ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Χ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ Ημερομηνία 1-12-2011 Αριθ. Πρωτ.... Σχ. Έτος: 2011-2012 ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ 1o 8/Θ Δημοτικό Σχολείο Κασσανδρείας Δ/ΝΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Χαλκιδικής ΤΗΛ. 2374023998 ΔΗΜΟΣ / ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΣΣΣΑΝΔΡΑΣ FAX 2374023998 Email 1dimkass@sch.gr ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: 15 ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: 152 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ: Καπετσώνης Κων/νος ΠΕ: 070 Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΑΣ: Το νερό- το πολυτιμότερο αγαθό» ΠΡΑΞΗ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ: Αρ. Πράξης Ημερομηνία 12 25-9-2011
ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΜΟΝΟ ΠΡΩΙ ΠΡΩΙ ΚΑΙ ΑΠΟΓΕΥΜΑ ΜΟΝΟ ΑΠΟΓΕΥΜΑ Χ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΟΥ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ (ΠΕ) ΩΡΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΩΡΑΡΙΟΥ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΕΤΗ (ΝΑΙ/ΟΧΙ) ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ (ΦΟΡΕΑΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ) Τσανούκα Καλλιόπη ΠΕ70 _ Ναι Ναι ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ : 23 ΑΓΟΡΙΑ: 10 ΚΟΡΙΤΣΙΑ: 13 ΑΜΙΓΕΣ ΤΜΗΜΑ: Χ ΜΕΙΚΤΗ ΟΜΑΔΑ: Συνάντηση ομάδας: ΗΜΕΡΑ: ΩΡΑ: ΤΟΠΟΣ: ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ; ΟΧΙ (Αν όχι δημιουργήστε ένα εφέτος)
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ A. ΥΠΟΘΕΜΑΤΑ (ΠΟΙΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ-ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΘΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΤΕ) :
- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ:Το νερό παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση και λειτουργία του φυσικού περιβάλλοντος. - Παρατήρηση: α) της ζωής ενός υδροβιότοπου (ποταμού,λίμνης, ρεματιάς) β) της ζωής σε μια αποξηραμένη λίμνη ή ενός κατεστραμμένου δέλτα ποταμού. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ: Σημαντικό ρόλο έχει το νερό και στην παραγωγική διαδικασία κι επηρεάζει πολλές περιοχές της ανθρώπινης εργασίας..μελέτη των επιπτώσεων που έχει το περιβάλλον και η ίδια η ζωή του ανθρώπου από την. αποξήρανση μιας λίμνης, την κατασκευή φραγμάτων, γεωτρήσεων, νερόμυλων. - ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ: Το νερό κατέχει κυρίαρχη θέση λόγω της σπανιότητάς του στα ήθη και έθιμα των ανθρώπων. - Γνωριμία με τις ιερές πηγές της αρχαιότητας (Κασταλία). Με τα μυστήρια της Θρησκείας μας ( Βάπτιση, αγιασμός). Με τα έθιμα του Κλήδονα, της βρύσης,. Έθιμα άλλων λαών σχετικά με το νερό ( Ινδιάνοι ). Αναβίωση του εθίμου της Πιρπιρούνας ή Πιρπιρίτσας. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ : Η ανάπτυξη των ανθρώπινων κοινωνιών είναι στενά συνδεδεμένη με το νερό. Μελέτη των συστημάτων άρδευσης ( υδραγωγεία, νερόμυλοι, γεωτρήσεις, φράγματα). Μελέτη των τρόπων αξιοποίησης του νερού από τον άνθρωπο για την παραγωγή ενέργειας καθώς και των προβλημάτων από τις πλημμύρες και την ξηρασία.. ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ: Ο θέμα προσφέρει πολλές ευκαιρίες στους μαθητές για επαφή με τη Μουσική, τη ζωγραφική, την ποίηση, την πηλοπλαστική. Δημιουργικές συλλογικές εικαστικές πήλινες κατασκευές, ποιήματα με νερολέξεις.
* Προσθέστε και άλλες γραμμές εάν χρειαστεί. Δ5. ΤΟΠΙΚΗ ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΟΠΙΚΗ: ΥΔΡΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ Από πού υδροδοτείται ο Δήμος μας ; Είναι ποιοτικά καλό το νερό ; Τι αποθέματα νερού έχει ; Υπάρχουν πηγές ρύπανσης ή μόλυνσης του νερού στην περιοχή μας; ΕΘΝΙΚΗ: ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΙΣ ΛΙΜΝΕΣ, ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΥΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΑΣ Σε τι κατάσταση βρίσκονται; Τι συμβαίνει με τη λίμνη Κορώνεια; Ο υδροβιότοπος του Αξιού προστατεύεται πραγματικά; ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ: ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ Υπάρχει πόσιμο νερό για όλους τους ανθρώπους; Τι γίνεται στην Αφρική; Β. ΠΟΙΟΥΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΒΑΛΑΤΕ; (γράψτε συνοπτικά τους πιο σημαντικούς)
Γνωστικοί: - κατανόηση εννοιών και όρων της Φυσικής - κατανόηση φυσικών φαινομένων (κύκλος και καταστάσεις του νερού) - γνωριμία με τα σκεύη μεταφοράς και αποθήκευσης του νερού (σύγχρονα και παραδοσιακά), - γνωριμία με την υδροκίνηση και τα προβιομηχανικά υδροκίνητα εργαστήρια(νερόμυλοι). - αναγνώριση της αξίας και της σημασίας του νερού στη ζωή του ανθρώπου των φυτών και των ζώων διαχρονικά, - Πρώτη και ουσιαστική επαφή με το Μουσείο και τα μουσειακά αντικείμενα, τους τοπικούς πολιτιστικούς συλλόγους και τις συλλογές τους. Συναισθηματικοί - α) Συνειδητοποίηση της σημασίας και της αξίας του νερού στη ζωή του ανθρώπου, των φυτών και των ζώων διαχρονικά - β) Κατανόηση της εξάρτησης όλων των ζωντανών οργανισμών από το νερό και συνεπώς την υποχρέωση για την προστασία του. - γ)υιοθέτηση στάσεων και πρακτικών για τον περιορισμό της καταστροφής των υδάτινων πόρων. - δ) ε) Συνειδητοποίηση ότι το νερό των ποταμών, των λιμνών και των θαλασσών είναι όριο(σύνορο), που άλλοτε ενώνει και άλλοτε χωρίζει τους τόπους. - στ) Ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς, μέσα από την αναγνώριση των σχετικών με το νερό μνημείων του πολιτισμού του τόπου τους (νερόμυλοι, πηγάδια, κρήνες, γέφυρες, φράγματα, βάρκες, καράβια κ.ά. Ψυχοκινητικοί - α) Καλλιέργεια νοητικών, κινητικών, αισθητικών δεξιοτήτων. - β) Υιοθέτηση συμμετοχικών- συνεργατικών διαδικασιών στα πλαίσια της ομάδας με σκοπό την επίλυση προβλημάτων. - γ)υιοθέτηση συμπεριφορών και στάσεων φιλικών για το νερό και κατ επέκταση για το περιβάλλον. - Να ψυχαγωγηθούν παίζοντας με τους ήχους και τα χρώματα. Αύξηση της παρατηρητικότητας και του ενδιαφέροντος των παιδιών. - Δυνατότητα σύγκρισης στοιχείων του χθες και του σήμερα. - Συνειδητοποίηση των σχέσεων αιτίου και αποτελέσματος, αντικειμένων και φαινομένων και αντικειμένων με άλλα αντικείμενα. - Δυνατότητα εξαγωγής λογικών και γενικών συμπερασμάτων. - Καλλιέργεια της φαντασίας..
- Ενθάρρυνση για την ανάληψη ρόλων και πρωτοβουλιών. - Καλλιέργεια και ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων. - Εμπλουτισμός του λεξιλογίου. Προαγωγή της συνεργατικότητας. Γ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ: - Βιωματική προσέγγιση- project. Χωρισμός των παιδιών σε ομάδες, ατομική και ομαδική ελεύθερη έκφραση συναισθημάτων, συμμετοχική διαδικασία, ολιστική επεξεργασία του θέματος.(γνώση, συναίσθημα, τέχνη, γλώσσα, παιχνίδι, δεξιότητες). Μετακίνηση στο πεδίο μελέτης(field trip).οι μαθητές παρατηρούν, αναλύουν, συνθέτουν, εξερευνούν και στο τέλος χτίζουν τη γνώση μέσα από τις μαθησιακές διαδικασίες της «συμμόρφωσης» και της «αφομοίωσης» κατά τον Piaget. - Μέθοδος επίλυσης προβλήματος. Παρατήρηση, συλλογή και ανάλυση των δεδομένων για την εξαγωγή τελικών εναλλακτικών λύσεων με δράση. -Ανακαλυπτική και εποικοδομητική μέθοδος. Οι μαθητές ανακαλύπτουν και κτίζουν σταδιακά τη γνώση με τη βοήθεια πειραμάτων (ανακαλυπτική) ή αντικαθιστούν από μόνοι τους τις αρχικές τους απόψεις που ανοικτά έχουν διατυπώσει με άλλες επιστημονικές (γνωσιακή σύγκρουση) πάλι με τη βοήθεια και πειραμάτων(εποικοδομητική).θα χρησιμοποιηθούν για μεγαλύτερους μαθητές και φύλλα εργασιών. Εργαστηριακές ασκήσεις με το νερό: Μορφές του νερού. Το νερό διαλύτης. Το πείραμα της ποτισμένης και απότιστης γλάστρας. Φυσική απόσταξη του νερού.
Το νερό κινεί και κινείται. Δ. ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ Με το μάθημα της γλώσσας που αφιερώνει σχετικό κεφάλαιο. Με τα μαθηματικά: δημιουργία ραβδογραμμάτων ( αποτελέσματα έρευνας που θα κάνουν οι μαθητές. Επίλυση προβλημάτων. Μουσική, σχετικά τραγούδια. Τεχνικά, δημιουργία αφίσας. Θεατρική Αγωγή: Θεατρικά, κουκλοθέατρα από τους μαθητές. Ε. ΚΑΤΑΓΡΑΨΤΕ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΤΗΝ ΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ (20-25 ΔΙΩΡΑ) Η χρονική εξέλιξη του προγράμματος ( διερεύνηση θέματος, επεξεργασία, υλοποίηση δράσεων, επισκέψεων, παρουσίαση κλπ) Α ΕΝΟΤΗΤΑ: Ο κύκλος του νερού -Ερωτηματολόγια σχετικά με τη χρήση του νερού -Κατασκευή εννοιολογικού χάρτη -Αναπαράσταση του κύκλου του νερού με χρήση ομπρέλας, ήχους βροχής, υδροβιότοπου - Εικαστικές κατασκευές : Το ξύλο της βροχής, ομπρέλες, σύννεφα, βροχή -Ταμπλό με θέμα «Φθινόπωρο» -Επίσκεψη στο Τεχνικό γραφείο Ύδρευσης του Δήμου μας -Συμπλήρωση σταυρολέξων ( Το νερό Πού το βρίσκουμε; ) -Κατασκευή ερωτηματολογίου σχετικού με τη χρήση του νερού -Δραματοποίηση : Η Περπερούνα -Επίσκεψη στον υδροβιότοπο του ποταμού Αξιού. Άμεση επαφή με το οικοσύστημα. Κουρτίνα εφημερίδας με θέμα : «Η ζωή στον υδροβιότοπο»
Β ΕΝΟΤΗΤΑ: Τα σκεύη του νερού. Σήμερα και χθες -Συλλογή σκευών νερού σύγχρονα και παλιά -Διαχωρισμός τους ανάλογα με τη χρήση ( Υδροφόρα μη Υδροφόρα ), ανάλογα με το υλικό τους ( γυάλινα πλαστικά- μεταλλικά). -Δημιουργία συνόλων υποσυνόλων -Στη γωνιά του νερού δημιουργούν οι μαθητές τα μουσικά ποτήρια. -Αφήγηση η εισαγωγή της ενότητας με μορφή παραμυθιού. Κατασκευή πήλινης κούπας. -Επίσκεψη στο Μουσείο Ύδρευσης Θεσσαλονίκης. Στο χώρο του οι μαθητές παίζουν το παραδοσιακό παιχνίδι, το κανατάκι. Γ ΕΝΟΤΗΤΑ:Σκεύη του νερού (συνέχεια) -Συμπλήρωση ημιτελών σχεδίων σκευών του νερού -Ελεύθερη ζωγραφική ( Σκεύη του νερού χθες και σήμερα ) -Εκπαιδευτική εκδρομή στην βρύση του τόπου μας -Ανάγνωση του ποιήματος του Φ.Μάκεϋ. Δημιουργία ποιήματος με νερολέξεις. -Σχεδιασμός της αφίσας του προγράμματος -Σχεδιασμός οικολογικού σήματος και σελιδοδείκτη -Πρώτος σχεδιασμός του λευκώματος του νερού. -Δημιουργία ιστορίας με δοσμένο θέμα -Επίσκεψη στο Δήμο για τον έλεγχο της ποιότητας του νερού Δ ΕΝΟΤΗΤΑ: Υδροκίνηση
-Επίσκεψη στο ιερό του Άμμωνος Διος στην Καλλιθέα- γνωριμία με αρχαίο σύστημα υδροδότησης. -Τα παιδιά μαθαίνουν το τραγούδι: «Γύρνα-γύρνα φτερωτή» -Ζωγραφική ημιτελών έργων της γ ενότητας με θέμα την υδροκίνηση ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ -Δημιουργία του τρίπτυχου του καλού καταναλωτή -Ολοκλήρωση του λευκώματος -Ενημέρωση των μαθητών του σχολείου από ειδικό συνεργάτη του προγράμματος. -Στήσιμο περιπτέρου στη πλατεία για ενημέρωση των πολιτών. Οι μαθητές μοιράζουν το τρίπτυχο του καλού καταναλωτή. -Έκθεση σκευών του νερού στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου. -Ημερίδα με θέμα : «Το νερό, νεράκι» *Σημείωση: -Αποτύπωση γραπτή και εικαστική σε φύλλα εργασίας εντυπώσεων των μαθητών από την ανάγνωση βιβλίων της σχολικής βιβλιοθήκης και καθ όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Αριθμός προβλεπόμενων επισκέψεων 1
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για την έγκριση του προγράμματος μαζί με το έντυπο υποβάλλονται και 1. Κατάλογος με το ονοματεπώνυμο των μαθητών της ομάδας, την τάξη και το τμήμα τους. 2. Αντίγραφο της πράξης του συλλόγου Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τσανούκα Καλλιόπη Καπετσώνης Κων/νος Ζ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΘΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΕΙ (ΒΙΒΛΙΑ, ΑΡΘΡΑ, ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ, ΙΣΤΟΤΟΠΟΙ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΑΚΕΤΑ ΕΚΤΟΣ ΕΠΕΑΕΚ Κ.Α.)
1.Σαμ Γκόντουϊν: Πέφτει, πέφτει η σταγόνα- Σειρά Μελισσάκια Μετάφραση: Βαγγέλης Ηλιόπουλος ( Εκδόσεις Πατάκη ) 2. Μάρω Λοΐζου: Το Ποτάμι τρέχει να συναντήσει τη Θάλασσα (Εκδόσεις Πατάκη ) 3.Νίκος Μολυβιάτης : Η λίμνη με τις χάρτινες βαρκούλες ( Εκδόσεις Σκίουρος ) 4.Φράνσις Μάκεϋ: Δραστηριότητες για το περιβάλλον ( Εκδόσεις Πατάκη ) Διδακτική Πράξη και Θεωρία Μετάφραση : Βαγγέλη Ηλιόπουλου 5. Ο γαλάζιος πλανήτης ( Εκδόσεις Ανέμη ) Παράθυρο για να βλέπουμε μέσα τα πράγματα 6. Τσοτάκου Καρβέλη: Λαογραφικό Ημερολόγιο (Εκδόσεις Πατάκη ) 7. Π.Α. Μέγα : Ελληνικαί Εορταί και Έθιμα της Ελληνικής Λατρείας 8. Γεωργόπουλος Αλ.-ΤσαλίκηΕλ.: Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Gutenberg Αθήνα, 1993 9. Αγγελίδης Ζήσης: Εισαγωγή στην περιβαλλοντική εκπαίδευση Art of Text, Θεσσαλονίκη, 1993 10.Joseph Cornell: Ας μοιραστούμε τη φύση με τα παιδιά ( Εκδόσεις Παρατηρητής ) Ας ακούσουμε τη φύση 11.Απανωμεριτάκη Όλγα: Το νερό και οι πηγές του Άρθρο για την περιβαλλοντική Εκπαίδευση,Τεύχος 19 12. Περιβαλλοντική εκπαίδευση και αειφορία, Πρακτικά ημερίδων Ξάνθης- Κύπρου- Ρόδου Υπ. Μακεδονίας- Θράκης, Ξάνθη 2000 13.Απογραφή Ελληνικών Υγροτόπων ως φυσικών πόρων Μουσείο Γουλανδρή Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων- Υγροτόπων 199414. Θεσσαλονίκη S.O.S. Προστασία υγροτόπων, λιμνών και κρίσιμων οικοσυστημάτων ΥΠ.Ε.ΧΩ.Δ.Ε. 1996 15. Ένα κουτί γεμάτο νερό: Εκπαιδευτικό υλικό του ΥΠ.Ε.Π.Θ. (Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο ) Νοέμβριος 1997 16. Το νερό, νεράκι: Εκπαιδευτικό υλικό του Λαογραφικού Μουσείου Μακεδονίας -Θράκης Θεσσαλονίκη 2001 17. Αειφορική διαχείριση του νερού στη πόλη ΥΠ.Ε.Π.Θ.-Κ.Π.Ε. Ελευθερίου- Κορδελιού Θεσσαλονίκη 2000