ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ 1. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων: 1. 3-πεντινάλη 2. 1,2-πενταδιένιο 3. τετραχλωρομεθάνιο 4. βουτανικός μεθυλεστέρας 5. φθορο-προπανόνη 6. τριχλωρο-αιθανικό οξύ 7. μεθανικός προπυλεστέρας 8. 2,3-διμεθυλο-2-βουτανόλη 9. 1-χλωρο-2,3,4-τριμεθυλο-πεντάνιο 10. 2-εξεν-1-όλη 11. 4-αιθυλο-2,2-διμεθυλο-3-επτανόλη 12. 3-βουτινάλη 13. μεθανικός μεθυλεστέρας 14. διαιθυλαιθέρας 15. 3-επτεν-1-ίνιο 16. 3-χλωρο-1-πεντιν-3-όλη 17. 2-αμινο-προπανικό οξύ 2. Να ονομάσετε τις ενώσεις: 1. HCH=O 2. CH 3 CH 2 CH 2 OH 3. CH 3 CH=CH-COOH 4. CH 3 CHCl 2 5. CH 3 CHClCOOH 6. CH 3 CH 2 COOCH 2 CH 3 7. CH 3 - CH 2 CO-CH 2 -CH 3 8. CH 3 CH 2 -O-CH 2 CH 3 9. CH 3 -O-CH 2 -CH 2 -CH 3 10. CH 3 CH 2 COOCH 3 11. HCOOCH 3 12. CH 3 CH 2 CH 2 CH=O 1 / 10

13. CH 3 -CH-CH 2 CH=CH 2 CH 3 14. CH 2 =C - C=CH CH 2 CH 3 CH 3 CH 3 15. CH 3 CH 3 -C - CH-CH 2 - CH 2 OH CH 3 CH 3 3. Να βρείτε και να ονομάσετε τα συντακτικά ισομερή που αντιστοιχούν στους παρακάτω μοριακούς τύπους: 1. C 3 H 4 2. C 4 H 6 3. C 5 H 8 4. C 2 H 6 O 5. C 3 H 8 O 6. C 3 H 6 O 7. C 4 H 8 O 8. C 2 H 4 O 2 9. C 3 H 6 O 2 10. C 4 H 10 O (μόνο τις αλκοόλες) 4.α) Ανάλογα με τη χαρακτηριστική τους ομάδα,κατατάξτε τις παρακάτω ενώσεις στις διάφορες χημικές τάξεις. π.χ. CH 3 CH 2 OH αλκοόλη β) Γράψτε το γενικό Μ.Τ. της ομόλογης σειράς στην οποία ανήκει η κάθε μία. γ) Γράψτε την ονομασία τους. 1. HCH=O..... 2. CH 3 CH 2 CH 2 OH... 3. CH 3 CH=CH-COOH.. 4. CH 3 CHCl 2. 5. CH 3 CHClCOOH... 2 / 10

6. CH 3 CH 2 COOCH 2 CH 3.. 7. CH 3 - CH 2 CO-CH 2 -CH 3... 8. CH 3 CH 2 -O-CH 2 CH 3. 9. CH 3 -O-CH 2 -CH 2 -CH 3... 10. CH 3 CH 2 COOCH 3. 11. HCOOCH 3 12. CH C-CH 2 CH 3. 13. CH 3 -CH-CH 2 CH=CH 2.. CH 3 14. CH 2 =C - C=CH CH 2 CH 3... CH 3 CH 3 15. CH 3 CH 3 -C - CH-CH 2 - CH 2 OH... CH 3 CH 3 5. Να κάνετε τις αντιστοιχίσεις: Α. 1.αλκένια α.c v H 2v-2 2.αιθέρες β.c v H 2v O 3.αλκαδιένια γ.c v H 2v O 2 4.οξέα δ.c v H 2v 5.κετόνες ε.c v H 2v+2 O 3 / 10

Β. 1.αλκάνια α.c v H 2v-2 2.αλκίνια β.c v H 2v+2 O 3.αλκοόλες γ.c v H 2v O 2 4.αλδεϋδες δ.c v H 2v+2 5.εστέρες ε.c v H 2v O Γ. 1.αλκάνιο α.ch 3 CH 2 CH=CHCH 3 2.καρβονυλικό οξύ β.ch 3 -O-CH 3 3.αλκένιο γ.ch 3 CH 2 CH 3 4.αλκοόλη δ.ch 3 CH 2 CH 2 COOH 5.αιθέρας ε.ch 3 CH 2 OH Δ. 1.αλδεύδη α.ch 3 -C=C-CH 3 2.αλκίνιο β.ch 3 -CH=C=CH 2 3.κετόνη γ.ch 3 COOCH 3 4.αλκαδιένιο δ.ch 3 -C-CH 3 ll O 5.εστέρας ε.ch 3 CH=O 6. α)ποιες οργανικές ενώσεις λέμε κορεσμένες και ποιες ακόρεστες; β)τι ονομάζουμε ισομέρεια; γ)ποιο είδος συντακτικής ισομέρειας ονομάζεται 1) ισομέρεια αλυσίδας, 2) ισομέρεια θέσης και 3) ισομέρεια ομόλογης σειράς; Δώστε ένα παράδειγμα σε κάθε περίπτωση. 7. Να γράψετε το συντακτικό τύπο των παρακάτω ενώσεων: 1. 3-πεντανόνη 2. 2-βουτενικό οξύ 3. μεθανικός μεθυλεστέρας 4. μεθανικό οξύ 5. αιθυλο-μεθυλαιθέρας 6. βρωμο-προπανόνη 7. 2-χλωρο-2-προπενικό οξύ 8. μεθανάλη 4 / 10

8. α) Να ονομάσετε τις ενώσεις: 1. CH 3 -CH 2 - CH 2 - CH 3 2. CH 3 -CH 2 - C C-H C 2 H 5 l 3. CH 3 -CH 2 -CH 2 -C-CH 2 -CH-CH 3 l l C 2 H 5 CH 3 4. CH 2 =CH-COOH 5. CH 3 COOCH 2 CH 3 9. Ι. Η ένωση CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 OH είναι: α. αλκοόλη β. αιθέρας γ. αλκάνιο δ. αλδεΰδη ΙΙ. Ο γενικός μοριακός τύπος για τους κορεσμένους υδρογονάνθρακες είναι: α. C ν H 2ν-2 β. C ν H 2ν γ. C ν H 2ν+2 δ. C ν H 2ν+1 ΙΙΙ. Με προσθήκη HCl στο προπένιο σχηματίζεται κυρίως: α. 1- χλωροπροπάνιο β. 2- χλωροπροπάνιο γ. 1,2- διχλωροπροπάνιο ΙV. Τα συντακτικά ισομερή της ένωσης με μοριακό τύπο C 5 H 10 είναι: α. 6 β. 5 γ. 4 δ. 7 V. Να κάνετε την αντιστοίχιση: 1.αλκάνιο 2.καρβονυλικό οξύ α. CH 3 -CH-CH=O CH 3 β. CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 COOH 3.αλκένιο γ. CH 3 CH 2 CH 2 CH 3 4.αλδεΰδη δ. CH 3 CH 2 -O-CH 3 5.αιθέρας ε. CH 3 CH=CHCH 3 5 / 10

10. I. Η ένωση CH 3 -CH 2 -CH-CH=O είναι: CH 3 α. κυκλική β. αρωματική γ. κορεσμένη δ. ακόρεστη II. Οι δεσμοί ανάμεσα στα άτομα άνθρακα του βενζολίου είναι: α. απλοί β. διπλοί γ. τριπλοί δ. τίποτα από τα προηγούμενα III. Η αλκοόλη CH 3 -CH 2 -CH-CH 3 είναι: ΟH α. πρωτοταγής β. δευτεροταγής γ. δισθενής δ. τρισθενής IV. Δεν αποχρωματίζει διάλυμα Br 2 σε τετραχλωράνθρακα το: α. βουτάνιο β. αιθίνιο γ. αιθένιο δ. 1-βουτίνιο V. Να κάνετε την αντιστοίχιση: 1.αλκάνιο α.ch 3 CH 2 CH=CHCH 3 2.καρβονυλικό οξύ β.ch 3 -O-CH 3 3.αλκένιο γ.ch 3 CH 2 CH 3 4.αλκοόλη δ.ch 3 CH 2 CH 2 COOH 5.αιθέρας ε.ch 3 CH 2 OH 11. Να συμπληρώσετε τις χημικές αντιδράσεις: α) CH 3 CH 2 CH 2 CH=CH 2 + Br 2 β) CH 2 =CH 2 + H 2 O γ) CH ΞCH + H 2 O δ) CH 2 =CH 2 + Br 2 καταλύτης +Η 2 ε) HC CH + H 2. στ) Να συμπληρώσετε το κύριο προϊόν της αντίδρασης: CH 3 CH=CH 2 + HCl και να δικαιολογήσετε την επιλογή σας. 6 / 10

12. 200mL αλκανίου αναμιγνύονται με 7L αέρα ( 20% Ο 2 v/v) και το μίγμα αναφλέγεται. Στα καυσαέρια περιέχονται 100mL Ο 2. α) Να γράψετε την αντίδραση της καύσης. β) Ποιος είναι ο μοριακός τύπος του αλκανίου; γ) Πόσα λίτρα CO 2 σε STP παράγονται κατά την παραπάνω αντίδραση; 13. Καίγονται πλήρως 90g αιθανίου ( C 2 H 6 ). α. Να γράψετε την αντίδραση της πλήρους καύσης του αιθανίου. β. Να υπολογίσετε πόσα L CO 2 σε STP σχηματίζονται από την καύση. γ. Να υπολογίσετε πόσα mol Η 2 Ο παράγονται. Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες: Αr(C)=12, Αr(H)=1, Αr(O)=16 14. I. Γενικό μοριακό τύπο C v H 2v (v 2) έχουν : α. όλοι οι άκυκλοι υδρογονάνθρακες β. τα αλκάνια γ. τα αλκένια δ. τα αλκίνια II. Τα προϊόντα της τέλειας καύσης της αιθανόλης είναι : α. CO 2 O 2 και Η 2 β. CO 2 και Η 2 Ο γ. CO και H 2 O δ. C, CO, CO 2 και Η 2 Ο III. Από τις ενώσεις CO 2, C 2 H 6, CH 3 OH, CO, NαCl, CαCO 3, οργανικές είναι οι : α) CO 2, C 2 H 6, β) CO 2, CO, CH 3 OH γ) CH 3 OH, C 2 H 6, δ) Όλες εκτός από το ΝαCl IV. Η οργανική ένωση CH 3 -CH 2 -CΗ=CH 2 ονομάζεται : α) 1-βουτένιο β) 3-βουτίνιο 7 / 10

γ) βουτάνιο δ) 1-βουτίνιο V. Δύο ή περισσότερες οργανικές ενώσεις είναι ισομερείς είναι ισομερείς όταν έχουν: α) τον ίδιο μοριακό τύπο, αλλά διαφορετικές ιδιότητες β) τον ίδιο εμπειρικό τύπο γ) το ίδιο μοριακό βάρος δ) την ίδια χαρακτηριστική ομάδα. 15. Ορισμένη ποσότητα αιθανόλης χωρίζεται σε δύο μέρη. Το 1ο μέρος αντιδρά πλήρως με νάτριο, σύμφωνα με την εξίσωση : C 2 H 5 OH + Nα C 2 H 5 ONα + ½ Η 2 οπότε προκύπτουν 2,24 L Η 2 σε πρότυπες συνθήκες (stp). α) Πόσα g αιθανόλης αντέδρασαν ; β) Πόσα λίτρα οξυγόνου, σε πρότυπες συνθήκες, απαιτούνται για την πλήρη καύση των 0,1 mol αιθανόλης του δεύτερου μέρους ; Δίνονται οι ατομικές μάζες (ατομικά βάρη) : C : 12, H :1, O : 16 16. Άκυκλος αέριος υδρογονάνθρακας Α με εμπειρικό τύπο C v H 2v, μάζας 2.1 g, καταλαμβάνει όγκο 1.12 L σε πρότυπες συνθήκες (stp) : α) Να υπολογιστεί το μοριακό βάρος του Α και να γραφεί ο συντακτικός τύπος και η ονομασία του. β) Ο υδρογονάνθρακας Α πολυμερίζεται σε κατάλληλες συνθήκες προς ένωση Β μοριακού βάρους 84.000 : i) Να γραφεί η χημική εξίσωση της αντίδρασης πολυμερισμού του Α. ii) Πόσα μόρια του μονομερούς Α απαιτούνται για το σχηματισμό ένωσης Β; γ) Να γράψετε και να εξηγήσετε πώς προκύπτει ο συντακτικός τύπος της ένωσης Γ που παράγεται από την επίδραση νερού (ΗΟΗ) στον υδρογονάνθρακα Α, παρουσία καταλύτη. Να γράψετε τη χημική εξίσωση της αντίδρασης. Δίνονται οι ατομικές μάζες (ατομικά βάρη) : C : 12, H : 1 17. I. Ποια είναι η σωστή απάντηση ; Αν μια ένωση έχει μοριακό τύπο C 6 H 12 O, τότε η ένωση αυτή είναι : α. κορεσμένη μονοσθενής αλκοόλη β. κορεσμένη μονοκαρβονυλική αλδεΰδη 8 / 10

γ. κορεσμένη μονοκαρβονυλική αλδεΰδη ή κετόνη δ. κορεσμένη μονοσθενής αλκοόλη ή αιθέρας. II. Ποια είναι η σωστή απάντηση; Ο υδρογονάνθρακας με συντακτικό τύπο ονομάζεται: CH 3 - CH - CH - CH 3 CH 3 C 2 H 5 α. 2-αιθυλο- 3 - μεθυλο βουτάνιο γ. 3-αιθυλο- 2 - μεθυλο -βουτάνιο β. 2, 3 - διμεθυλο πεντάνιο δ. 3,4 - διμεθυλο -πεντάνιο III. Ποια είναι η σωστή απάντηση; Η ένωση με συντακτικό τύπο CH 3 - C = CH - C - CH 2 - CH 3. ονομάζεται : CH 3 O α. 5 - μεθυλο -4-εξεν-3-άλη γ. 5 - μεθυλο -4-εξεν-3-όνη β. 5 - μεθυλο -4-εξεν-3-όλη δ. 2 - μεθυλο -2-εξεν-4-όνη IV. Ποια είναι η σωστή απάντηση; Η ένωση με συντακτικό τύπο CH 2 = C - CH 2 - C = O ονομάζεται : CH 3 OH α. 3 - μεθυλο -3-βουτεν-1-όλη γ. 3 - μεθυλο -3-βουτενάλη β. 3 - μεθυλο -3-βουτεν-1-όνη δ. 3 - μεθυλο -3-βουτενικό οξύ V. Να γραφούν οι συντακτικοί τύποι των αλκυλίων με δύο και τρία άτομα άνθρακα. 18. Να εξηγήσετε αν οι παρακάτω προτάσεις είναι σωστές ή λανθασμένες. α. Τα μοριακά βάρη δύο διαδοχικών μελών της ομόλογης σειράς των αλκενίων διαφέρουν κατά 14. β. Ανάμεσα στο υδροξύλιο και στο διπλό δεσμό έχει προτεραιότητα στην αρίθμηση ο διπλός δεσμός γ. Όλες οι χημικές ενώσεις με γενικό μοριακό τύπο C ν Η 2ν Ο ανήκουν στην ίδια ομόλογη σειρά. 9 / 10

19. α) Να γραφεί ο συντακτικός τύπος της ένωσης 2,2-διμεθυλο-προπάνιο. Να βρεθούν 2 ισομερή αλυσίδας της προηγούμενης ένωσης, να γραφούν οι συντακτικοί τους τύποι και να ονομαστούν. β) Να γραφεί ο συντακτικός τύπος της ένωσης 2-μεθυλο-1-βουτένιο. Να βρεθούν 2 ισομερή θέσης και 2 ισομερή αλυσίδας της προηγούμενης ένωσης, να γραφούν οι συντακτικοί τους τύποι και να ονομαστούν. γ) Να γραφεί ο συντακτικός τύπος της ένωσης 1-βουτίνιο. Να βρεθεί 1 ισομερές θέσης της προηγούμενης ένωσης, να γραφεί ο συντακτικός του τύπος και να ονομαστεί. δ) Να γραφεί ο συντακτικός τύπος της ένωσης 2-βουτανόλη. Να βρεθούν 1 ισομερές θέσης και 2 ισομερή αλυσίδας της προηγούμενης ένωσης, να γραφούν οι συντακτικοί τους τύποι και να ονομαστούν. ε) Να γραφεί ο συντακτικός τύπος της ένωσης μεθυλοπροπυλαιθέρας. Να βρεθεί 1 ισομερές αλυσίδας της προηγούμενης ένωσης, να γραφεί ο συντακτικός του τύπος και να ονομαστεί. στ) Να γραφεί ο συντακτικός τύπος της ένωσης 3-μεθυλο-βουτανάλη. Να βρεθούν 1 ισομερές θέσης και 2 ισομερή αλυσίδας της προηγούμενης ένωσης, να γραφούν οι συντακτικοί τους τύποι και να ονομαστούν. ζ) Να γραφεί ο συντακτικός τύπος της ένωσης 2-πεντανόνη. Να βρεθούν 1 ισομερές θέσης και 1 ισομερές αλυσίδας της προηγούμενης ένωσης, να γραφούν οι συντακτικοί τους τύποι και να ονομαστούν. η) Να γραφεί ο συντακτικός τύπος της ένωσης 2-μεθυλο-προπανικό οξύ. Να βρεθεί 1 ισομερές αλυσίδας της προηγούμενης ένωσης, να γραφεί ο συντακτικός του τύπος και να ονομαστεί. 20. Να γράψετε το συντακτικό τύπο: α) Ενός αλκινίου, το οποίο έχει πέντε άτομα άνθρακα στο μόριό του και διακλαδισμένη αλυσίδα. β)μιας κορεσμένης μονοσθενούς κετόνης, η οποία έχει πέντε άτομα άνθρακα στο μόριό της και διακλαδισμένη αλυσίδα. γ) Να ονομάσετε τις δύο ενώσεις που γράψατε. 10 / 10