Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ Σ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Επιμέλεια: Γεωργακαράκος Ευστράτιος ΜΥΤΙΛΗΝΗ 2014
Η Υποδομή Χωρικών Δεδομένων του Πανεπιστημίου Αιγαίου έχει σκοπό την υποστήριξη της συλλογής, οργάνωσης, τεκμηρίωσης, επεξεργασίας, ανάλυσης, αναζήτησης, απεικόνισης και διάθεσης χωρικών δεδομένων που παράγονται ή χρησιμοποιούνται από την πανεπιστημιακή κοινότητα.
Υλοποιήθηκε μέσω της Πράξης «Υποδομή Χωρικών Δεδομένων Πανεπιστημίου Αιγαίου» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση» (Άξονας Προτεραιότητας 02 «ΤΠΕ και βελτίωση της ποιότητας ζωής») και του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κρήτη και Νήσοι Αιγαίου» (Άξονας Προτεραιότητας 06 «Ψηφιακή Σύγκλιση & Επιχειρηματικότητα Περιφ. Νοτίου Αιγαίου»), με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΣΤΟΧΟΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΟΦΕΛΗ Αξιοποίηση της Υποδομής Χωρικών Δεδομένων από τους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο πλαίσιο των σπουδών τους. Κατανόηση βασικών εννοιών της χαρτογραφίας. Χρήση του λογισμικού ESRI ArcMap για τη δημιουργία θεματικών χαρτών από γεωγραφικά δεδομένα.
ΜΕΡΟΣ Α Οπτικοποίηση γεωγραφικών πληροφοριών με τη χρήση του λογισμικού ESRI ArcMap
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ sdi.aegean.gr
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis) Απεικόνιση Το Υποσύστημα Χαρτογραφικής Απεικόνισης του webgis επιτρέπει την απεικόνιση χωρικών δεδομένων (μέσω των αντίστοιχων υπηρεσιών), καθώς και την πραγματοποίηση βασικών χαρτογραφικών λειτουργιών και εκτυπώσεων.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis) Επεξεργασία Μέσω του Διαδικτυακού Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών (webgis) δίνεται η δυνατότητα χρήσης εξειδικευμένων λογισμικών για την επεξεργασία και ανάλυση χωρικών και υδρακουστικών δεδομένων και την παραγωγή 2D και 3D χαρτών ή video.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis) webgis
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis)
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (webgis) Υποσύστημα χαρτογραφικής Απεικόνισης Υποσύστημα χαρτογραφικής επεξεργασίας και επεξεργασίας χωρικής πληροφορίας Υποσύστημα ανάλυσης χωρικής πληροφορίας Υποσύστημα επεξεργασίας video και υδρακουστικών δεδομένων Παρέχει ένα σύνολο λειτουργιών για την απεικόνιση και διαχείριση χαρτογραφικών επιπέδων (layers) Παρέχει ένα σύνολο λειτουργιών για την επεξεργασία γεω-χωρικών δεδομένων και τη σύνθεση χαρτών Παρέχει ένα σύνολο λειτουργιών για την ανάλυση γεω-χωρικών δεδομένων Παρέχει ένα σύνολο λειτουργιών για την επεξεργασία υδρακουστικών δεδομένων 4D και την παραγωγή video
Υποσύστημα χαρτογραφικής επεξεργασίας και επεξεργασίας χωρικής πληροφορίας
Υποσύστημα χαρτογραφικής επεξεργασίας και επεξεργασίας χωρικής πληροφορίας
Υποσύστημα χαρτογραφικής επεξεργασίας και επεξεργασίας χωρικής πληροφορίας
ESRI ArcMap
Επιλογή προβολικού συστήματος
Επιλογή προβολικού συστήματος (π.χ. Geographic Coordinate Systems World WGS 1984)
Ορισμός μεγέθους χαρτιού
Ορισμός μεγέθους χαρτιού Μέγεθος χαρτιού Προσανατολισμός
Προσθήκη δεδομένων
Σύνδεση στο φάκελο όπου βρίσκονται αποθηκευμένα τα δεδομένα και προσθήκη δεδομένων
Σύνδεση στο φάκελο όπου βρίσκονται αποθηκευμένα τα δεδομένα
Ορισμός τρόπου απεικόνισης
Ορισμός τρόπου απεικόνισης
Ορισμός τρόπου απεικόνισης Single Symbol: Απεικόνιση όλων των γεωγραφικών αντικειμένων με ένα μοναδικό σύμβολο. Πατώντας πάνω στο σύμβολο, εμφανίζεται παράθυρο διαλόγου για την επιλογή των ιδιοτήτων του συμβόλου (χρώμα, μέγεθος, πάχος γραμμής, τύπος γραμμής κλπ.)
Ορισμός τρόπου απεικόνισης Categories: Απεικόνιση κάθε γεωγραφικού αντικειμένου με ένα μοναδικό σύμβολο σύμφωνα με μια ιδιότητα. Δίνονται έτοιμες χρωματικές παλέτες. Εναλλακτικά, πατώντας πάνω στο σύμβολο, εμφανίζεται παράθυρο διαλόγου για την επιλογή των ιδιοτήτων του κάθε συμβόλου (χρώμα, πάχος γραμμής, τύπος γραμμής κλπ.)
Ορισμός τρόπου απεικόνισης Quantiles Graduated colors: Ομαδοποίηση των γεωγραφικών αντικειμένων σύμφωνα με μια ιδιότητα και απεικόνιση τους με αυξανόμενη ένταση χρώματος. Δίνονται έτοιμες χρωματικές παλέτες. Ο αριθμός των ομάδων καθώς και ο τρόπος ταξινόμησης είναι μεταβλητός και ορίζεται πατώντας το κουμπί Classify.
Ορισμός τρόπου απεικόνισης Quantiles Graduated symbols: Ομαδοποίηση των γεωγραφικών αντικειμένων σύμφωνα με μια ιδιότητα και απεικόνιση τους με αυξανόμενο μέγεθος συμβόλου για τα σημειακά δεδομένα και αυξανόμενο πάχος γραμμής για τα σημειακά δεδομένα. Πρέπει να οριστεί το ελάχιστο και μέγιστο μέγεθος συμβόλου ή πάχος γραμμής και το πρότυπο σύμβολο. Ο αριθμός των ομάδων καθώς και ο τρόπος ταξινόμησης είναι μεταβλητός και ορίζεται πατώντας το κουμπί Classify.
Ορισμός τρόπου απεικόνισης (Ομαδοποίηση των γεωγραφικών αντικειμένων) Δίνεται η δυνατότητα ομαδοποίησης των γεωγραφικών αντικειμένων με διάφορους τρόπους. Οι πιο σημαντικοί είναι: 1. Χειροκίνητα (manual): Ο χρήστης επιλέγει τον αριθμό των ομάδων και τα όρια τους 2. Μέθοδος ίσων διαστημάτων (Equal Interval): Ο χρήστης επιλέγει τον αριθμό των ομάδων και το πρόγραμμα χωρίζει τις τιμές σε ομάδες ίσων διαστημάτων 3. Μέθοδος ίσου πλήθους (Quantile): Ο χρήστης επιλέγει τον αριθμό των ομάδων και το πρόγραμμα χωρίζει σε ομάδες με τον ίδιο αριθμό γεωγραφικών αντικειμένων 4. Μέθοδος φυσικών ορίων (Natural breaks): Ο χρήστης επιλέγει τον αριθμό των ομάδων και καθορίζονται τα όρια ώστε να χωρίζουν τις τιμές όπου υπάρχει μεγάλη απόκλιση.
Ορισμός τρόπου απεικόνισης Charts: Δημιουργία γραφημάτων (pies, bars και stacked bars) για κάθε γεωγραφικό αντικείμενο με συνδυασμό μεταβλητών. Πρέπει να επιλεγούν οι μεταβλητές και το χρώμα που θα τους αντιστοιχεί.
Επιλογή διάταξης σχεδίασης (Layout view)
Layout view Δημιουργία προτύπου Επιλογή θέσης χάρτη στο παράθυρο σχεδίασηςκαι μεγέθους χάρτη.
Layout view Δημιουργία προτύπου Εισαγωγή Τίτλου (Insert title) Εισαγωγή υπομνήματος (Insert legend) Εισαγωγή γραφικής κλίμακας (Insert scale bar) Εισαγωγή συμβόλου Βορά (Insert North Arrow) Αναφορά στην πηγή δεδομένων Αναφορά στην χαρτογρφική προβολή
Εξαγωγή χάρτη
ΜΕΡΟΣ Β Παραδείγματα οπτικοποίησης γεωγραφικών πληροφοριών με τη χρήση του λογισμικού ESRI ArcMap
Παράδειγμα 1 ο Θαλάσσιο Περιβάλλον Τα απαραίτητα δεδομένα για τη δημιουργία του χάρτη είναι τα πολύγωνα της Ευρώπης και η χωρική κατανομή συγκεντρώσεων χλωροφύλλης για το χειμώνα 2010 Οπτικοποιήστε τα δεδομένα χλωροφύλλης με τη μέθοδο των φυσικών ορίων (κλίμακα διαστήματος), εισάγετε τίτλο, σύμβολο βορρά, υπόμνημα, γραφική κλίμακα και πηγή δεδομένων Αποτέλεσμα: Δημιουργία θεματικού χάρτη μεγέθους Α4 για την οπτικοποίηση της χωρικής κατανομής συγκεντρώσεων χλωροφύλλης για το χειμώνα 2010.
Παράδειγμα 1 ο Θαλάσσιο Περιβάλλον
Παράδειγμα 2 ο Περιβάλλον Τα απαραίτητα δεδομένα για τη δημιουργία του χάρτη είναι τα πολύγωνα της Ευρώπης και η χωρική κατανομή της ετήσιας μέσης τιμής θερμοκρασίας για την τριακονταετία 1975-2004 Οπτικοποιήστε τα δεδομένα θερμοκρασίας με τη μέθοδο των ίσων διαστημάτων (κλίμακα διαστήματος), εισάγετε τίτλο, σύμβολο βορρά, υπόμνημα, γραφική κλίμακα και πηγή δεδομένων Αποτέλεσμα: Δημιουργία θεματικού χάρτη μεγέθους Α4 για την οπτικοποίηση της χωρικής κατανομής της ετήσιας μέσης τιμής θερμοκρασίας για την τριακονταετία 1975-2004.
Παράδειγμα 2 ο Περιβάλλον
Παράδειγμα 3 ο Κοινωνικές/ανθρωπιστικές επιστήμες Τα απαραίτητα δεδομένα για τη δημιουργία του χάρτη είναι τα πολύγωνα της Ευρώπης και μεταβολή ενεργού πληθυσμού της Ελλάδας για τα έτη 1991-2001 ανά Νομό. Οπτικοποιήστε τα πληθυσμιακά δεδομένα με τη μέθοδο των ίσων διαστημάτων (κλίμακα λόγου), εισάγετε τίτλο, σύμβολο βορρά, υπόμνημα, γραφική κλίμακα και πηγή δεδομένων Αποτέλεσμα: Δημιουργία θεματικού χάρτη μεγέθους Α4 για την οπτικοποίηση της μεταβολής ενεργού πληθυσμού της Ελλάδας για τα έτη 1991-2001 ανά Νομό.
Παράδειγμα 3 ο Κοινωνικές/ανθρωπιστικές επιστήμες
Παράδειγμα 4 ο Κοινωνικές/ανθρωπιστικές επιστήμες Τα απαραίτητα δεδομένα για τη δημιουργία του χάρτη είναι τα πολύγωνα της Ευρώπης και μεταβολή καλλιεργούμενης γης της Ελλάδας για τα έτη 1991-2001 ανά Νομό. Οπτικοποιήστε τα δεδομένα μεταβολής καλλιεργούμενης γης με τη μέθοδο των ίσων διαστημάτων (κλίμακα λόγου), εισάγετε τίτλο, σύμβολο βορρά, υπόμνημα, γραφική κλίμακα και πηγή δεδομένων Αποτέλεσμα: Δημιουργία θεματικού χάρτη μεγέθους Α4 για την οπτικοποίηση της μεταβολής καλλιεργούμενης γης της Ελλάδας για τα έτη 1991-2001 ανά Νομό.
Παράδειγμα 4 ο Κοινωνικές/ανθρωπιστικές επιστήμες
Παράδειγμα 5 ο Θετικές/οικονομικές επιστήμες Τα απαραίτητα δεδομένα για τη δημιουργία του χάρτη είναι τα πολύγωνα της Ευρώπης και οι απασχολούμενοι στον πρωτογενή τομέα προς το σύνολο των απασχολούμενων 1991 ανά νησί. Οπτικοποιήστε τα δεδομένα των απασχολούμενων με τη μέθοδο των φθσικών ορίων (κλίμακα διαστήματος), εισάγετε τίτλο, σύμβολο βορρά, υπόμνημα, γραφική κλίμακα και πηγή δεδομένων Αποτέλεσμα: Δημιουργία θεματικού χάρτη μεγέθους 21εκ*21εκ για την οπτικοποίηση των απασχολούμενων στον πρωτογενή τομέα προς το σύνολο των απασχολούμενων 1991 ανά νησί.
Παράδειγμα 5 ο Θετικές/οικονομικές επιστήμες
Παράδειγμα 6 ο Θετικές/οικονομικές επιστήμες Τα απαραίτητα δεδομένα για τη δημιουργία του χάρτη είναι τα παγκόσμια δεδομένα εξαγορών και συγχωνεύσεων για το έτος 2013, ανά χώρα, με οικονομικό σύμβουλο την εταιρία Goldman Sachs Οπτικοποιήστε τα δεδομένα χλωροφύλλης με τη μέθοδο των φυσικών ορίων (κλίμακα διαστήματος), εισάγετε τίτλο, σύμβολο βορρά, υπόμνημα, καιγραφική κλίμακα Αποτέλεσμα: Δημιουργία θεματικού χάρτη μεγέθους Α4 για την οπτικοποίηση των παγκόσμιων δεδομένων εξαγορών και συγχωνεύσεων για το έτος 2013, ανά χώρα, με οικονομικό σύμβουλο την εταιρία Goldman Sachs.
Παράδειγμα 6 ο Θετικές/οικονομικές επιστήμες