ΜΑΘΗΜΑ 5 ο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Το άυλο των τουρ. υπηρεσιών Δε µπορούν να δειγµατιστούν ή να εξεταστούν πριν από την αγορά τους Η ετερογένεια των τουρ. υπηρεσιών Δεν µπορεί να εξασφαλιστεί η οµοιογένεια τους, άρα και η τυποποίηση τους Η ιδέα του τουρ. πακέτου έχει βοηθήσει στην τυποποίηση, µε το συνδυασµό κάποιων συστατικών (π.χ. µεταφορά, διαµονή, θέλγητρα προορισµού) Εποχικότητα των τουρ. υπηρεσιών Μπορεί να αντιµετωπιστεί µε ενέργειες προώθησης διαφορετικών µορφών / ειδών τουρισµού και µε καθιέρωση κοινωνικών & οικονοµικών κινήτρων για µετακίνηση εκτός θερινής περιόδου 1
ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Το φθαρτό των τουρ. υπηρεσιών Δεν µπορούν να αποθηκευτούν Βασικός παράγοντας τιµολόγησης των ξενοδοχειακών & αεροπορικών υπηρεσιών Εκπτώσεις σε περιόδους µειωµένης ζήτησης Το αδιαχώριστο των τουρ. υπηρεσιών Προσωποποιηµένες υπηρεσίες Σηµασία του σέρβις και της ποιότητας Η αλληλεξάρτηση των τουρ. υπηρεσιών Αγορά περισσότερων από µίας υπηρεσιών, που µπορεί να είναι τυποποιηµένες ή κατά παραγγελία. Η συνολική ικανοποίηση εξαρτάται από την ικανοποίηση από τις επιµέρους υπηρεσίες ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Το υψηλό σταθερό κόστος παραγωγή τους Πρέπει να αντιµετωπιστούν ανεξάρτητα από την χαµηλή ή υψηλή πληρότητα Κυρίως σε ξενοδοχειακές & αεροπορικές επιχ/σεις Το µεταβλητό κόστος είναι σχεδόν µηδενικό Κυριότερα σταθερά κόστη µιας ξενοδ. επιχ/σης Συντήρηση κτηρικών εγκαταστάσεων Αµοιβές µόνιµου προσωπικού & στελεχών Εξοπλισµός & επιδιορθώσεις Ενοίκια & τέλη Ασφάλεια, κλιµατισµός, φωτισµός, νερό, τηλέφωνο 2
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ «Οι άνθρωποι που ταξιδεύουν ή επιθυµούν να ταξιδέψουν, για να χρησιµοποιήσουν τις τουριστικές εγκαταστάσεις ή υπηρεσίες του τόπου που βρίσκεται µακριά από τα µέρη που δουλεύουν ή κατοικούν» (Mathieson & Wall, 1982) Βασικά Στοιχεία Τουριστικής Ζήτησης Ενεργός ή Πραγµατική Ζήτηση: άνθρωποι που µετέχουν στον τουρισµό (στατιστικά για αναχωρήσεις και αφίξεις) Συγκαλυµµένη (ή Δυνητική)Ζήτηση: πληθυσµός που δεν µπορεί να ταξιδέψει λόγω κάποιων καταστάσεων (οικονοµικών, προσωπικών κ.α.) Μπορεί να µετατραπεί σε ενεργό ζήτηση Μη ζήτηση: πληθυσµός που δεν επιθυµεί ή δεν µπορεί να ταξιδέψει Καθοριστικοί Παράγοντες Τουρ. Ζήτησης Οικονοµικοί Προσδιοριστικοί Παράγοντες: Διαθέσιµο εισόδηµα, ιδιωτική κατανάλωση, κόστος ζωής σε σχέση µε τους προορισµούς, κόστος µεταφοράς, τιµές σε ανταγωνιστικούς προορισµούς, διαφορές συναλλάγµατος κ.α. Κοινωνικο-ψυχολογικοί παράγοντες: κίνητρα, ταξιδιωτικές προτιµήσεις, εικόνα & αντίληψη προορισµών, ποσότητα ελεύθερου & ταξιδιωτικού χρόνου, προηγού- µενη εµπειρία, φυσική κατάσταση, επιδιωκόµενα οφέλη Εξωγενείς Παράγοντες (επιχειρηµατικό περιβάλλον): Οικονοµική ανάπτυξη & σταθερότητα προορισµού, πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον, προσβασιµότητα, τεχνολογική πρόοδος, ύφεση, φυσικές καταστροφές, πόλεµος, περιορισµοί, κανόνες & εµπόδια, κοινωνικά και πολιτιστικά θέλγητρα, ειδικοί παράγοντες (πχ. Mega-events) κ.α. 3
Κίνητρα των Τουριστών (Ryan, 1991) Επιθυµία διαφυγής από ενα περιβάλλον καθηµερινότητας Επιδίωξη χαλάρωσης και ανάκτηση δυνάµεων Ευκαιρία για διασκέδαση / παιχνίδι Ενδυνάµωση οικογενειακών δεσµών Το γόητρο (πώς συνδέεται µε τις διακοπές?) Η κοινωνική αλληλεπίδραση Οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες Η πραγµατοποίηση επιθυµιών Οι αγορές ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Έννοια: Τεµαχισµός αγοράς σε οµοιογενή τµήµατα Σκοπός: µελέτη αγοραστικής συµπεριφοράς Αποτέλεσµα: Διευκολύνει την ανάλυση της τουρ. αγοράς Επιτυγχάνεται καλός συνδυασµός προϊόντων και αναγκών Κριτήρια Τµηµατοποίησης: Κοινωνικο-οικονοµικά Γεωγραφικά Τουριστικής Συµπεριφοράς 4
Οφέλη για την Τουριστική Επιχ/ση Καλύτερη κατανόηση & χρήση δηµογραφικών πληροφοριών Σχεδιασµός προϊόντος ώστε να ανταποκρίνεται & να ικανοποιεί ζήτηση συγκεκριµένης αγοράς Προώθηση προϊόντος στις αγορές µε µεγαλύτερες πιθανότητες µεγιστοπ/σης κερδών Χάραξη κατάλληλης διαφηµιστικής στρατηγικής Αντιλαµβάνεται τις τάσεις για αλλαγές έγκαιρα και προσαρµόζει κατάλληλα το προϊόν Τυπολογία Τουριστών Οργανωµένοι Μαζικοί Τουρίστες: κάνουν οργανωµένες διακοπές & έχουν περιορισµένη επικοινωνία µε την τοπική κοινωνία του προορισµού. Ατοµικοί Μαζικοί Τουρίστες: χρησιµοποιούν παρόµοιες εγκαταστάσεις µε τους οργανωµένους, αλλά επιθυµούν να επισκεφτούν και άλλα αξιοθέατα του προορισµού. Αναζητητές: κανονίζουν το ταξίδι τους ανεξάρτητη και επιθυµούν να βιώσουν τον κοινωνικό & πολιτιστικό τρόπο ζωής του προορισµού. Ανεξάρτητοι: δεν επιδιώκουν καµία επικοινωνία µε άλλους τουρίστες & επιθυµούν να ζήσουν µε την τοπική κοινωνία. 5
ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΩΝ Περιβαλλοντικά Χαρακτηριστικά: φυσικές και κλιµατολογικές συνθήκες Οικονοµική διάρθρωση: οικονοµικές δραστ/τες, κόστος ζωής, κατά κεφαλήν ΑΕΠ Πολιτική οργάνωση: πολιτική διάρθρωση, πολιτικό περιβάλλον, δηµόσιες υπηρεσίες, Κοινωνική διάρθρωση: δηµογραφικά στοιχεία, τοπική κουλτούρα, ήθη & έθιµα, συνήθειες Τουριστική Ανάπτυξη: επίπεδο & ρυθµός τουρ. ανάπτυξης, διάρθρωση τουρ/κής βιοµηχανίας, επενδύσεις στο τουρισµό, τουρ/κή κατάρτιση Παράγοντες που µας παρακινούν να επισκεφτούµε ένα τουρ. προορισµό Τα θέλγητρα του τουρ. προορισµού Φυσικά (κλιµατολογικές συνθήκες, τοπία, παραλίες) Κατασκευασµένα (µνηµεία, πάρκα, χιον/κά κέντρα) Πολιτιστικά (τέχνη, θέατρο, εκδηλώσεις, µουσεία) Κοινωνικά (τρόπος ζωής, ήθη, έθιµα, παράδοση) Οι εγκαταστάσεις και υπηρεσίες Καταλύµατα & εστιατόρια κάθε κατηγορίας & τύπου Μεταφορικά µέσα & οδικό δίκτυο Δυνατότητες για ψυχαγωγία, άθληση, ψώνια κλπ 6
Παράγοντες που µας παρακινούν να επισκεφτούµε ένα τουρ. προορισµό Η ευκολία προσέγγισης του προορισµού Συχνές συγκοινωνιακές συνδέσεις µε άλλες χώρες Καλό οδικό δίκτυο, σταθµούς εισόδου/ εξόδου Σύγχρονα & άνετα µεταφορικά µέσα Προσιτές τιµές στους τουρίστες Η νοερή εικόνα του προορισµού Δε βασίζονται απαραίτητα σε πείρα ή πραγµατικά γεγονότα Επηρεάζουν αποφασιστικά την αγορ. συµπεριφορά Κόστος επίσκεψης & διαµονής στον προορισµό Έξοδα ταξιδιού, διαµονής, σίτισης, τράνσφερ, κλπ Τιµή διάθεσης ανάλογη µε την ποιότητα 7