Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 9 Ιουνίου 2016 (OR. en) 10007/16 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Με ημερομηνία: 9 Ιουνίου 2016 Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 9579/16 + COR 1 Θέμα: JAI 552 COPEN 195 DROIPEN 109 CYBER 67 JAIEX 61 EJUSTICE 121 Συμπεράσματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βελτίωση της ποινικής δικαιοσύνης στον κυβερνοχώρο - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (9 Ιουνίου 2016) Επισυνάπτονται για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη βελτίωση της ποινικής δικαιοσύνης στον κυβερνοχώρο, τα οποία ενέκρινε το Συμβούλιο κατά την 3473η σύνοδό του στις 9 Ιουνίου 2016. 10007/16 ΘΚ/ακι 1 DG D 2B EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βελτίωση της ποινικής δικαιοσύνης στον κυβερνοχώρο ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΟ να μην παράσχει στους εγκληματίες ασφαλές καταφύγιο στον κυβερνοχώρο, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ τον αυξανόμενο αντίκτυπο του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, του εγκλήματος που διευκολύνεται από την κυβερνητική ή όποιας άλλης παράνομης δραστηριότητας που άφησε ψηφιακό αποτύπωμα στον κυβερνοχώρο, ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ την αυξανόμενη σημασία των ηλεκτρονικών αποδείξεων σε ποινικές διαδικασίες σε όλες τις μορφές εγκληματικότητας, και ιδίως της τρομοκρατίας, ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ τη σημασία της προστασίας του κυβερνοχώρου από κατάχρηση και εγκληματικές δραστηριότητες προς όφελος των οικονομιών και των κοινωνιών μας, και, ως εκ τούτου, την ανάγκη οι αρχές επιβολής του νόμου και οι δικαστικές αρχές να έχουν αποτελεσματικά εργαλεία για να διερευνούν και να διώκουν εγκλήματα που συνδέονται με τον κυβερνοχώρο, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι η καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο αποτελεί προτεραιότητα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού θεματολογίου για την ασφάλεια, της 28ης Απριλίου 2015, το οποίο περιλαμβάνει δέσμευση της Επιτροπής να επανεξετάζει εμπόδια στην έρευνα του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, ιδίως όσον αφορά κανόνες περί πρόσβασης σε αποδεικτικά στοιχεία και πληροφορίες, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τις συζητήσεις των Υπουργών Δικαιοσύνης σχετικά με τις μελλοντικές προκλήσεις για την αποτελεσματική ποινική δικαιοσύνη στην ψηφιακή εποχή στο Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Δεκεμβρίου 2015 1, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τη στήριξη των Υπουργών Δικαιοσύνης προς την ανάπτυξη συγκεκριμένων στοιχείων για μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ ως προς τη δικαιοδοσία στον κυβερνοχώρο, η οποία εκφράστηκε στην άτυπη σύνοδο των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών στις 26 Ιανουαρίου 2016, 1 έγγρ. 14369/15 10007/16 ΘΚ/ακι 2
ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την κοινή δήλωση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών και των εκπροσώπων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ για τις τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες στις 22 Μαρτίου 2016, στην οποία τονίζεται η ανάγκη να βρεθούν κατά προτεραιότητα τρόποι ώστε να διασφαλίζονται και να αποκτώνται με τρόπο πιο γρήγορο και αποτελεσματικό ψηφιακά αποδεικτικά στοιχεία, με την ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες και με παρόχους υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται σε ευρωπαϊκό έδαφος, προκειμένου να βελτιωθούν η συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ και των κρατών μελών και οι άμεσες επαφές με τις αρχές επιβολής του νόμου και να προσδιοριστούν συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτού του σύνθετου θέματος κατά το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων τον Ιούνιο 2, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την ανακοίνωση της 20ής Απριλίου 2016 προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο με θέμα «την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για την Ασφάλεια για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την οικοδόμηση μιας αποτελεσματικής και πραγματικής Ένωσης Ασφάλειας», στο πλαίσιο της οποίας η Επιτροπή δεσμεύτηκε να προτείνει λύσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της απόκτησης ψηφιακών αποδείξεων σε σχέση με ποινικές έρευνες, ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟ ΣΗΜΕΙΩΣΗ την Έκθεση 3 της Διάσκεψης σχετικά με τη δικαιοδοσία στον κυβερνοχώρο, που πραγματοποιήθηκε στις 7 και 8 Μαρτίου 2016 στο Άμστερνταμ, που απηχεί συζητήσεις σχετικά με πιθανές λύσεις για τη βελτίωση των ερευνών στον κυβερνοχώρο, ιδίως όσον αφορά τις διαδικασίες αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και τις έρευνες στον κυβερνοχώρο όταν η θέση των δεδομένων ή η προέλευση των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο δεν είναι (ακόμη) γνωστές, ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΝΤΑΣ την έγκριση από την COSI μιας δέσμης συστάσεων για τη βελτίωση της επιχειρησιακής συνεργασίας σε ποινικές έρευνες στον κυβερνοχώρο 4, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ τον υπό εξέλιξη 7ο γύρο αμοιβαίων αξιολογήσεων, αφιερωμένο στην πρακτική εφαρμογή και λειτουργία των ευρωπαϊκών πολιτικών για την πρόληψη και την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, ως σημαντική συμβολή στις προσπάθειες για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, 2 3 4 έγγρ. 7371/16 έγγρ. 7323/16 έγγρ. 8634/2/16 REV 2 10007/16 ΘΚ/ακι 3
ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ τα αποτελέσματα της επανεξέτασης της συμφωνίας ΑΔΣ ΕΕ-ΗΠΑ 5, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο 6, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο της 23ης Νοεμβρίου 2001 και το πρόσθετο πρωτόκολλό της που προωθείται από την Ένωση ως παγκόσμιο πλαίσιο αναφοράς για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ την οδηγία 2014/41/ΕΕ περί της ευρωπαϊκής εντολής έρευνας σε ποινικές υποθέσεις, που αποσκοπεί να κάνει τις διασυνοριακές έρευνες σε όλη την ΕΕ ταχύτερες και αποτελεσματικότερες, βάσει της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης, καθώς και την οδηγία 2013/40/ΕΕ για τις επιθέσεις κατά συστημάτων πληροφοριών, η οποία καλεί τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων, να εξασφαλίσουν ότι διαθέτουν ένα λειτουργικό εθνικό σημείο επαφής στα υφιστάμενα δίκτυα συνεργασίας 24/7, ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ότι, παρόλο που τα νομοθετήματα αυτά παρέχουν περισσότερες δυνατότητες για επιβολή του νόμου στον κυβερνοχώρο, εξακολουθούν να υφίστανται πρακτικά και νομικά εμπόδια, λόγω και της ταχείας εξέλιξης των τεχνολογιών, όπως για παράδειγμα στις περιπτώσεις όπου η προέλευση των επιθέσεων ή θέση ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων είναι (ακόμη) άγνωστη ή ασταθής, ή, στις περιπτώσεις όπου αντικρουόμενες ρυθμίσεις παρεμποδίζουν τη συνεργασία με παρόχους υπηρεσιών, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ ότι το έγκλημα που τελείται στον κυβερνοχώρο ή που διευκολύνεται απ αυτόν παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες, και την ανάγκη να διασφαλιστεί πλήρης προστασία αυτών των δικαιωμάτων και ελευθεριών, ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ότι η χρήση ερευνητικών μέτρων θα πρέπει να καθοδηγείται από την προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών και τις αρχές της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας, ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ την έγκριση πράξεων της ΕΕ για τη μεταρρύθμιση της προστασίας δεδομένων, ιδίως της οδηγίας για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων, και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, 5 6 έγγρ. 9291/16 έγγρ. 10025/16 10007/16 ΘΚ/ακι 4
ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ τις εκθέσεις της διασυνοριακής ομάδας της Επιτροπής της Σύμβασης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο για τα έτη 2012 και 2013, που αναφέρουν ότι πολλές χώρες έχουν ήδη ξεκινήσει διασυνοριακή πρόσβαση σε δεδομένα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης της Βουδαπέστης, με ασαφή νομική βάση, ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ότι τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο ποινικών ερευνών, έχουν έννομο συμφέρον να προσδιορίζουν αν μη τι άλλο τη θέση των ηλεκτρονικών αποδείξεων ή την προέλευση μιας κυβερνοεπίθεσης, ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΟ να αναλάβει δράση προκειμένου να στηρίξει το κράτος δικαίου στον κυβερνοχώρο, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΕ, ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι οι ακόλουθες κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να ακολουθούνται σε μελλοντικές εργασίες για τη βελτίωση της επιβολής του κράτους δικαίου στον κυβερνοχώρο και την απόκτηση ηλεκτρονικών αποδείξεων στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών: Οι πρακτικές λύσεις για την αποτελεσματικότερη διεξαγωγή της ποινικής δίκης στον κυβερνοχώρο θα πρέπει να τηρούν πλήρως τα πλαίσια της προστασίας δεδομένων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων Θα πρέπει να εξεταστεί ενδεχόμενη ενίσχυση της συνεργασίας με τους παρόχους υπηρεσιών ή οποιαδήποτε άλλη ανάλογη λύση που επιτρέπει την ταχεία κοινοποίηση των δεδομένων θα μπορούσαν να προβλεφθούν λιγότερο αυστηρές νομικές διαδικασίες για την απόκτηση ειδικών κατηγοριών δεδομένων, ειδικότερα των δεδομένων συνδρομητή, και θα μπορούσαν να αποβούν προς όφελος όλων των ενδιαφερομένων Οι διαδικασίες αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής (ΑΔΣ) που αφορούν ηλεκτρονικά δεδομένα θα πρέπει να επιταχυνθούν και να εξορθολογιστούν ο όγκος των αιτήσεων ΑΔΣ μεταξύ των αρμοδίων αρχών θα μπορούσε να μειωθεί μέσω της καλύτερης συνεργασίας με τους παρόχους υπηρεσιών, ή οποιαδήποτε άλλη ανάλογη λύση 10007/16 ΘΚ/ακι 5
Οι διαδικασίες αμοιβαίας αναγνώρισης θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά για την αποτελεσματική διασφάλιση και απόκτηση ηλεκτρονικών αποδείξεων Θα πρέπει να εξεταστούν και άλλα μέτρα, βάσει εξέτασης των κριτηρίων σύνδεσης για την εκτελεστική δικαιοδοσία 7 στον κυβερνοχώρο, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων στις οποίες ο τόπος των δεδομένων είναι (ακόμη) άγνωστος ή ασταθής. ΘΕΩΡΕΙ απαραίτητη τη συνεργασία με τις οικείες τρίτες χώρες και ιδιώτες, ώστε να έχουν συνδυασμένα αποτελέσματα τα διάφορα μέτρα για την αποτελεσματική επιβολή του νόμου στον κυβερνοχώρο. ΘΕΩΡΕΙ ότι η ανάπτυξη κοινής προσέγγισης της ΕΕ για τη βελτίωση της ποινικής δικαιοσύνης στον κυβερνοχώρο πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ζήτημα προτεραιότητας. Αυτό θα πρέπει να γίνει με τρόπο που να συνάδει με τις διεξαγόμενες εργασίες σχετικά με το πλαίσιο της Σύμβασης της Βουδαπέστης του Συμβουλίου της Ευρώπης. ΩΣ ΕΚ ΤΟΥΤΟΥ, ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΟΤΙ: I. Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΠΑΡΟΧΟΥΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΘΕΙ. Προς τον σκοπό αυτό, 1. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλείται, για την ανάπτυξη κοινού πλαισίου συνεργασίας με τους παρόχους υπηρεσιών με στόχο την απόκτηση ειδικών κατηγοριών δεδομένων, ειδικότερα δεδομένων του συνδρομητή, εφόσον αυτό επιτρέπεται από τη νομοθεσία τρίτων χωρών, ή οποιαδήποτε άλλη ανάλογη λύση που να επιτρέπει την ταχεία νόμιμη δημοσιοποίηση των δεδομένων αυτών 8. Η Επιτροπή καλείται να ενεργήσει σε σύνδεση με τα κράτη μέλη και τις οικείες τρίτες χώρες και σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα. 7 8 Ο όρος «εκτελεστική δικαιοδοσία», για τους σκοπούς των παρόντων συμπερασμάτων, αναφέρεται στην αρμοδιότητα των οικείων αρχών να προβαίνουν σε ερευνητικά μέτρα. Σύμφωνα με τα παρόντα συμπεράσματα, θα πρέπει να διερευνηθεί μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ με στόχο τη βελτίωση των ερευνών στον κυβερνοχώρο, για συγκεκριμένες καταστάσεις στις οποίες τα υφιστάμενα πλαίσια δεν επαρκούν. Όταν αίτηση για δεδομένα περιλαμβάνει διαβίβαση προσωπικών δεδομένων από τις αρχές κράτους μέλους, πρέπει να τηρείται το σχετικό δίκαιο περί προστασίας των δεδομένων. 10007/16 ΘΚ/ακι 6
2. Οι λύσεις αυτές θα πρέπει να περιέχουν κοινά συμφωνημένες απαιτήσεις, περιλαμβανομένων των απαιτήσεων της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας για τις αιτήσεις που απευθύνονται στους παρόχους υπηρεσιών με σκοπό τη δυνατότητα νόμιμης πρόσβασης σε δεδομένα που βρίσκονται στην κατοχή τους. Θα πρέπει να επιδιώκουν την αποφυγή ανακόλουθων ερμηνειών και συγκρούσεων μεταξύ υφιστάμενων ρυθμίσεων και να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της τήρησης του απορρήτου των δεδομένων των αιτήσεων. Οι προτεινόμενες λύσεις δεν πρέπει να θίγουν τις ρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο. 3. Προς τον σκοπό αυτό η ΕΠΙΤΡΟΠΗ, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, καλείται να διερευνήσει με τους παρόχους υπηρεσιών τη δυνατότητα χρησιμοποίησης ευθυγραμμισμένων εντύπων και εργαλείων όπως εκείνα που αναφέρονται στο τμήμα ΙΙ προκειμένου να διευκολυνθεί η εξακρίβωση της γνησιότητας, να εξασφαλιστούν ταχείες διαδικασίες και να αυξηθούν η διαφάνεια και η λογοδοσία όσον αφορά τη διαδικασία διασφάλισης και απόκτησης ηλεκτρονικών αποδείξεων. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλείται να υποβάλει έκθεση αξιολόγησης σχετικά με την πρόοδο στο θέμα αυτό έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2016 και να υποβάλει παραδοτέα έως τα τέλη Ιουνίου 2017. 10007/16 ΘΚ/ακι 7
ΙΙ. ΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΜΟΙΒΑΙΑΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ (ΑΔΣ) (ΚΑΙ, ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ, ΑΜΟΙΒΑΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ) ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΤΟΥΝ Προς τον σκοπό αυτό, 4. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλείται να αναζητήσει τρόπους, σε συνεργασία με τα ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ και, όπου κρίνεται απαραίτητο, τρίτων χωρών, κατά προτεραιότητα, για τη διασφάλιση και την απόκτηση ηλεκτρονικών αποδείξεων με ταχύτερο και αποτελεσματικότερο τρόπο, μέσω του εξορθολογισμού της χρήσης των διαδικασιών αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και, όπου ενδείκνυται, αμοιβαίας αναγνώρισης. 5. Για τον σκοπό αυτό, ζητείται από την ΕΠΙΤΡΟΠΗ, σε συνεργασία με τα ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ, την EUROJUST και τρίτες χώρες, να εξετάσει και να προβεί σε συστάσεις για την προσαρμογή, όπου ενδείκνυται, των υφιστάμενων τυποποιημένα εντύπων και διαδικασιών για τη διασφάλιση και απόκτηση ηλεκτρονικών αποδείξεων. 6. Για να αυξηθεί η αποδοτική χρήση τέτοιων τυποποιημένων εντύπων και διαδικασιών για την απόκτηση ηλεκτρονικών αποδείξεων, η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλείται να αναπτύξει, σε συνεργασία με τα ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ, την EUROJUST, την Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία και, όπου απαιτείται, τρίτες χώρες, χρησιμοποιώντας όπου ενδείκνυται υπάρχοντα ηλεκτρονικά εργαλεία και επιδεικνύοντας σεβασμό για τις αρμοδιότητες και τους διαύλους επικοινωνίας βάσει των υφιστάμενων νομικών πλαισίων: μια ασφαλή διαδικτυακή πύλη για ηλεκτρονικές αιτήσεις και απαντήσεις σχετικά με ηλεκτρονικές αποδείξεις και τις αντίστοιχες διαδικασίες, που να περιλαμβάνει προαιρετική χρήση αυτόματης μετάφρασης των αιτήσεων αυτών, καθώς και για την παρακολούθηση και τον εντοπισμό τους κατευθυντήριες γραμμές και ειδικές ενότητες κατάρτισης, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κατάρτισης Δικαστικών, το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και τις αρχές τρίτων χωρών, εφόσον είναι απαραίτητο, για την αποτελεσματική χρήση των υφιστάμενων πλαισίων που χρησιμοποιούνται για τη διασφάλιση και την απόκτηση ηλεκτρονικών αποδείξεων, περιλαμβανομένων κατευθυντήριων γραμμών που θα αποσαφηνίζουν πότε, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, δεν απαιτείται χρήση της ΑΔΣ ή της αμοιβαίας αναγνώρισης. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλείται να υποβάλει ενδιάμεση έκθεση για την πρόοδο των δραστηριοτήτων αυτών εντός του Δεκεμβρίου 2016 και να υποβάλει παραδοτέα το αργότερο έως τα τέλη Ιουνίου 2017. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλείται να παρουσιάσει τη διαδικτυακή πύλη έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2017. 10007/16 ΘΚ/ακι 8
7. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ, σε συνεργασία με τα ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ και, όπου κρίνεται απαραίτητο, τρίτων χωρών, καλείται να εξετάσει πρόσθετα μέτρα για να εξασφαλίσει και την απόκτηση ηλεκτρονικών αποδείξεων, με τη χρήση, μεταξύ άλλων, του πλαισίου ΑΔΣ ΕΕ-ΗΠΑ. 8. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλείται, προκειμένου για την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας 2014/41/ΕΕ περί της ευρωπαϊκής εντολής έρευνας σε ποινικές υποθέσεις (εφεξής «οδηγία ΕΕΕ») για τους σκοπούς της εξασφάλισης και τη συγκέντρωση ηλεκτρονικών αποδείξεων εντός της ΕΕ, να συνεχίσει την παρακολούθηση και τη στήριξη των κρατών μελών στη διαδικασία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο της παρούσας οδηγίας έως τις 22 Μαΐου 2017. 9. Ζητείται από τα ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ: να κυρώσουν και να εφαρμόσουν πλήρως τη Σύμβαση της 23ης Νοεμβρίου 2001 για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο να μεταφέρουν αμελλητί στο εσωτερικό τους δίκαιο την οδηγία ΕΕΕ, το αργότερο έως τις 22 Μαΐου 2017 να εξασφαλίσουν επαρκή δυναμικότητα για να διεκπεραιώνουν αιτήσεις ΑΔΣ που συνδέονται με έρευνες στον κυβερνοχώρο και να παράσχουν σχετική κατάρτιση στο προσωπικό για τον τρόπο διεκπεραίωσης των αιτήσεων αυτών να βελτιστοποιήσουν τη χρήση των υφιστάμενων σημείων επαφής 24/7 και να αυξήσουν τη χρήση κοινών ομάδων έρευνας, προκειμένου να διευκολύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών και/ή να επιταχύνουν τις διαδικασίες ΑΔΣ. 10007/16 ΘΚ/ακι 9
ΙΙΙ. ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΣΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΟΥΝ. Προς τον σκοπό αυτό, 10. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ, με βάση την πολιτική καθοδήγηση που παρείχαν οι Υπουργοί Δικαιοσύνης κατά το Συμβούλιο του Ιουνίου 2016 και σε συνεργασία με τα ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ, την EUROJUST και την ΕΥΡΩΠΟΛ, καλείται να διερευνήσει τις δυνατότητες για μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά την εκτελεστική δικαιοδοσία στον κυβερνοχώρο σε περιπτώσεις στις οποίες τα υφιστάμενα πλαίσια δεν επαρκούν, π.χ. περιπτώσεις όπου διάφορα συστήματα πληροφοριών χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα σε πολλές χώρες για τη διάπραξη ενός εγκλήματος και περιπτώσεις στις οποίες οι σχετικές ηλεκτρονικές αποδείξεις μετακινούνται μεταξύ δικαιοδοσιών σε απειροελάχιστο διάστημα, ή όταν χρησιμοποιούνται εξελιγμένες μέθοδοι για την απόκρυψη της θέσης των ηλεκτρονικών αποδείξεων ή της εγκληματικής δραστηριότητας, γεγονός που συνεπάγεται την «απώλεια θέσης». 9 11. Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε κατάστασης, η προσέγγιση θα πρέπει να καθορίζει: ποιοι συνδετικοί παράγοντες μπορούν να παράσχουν λόγους για εκτελεστική δικαιοδοσία στον κυβερνοχώρο εάν μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέτρα έρευνας και, εάν ναι, ποια, ανεξάρτητα από γεωγραφικά σύνορα. 12. Πρέπει να ληφθούν υπόψη: η φύση και η βαρύτητα των αξιόποινων πράξεων που διαφορετικά μπορεί να μείνουν ατιμώρητες πιθανοί λόγοι για την εκτελεστική δικαιοδοσία, με βάση συνδετικούς παράγοντες όπως, για παράδειγμα, ο τόπος των κεντρικών γραφείων του παρόχου υπηρεσιών, η οικονομική δραστηριότητα του παρόχου υπηρεσιών στο κράτος που διεξάγει την έρευνα, όταν δηλαδή ο πάροχος παρέχει προϊόντα ή υπηρεσίες στην επικράτεια του αρμόδιου για την έρευνα μέλους («επιχειρηματικός δεσμός»), η συνήθης διαμονή και/ή εθνικότητα του κατηγορουμένου ή του υπόπτου και/ή ο τόπος όπου βρίσκεται το θιγόμενο πρόσωπο 9 Αυτά είναι απλώς κάποια παραδείγματα. Η Επιτροπή καλείται να εξετάσει λύσεις ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανωτέρω ή εξίσου σοβαρές καταστάσεις που θα δικαιολογούσαν μια τέτοια προσέγγιση. 10007/16 ΘΚ/ακι 10
η χρήση και η αποτελεσματικότητα εγχώριων εντολών προσκόμισης με βάση τέτοιους πιθανούς συνδετικούς παράγοντες για την άσκηση εκτελεστικής δικαιοδοσίας στον κυβερνοχώρο μια λύση συνεργασίας για άμεση διασυνοριακή πρόσβαση σε δεδομένα χωρίς τεχνική βοήθεια κατάλληλες εγγυήσεις, όπως η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των αρχών της αναλογικότητας και της επικουρικότητας ως κατευθυντήριων αρχών για τη χρήση ερευνητικών μέτρων προς εξασφάλιση της νομιμότητάς τους πιθανές αναλογίες με άλλα διασυνοριακά νομικά καθεστώτα, π.χ. τη Συνθήκη για τους «ανοικτούς ουρανούς» και τη Σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας, τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με την προστασία των δεδομένων και τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού της ΕΕ ο αντίκτυπος μιας τέτοιας προσέγγισης στο υπάρχον νομικό πλαίσιο. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ καλείται να υποβάλει έκθεση σχετικά με τη διαδικασία ανάπτυξης της προσέγγισης αυτής έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2016 και να παρουσιάσει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης αυτής έως τα τέλη Ιουνίου 2017. Η αξιολόγηση θα πρέπει να περιλαμβάνει συγκεκριμένα στοιχεία για μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ και προτάσεις για την υλοποίησή της, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας νομοθετικής πρωτοβουλίας σχετικά με το θέμα αυτό. 10007/16 ΘΚ/ακι 11