ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΑΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΟΔΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Γιάννης Κ. Ζιώμας Σχολή Χημικών Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ΑΘΗΝΑ 3-1-7
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη προβλήματα από: αντιμετωπίζουν Σωματίδια (συνεισφορά από κυκλοφορία????) Βενζόλιο (συνεισφορά από κυκλοφορία ~9%) Οζον (συνεισφορά από κυκλοφορία ~8%) Σωματίδια Βενζόλιο Οζον Και για τους τρεις αυτούς ρύπους όλες οι μελέτες και εκτιμήσεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι αν δεν ληφθούν μέτρα είναι αδύνατη η επίτευξη των ορίων που θα ισχύουν το 1.
Οζον Βενζόλιο, ΝΟ ΡΜ1
Η συμμετοχή των οχημάτων στο πρόβλημα Η συνεισφορά της κυκλοφορίας στο πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις διάφορες περιοχές της Αθήνας είναι κατά μέσο όρο 7%. Ο στόλος των οχημάτων στην Αθήνα είναι υπερβολικά γηρασμένος. Η μέση ηλικία των ΙΧ ξεπερνά τα 1 χρόνια, των λεωφορείων τα 14 και των βαρέων φορτηγών τα 17. Ο ρυθμός απομάκρυνσης από την κυκλοφορία των παλαιών ΙΧ είναι μόλις 1% ανά έτος ενώ των άλλων οχημάτων ακόμα μικρότερος. Η χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς είναι η μικρότερη μεταξύ των άλλων μεγάλων πόλεων της ΕΕ.
Κατανομή μεγέθους και προέλευση (Θεσσαλονίκη) % % 6 4% 5 4 43% 4% % 3 1% % 1 Σκόνη δρόμου Καύση πετρελαίου <.8.8-1.3 1.3-.7.7-6.7 >6.7 μm Πηγή: Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης της Ατμόσφαιρας, ΑΠΘ Συμβατικά αυτοκίνητα Καταλυτικά αυτοκίνητα Πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα Τσιμεντοβιομηχανίες - Λατομεία Μεταλλουργίες
ΕΞΕΤΑΣΘΕΝΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ Υφιστάμενη κατάσταση (έτος 5) :Μηδενικό σενάριο (do-nothing) 1 1:1 (45 ΕΙΧ diesel) :11 (145 EIX diesel) 3:όπως το με ανανέωση στόλου ΕΙΧ 4:όπως το 3 με ανανέωση στόλου βαρέων
ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΔΙΚΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΚΑΤΑ ΤΑ ΕΤΗ 5 ΚΑΙ 1 (ΜΗΔΕΝΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ) CO Benzene NOX CO PM1 ΕΤΟΣ 5 1 5 1 5 1 5 1 5 1 IX 17863 14977 186 55 14651 9637 349759 397475 114 57 TAXI 13 786 1 1139 734 9441 5373 38 111 Ελαφρά Φορτηγά 446 7931 5 159 411 895 459741 46691 53 39 Βαρέα Οχήματα 556 11 611 5148 64873 64394 58 41 Αστικά Λεωφορεία 6 143 836 565 9846 83333 3 Τουριστικά 9 144 7 48 96776 998 36 Δίκυκλα 677 594 8 818 38 414 35517 33674 Σύνολο 8144 6996 448 155 7951 875 544444 5851483 979 645 Μεταβολή (5-1) -6% -39% -9% 7% -34%
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΡΜ1 (t/y) 3% 4% % 1% 5% 5% 4% PC ΤΑΧΙ LCV HCV ΑΣΤΙΚΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ ΔΙΚΥΚΛΑ
ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΡΜ1 (t/y) ΑΘΗΝΑ 5 ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 1 ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 3 ΣΕΝΑΡΙΟ 4 PC 114 57 65 87 45 45 ΤΑΧΙ 38 111 111 111 111 111 LCV 53 39 4 46 43 43 HCV 58 41 41 41 41 15 ΑΣΤΙΚΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ 3 ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ 36 ΔΙΚΥΚΛΑ TOTAL 979 645 655 684 638 34-34.1% -33.7% -3.% -34.88% -65.1%
ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΝΟx x (t/y( t/y) 5 1 3 4 PC 14651 9637 9773 1116 3876 3876 ΤΑΧΙ 1139 734 734 734 734 734 LCV 411 895 93 399 479 479 HCV 611 5148 5148 5148 5148 37 ΑΣΤΙΚΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ 836 565 565 565 565 565 ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ 7 48 48 48 48 48 ΔΙΚΥΚΛΑ 38 414 414 414 414 414 TOTAL 7951 875 48 557 13696 1785-8.89% -8.7% -6.45% -51.% -61.41%
ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΒΕΝΖΟΛΙΟΥ (t/y) 5 1 3 4 PC 186 55 54 53 16 16 ΤΑΧΙ 1 LCV 5 159 159 159 1 1 HCV 1 ΑΣΤΙΚΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ ΔΙΚΥΚΛΑ 8 818 818 818 818 818 TOTAL 448 155 154 153 168 167-39% -39% -39% -56% -56%
ΕΚΠΟΜΠΕΣ CO (t/y) 5 1 3 4 PC 349759 397475 3963369 394677 344918 344918 ΤΑΧΙ 9441 5373 53731 53731 53731 53731 LCV 459741 46691 46376 445389 488 488 HCV 64873 64394 64394 64394 64394 6439 ΑΣΤΙΚΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ 9846 83333 83333 83333 83333 83333 ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ 96776 998 998 998 998 998 ΔΙΚΥΚΛΑ 18787 33674 33674 33674 33674 33674 TOTAL 544444 5851483 583656 587 55517 5551 7.48% 7.% 6.57% -3.47% -3.47%
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το πρόβλημα της σωματιδιακής ρύπανσης σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις είναι έντονο στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη. Ωστόσο σημαντικό είναι το πρόβλημα με το βενζόλιο αλλά και το όζον Οι αναμενόμενες σημαντικές μειώσεις των εκπομπών από την οδική κυκλοφορία το 1 (do( do-nothing) δεν επαρκούν για την επίλυση του προβλήματος. Στην σωματιδιακή ρύπανση που προέρχεται από τις οδικές μεταφορές την μεγαλύτερη συνεισφορά έχουν τα βαρέα οχήματα (>5%).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η μελέτη σεναρίου ανανέωσης του στόλου των βαρέων οδηγεί σε πολύ σημαντικές μειώσεις των εκπομπών σωματιδίων (>6%). Η θέσπιση κινήτρων για την χρήση τεχνολογίας φίλτρων (παγίδων) επιφέρει επιπλέον μείωση των εκπομπών σωματιδίων περίπου 1%. Η εισαγωγή πετρελαιοκίνητων ΕΙΧ ανεξαρτήτως σεναρίου πωλήσεων δεν πρόκειται να επιδεινώσει το πρόβλημα της σωματιδιακής ρύπανσης (μεταβολές στατιστικά μη αξιολογήσιμες).
ΕΚΤΟΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ Ολικές εκπομπές ΡΜ1 από οδικές μεταφορές / Ολικές εκπομπές CO =.7 7 Μέση συγκέντρωση ΡΜ1 / Μέση συγκέντρωση CO =.35 Εμμεσο συμπέρασμα : Μέση συνεισφορά οδικών μεταφορών στις συγκεντρώσεις ΡΜ1 περίπου %???????????????????????????