Λιανεμπόριο Τροφίμων 2015-2016 Η κατάσταση μετά τα capital control Καθ. Γιώργος Δουκίδης Ασταθές Μακροοικονομικό Περιβάλλον Αύξηση ΦΠΑ στα Τρόφιμα Πλαστικό Χρήμα και Ψηφιακές Πληρωμές Ο Αναδυόμενος Έλληνας Καταναλωτής Το Πυκνό και Ανταγωνιστικό Δίκτυο Καταστημάτων Εμφάνιση της Πολυκαναλικής Συμπεριφοράς 1
Αρνητικές Μακροοικονομικές εκτιμήσεις 2015-2016 2014 2015 2016 Πραγματικό ΑΕΠ +0,8% -2,3% -1,3% Ιδιωτική κατανάλωση +1,3% -1,6% -2.4% Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών +9,0% -1.5% -1,0% Εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών +7,4% -3,6% 0,0% Δείκτης τιμών καταναλωτή -1,4% -0,5% +1,3% Απασχόληση +0,7% -1,6% -1,0% Ποσοστό Ανεργίας 24,6% 25,4% 25,8% Πηγή: Σχέδιο προϋπολογισμού 2016 2
Σε συνεχή πτώση η καταναλωτική εμπιστοσύνη 3
Στο -1.9% η εκτιμώμενη πτώση της αγοράς τροφίμων το 2015, στο -3.3% για το 2016 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 20,9 19,9 18,5 16,8 15,3 14,0 23,5 24,6 25,6 24,9 24,4 23,5 21,5 20,0 19,6 19.2 18,6-28% Πωλήσεις Τροφίμων εκτίμηση Πωλήσεις Τροφίμων Πηγή: ΙΕΛΚΑ 4
Η επίδραση της αύξησης του ΦΠΑ Η αναμενόμενη συνολική ετήσια επιβάρυνση για το σύνολο των νοικοκυριών είναι 650 εκατ.. Η αναμενόμενη συνολική ετήσια επιβάρυνση ανά νοικοκυριό για τα τρόφιμα είναι 157 ανά νοικοκυριό, δηλαδή επιπλέον 3,5% κατά μέσο όρο. Είδος Εκτιμώμενη ετήσια επιβάρυνση από αύξηση ΦΠΑ ανά νοικοκυριό Εκτιμώμενη αύξηση εσόδων δημοσίου από ΦΠΑ Αρτοποιήματα (εκτός ψωμιού) 12.98 54 εκατ. Προϊόντα ζύμης 4.82 20 εκατ. Αλλαντικά 8.63 36 εκατ. Παρασκευάσματα ψαριού και 1,43 6 εκατ. κονσέρβες Βούτυρα, λίπη και έλαια (εκτός 5,15 21 εκατ. ελαιόλαδου) Προϊόντα ζαχαροπλαστικής 7,15 30 εκατ. Καφές-Τσάι-Κακάο 7,36 31 εκατ. 5
Ιαν-12 Φεβ-12 Μαρ-12 Απρ-12 Μαϊ-12 Ιουν-12 Ιουλ-12 Αυγ-12 Σεπ-12 Οκτ-12 Νοε-12 Δεκ-12 Ιαν-13 Φεβ-13 Μαρ-13 Απρ-13 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13 Σεπ-13 Οκτ-13 Νοε-13 Δεκ-13 Ιαν-14 Φεβ-14 Μαρ-14 Απρ-14 Μαϊ-14 Ιουν-14 Ιουλ-14 Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Ιαν-15 Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Η επίδραση της αύξησης του ΦΠΑ στις τιμές προϊόντων 104,00 Αύξηση ΦΠΑ 102,00 100,00 101,46 98,00 96,00 94,00 97,27 95,32 98,50 96,55 97,86 92,00 90,00 Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά Γενικός Δείκτης Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ. 6
Αύξηση των πιστωτικών χαρτών και των POS 10 8 6 4 2 0 8,18 6,93 300 250 200 150 100 50 0 Συνολικός Τζίρος (σε δισ. ευρώ) 6,07 5,69 5,53 Τερματικά Υποδοχής Καρτών (POS) (σε χιλιάδες) 261 257 214 172 134 157 7 200 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 6,18 7,29 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Υψηλότερο το κόστος του «πλαστικού» χρήματος 2,00% 1,80% 1,60% 1,40% 1,20% 1,00% 0,80% 0,60% 0,40% 0,20% 0,00% Κόστος συναλλαγής πληρωμής λιανέμπορων ως ποσοστό επί των πωλήσεων 0,70% 0,60% 0,90% 1,80% 1,70% 1,65% 1,70% 0,40% 0,80% Μετρητά Πιστωτική Κάρτα Χρεωστική Κάρτα Ι.Ε.Λ.Κ.Α. για Ελλάδα Australian Retailers Association Food Marketing Institute U.S.A. 8
Σημαντική η αύξηση του κόστους στο λιανεμπόριο τροφίμων από την αύξηση χρήσης πιστωτικών/χρεωστικών καρτών Εκτίμηση 12μηνο 7/2014-6/2015 Αλυσίδες σουπερμάρκετ Λοιπά σημεία πώλησης Σύνολο (σε εκατ. ) Πωλήσεις 10,500 9,000 19,500 Ποσοστό αγορών με πιστωτικές κάρτες 7.5% 1% Ποσό αγορών με πιστωτικές κάρτες 787.5 90.0 877.5 Εκτίμηση κόστους λόγω πιστωτικών καρτών 13.4 3.2 16.5 Εκτίμηση κόστους λόγω μετρητών 58.3 53.5 111.7 Σύνολο κόστους 71.7 56.6 128.3 Πρόβλεψη 12μηνο 7/2015-6/2016 Αλυσίδες σουπερμάρκετ Λοιπά σημεία πώλησης Σύνολο (σε εκατ. ) Πωλήσεις 10,250 8,750 19,000 Ποσοστό αγορών με πιστωτικές κάρτες 30% 7.5% Ποσό αγορών με πιστωτικές κάρτες 3,075.0 656.3 3,731.3 Εκτίμηση κόστους λόγω πιστωτικών καρτών 52.3 23.0 75.2 Εκτίμηση κόστους λόγω μετρητών 43.1 48.6 91.6 Σύνολο κόστους 95.3 71.5 166.9 9
Περισσότερες επισκέψεις με μικρότερο καλάθι Αρτοπωλείο-Φούρνος Μινιμάρκετ-περίπτερο Κρε/Οπωρ/Ιχθυοπωλείο Λαϊκή Αγορά Σουπερμάρκετ 27,5% 21,1% 28,7% 41,8% 18,9% 18,9% 0 1 2 3 4 5 6 7 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 10
Στο κυνήγι των προφορών και εκπτώσεων Οι προσφορές και εκπτώσεις είναι ο κύριος λόγος για να επιλέξω το κατάστημα σουπερμάρκετ που θα επισκεφθώ Αγοράζω περισσότερα προϊόντα σε προσφορά Γενικά κυνηγάτε τις προσφορές στις αγορές στο σουπερμάρκετ; Στα ΣΜ βρίσκετε περισσότερες προσφορές και εκπτώσεις σε σχέση με άλλα καταστήματα Διαφωνώ απολύτως Διαφωνώ Διαφωνώ λίγο Δεν έχω γνώμη Συμφωνώ λίγο Συμφωνώ Συμφωνώ απολύτως 0% 20% 40% 60% 80% 100% 11
Εξοικονόμηση μέσω προσφορών στα Σ/Μ 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 Προσφορές στα Σ/Μ 2014 Vs. 2013 680 εκατ. ευρώ 750 εκατ. ευρώ Έτος 2013 Έτος 2014 Η άποψη των Καταναλωτών 100% 80% 60% 40% 20% Στάθμιση συνόλου 11.7% Τίποτα Έως 5% 5-10% 10-20% 20-30% 0% Πάνω από 30% 12
Πωλήσεις μέσω προσφορών ανά κατηγορία 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 55% 45% 42% 42% 42% 32% 32% 32% 28% 28% 28% 25% 25% 25% 25% 25% 22% 15% Πωλήσεις με προσφορά 2013 Πωλήσεις με προσφορά 2014 Διαφορά 13
Πυκνό δίκτυο και προς ολοκλήρωση των κατηγοριών προϊόντων 16000 15,000 14000 12000 13,000 11,000 12,500 10000 8000 6000 4000 2000 0 Καταστήματα Τροφίμων Φαρμακεία Αρτοποιία Περίπτερα 14
Η σημασία των Social Media και του κινητού για τους καταναλωτές Η Επίδραση των Social Media στην αγοραστική συμπεριφορά Η σταδιακή αξιοποίηση των έξυπνων κινητών (Mobile Business) Είναι πιο πιθανό να αγοράσετε ένα προϊόν που ακολουθείτε στα social media; 25% 51% 24% Χρησιμοποιείτε applications για την είσοδο σας στα social media; 22% 21% 57% Είναι πιο πιθανό να αγοράσετε από ένα ηλεκτρονικό κατάστημα που ακολουθείτε στα social media; 23% 46% 31% Χρησιμοποιείτε applications για τη διασκέδαση σας; Χρησιμοποιείτε applications για τη διευκόλυνση των αγορών σας; 28% 34% 27% 31% 45% 35% Είναι πιο πιθανό να αγοράσετε από ένα φυσικό κατάστημα που ακολουθείτε στα social media; 23% 42% 35% Κάνετε download applications τα οποία αφορούν προωθητικές ενέργειες προϊόντων; 63% 33% 4% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Όχι Ίσως Ναι 0% 20% 40% 60% 80% 100% Ποτέ Σπάνια Συχνά 15
Multi-Channel και Omni-channel συμπεριφορά 36% 35% 34% 33% 32% 31% 30% Το % από τις αγορές σε φυσικό κατάστημα αφού έγινε πρώτα online έρευνα τιμών, σύγκριση προϊόντων 33% 35% 32% Από 0-10% Απο 11-30% Από 30% + 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Τo % από τις online αγορές αφού πρώτα έγινε επίσκεψη για το σκοπό αυτό σε φυσικό κατάστημα; 60% 33% 7% Από 0-10% Απο 11-30% Από 30%- 50%+ 16