Δημογραφία. Ενότητα 3.1: Πηγές Δεδομένων Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) Βύρων Κοτζαμάνης & Μιχάλης Αγοραστάκης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Δημογραφία Ενότητα 3.1: Πηγές Δεδομένων Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) Βύρων Κοτζαμάνης & Μιχάλης Αγοραστάκης Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

Πηγές Δεδομένων ΕΛΣΤΑΤ (1) Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) είναι μία ανεξάρτητη αρχή, υπαγόμενη στον έλεγχο της Βουλής των Ελλήνων, διαρθρωμένη ως εξής: Κεντρική Υπηρεσία με δύο (2) Γενικές Διευθύνσεις και δεκατέσσερις (14) Διευθύνσεις. Η ΕΛΣΤΑΤ είναι ο επίσημος φορέας στατιστικής πληροφόρησης της χώρας μας. Βασικός σκοπός και έργο της είναι: η συγκέντρωση στατιστικών στοιχείων, τα οποία προκύπτουν είτε από ειδικές στατιστικές έρευνες ή απογραφές, είτε από διάφορες διοικητικές πηγές, η επεξεργασία των στοιχείων και η διάχυση της στατιστικής πληροφορίας προς τους κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς και προς τους πολίτες. Πηγή: www.statistics.gr 4

Πηγές Δεδομένων ΕΛΣΤΑΤ (2) Οι στατιστικές που καταρτίζει η ΕΛΣΤΑΤ μηνιαίες, τριμηνιαίες, ετήσιες, ανά 5ετία και ανά 10ετία καλύπτουν όλους σχεδόν τους τομείς δραστηριότητας. Πληθυσμιακά στοιχεία (πληθυσμός κατά διάφορες διακρίσεις, φυσική κίνηση πληθυσμού: γάμοι γεννήσεις θάνατοι), στοιχεία απασχόλησης και ανεργίας, στοιχεία που αφορούν στην υγεία και στην κοινωνική ασφάλιση, την παιδεία, τη δικαιοσύνη, την παραγωγική διαδικασία, τα δημόσια οικονομικά, τις τιμές, το εθνικό εισόδημα και τις πολιτιστικές δραστηριότητες, συνιστούν το βασικό υλικό από το οποίο προκύπτουν οι στατιστικοί πίνακες και οι διάφοροι δείκτες, που καταρτίζει η ΕΛΣΤΑΤ, σε βραχυχρόνια και μακροχρόνια βάση. Πηγή: www.statistics.gr 5

Πηγές Δεδομένων ΕΛΣΤΑΤ (3) Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, www.statistics.gr, τελευταία πρόσβαση 09/07/2015 6

Πηγές Δεδομένων ΕΛΣΤΑΤ (4) Κατηγορίες στατιστικών θεμάτων Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, www.statistics.gr, τελευταία πρόσβαση 09/07/2015 7

Πηγές Δεδομένων ΕΛΣΤΑΤ (5) Κατηγορίες στατιστικών θεμάτων / Πληθυσμός Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, www.statistics.gr, τελευταία πρόσβαση 09/07/2015 8

Απογραφή Κριρίων Κατηγορίες στατιστικών θεμάτων / Πληθυσμός / Απογραφή κτιρίων Πριν προχωρήσουμε στην επιλογή των δεδομένων Ανατρέχουμε στα «δεδομένα για τα δεδομένα» - Μετά-δεδομένα (metadata) 9

Δελτίο Απογραφής Κτιρίων 10

Απογραφές Πληθυσμού - Ορισμοί Κατηγορίες στατιστικών θεμάτων / Πληθυσμός / Μόνιμος-Νόμιμος-Πραγματικός Απογραφές Πραγματικός πληθυσμός: μιας περιφέρειας (δήμου, κοινότητας, δημοτικού / κοινοτικού διαμερίσματος ή οικισμού): το σύνολο των, για οποιαδήποτε αιτία, παρόντων σε αυτή πρόσωπων κατά την ημέρα της απογραφής, είτε αυτά διαμένουν μονίμως στην περιφέρεια αυτή είτε βρέθηκαν να διαμένουν προσωρινώς ή τυχαίως. Μόνιμος πληθυσμός: μιας περιφέρειας (δήμου/ κοινότητας, δημοτικού/ κοινοτικού διαμερίσματος ή οικισμού): το σύνολο των ατόμων που έχουν τη συνήθη διαμονή τους σε κάθε περιφέρεια, νομό, δήμο/ κοινότητα, δημοτικό/ κοινοτικό διαμέρισμα και αυτοτελή οικισμό. Νόμιμος πληθυσμός (δημότες): ο νόμιμος πληθυσμός αποτελείται από τον αριθμό των δημοτών, δηλαδή από το σύνολο των ατόμων κάθε ηλικίας και φύλου, που είναι καταχωρημένα στα αντίστοιχα δημοτολόγια και εφόσον κατά την ημέρα της απογραφής βρίσκονταν στη Χώρα και απογράφηκαν ως παρόντες ή απουσίαζαν προσωρινά στο εξωτερικό. 11

Απογραφές Πληθυσμού - Ορισμοί Κατηγορίες στατιστικών θεμάτων / Πληθυσμός / Μόνιμος-Νόμιμος-Πραγματικός Απογραφές 12

Απογραφές Πληθυσμού Κατηγορίες στατιστικών θεμάτων / Πληθυσμός / Μόνιμος-Νόμιμος-Πραγματικός 15

Απογραφές Πληθυσμού (2) Κατηγορίες στατιστικών θεμάτων / Πληθυσμός / Μόνιμος-Νόμιμος-Πραγματικός Δεδομένα από την απογραφή του 2001, με τη μορφή πινακοποίησεων είναι διαθέσιμα εδώ. Ωστόσο, τα αντίστοιχα δεδομένα είναι διαθέσιμα σε άλλο σημείο στον ιστότοπο της ΕΛΣΤΑΤ. 16

Απογραφή Πληθυσμού 2011 Απογραφή 2011 17

Απογραφή Πληθυσμού 2011 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, www.statistics.gr, τελευταία πρόσβαση 09/07/2015 18

Δελτίο Απογραφής Ατομικό 2011 19

Δελτίο Απογραφής Κατοικίας/Νοικοκυριού 2011 20

Η συγκρισιμότητα των δεδομένων των διαδοχικών απογραφών Η συγκρισιμότητα των δεδομένων των διαδοχικών απογραφών είναι συνάρτηση πολλαπλών παραμέτρων. Προϋποθέτει βασικά τη χρήση των ίδιων εννοιών (ορισμών) στις διαδοχικές απογραφές, την με τον ίδιο τρόπο κάλυψη του απογραφόμενου πληθυσμού στις χωρικές ενότητες που διαιρείται η χώρα για τις ανάγκες των απογραφών και την σταθερότητα των ορίων των διοικητικών ενοτήτων για τις οποίες επεξεργάζονται και διαχέονται από τη ΕΛΣΤΑΤ τα συλλεχθέντα δεδομένα. Οι προϋποθέσεις αυτές δεν απαντώνται σε όλες τις μεταπολεμικές απογραφές, εξού και η ιδιαίτερη προσοχή που πρέπει να δίδεται από όσους επιχειρούν την εξαγωγή συμπερασμάτων χρησιμοποιώντας διαχρονικά δεδομένα απογραφών. Ειδικότερα, όσον αφορά το μέγεθος και τα βασικά δομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού (κατανομή του ανά φύλο και ηλικία) δεν είναι δυνατόν να συγκριθούν στοιχεία που αναφέρονται στον πραγματικό πληθυσμό με αυτά που αναφέρονται στον μόνιμο πληθυσμό, ενώ οι μόνες διοικητικές ενότητες που δεν άλλαξαν μεταπολεμικά όρια είναι οι νομοί της χώρας μας, με μοναδική εξαίρεση τη διάσπαση του νομού Κοζάνης σε 2 νομούς, μετά το 1961 (Κοζάνης και Γρεβενών, με πλήρη αντιστοιχία στις δυο ομώνυμες επαρχίες). 21

Φυσική Κίνηση Πληθυσμού Κατηγορίες στατιστικών θεμάτων / Πληθυσμός / Φυσική Κίνηση 22

Φυσική Κίνηση - Ορισμοί Γέννηση, είναι η γέννηση ενός παιδιού που αναπνέει ή παρουσιάζει οποιαδήποτε άλλα οποιαδήποτε άλλα αποδεικτικά στοιχεία ζωής, ανεξάρτητα από την ηλικία κύησης. Θάνατος, είναι μόνιμη εξαφάνιση κάθε ένδειξης ζωτικών λειτουργιών, οποιαδήποτε χρονική στιγμή μετά τη γέννηση Θνησιγονία, είναι ο εμβρυϊκός θάνατος, ανεξαρτήτως της διάρκειας της εγκυμοσύνης. Θάνατος νεογνού, είναι ο θάνατος που επέρχεται μεταξύ των γεννήσεων ζώντων κατά τις πρώτες 28 ημέρες. Βασική αιτία θανάτου, είναι η νόσος ή ο τραυματισμός που προκάλεσε την ακολουθία των νοσηρών γεγονότων που οδήγησαν άμεσα στο θάνατο, ή οι περιστάσεις του ατυχήματος ή της βίαιας πράξης που προκάλεσαν θανατηφόρο τραυματισμό 23

Δελτίο Γέννησης 24

Δελτίο Γάμου 25

Πηγές Δεδομένων ΕΛΣΤΑΤ (5) 26

Ιατρικό Πιστοποιητικό Θανάτου 27

Δελτίο τέλεσης θρησκευτικού Γάμου Πηγή: ΕΔΚΑ www.ldsa.gr, τελευταία πρόσβαση 09/07/2015 28

Δελτίο τέλεσης πολιτικού Γάμου Πηγή: ΕΔΚΑ www.ldsa.gr, τελευταία πρόσβαση 09/07/2015 29

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Η Ελληνική Στατιστική Αρχή προσφέρει στο χρήστη του Διαδικτύου όλα τα δημοσιεύματά της δωρεάν για να τα ανοίξει ή αποθηκεύσει, προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα πρόσβασης στη στατιστική πληροφορία ως δημόσιο αγαθό. Τα δημοσιεύματα περιλαμβάνουν στοιχεία που απεικονίζουν τις οικονομικές, κοινωνικές και λοιπές δραστηριότητες, που αναπτύσσονται στον ελληνικό χώρο. 30

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη - Εκδόσεις 31

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Τέλος Ενότητας