ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ

Πίνακας περιεχομένων ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...2 ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ...2 ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ...2 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΕΠ...4 1. ΤΟ ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»: ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ...6 1.1. ΣΤΟΧΟΙ...6 1.2. ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ...7 1.3. ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ...8 2. ΤΟ ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ...10 2.1. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΠ...10 3. ΔΕΛΤΙΑ ΚΩΔΙΚΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ...18 3.1. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΔΚΘΠ...18 3.2. ΔΕΛΤΙΑ ΚΩΔΙΚΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑ ΑΞΟΝΑ ΤΟΥ ΕΠ...20 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 1

Στόχοι και Άξονες Προτεραιότητας ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ Η δομή του Εγγράφου Εξειδίκευσης Προγραμματισμού (ΕΕΠ) του ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» έχει ως εξής: Το κεφάλαιο 1 περιλαμβάνει μια συνοπτική περιγραφή των στρατηγικών στόχων του ΕΠ, της δομής και της χρηματοδοτικής του διάρθρωσης σε Άξονες Προτεραιότητας (ΑΠ), καθώς και των ειδικών στόχων της ανά ΑΠ. Το κεφάλαιο αυτό αποσκοπεί να δώσει μια συνοπτική εικόνα της στοχοθεσίας και της δομής του ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού», ως βάση αναφοράς για τα επόμενα κεφάλαια Στο κεφάλαιο 2 παρουσιάζεται η διάρθρωση του ΕΠ σε Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις. Οι Δράσεις αυτές αποτελούν τη βάση στην οποία έχουν στηριχτεί ουσιώδη προγραμματικά στοιχεία του ΕΠ, όπως οι δείκτες. Το κεφάλαιο 3 αποτελεί τη βασική ενότητα του ΕΕΠ, όπου παρουσιάζονται τα Δελτία Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ Το Έγγραφο Εξειδίκευσης Προγραμματισμού (ΕΕΠ), του οποίου η σκοπιμότητα περιγράφεται αναλυτικά στη με αριθμό πρωτοκόλλου 14225/ ΕΥΣΣΑΑΠ 712/27-3-2008 εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών (ΥΠΟΙΟ) αποτελεί ένα νέο δεδομένο στη διαδικασία εξειδίκευσης του προγραμματικού περιεχομένου των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΕΠ) της Προγραμματικής Περιόδου 2007-2013. Το κανονιστικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα έγγραφα προγραμματισμού της περιόδου 2007-2013 εκφράζει μία νέα στρατηγική προσέγγιση στον προγραμματισμό για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, μέσα από: Τον αυστηρότερο προσανατολισμό στην στοχοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Πολιτική Συνοχής. Τον περιορισμό της περιγραφής στα ΕΠ μόνο της αναπτυξιακής στρατηγικής και των προτεραιοτήτων κάθε Περιφέρειας / τομέα. Την κατάργηση της απαίτησης για προγραμματισμό σε επίπεδο Μέτρου (μέσω της εκπόνησης των Συμπληρωμάτων Προγραμματισμού), όπως ίσχυε κατά το Γ ΚΠΣ. Στο πλαίσιο των ΕΠ και ειδικότερα σε επίπεδο Άξονα Προτεραιότητας (ΑΠ) παρέχονται πληροφορίες σχετικές με τους Ειδικούς Στόχους, τις Κατηγορίες Παρεμβάσεων και τις ενδεικτικές Δράσεις, οι οποίες υποστηρίζουν την ενδεικτική κατανομή των πόρων. Η πληροφόρηση αυτή συμβάλλει στην αποτελεσματική λειτουργία της Επιτροπής Παρακολούθησης και της Διαχειριστικής Αρχής κατά την υλοποίηση και παρακολούθηση του ΕΠ, καθώς και στη σύνταξη αναφορών, όπως οι Ετήσιες Εκθέσεις Υλοποίησης. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, ως στρατηγικό κείμενο, δεν περιλαμβάνει το σύνολο των τεχνικών πληροφοριών που απαιτούνται για την υλοποίησή του, την κατανομή πόρων ανά Δράση, τις διαδικασίες προκήρυξης, τη μεθοδολογία αξιολόγησης και το σύστημα παρακολούθησης των πράξεων. Παράλληλα, βάσει των Κανονισμών είναι σαφής η αναγκαιότητα εξειδίκευσης κάθε ΑΠ σε επίπεδο λεπτομερέστερο από αυτό των Ειδικών Στόχων και των ενδεικτικών Δράσεων. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 2

Στόχοι και Άξονες Προτεραιότητας Ως εκ τούτου, σκοπός της εκπόνησης του ΕΕΠ είναι: Να αποτελέσει εργαλείο διαχείρισης για τη Διαχειριστική Αρχή και τους Ενδιάμεσους Φορείς Διαχείρισης και να υποστηρίξει τις διαδικασίες ένταξης πράξεων μαζί με άλλα εργαλεία που αναπτύσσονται παράλληλα, όπως τα κριτήρια ένταξης. Να καταγράψει, να εξειδικεύσει και να συστηματοποιήσει τα δεδομένα του αναπτυξιακού σχεδιασμού που προέκυψαν κατά τη διάρκεια διαβούλευσης και κατάρτισης του ΕΠ. Να εξειδικεύσει περαιτέρω τη στρατηγική και στοχοθεσία του ΕΠ σε συγκεκριμένες Δράσεις. Να επισπεύσει και να διευκολύνει τη βέλτιστη υλοποίηση των προβλεπόμενων παρεμβάσεων και την αποτελεσματική παρακολούθησή τους. Να τυποποιήσει και να εξειδικεύσει οριζόντια θέματα, όπως η εξειδίκευση κατανομών δημόσιας δαπάνης προκειμένου να παρακολουθείται αποτελεσματικότερα η εκτέλεση του Π/Υ του ΕΠ, κυρίως στις 5 Περιφέρειες Μεταβατικής Στήριξης και να καταστήσει ευκολότερη την παρακολούθηση και διαχείρισή τους. Να υποστηρίξει την ολοκληρωμένη και έγκαιρη ενημέρωση και προετοιμασία των Ενδιάμεσων Φορέων Διαχείρισης, των Δικαιούχων, των εμπλεκόμενων φορέων και ωφελούμενων. Να προσδιορίσει τους φορείς, οι οποίοι θα διαχειριστούν Δράσεις του ΕΠ. Η διαδικασία κατάρτισης του ΕΕΠ είναι δυναμική, με την έννοια ότι θα εμπλουτίζεται και θα επικαιροποιείται σταδιακά και περιοδικά με βάση τα δεδομένα υλοποίησης του ΕΠ. Δεν απαιτείται ούτε είναι δυνατή η πλήρης εξειδίκευση του συνόλου των Δράσεων του ΕΠ από την πρώτη φάση. Η εξειδίκευση του ΕΠ και η διαμόρφωση του ΕΕΠ θα διεξάγονται σταδιακά. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο η εξειδίκευση θα πρέπει να γίνεται στις ακόλουθες περιπτώσεις: Υποχρεωτικά πριν από την πρόσκληση υποβολής προτάσεων που συνδέονται με την υλοποίηση μιας συγκεκριμένης Δράσης/ Κατηγορίας Πράξεων. Με την ολοκλήρωση ή επικαιροποίηση Σχεδίου Δράσης που αφορά σε μία συγκεκριμένη Δράση/ Κατηγορία Πράξεων. Τροποποιήσεις στο ΕΕΠ είναι δυνατόν να γίνουν ανάλογα με τις ανάγκες εφαρμογής του ΕΠ και στις ακόλουθες περιπτώσεις: Αναθεώρηση του ΕΠ, εφόσον αυτή επηρεάζει το ΕΕΠ. Διαμόρφωση ή αναθεώρηση επιμέρους εθνικών τομεακών πολιτικών, εφόσον αυτές επηρεάζουν το ΕΕΠ. Τονίζεται ότι το μοναδικό έγγραφο αναφοράς των Ελληνικών αρχών σε σχέση με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι το εγκεκριμένο ΕΠ. Το ΕΕΠ αποτελεί εθνικό προγραμματικό έγγραφο μη υποχρεωτικού χαρακτήρα σχετικά με αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, ως εκ τούτου, δεν συνιστά αντικείμενο έγκρισης από, ή διαβούλευσης με αυτή. Τη συνολική ευθύνη για την εξειδίκευση του ΕΠ έχει η Διαχειριστική Αρχή, η οποία και ενημερώνει την Επιτροπή Παρακολούθησης για την πρόοδο εξειδίκευσης του ΕΠ. Σύμφωνα με τις οδηγίες της προαναφερθείσας Εγκυκλίου του ΥΠΟΙΟ, το ελάχιστο κοινό επίπεδο εξειδίκευσης των ΕΠ θα είναι ο Κωδικός Θέματος Προτεραιότητας, όπως περιλαμβάνεται στον Πίνακα «Κωδικοί για τη Διάσταση των Θεμάτων Προτεραιότητας» του Παραρτήματος ΙΙ του Καν. 1828/2006. Κατά συνέπεια, η εξειδίκευση του ΕΠ στο ΕΕΠ Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 3

Στόχοι και Άξονες Προτεραιότητας γίνεται με βάση ένα τυποποιημένο Δελτίο Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας, το ακριβές περιεχόμενο και η μορφή του οποίου προσδιορίζεται στην Εγκύκλιο του ΥΠΟΙΟ. Κατά την εξειδίκευση του ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί: α) στη συνάφεια του ΕΠ με τη στρατηγική της Λισσαβόνας, β) στην αποφυγή επικαλύψεων και στη διασφάλιση του μέγιστου βαθμού συμπληρωματικότητας με συναφείς δράσεις που υλοποιούνται με άλλα ΕΠ («Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα») του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ). ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΕΠ Η εκπόνηση του Εγγράφου Εξειδίκευσης Προγραμματισμού του Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τους Ενδιάμεσους Φορείς Διαχείρισης και τους Δικαιούχους του Ε.Π., μέσα από σειρά τεχνικών συναντήσεων, προκειμένου να εξασφαλιστεί ο μέγιστος βαθμός συναίνεσης και συμμετοχής των κυριότερων φορέων που εμπλέκονται στη διαδικασία υλοποίησης του Ε.Π., να εντοπισθούν και να προβλεφθούν -από τα πρώτα στάδια της εξειδίκευσης- οι παράγοντες που θα μπορούσαν να δυσχεράνουν την αποτελεσματική υλοποίηση του Προγράμματος και να αναζητηθούν οι κατάλληλες λύσεις για την αντιμετώπισή τους. Επισημαίνεται ότι για τη διαδικασία εξειδίκευσης και κατ επέκταση, την εκπόνηση του ΕΕΠ απαραίτητη ήταν η επίλυση οριζόντιων θεμάτων, όπως η οριστικοποίηση των Κριτηρίων Ένταξης των Δράσεων και η επιλογή δεικτών και ποσοτικοποίηση των Κατηγοριών Πράξης/Δράσεων του ΕΠ. Ειδικότερα, η ανάγκη για ευρύτερη ποσοτικοποίηση των Κατηγοριών Πράξης του ΕΠ προέκυψε από το γεγονός ότι στο Πρόγραμμα υπάρχουν δείκτες, οι οποίοι τροφοδοτούνται από περισσότερες της μιας Κατηγορίες Πράξης δράσεις. Για να γίνει κατανομή της ποσοτικής τιμής ενός τέτοιου δείκτη ανά δράση, όπως προβλεπόταν από το ΕΠ, απαιτήθηκε πέραν της χρηματοδοτικής βαρύτητας κάθε δράσης και το μοναδιαίο κόστος της ανά Κατηγορία Πράξης Προς την κατεύθυνση αυτή, προηγήθηκε της εκπόνησης του ΕΕΠ ανάλυση ωριμότητας των Δράσεων του ΕΠ, η οποία είχε σαν στόχο να επιταχύνει τις διαδικασίες υλοποίησής του αφενός με τον προσδιορισμό των Δράσεων εκείνων που παρουσιάζουν υψηλό βαθμό ωριμότητας προς υλοποίηση και αφετέρου με τον εντοπισμό και την έγκαιρη αντιμετώπιση των προβλημάτων που καθιστούν άλλες Δράσεις λιγότερο ώριμες. Η ανάλυση αυτή έγινε βάσει τριών συγκεκριμένων κριτηρίων ωριμότητας, τα οποία αφορούν: Στην προγραμματική σαφήνεια του περιεχομένου, του χρονικού προσδιορισμού και του τρόπου υλοποίησης των Δράσεων. Στην καταλληλότητα και την επάρκεια του νομικού και θεσμικού πλαισίου. Στην καταλληλότητα και την επάρκεια των τελικών δικαιούχων / ενδιάμεσων φορέων / φορέων υλοποίησης των Δράσεων. Αποτέλεσμα αυτής της ανάλυσης ωριμότητας (η οποία, όπως και το ΕΕΠ, είναι μια δυναμική διαδικασία) και της εκτενούς διαβούλευσης με τους προγραμματικούς φορείς και δικαιούχους του ΕΠ ήταν η εκπόνηση των Δελτίων Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας που παρουσιάζονται στο ΕΕΠ (σε ολοκληρωμένη μορφή για τις πιο ώριμες Δράσεις και σε μορφή Σχεδίου για τις λιγότερο ώριμες). Η προηγηθείσα αυτή εργασία επιτρέπει στη Διαχειριστική Αρχή του ΕΠ να ξεκινήσει άμεσα τις διαδικασίες πρόσκλησης και δημιουργεί βεβαιότητα για την απρόσκοπτη υλοποίηση των παρεμβάσεων του ΕΠ και την επίτευξη των ποσοτικών και ποιοτικών στόχων του στον τομέα της ανάπτυξης του ανθρώπινου Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 4

Στόχοι και Άξονες Προτεραιότητας δυναμικού που αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 5

Στόχοι και Άξονες Προτεραιότητας 1. ΤΟ ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»: ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1.1. ΣΤΟΧΟΙ Το ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» (ΕΠΑΝΑΔ) είναι ένα από τα τρία ΕΠ που θα συγχρηματοδοτηθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) κατά τη διάρκεια της Δ Προγραμματικής Περιόδου και διαθέτει πόρους ύψους 3.013 εκατ. δημόσιας δαπάνης. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα εκφράζει την πολιτική του αρμόδιου Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας για την ενίσχυση των προσόντων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού (εργαζομένων και ανέργων) στην Ελλάδα, την προώθηση της απασχόλησης και την αντιμετώπιση της ανεργίας, την αντιμετώπιση προβλημάτων κοινωνικού και εργασιακού αποκλεισμού που αφορούν σε ειδικές ομάδες του πληθυσμού, καθώς και για την εδραίωση της μεταρρύθμισης στον Τομέα της Ψυχικής Υγείας, την ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και την προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού. Κεντρικός στόχος της αναπτυξιακής στρατηγικής του ΕΠ είναι η αξιοποίηση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού ως κινητήριας δύναμης για την ανάπτυξη της χώρας και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Η ανάλυση της υφιστάμενης κοινωνικοοικονομικής κατάστασης του τομέα αναφοράς του ΕΠ, οι επιτυχίες, οι αστοχίες και τα διδάγματα από την υλοποίηση πολιτικών και προγραμμάτων στο χώρο της επαγγελματικής κατάρτισης, της προώθησης της απασχόλησης και της καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού κατά τις προηγούμενες προγραμματικές περιόδους, καθώς και οι σχετικές απόψεις και προτάσεις που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας σχεδιασμού για την προγραμματική περίοδο 2007-13 ανέδειξαν ως δύο βασικούς Στρατηγικούς Στόχους, στους οποίους εστιάζεται η αναπτυξιακή στρατηγική του νέου ΕΠ: την ποιοτική αναβάθμιση και προσαρμογή του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων και την καταπολέμηση των διακρίσεων και του κοινωνικού αποκλεισμού. Οι Στρατηγικοί αυτοί Στόχοι αναλύονται ο καθένας σε δύο Γενικούς Στόχους, οι οποίοι προσδιορίζουν το περιεχόμενο των τεσσάρων θεματικών Αξόνων Προτεραιότητας του ΕΠ. Οι Γενικοί Στόχοι είναι οι εξής: Ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων. Διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση. Πλήρης ενσωμάτωση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών. Εδραίωση της μεταρρύθμισης στον Τομέα της Ψυχικής Υγείας, ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού. Η ιεράρχηση των Στόχων της αναπτυξιακής στρατηγικής του ΕΠ ΑΝΑΔ παρουσιάζεται σχηματικά στο διάγραμμα που ακολουθεί. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 6

Στόχοι και Άξονες Προτεραιότητας ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»: ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Όραμα ΕΠ-ΑΝΑΔ Αξιοποίηση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού ως κινητήριας δύναμης για την ανάπτυξη της χώρας και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής Στρατηγικοί Στόχοι Ποιοτική αναβάθμιση και προσαρμογή του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων Καταπολέμηση των διακρίσεων και του κοινωνικού αποκλεισμού Γενικοί Στόχοι / Θεματικοί ΑΠ Ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων Διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση Πλήρης ενσωμάτωση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών Εδραίωση της μεταρρύθμισης στον Τομέα της Ψυχικής Υγείας, ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού 1.2. ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ Το ΕΠ περιλαμβάνοντας μια σειρά σημαντικών συστημικών παρεμβάσεων που αποσκοπούν στη μεταρρύθμιση και τη λειτουργική ολοκλήρωση των θεσμών, αλλά και των φορέων και μηχανισμών μέσω των οποίων θα γίνεται ο σχεδιασμός, η υλοποίηση, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των δράσεων των θεματικών ΑΠ, στοχεύει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του ελέγχου της ανάπτυξης των παρεμβάσεων και στην αποφυγή αποσπασματικής χρήσης των διαθέσιμων πόρων. Για το λόγο αυτό το ΕΠ περιλαμβάνει ξεχωριστό Συστημικό Άξονα Προτεραιότητας, ο οποίος αποσκοπεί στην ανάδειξη της σημασίας των συστημικών παρεμβάσεων στο πλαίσιο της στρατηγικής του ΕΠ, Λόγω της ανάγκης για διακριτή προγραμματική αναφορά στις 5 Περιφέρειες Μεταβατικής Στήριξης (3 Περιφέρειες Σταδιακής Εξόδου Αττική, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία και 2 Περιφέρειες Σταδιακής Εισόδου Στερεά Ελλάδα, Νότιο Αιγαίο), οι τέσσερις Γενικοί Στόχοι του ΕΠ που προαναφέρθηκαν εξειδικεύονται σε δώδεκα Θεματικούς Άξονες Προτεραιότητας, με τρόπο ώστε σε κάθε Γενικό Στόχο να αντιστοιχούν τρεις ΑΠ, ένας για κάθε κατηγορία Περιφερειών, με ίδιο ή παρόμοιο περιεχόμενο. Με παρόμοιο τρόπο εξειδικεύονται στο ΕΠ 3 Συστημικοί ΑΠ, παρόλο που είναι προφανές από την φύση του περιεχομένου τους ότι οι σχετικές Δράσεις αφορούν αδιαίρετα το σύνολο της επικράτειας. Οι 3 αυτοί Συστημικοί ΑΠ, μαζί με τους 12 θεματικούς ΑΠ και τους 3 ΑΠ που αφορούν στην Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής αποτελούν τον επιχειρησιακό κορμό του ΕΠ. Η δομή του ΕΠ σε ΑΠ και η χρηματοδοτική του διάρθρωση παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 7

Στόχοι και Άξονες Προτεραιότητας ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ Α.Π. ΤΙΤΛΟΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΠΑΝΗ % Ε.Π. ΑΠ 1.1 Συστημικές παρεμβάσεις στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης 58.502.870 1,94% ΑΠ 1.2 Συστημικές παρεμβάσεις στις 3 Περιφέρειες Σταδιακής Εξόδου 44.438.955 1,47% ΑΠ 1.3 Συστημικές παρεμβάσεις στις 2 Περιφέρειες Σταδιακής Εισόδου 5.208.175 0,17% ΑΠ 2.1 ΑΠ 2.2 ΑΠ 2.3 Ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης Ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων στις 3 Περιφέρειες Σταδιακής Εξόδου Ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων στις 2 Περιφέρειες Σταδιακής Εισόδου 312.269.779 10,36% 207.680.846 6,89% 18.783.000 0,62% ΑΠ 3.1 Διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης 898.283.300 29,81% ΑΠ 3.2 ΑΠ 3.3 ΑΠ 4.1 ΑΠ 4.2 ΑΠ 4.3 ΑΠ 5.1 ΑΠ 5.2 ΑΠ 5.3 Διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση στις 3 Περιφέρειες Σταδιακής Εξόδου Διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση στις 2 Περιφέρειες Σταδιακής Εισόδου Πλήρης ενσωμάτωση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης Πλήρης ενσωμάτωση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών στις 3 Περιφέρειες Σταδιακής Εξόδου Πλήρης ενσωμάτωση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών στις 2 Περιφέρειες Σταδιακής Εισόδου Εδραίωση της μεταρρύθμισης στον Τομέα της Ψυχικής Υγείας, ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης Εδραίωση της μεταρρύθμισης στον Τομέα της Ψυχικής Υγείας, ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού στις 3 Περιφέρειες Σταδιακής Εξόδου Εδραίωση της μεταρρύθμισης στον Τομέα της Ψυχικής Υγείας, ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού στις 2 Περιφέρειες Σταδιακής Εισόδου 659.900.056 21,90% 66.236.146 2,20% 174.117.574 5,78% 123.341.196 4,09% 12.367.450 0,41% 158.060.303 5,25% 180.940.932 6,00% 38.346.194 1,27% ΑΠ 6.1 Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης 28.804.543 0,96% ΑΠ 6.2 Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής στις 3 Περιφέρειες Σταδιακής Εξόδου 21.880.016 0,73% ΑΠ 6.3 Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής στις 2 Περιφέρειες Σταδιακής Εισόδου 4.171.997 0,14% ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 3.013.333.333 100,00% 1.3. ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Σε ό,τι αφορά τους 12 θεματικούς ΑΠ, η στοχοθεσία του ΕΠ εξειδικεύεται περαιτέρω σε έναν αριθμό ειδικών στόχων ανά θεματικό ΑΠ, οι οποίοι έχουν ως εξής: Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 8

Στόχοι και Άξονες Προτεραιότητας Άξονες Προτεραιότητας 2.1, 2.2, 2.3: Ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων (ανά κατηγορία Περιφερειών) Ανάπτυξη ολοκληρωμένου πλαισίου Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ) για τους εργαζόμενους, εργοδότες και αυτοαπασχολούμενους για τη βελτίωση της ποιότητας ΣΕΚ και την αύξηση της συμμετοχής σε ενέργειες κατάρτισης. Βελτίωση της ποιότητας ΣΕΚ και αύξηση της συμμετοχής σε ενέργειες κατάρτισης για τους εργαζόμενους, ιδίως στις ΜΜΕ. Σχεδιασμός και εφαρμογή προγραμμάτων στους σχετικούς τομείς του ΕΚΤ από κοινωνικοοικονομικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, των αντιπροσωπευτικών ΜΚΟ και των επαγγελματικών οργανώσεων. Ανάπτυξη πολιτικών και υπηρεσιών για την πρόβλεψη και τη θετική διαχείριση των οικονομικών αλλαγών. Άξονες Προτεραιότητας 3.1, 3.2, 3.3: Διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση (ανά κατηγορία Περιφερειών) Ενίσχυση της απασχόλησης των νέων μέσω ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης. Ενίσχυση της απασχόλησης των γυναικών μέσω ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης. Ενεργοποίηση των μακροχρόνια ανέργων και των ατόμων από ειδικές κοινωνικές ομάδες, που απειλούνται περισσότερο από τον αποκλεισμό από την αγορά εργασίας μέσω της εφαρμογής ειδικά στοχευμένων δράσεων. Βελτίωση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών απασχόλησης. Άξονες Προτεραιότητας 4.1, 4.2, 4.3: Πλήρης ενσωμάτωση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών (ανά κατηγορία Περιφερειών) Προώθηση της κοινωνικής και επαγγελματικής ενσωμάτωσης των ΕΚΟ (μετανάστες, ΑμεΑ, άτομα με πολιτισμικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες, μακροχρόνια άνεργοι/ες κλπ). Αξιοποίηση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας για την ένταξη των ΕΚΟ στην αγορά εργασίας. Βελτίωση της πρόνοιας για όσους χρήζουν βοήθειας. Άξονες Προτεραιότητας 5.1, 5.2, 5.3: Εδραίωση της μεταρρύθμισης στον Τομέα της Ψυχικής Υγείας, ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού (ανά κατηγορία Περιφερειών) Αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας σύμφωνα με τον εθνικό σχεδιασμό και εδραίωση και ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Προώθηση ενός νέου λειτουργικού μοντέλου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και βελτίωση της υγείας του πληθυσμού μέσω της πρόληψης των αιτιών νοσηρότητας και θνησιμότητας, της προαγωγής της υγείας και της ενημέρωσης του πληθυσμού. Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός των φορέων και των υπηρεσιών δημόσιας υγείας του πληθυσμού. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 9

Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις 2. ΤΟ ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ 2.1. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΠ Οι Κατηγορίες Παρεμβάσεων και οι Δράσεις (Κατηγορίες Πράξης) του ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» παρουσιάζονται στους πίνακες που ακολουθούν ανά ΑΠ. Σημειώνεται ότι οι Κατηγορίες Παρεμβάσεων και οι Δράσεις καταγράφονται ρητώς στο εγκεκριμένο κείμενο του ΕΠ, με ενδεικτικό, όμως, χαρακτήρα. Τονίζεται ότι ο επιχειρησιακός σχεδιασμός της υλοποίησης του ΕΠ βασίζεται στην εξειδίκευση σε Δράσεις που παρουσιάζεται στο εγκεκριμένο κείμενο του ΕΠ και στο παρόν Έγγραφο Εξειδίκευσης Προγραμματισμού, καθώς: Η εξειδίκευση αυτή αποτέλεσε τη βάση για την ανάδειξη του θεματικού περιεχομένου και των ποσοτικών αναλογιών των Αξόνων Προτεραιότητας στο πλαίσιο της στρατηγικής και στοχοθεσίας του ΕΠ. Τα θέματα αυτά αποτέλεσαν και τα σημεία αναφοράς της τεχνικής διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και της πολιτικής συμφωνίας για την έγκριση του ΕΠ. Η θεματική και ποσοτική εξειδίκευση των Δράσεων του ΕΠ σε συνδυασμό με την εκτίμηση του μοναδιαίου κόστους του φυσικού αντικειμένου αναφοράς κάθε Δράσης διαμόρφωσαν τη βάση για τον καθορισμό των δεικτών εκροών και αποτελεσμάτων του ΕΠ, η επίτευξη των οποίων αποτελεί προγραμματική δέσμευση του ΕΠ. Η εξειδίκευση του ΕΠ σε Δράσεις και η αποσαφήνισή τους στα Δελτία Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας - όπως παρουσιάζονται στο επόμενο κεφάλαιο - α) ως προς το περιεχόμενο και τον τρόπο υλοποίησης κάθε Δράσης, β) ως προς τα χρηματοδοτικά στοιχεία (συνολικά χρηματοδοτικά μεγέθη, χρονική κατανομή πιστώσεων) και γ) ως προς τις νομικές και θεσμικές προϋποθέσεις (επάρκεια και καταλληλότητα νομικού και θεσμικού πλαισίου, λειτουργική και διαχειριστική επάρκεια δικαιούχων) αποτελούν τη βάση για τη διαδικασία των προσκλήσεων που απευθύνει η Διαχειριστική Αρχή για την υλοποίηση των δράσεων στο πλαίσιο του ΕΠ. Σύμφωνα με τον προγραμματικό σχεδιασμό του Επιχειρησιακού Προγράμματος: 1. Οι Δράσεις του ΕΠ καλύπτουν το σύνολο των διοικητικών περιφερειών της χώρας, 2. Οι Άξονες Προτεραιότητας υπάγονται σε ευρύτερους Θεματικούς Άξονες και, συνεπώς, η θεματική τους προσέγγιση και το περιεχόμενο είναι κοινά, ανάλογα με το Θεματικό Άξονα υπαγωγής τους. Διακρίνονται βάσει των τριών τύπων Περιφερειών (Σύγκλιση, Σταδιακή Έξοδος και Σταδιακή Είσοδος) και γι αυτό σε κάθε Θεματικό Άξονα υπάγονται τρεις Άξονες Προτεραιότητας. Έχοντας ως δεδομένο τα προαναφερόμενα και προκειμένου να αποφευχθούν οι επαναλήψεις λόγω της πολυπλοκότητας της κωδικοποίησης, στους πίνακες που ακολουθούν, οι κωδικοί των Κατηγοριών Παρεμβάσεων και των Δράσεων δίνονται για τον πρώτο από τους Άξονες Προτεραιότητας του κάθε Θεματικού Άξονα. Ο αναγραφόμενος ενδεικτικός προϋπολογισμός αφορά στο συνολικό κατανεμημένο ποσό των τριών ΑΠ ανά Δράση και στο τέλος κάθε πίνακα εμφανίζεται η ποσοτική κατανομή του συνόλου των Δράσεων ανά ΑΠ. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 10

Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1: ΣΥΣΤΗΜΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΡΑΣΗ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ Π/Υ (000 ) 1.1 1.2 1.3 1.4 Ανάπτυξη και εφαρμογή Ολοκληρωμένου Συστήματος για τον καθορισμό των αναγκών της Αγοράς Εργασίας - Σύστημα 1 ΕΣΣΕΕΚΑ Ανάπτυξη και εφαρμογή Συστήματος Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης - Σύστημα 4 ΕΣΣΕΕΚΑ Εφαρμογή συστήματος Συμβουλευτικής στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης - (Συμβουλευτική Επαγγελματικού Προσανατολισμού)- Σύστημα 6 ΕΣΣΕΕΚΑ Ανάπτυξη ικανοτήτων για τη δημιουργία πολιτικών και προγραμμάτων στους σχετικούς τομείς του ΕΚΤ και σε ολοκληρωμένες δράσεις Τοπικής Ανάπτυξης και ειδική στήριξη των κοινωνικοοικονομικών φορέων συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, των αντιπροσωπευτικών ΜΚΟ και των επαγγελματικών οργανώσεων 1.5 Ανάπτυξη και λειτουργία "Διαδικτυακής Πύλης" Σύζευξης Προσφοράς - Ζήτησης Εργασίας 1.5.1 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 Αναβάθμιση του δικτύου των ΔΥΑ σε ενιαίο σύστημα κέντρων παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών - "one-stop shops". Αναβάθμιση των μηχανισμών επιτήρησης της αγοράς εργασίας για τη μείωση της αδήλωτης εργασίας Στήριξη του υπό σύσταση οργανισμού για την αποτελεσματική παρακολούθηση και εφαρμογή των πολιτικών κοινωνικής ενσωμάτωσης και κοινωνικής προστασίας Εκπόνηση θεσμικού, κανονιστικού, διοικητικού και δημοσιονομικού πλαισίου με στόχο την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας και τη διευκόλυνση της ίδρυσης και λειτουργίας κοινωνικών επιχειρήσεων Εκπόνηση θεσμικού, κανονιστικού και διοικητικού πλαισίου με σκοπό την προώθηση ενός βιώσιμου συστήματος σχετικά με το Πρόγραμμα "Βοήθεια στο Σπίτι" 1.1.1 1.2.1 1.3.1 1.4.1 1.6.1 1.7.1 1.8.1 1.9.1 1.10.1 1.11 Αναδιάρθρωση και επέκταση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων του Εθνικού Παρατηρητηρίου ΑμεΑ. 1.11.1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1 ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Ανάπτυξη και εφαρμογή Ολοκληρωμένου Συστήματος για τον καθορισμό των αναγκών της Αγοράς Εργασίας - Σύστημα 1 ΕΣΣΕΕΚΑ Ανάπτυξη και εφαρμογή Συστήματος Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης - Σύστημα 4 ΕΣΣΕΕΚΑ Εφαρμογή συστήματος Συμβουλευτικής στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης - (Συμβουλευτική Επαγγελματικού Προσανατολισμού)- Σύστημα 6 ΕΣΣΕΕΚΑ Ανάπτυξη ικανοτήτων για τη δημιουργία πολιτικών και προγραμμάτων στους σχετικούς τομείς του ΕΚΤ και σε ολοκληρωμένες δράσεις Τοπικής Ανάπτυξης και ειδική στήριξη των κοινωνικοοικονομικών φορέων συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, των αντιπροσωπευτικών ΜΚΟ και των επαγγελματικών οργανώσεων Ανάπτυξη και λειτουργία "Διαδικτυακής Πύλης" Σύζευξης Προσφοράς - Ζήτησης Εργασίας Αναβάθμιση του δικτύου των ΔΥΑ σε ενιαίο σύστημα κέντρων παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών - "one-stop shops". Αναβάθμιση των μηχανισμών επιτήρησης της αγοράς εργασίας για τη μείωση της αδήλωτης εργασίας Στήριξη του υπό σύσταση οργανισμού για την αποτελεσματική παρακολούθηση και εφαρμογή των πολιτικών κοινωνικής ενσωμάτωσης και κοινωνικής προστασίας Εκπόνηση θεσμικού, κανονιστικού, διοικητικού και δημοσιονομικού πλαισίου με στόχο την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας και τη διευκόλυνση της ίδρυσης και λειτουργίας κοινωνικών επιχειρήσεων Εκπόνηση θεσμικού, κανονιστικού και διοικητικού πλαισίου με σκοπό την προώθηση ενός βιώσιμου συστήματος σχετικά με το Πρόγραμμα "Βοήθεια στο Σπίτι" Αναδιάρθρωση και επέκταση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων του Εθνικού Παρατηρητηρίου ΑμεΑ. 21.112.700 60.691.693 9.349.607 0 0 0 1.360.000 4.604.000 2.174.000 1.200.000 7.658.000 ΣΥΝΟΛΟ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ 58.502.870 ΣΥΝΟΛΟ 3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ 44.438.955 ΣΥΝΟΛΟ 2 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ 5.208.175 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 108.150.000 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 11

Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2: ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΡΑΣΗ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ Π/Υ (000 ) 2.1 2.2 Υλοποίηση παρεμβάσεων που απορρέουν από την ανάπτυξη και εφαρμογή του Εθνικού Συστήματος Σύνδεσης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Απασχόληση (ΕΣΣΕΕΚΑ) Βελτίωση της προσαρμοστικότητας των επιχειρήσεων 2.3 Βελτίωση της ποιότητας και της παραγωγικότητας της εργασίας 2.1.1 2.2.1 Πιστοποίηση πρότερης μάθησης και επαγγελματικής εμπειρίας (Σύστημα 5 ΕΣΣΕΕΚΑ) Κατάρτιση εργαζομένων και προώθηση σύγχρονων τεχνικών δια βίου μάθησης στις Επιχειρήσεις (Στόχος 1,2), 20.000.000 292.000.000 2.2.2 Ανάπτυξη μαθησιακών εργαλείων για εργαζομένους (Στόχος 1) 8.000.000 2.2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 Εξατομικευμένες δράσεις για τη δια βίου μάθηση των αυτοαπασχολουμένων και αγροτών (Στόχος 1) Προώθηση νέων και καινοτόμων μορφών απασχόλησης καθώς και νέων μορφών οργάνωσης της εργασίας (Στόχος 4) Προώθηση της ποιότητας της εργασίας (υγιεινή και ασφάλεια) και αναβάθμιση εργασιακού περιβάλλοντος (Στόχος 4) Ενθάρρυνση της ενεργού συμμετοχής του εργατικού δυναμικού μεγαλύτερης ηλικίας (Ενεργός γήρανση ) (Στόχος 4) Διευκόλυνση της γεωγραφικής και επαγγελματικής κινητικότητας εργαζομένων (Στόχος 4) 50.000.000 8.000.000 12.000.000 25.000.000 25.000.000 2.3.5 Αντιμετώπιση ομαδικών απωλειών θέσεων εργασίας (Στόχος 4) 25.000.000 2.3.6 2.3.7 Ανάπτυξη και Διάχυση της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στις Επιχειρήσεις (Στόχος 4) Προώθηση της προσαρμοστικότητας και της εξέλιξης των εργαζομένων γυναικών, μέσω της παροχής κινήτρων στις επιχειρήσεις και της κινητοποίησης των κοινωνικών εταίρων (Στόχοι 1,2,4) 5.000.000 16.733.625 2.4 Ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας των κοινωνικών εταίρων 2.4.1 Ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας των κοινωνικών εταίρων 52.000.000 ΣΥΝΟΛΟ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ 312.269.779 ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2 ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΝΟΛΟ 3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ 207.680.846 ΣΥΝΟΛΟ 2 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ 18.783.000 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 538.733.625 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 12

Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3: ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΡΑΣΗ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ Π/Υ (000 ) 3.1.1 Διευκόλυνση της πρόσβασης των νέων στην απασχόληση (Στόχος 1) 385.000.000 3.1.2 Διευκόλυνση της πρόσβασης των γυναικών στην απασχόληση (Στόχος 2) 185.000.000 3.1 Ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης 3.2 Υποστηρικτικά μέτρα για την προώθηση της ισότητας των φύλων στην απασχόληση 3.1.3 3.1.4 Διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση σε μακροχρόνια άνεργους και λοιπές ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (Στόχος 3) Δράσεις προώθησης στην απασχόληση προσωπικού υψηλού επιπέδου (Στόχος 1, 2, 3, 4) 200.000.000 15.000.000 3.1.5 Ενίσχυση της Απασχόλησης στον Πολιτισμό 25.000.000 3.1.6 3.1.7 3.1.8 Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση ανέργων βάσει στοχευμένης ηλικιακής και κλαδικής προσέγγισης (Στόχος 1, 2, 3, 4) Τοπικά σχέδια για την απασχόληση, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των τοπικών αγορών εργασίας (Στόχος 1, 2, 3, 4) Ενίσχυση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας νέων και γυναικών και ανάπτυξη δικτύων πληροφόρησης και συμβουλευτικής με την ενεργό συμμετοχή ΜΚΟ. 400.000.000 100.000.000 30.000.000 3.2.1 Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής (Στόχος 2) 280.000.000 3.2.2 Κατάργηση του επαγγελματικού διαχωρισμού (Στόχος 2) 4.419.502 ΣΥΝΟΛΟ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ 898.283.300 ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3 ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΝΟΛΟ 3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ 659.900.056 ΣΥΝΟΛΟ 2 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ 66.236.146 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 1.624.419.502 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 13

Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 4: ΠΛΗΡΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΙΣΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΡΑΣΗ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ Π/Υ (000 ) 4.1 Πρόληψη και αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού ευπαθών ομάδων του πληθυσμού (Στόχος 1) 4.2 Ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας για την απασχόληση ευάλωτων ομάδων (Στόχος 2) 4.1.1 Παρεμβάσεις για την κοινωνικο-οικονομική ένταξη ευπαθών ομάδων 106.826.221 4.1.2 4.1.3 Πρόληψη του ιδρυματισμού και του στιγματισμού ΑμεΑ (οργάνωση και λειτουργία Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης ΣΥΔ) Ενίσχυση επιχειρήσεων για την καταπολέμηση των διακρίσεων στην απασχόληση για άτομα προερχόμενα από ευάλωτες ομάδες 25.000.000 19.000.000 4.1.4 Τοπικές δράσεις κοινωνικής ένταξης για ευάλωτες ομάδες 80.000.000 4.2.1 4.2.2 Ενίσχυση σχεδίων δράσης στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας για τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης. Σχεδιασμός και υλοποίηση εξειδικευμένων προγραμμάτων κατάρτισης και συμβουλευτικής σε θέματα οργάνωσης και διοίκησης κοινωνικής οικονομίας. Υποστήριξη της δημιουργίας κοινωνικών επιχειρήσεων. Αξιοποίηση βέλτιστων πρακτικών από την Κ.Π. Equal και τη λειτουργία των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης (ΚοιΣΠΕ) με επωφελούμενα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας, βάσει του Ν 2716/1999 35.000.000 4.3 Ενέργειες στήριξης ατόμων που χρήζουν βοήθειας (Στόχος 3) 4.3.1 Ενέργειες στήριξης ατόμων που χρήζουν βοήθειας (ΚΗΦΗ) 42.000.000 2.000.000 ΣΥΝΟΛΟ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ 174.117.574 ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 4 ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΝΟΛΟ 3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ 123.341.196 ΣΥΝΟΛΟ 2 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ 12.367.450 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 309.826.221 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 14

Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 5: ΕΔΡΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΡΑΣΗ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ Π/Υ (000 ) 5.1 Εδραίωση της μεταρρύθμισης στον τομέα της Ψυχικής Υγείας 5.2 Ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας 5.3 Προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.2.5 5.3.1 5.3.2 5.3.3 Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση - Πρόληψη της χρονιοποίησης των νέων περιστατικών - Αποκατάσταση ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας που διαβιούν στην κοινότητα. Εξασφάλιση του συνεχούς της φροντίδας - Μετασχηματισμός Ψυχιατρικών Νοσοκομείων - Ολοκλήρωση της κάλυψης των αναγκών περίθαλψης σε κοινοτικές δομές. Κατάρτιση επαγγελματιών ψυχικής υγείας και στελεχών άλλων τομέων Ανάπτυξη και υλοποίηση οριζόντιων και διατομεακών προγραμμάτων πρόληψης - Παρακολούθηση, προτυποποίηση, αξιολόγηση και πιστοποίηση υπηρεσιών ψυχικής υγείας. -Διοικητική, λειτουργική και επιστημονική υποστήριξη των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας για την προώθηση του θεσμού και τη στήριξη του έργου τους - Υποστήριξη της αποτελεσματικότητας, της βιωσιμότητας και του ποιοτικού χαρακτήρα των παρεμβάσεων για την εδραίωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης Μηχανισμός Υποστήριξης και Δράσεις για την υποστήριξη της υλοποίησης των δράσεων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Διασφάλιση ποιότητας με ανάπτυξη προγραμμάτων διαπίστευσης και πιστοποίησης - Ανάπτυξη Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων Δικτύωση Μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Εκπαίδευση & Κατάρτιση του Προσωπικού όλων των βαθμίδων και υπηρεσιών Υγείας Δημοσιότητα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Υπηρεσίες και δράσεις ενίσχυσης της διοικητικής ικανότητας Φορέων και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας Ανάπτυξη συστήματος παρακολούθησης δεικτών Υγείας Θεματικά προγράμματα και εφαρμογή Σχεδίων Δράσης για την πρόληψη και προαγωγή της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού της χώρας, καθώς και ειδικών κατηγοριών πληθυσμού Δικτύωση και διασύνδεση υπηρεσιών Δ.Υ. με υπηρεσίες ΟΤΑ. Ειδικές δράσεις ανάπτυξης και ευαισθητοποίησης ανθρωπίνου δυναμικού φορέων και υπηρεσιών ΔΥ. Δράσεις προώθησης ερευνητικής δραστηριότητας και διεπιστημονικής συνεργασίας. Παρακολούθηση-προτυποποίηση, αξιολόγηση και πιστοποίηση υπηρεσιών δημόσιας υγείας 28.000.000 197.000.000 ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 5 ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΝΟΛΟ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ 158.060.303 5.3.4 24.147.429 28.200.000 5.405.405 8.108.108 27.027.027 6.756.757 2.702.703 4.000.000 9.000.000 23.000.000 14.000.000 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 15

Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΡΑΣΗ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ Π/Υ (000 ) ΣΥΝΟΛΟ 3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ 180.940.932 ΣΥΝΟΛΟ 2 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ 38.346.194 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 377.347.429 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 16

Κατηγορίες Παρεμβάσεων και Δράσεις ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 6: ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΡΑΣΗ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ ΚΩΔ ΤΙΤΛΟΣ Π/Υ (000 ) 6.1 Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής 6.1.1 6.1.2 Υποστήριξη συστήματος διαχείρισης, παρακολούθησης και ελέγχου του Επιχειρησιακού Προγράμματος Μελέτες, Τεχνικοί Σύμβουλοι, Αξιολόγηση 10.000.000 36.856.556 6.1.3 Πληροφόρηση Δημοσιότητα 8.000.000 ΣΥΝΟΛΟ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ 28.804.543 ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 6 ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΥΝΟΛΟ 3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΞΟΔΟΥ 21.880.016 ΣΥΝΟΛΟ 2 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ 4.171.997 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 54.856.556 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 17

3. ΔΕΛΤΙΑ ΚΩΔΙΚΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3.1. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΔΚΘΠ Τα (ΔΚΘΠ) αποτελούν το βασικό επίπεδο εξειδίκευσης του ΕΠ. Με δεδομένη τη διάκριση των Περιφερειών σε τρεις κατηγορίες (Σύγκλιση, Σταδιακή Έξοδος, Σταδιακή Είσοδος) στη νέα προγραμματική περίοδο, για κάθε Δράση του ΕΠ έχουν εκπονηθεί 3 ΔΚΘΠ (ένα για κάθε κατηγορία Περιφερειών και αντίστοιχο ΑΠ). Η δομή και τα περιεχόμενα των ΔΚΘΠ έχει ως εξής: Ι. Γενικές Πληροφορίες Στις γενικές πληροφορίες του ΔΚΘΠ καταχωρούνται τα ακόλουθα: Α. Τίτλος Επιχειρησιακού Προγράμματος: Αναγράφεται ο τίτλος του ΕΠ. Β. Κωδικός Επιχειρησιακού Προγράμματος: Καταχωρείται ο κωδικός του ΕΠ σύμφωνα με την εγκριτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (SFC). Γ. Τίτλος Άξονα Προτεραιότητας Καταχωρείται ο τίτλος του ΑΠ, όπως έχει καταχωρηθεί στην πληροφοριακή βάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (SFC). Δ. Κωδικός Άξονα Προτεραιότητας Καταχωρείται ο κωδικός του ΑΠ, όπως έχει καταχωρηθεί στην πληροφοριακή βάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (SFC). Ε. Τίτλος Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας Αναγράφεται ο τίτλος του Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας (θεματικού πεδίου), όπως αυτός αναγράφεται στον Πίνακα του Παραρτήματος ΙΙ του Εφαρμοστικού Κανονισμού 1828/06. Στ. Κωδικός Θέματος Προτεραιότητας Αναγράφεται ο τίτλος του Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας (θεματικού πεδίου), όπως αυτός αναγράφεται στον Πίνακα του Παραρτήματος ΙΙ του Εφαρμοστικού Κανονισμού 1828/06. Ζ. Αριθμός Δελτίου Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας Καταχωρείται μοναδικός αριθμός για το Δελτίο του οποίου η κωδικοποίηση αναφέρεται στον κωδικό του ΑΠ, ακολουθούμενο από τον κωδικό Θέματος Προτεραιότητας του Εφαρμοστικού Κανονισμού, ακολουθούμενο από τον κωδικό της Κατηγορίας Παρέμβασης στην οποία υπάγονται οι παρεμβάσεις στις οποίες αναφέρεται το Δελτίο. Η. Τίτλος Δελτίου Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας Αναγράφεται ο τίτλος του Δελτίου, ο οποίος είναι και ο τίτλος της Κατηγορίας Παρέμβασης στην οποία υπάγονται οι παρεμβάσεις στις οποίες αναφέρεται το Δελτίο. Θ. Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή ή Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης Καταγράφεται ο τίτλος της Διαχειριστικής Αρχής του ΕΠ ή του Ενδιάμεσου Φορέα Διαχείρισης που έχει αναλάβει τη διαχείριση των Δράσεων. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 18

ΙΙ. Χρηματοδοτικό Σχήμα Δελτίου Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας Το χρηματοδοτικό σχήμα αναλύεται στο επίπεδο του ΔΚΘΠ και είναι συμβατό με το χρηματοδοτικό σχήμα του ΕΠ. Σε αυτή την ενότητα του ΔΚΘΠ καταγράφονται τα ακόλουθα στοιχεία: Α. Κοινοτική Συνδρομή Αναγράφεται το ποσό της Κοινοτικής Συνδρομής που αντιστοιχεί στο ΔΚΘΠ ανά ΑΠ (σε Ευρώ). Β. Εθνική Συμμετοχή Αναγράφεται το ποσό της Εθνικής Συμμετοχής που αντιστοιχεί στο ΔΚΘΠ ανά ΑΠ (σε Ευρώ). Γ. Συνολική Χρηματοδότηση Αναγράφεται το άθροισμα της Κοινοτικής Συνδρομής και Εθνικής Συμμετοχής που αντιστοιχεί στο ΔΚΠΘ ανά ΑΠ (σε Ευρώ). Δ. Άλλη Χρηματοδότηση Αναγράφεται το ποσό της εκτιμώμενης Άλλης Χρηματοδότησης και αφορά στις περιπτώσεις των έργων που παράγουν έσοδα ανά ΔΚΘΠ και ΑΠ (σε Ευρώ). Ε. Αναγράφεται το άθροισμα της Συνολικής Χρηματοδότησης και της Άλλης Χρηματοδότησης ανά ΔΚΘΠ και ΑΠ (σε Ευρώ). Στ. Ιδιωτική Συμμετοχή Αναγράφεται η εκτιμώμενη ιδιωτική συμμετοχή (εφόσον προβλέπεται) που αντιστοιχεί στο ΔΚΠΘ ανά ΑΠ (σε Ευρώ). ΙΙΙ. Ενδεικτική Περιφερειακή Κατανομή Παρουσιάζεται ενδεικτική περιφερειακή κατανομή των διαθέσιμων πόρων, με τη μορφή του προγραμματικά προβλεπόμενου ποσοστού συμμετοχής κάθε Περιφέρειας στο σύνολο των διαθέσιμων πόρων, ανά ΔΚΘΠ και ΑΠ. Σημειώνεται ότι με δεδομένη τη διάκριση των Περιφερειών σε τρεις κατηγορίες, μόνο οι Περιφέρειες που υπάγονται στο σχετικό ΑΠ (κατηγορία Περιφερειών) εμφανίζουν ποσοστό συμμετοχής σε κάθε Δελτίο. Τονίζεται ότι η εμφανιζόμενη ποσοστιαία συμμετοχή κάθε Περιφέρειας είναι μόνο ενδεικτική και ενδέχεται να διαφοροποιηθεί στην πορεία υλοποίησης του ΕΠ ανάλογα με τις ανάγκες και την πρόοδο υλοποίησης, υπό την προϋπόθεση πάντοτε ότι τηρούνται τα ανώτατα χρηματοδοτικά όρια που έχουν καθοριστεί για κάθε μια από τις Περιφέρειες Μεταβατικής Στήριξης. ΙV. Κατηγορίες Πράξεων (Δράσεις) Οι ενδεικτικές Κατηγορίες Πράξεων (Δράσεις) συνάδουν πλήρως με την αναπτυξιακή στρατηγική, τη στοχοθεσία του ΕΠ και τις Αποφάσεις της Διυπουργικής Επιτροπής Συντονισμού και Χάραξης Πολιτικής Αναπτυξιακού Προγραμματισμού 2007-13. Τα ΔΚΘΠ σε ό,τι αφορά τις Δράσεις του ΕΠ περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: Α. Αριθμός Καταχωρείται μοναδικός αριθμός για την Κατηγορία Πράξης (Δράση) του οποίου η κωδικοποίηση αναφέρεται στον κωδικό του ΑΠ, ακολουθούμενο από τον κωδικό Θέματος Προτεραιότητας του Εφαρμοστικού Κανονισμού ο οποίος ακολουθείται από τον κωδικό της Κατηγορίας Παρέμβασης στην οποία υπάγεται η συγκεκριμένη Δράση, ακολουθούμενο από αύξοντα αριθμό της Δράσης στο ΔΚΘΠ (μία Κατηγορία Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 19

Παρέμβασης και αντίστοιχα ένα ΔΚΘΠ μπορεί να περιλαμβάνει μία ή περισσότερες Δράσεις). Β. Ονομασία Αναγράφεται ο τίτλος της, όπως αυτός αναφέρεται στο εγκεκριμένο κείμενο του ΕΠ. Γ. Συνοπτική Περιγραφή Περιγράφεται συνοπτικά το προγραμματικό περιεχόμενο της Κατηγορίας Πράξης (Δράσης), με αναφορά, όπως κατά περίπτωση απαιτείται, στο φυσικό αντικείμενο της Δράσης, στον τρόπο και το χρονισμό υλοποίησης και σε κάθε άλλη λεπτομέρεια που απαιτείται για να αποδώσει το χαρακτήρα της παρέμβασης και να διευκολύνει τη Διαχειριστική Αρχή στην έκδοση της σχετικής πρόσκλησης. Δ. Ενδεικτική Για κάθε Δράση αναγράφεται αναλυτικά η προγραμματικά προβλεπόμενη: Κοινοτική Συνδρομή. Εθνική Συμμετοχή. Συνολική Χρηματοδότηση. Άλλη Χρηματοδότηση.. Ε. Αναμενόμενα Αποτελέσματα (δείκτες) του ΕΠ με τα οποία συνδέεται η Κατηγορία Πράξης (Δράση) Εφόσον υπάρχει δείκτης στο ΕΠ στον οποίο συμβάλλει η συγκεκριμένη Δράση, αναφέρεται ο δείκτης και η συμβολή της Δράσης σε αυτόν. Στ. Ενδεικτικοί Δικαιούχοι Αναφέρονται οι ενδεικτικοί δικαιούχοι της. Ζ. Προϋποθέσεις Εφαρμογής Καταγράφονται, κατά περίπτωση, το πλαίσιο λειτουργίας, οι μηχανισμοί και οι διαδικασίες υλοποίησης της Δράσης, τα ειδικά προβλήματα εφαρμογής, καθώς και οι θεσμικές ή άλλες ρυθμίσεις, οι διοικητικές πράξεις κλπ. που ενδεχομένως απαιτούνται για την απρόσκοπτη υλοποίηση της Δράσης και τη λειτουργική ή/και διαχειριστική ολοκλήρωση των εμπλεκόμενων στην υλοποίηση της Δράσης φορέων. Η. Ενδεικτική Χωρική Διάσταση (προαιρετικό) Συμπληρώνεται στις περιπτώσεις όπου, εξαιτίας της φύσης της Κατηγορίας Πράξης (Δράσης), ενδέχεται να υπάρχει συγκεκριμένη χωρική στόχευση. 3.2. ΔΕΛΤΙΑ ΚΩΔΙΚΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑ ΑΞΟΝΑ ΤΟΥ ΕΠ Τα του ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» έχουν, ανά ΑΠ του ΕΠ, όπως ακολουθεί. Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 20

Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 21

ΕΙΣΑΓΩΓΗ...2 ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ...2 ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ...2 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΕΠ...4 1. ΤΟ ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»: ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ...6 1.1. ΣΤΟΧΟΙ...6 1.2. ΑΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ...7 1.3. ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ...8 2. ΤΟ ΕΠ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ»: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ...10 2.1. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΠ...10 3. ΔΕΛΤΙΑ ΚΩΔΙΚΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ...18 3.1. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΔΚΘΠ...18 3.2. ΔΕΛΤΙΑ ΚΩΔΙΚΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑ ΑΞΟΝΑ ΤΟΥ ΕΠ...20 ΔΕΛΤΙΑ ΚΩΔΙΚΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΙΟΤΗΤΑΣ 4 ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΙΣ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 22

Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 23

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 4 (ΑΠ ΕΠ ΑΝΑΔ 2.1) ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΙΣ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ Θέμα Προτεραιότητας 72 Δελτίο Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας 04.72.01 Υλοποίηση παρεμβάσεων που απορρέουν από την ανάπτυξη και εφαρμογή του Εθνικού Συστήματος Σύνδεσης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Απασχόληση (ΕΣΣΕΕΚΑ) ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 24

Γενικές Πληροφορίες Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Άξονας Προτεραιότητας Α. Τίτλος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού Β. Κωδικός CCI 2007GR05UPO001 Γ. Τίτλος Δ. Κωδικός 4 (ΑΠ ΕΠ ΑΝΑΔ 2.1) Ενίσχυση της Προσαρμοστικότητας του Ανθρώπινου Δυναμικού και των Επιχειρήσεων στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης Θέμα Προτεραιότητας Ε. Τίτλος Σχεδιασμός, εισαγωγή και εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης με σκοπό την ανάπτυξη της απασχολησιμότητας, τη βελτίωση της σχέσης της αρχικής και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας και την αναβάθμιση των προσόντων του προσωπικού κατάρτισης με στόχο μια οικονομία που να βασίζεται στη γνώση Δελτίο Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας Η. Τίτλος ΣΤ. Κωδικός 72 Ζ. Αριθμός 04.72.01 (Κατηγορία Παρεμβάσεων 1) Υλοποίηση παρεμβάσεων που απορρέουν από την ανάπτυξη και εφαρμογή του Εθνικού Συστήματος Σύνδεσης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την Απασχόληση (ΕΣΣΕΕΚΑ) Θ. Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή ή Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης ΕΦΔ για την κατηγορία Πράξης 04.72.01.01 το ΕΚΕΠΙΣ Χρηματοδοτικό Σχήμα Δελτίου Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας Α. Κοινοτική Συνδρομή Β. Εθνική Συμμετοχή Γ. Ποσοστό Συγχρηματοδότησης Δ. Συνολική Χρηματοδότηση Ε. Άλλη χρηματοδότηση ΣΤ. Ζ. Ιδιωτική Συμμετοχή 9.140.001 1.685.890 84,43% 10.825.891 766.843 11.592.734 Ενδεικτική Περιφερειακή Κατανομή Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Ποσοστό Συμμετοχής GR11 GR14 GR21 GR22 GR23 GR25 GR41 GR43 GR12 GR13 GR30 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΑΤΤΙΚΗ 14,3% 17,1% 8,5% 6,0% 17,5% 14,5% 6,0% 16,2% Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 25

GR42 GR24 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ Ποσοστό Συμμετοχής Κατηγορίες Πράξης (Δράσεις) Α. Αριθμός Κατηγορίας Πράξης 04.72.01.01 Β. Ονομασία Κατηγορίας Πράξης Πιστοποίηση πρότερης μάθησης και επαγγελματικής εμπειρίας (Σύστημα 5 ΕΣΣΕΕΚΑ) Γ. Συνοπτική Περιγραφή Η Κατηγορία Πράξης έχει στόχο την αναγνώριση και πιστοποίηση της πρότερης μάθησης ανεξαρτήτως του τρόπου μέσω του οποίου αποκτήθηκε (εκπαίδευση, τυπική και άτυπη κατάρτιση, ανεπίσημη μάθηση). Δ. Ενδεικτική Συνολική Δημόσια Δαπάνη Ε. Αναμενόμενα Αποτελέσματα (δείκτες) Σημειώνεται ότι η ανάπτυξη και εφαρμογή των Συστημάτων 1,4 και 6 του ΕΣΣΕΕΚΑ αποτελούν συστημικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο των Αξόνων 1.1, 1.2 και 1.3. Το Σύστημα Σ5 «Πιστοποίηση της επαγγελματικής κατάρτισης και των επαγγελματικών προσόντων», αν και θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο υλοποίησης του ΕΣΣΕΕΚΑ και περιλαμβάνεται ως ενδεικτική δράση στην Κατηγορία Παρεμβάσεων 1, δεν αναφέρεται ως ξεχωριστή συστημική παρέμβαση, καθώς εκτιμάται ότι οι συνθήκες σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν είναι ακόμα ώριμες. Ωστόσο, η πιστοποίηση από το ΕΚΕΠΙΣ γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων που αποκτώνται μέσω της ΣΕΚ θα αποτελέσει μια βάση για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Κοινοτική Συνδρομή Εθνική Συμμετοχή Συνολική Χρηματοδότηση Άλλη Χρηματοδότηση ΣΤ. Ενδεικτικοί Δικαιούχοι ΕΚΕΠΙΣ (ΕΦΔ) 9.140.001 1.685.890 10.825.891 766.843 11.592.734 Ζ. Προϋποθέσεις Εφαρμογής Σε ό,τι αφορά το νομικό/θεσμικό πλαίσιο, η Κατηγορία Πράξης δεν καλύπτεται επαρκώς από το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο Δράσης, καθώς, ενώ προβλέπεται από τους Νόμους Ν.3191/2003 και Ν.3369/2005, υπάρχει υστέρηση σε ό, τι αφορά τις εφαρμοστικές ΚΥΑ. Η. Χωρική διάσταση (Προαιρετικό) Ανάλυση ετήσιας κατανομής της Συνολικής Δημόσιας Δαπάνης της Α. Ενδεικτική ετήσια κατανομή 2007 Συνολικής Δημόσιας Δαπάνης της 1.559.361 2008 1.590.549 2009 1.622.360 2010 1.654.807 2011 1.687.903 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 26

2012 2013 1.721.661 1.756.094 11.592.734 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 27

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 4 (ΑΠ ΕΠ ΑΝΑΔ 2.1) ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΙΣ 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ Θέμα Προτεραιότητας 62 Δελτίο Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας 04.62.02 Βελτίωση της προσαρμοστικότητας των επιχειρήσεων ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2008 Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 28

Γενικές Πληροφορίες Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Άξονας Προτεραιότητας Θέμα Προτεραιότητας Α. Τίτλος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού Β. Κωδικός CCI 2007GR05UPO001 Γ. Τίτλος Δ. Κωδικός 4 (ΑΠ ΕΠ ΑΝΑΔ 2.1) Ε. Τίτλος ΣΤ. Κωδικός 62 Ενίσχυση της Προσαρμοστικότητας του Ανθρώπινου Δυναμικού και των Επιχειρήσεων στις 8 Περιφέρειες Σύγκλισης Ανάπτυξη συστημάτων και στρατηγικών διά βίου μάθησης στις επιχειρήσεις παροχή κατάρτισης και υπηρεσιών στους εργαζομένους για τη βελτίωση της προσαρμοστικότητάς τους στις μεταβολές προαγωγή της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας. Δελτίο Κωδικού Ζ. Αριθμός 04.62.02 (Κατηγορία Παρεμβάσεων 2) Θέματος Προτεραιότητας Η. Τίτλος Βελτίωση της προσαρμοστικότητας των επιχειρήσεων Θ. Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή ή Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης ΕΦΔ για την Κατηγορία Πράξης 04.62.02.01 η Επαγγελματική Κατάρτιση Α.Ε Χρηματοδοτικό Σχήμα Δελτίου Κωδικού Θέματος Προτεραιότητας Α. Κοινοτική Συνδρομή Β. Εθνική Συμμετοχή Γ. Ποσοστό Συγχρηματοδότησης Δ. Συνολική Χρηματοδότηση Ε. Άλλη χρηματοδότηση ΣΤ. Ζ. Ιδιωτική Συμμετοχή 159.950.018 29.503.081 84,43% 189.453.098 13.419.746 202.872.844 Ενδεικτική Περιφερειακή Κατανομή Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων GR11 GR14 GR21 GR22 GR23 GR25 GR41 GR43 GR12 GR13 GR30 GR42 GR24 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΑΤΤΙΚΗ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ Ποσοστό Συμμετοχής 14,3% 17,1% 8,5% 6,0% 17,5% 14,5% 6,0% 16,2% Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 29