ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ (ΣΕΑ) ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΤΗΡΙΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Γ: Μέτρηση και επαλήθευση της εξοικονόμησης σε έργα ΣΕΑ Εξασφάλιση της βέλτιστης σχέσης αξίας - τιμής για τις κοινότητες/δήμους
Το έργο EnPC-INTRANS 10 εταίροι από 9 Χώρες Germany Ukraine Greece Croatia Slovenia Slovakia Serbia Latvia Romania Slide N 2
Πλεονεκτήματα των ΣΕΑ για τον ιδιοκτήτη του δημόσιου κτηρίου Ο ιδιοκτήτης του κτηρίου δεν χρησιμοποιεί ίδια κεφάλαια και μεταφέρει το επενδυτικό του ρίσκο στην ΕΕΥ (Εταιρεία Ενεργειακών Υπηρεσιών). Οι ΣΕΑ βελτιώνουν την ενεργειακή απόδοση και αυξάνουν την αξιοπιστία λειτουργίας και ασφάλεια εφοδιασμού, ενώ το ενεργειακό κόστος και περιβαλλοντική μόλυνση μειώνονται. Χρησιμοποιείται η τεχνογνωσία και επαγγελματική διαχείριση της ενέργειας των ΕΕΥ. Ο ιδιοκτήτης του κτηρίου είναι απαλλαγμένος από τον ουσιώδη σχεδιασμό και εργασίες λειτουργίας. Η αξία και άνεση των κτηρίων βελτιώνονται. Το σύνολο των υπηρεσιών όπως για παράδειγμα σχεδιασμός, χρηματοδότηση, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση μπορεί να καλυφθεί από μία μόνο πηγή, επομένως μείωση του αριθμού διασυνδέσεων και κόστους συναλλαγής. Τα στοιχεία της σύμβασης εκχωρούν, σε μεγάλο βαθμό, τους τεχνικούς και εμπορικούς κινδύνους στην Ε.Ε.Υ. Slide N 3
Εξασφαλίζοντας την αξία έργων Σ.Ε.Α. Περιεχόμενα του διαδικτυακού σεμιναρίου Υπολογισμός της βάσης αναφοράς Αξιόπιστη οικονομική αξιολόγηση των έργων με Σ.Ε.Α. Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή των χρηματοδοτικών μοντέλων για έργα με Σ.Ε.Α. Πιθανές συγκρούσεις για τη μείωση του κινδύνου Μέτρηση & επαλήθευση(παρακολούθηση) της εξοικονόμησης Slide N 4
Που θα βρεθεί υποστήριξη? Ο εν δυνάμει τοπικός διαμεσολαβητής : Τοπικοί ή περιφερειακοί ενεργειακοί οργανισμοί Τεχνικά γραφεία Νομικοί σύμβουλοι Αρχιτέκτονες Οικονομολόγοι Πρέπει να διαθέτουν καλή γνώση των: Τεχνικών και οικονομικών σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας σε κτήρια Διαδικασιών δημοσίων συμβάσεων και κωδικών δεοντολογίας Εννοιών Σ.Ε.Α. και επιχειρηματικών μοντέλων Τοπικά ενεργειακά κέντρα, εάν χρηματοδοτούνται από κοινοτικές συνδρομές θα μπορούν μερικές φορές να συμμετάσχουν χωρίς κανένα διαγωνισμό. Η ανάθεση των τοπικών διαμεσολαβητών συνήθως ακολουθεί τυποποιημένες υπηρεσίες διαδικασιών σύναψης συμβάσεων. Slide N 5
Εξασφαλίζοντας την αξία έργων Σ.Ε.Α. Περιεχόμενα του διαδικτυακού σεμιναρίου Υπολογισμός της βάσης αναφοράς Αξιόπιστη οικονομική αξιολόγηση των έργων με Σ.Ε.Α. Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή των χρηματοδοτικών μοντέλων για έργα με Σ.Ε.Α. Πιθανές συγκρούσεις για τη μείωση του κινδύνου Μέτρηση & επαλήθευση(παρακολούθηση) της εξοικονόμησης Slide N 6
Υπολογισμός βάσης αναφοράς Συνήθως, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το έτος αναφοράς είναι αντιπροσωπευτικό όσο αφορά την ενεργειακή κατανάλωση, η μέση τιμή κατανάλωσης των τριών τελευταίων ετών θα μπορεί να καθοριστεί ως βάση αναφοράς. Βήμα I: Συλλογή και κατάλογος τιμολογίων για την ενεργειακή κατανάλωση Βήμα II: Διόρθωση του έτους αναφοράς Καύσιμο/κατανάλ ωση θερμότητας Κλιματική προσαρμογή kwh κατανάλωση θερμότητας Διόρθωση χρήσης Κατανάλωση ηλεκτρισμού kwh Κατανάλωση ηλεκτρισμού Βήμα III: Διόρθωση τιμών Ο υπολογισμός της μεθοδολογίας πρέπει να καθοριστεί στο συμβόλαιο Σ.Ε.Α. Βήμα IV: Υπολογισμοί βάσης αναφοράς Βήμα V: Έγγραφο βάσης αναφοράς Slide N 7
Βάση αναφοράς βήμα προς βήμα Βήμα I: Συλλογή και κατάλογος τιμολογίων για την ενεργειακή κατανάλωση Οι λογαριασμοί κατανάλωσης ενέργειας αποτελούν την αφετηρία για τον υπολογισμό της βάσης αναφοράς εξαιτίας του επίσημου, ανεξάρτητου και δοκιμασμένου χαρακτήρα τους. Οι λογαριασμοί συλλέγονται και συνοψίζονται στη βάση αναφοράς ως εξής: Συλλογή όλων των λογαριασμών κατανάλωσης ενέργειας για κάθε κτήριο με την κατανάλωση του έτους αναφοράς, αντιγραφή τους για τα τεύχη δημοπράτησης (Ε.Ε.Υ. θα τα χρειαστούν πριν από την τελική έγκριση της βάσης αναφοράς). Απαρίθμηση μετρητή, κτηρίου σε ένα φύλο δεδομένων. Καταγραφή επιπλέον πληροφορίας (πάροχος, αριθμός μετρητή, παράγοντες, ημερομηνία τοποθέτησης, επιπλέον μετρητές.) στο φύλο δεδομένων. Σύγκριση με τις δικές τους ενδείξεις μετρητών της διαχείρισης του κτηρίου για επαλήθευση. Slide N 8
Βάση αναφοράς βήμα προς βήμα Βήμα II: Διόρθωση του έτους αναφοράς Αναπροσαρμογή των περιόδων τιμολόγησης με το έτος αναφοράς Εάν η περίοδος τιμολόγησης (100 μέρες περίοδος τιμολόγησης) υπερβαίνει το έτος αναφοράς (μόνο 60 μέρες του έτους αναφοράς που καλύπτονται από την περίοδο τιμολόγησης), η διόρθωση θα μπορεί να υπολογισθεί ως ακολούθως: Για κατανάλωση ηλεκτρισμού: kwh βάση αναφοράς = kwh τιμολόγησης x 60 μέρες/100 μέρες Για κατανάλωση θερμότητας: kwh βάση αναφοράς = kwh τιμολόγησης x Σ (μέση τιμή θερμοκρασίας) 60 μέρες / Σ (μέση τιμή θερμοκρασίας) 100 μέρες Εξάλειψη των επιρροών των έκτακτων καιρικών συνθηκών Είναι σύνηθες η χρησιμοποίηση της μέσης κατανάλωσης των τελευταίων τριών ετών ως βάση αναφοράς έτσι ώστε να εξαλειφθεί η επιρροή των βραχυπρόθεσμων καιρικών φαινομένων. Ομαλοποίηση της χρήσης κτηρίου Εάν για παράδειγμα, εξαιτίας της ανακαίνισης κτηρίου, μόνο ένα μέρος του (π.χ. 70% του εμβαδού του δαπέδου) χρησιμοποιείται/θερμαίνεται κατά τη διάρκεια του έτους βάσης αναφοράς, αλλά όλο το κτήριο έχει σχεδιαστεί να χρησιμοποιείται/ θερμαίνεται στο άμεσο μέλλον, τότε η μετρήσιμη κατανάλωση για το έτος αναφοράς θα πρέπει να διορθωθεί αναλόγως. Slide N 9
Βάση αναφοράς βήμα προς βήμα Βήμα III: Διόρθωση τιμών Οι τιμές αναφοράς είναι καθορισμένες για όλη τη διάρκεια της Σ.Ε.Α. με σκοπό την εξασφάλιση μιας σταθερής βάσης υπολογισμού για επενδύσεις. Απαρίθμηση τιμών σε φύλα δεδομένων ακολουθώντας τη δομή των κτηρίων και μετρητών (κάθε κτήριο /μετρητής μπορεί να έχει διαφορετικές τιμές). Να ληφθεί υπόψη η κατανάλωση και συναφείς καθορισμένες τιμές (σύνδεση ισχύος). Μετρούμενες τιμές, βασικές τιμές, οι οποίες δε μπορούν να επηρεάζονται από την Ε.Ε.Υ. θα μπορούν να μη ληφθούν υπόψη κατά τους υπολογισμούς Εάν κριθεί απαραίτητο, να δοθεί μια περιγραφή του συστήματος διάρθρωσης τιμών (τιμολόγησης) σε σχόλιο Συνήθως, οι τιμές αναφοράς είναι οι πραγματικές καταβληθέντες τιμές κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς. Slide N 10
Βάση αναφοράς βήμα προς βήμα Τύπος*: Βήμα IV: Υπολογισμοί βάσης αναφοράς Βάση αναφοράς ( ) = kwh heat * Τιμή αναφοράς heat + kw heat * Τιμή αναφοράς kw + Καθορισμένη τιμή heat + kwh electr * Τιμή αναφοράς electr + kw electr * Τιμή αναφοράς kw + Καθορισμένη τιμή electr *για μια τυπική διάρθρωση των τιμών ενέργειας Η βάση αναφοράς υπολογίζεται χωρίς να συμπεριλαμβάνεται ο Φ.Π.Α., ο Φ.Π.Α εισέρχεται στον υπολογισμό/ αξιολογείται για κάθε χρόνο λογιστικά. Επαλήθευση / έλεγχος αξιοπιστίας, μπορεί να γίνει με Σύγκριση με άλλα έτη, Σύγκριση με δείκτες συγκριτικής αξιολόγησης, Σύγκριση με τις ενδείξεις του μετρητή του συστήματος διαχείρισης του κτηρίου Slide N 11
Βάση αναφοράς βήμα προς βήμα Βήμα V: Έγγραφο βάσης αναφοράς Μέρος του εγγράφου βάσης αναφοράς, εκτός από τον υπολογισμό του, είναι: Πληροφορίες σχετικά με το χρόνο εργασίας (ώρες λειτουργίας δημοσίων κτηρίων, πρόγραμμα εργασίας, πρόγραμμα μαθημάτων στα σχολεία), Καθεστώς ετήσιων εκδηλώσεων, Πληροφορίες σχετικά με τις εγκαταστάσεις και τεχνικό εξοπλισμό (καταναλωτές μεγάλης κλίμακας, εξοπλισμός πληροφορικής, φωτισμός), Αριθμός εργαζομένων, μαθητές, φοιτητές, κρεβάτια νοσοκομείων κλπ σε κάθε κτήριο, Επιπλέον ειδικές χρήσεις. Συνοπτικά, ο εξοπλισμός και δραστηριότητες του έτους αναφοράς θα πρέπει να αναφέρονται/καταγράφονται ως ένα επίσημο στοιχείο των εγγράφων του διαγωνισμού και της σύμβασης Σ.Ε.Α. Slide N 12
Διασφάλιση της αξίας ενός έργου με Σ.Ε.Α. Περιεχόμενα του διαδικτυακού σεμιναρίου Υπολογισμός της βάσης αναφοράς Αξιόπιστη οικονομική αξιολόγηση των έργων με Σ.Ε.Α. Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή των χρηματοδοτικών μοντέλων για έργα με Σ.Ε.Α. Πιθανές συγκρούσεις για τη μείωση του κινδύνου Μέτρηση & επαλήθευση(παρακολούθηση) της εξοικονόμησης Slide N 13
Ποσοτικοποίηση της νομισματικής αξίας της αναμενόμενης εξοικονόμησης ενέργειας (της μεθόδου) 1) Λεπτομερής ενεργειακός έλεγχος ή προκαταρκτική ανάλυση έχει ως αποτέλεσμα προτάσεις για προαιρετικά πακέτα μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας (Ε.Ε.) και παροχή αρχικών εκτιμήσεων του κόστους επένδυσης και αποσκοπεί στην εξοικονόμηση ενέργειας (σε %) για κάθε προαιρετικό πακέτο Ε.Ε. 2) Η αναμενόμενη εξοικονόμηση ενέργειας είναι ποσοτικοποιημένη (π.χ. σε MWh ηλεκτρισμού ή θερμότητας, σε τόνους πετρελαίου ή άνθρακα, σε κυβικά μέτρα φυσικού αερίου κλπ.) για κάθε προαιρετικό πακέτο μέτρων Ε.Ε., π.χ. βάσει της μέσης κατανάλωσης κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 ετών πριν τη σύναψη Σ.Ε.Α. 3) Τα αναμενόμενα κόστη εξοικονόμησης υπολογίζονται για κάθε προαιρετικό πακέτο μέτρων Ε.Ε. βάσει των τρεχουσών τιμών π.χ. του τελευταίου έτους πριν την έναρξη ενός έργου με Σ.Ε.Α. Slide N 14
Αρχική αξιολόγηση οικονομικής και τεχνικής σκοπιμότητας των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας. Τεχνική σκοπιμότητα πρέπει να αξιολογηθεί από τεχνικούς εκ των προτέρων. Οικονομική σκοπιμότητα πρέπει να αξιολογηθεί ως πρώτο βήμα βάσει των στατικών υπολογισμών αποσβέσεων: Περιγραφή των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας : Συνολικό κόστος σε Ηλεκτρισμός Εξοικονόμηση Θερμότητα Κόστος kwh/y kwh/y /y Περίοδος αποπληρωμής (στατικός υπολογισμός αποσβέσεων) (Συνολικό κόστος / ετήσια εξοικονόμηση) Μέτρο A 24,720 10,650 22,070 2,640 9.3 Μέτρο B 5,760 3,380 4,310 660 8.7 Μέτρο C 22,800 38,600 2,160 10.5 Μέτρο D 4,050 27,600 1,340 3.0 Σύνολο 57,330 14,030 92,580 6,800 8.4 Για μια πιο λεπτομερή προ-αξιολόγηση της οικονομικής σκοπιμότητας χρησιμοποίησε το EnPC-INTRANS εργαλείο που παρουσιάζεται στο Module II. Slide N 15
Οικονομικοί περιορισμοί των έργων με Σ.Ε.Α. Οικονομική αξιολόγηση των έργων με Σ.Ε.Α. μπορεί να γίνει είτε με: Μέθοδο καθαρής παρούσας αξίας (Κ.Π.Α.) συγκρίνοντας το συνολικό κόστος κύκλου ζωής και εξοικονόμησης: Προεξοφλώντας όλα τα κόστη καθώς και εξοικονόμηση που αναμένονται κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του έργου μέχρι τη στιγμή έναρξης του έργου. Συγκρίνοντας Κ.Π.Α. του συνολικού κόστους κύκλου ζωής και εξοικονόμησης. Μέθοδος «ετησίως» συγκρίνοντας ισοδύναμο ετήσιο κόστος και εξοικονόμηση: Υπολογίζοντας το ισοδύναμο ετήσιο κόστος του έργου (ετησίως) βάσει του αρχικού κόστους (προετοιμασία, σχεδιασμός, επένδυση κλπ) συν το ετήσιο κόστος υλοποίησης. Συγκρίνοντας το ισοδύναμο ετήσιο κόστος και την εγγυημένη εξοικονόμηση. Slide N 16
Οικονομικοί περιορισμοί των έργων με Σ.Ε.Α. Βασισμένοι στη μέθοδο καθαρής παρούσας αξίας (Κ.Π.Α.), οι σημαντικότεροι οικονομικοί περιορισμοί των έργων Σ.Ε.Α. συνοψίζονται ακολούθως: Εάν το κόστος της Ε.Ε.Υ. για ένα έργο Σ.Ε.Α. καταβληθεί εξολοκλήρου από τη μελλοντική εξοικονόμηση, η Κ.Π.Α. του συνολικού κόστους κύκλου ζωής του έργου (μείον τις επιδοτήσεις) δε πρέπει να υπερβαίνει τη καθαρή παρούσα αξία της μελλοντικής εξοικονόμησης (μείον το επιπρόσθετο κόστος) που συσσωρεύτηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου του συμβολαίου. Εάν η καθαρή παρούσα αξία (Κ.Π.Α.) του συνολικού κόστους κύκλου ζωής του έργου (μείον τις επιδοτήσεις) είναι υψηλότερη από τη καθαρή παρούσα αξία της μελλοντικής εξοικονόμησης (μείον το επιπρόσθετο κόστος) που συσσωρεύτηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου του συμβολαίου, το κόστος της Ε.Ε.Υ. για ένα έργο Σ.Ε.Α. μπορεί να καταβληθεί μόνο εν μέρει από την μελλοντική εξοικονόμηση. Slide N 17
Υπολογισμός της Καθαρής Παρούσας Αξίας (Κ.Π.Α) της μελλοντικής εξοικονόμησης Calculation of net present value üt = ετήσιο κέρδος ανά περίοδο t t = έτος εφαρμογής σύμβασης i = επιτόκιο προεξόφλησης n = διάρκεια (αριθμός ετών) Slide N 18
Οικονομικοί περιορισμοί των έργων με Σ.Ε.Α. Βάσει της μεθόδου «ετησίως», οι σημαντικότεροι οικονομικοί περιορισμοί των έργων Σ.Ε.Α. συνοψίζονται ακολούθως : Εάν το κόστος της Ε.Ε.Υ. για ένα έργο Σ.Ε.Α. καταβληθεί εξολοκλήρου από τη μελλοντική εξοικονόμηση, το ισοδύναμο ετήσιο κόστος (μείον τις επιδοτήσεις) δε πρέπει να υπερβαίνει τη μέση ετήσια μελλοντική εξοικονόμηση (μείον το επιπρόσθετο κόστος) κατά τη διάρκεια της περιόδου του συμβολαίου. Εάν το ισοδύναμο ετήσιο κόστος (μείον τις επιδοτήσεις) είναι υψηλότερο από τη μέση ετήσια μελλοντική εξοικονόμηση (μείον το επιπρόσθετο κόστος) κατά τη διάρκεια της περιόδου του συμβολαίου το κόστος της Ε.Ε.Υ. για ένα έργο Σ.Ε.Α. μπορεί να καταβληθεί μόνο εν μέρει από την μελλοντική εξοικονόμηση. Slide N 19
Υπολογισμός των οικονομικών μεγεθών έργων Σ.Ε.Α. Ένα επιδεικτικό εργαλείο (Λογιστικά Φύλλα) για τον υπολογισμό των βασικών οικονομικών μεγεθών έργων Σ.Ε.Α. παρέχεται από το έργο EnPC-INTRANS. Είναι διαθέσιμο στο διαδικτυακό τόπο www.enpc-intrans.eu Slide N 20
Διασφάλιση της αξίας ενός έργου με Σ.Ε.Α. Περιεχόμενα του διαδικτυακού σεμιναρίου Υπολογισμός της βάσης αναφοράς Αξιόπιστη οικονομική αξιολόγηση των έργων με Σ.Ε.Α. Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή των χρηματοδοτικών μοντέλων για έργα με Σ.Ε.Α. Πιθανές συγκρούσεις για τη μείωση του κινδύνου Μέτρηση & επαλήθευση(παρακολούθηση) της εξοικονόμησης Slide N 21
Ανάπτυξη στρατηγικής Η πιο σημαντική ερώτηση είναι αν ο ιδιοκτήτης του κτηρίου θα πρέπει να υλοποιήσει το έργο με δικά του κεφάλαια (χρηματοδοτούμενος προϋπολογισμός), ήμέσωσ.ε.α. (χρηματοδότηση από Ε.Ε.Υ.). Εκτίμηση του συνολικού κόστους του έργου αν υλοποιηθεί με ΣΕΑ, εξεταζόμενο από τη μεριά του ιδιοκτήτη του κτιρίου. Ανάγκη για επένδυση, επιβεβαίωση δυναμικού (τεχνικού & οικονομικού). Εκτίμηση κόστους και εξοικονόμησης. Δυνατότητα χρηματοδότησης του συνολικού κόστους του έργου. Δυνατότητα χρηματοδότησης για μέρος του έργου. Εκτίμηση του συνολικού κόστους του έργου αν χρηματοδοτηθεί από τον ιδιοκτήτη του κτιρίου. Συγκριτική αξιολόγηση των οικονομικών αν το έργο υλοποιηθεί μέσω ΣΕΑ ή με ίδια κεφάλαια του ιδιοκτήτη. Η υλοποίηση του έργου μέσω ΣΕΑ είναι πιο ελκυστική σε σχέση με τη χρηματοδότηση από ίδια κεφάλαια. Στρατηγική απόφαση: Επιλογή ΣΕΑ Υλοποίηση από ΕΕΥ Στρατηγική απόφαση: Υλοποίηση του έργου με ίδια κεφάλαια. Slide N 22
Ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτιρίων Οι φορείς δημόσιων κτιρίων μπορούν να χρηματοδοτήσουν μέτρα ενεργειακής αποδοτικότητας μέσω: Εμπορικών και τραπεζικών πιστώσεων (δανείων) Εθνικών ή διεθνών προγραμμάτων και καθεστώτων επιδότησης, εφόσον είναι διαθέσιμα Ιδίων πόρων Συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης (ΣΕΑ) ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ & ΕΠΙΣΚΕΥΗ Η χρηματοδότηση αποτελεί σημαντικό τμήμα των υπηρεσιών που καλύπτονται από τις ΣΕΑ. Για αρκετούς εν δυνάμει πελάτες, η χρηματοδότηση αποτελεί το πιο ελκυστικό τμήμα των υπηρεσιών ΣΕΑ για δημόσια κτίρια. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ φάσμα συνολικών υπηρεσιών ΣΕΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ WEBINAR A Slide N 23
Χρηματοδοτικά μοντέλα για έργα Σ.Ε.Α. Χρηματοδότηση από Τρίτους Πίστωση της Ε.Ε.Υ. (καθαρή πίστωση ή πίστωση με πώληση των απαιτήσεων/forfaiting/factoring) Πίστωση του ιδιοκτήτη του κτηρίου Χρηματοδότηση Ε.Ε.Υ. Χρηματοδότηση με ιδίους πόρους της Ε.Ε.Υ. (συμμετοχικοί τίτλοι, δάνεια, χρηματοδοτική μίσθωση, ενοικίαση) Χρηματοδότηση ιδιοκτήτη κτηρίου Χρηματοδότηση με ιδίους πόρους του ιδιοκτήτη του κτηρίου, βασισμένη στις εγγυήσεις εξοικονόμησης ενέργειας που παρέχονται από την Ε.Ε.Υ. Από τις δαπάνες προυπολογισμού εσωτερικού κεφαλαίου του ιδιοκτήτη του κτηρίου και από υφιστάμενα πιστωτικά κονδύλια. Slide N 24
Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή των χρηματοδοτικών μοντέλων έργων Σ.Ε.Α. Παράδειγμα: Οικονομικά μεγέθη του έργου Διάρκεια σύμβασης αποδεκτή τόσο από τον ιδιοκτήτη κτηρίου όσο και από την Ε.Ε.Υ. Η καθαρή τρέχουσα αξία (Κ.Τ.Α.) της εγγυημένης εξοικονόμησης συγκρινόμενη με το συνολικό κόστος που έχει υπολογισθεί για το έργο Σ.Ε.Α. Οι απαραίτητες προκαταβολές που προβλέπονται εκ των προτέρων ή με δόσεις, in addition to EPC service fees based on guaranteed savings Ικανότητα και προθυμία της Ε.Ε.Υ. να επενδύσει με ιδία κεφάλαια και να παρέχει τραπεζικές εγγυήσεις. Ικανότητα και προθυμία του ιδιοκτήτη κτηρίου να παρέχει κεφάλαια (χρηματοδότηση). Διαθέσιμες επιδοτήσεις από εθνικούς ή διεθνείς πηγές Επιχορηγήσεις/ Δάνεια με ευνοικούς όρους / Φορολογικά κίνητρα Φερεγγυότητα της Ε.Ε.Υ. και του ιδιοκτήτη κτηρίου. Δυνατότητες και περιορισμοί για τον ιδιοκτήτη του δημοσίου κτηρίου να αποκτήσει πρόσθετα δάνεια. Ιδία κεφάλαια/ποσοστό δανείων ή εγγυήσεις που απαιτούνται από την Ε.Ε.Υ. Συνθήκες στο χρηματοπιστωτικό τομέα μιας χώρας Το ενδιαφέρον και εμπιστοσύνη των χρηματοπιστοτικών ιδρυμάτων για την αγορά μοντέλων συμβλασεων ενεργειακής απόδοσης (Σ.Ε.Α.) για δημόσια κτήρια. Επιτόκια για εμπορικά μακροπρόθεσμα δάνεια για Ε.Ε.Υ. Ειδικές (ευνοοικότερες?) συνθήκες προσφερόμενες για δημόσιους δανειστές. Slide N 25
Διασφάλιση της αξίας ενός έργου με Σ.Ε.Α. Περιεχόμενα του διαδικτυακού σεμιναρίου Υπολογισμός της βάσης αναφοράς Αξιόπιστη οικονομική αξιολόγηση των έργων με Σ.Ε.Α. Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή των χρηματοδοτικών μοντέλων για έργα με Σ.Ε.Α. Πιθανές συγκρούσεις για τη μείωση του κινδύνου Μέτρηση & επαλήθευση (παρακολούθηση) της εξοικονόμησης Slide N 26
Δυνητικοί κίνδυνοι και στρατηγικές διαχείρισης κινδύνων Δυνητικοί κίνδυνοι από την άποψη των ιδιοκτητών δημοσίων κτηρίων Επιλογές διαχείρισης κινδύνου Χρεωκοπία της Ε.Ε.Υ. πριν την οριστικοποίηση και παράδοση του εξοπλισμού, εγκαταστάσεις, και συσκευές για παράδοση βάσει του συμβολαίου/σύμβασης. Χρεωκοπία της Ε.Ε.Υ μετά την αποδοχή παράδοσης του εξοπλισμού, εγκαταστάσεις, και συσκευές, ειδικά στην περίπτωση αξιώσεων που πωλούνται από την Ε.Ε.Υ. στην τράπεζα. Η Ε.Ε.Υ. αποτυγχάνει να πετύχει συμφωνηθέντα μέτρα και/ή εγγυημένη εξοικονόμηση. Η Ε.Ε.Υ. αποτυγχάνει να παρέχει τεκμήρια εξοικονόμησης που έχει επιτευχθεί εντός συγκεκριμένης περιόδου μετά το τέλος συμφωνηθείσας περιόδου αναφοράς. Διαφορές μεταξύ της Ε.Ε.Υ. και του ιδιοκτήτη του κτηρίου σχετικά με την ορθή παράδοση συμφωνηθέντων μέτρων και/ή την επίτευξη εγγυημένης εξοικονόμησης. Αίτημα για τραπεζική εγγύηση που καλύπτει το κόστος του ιδιοκτήτη του κτηρίου που ενδέχεται να προκύψει στην περίπτωση αυτή. Αίτημα για τραπεζική εγγύηση που καλύπτει το κόστος των υπηρεσιών που παρέχονται από έναν αναπληρωτή για την Ε.Ε.Υ. Για να διασφαλίσει την επίτευξη της εγγυημένης εξοικονόμησης. Καθιέρωση ισχυρών κυρώσεων στη σύμβαση. Πρόβλεψη μείωσης των μηνιαίων δόσεων. Όρισε στη σύμβαση το δικαίωμα διακοπής ή μείωσης των πληρωμών μέχρι η Ε.Ε.Υ. να παρέχει ικανές αποδείξεις της εξοικονόμησης που έχει επιτευχθεί. Συμπεριέλαβε ένα πιστοποιημένο τρίτο ενδιαφερόμενο μέρος με σύναψη συμβολαίου Πρόβλεψη στη σύμβαση πιστοποιημένου τρίτου μέρους για την επίλυση διαφορών. Όρισε στη σύμβαση το δικαίωμα διακοπής ή μείωσης των πληρωμών κατά τη διάρκεια των διαφορών/διαμάχης, αν αυτή υπερβαίνει συγκεκριμένο όριο. Μέτρα διαχείρισης κινδύνου που λαμβάνονται από τον ιδιοκτήτη του κτηρίου μπορεί να δημιουργήσουν πρόσθετους φραγμούς στην Ε.Ε.Υ. για την εισαγωγή της στην αγορά συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης και/ή στην υποβολή προσφοράς για συγκεκριμένο έργο. Slide N 27
Πιθανές διαφωνίες στη διαχείριση ρίσκου Παράδειγμα: Πιθανή διαφωνία μεταξύ Ε.Ε.Υ. και πελάτη Ο πελάτης μπορεί να έχει πρόσβαση σε δεδομένα που έχουν μετρηθεί από την Ε.Ε.Υ. ως απόδειξη ότι δεν επιτεύχθηκε η εγγυημένη εξοικονόμηση στην τελευταία περίοδο αναφοράς. Η Ε.Ε.Υ. μπορεί να έχει πρόσβαση στα ίδια δεδομένα ως απόδειξη ότι εξοικονόμηση επιτεύχθηκε επιπλέον της εγγυημένης κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου αναφοράς. Μέριμνα πελάτη: Δε πληρώνει για υπηρεσίες που δεν επιτυγχάνουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα Μέριμνα Ε.Ε.Υ.: Εξασφάλιση πλήρους αμοιβής για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και την εξοικονόμηση που πέτυχε. Αποφυγή πτώχευσης κατά τη διάρκεια διαφορών. Όφελος πελάτη: Να είναι σε θέση να ασκήσει μια συμφωνημένη ποινή στην Ε.Ε.Υ. (μικρότερη πληρωμή) Ενδιαφέρον Ε.Ε.Υ: Να είναι σε θέσει να πληρωθεί παραπάνω σε περίπτωση που πετυχαίνει μεγαλύτερη εξοικονόμηση. Ο ιδιοκτήτης του κτιρίου συνήθως προτιμά ως στρατηγική: Παύση ή περικοπή πληρωμών μέχρι να διευθετηθούν οι διαφορές. Η ΕΕΥ προτιμα ως στρατηγική: Συνέχιση των πληρωμών όπως προβλέπονται στη ΣΕΑ και όταν επιλύονται οι όποιες διαφωνίες να γίνεται συμψιφησμός προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Slide N 28
Έγγραφα διαγωνισμού Ο φάκελος του διαγωνισμού θα πρέπει να ορίζει με σαφήνεια: Βασικές απαιτήσεις Ελάχιστο ποσοστό εξοικονόμησης για την ενεργειακή κατανάλωση/ενεργειακά κόστη Υποχρεωτικά και/ή συνιστώμενα μέτρα ενεργειακής απόδοσης Πληροφορία για το αν και υπό ποιες προϋποθέσεις η Ε.Ε.Υ. Υποχρεούται να παρέχει χρηματοδότηση Προθεσμία για τη λήξη της Σ.Ε.Α. Τυπικές προϋποθέσεις/απαιτήσεις του διαγωνισμού προσφοράς Οργανωτικές πτυχές Ποια καθήκοντα θα πρέπει να διενεργούνται από την Ε.Ε.Υ. και από τον πελάτη? Όροι και προϋποθέσεις της σύμβασης Ακριβής ορισμός της συμβατικής σχέσης Τεχνικές πτυχές Περιγραφή των κτηρίων, Στατιστικές ενέργειας (αντίγραφα τιμολογίων, και δεδομένα για την ενεργειακή κατανάλωση με τεχνικούς και νομισματικούς όρους ελάχιστη περίοδος τα τελευταία τρία χρόνια) Μέθοδος υπολογισμού για βάση αναφοράς ενεργειακής κατανάλωσης Ώρες λειτουργίας, εξοπλισμός, χρήση κτηρίου, απαιτήσεις (θερμοκρασία, εξαερισμός κλπ.) Συνθήκες ενεργειακού συστήματος και καθιέρωση χρήσης του συστήματος Οι τεχνικές πτυχές, στο φάκελο του διαγωνισμού, πρέπει να έχουν μελετηθεί με λεπτομέρεια και να είναι περιεκτικές και να προβλέπουν τη διαδικασία σε ένα στάδιο (μονού σταδίου) χωρίς διαπραγματεύσεις. Slide N 29
Διασφάλιση της αξίας ενός έργου με Σ.Ε.Α. Περιεχόμενα του διαδικτυακού σεμιναρίου Υπολογισμός της βάσης αναφοράς Αξιόπιστη οικονομική αξιολόγηση των έργων με Σ.Ε.Α. Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή των χρηματοδοτικών μοντέλων για έργα με Σ.Ε.Α. Πιθανές συγκρούσεις για τη μείωση του κινδύνου Μέτρηση & επαλήθευση(παρακολούθηση) της εξοικονόμησης Slide N 30
Μέτρηση και επαλήθευση της εξοικονόμησης Η Ε.Ε.Υ πρέπει να παρέχει απόδειξη εξοικονόμησης βάσει των λογαριασμών ενέργειας για το κτήριο που έχει συμβολαιοποιηθεί. Πρέπει να καθορίσει το προσαρμοσμένο καθαρό ποσό της εξοικονόμησης που έχει πραγματικά επιτευχθεί. Η μέθοδος επίλυσης είναι ανάλογη με αυτή για τον καθορισμό της βάσης αναφοράς. Κόστος βάσης αναφοράς Διορθωμένο κόστος ενέργειας - = Προσαρμοσμέ νο ποσό εξοικονόμηση ς Σημείο αφετηρίας: Συλλογή και λίστα των τιμολογίων για την ενεργειακή κατανάλωση Βήμα I: Ημέρα προσαρμογής Καύσιμο/θερμό τητα κατανάλωση Βήμα II: Κλιματική προσαρμογή kwh κατανάλωση θερμότητας Κατανάλωση ηλεκτρισμού Βήμα III: Προσαρμογή χρήσης kwh κατανάλωση ηλεκτρισμού Βήμα IV: Προσαρμογή τιμής (τιμές έτους αναφοράς) Slide N 31
Επαλήθευση βήμα προς βήμα Βήμα I: Ημέρα προσαρμογής Αρχικά, η ενεργειακή κατανάλωση από διαφορετικούς λογαριασμούς ενέργειας κατανέμεται για την περίοδο διευθέτησης (συνήθως ένα ημερολογιακό έτος) για την προσαρμογή των διαφορετικών αριθμών ημερών. Βήμα II: Κλιματική προσαρμογή Σύμφωνα με τις υφιστάμενες τεχνικές προδιαγραφές (π.χ. German VDI 2067) το ετήσιο κλίμα χαρακτηρίζεται, για παράδειγμα, ως το άθροισμα των βαθμοημερών. Αυτό θα πρέπει να ορίζεται στο συμβόλαιο ως τιμή αναφοράς για την προσαρμογή του έτους αναφοράς. Στη συνέχεια, το τρέχον ετήσιο άθροισμα των βαθμοημερών χρησιμοποιείται για την προσαρμογή της θερμικής κατανάλωσης (ποσοστό θέρμανσης χώρων, π.χ. 90% σε σχολεία) για την αντίστοιχη περίοδο διακανονισμού. Slide N 32
Επαλήθευση βήμα προς βήμα Βήμα III: Προσαρμογή χρήσης Εάν η χρήση αλλάζει στο συμβόλαιο του κτηρίου, αλλαγές που σχετίζονται με τη ζήτηση ενέργειας θα προσδιοριστούν και αξιολογηθούν σε σχέση με το κόστος. Ο πελάτης θα πρέπει να γνωστοποιήσει σε εύθετο χρόνο για τις τυχόν αλλαγές στη χρήση. Η Σ.Ε.Α. θα πρέπει επίσης να περιέχει κατάλληλους κανόνες υπολογισμού για να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές των πηγών ενέργειας, ήη χρήση μονάδων ΣΗΘ στη διευθέτηση. Βήμα IV: Προσαρμογή τιμής (τιμές έτους βάσης αναφοράς) Τέλος, τα ενεργειακά κόστη του αντίστοιχου έτους διευθέτησης υπολογίζονται από προσαρμοσμένες τιμές κατανάλωσης των λογαριασμών παροχής ενέργειας και σταθερές τιμές αναφοράς. Slide N 33
Μέτρηση και επαλήθευση της εξοικονόμησης Κόστος βάσης αναφοράς Διορθωμένο κόστος ενέργειας - = Προσαρμοσμένο ποσό εξοικονόμησης Τα ενεργειακά κόστη του έτους βάσης που καθορίζεται στα ως άνω απαριθμούμενα τέσσερα βήματα αφαιρούνται από το έτος βάσης. Η διαφορά μεταξύ των δυο είναι το αντικειμενικό κόστος εξοικονόμησης που επιτεύχθηκε στο έτος βάσης. Οι τιμές πρέπει να καθορίζονται για κάθε μεμονωμένο κτήριο. Μετά την πρόσθεση των τιμών για όλα τα κτήρια, το σύνολο των αποδοχών καθορίζεται ως το άθροισμα των βασικών αποδοχών για την επιταχυνόμενη εγγυημένη εξοικονόμηση και (αν επιτευχθεί) το ανάλογο μπόνους αποδοχών για την εξοικονόμηση πέραν της υποχρεωτικής (συμφωνημένης). Slide N 34
Δωρεάν εργαλεία για προσομοίωση κτιρίου προσδιορισμός εξοικονόμησης Κάθε χώρα διαθέτει διαφορετικά εργαλεία για τον υπολογισμό της βάσης αναφοράς παρακολούθησης. Υπάρχει επίσης διαθέσιμο λογισμικό ανοικτού κώδικα: OpenStudio : διαπλατφορμικό σύστημα (Windows, Mac, and Linux) συλλογή λογισμικών εργαλείων για την υποστήριξη ολόκληρου του κτηριακού ενεργειακού μοντέλου χρησιμοποιώντας το EnergyPlus: https://www.openstudio.net/ RETScreen Clean Energy Management Software: λογισμικό πακέτο καθαρής ενέργειας. http://www.nrcan.gc.ca/energy/software tools/7465 Slide N 35
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΑΣ! Καλή επιτυχία στις μελλοντικές σας προσπάθειες προώθησης των συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης στα δημόσια κτήρια! Ας κρατήσουμε επαφή! www.encp-intrans.eu