Διαχείριση Απορριμμάτων Βιβλιογραφικές πηγές Περιβαλλοντική Τεχνολογία, 2008, Α. Ανδρεαδάκης κ.α., Κεφάλαιο 7, Εκδόσεις Συμμετρία (κατά κύριο λόγο) Introduction to Environmental Engineering and Science, 1997, G. Masters, Prentice Hall, Chapter 9
Διαχείριση Απορριμμάτων Κλασική θεώρηση Εκτίμηση ποσότητας/ποιότητας Προσωρινή αποθήκευση (κάδοι) Συλλογή (απορριμματοφόρα) Μεγάλο ποσοστό του συνολικού κόστους (~75%) Μεταφορά στη θέση προ-επεξεργασίας (συμπύκνωση, διαλογή) ή διάθεσης Τελική επεξεργασία ή διάθεση
Διαχείριση Απορριμμάτων Σύγχρονη θεώρηση Παρεμβάσεις στο είδος / ποσότητα παραγομένων απορριμμάτων (κίνητρα, νομοθεσία) Εξέταση εναλλακτικών μεθόδων διάθεσης για διαφορετικά είδη απορριμμάτων Αξιοποίηση των απορριμμάτων (πρώτες ύλες, ενέργεια) Ευθύνη για τους πολίτες (διαλογή στην πηγή) και τη βιομηχανία (συσκευασίες, οχήματα, ηλεκτρικές συσκευές)
τα καλά νέα (κυττώντας προς το μέλλον) Τα προβλήματα της διαχείρισης των απορριμμάτων (σε συνδυασμό με αυτά της προστασίας του περιβάλλοντος) έχουν αρχίσει να αλλάζουν: τις συνήθειες του πολίτη τις πρακτικές των βιομηχανιών πράσινη χημεία, αλλαγή στο σχεδιασμό (2000/53/ΕΚ για τα οχήματα στο τέλος κύκλου ζωής τους), ανάλυση κύκλου ζωής,...
κατηγορίες στερεών αποβλήτων Οικιακά Εμπορικά Βιομηχανικά Απόβλητα από αστικές δραστηριότητες Απόβλητα από κατασκευαστικές δραστηριότητες Εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις, Απόφαση 36259/1757/Ε103, ΦΕΚ 1312Β, 24 Αυγούστου 2010 Απόβλητα από εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού και λυμάτων
τα ελληνικά σκουπίδια (χονδρικά) Υπολείμματα τροφών: 50% Χαρτί: 20% Πλαστικό: 10% Γυαλί: 5% Μέταλλα: 5% Υφάσματα: 5% Άλλα: 5% Ποσότητα: ~1 kg ανά κάτοικο ανά ημέρα
Ανάκτηση υλικών Διαλογή στην πηγή: εναλλακτικές λύσεις πόρτα-πόρτα, κάδοι, κέντρα συλλογής Μηχανική διαλογή πετυχαίνει διαχωρισμό χρήσιμων υλικών παραγωγή πρώτης ύλης εδαφοβελτιωτικού παραγωγή καύσιμης ύλης (refuse-derived fuel, RDF) & βελτίωση συνθηκών αποτέφρωσης μείωση όγκου
Διαλογή: μηχανολογικός εξοπλισμός σφυρόμυλος απομάκρυνση ογκωδών αντικειμένων διαχωριστής με αέρα μαγνητικός διαχωριστής Masters, 1997, Introduction to Environmental Engineering & Science, Σχήμα 9.28
Μέθοδοι διάθεσης Ανακύκλωση (χαρτί, γυαλί, μέταλλα) Αξιοποίηση οργανικού κλάσματος (κομπόστα) αερόβια αποδόμηση Καύση (με ή χωρίς ανάκτηση ενέργειας) με μικρή προεπεξεργασία (συστήματα μαζικής καύσης) με επεξεργασία για την παραγωγή καύσιμης ύλης (RDF) με μεγαλύτερη θερμογόνο δύναμη και καλύτερες ιδιότητες τέφρας Υγειονομική ταφή
Ανακύκλωση: συλλογή πρώτης Χαρτί ύλης για νέα προϊόντα (1) Χρήσεις: χαρτοκιβώτια, εφημερίδες, χαρτομάντηλα, χαρτικά Πλαστικά: Πιο συχνά είδη: τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο (PET ή PETΕ), πχ μπουκάλια νερού, πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας (HDPΕ), πχ συσκευασίες ορυκτελαίων Χρήσεις: PET ίνες για πανωφόρια ( φλισάκια ), χαλιά, σανίδες σερφ,... HDPΕ καινούριες συσκευασίες
Ανακύκλωση: συλλογή πρώτης ύλης για νέα προϊόντα (2) Γυαλί 100% ανακυκλώσιμο Λυώνει σε μικρότερη θερμοκρασία από τις πρώτες ύλες (άμμος, ανθρακικό νάτριο, ασβεστόλιθος) Χρήσεις (μετά από αφαίρεση μεταλλικών μερών και τεμαχισμό): Καινούριες φιάλες Αδρανές ασφάλτου και σκυροδέματος, υαλοβάμβακας, γυαλόχαρτο
Ανακύκλωση: συλλογή πρώτης Αλουμίνιο ύλης για νέα προϊόντα (3) Από οικονομική άποψη ίσως το πιο σημαντικό: η παραγωγή αλουμινίου από ανακυκλωμένο υλικό απαιτεί 2-3% της ενέργειας που απαιτεί η παραγωγή αλουμινίου από βωξίτη (99% εξοικονόμηση ηλεκτρισμού, 93% εξοικονόμηση πετρελαίου)
Καύση Η θερμογόνος δύναμη των απορριμμάτων (κυρίως χαρτόνι, πλαστικά) κυμαίνεται στο 30-40% αυτής του άνθρακα βέβαια αλλάζει σημαντικά με την αλλαγή της σύστασης των απορριμμάτων Παραλλαγή συνδυασμού καύσης RDF και λιγνίτη (καθηγητής Σχολής Μηχανολόγων Ε. Κακαράς)
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις καύσης Οσμές Σκόνη (τέφρα) Διοξείδιο άνθρακα (δεν υπάρχει όμως καθαρή πρόσθετη απελευθέρωση αν γίνει ανάκτηση ενέργειας) Διάθεση τέφρας Εκπομπές αερίων ρύπων (προϊόντα ατελούς καύσης άνθρακα, οξείδια αζώτου, αέρια οξέα, βαρέα μέταλλα, σωματίδια)
Επιλογή μεταξύ μεθόδων Δεν μπορεί να γίνει με βάση μόνο περιβαλλοντικά ή μόνο οικονομικά κριτήρια παράδειγμα: η ενέργεια που παράγει το χαρτόνι όταν καίγεται έχει μεγαλύτερη αξία σε σύγκριση με την ανακύκλωση - πρέπει όμως να αποτιμήσουμε και τις μειωμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εξοικονόμηση πρώτων υλών Τα οικονομικά μεγέθη εξαρτώνται από την αγορά (νομοθεσία, κίνητρα)
Εναλλακτικές στρατηγικές διαχείρισης (παραδείγματα) Μέγιστη ανακύκλωση, ταφή Έμφαση στην ανάκτηση ύλης Επιλεκτική ανακύκλωση, καύση με ανάκτηση ενέργειας, ταφή τέφρας Έμφαση στην ανάκτηση ενέργειας Γενική ταφή