ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 26-X-2004 E(2004) 4287 Θέµα: Κρατικές ενισχύσεις/ελλάδα Ενίσχυση αριθ. N 132/04 Πρόγραµµα ενισχύσεων FROST (δυσµενείς καιρικές συνθήκες κατά την περίοδο από 12 έως 15 Φεβρουαρίου 2004) σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης σχετικά µε την αποζηµίωση για τις ζηµίες που προκλήθηκαν στα κτίρια και τον εξοπλισµό Κύριε υπουργέ, 1. Με την επιστολή της της 22ας Μαρτίου 2004, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 23 Μαρτίου 2004, η Μόνιµη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε στην Επιτροπή το εν θέµατι πρόγραµµα, δυνάµει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της Συνθήκης. 2. Με τις επιστολές της της 22ας Ιουνίου 2004, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 23 Ιουνίου 2004 και της 6ης Σεπτεµβρίου 2004, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 7 Σεπτεµβρίου 2004, η Μόνιµη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε στην Επιτροπή τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που είχαν ζητηθεί από τις ελληνικές αρχές µετά από ανεπίσηµες επαφές καθώς και µε τις επιστολές της 10ης Μαΐου και της 26ης Ιουλίου 2004. Κύριο G.Petros MOLYVIATIS Υπουργό Εξωτερικών Βασ. Σοφίας 5 GR 10671 ΑΘΗΝΑ Rue de la Loi 200, B - 1049 Bruxelles/Wetstraat 200, B - 1049 Brussel - Βέλγιο Τηλέφωνο: κέντρο 32 (0) 2 299.11.11. Τηλέτυπο: COMEU B 21877. Τηλεγραφική ιεύθυνση: COMEUR Brussels.
3. Στην επιστολή τους της 6ης Σεπτεµβρίου 2004, οι ελληνικές αρχές κοινοποίησαν τρία σχέδια υπουργικών αποφάσεων (ένα σχέδιο σχετικό µε την αποζηµίωση για τις ζηµίες που προκλήθηκαν στα κτίρια και τους εξοπλισµούς, ένα σχέδιο σχετικό µε την αποζηµίωση για τις απώλειες που προκλήθηκαν στις καλλιέργειες και τις φυτείες και ένα γενικό σχέδιο στο οποίο περιέχονται οι δύο τύποι αποζηµίωσης και ως εκ τούτου οι διατάξεις των δύο άλλων αποφάσεων), δεδοµένου ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ήσαν ελεύθερες να επιλέξουν την προς ανάλυση απόφαση, λαµβάνοντας υπόψη την κατάσταση προόδου του φακέλου ο οποίος αναφέρεται σε µια άλλη απόφαση στόχος της οποίας είναι να ορίσει το πλαίσιο των µελλοντικών αποζηµιώσεων για τις απώλειες που οφείλονται σε δυσµενείς καιρικές συνθήκες (φάκελος αριθ. N 123/04). 4. Λαµβάνοντας υπόψη τη σηµερινή κατάσταση προόδου του φακέλου αριθ. N 132/04, οι υπηρεσίες της Επιτροπής αποφάσισαν να µελετήσουν το σχέδιο απόφασης το σχετικό µε την αποζηµίωση για τις ζηµιές που προκλήθηκαν στα κτίρια και τον εξοπλισµό. Τα δύο άλλα σχέδια απόφασης θεωρούνται άκυρα, δεδοµένου ότι από τη στιγµή κατά την οποία ο φάκελος αριθ. N 123/04 θα κλείσει, οι ελληνικές αρχές υποχρεούνται πλέον να κοινοποιούν απλώς τα σχετικά µετεωρολογικά στοιχεία και τις αποδόσεις των περιοχών που επλήγησαν, αποδεικνύοντας ότι οι τελευταίες είναι πράγµατι επιλέξιµες για ενίσχυση. 5. Βρίσκοµαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω ότι η Επιτροπή αποφάσισε να µην προβάλει αντιρρήσεις όσον αφορά τις προβλεπόµενες από το σχέδιο απόφασης που αναφέρεται στο σηµείο 4 ανωτέρω ενισχύσεις. 6. Η Επιτροπή, προκειµένου να λάβει αυτή την απόφαση, βασίστηκε στο εξής σκεπτικό: Περιγραφή 7. Το εν θέµατι σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης προβλέπει µέτρα ενίσχυσης υπέρ των γεωργών και των ιχθυοκαλλιεργητών, τα κτίρια και ο εξοπλισµός των οποίων επλήγησαν σε ποσοστό έως 10% από τις δυσµενείς καιρικές συνθήκες κατά την περίοδο από 12 έως 15 Φεβρουαρίου 2004. 8. Η προβλεπόµενη ενίσχυση αντιπροσωπεύει το 70% των δαπανών επισκευής, αντικατάστασης ή ανοικοδόµησης του κτιρίου ή εξοπλισµού που επλήγη. 9. Στις περιπτώσεις στις οποίες ο δικαιούχος είναι ασφαλισµένος, η προβλεπόµενη από την παρούσα απόφαση ενίσχυση καταβάλλεται εξ ολοκλήρου υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσόν της χορηγηθείσας αποζηµίωσης, από τον ασφαλιστικό οργανισµό αφενός, και µε βάση το εν θέµατι σχέδιο απόφασης, αφετέρου, δεν υπερβαίνει το 100% των ζηµιών σε αντίθετη περίπτωση, η ενίσχυση µειώνεται αναλόγως. 10. Ο προϋπολογισµός ο προβλεπόµενος για το καθεστώς αποζηµιώσεως, ο οποίος κατανέµεται σε τέσσερα έτη, ανέρχεται σε 20 000 000. 11. Οι δικαιούχοι του παρόντος προγράµµατος αναλαµβάνουν τη δέσµευση να αποδεχθούν όλους τους ελέγχους ή συστάσεις των αρµοδίων κοινοτικών ή εθνικών 2
υπηρεσιών, ειδάλλως υποχρεούνται να επιστρέψουν τα ποσά τα οποία τους κατεβλήθησαν προσαυξηµένα κατά τους τόκους. 12. Η επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών πραγµατοποιείται σύµφωνα µε τις διατάξεις του νοµοθετικού διατάγµατος αριθ. 356/74 περί κώδικος εισπράξεων δηµοσίων εσόδων. 13. Τα δικαιολογητικά τα οποία πρέπει να υποβάλουν ενδεχοµένως οι παραγωγοί που υπέστησαν ζηµία για να εισπράξουν τις προβλεπόµενες οικονοµικές ενισχύσεις γίνονται αποδεκτά µόνο εάν φέρουν ηµεροµηνία µεταγενέστερη από εκείνη της ζηµιάς. Αξιολόγηση 14. υνάµει του άρθρου 87 παράγραφος 1 της Συνθήκης είναι ασυµβίβαστες µε την κοινή αγορά, στο µέτρο στο οποίο επηρεάζουν αρνητικά τις εµπορικές συναλλαγές µεταξύ των κρατών µελών, οι ενισχύσεις που χορηγούνται από τα κράτη ή µέσω κρατικών πόρων υπό οιαδήποτε µορφή και οι οποίες στρεβλώνουν ή απειλούν να στρεβλώσουν τον ανταγωνισµό, ευνοώντας ορισµένες επιχειρήσεις ή ορισµένες παραγωγές. Το εν θέµατι µέτρο ανταποκρίνεται σ αυτόν τον ορισµό κατά την έννοια ότι αφορά ορισµένες παραγωγές και ότι µπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις εµπορικές συναλλαγές λόγω της θέσης που καταλαµβάνει η Ελλάδα στις αναφερόµενες παραγωγές (παραδείγµατος χάρη, η Ελλάδα σηµείωσε το 21,6% της κοινοτικής παραγωγής ελιών το 2000, και το 17,6% το 2001). 15. Ωστόσο, στις περιπτώσεις που προβλέπονται από το άρθρο 87 παράγραφοι 2 και 3 της Συνθήκης, ορισµένα µέτρα θεωρούνται, κατά παρέκκλιση, συµβατά µε την κοινή αγορά. 16. Στην προκειµένη περίπτωση, η µόνη παρέκκλιση που µπορεί να προβληθεί είναι εκείνη που προβλέπεται από το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, το οποίο ορίζει ότι θεωρούνται ότι συµβιβάζονται µε την κοινή αγορά οι ενισχύσεις στόχος των οποίων είναι η διευκόλυνση της ανάπτυξης ορισµένων δραστηριοτήτων ή ορισµένων οικονοµικών περιφερειών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των εµπορικών συναλλαγών σε βαθµό που αντίκειται προς το κοινό συµφέρον. 17. Για να ισχύσει η παρέκκλιση αυτή, λαµβανοµένων υπόψη των αναφερθεισών περιστάσεων (δυσµενείς καιρικές συνθήκες), οι προτεινόµενες ενισχύσεις πρέπει να είναι σύµφωνες µε διάφορες διατάξεις: - στον γεωργικό τοµέα: µε τις διατάξεις του σηµείου 11.3 των κοινοτικών κατευθυντηρίων γραµµών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τοµέα της γεωργίας (αποκαλούµενες κατωτέρω κατευθυντήριες γραµµές «γεωργίας») 1, - στον τοµέα της υδατοκαλλιέργειας, µε τις σχετικές διατάξεις των κατευθυντηρίων γραµµών για την εξέταση των κρατικών ενισχύσεων στον 1 ΕΕ C 232 της 12.8.2000, σ. 17. 3
τοµέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (αποκαλούµενες κατωτέρω κατευθυντήριες γραµµές «αλιείας») 2. 18. Όσον αφορά τον γεωργικό τοµέα, το σηµείο 11.3 των κατευθυντηρίων γραµµών «γεωργία» αναφέρει ότι «οι ενισχύσεις για την αποζηµίωση γεωργών για ζηµιές σε κτίρια και εξοπλισµό που προκλήθηκαν από δυσµενείς καιρικές συνθήκες θα γίνονται δεκτές σε ποσοστό έως 100% του πραγµατικού κόστους χωρίς να εφαρµόζεται όριο». Άλλωστε, «για να αποφεύγεται η υπεραποζηµίωση, πρέπει να αφαιρείται από το ποσόν των ενισχύσεων που καταβάλλονται κάθε ποσόν που λαµβάνεται βάσει προγραµµάτων ασφάλισης». 19. Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι το επί τοις εκατό ποσοστό της προτεινοµένης ενίσχυσης δεν υπερβαίνει το επιτρεπόµενο όριο του 100% (βλ. σηµείο 6) και ότι, λαµβανοµένων υπόψη των διατάξεων του σηµείου 7, δεν υπάρχει κίνδυνος υπεραποζηµίωσης λόγω της παρέµβασης ασφαλιστικής εταιρίας, αφού ένας µηχανισµός µείωσης της ενίσχυσης επιτρέπει, ενδεχοµένως, την επαναφορά του σωρευτικού ανώτατου ορίου των ενισχύσεων σε 100%. 20. Όσον αφορά τον τοµέα της υδατοκαλλιέργειας, οι κατευθυντήριες γραµµές για την εξέταση των κρατικών ενισχύσεων στον τοµέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας αναφέρουν στο σηµείο 2.9.3 ότι εφόσον έχει αποδειχθεί δεόντως ότι συνέβη φυσική καταστροφή ή άλλο έκτακτο γεγονός, εγκρίνονται ενισχύσεις οι οποίες µπορούν να αντιπροσωπεύουν έως το 100% του κόστους της υλικής ζηµιάς. Επιπλέον, τα ποσά που εισπράττονται στο πλαίσιο ασφαλιστικής κάλυψης πρέπει να αφαιρούνται. 21. Εν προκειµένω, ο έκτακτος χαρακτήρας του γεγονότος αποδείχθηκε επαρκώς από τα µετεωρολογικά στοιχεία που περιέχονται στην αρχική κοινοποίηση του προγράµµατος αποζηµίωσης. Άλλωστε, το ποσοστό της ενίσχυσης (70%) θα είναι κατώτερο από το αποδεκτό όριο του 100% και οι ενισχύσεις θα αρχίσουν να χορηγούνται µόνο µετά από ένα ορισµένο κατώτατο όριο ζηµιάς (10%). Επιπλέον, όσον αφορά το θέµα των ασφαλειών, το σκεπτικό που αναπτύσσεται στο σηµείο 17 ανωτέρω εξακολουθεί να ισχύει. Εποµένως θεωρείται ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 2.9.3 των προαναφερθεισών κατευθυντηρίων γραµµών. 22. Με βάση τις διαπιστώσεις αυτές, οι ενισχύσεις που προβλέπονται από το εν θέµατι σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης µπορούν να τύχουν της παρέκκλισης που προβλέπεται στο άρθρο 87, παράγραφος 3 σηµείο γ) της Συνθήκης ως ενισχύσεις µε στόχο τη διευκόλυνση της ανάπτυξης ορισµένων δραστηριοτήτων ή ορισµένων οικονοµικών περιφερειών, δίχως να αλλοιώνονται οι όροι των εµπορικών συναλλαγών σε βαθµό που αντίκειται προς το κοινό συµφέρον. Απόφαση 23. Με βάση την προαναφερθείσα ανάλυση, η Επιτροπή αποφάσισε να θεωρήσει ότι οι προβλεπόµενες από το εν θέµατι σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης συµβιβάζονται µε την κοινή αγορά. 2 ΕΕ C 19 της 20.1.2001, σ. 7. 4
24. Σε περίπτωση κατά την οποία η παρούσα επιστολή περιέχει εµπιστευτικά στοιχεία τα οποία δεν πρέπει να κοινοποιηθούν σε τρίτους, καλείσθε να ενηµερώσετε σχετικά την Επιτροπή, εντός προθεσµίας δεκαπέντε εργασίµων ηµερών από την ηµεροµηνία παραλαβής της παρούσας. Εφόσον η Επιτροπή δεν λάβει εµπρόθεσµα αιτιολογηµένη αίτηση για το σκοπό αυτό, θα θεωρήσει ότι συµφωνείτε µε την κοινοποίηση σε τρίτους και µε τη δηµοσίευση ολόκληρου του κειµένου της επιστολής, στη γλώσσα του πρωτοτύπου, στον ιστότοπο http://europa.eu.int/comm/secretariat_general/sgb/state_aids/. Η αίτηση αυτή πρέπει να αποσταλεί µε συστηµένη επιστολή ή µε τηλεοµοιοτυπία στη διεύθυνση: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Γενική ιεύθυνση Γεωργίας ιεύθυνση H. Γεωργική νοµοθεσία Μονάδα: H.2. Όροι ανταγωνισµού Γραφείο: Loi 130 5/128 B-1049 ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Φαξ: +32-2-2967672 Μετά τιµής, Για την Επιτροπή Franz FISCHLER Μέλος της Επιτροπής 5