Τίτλος Μαθήματος: ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗΣ Κωδικός Μαθήματος: MUS 651 Κατηγορία Μαθήματος: (Υποχρεωτικό/Επιλεγόμενο) Υποχρεωτικό Επίπεδο Μαθήματος: (πρώτου, δεύτερου ή τρίτου Μεταπτυχιακό (2 ος κύκλος) κύκλου) Έτος Σπουδών: Τετράμηνο προσφοράς Μαθήματος: 1ο 1ο Αριθμός ECTS: 10 Όνομα ιδάσκοντος: Θα ανακοινωθεί Μαθησιακά Αποτελέσματα Μαθήματος: Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να: Αναλύει τις ιστορικές καταβολές της μουσικής παιδαγωγικής από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα. Συζητά την ιστορική σημασία γεγονότων, προσώπων και φορέων για την εξέλιξη της επιστήμης της μουσικής παιδαγωγικής. Επεξηγεί το ρόλο και την αξία της φιλοσοφίας στην μουσική και την εκπαίδευση. Περιγράφει και συγκρίνει ποικίλες φιλοσοφικές θεωρήσεις της μουσικής παιδαγωγικής. Οικοδομεί και υποστηρίζει γραπτά και προφορικά την προσωπική του φιλοσοφία για το ρόλο της μουσικής στην εκπαίδευση και στην κοινωνία γενικότερα. Συνδέει τις ιστορικές και φιλοσοφικές αρχές της μουσικής παιδαγωγικής με τις σύγχρονες τάσεις στη διδασκαλία της μουσικής και τη δόμηση αναλυτικών προγραμμάτων. Τρόπος ιδασκαλίας: Προαπαιτούμενο(α) Συναπαιτούμενο(α) Μάθημα(τα): Προτεινόμενα/προαιρετικά μέρη του προγράμματος: Εξ αποστάσεως διδασκαλία (Distance Education) Κανένα Κανένα
Περιεχόμενο Μαθήματος: Σκοπός: Σκοπός του μαθήματος είναι: (α) η διερεύνηση των ιστορικών βάσεων της μουσικής παιδαγωγικής από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα, (β) η κριτική εξέταση των κυριότερων φιλοσοφικών θεωριών και η εξοικείωση με τους βασικούς στοχαστές στο χώρο της μουσικής αγωγής, και, (γ) η διασύνδεση αυτών των ιστορικών και φιλοσοφικών διαστάσεων με τη διδακτική πράξη και τη μάθηση στη μουσική. Περιγραφή: Η σφαιρική κατανόηση των ιστορικών και φιλοσοφικών θεμελίων της μουσικής παιδαγωγικής αποτελεί τον πυρήνα της μόρφωσης ενός μουσικοπαιδαγωγού, καθώς του προσφέρει τις βάσεις για να στηρίξει τη δική του φιλοσοφία για τη μουσική αγωγή και να αιτιολογήσει τις διδακτικές του επιδιώξεις. Το μάθημα οργανώνεται γύρω από διαλέξεις, συζητήσεις και ομαδική εργασία, μέσα από τα οποία οι διδασκόμενοι θα έχουν την ευκαιρία να στοχαστούν κριτικά τα θέματα υπό εξέταση. Πριν από κάθε συνάντηση, απαιτείται από τους φοιτητές η μελέτη των επιλεγμένων αναγνωσμάτων (άρθρων, ερευνών, κεφαλαίων από βιβλία), η καταγραφή προβληματισμών και η προετοιμασία για συζήτηση στην ολομέλεια. Ξεκινώντας από την αρχαία Ελλάδα, οι φοιτητές θα αναλύσουν τις ιστορικές καταβολές της μουσικής παιδαγωγικής και το ρόλο προσώπων και φορέων για την εξέλιξη αυτής της επιστήμης. Επίσης, θα εξετάσουν σε βάθος τις φιλοσοφικές θεωρήσεις της μουσικής παιδαγωγικής με έμφαση στις σχολές σκέψης της Αισθητικής Μουσικής Αγωγής και της Πραξιακής Μουσικής Αγωγής. Καθ όλη τη διάρκεια του τετραμήνου, θα συζητούνται παράλληλα και οι προεκτάσεις των ιστορικών και φιλοσοφικών διαστάσεων στο περιεχόμενο και την προσέγγιση της μουσικής διδασκαλίας. Ενδεικτικά, το μάθημα αποτελείται από τις πιο κάτω ενότητες: Η μουσική παιδεία στην αρχαία Ελλάδα και Ρώμη. Η μουσική παιδεία από το Βυζάντιο μέχρι το 19ο αιώνα. Ορόσημα και προσωπικότητες στη νεώτερη ιστορία της μουσικής παιδαγωγικής: Μουσικοί παιδαγωγοί - Dalcroze, Orff, Kodaly, Gordon κ.ά. Συμπόσια και φορείς υποστήριξης της μουσικής παιδείας - Yale Seminar, Tanglewood Symposium, ISME, MENC, NAME κ.ά. Η ανάπτυξη των κονσερβατορίων, των σχολείων μουσικής και της εκπαίδευσης εκπαιδευτικών μουσικής. Η μουσική στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Ο ρόλος και η αξία της φιλοσοφίας στη μουσική εκπαίδευση. Φιλοσοφικές θεωρήσεις της μουσικής παιδαγωγικής: Η μουσική ως αισθητική εμπειρία (φορμαλισμός, εξπρεσιονισμός, απόλυτος εξπρεσιονισμός κτλ). Η μουσική ως πράξη-david Elliott.
Εκπαιδευτικές φιλοσοφίες και ο αντίκτυπος τους στην μουσική παιδεία (ρασιοναλισμός, εμπειρισμός, πραγματισμός κτλ). Η επίδραση της φιλοσοφίας στη διδακτική πράξη. Φιλοσοφία και ανάπτυξη αναλυτικών προγραμμάτων. Απαιτούμενα ή Προτεινόμενα Εγχειρίδια: Επιλογή άρθρων και κεφαλαίων από τον/την διδάσκων/ουσα. Ελληνικά Ανδρούτσος, Π. (2010). Φιλοσοφικές τάσεις στη Μουσική Παιδαγωγική. Στο Ξ. Παπαπαναγιώτου (επιμ.), Ζητήματα Μουσικής Παιδαγωγικής. Αθήνα: Ε.Ε.Μ.Ε. (ISBN: 9608984742) Houssaye, J. (επιμ.) (2000). εκαπέντε παιδαγωγοί. Σταθμοί στην ιστορία της παιδαγωγικής σκέψης. Μετάφραση. Καρακατσάνη. Αθήνα: Μεταίχμιο. (ISBN: 978-960-375-131-1) Καϊμάκης, Π. (2005). Φιλοσοφία και Μουσική. Η μουσική στους Πυθαγόρειους, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη και τον Πλωτίνο. Αθήνα: Μεταίχμιο. (ISBN: 978-960-375-793-1) Σίμου, Ι.. (2004). Η μουσική εκπαίδευση στη νεώτερη και σύγχρονη Ελλάδα: Αναφορά στους Αρχαίους και Βυζαντινούς χρόνους. Αθήνα: Orpheus. (ISBN: 960-7266-49-8) Αγγλικά Abeles, H. F. & Custodero, L. A. (2009). Critical issues in music education: Contemporary theory and practice. New York: Oxford University Press. (ISBN-10: 0195388151) Bowman, W.D. & Frega, A.L. (2012). The Oxford Handbook of Philosophy in Music Education. New York: Oxford University Press. (ISBN-10: 0195394739) Elliott, D. (1995). Music Matters: A new philosophy of music education. New York: Oxford University Press. (ISBN-10: 019509171X)
Elliot, D. (2009). Praxial Music Education: Reflections and Dialogues. New York: Oxford University Press. (ISBN-10: 0195385071) Jorgensen, E. R. (2003). Transforming Music Education. Bloomington: Indiana University Press. (ISBN-10: 0253215609) Mark, M. L. (2007). Music Education: Source readings from ancient Greece to today (3rd ed.). London: Routledge. (ISBN-10: 0415957796) Reimer, B. (2002). A Philosophy of Music Education: Advancing the vision (3rd ed.). New Jersey: Prentice Hall. (ISBN-10: 0130993387) Reimer, B. (2009). Seeking the significance of music education: Essays and reflections. Maryland, USA: Rowman & Littlefield Publishers. (ISBN- 10: 1607092360) Whitwell, D. (2011). Foundations of Music Education. Texas, USA: Whitwell Books. (ISBN-10: 1936512106) Journals Action, Criticism and Theory for Music Education Arts Education Policy review British Journal of Music Education Bulletin of the Council for Research in Music Education International Journal of Education and the Arts International Journal of Music Education Journal of Aesthetic Education Philosophy of Music Education Review ιδακτική Μεθοδολογία: Αξιολόγηση: Εικονικές διαλέξεις, εργαστήρια, ομαδική εργασία, εργασίες, εξέταση Εξετάσεις 50% Συνεχιζόμενες δραστηριότητες 50% αξιολόγησης 100%
Γλώσσα ιδασκαλίας: Πρακτική Άσκηση: Ελληνική Όχι Χώρος ιδασκαλίας: Πλατφόρμα εξ αποστάσεως διδασκαλίας