Εκπαιδευτικό Υλικό WP3 3.2

ENERGY PERFORMANCE CONTRACTING PLUS (EPC+) Συμπράξεις MME για την παροχή τυποποιημένων καινοτόμων ενεργειακών υπηρεσιών Εκπαιδευτικό Υλικό WP3 3.2 Energy Performance Contracting Plus 1

Εταίροι έργου Έναρξη: 13 Μαρτίου 2016 Λήξη: 30 Σεπτεμβρίου 2016 2

Περιεχόμενα εκπαιδευτικού υλικού Ενότητα I: Έννοια τ ης ΣΕΑ και το επιχειρηματικό μοντέλο EPC+ Ενότητα II: Χρηματοδότηση και Οικονομικά Ενότητα III: Επιλογή Έργου και Διαδικασίες Υποβολής Προσφορών (για δημόσια έργα) Ενότητα IV: Μέτρηση και πιστοποίηση της εξοικονόμησης ενέργειας σε έργα με ΣΕΑ Energy Performance Contracting Plus 3

Ενότητα I Έννοια της ΣΕΑ και το επιχειρηματικό μοντέλο EPC+ Περιεχόμενα της Ενότητας: Ανάγκες εκπαίδευσης Αποτελέσματα της έρευνας για τις ανάγκες εκπαίδευσης Π.Ε. 3.1 Βασικές έννοιες του EPC+ Τι είναι η ΣΕΑ Η ανάγκη της αγοράς για το EPC+ Ορισμός μίας ΣΜΜΕΑ Τύποι ΣΜΜΕΑ Εργαλειοθήκες, Πρότυπες Συμβάσεις Διαδικασία Υλοποίησης Κώδικας Δεοντολογίας ΣΕΑ Energy Performance Contracting Plus 4

Έρευνα για τις Ανάγκες Εκπαίδευσης στις ΣΕΑ Η έρευνα για την ανάλυση των αναγκών εκπαίδευσης (Π.Ε.3.1) κατέληξε ότι τα θέματα που απαιτούν περισσότερη εκπαίδευση είναι: Επισφάλεια (Κίνδυνος) Μέτρηση & Επαλήθευση (οικονομικού οφέλους εξοικονόμησης ενέργειας) ΣΕΑ & Συμβάσεις στο Δημόσιο Τομέα Energy Performance Contracting Plus 5

Τι είναι μια ΣΕΑ? ΣΕΑ με μια ματιά Κόστος ενέργειας Κόστος Κόστος αναβάθμισης που καλύπτεται από την εγγυημένη εξοικονόμηση ενέργειας Μείωση κόστους Εγγυημένο όφελος Επένδυση Μειωμένο κόστος κατανάλωσης ενέργειας λόγω ΣΕΑ Διάρκεια σύμβασης Χρόνος Έναρξη ΣΕΑ Λήξη ΣΕΑ Πηγή Energy Performance Contracting Plus 6

Το κενό στην Αγορά για έργα EPC + Μέγεθος Έργου Περίπτωση EPC+: Νέο επιχειρηματικό Μοντέλο Απλή Εγκατάσταση Πληρωμή με την Εξοικονόμηση ESC Σύμβαση Προμήθειας EPC + Τυπική ΣΕΑ Υπηρεσία/Επίπεδο Εγγύησης Ο στόχος των προσφερόμενων υπηρεσιών του EPC+ είναι η κάλυψη ενός κενού της αγοράς ενεργειακών υπηρεσιών. Σήμερα υπάρχει ένα εύρος προσφερόμενων ενεργειακών υπηρεσιών που ξεκινά από την απλή εγκατάσταση εξοπλισμού και καταλήγει στις συμβατικές ΣΕΑ. Ενδιάμεσα, δεν υπάρχει υπηρεσία που να παρέχει τις απαραίτητες εγγυήσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε ανταγωνιστικό κόστος σε έργα μικρού και μεσαίου μεγέθους. Energy Performance Contracting Plus 7

Προσδιορισμός μίας ΣΜΜΕΑ Σύμπραξη ΜΜΕ για την παροχή καινοτόμων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΣΜΜΕΑ) Οι ΣΜΜΕΑ είναι συμπράξεις εταιρειών, κυρίως ΜΜΕ, οι οποίες παρέχουν από κοινού ενεργειακές υπηρεσίες στο πλαίσιο μιας μακροχρόνιας συνεργασίας με κοινά συμφωνημένους στόχους. Energy Performance Contracting Plus 8

Συμπράξεις ΣΜΜΕΑ Στόχος του έργου είναι η δημιουργία τουλάχιστον 12 ΣΜΜΕΑ κατά την διάρκεια της υλοποίησης του έργου, με τουλάχιστον μία ΣΜΜΕΑ ανά συμμετέχουσα χώρα. Κάθε ΣΜΜΕΑ θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 3 μέλη. Η διαδικασία ίδρυσης θεωρείται ολοκληρωμένη με την υπογραφή μίας σύμβασης συνεργασίας (Μνημόνιο Συνεργασίας ή Ιδιωτικό Συμφωνητικό) μεταξύ των μελών της ΣΜΜΕΑ Τα οργανωτικά μοντέλα συνεργασίας των ΣΜΜΕΑ έχουν αναπτυχθεί από τους εταίρους του έργου και είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του EPC+. Δυο βασικοί τύποι συμβάσεων είναι διαθέσιμες (μια για τις Απλές ΣΜΜΕΑ και μια για τις Πολύπλοκες ΣΜΜΕΑ. Energy Performance Contracting Plus 9

Απλή ΣΜΜΕΑ Επικεφαλής εταίρος Η Απλή ΣΜΜΕΑ είναι κατάλληλη όταν επικρατούν οι ακόλουθες συνθήκες: Υπάρχει ή αναμένεται να υπάρξει σε σύντομο χρονικό διάστημα (6 μήνες με ένα χρόνο) αγορά παροχής ενεργειακών υπηρεσιών με ΣΕΑ. Ο επικεφαλής της ΣΜΜΕΑ (και οι συνεργάτες του) έχουν ήδη μερίδιο αγοράς ή είναι ικανοί να αποκτήσουν μερίδιο αγοράς σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι συνεργάτες της ΣΜΜΕΑ πρέπει να αποδεχτούν τον κεντρικό ρόλο του επικεφαλής. Οι συνεργάτες δεν πρέπει να ανταγωνίζονται τον επικεφαλής. Εταίρος Μια Απλή ΣΜΜΕΑ είναι κατάλληλη επιλογή όταν υπάρχει ώριμη αγορά. Όταν δεν υπάρχει επιχειρηματικό αντικείμενο (στο άμεσο μέλλον) οι συνεργάτες θα χάσουν κάθε ενδιαφέρον μετά από λίγο καιρό ή εξαρχής δεν θα ενδιαφερθούν να συμμετέχουν. Πηγή 10

Σύνθετη ΣΜΜΕΑ Η Σύνθετη ΣΜΜΕΑ είναι κατάλληλη όταν επικρατούν οι ακόλουθες συνθήκες: Δεν υφίσταται αγορά και η έννοια της ΣΕΑ δεν είναι ευρέως γνωστή ή δεν χρησιμοποιείται. Υπάρχει προσδοκία ότι η έννοια της ΣΕΑ θα υιοθετηθεί από την αγορά μεσοπρόθεσμα (2 με 3 χρόνια). Υπάρχει προσδοκία ότι η σύνθετη ΣΜΜΕΑ μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της αγοράς (μέσω διασυνδέσεων ή/και μάρκετινγκ) ή/και ότι θα εξασφαλιστεί κυρίαρχη θέση στη μελλοντική αγορά. Συντονιστής Εταίρος Ο λόγος για την καταλληλόλητα μίας σύνθετης ΣΜΜΕΑ, σε μια κατάσταση όπου δεν υπάρχει αγορά, είναι ότι τα μέλη της ΣΜΜΕΑ είναι πρόθυμα να συμμετάσχουν και να πειραματιστούν σε μια τέτοια συνεργασία, με απώτερο στόχο να καταστεί κάποιος επικεφαλής ή συνεργάτης μιας απλής ΣΜΜΕΑ ή επικεφαλής σε μία πολύπλοκη ΣΜΜΕΑ όταν η αγορά ωριμάσει αρκετά. Πηγή 11

Πολύπλοκη ΣΜΜΕΑ Η πολύπλοκη ΣΜΜΕΑ είναι κατάλληλη όταν επικρατούν οι ακόλουθες συνθήκες: Η αγορά παροχής υπηρεσιών με ΣΕΑ αναμένεται να αναπτυχθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα (6 μήνες με ένα χρόνο). Υφίσταται ανταγωνισμός (ΜΜΕ ΕΕΥ ή/και μεγάλων ΕΕΥ) στην αγορά. Οι συνεργάτες σε μία σύνθετη ΣΜΜΕΑ αναγνωρίζουν την ανάγκη να ενδυναμώσουν την θέση τους στην αγορά μέσω της συνεργασίας τους. Οι συνεργάτες λειτουργούν συμπληρωματικά ως προς τις γνώσεις, τους πόρους ή/και τους στόχους της αγοράς. Οι συνεργάτες σε μία πολύπλοκη ΣΜΜΕΑ είναι διατεθειμένοι να επιμεριστούν το κόστος, το ρίσκο καθώς και τα κέρδη. Πηγή Επικεφαλής εταίρος Εταίρος Ο λόγος για την καταλληλόλητα μιας σύνθετης ΣΜΜΕΑ σε μια κατάσταση όπου άλλες ΕΕΥ ΜΜΕ ή/και μεγάλες ΕΕΥ είναι παρούσες οφείλεται κυρίως στην ενίσχυση της ανταγωνιστικής θέσης των μελών της ΣΜΜΕΑ μέσω της συνεργασίας τους. 12

Προϋποθέσεις για την εύρυθμη λειτουργία της ΣΜΜΕΑ http://epcplus.org/upload/ue/wp2/d2_1_analysis_report_150715_final.pdf Προσέγγιση της Αγοράς Η ΣΜΜΕΑ πρέπει να αναπτύξει μία ξεκάθαρη στρατηγική Είναι απαραίτητη η δέσμευση όλων των μελών της ΣΜΜΕΑ Επιλογή των κατάλληλων πελατών και τομέα όπου θα προσφερθούν οι νέες ενεργειακές υπηρεσίες. Χρήση υφιστάμενου πελατολογίου όλων των εταίρων Οι συνεργάτες πρέπει να είναι διατεθειμένοι να δεσμευτούν μακροχρόνια για τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις τους. Ειδάλλως η συνεργασία τους θα περιοριστεί σε υπεργολαβίες. 13

Προϋποθέσεις για την εύρυθμη λειτουργία της ΣΜΜΕΑ http://epcplus.org/upload/ue/wp2/d2_1_analysis_report_150715_final.pdf Εσωτερική Οργάνωση και Διαχείριση Καθορισμός ρόλων, ευθυνών και υποχρεώσεων Ποιος είναι ο επικεφαλής / συντονιστής Ποιος εκπροσωπεί τη ΣΜΜΕΑ στους πελάτες κτλ. Συνεχής ανταλλαγή πληροφοριών Τακτικές τεχνικές συναντήσεις Καθορισμένες ημερομηνίες για τηλεδιασκέψεις ή επαφές σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση Ξεκάθαρο και διαφανές συμβόλαιο Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ως προς τους κανόνες, τις υποχρεώσεις, κτλ. Τα πάντα πρέπει να είναι ξεκάθαρα και σαφή 14

Τεχνική Εργαλειοθήκη EPC+ -(1) Η τεχνική εργαλειοθήκη του έργου EPC+ αφορά συγκεκριμένες τυποποιημένες επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (10 επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας και 6 επεμβάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας). Σε αυτή περιλαμβάνονται τα κάτωθι: Τεχνική περιγραφή των επεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης Παράμετροι σχεδιασμού Υπολογιστικές μέθοδοι Διαδικασία υλοποίησης έργου Επιλογές Μέτρησης και Επαλήθευσης. Η «εργαλειοθήκη» είναι μια τεχνική βοήθεια για τις ΣΜΜΕΑ. Αποτελεί μια απλή και τυποποιημένη προσέγγιση για τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την μέτρηση και επαλήθευση μιας ενεργειακής υπηρεσίας EPC+. H εργαλειοθήκη περιλαμβάνει και λογισμικά (τόσο τεχνικά όσο και οικονομικά), που είτε είναι διαθέσιμα χωρίς κόστος στο διαδίκτυο (π.χ. από προμηθευτές τεχνολογίας, εθνικά, ευρωπαϊκά ή/και διεθνή έργα κλπ) αλλά και απλά λογισμικά που έχουν αναπτυχθεί από τους εταίρους στα πλαίσια του έργου. 15

Τεχνική Εργαλειοθήκη EPC+ (2) Η επιλογή των τεχνικών επεμβάσεων που επελέγησαν από τους εταίρους του έργου είναι καθοριστικής σημασίας για τους δυνητικούς πελάτες αλλά και για τις υπό σύσταση ΣΜΜΕΑ. Για τους πελάτες διότι οι επεμβάσεις πρέπει να απευθύνονται και να προσαρμόζονται στις ειδικές ανάγκες τους. Για τη ΣΜΜΕΑ διότι οι επεμβάσεις πρέπει να είναι: Τυποποιημένες, για την μείωση του κόστους διεκπεραίωσης για τον σχεδιασμό, την προετοιμασία και την επίβλεψη της υλοποίησής του Κοινά αποδεκτές, ως προς τη μέθοδο μέτρησης και επαλήθευσης της εγγυημένης απόδοσης. Επίσης, η επιλεγμένη μέθοδος θα πρέπει να είναι σχετικά χαμηλού κόστους. Κατάλληλες για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των εγκαταστάσεων με σχετικά μικρούς χρόνους αποπληρωμής. 16

Τεχνική Εργαλειοθήκη EPC+ (3) Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας 1.Φωτισμός εσωτερικών χώρων 2.Υδραυλική εξισορρόπηση του συστήματος θέρμανσης 3.Ενεργειακή αναβάθμιση αντλιών 4.Ενεργειακή αναβάθμιση ηλεκτρικών κινητήρων 5.Ενεργειακή αναβάθμιση συστήματος αερισμός ή/και ψύξη 6.Νυχτερινή ψύξη (night cooling) 7.Προγραμματισμός συστημάτων BMS 8.Ανακαίνιση /αντικατάσταση λέβητα θέρμανσης 9.Ενεργειακή αναβάθμιση λεβήτων - καυστήρων 10.Ενεργειακά αποδοτικά παράθυρα 11. Ανάκτηση θερμότητας από τον στρατσωνισμό ατμολεβήτων Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (είναι επιλέξιμες ως επεμβάσεις μόνο σε συνδυασμό με επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας) 1.Ηλιακοί θερμοσίφωνες 2.Σύστημα θέρμανσης με βιομάζα 3.Μικρή ΣΗΘΥΑ 4.Φ/Β 5.Μικρές Α/Γ 6.Αντλίες Θερμότητας 17

Περιεχόμενα Εργαλειοθήκης EPC+ (4) 1. Γενική Περιγραφή και εγχειρίδιο χρήσης της εργαλειοθήκης 2. Τεχνική Περιγραφή 3. Υπολογιστική Μέθοδος 4. Αναμενόμενη διάρκεια ζωής της επέμβασης και αναμενόμενα έξοδα αντικατάστασης και συντήρησης (εφόσον υπάρχουν) 5. Επιλογή της μεθοδολογίας μέτρησης και επαλήθευσης ώστε να αξιολογηθεί η πραγματική απόδοση της επέμβασης σε σχέση με την εγγυημένη απόδοση Energy Performance Contracting Plus 18

Υποδείγματα Συμβάσεων Το υπόδειγμα σύμβασης συντάσσεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να επιτευχθεί μια τυποποιημένη διαδικασία συμφωνίας μεταξύ του πελάτη και της ΣΜΜΕΑ. Αυτή η τυποποιημένη αρθρωτή σύμβαση μπορεί να προσαρμοστεί και να τροποποιηθεί πολύ εύκολα, ανάλογα με την περίπτωση και τις ειδικές απαιτήσεις των πελατών. Στη σύμβαση θα περιγράφονται (για την κάθε φάση του έργου) τα καθήκοντα και υποχρεώσεις των συμβαλλόμενων. Επίσης θα περιγράφεται ο τρόπος τιμολόγησης, αμοιβές, γενικοί όροι κ.λ.π. Οι διακριτές ενότητες της σύμβασης είναι: Γενικοί Όροι και Προϋποθέσεις Φάση εφαρμογής / υλοποίησης του έργου Φάση μέτρησης και επαλήθευσης Τιμολόγηση + μεθοδολογία αποπληρωμής 19

Διαδικασία Υλοποίησης Πελάτης Έγκριση διαδικασία ενεργειακής επιθεώρησης Έγκριση επέμβασης Γραμμή συναλλαγής Αρχική επαφή με πελάτη Ενέργειες για τις οποίες λαμβάνει γνώση ο πελάτης Συνοπτική ενεργειακή επιθεώρηση Πρόταση σε πελάτη Υπογραφή σύμβασης Παραλαβή έργου Μέτρηση και επαλήθευση της εγγυημένης απόδοσης Εκτενής ενεργειακή επιθεώρηση Επικεφαλής εταίρος ΣΜΜΕΑ Ενέργειες για τις οποίες δεν λαμβάνει γνώση ο πελάτης Εκτίμηση δυναμικού εξοικονόμησης ενέργειας Τροποποίηση πρότυπης σύμβασης Γραμμή συναλλαγής Μέλος ΣΜΜΕΑ Απόφαση για σημεία Υπολογισμοί Υλοποίηση έργου Energy μετρήσεων Performance Contracting Plus 20

Ευρωπαϊκός Κώδικας Δεοντολογίας ΣΕΑ Ο Ευρωπαϊκός Κώδικας Δεοντολογίας για τις Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης (Κώδικας Δεοντολογίας ΣΕΑ ) είναι: Μία Εθελοντική Δέσμευση. Δεν είναι Νομικά Δεσμευτική. Συντάχθηκε το 2014 στο πλαίσιο του έργου Transparense (Intelligent Energy for Europe). Εγκρίθηκε από: European Association of Energy Service Companies (eu.esco) European Federation of Intelligent Energy Efficiency Services (EFIEES) Τον έχουν υπογράψει περισσότεροι από 160 φορείς σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων 12 Εθνικών Ενώσεων παρόχων ΣΕΑ Ο κυρίως ρόλος του Κώδικα Δεοντολογίας είναι να διασφαλίσει την εμπιστοσύνη στην αγορά των ΣΕΑ στην EΈ, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές αντιλήψεις στα κράτη μέλη. Η συμμόρφωση με τον κώδικα δεοντολογίας χρησιμεύει ως μια ελάχιστη εγγύηση για την ποιότητα των έργων που υλοποιούνται με Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ). www.transparense.eu/ Energy Performance Contracting Plus 21

Ενότητα II: Χρηματοδότηση και Οικονομικά ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: Χρηματοδότηση Επιλογές Υφιστάμενη Κατάσταση Οικονομικά Υπολογισμός των οικονομικών μεγεθών Επίδραση του Διαμοιραζόμενου Οφέλους 22

Επιλογή Χρηματοδότησης για το EPC+ 1. ΣΕΑ με Χρηματοδότηση από τον Πελάτη Εξοικονόμησης Ενέργειας ΣΜΜΕΑ ΠΕΛΑΤΗΣ Πληρωμή υπηρεσίας ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣ Energy Performance Contracting Plus 23

Επιλογή Χρηματοδότησης για το EPC+ 2. ΣΕΑ με Χρηματοδότηση από την ΣΜΜΕΑ Εξοικονόμησης Ενέργειας ΣΜΜΕΑ ΠΕΛΑΤΗΣ Πληρωμή ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣ Energy Performance Contracting Plus 24

Παράδειγμα: Τυπικά χρηματοδοτικά μοντέλα για ΣΕΑ που χρησιμοποιούνται στην Τσεχία Αρχικά, τα έργα με ΣΕΑ χρηματοδοτούνταν κυρίως από τον πελάτη που εξασφάλιζε δανεισμό από την τράπεζα (ΧΑΤ πίστωση του πελάτη) Αργότερα, υπήρξε σταδιακή αλλαγή καθώς η αγορά των ΣΕΑ αναπτυσσόταν και ο τραπεζικός τομέας συνήθισε στο Θεσμό των Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης: Η πίστωση του πελάτη έγινε σπάνια. Όλο και περισσότερες ΕΕΥ εξασφάλιζαν πίστωση από τις τράπεζες (ΧΑΤ Πίστωση των ΕΕΥ). Για μερικά μικρά έργα οι ΕΕΥ χρηματοδοτούσαν την επένδυση με δικά τους κεφάλαια (Χρηματοδότηση ΕΕΥ). Κατά τα τελευταία 6-7 χρόνια, η πώληση των απαιτήσεων (sale of claims, εξαγορά σύμβασης) ενός έργου από μία ΕΕΥ στην Τράπεζα έχει γίνει η ποιο διαδεδομένη μέθοδος της Χρηματοδότησης Από Τρίτους (ΧΑΤ). Πηγή: Transparense Energy Performance Contracting Plus 25

Οικονομικά των έργων ΣΕΑ Με βάση την Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ), οι κύριοι περιορισμοί των έργων με ΣΕΑ μπορούν να συνοψισθούν στα παρακάτω: Εφόσον για ένα έργο της ΣΜΜΕΑ με ΣΕΑ το συνολικό κόστος πρόκειται να αποπληρωθεί εξ ολοκλήρου από τα μελλοντικά έσοδα (από την εξοικονόμηση ενέργειας) τότε η ΚΠΑ του συνολικού «κόστους κύκλου ζωής» του έργου (μείον πιθανών επιχορηγήσεων) δεν πρέπει να ξεπερνά την ΚΠΑ των μελλοντικών εσόδων (μείον επιπλέον χρεώσεων) που συσσωρεύονται κατά την χρονική διάρκεια της σύμβασης Εφόσον η ΚΠΑ του συνολικού κόστους κύκλου ζωής του έργου (μείον επιχορηγήσεων) είναι μεγαλύτερη από την ΚΠΑ των μελλοντικών εσόδων (μείον επιπλέον χρεώσεων) που συσσωρεύονται κατά την χρονική διάρκεια της σύμβασης, το κόστος της ΣΜΜΕΑ για την ΣΕΑ μπορεί να αποπληρωθεί μόνο μερικώς από τα μελλοντικά έσοδα. Energy Performance Contracting Plus 26

Υπολογισμός των οικονομικών δεικτών ενός έργου με ΣΕΑ Παράδειγμα (υπολογιστικό φύλλο excel) για τον υπολογισμό των οικονομικών δεικτών ενός έργου Πηγή: Κόστος επένδυσης Κόστος εξοπλισμού 2,000,000.00 1,500,000.00 Κόστος αντικατάστασης εξοπλισμού 0.00 Έτος αντικατάστασης 0.00 Ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας Κόστος ενέργειας 2,600,000.00 kwh 200.00 Ευρώ/MWh Χρηματοδότηση % Ευρώ Ίδια κεφάλαια 25.00 500,000.00 Επιδότηση 25.00 500,000.00 Δανειοδότηση 50.00 1,000,000.00 Σύνολο 100.00 2,000,000.00 6,000,000 5,000,000 4,000,000 3,000,000 2,000,000 1,000,000 0-1,000,000-2,000,000-3,000,000 Χρηματορροές ( ) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Άλλα κόστη Ευρώ/έτος Συντήρηση 48,000 Ασφάλεια 2,379 Προσωπικό 0 Άλλα 6,500 Σύνολο 56,879 Δάνειο Επιτόκιο, % 8.0% Διάρκεια δανείου (έως 15 έτη) 15 Αξία δανείου 0.0% Φόροι 10% 2,000,000 1,000,000 0-1,000,000-2,000,000-3,000,000 Καθαρή παρούσα αξία ( ) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Επιτόκιο αναγωγής, % 8.00 Καθαρή παρούσα αξία 1,251,087 Απόσβεση (έτος) 10.00 Συνολική χρηματορροή (μετά φόρων) 4,808,979 Ετήσια απόσβεση κεφαλαίων,% 21% IRR 15.4% 27

Ενότητα III: Επιλογή Έργου και Διαδικασία Υποβολής Προσφορών ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: Θεσμικό Πλαίσιο Ευρωπαϊκές Οδηγίες Εθνικό Θεσμικό Πλαίσιο Επιλογή Έργου Επιλογή υποβολής Προσφοράς (ΣΕΑ vs Παραδοσιακού Τρόπου π.χ. Δημόσια Έργα) Διαδικασία Διαγωνισμών Δημόσιο vs Ιδιωτικό Ορολογία Διαδικασία υποβολής Προσφοράς Μέθοδος Αξιολόγησης Δικαιολογητικά Ο Ρόλος του Διαμεσολαβητή 28

Θεσμικό Πλαίσιο σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο (1) Ευρωπαϊκές Οδηγίες που προωθούν τις ΣΕΑ στα Δημόσια κτίρια Οδηγία 2012/27/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με την ενεργειακή απόδοση, (Οδηγία Ενεργειακής Απόδοσης: EED) Η οδηγία 2012/27/ΕΚ ορίζει τη σύμβαση ενεργειακής απόδοσης ως: συμβατική συμφωνία μεταξύ του ωφελούμενου και του παρόχου μέτρου βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, η οποία επαληθεύεται και παρακολουθείται καθ όλη τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης, στο πλαίσιο της οποίας πραγματοποιούνται πληρωμές για επενδύσεις (έργο, προμήθεια ή υπηρεσία) για το μέτρο αυτό, οι οποίες συνδέονται με ένα συμβατικά συμφωνηθέν επίπεδο βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης ή με άλλο συμφωνηθέν κριτήριο ενεργειακής απόδοσης, όπως η εξοικονόμηση χρημάτων. Η Οδηγία 2010/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19 Μαΐου 2010 σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων: EPBD) Tα κράτη μέλη ενθαρρύνουν τις δημόσιες αρχές να λαμβάνουν υπόψη τους τον καθοδηγητικό ρόλο τον οποίο θα διαδραματίσουν στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Οι Οδηγίες 2009/72/ΕΚ και 2009/72/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13 Ιουλίου 2009 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου Tα κράτη μέλη συνιστούν ένθερμα στις επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενεργείας και φυσικού αερίου να βελτιστοποιήσουν τη χρήση ηλεκτρικής ενεργείας ή φυσικού αερίου, για παράδειγμα με την προσφορά υπηρεσιών ενεργειακής διαχείρισης 29

Θεσμικό Πλαίσιο σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο (2) Ευρωπαϊκή Οδηγία σχετικά με τις Δημόσιες Συμβάσεις Η Οδηγία 2004/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών η οποία εξακολουθεί να εφαρμόζεται στην εθνική νομοθεσία των κρατών μελών της ΕΕ αντικαταστάθηκε από: Οδηγία 2014/24/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26 Φεβρουαρίου 2014 περί δημόσιων συμβάσεων Η Οδηγία 2014/24/ΕΚ αναμένεται να εφαρμοστεί στην εθνική νομοθεσία των κρατών μελών της ΕΕ. Energy Performance Contracting Plus 30

Το θεσμικό πλαίσιο των ΣΕΑ σε Εθνικό επίπεδο Ελλάδα: Νομοθεσία και κανονιστικά μέτρα που προωθούν τις ΣΕΑ στα δημόσια κτίρια: Νόμος 3855/2010 Μέτρα για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση, ενεργειακές υπηρεσίες και άλλες διατάξεις Υπουργική Απόφαση Δ6/13280/07.06.2011 (ΦΕΚ Σειρά II, No 228) με τίτλο Επιχειρήσεις Ενεργειακών Υπηρεσιών. Λειτουργία, Μητρώο, Κώδικας Δεοντολογίας και συναφείς διατάξεις. Νόμος 4342/2015 για την Ενεργειακή Απόδοση Νομοθεσία και κανονιστικά μέτρα για τις δημόσιες προμήθειες Υπουργική Απόφαση Δ6/Β/14826/17.6.2008 Μέτρα για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας στο Δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα Νόμος 3855/2010 Μέτρα για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση, ενεργειακές υπηρεσίες και άλλες διατάξεις Νόμος 4342/2015 για την Ενεργειακή Απόδοση 31

Διαδικασία Υποβολής Προσφορών (1) Στο δημόσιο τομέα, η διαδικασία ανάθεσης πρέπει να είναι σύμφωνη με την εθνική νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων (με βάση την οδηγία της ΕΕ για τον δημόσιο τομέα 2004/18/ΕΚ) Στον ιδιωτικό τομέα, οι πελάτες δεν υποχρεούνται να ακολουθούν τις νομοθετικές απαιτήσεις που ισχύουν για το δημόσιο τομέα, αλλά κατά την διαδικασία σύναψης συμβάσεων μπορεί να περιλαμβάνουν στοιχεία που αφορούν τις δημόσιες συμβάσεις (όπου μπορεί να εφαρμοστεί σε μια απλοποιημένη εκδοχή) Energy Performance Contracting Plus 32

Διαδικασία Υποβολής Προσφορών (2) Διαδικασίες Προμηθειών Διαδικασία Χαρακτηριστικά Επιλέγεται αυτή η διαδικασία όταν Ανοικτή Όλοι οι συμμετέχοντες (οι οποίοι πληρούν τα τυπικά προσόντα) μπορούν να συμμετέχουν στην υποβολή προσφοράς Για χαμηλού ρίσκου προμήθειες όπου η ικανότητα του προμηθευτή είναι λιγότερο σημαντική ή όπου εστιαζόμαστε περισσότερο στην τιμή προσφοράς Κλειστή Διαδικασία δύο σταδίων με δυνατότητα προεπιλογής Όπου η ικανότητα του προμηθευτή είναι καθοριστική στην υλοποίηση της σύμβασης. Η ανταπόκριση αναμένεται να είναι μεγάλη για να επιτραπεί η διαδικασία της προεπιλογής Διαπραγμάτευσης Ανταγωνιστικού Διαλόγου Συμφωνίας-πλαίσιο Διαδικασία δύο σταδίων με δυνατότητα διαπραγμάτευσης στο δεύτερο στάδιο Διαδικασία δύο σταδίων με δυνατότητα συμμετοχής σε διάλογο με δυνητικούς προμηθευτές ώστε να εξεταστούν δυνητικές λύσεις και να τελειοποιηθούν οι προδιαγραφές πριν την τελική υποβολή προσφοράς Πρώτο Στάδιο: Οι προμηθευτές επιλέγονται μέσω ανοικτής/περιορισμένης διαδικασίας για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα Δεύτερο Στάδιο: Βάση συμφωνιών ή Μικρού διαγωνισμού που θα λάβει χώρα όταν η υπηρεσία/προϊόντα είναι απαραίτητα Οι προδιαγραφές δεν είναι ξεκάθαρες ή είναι πρωτοποριακές και απαιτείται η συμμετοχή ειδικού. Σύνθετες προκηρύξεις όπου η εμπειρία του προμηθευτή έχει σημαντικές επιπτώσεις στον καθορισμό των προδιαγραφών. Η δυνατότητα (εμπειρία) και η ποσότητα είναι απαραίτητα και γενικότερα είναι μία επαναλαμβανόμενη απαίτηση (για περίοδο 4 ετών: συμπεριλαμβανομένων των πιθανών επεκτάσεων) Energy Performance Contracting Plus 33

Διαδικασία Υποβολής Προσφορών (3) Κριτήρια επιλογής προμηθευτή το παράδειγμα της Ιρλανδίας Κριτήρια Επιλογής Βαρύτητα Ποσότητα εγγυημένης εξοικονόμησης ενέργειας σε όλες τις μορφές κατά την συμβατική περίοδο 45% (σε τεχνικούς ή οικονομικούς όρους) Τιμή Προσφοράς. Δηλαδή το συνολικό ποσό που πρέπει να πληρωθεί από την αναθέτουσα αρχή στον ανάδοχο για 35% την διάρκεια ισχύς του συμβολαίου Ποιότητα του τεχνικού σχεδιασμού και τις σύμβασης 20% Energy Performance Contracting Plus 34

Παραδείγματα διαγωνισμών Διαδικασία Υποβολής Προσφορών (4) UK Department of Energy & Climate Change (DECC 2012) https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/395240/contract_ guidance_note_and_model_contract_energy_performance_contract.doc European Energy Services Initiative (EESI 2020) by Berliner Energieagentur GmbH / SCHLAWIEN- NAAB Partnerschaft Energy Performance Contracts Handbook - Sample Document: Invitation to Tender Document Template (SEAI Ireland) http://www.seai.ie/your_business/energy-contracting/support-and-guidance/sample-document- Invitation-to-Tender-.docx Sample Tender Document Energy Performance Contracting Provided from the South-African-German Energy Program (SAGEN). Mainly designed for EPC for industrial clients http://www.sanedi.org.za/wp-content/uploads/2014/03/esco-epc_sample_tender.pdf Energy Performance Contracting Plus 35

Διαδικασία Υποβολής Προσφορών (5) Περιεχόμενα εγγράφων διαγωνισμού Τα περιεχόμενα των εγγράφων του διαγωνισμού θα πρέπει να καθορίζουν τουλάχιστον τα κάτωθι Στόχους του έργου: % ελάχιστη εξοικονόμηση ενέργειας Οργανωτικά θέματα: Ποιες υπηρεσίες θα παρέχονται από την ΕΕΥ? Τεχνικά Θέματα: Περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης Ενεργειακά δεδομένα παρελθόντων ετών (τουλάχιστον 3 ετών) αναγωγή στο έτος αναφοράς για την κατανάλωση θέρμανσης/ψύξης, κτλ., χρόνοι λειτουργίας, λίστα εξοπλισμού, τύπος χρήσης εγκαταστάσεων, εσωτερικές συνθήκες άνεσης (θερμοκρασία, αερισμός, κτλ.) Κατανάλωση έτους αναφοράς Υποχρεωτικές ενέργειες, επιθυμητές, επιλογές Οικονομικά Θέματα: Μέγιστη Περίοδος αποπληρωμής Οικονομική Οργάνωση: Πρέπει η ΕΕΥ να χρηματοδοτήσει την επένδυση ή όχι Energy Performance Contracting Plus 36

Διαδικασία Υποβολής Προσφορών (6) Ο ρόλος και οι εργασίες ενός διαμεσολαβητή το παράδειγμα της Γερμανίας Παρέχει την απαραίτητη τεχνογνωσία και εμπειρία για να υποστηρίξει και καθοδηγήσει τον πελάτη μέσα από όλες τις φάσεις υλοποίησης ενός έργου με ΣΕΑ 1.Φάση ανάπτυξης έργου : Οικονομικές και τεχνικές αναλύσεις Σύγκριση εναλλακτικών προμηθειών Αρχικός σχεδιασμός έργου και επιχειρηματικά μοντέλα Επιλογή και προσαρμογή του επιχειρηματικού μοντέλου της ΕΕΥ Energy Performance Contracting Plus 37

Διαδικασία Υποβολής Προσφορών (7) Ο ρόλος και οι εργασίες ενός διαμεσολαβητή το παράδειγμα της Γερμανίας συνέχεια.... 2. Φάση προμηθειών έργου: Επιλογή της διαδικασίας προμήθειας Ορισμός προσόντων και κριτηρίων επιλογής μιας ΣΜΜΕΑ Σύνταξη τευχών δημοπράτησης Σχεδιασμός ΣΕΑ Διαπραγμάτευση και Επιλογή της καλύτερης προσφοράς 3. Φάση Κατασκευής Εκπροσώπηση του πελάτη και διαχείριση μέρους ή όλων των φάσεων του έργου 4. Παρακολούθηση και Επαλήθευση Τομείς Εξειδίκευσης: Τεχνογνωσία σε τεχνικά, οικονομικά, χρηματοδοτικά, εργασιακά και νομικά θέματα Energy Performance Contracting Plus 38

Ενότητα IV: Μείωση Κινδύνου και Παρακολούθηση και Επαλήθευση ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: Δυνητικοί κίνδυνοι και στρατηγικές μείωσης τους Από την πλευρά του χρηματοδότη Από την πλευρά της ΣΜΜΕΑ Από την πλευρά του πελάτη Μέτρηση και επαλήθευση IPMVP Καθορισμός ενεργειακής κατανάλωσης βάσης Αναγωγή με βαθμό-ημέρες Παραδείγματα έργων κατάλληλων για το EPC+ Energy Performance Contracting Plus 39

Μείωση Κινδύνου (1) Στρατηγικές αντιμετώπισης κινδύνου Επίλυση διαφορών Εφαρμογή διατάξεων σύμβασης Διαχείριση κινδύνου Κόστος διεκπεραίωσης προσφερόμενης ενεργειακής υπηρεσίας Energy Performance Contracting Plus 40

Μείωση Κινδύνου (2) Το μέγεθος και ο σκοπός του έργου καθορίζει και την στρατηγική χρηματοδότησης όπως: Ισολογισμός της ΕΕΥ (δανειοδότηση της ΕΕΥ) Δανεισμός πελάτη με εγγύηση της ΕΕΥ Χρηματοδότηση από Τρίτο (ΧΑΤ) Η χρηματοδοτική στρατηγική πρέπει να περιγράφει λεπτομερώς τα μέτρα για την μείωση του κινδύνου Οι τεχνικοί κίνδυνοι λανθασμένα πολλές φορές επισκιάζουν άλλους κινδύνους Ο πελάτης (και οι αποφάσεις του) είναι βασικός παράγων κινδύνου Energy Performance Contracting Plus 41

Μείωση Κινδύνου (3) Οι ΣΕΑ χρειάζονται έργα μεγάλης κλίμακας για να καλύψουν τα κόστη διεκπεραίωσης, μέτρησης και επαλήθευσης Οπότε. Οι παραδοσιακές μέθοδοι χρηματοδότησης μάλλον δεν ταιριάζουν για μικρά έργα Οι παραδοσιακές μέθοδοι χρηματοδότησης για την διαχείριση κινδύνου μάλλον χρειάζεται να ενδυναμωθούν Σαφέστατα χρειάζεται: Τυποποίηση εργασιών διεκπεραίωσης Πρότυπες συμβάσεις Τυποποιημένες διαδικασίες ανάπτυξης έργων Πρότυπη και ξεκάθαρη μέθοδος επίλυσης διαφορών. Energy Performance Contracting Plus 42

Μείωση Κινδύνου (4) Η πλευρά της τράπεζας Δυνητικοί κίνδυνοι από την πλευρά της τράπεζας Επιλογές μείωσης του κινδύνου Αφερεγγυότητα ή πτώχευση του δανειστή, αν ο δανειστής είναι η ΕΕΥ. Καθυστέρηση ή παύση της καταβολής των δόσεων εφόσον ο δανειστής είναι και ο πελάτης. Διαφορά μεταξύ της ΕΕΥ και του πελάτη που αφορούν την παράδοση των συμφωνηθέντων μέτρων ή/και την επίτευξη των εγγυημένων εξοικονομήσεων ενέργειας στην περίπτωση πώλησης των απαιτήσεων από την ΕΕΥ στην τράπεζα Περιορισμός της διάρκειας του δανείου (μπορεί να οδηγήσει στην μείωση της αποδεκτής διάρκειας της ΣΕΑ). Να συμπεριλάβει ένα ασφάλιστρο κινδύνου στο επιτόκιο (Υψηλό επιτόκιο Υψηλότερο κόστος της ΣΕΑ). Μεγαλύτερη συμμετοχή της ΕΕΥ με ίδια κεφάλαια στην χρηματοδότηση του έργου (έχοντας υψηλό λόγο «ιδίων κεφαλαίων/δανείου» περιορίζεται ο αριθμός των έργων που μπορεί να αναλάβει η ΕΕΥ). Αίτηση για εγγυήσεις ή εξασφαλίσεις / ομόλογα αποζημιώσεων (ίσως πρέπει να παρέχονται από τον πελάτη Αίτηση για εγγυήσεις ή εξασφαλίσεις. Απαίτηση για objection waiver από τον πελάτη (μεταφέρει τον κίνδυνο στον πελάτη). Τα μέτρα μείωσης κινδύνου, που λαμβάνει η τράπεζα αυξάνουν στις περισσότερες περιπτώσεις το κόστος των επιχειρηματικών μοντέλων ΣΕΑ. Energy Performance Contracting Plus 43

Μείωση Κινδύνου (5) Η πλευρά των ΕΕΥ Δυνητικοί κίνδυνοι από την πλευρά των ΕΕΥ Επιλογές μείωσης του κινδύνου Αλλαγή του πολιτικού πλαισίου συνθηκών. Στάση πληρωμών από τον ιδιοκτήτη (π.χ. πλέον η εγκατάσταση δεν χρησιμοποιείται, ή ο νέος ιδιοκτήτης θέλει να τερματίσει το συμβόλαιο). Καθυστερήσεις στις πληρωμές από τον πελάτη. Σύναψη Συμβολαίου με κατά το δυνατόν μικρή περίοδο εφαρμογής. Περιλαμβάνονται στη σύμβαση σαφείς διατάξεις για την πλήρη αποζημίωση ζημιών της ΕΕΥ σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης πριν από την εγκεκριμένη διάρκεια της σύμβασης Ζητείται ρήτρα αποζημίωσης σε περίπτωση καθυστερήσεων πληρωμής όπως καθορίζονται στο συμβόλαιο. Διαφορά μεταξύ της ΕΕΥ και του πελάτη που αφορούν την παράδοση των συμφωνηθέντων μέτρων ή / και την επίτευξη των εγγυημένων εξοικονομήσεων Έλεγχος εγκυρότητας των εγγυήσεων απόδοσης. Συμμετοχή ενός πιστοποιημένου τρίτου φορέα με συμβόλαιο. Καθιέρωση, άνευ όρων, μηνιαίων πληρωμών από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου καθ όλη τη διάρκεια του συμβολαίου. Επιβάλλετε ποινές ή κίνητρα μόνο μετά από την επίλυση της διαφοράς. Αποτυχία επίτευξης των εγγυημένων εξοικονομήσεων. Ασφαλίστε την επένδυση, εφόσον είναι εφικτό. Τα μέτρα μείωση του κινδύνου που λαμβάνει η ΕΕΥ στις περισσότερες περιπτώσεις θα αυξήσουν το κόστος, και ενδεχομένως οι πελάτες να χάσουν το ενδιαφέρον τους στο προτεινόμενο επιχειρηματικό μοντέλο ΣΕΑ. Energy Performance Contracting Plus 44

Η πλευρά του πελάτη Δυνητικοί κίνδυνοι από την πλευρά του πελάτη Μείωση Κινδύνου (6) Επιλογές μείωσης του κινδύνου Χρεοκοπία της ΕΕΥ πριν από την ολοκλήρωση και παράδοση του εξοπλισμού, εγκαταστάσεων, και συσκευών όπως προβλέπεται στις συμβατικές υποχρεώσεις. Χρεοκοπία της ΕΕΥ μετά από την ολοκλήρωση και παράδοση του εξοπλισμού, εγκαταστάσεων, και συσκευών, πιο συγκεκριμένα στην περίπτωση που οι απαιτήσεις έχουν πωληθεί από την ΕΕΥ σε τράπεζα / factoring agent. Η ΕΕΥ αποτυγχάνει να παρέχει τα συμφωνημένα μέτρα ή την εγγυημένη εξοικονόμηση. Ζητήστε τραπεζική εγγυητική όπου καλύπτεται το υπολογιζόμενο από τον πελάτη κόστη/ζημιές. Ζητήστε τραπεζική εγγυητική όπου καλύπτεται το κόστος των υπηρεσιών που παρέχεται από τον αντικαταστάτη της ΕΕΥ προκειμένου να εξασφαλιστεί η επίτευξη της εγγυημένης εξοικονόμησης Να τεθούν αυστηρές ποινές στην σύμβαση. Μείωση του ποσού των μηνιαίων πληρωμών. Η ΕΕΥ αποτυγχάνει να παρέχει τα αποδεικτικά στοιχεία που πιστοποιούν την εξοικονόμηση για ορισμένο χρονικό διάστημα μετά από την συμφωνημένη περίοδο αναφοράς Να τεθεί στην σύμβαση η μείωση ή διακοπή των πληρωμών μέχρι η ΕΕΥ να αποδείξει με κατάλληλα στοιχεία την επίτευξη της εξοικονόμησης. Συμμετοχή ενός πιστοποιημένου τρίτου φορέα με συμβόλαιο Διαφορά μεταξύ της ΕΕΥ και του ιδιοκτήτη του κτιρίου που αφορούν την παράδοση των συμφωνηθέντων μέτρων ή / και την επίτευξη των εγγυημένων εξοικονομήσεων Συμμετοχή ενός πιστοποιημένου τρίτου φορέα με συμβόλαιο Να τεθεί στην σύμβαση η μείωση ή διακοπή των πληρωμών μέχρι να επιλυθεί η διαφορά, στην περίπτωση που αυτή υπερβεί ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο. Τα υπερβολικά μέτρα μείωσης του κινδύνου που εφαρμόζονται από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου μπορεί να αποτρέψουν μία ΣΜΜΕΑ να υποβάλλει προσφορά ή/και να αναπτυχθεί στην αγορά 45

Μείωση Κινδύνου (7) Παράδειγμα: Διαφορά που μπορεί να προκύψει μεταξύ της ΕΕΥ και του πελάτη Ο ιδιοκτήτης του κτιρίου μπορεί να εξετάσει τις μετρήσεις που διενεργήθηκαν από την ΕΕΥ για να απόδειξει ότι η εξοικονόμηση που επιτεύχθηκε κατά την προηγούμενη περίοδο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα Η ΕΕΥΑ μπορεί να επεξεργαστεί τα ίδια στοιχεία και να αποδείξει ότι η εξοικονόμηση υπερκαλύφθηκε κατά την προηγούμενη περίοδο Ο προβληματισμός του ιδιοκτήτη: Δεν πληρώνω για υπηρεσίες που δεν οδηγούν στο αναμενόμενο αποτέλεσμα Ο προβληματισμός της ΕΕΥ: Eξασφάλιση της πλήρους εξόφλησης των υπηρεσιών και της εξοικονόμησης που επιτεύχθηκε. Αποφυγή χρεοκοπίας κατά την διάρκεια επίλυσης της διαφοράς Συμφέρον του ιδιοκτήτη: Να είναι σε θέσει να επιβάλλει μία συμφωνημένη ποινή στην ΕΕΥ (να πληρώσει λιγότερα) Συμφέρον της ΕΕΥ: Να είναι σε θέσει να τιμολογήσει ένα συμφωνημένο κίνητρο επίτευξης στόχου (να πληρωθεί περισσότερα) Προτεινόμενη στρατηγική μείωσης του κινδύνου για τον ιδιοκτήτη: Διακοπή ή μείωση των πληρωμών μέχρι να επιλυθεί η διαφορά. Προτεινόμενη στρατηγική μείωσης του κινδύνου για την ΕΕΥ: Συνέχιση των μειωμένων πληρωμών σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή κατά την συμβατική περίοδο, και ισοσκέλισμός δικαιολογημέων ποινών/ υπολοιπόμενων δόσεων όταν οι σχετικές διαφορές επιλυθούν (π.χ. διαιτησία) Slide N 46 46

Μέτρηση & Επαλήθευση (1) Μετά την παράδοση του εξοπλισμού, είναι απαραίτητο να παρουσιαστεί η μεθοδολογία μέτρησης και επαλήθευσης. αρχικά χρειάζεται να εφαρμοστεί συχνότερα (μηνιαίως) η διαδικασία της διαδικασίας Μ&Ε από την ΕΕΥ. Προτείνεται να καταγράφονται οποιεσδήποτε αλλαγές στον τρόπο που χρησιμοποιείται η εγκατάσταση. οι αλλαγές αναφέρονται στον ετήσιο υπολογισμό της εξοικονόμησης ενέργειας Είναι σημαντικό να αξιολογηθεί οποιαδήποτε απόκλιση από τις κανονικές συνθήκες. πρέπει να ελέγχονται και να καταγράφονται σε συνεχή βάση Προετοιμασία για την τελική παράδοση του εγκατεστημένου εξοπλισμού (μετά την αποπληρωμή της επένδυσης) η ΕΕΥ μπορεί να προσφέρει ως υπηρεσία την συνεχή Μ&Ε μετά την αποπλρωμή της επένδυσης Energy Performance Contracting Plus 47

Μέτρηση & Επαλήθευση (2) Το Διεθνές Πρωτόκολλο Μέτρησης και Επαλήθευσης της Απόδοσης - «International Performance Measurement and Verification Protocol» - (IPMVP) καθορίζει τέσσερις αποδεκτές μεθόδους μέτρησης και επαλήθευσης της ενεργειακής απόδοσης μιας επέμβασης εξοικονόμησης ενέργειας. Αυτή συγκρίνεται πάντα με την κατανάλωση ενέργειας του έτους αναφοράς (κατανάλωση βάσης) Επιλογή IPMVP Α Μέτρηση κύριων παραμέτρων Μετρήσεις Μέτρηση στο πεδίο επιλεγμένων παραμέτρων των εγκαταστάσεων όπου υλοποιήθηκε επέμβαση. Παράμετροι που δεν μετριούνται εκτιμούνται. Τρόπος εκτίμησης εξοικονόμησης ενέργειας Υπολογισμός εξοικονόμησης ενέργειας από τις μετρήσεις και από τις εκτιμώμενες τιμές. Προβλέπονται σχετικές διορθώσεις στην εκτίμηση των παραμέτρων και της μεθοδολογίας υπολογισμού (π.χ. αλλαγές στις ώρες χρήσης αναγωγή της κατανάλωσης βάσης). Παράδειγμα (οδοφωτισμού) Μέτρηση (είτε με μόνιμο μετρητικό εξοπλισμό είτε με φορητό εξοπλισμό) της απορροφούμενης ισχύος επιλεγμένων φωτιστικών σωμάτων ή κυκλωμάτων ή του συνόλου των νέων εγκαταστάσεων οδοφωτισμού. Εκτίμηση, με τη σύμφωνη γνώμη του Δήμου, των ωρών λειτουργίας του κάθε φωτιστικού σώματος ή κυκλώματος ή του συνόλου των νέων εγκαταστάσεων οδοφωτισμού. Β Μέτρηση όλων παραμέτρων Μέτρηση στο πεδίο όλων των παραμέτρων των εγκαταστάσεων όπου υλοποιήθηκε επέμβαση. Υπολογισμός εξοικονόμησης ενέργειας από τις μετρήσεις. Προβλέπονται σχετικές διορθώσεις στη μεθοδολογία υπολογισμού (π.χ. αλλαγές στις ώρες χρήσης αναγωγή της κατανάλωσης βάσης). Μέτρηση με μόνιμο μετρητικό εξοπλισμό της κατανάλωσης ενέργειας επιλεγμένων φωτιστικών σωμάτων ή κυκλωμάτων ή του συνόλου των νέων εγκαταστάσεων οδοφωτισμού. Energy Performance Contracting Plus 48

Μέτρηση & Επαλήθευση (3) Επιλογή IPMVP Μετρήσεις Τρόπος εκτίμησης εξοικονόμησης ενέργειας Παράδειγμα (οδοφωτισμού) C Μέτρηση συνόλου εγκαταστάσεων D Βαθμονομημένη προσομοίωση Μέτρηση της κατανάλωσης ενέργειας όλων των εγκαταστάσεων. Βαθμονομημένη (από λογιαρασμούς) προσομοίωση εγκατάστασης όπου υλοποιήθηκε επέμβαση. Εκτίμηση εξοικονόμησης ενέργειας από τις μετρήσεις. Προβλέπονται σχετικές διορθώσεις στη μεθοδολογία υπολογισμού. Εκτίμηση εξοικονόμησης ενέργειας από προσομοίωση. Μέτρηση της κατανάλωσης ενέργειας του συνόλου των κοινόχρηστων εγκαταστάσεων (π.χ. οδοφωτισμός, άρδευση, ειδικός φωτισμός κλπ.) Προσομοίωση νέας εγκατάστασης. Energy Performance Contracting Plus 49

Μέτρηση & Επαλήθευση (4) Η έκθεση παρακολούθησης θα πρέπει να εκπονείται και να παρουσιάζεται στον πελάτη μία φορά το χρόνο. Η έκθεση παρακολούθησης πρέπει να χρησιμοποιεί τα κόστη κατασκευής καθώς και την μεθοδολογία υπολογισμού που αναφέρονται στην σύμβαση Το περιεχόμενο της έκθεσης διαφέρει ανάλογα με την πολυπλοκότητα των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού Καθοριστικής σημασίας είναι η παρακολούθηση της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας (σύμφωνα και με τα τιμολόγια) οι μετρούμενες τιμές είναι αυτές που χρησιμοποιούνται στους υπολογισμούς. Αναγωγή της κατανάλωσης ενέργειας σε σχέση με παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την κατανάλωση (π.χ. αύξηση ή μείωση της θερμοκρασίας περιβάλλοντος, αλλαγή χρήσης, αλλαγή ωραρίου χρήσης, αύξηση παραγωγικότητας) Energy Performance Contracting Plus 50

Μέτρηση & Επαλήθευση (5) Παράδειγμα διόρθωσης της κατανάλωσης ενέργειας βάσης για θέρμανση με τη χρήση Βαθμοημερών Σημείωση: Η αναγωγή της κατανάλωσης ενέργειας γίνεται πολλαπλασιάζοντας τις kwh/dd επί τις μέσες dd Περισσότερες πληροφορίες για τους υπολογισμούς: http://www.energylens.com/articles/degree-days#normalization Energy Performance Contracting Plus 51

Grant Agreement number: 649666 EPC_PLUS H2020-EE-2014-2015/H2020-EE-2014-3-MarketUptake Σας ευχαριστούμε! Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Την ευθύνη για το περιεχόμενο της παρουσίας φέρουν αποκλειστικά οι εταίροι του έργου. Η παρουσίαση δεν εκφράζει απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δε φέρει καμία ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτό. Energy Performance Contracting Plus 52