ανάπτυξης από το δεσμικό κάμβιο

Πρωτογενές ξύλο: πρωτογενής ανάπτυξη Πρωτοξυλικά στοιχεία Μεταξυλικά στοιχεία τα αρχικά διαφοροποιημένα στοιχεία στα υπό ανάπτυξη τμήματα του φυτού που επιμηκύνονται τα μόνιμα, περισσότερο λειτουργικά, στοιχεία του πρωτογενούς ξύλου όταν ολοκληρωθεί η επιμήκυνση

Πρωτογενές ξύλο: πρωτογενής ανάπτυξη Ανάγκη μηχανικής αντοχής Ενίσχυση του δευτερογενούς κυτταρικού τοιχώματος Ποικίλα πρότυπα πάχυνσης γλυφές δακτυλιόγλυπτα μεταξυλικά βοθριόγλυπτα ελικόγλυπτα βαθμιδόγλυπτα δικτυόγλυπτα

Ο ρόλος των γλυφών επιτρέπουν την επιμήκυνση των κυττάρων κατά την ανάπτυξή τους προστατεύουν από τη σύνθλιψη ή τη διόγκωση λόγω υψηλής πίεσης ή τάσης η οποία ασκείται σε αυτά αυξάνουν την εσωτερική επιφάνεια των αγγείων με την οποία το νερό παρουσιάζει συνάφεια αυξάνοντας έτσι τη δυνατότητα ανόδου του νερού μέσα σε αυτά σε μεγάλο ύψος

Δακτυλιόγλυπτα ο απλούστερος τύπος απόθεση με μορφή δακτυλίων ενίσχυση δυνατότητα επιμήκυνσης (εκτατό αγγείο)

Ελικόγλυπτα 1 ή 2 ελικοειδείς σειρές ίδιες δυνατότητες με τα δακτυλιόγλυπτα ενίσχυση δυνατότητα επιμήκυνσης (εκτατό αγγείο)

Βαθμιδόγλυπτα πιο εκτεταμένη απόθεση κυτταρικού τοιχώματος - τουλάχιστον η μισή επιφάνεια εικόνα σκαλοπατιών εντονότερη ενίσχυση δεν υπάρχει δυνατότητα επιμήκυνσης - μη εκτατό αγγείο σε ιστούς που έχει τελειώσει η πρωτογενής αύξηση και δεν επιμηκύνονται

Δικτυόγλυπτα δικτυόμορφες αποθέσεις σε ώριμες ιστολογικές περιοχές δεν υπάρχει δυνατότητα επιμήκυνσης - μη εκτατό αγγείο

Βοθριόγλυπτα καλύπτεται ολόκληρη η επιφάνεια εκτός βοθρίων μέγιστη αντοχή σε τελείως διαφοροποιημένες ιστολογικές θέσεις

Ξύλωμα

Ξύλωμα Cucurbita sp.

Ξύλωμα Zea mays

Δευτερογενές ξύλο: δευτερογενής ανάπτυξη Αποτελείται από τους ίδιους τύπους κυττάρων με το πρωτογενές, συνήθως όμως καταλαμβάνει μεγαλύτερη έκταση και η μορφή του εξαρτάται από το είδος του φυτού και τις συνθήκες ανάπτυξης του

Οι τύποι κυττάρων στο ξύλο Το ξύλο (πρωτογενές & δευτερογενές) τραχεΐδες αγγεία του ξύλου κυρίως αγωγά στοιχεία ξυλώδες παρέγχυμα ξυλώδεις ίνες συμπληρωματικές λειτουργίες

Κυρίως αγωγά στοιχεία τραχεΐδες αγγεία του ξύλου νεκρά κύτταρα αποξυλωμένα & παχιά κυτταρικά τοιχώματα

Κυρίως αγωγά στοιχεία τραχεΐδες πρωτόγονα γυμνόσπερμα πολύ επιμήκεις οξύληκτες (αλληλεπικάλυψη άκρων) βοθρία αγγεία του ξύλου αγγειόσπερμα κοντά εγκάρσια τοιχώματα διάτρητες πλάκες

Κυρίως αγωγά στοιχεία τραχεΐδες αγγεία του ξύλου

Κυρίως αγωγά στοιχεία τραχεΐδες τα κοινά κυτταρικά τοιχώματα γειτονικών τραχεΐδων παραμένουν άθικτα, επομένως τα κύτταρα αυτά δεν είναι διαμπερή. Το νερό μεταφέρεται από τραχεΐδα σε τραχεΐδα μέσω των βοθρίων που παρεμβάλλονται μεταξύ τους

Κυρίως αγωγά στοιχεία αγγεία του ξύλου σχηματίζονται από την εν σειρά συνένωση πολυάριθμων κυττάρων Το αγγείο παίρνει την τελική του μορφή όταν τα εγκάρσια τοιχώματα των γειτονικών κυττάρων του ξύλου αποδομούνται πλήρως ή μερικώς

Κυρίως αγωγά στοιχεία αγγεία του ξύλου Στη μερική αποδόμηση τα γειτονικά κύτταρα των αγγείων του ξύλου επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω των εγκάρσιων διάτρητων κυτταρικών τοιχωμάτων τους Διάτρητη πλάκα

Κυρίως αγωγά στοιχεία τραχεΐδες μεμονωμένα κύτταρα βοθρία αγγεία του ξύλου Σειρά κυττάρων διάτρητες πλάκες

Ξύλωμα τραχεΐδες Pinus sp. αγγεία Tilia americana

Ξύλωμα τραχεΐδες Abies sp. αγγεία

Ξυλώδες παρέγχυμα περιβάλλει τα αγγεία του ξύλου, τις τραχεΐδες και τις περισσότερες ξυλώδεις ίνες Ρόλος αποθήκευση νερού αποταμίευση θρεπτικών συστατικών μεταφορά συστατικών σε μικρές αποστάσεις

Ξυλώδεις ίνες τυπικές σκληρεγχυματικές ίνες οι οποίες εντοπίζονται μεταξύ των αγγείων του ξύλου Ρόλος μηχανική ενδυνάμωση των αγωγών ιστών, κυρίως σε φυτά που διαθέτουν τραχεΐδες

Ξύλωμα και φλοίωμα Ηθμός (φλοίωμα) φωτοσυνθετικά προϊόντα (κυρίως σάκχαρα σε μορφή υδατικού διαλύματος) από τα σημεία παραγωγής (κυρίως φύλλα) προς τα σημεία κατανάλωσης ή αποθήκευσης (π.χ. βλαστό, ρίζα, καρπό)

Ηθμός Πρωτογενής Δευτερογενής από το προκάμβιο των ακραίων μεριστωμάτων κατά τη διάρκεια της πρωτογενούς ανάπτυξης από το δεσμικό κάμβιο

Οι τύποι κυττάρων στον ηθμό Ο ηθμός είναι σύνθετος ιστός (πρωτογενής & δευτερογενής) ηθμώδη κύτταρα ηθμοσωλήνες ηθμώδη στοιχεία εξειδικευμένο παρέγχυμα (συνοδά κύτταρα, αλβουμινικά, κύτταρα μεταφοράς) σκληρεγχυματικές ίνες

Ηθμώδη στοιχεία: τα αγωγά στοιχεία του ηθμού Υψηλή εξειδίκευση: δεν διαθέτουν πυρήνα Λεπτά, πρωτογενή κυτταρικά τοιχώματα Μικρή διάρκεια ζωής (μικρότερη του έτους) Στα κυτταρικά τους τοιχώματα εντοπίζονται περιοχές μικρότερου πάχους διάτρητες από πόρους: οι ηθμώδεις περιοχές

Ηθμώδη στοιχεία : δύο τύπων Ηθμώδη κύτταρα Ηθμοσωλήνες πιο πρωτόγονα (στα κατώτερα φυτά) επιμήκη κύτταρα με λεπτά και αλληλοεπικαλυπτόμενα άκρα με ηθμώδεις περιοχές οι οποίες εξαπλώνονται σε όλη την επιφάνειά τους σε όλα τα αγγειόσπερμα κοντύτερα και με μεγαλύτερη διάμετρο από τα ηθμώδη κύτταρα διευθετημένα ώστε να σχηματίζουν συνεχείς σωλήνες ηθμώδεις περιοχές (ηθμώδεις πλάκες) με μεγαλύτερους πόρους και εντοπίζονται στα κυτταρικά τοιχώματα που βρίσκονται σε επαφή με γειτονικούς ηθμοσωλήνες

Ηθμοσωλήνες Μέσω των πόρων των ηθμωδών πλακών διέρχονται πλασμοδέσμες με τις οποίες διακινείται το περιεχόμενο των ηθμοσωλήνων ώριμος ηθμοσωλήνας μπορεί να θεωρηθεί ως ένα σύνολο κυττάρων με ενιαίο κυτταρόπλασμα

Ηθμοσωλήνες Asclepias sp. υψηλή εξειδίκευση: Στερούνται πυρήνα και ορισμένων κυτταροπλασματικών οργανιδίων (ριβοσωμάτων, σύστημα Golgi, τονοπλάστη, μικροσωληνίσκων). στερούνται της ικανότητας για διπλασιασμό ή αποδιαφοροποίηση

Ηθμοσωλήνες

Ηθμοσωλήνες

Εξειδικευμένα παρεγχυματικά κύτταρα Κάθε στοιχείο του ηθμού σχετίζεται με ένα τουλάχιστον εξειδικευμένο κύτταρο Αγγειόσπερμα - συνοδά από το ίδιο μητρικό με τον ηθμοσωλήνα Γυμνόσπερμα - αλβουμινικά από διαφορετικό μητρικό με το ηθμώδες κύτταρο Λειτουργική συσχέτιση Ρόλος: ενεργός μεταφορά από και προς τα ηθμώδη στοιχεία

Συνοδά κύτταρα εμπύρηνα με πυκνό κυτταρόπλασμα μεγάλος αριθμός μιτοχονδρίων (έντονη μεταβολική δραστηριότητα) πολλές πλασμοδέσμες μεταξύ αυτών και των ηθμοσωλήνων ρόλος επικουρικό ρόλο στον έλεγχο της μεταφοράς των συστατικών του ηθμού προμήθεια πρωτεϊνών και ενέργειας με τη μορφή ΑΤΡ προς τους ηθμοσωλήνες

Οι ηθμοσωλήνες και τα συνοδά κύτταρα συγκροτούν ένα ενιαίο σύμπλεγμα Μέσω αυτού επιτυγχάνεται η φόρτωση και εκφόρτωση του ηθμού, ο έλεγχος εισόδου εξόδου και η μεταφορά των συστατικών

Οι ηθμοσωλήνες και τα συνοδά κύτταρα συγκροτούν ένα ενιαίο σύμπλεγμα Cucumis sativus

Κύτταρα μεταφοράς Εξειδικευμένα κύτταρα με ρόλο την ταχεία διακίνηση ουσιών από και προς τους ηθμοσωλήνες Κυρίως σε νεαρά όργανα

Απεκκριτικός ιστός Η έκκριση αφορά τη σύνθεση ορισμένων συστατικών και απομάκρυνσή τους προς το εξωτερικό περιβάλλον, εκτός δηλ. του πρωτοπλάστη μεμονωμένα κύτταρα ή πολυκύτταρες δομές με κύριο ρόλο την έκκριση ουσιών με εξειδικευμένη δράση

αδένες παραγωγής αρωματικών ουσιών νέκταρος αιθερίων ελαίων υδρολυτικών ενζύμων Απεκκριτικός ιστός: άμυνα έναντι βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων καταπόνησης 1. Συστήματα που εξυπηρετούν θεμελιώδεις μεταβολικές ανάγκες αδένες αποβολής αλάτων τοξικών βλεννών νερού 2. Συστήματα που λειτουργούν στο πλαίσιο της αλληλεπίδρασης

Απεκκριτικός ιστός Εκκριτικές δομές Εσωτερικές Εξωτερικές ιδιοβλάστες κοιλότητες/αγωγοί αδενώδεις τρίχες αδένες

Εσωτερικές εκκριτικές δομές Δύο κατηγορίες εκκριτικών δομών με βάση τον τρόπο έκκρισης Δομές για ενδοκυτταρική έκκριση Δομές για εξωκυτταρική έκκριση Ιδιοβλάστες Κοιλότητες και αγωγοί

Δύο κατηγορίες εκκριτικών δομών με βάση τον τρόπο έκκρισης Δομές για ενδοκυτταρική έκκριση Το έκκριμα περικλείεται και αποθηκεύεται σε μεμβρανικούς σχηματισμούς μέσα στο ίδιο το κύτταρο όπου παράγεται. μεμονωμένα διάσπαρτα κύτταρα: ιδιοβλάστες (ιδιόβλαστα κύτταρα)

Δάφνη: αιθέριο έλαιο σε χυμοτόπιο Ιδιοβλάστες

Δύο κατηγορίες εκκριτικών δομών με βάση τον τρόπο έκκρισης Δομές για εξωκυτταρική έκκριση Το έκκριμα συσσωρεύεται: α) σε ειδικά διαμορφωμένους μεσοκυττάριους χώρους που συνήθως εμφανίζονται ως σφαιρικές εκκριτικές κοιλότητες β) σε επιμήκεις κοιλότητες που μπορούν να χαρακτηριστούν και ως αγωγοί

Κοιλότητες ελαιοφόρες κοιλότητες (ελαιαδένες) εσπεριδοειδή υποεπιδερμικές κοιλότητες περιβαλλόμενες από εκκριτικά κύτταρα

Αγωγοί Ελαιοφόροι αγωγοί μαϊντανός, άνιθος, σέλινο, γλυκάνισο διατρέχουν το φυτό σε όλο του το μήκος η κοιλότητα περιβάλλεται από στρώμα λεπτότοιχων επιθηλιακών κυττάρων (ΕΔ πλαστίδια)

Αγωγοί ρητινοφόροι αγωγοί κωνοφόρα

Μίσχος μάραθου πευκοβελόνα Μίσχος κρίταμου Μίσχος συκιάς πευκοβελόνα Βλαστός μαστιχόδεντρου

Απεκκριτικός ιστός Εκκριτικές δομές Εσωτερικές Εξωτερικές ιδιοβλάστες κοιλότητες/αγωγοί Αδενώδεις τρίχες αδένες

Αδενώδεις τρίχες Νήσσουσες Τσουκνίδα: άμυνα Περιέχουν ερεθιστικές για το δέρμα ουσίες ακετυλοχολίνη, ισταμίνη

Αδενώδεις τρίχες Ελαιοφόρα τριχώματα αρωματικά φυτά μέντα λεβάντα δεντρολίβανο - λουίζα κ.α. Lavandula angustifolia λουίζα Mentha piperita

Νεκτάρια νέκταρ: σακχαρούχο διάλυμα: σακχαρόζη, γλυκόζη, φρουκτόζη ανταμοιβή επικονιαστών ανθικά νεκτάρια (άνθη) εξωανθικά (σε βλαστητικά μέρη)

Υδατώδη σε φυτά τροπικών περιοχών με περίσσεια νερού έκκριση νερού σταγονοειδώς στην επιφάνεια των φύλλων (σταγονόροια) λεπτότοιχα παρεγχυματικά κύτταρα

Υδατώδη

Πεπτικοί αδένες σε σαρκοφάγα φυτά αζωτοπενία πέψη εντόμων (υδρολυτικά ένζυμα) πρόσληψη των προϊόντων Pinguicula grandiflora Dionaea muscipula

Αλαταδένες Distichlis sp. φυτά σε αλατούχα εδάφη (αλόφυτα) συγκέντρωση αλατούχου διαλύματος σε κυστίδια Tamarix sp.

Τα φυτικά κύτταρα είναι ολοδύναμα Η ικανότητα διαίρεσης ενός κυττάρου εξαρτάται από το βαθμό διαφοροποίησης του και από το εάν διαθέτει ζωντανό κυτόπλασμα και πυρήνα τα κύτταρα των μόνιμων ιστών δεν διαιρούνται (κατά κανόνα)

Τα φυτικά κύτταρα είναι ολοδύναμα παρεγχυματικά κύτταρα (μικρός βαθμός διαφοροποίησης) αποδιαφοροποίηση το αρχικό κύτταρο υπόκειται σε μιτωτικές κυτταροδιαιρέσεις, μέσα στα όρια του αρχικού κυτταρικού τοιχώματος

Τα φυτικά κύτταρα είναι ολοδύναμα αποδιαφοροποίηση θυγατρικά κύτταρα τα οποία διαθέτουν τη δομή και τις ιδιότητες μεριστωματικών κυττάρων επαναδιαφοροποίηση νέοι ιστοί και όργανα

Τα φυτικά κύτταρα είναι ολοδύναμα ολοδυναμία αποδιαφοροποίηση παρεγχυματικά μεριστωματικά νέοι ιστοί επαναδιαφοροποίηση

Τα φυτικά κύτταρα είναι ολοδύναμα ολοδυναμία Στην ικανότητα αυτή των φυτικών κυττάρων οφείλεται ο αγενής πολλαπλασιασμός των φυτών η δημιουργία προστατευτικών ιστών ως αντίδραση του φυτού στον τραυματισμό του η ανάπτυξη φυτών από ιστοκαλλιέργειες ή κυτταροκαλλιέργειες

Τα φυτικά κύτταρα είναι ολοδύναμα