ΣΧΟΛΕΙΟ
Η συχνή εμφάνιση φαινομένων εκφοβισμού ενηλίκων και κυρίως ανηλίκων είναι ένα ζήτημα που απασχολεί την ελληνική κοινωνία και προβληματίζει ιδιαίτερα τους εκπαιδευτικούς, του γονείς και όλους όσους συμμετέχουν στις εκπαιδευτικές διαδικασίες καθώς τέτοια περιστατικά έχουν εμφανιστεί και εντός του σχολικού περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο αυτό, οι μαθητές, οι μαθήτριες και ο δάσκαλος της Πέμπτης Τάξης (2014-2015) του 5ου Δημοτικού Σχολείου αποφάσισαν να διοργάνωσουν μια ηλεκτρονική καμπάνια ευαισθητοποίησης για τον εκφοβισμό. Η προσπάθεια αυτή είχε ως βασικό σκοπό να ευαισθητοποιήσει το κοινωνικό περιβάλλον του σχολείου (μαθητές, δάσκαλοι, γονείς) αλλά και γενικότερα την τοπική κοινωνία της Σύρου, στο πολύ σημαντικό θέμα του εκφοβισμού. Οι μαθητές και ο δάσκαλος της τάξης αρχικά συζήτησαν και κατέληξαν στην θεματολογία και τον γενικό τίτλο της καμπάνιας τους. Στην συνέχεια, ακολούθησαν όλα τα βήματα (σενάριο, κατασκευή φιγούρων, storyboard, ηχογράφηση, φωτογράφιση, ολοκλήρωση παραγωγής) για την παραγωγή ταινιών μικρού μήκους με την μέθοδο stop motion animation, που είχε σαν αποτέλεσμα την δημιουργία έξι σποτ κατά του εκφοβισμού με γενικό τίτλο «Μην Ψαρώνεις!!!!» Για να κοινοποιηθούν τα μηνύματα της καμπάνιας σε όσον το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων τα βίντεο προβλήθηκαν σε εκδήλωση για όλους τους μαθητές του σχολείου, αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του σχολείου και κοινοποιήθηκαν σε τοπικά ηλεκτρονικά μέσα μαζικής εξημέρωσης. Σελίδα 2 από 14
Η παρούσα εφαρμογή επιχειρεί την αξιοποίηση των ΤΠΕ (δημιουργία ταινιών): εποικοδομισμός ενεργός μάθηση συνεργατική μάθηση μέθοδος project εισαγωγή καινοτομίας συνεκπαιδευση Οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία: 1. Να οργανώσουν και να εμπεδώσουν καλύτερα τις γνώσεις που ήδη έχουν για το φαινόμενο του εκφοβισμού. 2. Να ασκηθούν στην συλλογή, οργάνωση και παρουσίαση πληροφοριών. 3. Να ασκηθούν στην εργασία σε ομάδες. 4. Να ασκηθούν στην χρήση των Τ.Π.Ε. (ηλεκτρονικός υπολογιστής, διαδίκτυο, κτλ). 5. Να μπορέσουν να συνδράμουν και οι ίδιοι στην ενημέρωση, των συμμαθητών και του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος τους, για το φαινόμενο του εκφοβισμού 6. Να εργαστούν ισότιμα ανεξαρτήτως μαθησιακών ή άλλων δυσκολιών Σελίδα 3 από 14
1. Σχολική Μονάδα Η σχολική μονάδα στην οποία εφαρμόστηκε το πρόγραμμα είναι το 5ο Δημοτικό Σχολείο Ερμούπολης. Το σχολείο λειτουργεί ως εξαθέσιο και βρίσκεται σε αστική περιοχή, ανάμεσα σε μεγάλες, για τα δεδομένα της πόλης, επιχειρήσεις (εμπορικά καταστήματα, παραδοσιακά ναυπηγεία κ.α.). Συστεγάζεται με το 5ο Νηπιαγωγείο Ερμούπολης σε ένα αρκετά παλιό διδακτήριο, χτισμένο την δεκαετία του 1950. Το κτήριο διαθέτει έξι διδακτικές αίθουσες, ένα εργαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών με εφτά πεπαλαιωμένους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, μία αίθουσα για το τμήμα ένταξης, ένα μικρό χώρο για τους εκπαιδευτικούς καθώς και αύλειο χώρο σε δύο τμήματα, εκ των οποίων το ένα μόνο είναι διαθέσιμο για τους μαθητές και τους δασκάλους. Στο σχολείο φοιτούν εκατό δεκατέσσερις μαθητές και μαθήτριες προερχόμενοι κατά κύριο λόγο από μέσο ΚΟΕ. Ακόμη, λιγότερο από το 10% του μαθητικού δυναμικού, αποτελείται από παιδιά οικονομικών μεταναστών από βαλκανικές χώρες (Αλβανία). Στο σχολείο υπηρετούν δεκαπέντε εκπαιδευτικοί, εννιά δάσκαλοι και έξι άλλων ειδικοτήτων. Το εύρος των ηλικιών τους είναι αρκετά μεγάλο (25 χρόνια), από 25 μέχρι 55 ετών. 2. Η Τάξη Η Πέμπτη Τάξη του 5ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης αποτελείται από είκοσι έναν μαθητές, δεκατέσσερα αγόρια και εφτά κορίτσια. Το Κοινωνικο-Οικονομικό Επίπεδο των μαθητών είναι μέσο και το 5% του μαθητικού δυναμικού αποτελείται από μαθητές που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών από βαλκανικές χώρες. Πέντε μαθητές της τάξης έχουν διαγνωστεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες με μαθησιακές δυσκολίες, ενώ ένας μαθητής έχει διαγνωστεί ότι βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού. 3. Χρόνος και Τόπος Υλοποίησης Η δράση πραγματοποιήθηκε κυρίως στις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης και της Γλώσσας στο χρονικό διάστημα Απρίλιος Ιούνιος 2015, στην αίθουσα διδασκαλίας της τάξης καθώς και στον αύλειο χώρο του σχολείου. Σελίδα 4 από 14
Επιλέξτε από την παρακάτω λίστα την τάξη στην οποία εφαρμόστηκε η ανοιχτή εκπαιδευτική πρακτική. Αν η δραστηριότητα είναι συνεργατική μπορείτε να επιλέξετε παραπάνω από μία τάξεις. Νηπιαγωγείο A γυμνασίου Α δημοτικού Β γυμνασίου Β δημοτικού Γ γυμνασίου Γ δημοτικού Α λυκείου Δ δημοτικού Β λυκείου Ε δημοτικού Γ λυκείου ΣΤ δημοτικού Προσδιορίστε παρακάτω τη διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής. Ώρες διδασκαλίας Διδακτική ενότητα ωρών μαθητικής δραστηριότητας Άλλη: Προσδιορίστε την διάρκεια: 25 διδακτικές ώρες σε διάστημα ενός διμήνου Σελίδα 5 από 14
Πολύ συνοπτικά, οι δράσεις που έλαβαν χώρα κατά την διάρκεια προετοιμασίας και εφαρμογής της Καμπάνιας Ευαισθητοποίησης για τον Εκφοβισμό μπορούν να ταξινομηθούν σε τέσσερις κατηγορίες: α. Ενημέρωση Συλλογή Πληροφοριών, β. Παραγωγή Ταινιών, γ. Προώθηση Καμπάνιας και δ. Αποτίμηση. Πολύ συνοπτικά οι δράσεις αυτές ήταν: Α. Ενημέρωση Συλλογή Πληροφοριών: 1. Εννοιολογική Χαρτογράφηση. Πριν ξεκινήσουμε τον σχεδιασμό της καμπάνιας, καταγράψαμε τους τομείς με τους οποίους μπορούμε να ασχοληθούμε καθώς και τους τρόπους που θα γίνει αυτό, μέσω καταιγισμού ιδεών (brainstorming). 2. Αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο. Ένα μέρος των πληροφοριών που χρησιμοποιήθηκαν για την δημιουργία των ταινιών αντλήθηκε από σχετικούς δικτυακούς τόπους. Ειδικά για το θέμα του εκφοβισμού στο διαδίκτυο χρησιμοποιήθηκε η ιστοσελίδα http://www.saferinternet.gr/. 3. Διαλογική Συζήτηση. Προκειμένου να εκφραστούν οι απόψεις των μαθητών και να απαντηθούν οι όποιες απορίες ή παρανοήσεις πραγματοποιήθηκαν διαλογικές συζητήσεις μεταξύ μαθητών και δασκάλου 4. Παρακολούθηση εξ αποστάσεως ενημέρωσης. Παρακολουθήσαμε μια εξ αποστάσεως ενημερωτική ομιλία για ασφαλές διαδίκτυο που διοργανώθηκε από την Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. 5. Παρακολούθηση διά ζώσης ενημέρωσης. Παρακολουθήσαμε μια διά ζώσης ομιλία για ασφαλές διαδίκτυο που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της δράσης «Καλέστε έναν Ειδικό για το Ασφαλές Διαδίκτυο» του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου. Β. Παραγωγή ταινιών (σενάριο, κατασκευή φιγούρων, storyboard, ηχογράφηση, φωτογράφιση, ολοκλήρωση παραγωγής) 1. Σενάριο. Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες έγραψαν τα σενάρια για τα έξι spot της καμπάνιας μας. Σελίδα 6 από 14
Εικόνα 1. Δημιουργία Σεναρίου 2. Κατασκευή Φιγούρων. Με την βοήθεια της εκπαιδευτικού εικαστικών του σχολείου μας κ. Ελένης Μιχαλάκη, οι μαθητές έφτιαξαν τις φιγούρες που ήταν απαραίτητες για τις ταινίες μας από χρησιμοποιημένα χαρτόκουτα. 3. Storyboard. Με βάση το σενάριο που είχε δημιουργήσει η κάθε ομάδα, έφτιαξε το αντίστοιχο storyboard. Σελίδα 7 από 14
Εικόνα 2. Δημιουργία Storyboard 4. Ηχογράφηση. Η κάθε ομάδα ηχογράφησε τους απαραίτητους για την ταινία της διαλόγους. Για τους υπόλοιπους ήχους χρησιμοποιήθηκαν αρχεία από ιστοσελίδα με δωρεάν άδεια χρήσης. 5. Φωτογράφιση. Με βάση το σενάριο και το storyboard η κάθε ομάδα μαθητών ξεχωριστά προχώρησε στην φωτογράφιση των φιγούρων. Ως φόντο χρησιμοποιήθηκε ο ζωγραφισμένος σαν βυθός τοίχος της αυλής του σχολείου μας. Σελίδα 8 από 14
Εικόνα 3. Παραγωγή Ταινιών Εικόνα 4. Παραγωγή Ταινιών Σελίδα 9 από 14
Εικόνα 5.Παραγωγή Ταινιών Εικόνα 6. Παραγωγή Ταινιών Σελίδα 10 από 14
Εικόνα 7. Παραγωγή Ταινιών Εικόνα 8. Παραγωγή ταινιών Σελίδα 11 από 14
6. Ολοκλήρωση Παραγωγής. Οι φωτογραφίες και οι ήχοι με την βοήθεια του προγράμματος movie maker έγιναν έξι ταινίες/spot για την ευαισθητοποίηση κατά του φαινομένου του εκφοβισμού. Μπορείτε να δείτε τις ταινίες: http://5dimermoup.kyk.sch.gr/?tag=%ce%ba%ce%b1%ce%bc%cf%80%ce%ac%ce%bd%ce%b9%ce%b1-%ce%b 5%CF%85%CE%B1%CE%B9%CF%83%CE%B8%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7% CF%83%CE%B7%CF%82 Γ. Προώθηση Καμπάνιας 1. Προβολή σε σχολική εκδήλωση. Οι ταινίες μας προβλήθηκαν στα πλαίσια εκδήλωσης του σχολείου μας με θεατές μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς. 2. Ανάρτηση στην ιστοσελίδα του σχολείου (http://5dim-ermoup.kyk.sch.gr/). Το σύνολο των ταινιών μας αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του σχολείου μας. 3. Προβολή της καμπάνιας από τοπικά μέσα ηλεκτρονικής ενημέρωσης. Η καμπάνια μας προβλήθηκε από τοπικά ηλεκτρονικά μέσα μαζικής εξημέρωσης. Δ. Αποτίμηση Αποτίμηση όλης της πορείας εφαρμογής του προγράμματος μέσω διαλογικής συζήτησης με έμφαση στα δυνατά και αδύνατα σημεία της προσπάθειας. Επιλέξτε από την παρακάτω λίστα τα βασικά χαρακτηριστικά του ρόλου του διδάσκοντα. Υπάρχει η δυνατότητα πολλαπλών επιλογών. Διδακτικός Ενθαρρυντικός Υποστηρικτικός Συμβουλευτικός Διευκολυντικός Προπονητικός Διαχειριστικός Μέντωρ Υποκινητικός Κριτικός Σελίδα 12 από 14
Συντονιστικός Ηγετικός Επιμελητής περιεχομένου (curator) Τεχνική υποστήριξη Διαμεσολαβητικός Άλλος ρόλος:.. Εποπτικός Ιστοσελίδες σχετικές με τον εκφοβισμό Πολύ συνοπτικά τα αποτελέσματα της καμπάνιας είναι ότι οι μαθητές: 1. Ευαισθητοποιήθηκαν περισσότερο για το φαινόμενο του εκφοβισμού 2. Δημιούργησαν το δικό τους υλικό με το οποίο παρωθούν τους συμμαθητές τους να αποκτήσουν μια πιο ορθή στάση σε σχέση με τον εκφοβισμό. 3. Πρόβαλλαν το έργο τους σε τοπικό, κυρίως, επίπεδο λαμβάνοντας ικανοποίηση από την θερμή αποδοχή που υπήρξε από την εκπαιδευτική, και όχι μόνο, κοινότητα. 4. Ήρθαν σε επαφή με νέες, γι αυτούς, μορφές τέχνης (animation) και τις χρησιμοποίησαν για τους σκοπούς της καμπάνιας. - Σελίδα 13 από 14
Οι προσπάθειες μας είχαν σαν αποτέλεσμα την δημιουργία μιας καμπάνιας ευαισθητοποίησης για τον εκφοβισμό. Θεωρούμε ότι κερδίσαμε πολλά από αυτή την διαδικασία. Οι μαθητές της τάξης είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με ένα πολύ ευαίσθητο θέμα και να σκεφτούν την δική τους στάση σε ανάλογα περιστατικά. Ακόμη, βάλαμε ένα μικρό λιθαράκι στην προσπάθεια της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας για την πλήρη εξάλειψη του φαινομένου του εκφοβισμού. Αναφέρετε τυχόν πρόσθετο υλικό που αξιοποιήθηκε. Βιβλία Σημειώσεις Χάρτες Websites Λογισμικό Δώστε περισσότερες πληροφορίες για το υλικό (τίτλους, ηλεκτρονικές διευθύνσεις κλπ) Σελίδα 14 από 14