Χαιρετισμός της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στο συνέδριο με θέμα H ενεργός εμπλοκή των νέων στην οδική ασφάλεια για την 4 η Ευρωπαϊκή Ημέρα Οδικής Ασφάλειας. Συνεδριακό Κέντρο Φιλοξενία, Λευκωσία Τετάρτη, 25 Ιουλίου, 2012, ώρα 8.30π.μ Με αισθήματα χαράς και ικανοποίησης απευθύνω χαιρετισμό στο συνέδριο με θέμα Η ενεργός εμπλοκή των νέων στην οδική ασφάλεια, που διοργανώνεται στην Κύπρο στα πλαίσια της 4 ης Ευρωπαϊκής Ημέρας Οδικής Ασφάλειας. Συγχαίρω θερμά το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πρωτοβουλία της διοργάνωσης, καθώς και τον Οργανισμό Νέων για την Οδική Ασφάλεια REACTION. Ως Πρόεδρος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και ως Ευρωπαίος πολίτης συναισθάνομαι πλήρως την ευθύνη όλων μας για την αντιμετώπιση των τραγικών συνεπειών των οδικών ατυχημάτων. 1
Πάνω από ένα εκατομμύριο τριακόσιες χιλιάδες (1.300.000) άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο, στους δρόμους του πλανήτη και άλλα 50 εκατομμύρια τραυματίζονται και συχνά παραμένουν με μόνιμες αναπηρίες σε ολόκληρη τους τη ζωή. Δυστυχώς το πρόβλημα σε παγκόσμιο επίπεδο επιδεινώνεται ραγδαία και υπολογίζεται ότι οι οδικές συγκρούσεις, που αποτελούν σήμερα την ένατη κύρια αιτία θανάτου, μέχρι το 2030 θα αποτελούν την πέμπτη αιτία θανάτου. Ήδη σήμερα, όσο αφορά τα παιδιά και τους νέους από 5-29 ετών, οι οδικές συγκρούσεις αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκόσμια. Ο ανθρώπινος πόνος και τα κοινωνικά δράματα που προκαλούν οι οδικές συγκρούσεις, με την απώλεια αγαπημένων προσώπων, αλλά και με την πρόκληση μονίμων αναπηριών, είναι ανυπολόγιστα. Όμως και το οικονομικό κόστος είναι βαρύτατο, αφού, μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες, υπολογίζεται στα 100 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο,. 2
Η Διεθνής Κοινότητα έχει σημάνει συναγερμό για την αντιμετώπιση αυτής της μεγάλης κοινωνικής μάστιγας. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, το Μάρτιο του 2010, η δεκαετία από το 2011 μέχρι το 2020, έχει ορισθεί ως Δεκαετία Δράσης για την Οδική Ασφάλεια. Η Απόφαση καλεί όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ, να εφαρμόσουν στη διάρκεια της Δεκαετίας δράσεις για την οδική ασφάλεια, ιδιαίτερα στους τομείς της διαχείρισης της οδικής ασφάλειας, της βελτίωσης των οδικών υποδομών, των οχημάτων και της οδικής συμπεριφοράς όσων χρησιμοποιούν τους δρόμους. Σύμφωνα με την Απόφαση του ΟΗΕ, οι δράσεις πρέπει να περιλαμβάνουν επίσης την αποτελεσματική περίθαλψη των τραυματιών και την αποκατάσταση αυτών που έχουν υποστεί αναπηρίες. Στις 11 Μαΐου 2011, κηρύχθηκε σε ολόκληρη την υφήλιο, η έναρξη της Δεκαετίας Δράσης για την Οδική Ασφάλεια, με το σύνθημα αλλά και τη δέσμευση «Ώρα για Δράση». Φυσικά η Κύπρος δεν θα μπορούσε να ήταν απούσα, έτσι το Μάϊο του 2011 κηρύχθηκε σε ειδική τελετή υπό την Προεδρία μου, η έναρξη της Δράσης για την Οδική Ασφάλεια. 3
Η Κύπρος συμμετέχει ενεργά στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αναβάθμιση της οδικής ασφάλειας, συνεχίζοντας και εντατικοποιώντας δραστικά τις πολύπλευρες και πολυδιάστατες δράσεις που υλοποιούνται τα τελευταία είκοσι χρόνια. Το Δεκέμβριο του 2010, ολοκληρώθηκε η εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου Οδικής Ασφάλειας 2005-2010, που είχε στόχο τη μείωση των νεκρών αλλά και των τραυματιών σε οδικές συγκρούσεις κατά 50%, σε σχέση με τους μέσους όρους της πενταετίας 1999-2003. Πετύχαμε μια σημαντική μείωση κατά 41,7% στους νεκρούς, και πετύχαμε το στόχο στους τραυματίες, με μείωση 50,4%. Όμως κάθε απώλεια ζωής και αρτιμέλειας στην άσφαλτο, είναι άδικη και απαράδεκτη! Από φέτος άρχισε η εφαρμογή του νέου Στρατηγικού Σχεδίου Οδικής Ασφάλειας της Κύπρου, για την περίοδο 2012-2020. Ο στόχος έχει ήδη καθοριστεί, και είναι η μείωση των θυμάτων, νεκρών και τραυματιών, κατά 50% μέχρι το 2020, σε σχέση με τους αριθμούς που καταγράφηκαν το 4
2010. Οι στρατηγικές κατευθύνσεις για την επόμενη δεκαετία, έχουν επίσης καθοριστεί και είναι οι ακόλουθες: Ως πρώτη στρατηγική κατεύθυνση έχει οριστεί ο αποτελεσματικότερος έλεγχος των τροχαίων παραβάσεων Το νομικό πλαίσιο αλλά και τα μέσα που διαθέτει η Αστυνομία για τον αποτελεσματικό έλεγχο των παραβάσεων και ιδιαίτερα της ταχύτητας, της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ και της μη χρήσης ζώνης και κράνους, θα αναβαθμιστούν δραστικά. Ως δεύτερη η αναβάθμιση της εκπαίδευσης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την οδική ασφάλεια, όλων των χρηστών των δρόμων Η κυκλοφοριακή αγωγή στα σχολεία θα γίνει πιο συστηματική και περιεκτική. Επίσης, θα αναβαθμιστούν και θα εκσυγχρονιστούν οι εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, με μεγαλύτερη αξιοποίηση των σύγχρονων μέσων ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης, όπως το διαδίκτυο, και θα εντατικοποιηθούν οι εκστρατείες που στοχεύουν τους νέους αλλά και τους 5
αλλοδαπούς οδηγούς. Η εκπαίδευση των υποψηφίων οδηγών και οι εξετάσεις για απόκτηση άδειας οδήγησης επίσης θα αναβαθμιστούν σημαντικά. Η αυξημένη προστασία των παιδιών και των ευάλωτων χρηστών των δρόμων αποτελεί την Τρίτη στρατηγική κατεύθυνση Θα εφαρμοστούν αυξημένα μέτρα, σε όλους τους τομείς της οδικής ασφάλειας, για την προστασία των πεζών, των οδηγών και επιβατών μηχανοκινήτων δικύκλων και των ποδηλατιστών. Τέταρτος παράγοντας της στρατηγικής αποτελεί η αναβάθμιση της ασφάλειας των οδικών υποδομών Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην αναβάθμιση τω οδικών υποδομών στις πόλεις και στις κοινότητες, όπου παρατηρούνται οι μεγαλύτερες ελλείψεις και καταγράφεται η πλειονότητα των θανάτων και σοβαρών τραυματισμών σε οδικές συγκρούσεις. 6
Η ενθάρρυνση της εγκατάστασης σύγχρονων συστημάτων ασφάλειας στα οχήματα και επέκταση του τεχνικού ελέγχου σε όλους τους τύπους οχημάτων αποτελεί επίσης μια σημαντική συνιστώσα της στρατηγικής Ο εξοπλισμός των οχημάτων με σύγχρονα συστήματα ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας, έχει συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στη μείωση των θυμάτων σε οδικές συγκρούσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση και βεβαίως στην Κύπρο. Θα προωθηθεί, με διάφορους τρόπους, η ενσωμάτωση στα οχήματα και νέων συστημάτων ασφάλειας σύγχρονης τεχνολογίας. Επίσης, θα επεκταθούν οι τεχνικοί έλεγχοι σε όλους τους τύπους οχημάτων, περιλαμβανομένων των μοτοσικλετών. Επίσης η αύξηση των στοιχείων που συλλέγονται για την οδική ασφάλεια και αναβάθμιση των διαδικασιών ανάλυσης και αξιοποίησης τους αποτελεί ουσιαστική παράμετρο της στρατηγικής Για τη μεγαλύτερη δυνατή αποδοτικότητα των παρεμβάσεων οδικής ασφάλειας, οι σχεδιασμοί θα βασίζονται σε έρευνες, μελέτες και στην επιστημονική 7
ανάλυση στοιχείων. Θα γίνεται, επίσης, συστηματική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων. Η έβδομη και τελευταία στρατηγική κατεύθυνση του Σχεδίου Οδικής Ασφάλειας της Κύπρου αφορά την αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας της περίθαλψης των τραυματιών Το πρόγραμμα αναδιοργάνωσης της Υπηρεσίας Ασθενοφόρων, που βρίσκεται σε εξέλιξη, θα ολοκληρωθεί σύντομα και θα επιφέρει δραστική αναβάθμιση στην περίθαλψη που παρέχεται στους τραυματίες. Η κύρια ευθύνη για την αντιμετώπιση της μάστιγας των οδικών συγκρούσεων, ανήκει κατά κύριο λόγο στις Κυβερνήσεις και τα Κράτη γενικότερα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σημαντικότατο ρόλο, βεβαίως, διαδραματίζουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Κυπριακή Κυβέρνηση έχει αναλάβει πλήρως την τεράστια αυτή ευθύνη και έχουν ήδη γίνει πάρα πολλά τα τελευταία χρόνια, με απτά θετικά αποτελέσματα στα οποία προαναφέρθηκα. Δεσμευόμαστε ότι πολύ περισσότερα θα γίνουν στα πλαίσια της Δεκαετίας Δράσης για την Οδική 8
Ασφάλεια. Δεσμευόμαστε επίσης, ως Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για την ταχεία και αποτελεσματική μετουσίωση σε πράξη, των Πολιτικών Κατευθύνσεων Οδικής Ασφάλειας 2011-2020. Σε αυτή την αίθουσα, βρίσκονται σήμερα συγκεντρωμένοι νέοι από όλα, σχεδόν, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και από γειτονικές χώρες. Βρίσκονται επίσης εδώ πολλοί κρατικοί αξιωματούχοι από αυτές τις χώρες, αρμόδιοι για την οδική ασφάλεια, καθώς και οι αρμόδιοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Επιπρόσθετα, βρίσκονται εδώ ειδικοί για την οδική ασφάλεια, με μεγάλη εμπειρογνωμοσύνη σε αυτό το πολύπλοκο και πολυσύνθετο ζήτημα. Η ευκαιρία που δίνεται σε όλους σας, για την άντληση γνώσεων αλλά και για την ανταλλαγή απόψεων και προτάσεων, είναι μοναδική. 9
Είμαι βέβαιος ότι το συνέδριο αυτό, θα αποτελέσει την αφετηρία μιας ομοβροντίας από πετυχημένες δράσεις για τη δραστική μείωση των νεαρών θυμάτων σε οδικές συγκρούσεις, σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και στις γειτονικές χώρες της Βόρειας και Ανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Οι νέοι είναι πάντα πρωτοπόροι στους αγώνες. Θα μας δείξουν το δρόμο και για την Οδική Ασφάλεια. Όπως πολύ εύστοχα λέει και η Παγκόσμια Διακήρυξη Νέων για την Οδική Ασφάλεια, «Μαζί μπορούμε να περάσουμε τις οδικές συγκρούσεις στο παρελθόν». Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου και καλή παραμονή στην Κύπρο μας σε όλους τους αγαπητούς φιλοξενουμένους μας από το εξωτερικό. Δημήτρης Χριστόφιας Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και Πρόεδρος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης 10