Ώ.Σ.Β.Ε. ΘΒΏΛΟΝΕΚΔ ΥΟΛΔ ΣΒΥΝΟΛΟΓΕΚΧΝ ΒΦΏΡΜΟΓΧΝ ΣΜΔΜΏ ΠΟΛΕΣΕΚΧΝ ΒΡΓΧΝ ΤΠΟΑΟΜΔ ΠΣΤΥΕΏΚΔ ΑΦΑΛΔΗΑ ΔΡΓΑΗΑ ΣΟ ΛΗΓΝΗΣΗΚΟ ΚΔΝΣΡΟ ΓΤΣΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΏΘΔΓΔΣΡΕΏ: ΑΏΛΛΏ ΦΏΝΔ ΠΟΤΑΏΣΡΕΏ: ΚΧΣΏΓΟΤ ΐΏΕΛΕΚΔ ΘΕ/ΝΙΚΗ 2007-2008 ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 1
ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 2
ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ Κεθάιαην 1 ΔΗΑΓΧΓΖ Βηζαγσγή.... 1 Παξαγσγή Διεθηξηθήο Βλέξγεηαο ζηελ Βιιάδα... 2 Βθκεηάιιεπζε ηνπ ιηγλίηε γηα παξαγσγή ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο.. 5 Ώπνζέµαηα ιηγλίηε ζηνλ ειιεληθφ ρψξν...6 Οξπρεία Βθκεηαιιεχζεσο Ληγλίηε 8 Ο ζρεκαηηζκφο ηνπ ιηγλίηε.. 11 Δ εμφξπμε ηνπ ιηγλίηε γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο...13 Πεξηβαιινληηθή δηάζηαζε...16 Δ εμέιημε ηνπ ιηγλίηε... 20 Κεθάιαην 2 ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΔ ΣΔΥΝΗΚΟΤ ΑΦΑΛΔΗΑ ΣΟ ΛΚΓΜ Βηζαγσγή.. 23 Βθπαίδεπζε - Βλεκέξσζε Πξνζσπηθνχ..31 Βπίβιεςε θαη έιεγρνο ζπλζεθψλ θαη κεζφδσλ εξγαζίαο....37 Μεηξήζεηο ΐιαπηηθψλ Παξαγφλησλ 39 Αηαθίλεζε κέζσλ αηνκηθήο θαη νκαδηθήο πξνζηαζίαο... 43 πκκεηνρή ζηελ θαηαγξαθή Καη ηνλ έιεγρν ησλ αηπρεκάησλ...50 Ππξφζβεζε Ππξνπξνζηαζία.....53 πκκεηνρή ζηε γξαπηή εθηίκεζε ηνπ επαγγεικαηηθνχ θηλδχλνπ 56 Κηλεηά Βξγνηάμηα πκκεηνρή ζηνλ έιεγρν ησλ εξγνιάβσλ....66 ήκαλζε Βξγαζηαθνχ Υψξνπ..71 Σήξεζε ΐηβιίσλ...73 Κεθάιαην 3 ΝΟΜΟΘΔΗΑ ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 3
ΝΟΜΟΕ ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ.79 Κεθάιαην 4 ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΑ ΣΟΜΔΑ ΑΦΑΛΔΗΑ ΔΡΓΑΗΑ Καηαλνκή ζπκβάλησλ αηπρεκάησλ.82 Βθπαίδεπζε & Βλεκέξσζε..85 Βπηζεσξήζεηο - Έιεγρνη απφ Σερληθνχο Ώζθάιεηαο...86 Βπηζεσξήζεηο Έιεγρνη ππξνζβεζηηθνχ ζηαζκνχ... 87 Λεηηνπξγία Οξγάλσλ Πξφιεςεο Ώηπρεκάησλ...88 ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 4
ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 5
ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 6
ΓΔΜΟΕΏ ΔΠΕΥΒΕΡΔΔ ΖΛΒΚΣΡΕΜΟΤ Παξακέλεη ε Μεγαιχηεξε ΐηνκεραληθή Βπηρείξεζε ζηελ Βιιάδα. Καζεηνπνηεκέλε κε δηθά ηεο Οξπρεία Ληγλίηε, ηαζκνχο Παξαγσγήο, ίθηπα Μεηαθνξάο θαη ηαλνκήο θαη χζηεκα Βκπνξίαο -πλνιηθή Παξαγσγή Ληγλίηε 2006: 67,3 εθαη. Σφλνη (2εζηελ Β.Β.) -98 Εδηφθηεηνη ηαζκνί Παξαγσγήο -πλνιηθή Βγθαηεζηεκέλε Εζρχο: 12.695 MW (8/2006) -πλνιηθή Καζαξή Παξαγσγή Βλέξγεηαο 2005: 52.9 TWh -πλνιηθφ Μήθνο Γξακκψλ Μεηαθνξάο Τςειήο Σάζεο: 11.400 ρικ. -Σέζζεξηο ηαζπλδέζεηο κε Γεηηνληθέο Υψξεο (Ώιβαλία,ΐνπιγαξία, ΠΓ Μ & Εηαιία), Μία ππφ θαηαζθεπή (Σνπξθία) -πλνιηθφ Μήθνο Γξακκψλ ηαλνκήο Μέζεο & Υακειήο Σάζεο:207,300 ρικ. -7,1 εθαηνκκχξηα Πειάηεο. Οη Θεξκνειεθηξηθνί ηαζκνί θαιχπηνπλ ηηο αλάγθεο θάιπςεο θνξηίσλ βάζεο θαη ελδηακέζνπ δήηεζεο 11 ηαζκνί ζην ηαζπλδεδεκέλν χζηεκα, πλνιηθήο Εζρχνο: 8.005MW. 3 ηαζκνί ζηελ Κξήηε, πλνιηθήο Εζρχνο: 730 MW. 1 ηαζκφο ζηε Ρφδν, πλνιηθήο Εζρχνο: 234 MW. 31 ηαζκνί ζην Aπηφλνκν χζηεκα ησλ Νεζηψλ, πλνιηθήο Εζρχνο: 593 MW. πλνιηθή Καζαξή Παξαγσγή Βλέξγεηαο ην 2006: 52,9 TWh Σα πνπδαηφηεξαπγθξνηήκαηα πηηθή Μαθεδνλία: 4.108 MW (θαχζηκν: ιηγλίηεο) Άγηνο εκήηξηνο:1.595mw Kaξδηά:1.250 MW ΠηνιεκαΎδα:620 MW Aκχληαην:600 MW ΛΚΠΏ :43 MW -Φιψξηλα:330 MW(θαχζηκν: ιηγλίηεο) -Kνκνηελή:485 MW(θαχζηκν: θπζηθφ αέξην θαη πεηξέιαην ληήδει, σο εθεδξηθφ) -Ώιηβέξη:300 MW(θαχζηκν: καδνχη) -Ώηηηθή :1.932MW(θαχζηκν: καδνχη & θπζηθφ αέξην) Λαχξην, Κεξαηζίλη -Μεγαιφπνιε:850 MW(θαχζηκν: ιηγλίηεο) -Κξήηε:730 MW(θαχζηκν: καδνχη & ληήδει) Ληλνπεξάκαηα, Ώζεξηλφιαθθνο, Υαληά -νξσλήο Ρφδνπ:234 MW(θαχζηκν: καδνχη & ληήδει) Οη Τδξνειεθηξηθνί ηαζκνί πλνιηθή Βγθαηεζηεκέλε Εζρχο: 3.060MW (16 κεγάινη& 8 κηθξνί ζηαζκνί) Μέζε Βηήζηα Παξαγσγή Βλέξγεηαο: 4.000-5.000GWh Οιηθή Βηήζηα Παξαγσγή ην έηνο 2006: 5.418GWh πλεηζθνξά θαηά κέζν φξν ζηε ζπλνιηθή κέζε εηήζηα παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο: 10%(εμαξηάηαη απφ ηηο εηήζηεο πδξαπιηθέο ζπλζήθεο) ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 7
ηελ Βιιάδα ππάξρνπλ ηέζζεξα (4) εκαληηθά Μεγάια Τδξνειεθηξηθά πγθξνηήκαηα Σν πγθξφηεκα Ώρειψνπ: ΤΔ Kξεκαζηψλ -Kαζηξαθίνπ -ηξάηνπ (πλνιηθή Βγθαηεζηεκέλε Εζρχο: 907 MW) To πγθξφηεκα Ώιηάθκνλα: ΤΔ Πνιπθχηνπ -θεθηάο -Aζσκάησλ (πλνιηθή Βγθαηεζηεκέλε Εζρχο: 798 MW) Σν πγθξφηεκα Ώξάρζνπ: ΤΔ ΠνπξλαξίνπI & II (πλνιηθή Βγθαηεζηεκέλε Εζρχο: 333.5 MW) Σν πγθξφηεκα Νέζηνπ: ΤΔ Θεζαπξνχ-Πιαηαλφβξπζεο (πλνιηθή Βγθαηεζηεκέλε Εζρχο: 489 MW) Ο ΤΔ Κξεκαζηψλ ζηνλ πνηακφ Ώρειψν. Βίλαη ην κεγαιχηεξν πδξνειεθηξηθφ έξγν ηεο ρψξαο κε ηακηεπηήξα σθέιηκεο ρσξεηηθφηεηαο 3,3 δηο m 3 ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 8
Ζ Διιάδα δηαζέηεη ζεµαληηθέο πνζόηεηεο ιηγληηηθώλ θνηηαζµάησλ πνπ ε µέρξη ζήµεξα αμηνπνίεζή ηνπο ζπµβάιιεη απνθαζηζηηθά ζηελ ελεξγεηαθή αλάπηπμε ηεο ρώξαο µαο. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 9
Δ ζπζηεµαηηθή εθµεηάιιεπζε ηνπ ιηγλίηε γηα παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο μεθίλεζε ηελ 10εηία ηνπ 1950. ήµεξα ε εθµεηάιιεπζε ηνπ ιηγλίηε αλαπηχζζεηαη ζην Ληγληηηθφ Κέληξν πηηθήο Μαθεδνλίαο θαη ζην Ληγληηηθφ Κέληξν Μεγαιφπνιεο. Ο εμνξπζζφµελνο ιηγλίηεο ρξεζηµνπνηείηαη ζρεδφλ απνθιεηζηηθά γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο θαιχπηνληαο πεξίπνπ 63% ησλ αλαγθψλ ηεο ρψξαο. Γηα ηελ εθµεηάιιεπζε ησλ ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ εθαξµφδεηαη ε µέζνδνο ζπλερνχο ιεηηνπξγίαο, ε νπνία ζπλδπάδεη ειεθηξνθίλεην εμνπιηζµφ µε µεγάιε δπλαµηθφηεηα φπσο είλαη νη θαδνθφξνη εθζθαθείο, νη ηαηληφδξνµνη θαη νη απνζέηεο. Ο ζεµεξηλφο εηήζηνο ξπζµφο παξαγσγήο ιηγλίηε απφ ηα νξπρεία ηεο ΒΔ αλέξρεηαη ζε 70 εθη. ηφλνπο µε αληίζηνηρεο εθζθαθέο ηεο ηάμεο ησλ 336 εθ m 3. Δ εθµεηαιιεπζηµφηεηα ησλ ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ εθθξάδεηαη θαηά βάζε µε νηθνλνµηθά θξηηήξηα, επεξεάδεηαη φµσο θαη απφ άιιεο παξαµέηξνπο νη νπνίεο ιαµβάλνληαη ππφςε ζηε ιήςε αλάινγσλ απνθάζεσλ. ην πιαίζην ησλ πξνηεξαηνηήησλ πνπ ηίζεληαη δηεζλψο ζηνλ ελεξγεηαθφ ηνµέα ζρεηηθά µε ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, ην πεξηβαιινληηθφ θξηηήξην ιαµβάλεηαη ζνβαξά ππφςε θαηά ην ζρεδηαζµφ ηεο εθµεηάιιεπζεο ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ θαη θαηά ηελ αμηνιφγεζε αλάινγσλ επελδχζεσλ. ηελ εξγαζία παξνπζηάδεηαη ε ζεµεξηλή θαηάζηαζε ηεο εθµεηάιιεπζεο ηνπ ιηγλίηε ζηελ Βιιάδα απφ ελεξγεηαθή, νηθνλνµηθή θαη πεξηβαιινληηθή άπνςε θαη δηεξεπλψληαη νη µειινληηθέο πξννπηηθέο. Βμεηάδνληαη ηα βαζηθά νηθνλνµηθά µεγέζε ηεο εθµεηάιιεπζεο ησλ ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ θαη ηεο ειεθηξνπαξαγσγήο γηα ηα δηάθνξα νξπρεία ηεο ΒΔ αιιά θαη ζπγθξηηηθά µε ελαιιαθηηθά θαχζηµα απφ ηα νπνία πξνθχπηεη ε νηθνλνµηθφηεηα ηεο ειεθηξνπαξαγσγήο µε θαχζηµν ιηγλίηε. Βπίζεο δηεξεπλάηαη ε επίδξαζε ηεο ελδερφµελεο πεξηβαιινληηθήο επηβάξπλζεο ιφγσ αεξίσλ εθπνµπψλ ζηελ ειεθηξνπαξαγσγή µε θαχζηµν ιηγλίηε θαη µε ελαιιαθηηθά θαχζηµα θαη γίλεηαη ε ζπγθξηηηθή αμηνιφγεζε. Δ Βιιάδα δηαζέηεη ζεµαληηθέο πνζφηεηεο ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ πνπ ε µέρξη ζήµεξα αμηνπνίεζή ηνπο ζπµβάιιεη απνθαζηζηηθά ζηελ ελεξγεηαθή αλάπηπμε ηεο ρψξαο µαο. χµθσλα µε ην ΕΓΜΒ ηα βεβαησµέλα γεσινγηθά απνζέµαηα ιηγλίηε ζηελ Βιιάδα αλέξρνληαη ζήµεξα ζε 6,7 δηο ηνλ απφ ηα νπνία 3,3 δηο. ηνλ. εθηηµψληαη σο εθµεηαιιεχζηµα γηα παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. Δ θαηαλνµή ησλ εθµεηαιιεχζηµσλ ιηγληηηθψλ απνζεµάησλ ζηηο πεξηνρέο πνπ έρεη νινθιεξσζεί ε έξεπλα δίλεηαη ζην ράξηε. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 10
Καηαλνµή εθµεηαιιεύζηµωλ απνζεµάηωλ ιηγλίηε ζηνλ ειιεληθό ρώξν. πσο θαίλεηαη ζηε πηηθή Μαθεδνλία θαη ζπγθεθξηµέλα ζηνλ άμνλα Φιψξηλα ΠηνιεκαΎδα Κνδάλε Βιαζζφλα είλαη ζπγθεληξσµέλν ην µεγαιχηεξν ιηγληηηθφ δπλαµηθφ ηεο ρψξαο µαο. Σα ελαπνµείλαληα εθµεηαιιεχζηµα απνζέµαηα ιηγλίηε ζηηο πεξηνρέο φπνπ ε ΒΔ αλαπηχζζεη ιηγληηηθή δξαζηεξηφηεηα έρνπλ σο εμήο : Λεθάλε Πηνιεµαίδαο Ώµπληαίνπ : 1546 εθ. ηνλ. Λεθάλε Φιψξηλαο : 330* εθ. ηνλ. χλνιν πηηθήο Μαθεδνλίαο : 1876 εθ. ηνλ. Λεθάλε Μεγαιφπνιεο : 251 εθ. ηνλ. ΓΔΝΗΚΟ ΤΝΟΛΟ : 2127 εθ. ηνλ. * 191 εθ. ηνλ. αλήθνπλ ζε ηδησηηθέο παξαρσξήζεηο. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 11
Σα παξαπάλσ απνζέµαηα µε βάζε ηνπο ζεµεξηλνχο ξπζµνχο θαηαλάισζεο ιηγλίηε επαξθνχλ γηα πεξίπνπ 40 αθφµε ρξφληα ζηελ πεξηνρή πηηθήο Μαθεδνλίαο θαη 20 ρξφληα ζηελ πεξηνρή ηεο Μεγαιφπνιεο. Πέξαλ ησλ αλσηέξσ πεξηνρψλ ζηηο νπνίεο ε ΒΔ έρεη απνθιεηζηηθά δηθαηψµαηα εθµεηάιιεπζεο ησλ ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ µέρξη εμάληιεζήο ηνπο ε ΒΔ έρεη θαη ην απνθιεηζηηθφ δηθαίσµα έξεπλαο θαη ζηηο πεξηνρέο Βιαζζφλαο θαη ξάµαο µε εθµεηαιιεχζηµα ιηγληηηθά απνζέµαηα 169 εθαη. ηνλ. θαη 900 εθαη. ηνλ. αληίζηνηρα. Οη ιηγλίηεο ησλ θνηηαζµάησλ πηηθήο Μαθεδνλίαο θαη Μεγαιφπνιεο, πνπ βξίζθνληαη ππφ εθµεηάιιεπζε αλήθνπλ ζηελ θαηεγνξία ησλ θησρψλ ζηεξεψλ θαπζίµσλ. Δ πνηφηεηά ηνπο δηαθνξνπνηείηαη φρη µφλν απφ νξπρείν ζε νξπρείν αιιά θαη µεηαμχ ζηξσµάησλ ηνπ ίδηνπ νξπρείνπ. Δ ζεξµηδηθή δχλαµε ηνπ ειιεληθνχ ιηγλίηε θπµαίλεηαη µεηαμχ 1.050-1.100 Kcal/Kg ζηα θνηηάζµαηα ηεο Μεγαιφπνιεο, µεηαμχ 1.800-2.300 Kcal/Kg ζηα θνηηάζµαηα ηεο Φιψξηλαο, µεηαμχ 1.300-1.400 Kcal/Kg ζηα θνηηάζµαηα ηεο Πηνιεµαίδαο (Κπξίνπ Πεδίνπ, Νφηηνπ Πεδίνπ θαη Καξδηάο) θαη µεηαμχ 1.050-1.300 Kcal/Kg ζηα θνηηάζµαηα ηνπ Ώµπληαίνπ. εµεηώλεηαη όηη ν ιηγλίηεο πνπ εμνξύζζεηαη ζην Ληγληηηθό Κέληξν πηηθήο Μαθεδνλίαο όπνπ βξίζθνληαη ηα µεγαιύηεξα νξπρεία ηεο εηαηξείαο, πεξηέρεη ραµειά πνζνζηά ζείνπ θαη πςειά πνζνζηά νμεηδίσλ ηνπ αζβεζηίνπ (θπζηθή απνζείσζε), µε απνηέιεζµα λα είλαη ιηγόηεξν επηβαξπληηθόο γηα ην πεξηβάιινλ. Δ εμέιημε ηεο ιηγληηηθήο δξαζηεξηφηεηαο κε ηε ζπζηεµαηηθή εθµεηάιιεπζε ηνπ ιηγλίηε γηα παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο άξρηζε απφ ην ππφγεην ιηγληησξπρείν Ώιηβεξίνπ ην 1951. Δ πξνζπάζεηα ζε µεγάιε θιίµαθα ζπλερίζζεθε µε ην επηθαλεηαθφ ιηγληησξπρείν ηεο ΛΕΠΣΟΛ (εηαηξεία ΜΠΟ ΟΏΚΔ) ζηε ιεθάλε Πηνιεµαίδαο ην 1955. Σν 1975 απνθαζίζζεθε, µε λνµνζεηηθή ξχζµηζε, ε πιήξεο ελζσµάησζε ηεο ΛΕΠΣΟΛ ζηε ΒΔ. ήµεξα ε εθµεηάιιεπζε ηνπ ιηγλίηε ζηελ επξχηεξε ιεθάλε Πηνιεµαίδαο αλήθεη ζηελ αξµνδηφηεηα ηνπ Ληγληηηθνχ Κέληξνπ πηηθήο Μαθεδνλίαο (ΛΚ Μ) πνπ απνηειεί µε βάζε ην πξνζσπηθφ ηελ µεγαιχηεξε Τπεξεζηαθή Μνλάδα ηεο ΒΔ. Σν 1969 μεθίλεζε ε αλάπηπμε ηνπ ελεξγεηαθνχ Κέληξνπ Μεγαιφπνιεο, φπνπ εμνξχζζεηαη θαη αμηνπνηείηαη ν πην θησρφο ιηγλίηεο ζε παγθφζµην επίπεδν γηα παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. Σα ιηγληησξπρεία ηεο ΒΔ πνπ ζήµεξα βξίζθνληαη ζε ιεηηνπξγία θαη νη αληίζηνηρνη αηµνειεθηξηθνί ζηαζµνί (ΏΔ). ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 12
ηνηρεία Δθκεηαιιεύζεσο Ληγλίηε ηνηρεία ΑΖ ΟΡΤΥΒΕΏ Παξαγσγή 2006 (εθ. ηνλ.) ΏΔ Βγθαηεζηεκέλε ηζρχο (MW) Ληγληηηθό Κέληξν πηηθήο Μαθεδνλίαο Οξπρείν Κπξίνπ 8,0 ΠΣΟΛΒΜΏΨΑΏ 663 Πεδίνπ Οξπρείν Καξδηάο 21,7 ΚΏΡΑΕΏ 1200 Οξπρείν Ννηίνπ 16,4 ΏΓΕΟΤ 1585 Πεδίνπ ΑΔΜΔΣΡΕΟΤ Οξπρείν Πεδίνπ 8,5 ΏΜΤΝΣΏΕΟΤ- 600 Ώκπληαίνπ ΦΕΛΧΣΏ Οξπρείν 0,9 ΜΒΛΕΣΔ-ΏΥΛΏΑΏ 330 Φιψξηλαο ΤΝΟΛΟ 55,5 4378 Ληγληηηθό Κέληξν Μεγαιόπνιεο Υσξέκη, Μαξαζνχζα, Κππαξίζζηα Γεληθό ύλνιν Οξπρείσλ ΓΔΖ 14,4 ΜΒΓΏΛΟΠΟΛΔ 850 69,9 5228 πσο θαίλεηαη θαη ζηνλ πίλαθα ε εγθαηεζηεµέλε ηζρχο ζήµεξα αλέξρεηαη ζε 5.228 MW. Καηά ηελ ηειεπηαία 5εηία ε ζπµµεηνρή ησλ ιηγληηηθψλ ζηαζµψλ ζηελ παξαρζείζα ελέξγεηα απφ ην δηαζπλδεδεµέλν δίθηπν θπµάλζεθε µεηαμχ 66,2 % θαη 72,8 % µε µέγηζηε ηηµή παξαρζείζαο ελέξγεηαο απφ ιηγλίηε ην 2003 πνπ αλήιζε ζε 31731 GWh. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 13
Ο Αηκνειεθηξηθόοηαζκόο ηνπ Αγίνπ εκεηξίνπ Κνδάλεο κε 5 Μνλάδεο, ζπλνιηθήο ηζρύνο 1.595 ΜW, είλαη ν κεγαιύηεξνο Θεξκνειεθηξηθόο ηαζκόο ήµεξα ιεηηνπξγνχλ ηα παξαθάησ µεγάια ζπγθξνηήµαηα νξπρείσλ. Οξπρεία Ληγληηηθνύ Κέληξνπ πηηθήο Μαθεδνλίαο (ηαθηηθό πξνζσπηθό : 4735 άηνµα) Οξπρείν Κπξίνπ Πεδίνπ : Σν νξπρείν απηφ, πνπ πεξηιαµβάλεη ηηο εθµεηαιιεχζεηο ησλ θνηηαζµάησλ ΐνξείνπ Πεδίνπ, Κνµάλνπ θαη Μαπξνπεγήο, έρεη εηήζηα παξαγσγή ιηγλίηε 6-8 εθ ηνλ. θαη θαιχπηεη ηηο αλάγθεο ηνπ ΏΔ Πηνιεµαίδαο θαη ηνπ ΐηνµεραληθνχ πγθξνηήµαηνο ηεο ηέσο ΛΕΠΣΟΛ, ζπλνιηθήο εγθαηεζηεµέλεο ηζρχνο 663 MW. Οξπρείν Πεδίνπ Καξδηάο : ην νξπρείν απηφ, πνπ πεξηιαµβάλεη ζηελ παξνχζα θάζε ηελ εθµεηάιιεπζε ηνπ θνηηάζµαηνο ηνπ Σνµέα 6, έρεη εηήζηα παξαγσγή ιηγλίηε 15-23 εθ. ηνλ. θαη θαιχπηεη ηηο αλάγθεο ηνπ ΏΔ Καξδηάο, ζπλνιηθήο εγθαηεζηεµέλεο ηζρχνο 1200 ΜW. πµπιεξσµαηηθά ζπµµεηέρεη ζηελ ηζνζθέιηζε ηνπ ηζνδπγίνπ ησλ ΏΔ ηεο πεξηνρήο Πηνιεµαίδαο. Οξπρείν Ννηίνπ Πεδίνπ : ην νξπρείν απηφ, πνπ πεξηιαµβάλεη ηελ εθµεηάιιεπζε ηνπ ιηγληηηθνχ θνηηάζµαηνο Ννηίνπ Πεδίνπ, έρεη εηήζηα παξαγσγή ιηγλίηε 18-22 εθ. ηνλ. θαη θαιχπηεη αλάγθεο ησλ 5 Μνλάδσλ ηνπ ΏΔ Ώγίνπ εµεηξίνπ, ζπλνιηθήο εγθαηεζηεµέλεο ηζρχνο 1585 ΜW. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 14
Οξπρείν Πεδίνπ Ώµπληαίνπ : ην νξπρείν απηφ, πνπ πεξηιαµβάλεη ηελ εθµεηάιιεπζε ηνπ θνηηάζµαηνο Ώµπληαίνπ θαη Ώλαξγχξσλ έρεη εηήζηα παξαγσγή ιηγλίηε 8-9 εθ. ηνλ. θαη θαιχπηεη ηηο αλάγθεο ηνπ ΏΔ Ώµπληαίνπ-Φηιψηα, µε εγθαηεζηεµέλε ηζρχ 600 ΜW. Οξπρείν Ώριάδαο (Φιψξηλα) : Σν Ννέµβξην ηνπ 2001 ε ΒΔ μεθίλεζε ηε δηάλνημε ηνπ πξψηνπ ηεο νξπρείνπ ζην µηθξφ θνίηαζµα Ώριάδαο ηνπ Ννµνχ Φιψξηλαο. Σν νξπρείν απηφ (απφζεµα 2,5, εθ. ηνλ.) µαδί µε ηα ηδησηηθά ιηγληησξπρεία ηεο ιεθάλεο Φιψξηλαο θαιχπηνπλ ηηο αλάγθεο ηνπ λένπ ΏΔ Μειίηεο ηζρχνο 330 MW πνπ μεθίλεζε ηε ιεηηνπξγία ην 2003. ηνηθεηηθά ην νξπρείν Ώριάδαο αλήθεη ζην νξπρείν Ώµπληαίνπ. Οξπρεία Ληγληηηθνύ Κέληξνπ πηηθήο Μαθεδνλίαο Οξπρεία Ληγληηηθνύ θέληξνπ Μεγαιόπνιεο (ηαθηηθό πξνζσπηθό : 1002 άηνµα) Οξπρείν Υσξεµίνπ µε δπλαηφηεηα παξαγσγήο 9-12 εθ. ηνλ. Οξπρείν Μαξαζνχζαο µε δπλαηφηεηα παξαγσγήο 1-2 εθ. ηνλ. Οξπρείν Κππαξηζζίσλ µε δπλαηφηεηα παξαγσγήο 2-4 εθ. ηνλ. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 15
Σελ ηειεπηαία ηξηεηία ηα ιηγληησξπρεία ηεο ΔΖ είραλ µέζν εηήζην ξπζµό παξαγσγήο πεξίπνπ 70 εθ. ηνλ. θαη αληίζηνηρεο ζπλνιηθέο εθζθαθέο 336 εθ. θπβηθά µέηξα. Με ηελ παξαγσγή απηή ε Διιάδα θαηαηάζζεηαη 2 ε ιηγληηνπαξαγσγόο ρώξα ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη 5 ε ζ όιν ηνλ θόζµν. Οη ιηγλίηεο αλήθνπλ ζηηο ζηεξεέο νξπθηέο θαχζηµεο χιεο µε ηε γεληθή νλνµαζία γαηάλζξαθεο θαη πξνήιζαλ απφ θπηηθά ππνιείµµαηα µέζσ µηαο ζεηξάο δηεξγαζηψλ ελαλζξάθσζεο. Οη δηεξγαζίεο απηέο είραλ σο απνηέιεζµα ηνλ εµπινπηηζµφ ησλ θπηηθψλ ππνιεηµµάησλ ζε άλζξαθα. Δ µεηαηξνπή ησλ θπηψλ ζε ηχξθε θαη ε µεηάβαζε απφ ηελ ηχξθε, ζην αξρηθφ ζηάδην ηεο ελαλζξάθσζεο, ζηνλ αλζξαθίηε ζην ηειηθφ ζηάδην ελαλζξάθσζεο, είλαη ζπλάξηεζε ηεο επίδξαζεο ηνπ ρξφλνπ, ηεο ζεξµνθξαζίαο θαη ηεο πίεζεο. Δ αχμεζε ηνπ βαζµνχ ελαλζξάθσζεο επεξεάδεη ηα θπζηθνρεµηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ γαηαλζξάθσλ. Οη ιηγλίηεο ζρεµαηίζηεθαλ θαηά ηα πξψηα ζηάδηα ηεο ελαλζξάθσζεο αµέζσο µεηά ηελ ηχξθε. Γηα ην ζρεµαηηζµφ ελφο θπβηθνχ µέηξνπ ιηγλίηε, έρεη ππνινγηζζεί φηη απαηηείηαη ρξνληθφ δηάζηεµα 1000 έσο 4000 εηψλ. Δ ζεξµνγφλνο ηζρχο ησλ ιηγληηψλ είλαη απφ 3 έσο 7 θνξέο ραµειφηεξε απφ απηήλ ηνπ ιηζάλζξαθα θαη 5 έσο 10 θνξέο µηθξφηεξε απφ απηήλ ηνπ πεηξειαίνπ ιηγληηωξπρεία ηεο ΕΗ Πηνιεκαΐδα. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 16
Ο Ληγλίηεο βξίζθεηαη ζε αθζνλία ζην ππέδαθνο ηεο Βιιάδαο. H Υψξα καο θαηέρεη ηε δεχηεξε ζέζε ζε παξαγσγή ιηγλίηε ζηελ Β.Β. θαη ηελ πέκπηε παγθνζκίσο. Σα εθκεηαιιεχζηκα απνζέκαηα αλέξρνληαη ζε 3,1 δηο ηφλνπο. Βμ απηψλ ε ΒΔ Ώ.Β. έρεη δηθαηψκαηα εθκεηάιιεπζεο πνπ θαιχπηεη πνζνζηφ ηεο ηάμεσο ηνπ 60%. Σν 2005 εμνξχρζεθαλ ζπλνιηθά 67,3 εθαη. ηφλνη. Σα ιηγληησξπρεία ηεο ΒΔ ζηελ ΠηνιεκαΎδα & ηε Μεγαιφπνιε εμαζθαιίδνπλ ζηελ ειιεληθή νηθνλνκία ην ζεκαληηθφηεξν θαχζηκν πάλσ ζην νπνίν βαζίζηεθε ν εμειεθηξηζκφο ηεο Υψξαο απφ ηελ ίδξπζε ηεο ΒΔ. ήκεξα, νη 7 ιηγληηηθνί ζηαζκνί καο θαιχπηνπλ ην 41,6% ηεο εγθαηεζηεκέλεο ηζρχνο ηεο ΒΔ θαη παξάγνπλ ην 60% πεξίπνπ ηεο εηήζηαο δήηεζεο ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα. Ο ιηγλίηεο ζπλερίδεη θαη είλαη γηα καο θαχζηκν ζηξαηεγηθήο ζεκαζίαο, αθνχ εμαθνινπζεί λα έρεη άκεζα ειεγρφκελν θφζηνο εμφξπμεο, πνπ εμαζθαιίδεη ηελ αλαγθαία ζηαζεξφηεηα & αζθάιεηα εθνδηαζκνχ. Δ εμφξπμε ηνπ ιηγλίηε ζπληειεί ηα κέγηζηα ζηελ αχμεζε ηνπ εζληθνχ πξντφληνο, αθνχ πξνζθέξεη ρηιηάδεο ζέζεηο εξγαζίαο ζηελ πεξηθέξεηα, ηδηαίηεξα ζε πεξηνρέο κε κεγάιε αλεξγία. Σαπηφρξνλα πεξηνξίδεη ηε ζπλαιιαγκαηηθή δαπάλε εηζαγσγήο ελεξγεηαθψλ θαπζίκσλ. Σν 2005 εμνξύρζεθαλ ζπλνιηθά 67,3 εθαη. ηόλνη. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 17
Με βάζε ηα ζπλνιηθά εθµεηαιιεχζηµα απνζέµαηα ιηγλίηε ηεο ρψξαο θαη ηνλ πξνγξαµµαηηδφµελν ξπζµφ θαηαλάισζεο ζην µέιινλ, ππνινγίδεηαη φηη ηα απνζέµαηα απηά επαξθνχλ γηα πεξηζζφηεξν απφ 50 ρξφληα. Μέρξη ζήµεξα νη εμνξπρζείζεο πνζφηεηεο ιηγλίηε δελ μεπεξλνχλ ην 25% ησλ ζπλνιηθψλ απνζεµάησλ. Βθηφο απφ ιηγλίηε ε Βιιάδα δηαζέηεη θαη έλα µεγάιν θνίηαζµα Σχξθεο ζηελ πεξηνρή ησλ Φηιίππσλ (Ώλαηνιηθή Μαθεδνλία). Σα εθµεηαιιεχζηµα απνζέµαηα ζην θνίηαζµα εθηηµψληαη ζε 4 δηο θπβηθά µέηξα θαη αληηζηνηρνχλ µε 125 εθ.. Γηα ηελ εμφξπμε ηνπ ιηγλίηε ην θχξην ραξαθηεξηζηηθφ ησλ ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ ζηηο πεξηνρέο Πηνιεµατδαο - Ώµπληαίνπ θαη Μεγαιφπνιεο είλαη ε ζπρλή ελαιιαγή πνηθίιινληνο πάρνπο νξηδνληίσλ ιηγληηηθψλ ζηξσµάησλ θαη ελδηαµέζσλ ζηείξσλ πιηθψλ. Βπίζεο µεγάια πάρε αγφλσλ πιηθψλ, ηα ππεξθείµελα, βξίζθνληαη πάλσ απφ ηα ιηγληηηθά θνηηάζµαηα. Σα ππεξθείµελα ζπλίζηαληαη θπξίσο απφ µάξγεο, αµµνράιηθα θαη αξγίινπο. Δ εθµεηάιιεπζε ησλ ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ γίλεηαη επηθαλεηαθά µε νξζέο βαζµίδεο. Οη απαηηήζεηο, αθελφο γηα εθιεθηηθή εμφξπμε ηνπ ιηγλίηε ή ησλ αγφλσλ πιηθψλ θαη αθεηέξνπ γηα πςειή παξαγσγή νδήγεζαλ ζηελ επηινγή ηεο «γεξµαληθήο µεζφδνπ» εθζθαθήο, µεηαθνξάο θαη απφζεζεο. ρεµαηηθή παξάζηαζε εμόξπμεο ιηγλίηε µε ηε «γεξµαληθή» µέζνδν πνπ αθνινπζείηαη θαη ζηελ Ειιάδα. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 18
ηε µέζνδν απηή ρξεζηµνπνηείηαη σο θχξηνο εμνπιηζµφο έλα ζχζηεµα ζπλερνχο ιεηηνπξγίαο πνπ απνηειείηαη απφ ειεθηξνθίλεηνπο θαδνθφξνπο εθζθαθείο, ηαηληφδξνµνπο θαη απνζέηεο. Γηα ηελ εμφξπμε ηνπ θνηηάζµαηνο ρσξίδνληαη ηα ππεξθείµελα άγνλα πιηθά θαη ηα ιηγληηηθά ζηξψµαηα ζε βαζµίδεο χςνπο 10 έσο 30 µέηξσλ αλάινγα µε ηνλ ηχπν ηνπ θαδνθφξνπ εθζθαθέα. Σν θνίηαζµα εθζθάπηεηαη θαηά ζηξψζεηο θαη ηα µελ άγνλα πιηθά (ππεξθείµελα ή ελδηάµεζα) µεηαθέξνληαη µε ηνπο ηαηληφδξνµνπο ζηνπο απνζέηεο, ν δε ιηγλίηεο µεηαθέξεηαη ζηηο απιέο ησλ αηµνειεθηξηθψλ ζηαζµψλ ή ζε άιινπο θαηαλαισηέο ή ζε ππαίζξηεο απνζήθεο ησλ ιηγληησξπρείσλ. Εμόξπμε ηνπ ιηγλίηε ζε βαζµίδα θαη µεηαθνξά ηνπ µε ηαηληόδξνµν. Δ απφζεζε ησλ αγφλσλ πιηθψλ γίλεηαη ζε εηδηθά επηιεγµέλεο πεξηνρέο, φπνπ µεηαθέξεηαη θαη ε ηέθξα, ην ππφιεηµµα ηεο θαχζεο ηνπ ιηγλίηε ζηνπο ζηαζµνχο. Βθηφο απφ ηνλ θχξην εμνπιηζµφ ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία εμφξπμεο ηνπ ιηγλίηε, ρξεζηµνπνηνχληαη θαη άιια µηθξφηεξα ρσµαηνπξγηθά µεραλήµαηα, θπξίσο θνξησηέο, µπνπιληφδεο, εθζθαθείο, θνξηεγά θιπ., ηα νπνία ππνζηεξίδνπλ ηε ιεηηνπξγία ηνπ νξπρείνπ θαη νλνµάδνληαη βνεζεηηθφο εμνπιηζµφο. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 19
Απνζέηεο άγνλνπ πιηθνύ Οη ιηγληηηθνί ζεξµνειεθηξηθνί ζηαζµνί θαιχπηνπλ ην θνξηίν βάζεο ηνπ ειιεληθνχ ζπζηήµαηνο. Δ ιεηηνπξγία ηνπο θαίλεηαη δηαγξαµµαηηθά ζηα ζρήµαηα πνπ αθνινπζνχλ.. ρεµαηηθή ιεηηνπξγία ιηγληηηθήο µνλάδαο ρεµαηηθή ιεηηνπξγία ιηγληηηθήο µνλάδαο ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 20
Ο ιηγλίηεο νδεγείηαη µε ηαηληφδξνµνπο ζην ζηιφ ησλ µχισλ, απ φπνπ µε ηξνθνδφηεο θαηαιήγεη ζηνπο µχινπο φπνπ αιέζεηαη. Ο ιηγλίηεο ππφ µνξθή ζθφλεο νδεγείηαη γηα θαχζε ζε εηδηθνχο θαπζηήξεο νη νπνίνη ζεξµαίλνπλ ηνπο αηµνιέβεηεο γηα αηµνπνίεζε ηνπ λεξνχ. Ο αηµνιέβεηαο πνπ ρξεζηµνπνηείηαη γηα ηελ παξαγσγή αηµνχ χδαηνο ιεηηνπξγεί ζε 540 βαζµνχο Κειζίνπ θαη πίεζε 170 αηµνζθαηξψλ, παξάγνληαο ππέξζεξµν αηµφ. Ο αηµφο απηφο νδεγείηαη µε αηµαγσγνχο ζην ζηξφβηιν ηνλ νπνίν θαη ζηξέθεη µε 3.000 ζηξνθέο ην ιεπηφ. Ο αηµφο µεηά ηελ εθηφλσζή ηνπ ζην ζηξφβηιν, ζπµππθλψλεηαη ζην ζπµππθλσηή θαη µέζσ πξνζεξµαληψλ λεξνχ νδεγείηαη μαλά ζην ιέβεηα γηα λα ζπλερίζεη ηελ ίδηα δηαδηθαζία. Ο αηµνζηξφβηινο ζηξέθεη ηε γελλήηξηα, ε νπνία παξάγεη ειεθηξηθφ ξεχµα. Δ παξαγφµελε ειεθηξηθή ελέξγεηα, έρεη ηάζε 20kV, αλπςψλεηαη µέζσ ηνπ µεηαζρεµαηηζηή αλχςσζεο ζηα 400 kv, θαηαιήγεη ζην Βζληθφ ίθηπν δηαµέζνπ ησλ Κέληξσλ Τπεξπςειήο Σάζεο (ΚΤΣ). ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝ Ζ πεξηβαιινληηθή δηάζηαζε κε ηε µαθξνρξφληα εθµεηάιιεπζε ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ ζηελ πεξηνρή ηεο πηηθήο Μαθεδνλίαο, έρεη δεµηνπξγήζεη δπζεπίιπηα πεξηβαιινληηθά πξνβιήµαηα πνπ πξέπεη λα αληηµεησπηζηνχλ µε ζνβαξφηεηα θαη επζχλε, απφ ηελ Πνιηηεία, θαη απφ ηε ΒΔ Ώ.Β.. πγθεθξηµέλα, ε πεξηνρή έρεη επηβαξπλζεί ζηνπο παξαθάησ ηνµείο: 1. Απνθαηάζηαζε εδαθώλ Δ εμνξπθηηθή δξαζηεξηφηεηα έρεη πξνθαιέζεη ζνβαξφηαηεο επηπηψζεηο, φπσο θαηαζηξνθή ηεο ζπλέρεηαο ησλ γεσινγηθψλ επηθαλεηψλ, ηνπ αλάγιπθνπ ηνπ εδάθνπο θαζψο επίζεο θαη ησλ εδαθψλ πνπ δεµηνπξγήζεθαλ µε θπζηθέο δηαδηθαζίεο. Γηα ηελ αληηµεηψπηζε ησλ επηπηψζεσλ απηψλ πξέπεη λα εθαξµνζηνχλ νη πεξηβαιινληηθνί φξνη ησλ νξπρείσλ, λα γίλνπλ νινθιεξσµέλεο µειέηεο απνθαηάζηαζεο ησλ εδαθψλ θαη αλάπιαζεο ησλ ηειηθψλ επηθαλεηψλ, µε ζπγθεθξηµέλα πξνγξάµµαηα θαη ρξνλνδηαγξάµµαηα. ηφρνο απηψλ ζα είλαη, ε δεµηνπξγία λέσλ νηθηζµψλ, πάξθσλ, ρψξσλ αλαςπρήο, λέσλ δαζψλ θιπ πνπ ζα απνηειέζνπλ παξάιιεια θαη µνριφ αλάπηπμεο ηεο πεξηνρήο θαηά ηε µεηαιηγληηηθή πεξίνδν, ιαµβάλνληαο ππφςε ηε δηεζλή πξαθηηθή (1/3 δάζε, 1/3 ιίµλεο, 1/3 θαιιηέξγεηεο) θαη λα απμεζεί ν ξπζµφο απνθαηάζηαζεο. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 21
Απνθαηάζηαζε εδαθώλ 2. Τδξνθόξνη νξίδνληεο Οη ηξεηο βαζηθνί πδξνθνξείο ηεο πεξηνρήο, (ιεθάλε Ννηίνπ Πεδίνπ, ΠηνιεµαΎδαο - ΐεγνξίηηδαο, Ώµπληαίνπ), απεηινχληαη µε θαηαζηξνθή εμαηηίαο ηεο εμνξπθηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη ιφγσ ησλ πςειψλ απαηηήζεσλ ησλ ζηαζµψλ, ζε λεξφ ςχμεο. Γηα ηνπο ιφγνπο απηνχο, πξέπεη λα γίλεη άµεζα εµπινπηηζµφο ησλ ππνγείσλ πδξνθνξέσλ, φπσο ππνδεηθλχνπλ ζρεηηθέο µειέηεο. Βπίζεο, πξέπεη λα ηεξεζνχλ νη πεξηβαιινληηθνί φξνη, ηφζν ησλ ηαζµψλ, φζν θαη ησλ Οξπρείσλ, θαζψο θαη λα δηελεξγνχληαη έιεγρνη γηα ηελ ηήξεζε απηψλ απφ ηηο αξµφδηεο ππεξεζίεο ηεο Πνιηηείαο. 3. Αηµνζθαηξηθή Ρύπαλζε Πεγέο ηνπ πξνβιήµαηνο είλαη, ηφζν ε ιεηηνπξγία ησλ ζηαζµψλ ηεο πεξηνρήο, φζν θαη ν ηξφπνο εθµεηάιιεπζεο ησλ ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ (επηθαλεηαθή εμφξπμε). πγθεθξηµέλα, απμεµέλε αηµνζθαηξηθή ξχπαλζε πξνθαιείηαη απφ ην ζχζηεµα µεηαθνξάο αλνηρηψλ ηαηληνδξφµσλ θαη ηελ µεγάιε δηαθίλεζε µαδψλ µε ρξήζε θνξηεγψλ ζηα νξπρεία, θαζψο επίζεο θαη απφ ηηο απμεµέλεο εθπνµπέο ξχπσλ ησλ ζηαζµψλ. Πξνηάζεηο γηα ηελ αληηµεηψπηζε απηψλ ησλ πξνβιεµάησλ µπνξνχλ λα είλαη νη παξαθάησ: ΐειηίσζε ηνπ ηξφπνπ δηαθίλεζεο ιηγλίηε & ηέθξαο (π.ρ. εγθαηάζηαζε θιεηζηψλ ηαηληφδξνµσλ ζηα Οξπρεία θ.ά.). ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 22
Ώπνηειεζµαηηθή ζπληήξεζε ησλ ειεθηξνζηαηηθψλ θίιηξσλ (Δ/Φ) ησλ µνλάδσλ, πξνθεηµέλνπ λα δηαηεξεζεί ν βαζµφο απφδνζεο απηψλ. Ώληηθαηάζηαζε φισλ ησλ παιαηψλ Δ/Φ. Έιεγρνο ηεο ζσζηήο ιεηηνπξγίαο ηνπ δηθηχνπ µέηξεζεο αηµνζθαηξηθήο ξχπαλζεο ηεο ΒΔ θαη εθαξµνγή πξνγλσζηηθψλ µνληέισλ µε ζηφρν ηελ πξφιεςε επεηζνδίσλ ξχπαλζεο. Βλαξµφληζε θαη εθαξµνγή ησλ ζρεηηθψλ Βπξσπατθψλ νδεγηψλ. Σήξεζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ φξσλ ησλ ΜΠΒ ζε νξπρεία θαη ζηαζµνχο. Οξζνινγηθή δηαρείξηζε ηεο ηέθξαο θαη αμηνπνίεζή ηεο, ζε πξψηε θάζε, ζην ζθπξφδεµα θαη ζηελ νδνπνηία (Πξφηαζε ΣΒΒ - ρέδην Βζληθψλ πξνδηαγξαθψλ γηα ηελ αμηνπνίεζε ηεο ηέθξαο ). Κύξηνη Άμνλεο ηεο Πεξηβαιινληηθή Πνιηηηθήο ηεο Γεληθήο /λζεοπαξαγσγήο. Πηζηή θαη νπζηαζηηθή ηήξεζε ηεο Κνηλνηηθήο θαη Βζληθήο λνκνζεζίαο γηα ην πεξηβάιινλ Οινθιεξσκέλε πξνζέγγηζε γηα ζπλνιηθή πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο ζε φιεο ηηο εγθαηαζηάζεηο καο κε έκθαζε ζηηο λέεο πνπ αλαπηχζζνπκε Ώμηνπνίεζε ησλ εγρψξησλ ελεξγεηαθψλ πφξσλ κε ζεβαζκφ ζην πεξηβάιινλ Ώληηκεηψπηζε ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο Κιηκαηηθήο Ώιιαγήο Βθαξκνγή ΐέιηηζησλ ηαζέζηκσλ Σερληθψλ, ηφζν ζηηο λέεο φζν θαη ζηηο πθηζηάκελεο Μνλάδεο ζηαδηαθά, ζην πιαίζην ηεο Οδεγίαο γηα ηελ Οινθιεξσκέλε Πξφιεςε θαη Έιεγρν ηεο Ρχπαλζεο Ώλάπηπμε ηεο επηζηεκνληθήο γλψζεο θαη ηεο ηερλνγλσζίαο, κε ζπκκεηνρή ζε εξεπλεηηθά πξνγξάκκαηα ηεο Βπξσπατθήο Έλσζεο θαη κε ζπλερή αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ θαη ζπλεξγαζία κε άιινπο θνξείο ηνπ ίδηνπ βηνκεραληθνχ θιάδνπ ζε Βπξσπατθφ επίπεδν Ώλάπηπμε ξεαιηζηηθψλ πξνγξακκάησλ ελεκέξσζεο ηνπ πξνζσπηθνχ γηα ηα πεξηβαιινληηθά ζέκαηα ηεο Βπηρείξεζεο θαη παξάιιειε αλάπηπμε εμσηεξηθήο επηθνηλσλίαο, ψζηε ην θνηλφ λα γλσξίζεη ην έξγν πνπ πξαγκαηνπνηείηαη απφ ηε ΒΔ Ώ.Β. ζηνλ ηνκέα ηεο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο πληνληζκφ κε άιιεο παξάιιειεο πνιηηηθέο, φπσο ηελ πνιηηηθή γηα ηελ Τγηεηλή θαη Ώζθάιεηα ζηελ Βξγαζίαο θ.α. Tν πξφγξακκα πεξηβαιινληηθψλ επελδχζεψλ καο απνξξνθά ηα ηειεπηαία ρξφληα ζεκαληηθφηαηα θνλδχιηα, ηεο ηάμεο ησλ 100 εθ. επξψ εηεζίσο. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 23
Αηµνζθαηξηθή Ρύπαλζε Σα Έξγα Βειηίσζεο ηεο Πεξηβαιινληηθήο πκπεξηθνξάο ησλ Μνλάδσλ Παξαγσγήο πεξηιακβάλνπλ : ηνλ ΑΖ Αγίνπ εκεηξίνπ : Ώλαβάζκηζε ησλ πθηζηακέλσλ θαη πξνζζήθε λέσλ Δ/ Φίιηξσλ Σέθξαο ζηηο Μνλάδεο Ε IV Ώληηθαηάζηαζε ςπρνηερληθνχ ζπζηήκαηνο ζηνπο Πχξγνπο Φχμεο ησλ Μνλάδσλ Ε IV Ώλαβάζκηζε Ώηκνζηξνβίισλ ησλ Μνλάδσλ ΕΕΕ & IV(βειηίσζε βαζκνχ απφδνζεο) Ώλαβάζκηζε ζπζηήκαηνο πξνζέξκαλζεο ηξνθνδνηηθνχ λεξνχ ζηηο Μνλάδεο Ε & ΕΕ γηα ηελ επαχμεζε ηεο ηθαλφηεηαο παξνρήο αηκνχ ηειεζέξκαλζεο ζηελ πφιε ηεο Κνδάλεο Ώληηθαηάζηαζε ζπζηήκαηνο απηνκαηηζκψλ ιεηηνπξγίαο ζηηο Μνλάδεο ΕΕΕ & ΕV Βγθαηάζηαζε ζπζηήκαηνο on-line κέηξεζεο ηνπ βαζκνχ απφδνζεο ζε φιεο ηηο Μνλάδεο ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 24
ηνλ ΑΖ Καξδηάο : Ώλαβάζκηζε ζπζηήκαηνο πξνζέξκαλζεο ηξνθνδνηηθνχ λεξνχ ζηηο Μνλάδεο Ε & ΕΕ γηα ηελ παξνρή αηκνχ ηειεζέξκαλζεο ζηελ πφιε ηεο ΠηνιεκαΎδαο Ώληηθαηάζηαζε ςπρνηερληθνχ ζπζηήκαηνο ζηνπο Πχξγνπο Φχμεο ησλ Μνλάδσλ Ε & ΕΕ Βγθαηάζηαζε ζπζηήκαηνο on-line κέηξεζεο ηνπ βαζκνχ απφδνζεο ζε φιεο ηηο Μνλάδεο ηνλ ΑΖ Μεγαιόπνιεο : Βγθαηάζηαζε πζηήκαηνο Ώπνζείσζεο ζηε Μνλάδα ΕΕΕ Ώληηθαηάζηαζε ςπρνηερληθνχ ζπζηήκαηνο ζηνπο Πχξγνπο Φχμεο ηεο Μνλάδαο ΕΕΕ Ζ ΔΞΔΛΗΞΖ ΣΟΤ ΛΗΓΝΗΣΖ Ο ιηγλίηεο ζα πξέπεη θαη ζην µέιινλ λα δηαηεξήζεη ηνλ θπξίαξρν ξφιν ηνπ, ζηελ ειεθηξνπαξαγσγή ηεο ρψξαο. Δ απμαλφµελε δηείζδπζε ηνπ θπζηθνχ αεξίνπ ζηελ ειεθηξνπαξαγσγή ηεο ρψξαο δελ πξέπεη λα δεµηνπξγήζεη µηα λέα ελεξγεηαθή εμάξηεζε θαζηζηψληαο επηζθαιή ηνλ ελεξγεηαθφ εθνδηαζµφ ηεο ρψξαο. Δ εληαηηθή εθµεηάιιεπζε ηνπ ιηγλίηε νδεγεί ζηελ πξφσξε έιεπζε ηεο µεηαιηγληηηθήο πεξηφδνπ ζηελ πεξηνρή ηεο πηηθήο Μαθεδνλίαο, µε ζνβαξέο θνηλσληθέο ζπλέπεηεο. Οη µειέηεο εθµεηάιιεπζεο ησλ ιηγληηηθψλ θνηηαζµάησλ ηεο πεξηνρήο ζα πξέπεη λα δηαζθαιίζνπλ ηελ ειεγρφµελε-ζηαδηαθή µεηάβαζε ζηελ µεηαιηγληηηθή πεξίνδν πξνθεηµέλνπ λα απνθεπρζνχλ ζνβαξφηαηεο θνηλσληθέο ζπλέπεηεο. Δ πηηθή Μαθεδνλία δελ ζα πξέπεη λα µείλεη έμσ απφ ηελ µειινληηθή επέθηαζε ησλ αγσγψλ Φ.Ώ. έηζη ψζηε απηφ λα απνηειέζεη ηνλ δεχηεξν ζεµαληηθφ πφιν αλάπηπμεο ζηελ πεξηνρή, σο πφινο παξάιιεινο θαη ζπµπιεξσµαηηθφο ηνπ ιηγλίηε. Δ πξνζηαζία θαη ε απνθαηάζηαζε ηνπ πεξηβάιινληνο πξέπεη λα αληηκεησπίδεηαη µε ζνβαξφηεηα θαη επζχλε απφ ηελ Πνιηηεία θαη απφ ηε ΒΔ Ώ.Β.. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 25
ΓΗΑΚΡΗΔΗ Δ ΒΔ Ώ.Β. βξαβεχεηαη κε ην βξαβείν Πεξηβαιινληηθήο Βπαηζζεζίαο ΟΕΚΟΠΟΛΕ γηα ηηο πεξηβαιινληηθέο επελδχζεηο ηεο ζηνπο ηαζκνχο Διεθηξνπαξαγσγήο. Ο ΏΔ Ώγίνπ εκεηξίνπ θαη ν ΏΔ Υαλίσλ γίλνληαη νη πξψηνη ηαζκνί Διεθηξνπαξαγσγήο ζηε ρψξα καο ζηνπο νπνίνπο ην TÜV NORD Γεξκαλίαο απνλέκεη Πηζηνπνηεηηθφ Πεξηβαιινληηθήο ηαρείξηζεο θαηά ISO 14001/2004. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 26
ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΔ ΣΔΥΝΗΚΟΤ ΑΦΑΛΔΗΑ ΣΟ ΛΚΓΜ ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 27
ΔΗΑΓΧΓΖ Βίλαη πιένλ δεδνκέλε ζηε ρψξα καο ε δεκηνπξγία ελφο ζχγρξνλνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ γηα ηελ πξφιεςε ηνπ επαγγεικαηηθνχ θηλδχλνπ πάλσ ζην νπνίν ζα πξέπεη λα ζηεξίδνληαη νη πξνζπάζεηεο γηα ηελ βειηίσζε ησλ ζπλζεθψλ εξγαζίαο. ηε λνκνζεζία πεξηγξάθνληαη νη επζχλεο θαη αξκνδηφηεηεο ηεο πνιηηείαο, ησλ εξγνδνηψλ, ησλ εξγαδνκέλσλ, ησλ δηαθφξσλ θνξέσλ θαη νξγάλσλ ζηα ζέκαηα αζθαιείαο θαη πγείαο. Σν πιαίζην απηφ απνηειεί κηα απφ ηηο βαζηθφηεξεο ζπληζηψζεο φρη κφλν ηεο εξγαηηθήο αιιά θαη ηεο βηνκεραληθήο πνιηηηθήο. Όζν ζεκαληηθή, όκσο θη αλ είλαη ε λνκνζεζία από κνλή ηεο δελ αξθεί γηα ηε βειηίσζε ησλ ζπλζεθώλ εξγαζίαο. Ώπαηηείηαη ε γλψζε απηήο, ε ζσζηή εξκελεία θαη ε βνχιεζε γηα ηελ εθαξκνγή ηεο. Έλαο βαζηθφο ζπληειεζηήο κε πνιιαπιέο αξκνδηφηεηεο θαη επζχλεο φπσο θαη αξρήλ πξνζδηνξίζηεθαλ απφ ην Ν.1568/85 γηα ηα ζέκαηα απηά είλαη ν Σερληθόο Αζθαιείαο (Σ.Α). ην ΛΚΑΜ ππάξρεη ν ΣΟΜΔΑ ΑΦΑΛΔΗΑ ΔΡΓΑΗΑ & ΔΚΠΑΗΓΔΤΔΗ πνπ απαζρνιεί 175 ΣΔΥΝΗΚΟΤ ΑΦΑΛΔΗΑ. Οη βαζηθέο αξκνδηόηεηεο ηνπ Σ.Α γεληθφηεξα, θαη νη εηδηθφηεξεο γηα ηε ΑΒΔ, φπσο απηέο απνξξένπλ απφ φιν ην ζρεηηθφ λνκνζεηηθφ πιαίζην (Π.Α 17/96, Π.Α 305/96, Π.Α 16/96 θιπ). πλνπηηθά νη αξκνδηόηεηεο ηνπ Σ.Α από ην Νόκν 1568/85 θσδηθνπνηνύληαη σο εμήο: Ο Σερληθόο Αζθαιείαο παξέρεη ζηνλ εξγνδόηε ππνδείμεηο θαη ζπκβνπιέο γξαπηά ή πξνθνξηθά ζε ζέκαηα ζρεηηθά κε ηελ πγηεηλή θαη αζθάιεηα ηεο εξγαζίαο θαη ηελ πξφιεςε ησλ εξγαηηθψλ αηπρεκάησλ. Σηο ππνδείμεηο ν Σερληθφο Ώζθαιείαο θαηαρσξεί ζε εηδηθφ βηβιίν ηεο επηρείξεζεο, ην νπνίν ζειηδνκεηξείηαη θαη ζεσξείηαη απφ ηελ Βπηζεψξεζε Βξγαζίαο. Ο εξγνδφηεο έρεη ππνρξέσζε λα ιακβάλεη γλψζε ελππνγξάθσο ησλ ππνδείμεσλ πνπ θαηαρσξνχληαη ζ απηφ ην βηβιίν. Ο εξγνδφηεο έρεη ππνρξέσζε λα ζέηεη ζηε δηάζεζε ηνπ Σ.Ώ. ην αλαγθαίν βνεζεηηθφ πξνζσπηθφ, ρψξνπο, εγθαηαζηάζεηο, ζπζθεπέο θαη φια ηα απαξαίηεηα κέζα γηα ηελ άζθεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ. Παξάιιεια πξέπεη λα δηεπθνιχλεη ηνλ Σ.Ώ γηα ηελ παξαθνινχζεζε καζεκάησλ θαη επηκφξθσζεο. Ο ρξόλνο απαζρόιεζήο ηνπ σο Σ.Α. εμαξηάηαη απφ ην είδνο ησλ εξγαζηψλ θαη ηνλ αξηζκφ ησλ εξγαδνκέλσλ ζχκθσλα κε ηηο πξνβιέςεηο ηνπ ΠΑ/294/88. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 28
Δηδηθόηεξα ν Σερληθόο Αζθάιεηαο: α) πκβνπιεύεη ζε ζέκαηα ζρεδηαζκνχ πξνγξακκαηηζκνχ, θαηαζθεπήο θαη ζπληήξεζεο ησλ εγθαηαζηάζεσλ, εηζαγσγήο λέσλ παξαγσγηθψλ δηαδηθαζηψλ, πξνκήζεηαο κέζσλ θαη εμνπιηζκνχ, επηινγήο θαη ειέγρνπ ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο, ησλ αηνκηθψλ κέζσλ πξνζηαζίαο, δηακφξθσζεο θαη δηεπζέηεζεο ησλ ζέζεσλ θαη ηνπ πεξηβάιινληνο εξγαζίαο θαη γεληθά νξγάλσζεο ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο. β) Διέγρεη ηελ αζθάιεηα ησλ εγθαηαζηάζεσλ θαη ησλ ηερληθψλ κέζσλ πξηλ απφ ηε ιεηηνπξγία ηνπο, ηηο παξαγσγηθέο δηαδηθαζίεο θαη κεζφδνπο εξγαζίαο πξηλ απφ ηελ εθαξκνγή ηνπο. γ) Δπηβιέπεη ηελ εθαξκνγή ησλ κέηξσλ πγηεηλήο θαη αζθάιεηαο ηεο εξγαζίαο θαη πξφιεςεο ησλ αηπρεκάησλ ελεκεξψλνληαο ζρεηηθά ηνπο αξκφδηνπο πξντζηακέλνπο ησλ ηκεκάησλ ή ηε Αηεχζπλζε ηεο επηρείξεζεο. ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΔ ΣΔΥΝΗΚΟΤ ΑΦΑΛΔΗΑ ηα πιαίζηα ηνπ Ν.1568/85 θαη κε βάζε ηηο ηδηαηηεξόηεηεο ηεο ΓΔΖ σο βαζηθνί ηνκείο δξάζεο ηνπ Σ.Ώ. κπνξνχλ νη εμήο: 1. Δθπαίδεπζε Δλεκέξσζε πξνζσπηθνύ (Ν.1568/85) Καηαξηίδεη ζε ζπλεξγαζία κε ηε Αηεχζπλζε πξφγξακκα επηκφξθσζεο πξνζσπηθνχ γηα ηελ πγηεηλή θαη αζθάιεηα ηεο εξγαζίαο ζε γεληθά θαη εηδηθά ηερληθά ζέκαηα. Φξνληίδεη γηα ηελ ελεκέξσζε ηνπ πξνζσπηθνχ ζε φ, ηη αθνξά ζέκαηα πγηεηλήο θαη αζθάιεηαο ρξεζηκνπνηψληαο δηάθνξα κέζα (αθίζζεο, έληππα θιπ). 2. Δπίβιεςε θαη έιεγρνο ζπλζεθώλ εξγαζίαο (Ν.1568/85) Βπηζεσξεί ζε ηαθηά ή θαη έθηαθηα ρξνληθά δηαζηήκαηα ηηο δηάθνξεο ζέζεηο εξγαζίαο. Καηαγξάθεη ζε εηδηθά θχιια επηζεσξήζεσλ ηηο ειιείςεηο ή παξαιείςεηο ζε ζρέζε κε ηελ αζθάιεηα εξγαζίαο, ηα Ώηνκηθά Μέζα Πξνζηαζίαο ηε δηεπζέηεζε ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο, ην πεξηβάιινλ εξγαζίαο, ηελ νξγάλσζε ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο, ηελ αληηκεηψπηζε έθηαθησλ πεξηζηαηηθψλ, ηελ ηήξεζε ησλ νδεγηψλ αζθαιείαο θαη θάλεη ππνδείμεηο. Οη πξαγκαηνπνηνχκελεο επηζεσξήζεηο πξέπεη λα γίλνληαη κε πλεχκα αληηθεηκεληθφηεηαο θαη ξεαιηζκνχ. ΏΦΏΛΒΕΏ ΒΡΓΏΕΏ ΣΟ ΛΕΓΝΕΣΕΚΟ ΚΒΝΣΡΟ ΑΤΣΕΚΔ ΜΏΚΒΑΟΝΕΏ 29