Οι κατωτέρω κατευθύνσεις δόμησης εφαρμόζονται στον πέριξ των κάτωθι παραδοσιακών οικισμών χώρο: Α/Α ΕΣΥΕ 2011 ΔΗΜΟΣ/ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ / ΟΙΚΙΣΜΟΣ

Δ. ΕΙΔΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΤΕΥΧΟΣ - ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΛΑΪΚΕΥΜΕΝΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΜΗΣΗ ΝΕΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΚΥΡΙΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΟΝ ΥΠΑΙΘΡΟ ΧΩΡΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΩΝ Π.Ε. ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΙ Οι κατωτέρω κατευθύνσεις δόμησης εφαρμόζονται στον πέριξ των κάτωθι παραδοσιακών οικισμών χώρο: Α/Α ΕΣΥΕ 2011 ΔΗΜΟΣ/ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ / ΟΙΚΙΣΜΟΣ 04 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 0401 Δ. 001 0401000201 Θεολόγος,ο 002 0401000202 Αλυκή,η 003 0401000401 Κάστρον,το 004 0401000501 Μαριαί,αι 005 0401000601 Παναγία,η 006 0401000701 Ποταμιά,η 007 0401000801 Μεγάλος Πρίνος,ο 008 0401001002 Σωτήρ,ο 05 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ 0503 Δ. ΠΑΓΓΑΙΟΥ 050305 ΔΕ. ΠΙΕΡΕΩΝ 009 0503050601 Μεσορόπη,η Επισημαίνεται ότι αντικείμενο της μελέτης είναι ο καθορισμός μορφολογικών όρων δόμησης στον άμεσο περιβάλλοντα χώρο των οικισμών. Αποφάσεις που ορίζουν χρήσεις γης, κανονιστικούς ή ειδικούς όρους δόμησης, περιορισμό ή και απαγόρευση δόμησης στην πέριξ των οικισμών περιοχή, όπως Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης και Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης, αποφάσεις καθορισμού ζωνών προστασίας αρχαιολογικών χώρων ή φυσικού περιβάλλοντος, κ.ά., εξακολουθούν να ισχύουν ως έχουν. Για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται διαφορετικά από τις διατάξεις του παρόντος, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ΠΔ/24-5-85 "Δόμησις Εκτός Σχεδίου", όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Δεδομένου του ιδιαίτερου φυσικού τοπίου, καθώς και της αρχιτεκτονικής αξίας των υπό μελέτη παραδοσιακών οικιστικών συνόλων, η οικοδομική δραστηριότητα στο χώρο υπαίθρου περιμετρικά αυτών, θα πρέπει να συγκροτείται από ήπιες κατά το δυνατόν επεμβάσεις, ώστε αφενός, να μην αλλοιώνει την ταυτότητα των περιοχών, αφετέρου δε να μη λειτουργεί ανταγωνιστικά του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος των οικισμών. Προς την κατεύθυνση αυτή, για κάθε είδους κατασκευές στις εν λόγω περιοχές, κρίθηκε ότι θα πρέπει να επιβληθεί η γνωμοδότηση από το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, στη βάση των διατάξεων που διατυπώνονται ακολούθως: 1. Κλίμακα κτηριακών όγκων (μέγεθος, έκταση, συνθετική δομή): Κατ' αντιστοιχία όσων ορίστηκαν για τη δόμηση εντός των ορίων των οικισμών, οι νέες κατασκευές θα πρέπει να έχουν λιτή γεωμετρική μορφή, αποτελούμενη από διακεκριμένες μονάδες πρισματικών όγκων, καθαρών σχημάτων ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, που μπορούν να συνδυάζονται μεταξύ τους (π.χ. σε σύνθετη διάταξη Γ ). Απαγορεύονται συνδυασμοί που οδηγούν σε πολύπλοκες κατόψεις. (εικ 1) Οι όγκοι που διαμορφώνονται θα πρέπει να είναι συμπαγείς. Η κλιμάκωση των όψεων μπορεί να Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 1

επιτυγχάνεται με τη σύνθεση διαφορετικού ύψους μονάδων. Ο μέγιστος ενιαίος όγκος κάθε διακεκριμένης μονάδας ορθογωνίου, χωρίς να υπολογίζεται ο όγκος της στέγης, ορίζεται σε Vmax=400 m 3 για μονώροφα κτίσματα και σε Vmax=700 m 3 για διώροφα. εικ 1. Ενδεικτικές μη επιτρεπόμενες περιπτώσεις διαμόρφωσης όγκων με πολλαπλά σπασίματα. Για όγκους πάνω από το Vmax, επιβάλλεται η διάσπαση σε επιμέρους διακριτές μονάδες με τις προδιαγραφές επιφανείας και όγκου που ορίζονται παραπάνω, έστω κι αν πρόκειται για λειτουργικά ενιαίο οικοδόμημα. Οι μονάδες μπορούν να βρίσκονται είτε σε επαφή διαμορφώνοντας ενιαία σύνθεση, είτε σε απόσταση μεταξύ τους. - Στην περίπτωση τοποθέτησης σε επαφή: α) Επιβάλλεται ο διαχωρισμός των εν επαφή μονάδων ως προς την κάτοψη, τουλάχιστον κατά 1,00 μ., ως προς τη μία ή την άλλη διεύθυνση. β) Προτιμάται εν γένει ο συνδυασμός διαφορετικού ύψους όγκων. εικ 2. Ενδεικτικές περιπτώσεις τοποθέτησης ορθογωνικών όγκων εν επαφή με διαχωρισμό των επιμέρους μονάδων κατ ελάχιστο 1,00 μέτρα. - Στην περίπτωση που τοποθετούνται σε απόσταση, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1α του Άρθρου 6 του ΠΔ/24-5-85 "Δόμησις Εκτός Σχεδίου" [ΦΕΚ270/Δ/85], όπως τροποποιήθηκε από το Ν 4258/14 [ΦΕΚ 94/Α/ 14-4-14 σύμφωνα με την οποία: " 1. Προκειμένου για την ανέγερση κατοικιών εφαρμόζονται και οι ακόλουθοι ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης επιπλέον των όσων αναφέρονται στο Αρθ1 του παρόντος. "α) Επιτρέπεται η διάσπαση του ενιαίου κτιρίου μετά τη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και με τις εξής προϋποθέσεις: αα) Τα επί μέρους, μετά τη διάσπαση, κτίρια σε κάθε περίπτωση αποτελούν ένα ενιαίο αρχιτεκτονικό σύνολο, ββ) Στην περίπτωση που προβλέπεται ενιαίο κτίριο το οποίο αποτελεί σύνθεση περισσοτέρων όγκων, η σύνδεση αυτών επιβάλλεται να έχει πλάτος κατ ελάχιστον 1,20 μ. και προσμετράται τουλάχιστον σε έναν από τους συντελεστές δόμησης ή κάλυψης ή και σε περίπτωση που προβλέπονται περισσότερα ανεξάρτητα κτίρια αυτά δεν δύναται να είναι περισσότερα από τρία και δεν δύνανται να απέχουν, ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη του 2Δ, όπως το Δ ορίζεται στο Αρθ3 του Ν4067/12." * Διευκρινίζεται ότι η παραπάνω διάταξη αποσκοπεί στην κλιμάκωση της εκάστοτε κτιριακής Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 2

σύνθεσης για την καλύτερη δυνατή προσαρμογή της στο τοπίο, με στόχο την αποφυγή των ενιαίων ογκωδών κατασκευών που συναντώνται στον ύπαιθρο χώρο των Περιφερειακών Ενοτήτων. Σε καμία περίπτωση όμως, δεν ενθαρρύνει την αντιδιαμετρική προσέγγιση του ζητήματος, την πολυδιάσπαση δηλαδή της επιτρεπόμενης δόμησης που θα είχε ως αποτέλεσμα είτε τη δημιουργία ενιαίων οικοδομών που απαρτίζονται από πολλαπλούς μικρότερους όγκους διαμορφώνοντας εν τέλει φλύαρες κατασκευές (εξάλλου οι πολύπλοκοι συνδυασμοί απαγορεύονται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου), είτε τη χωροθέτηση πολλών μεμονωμένων / ανεξάρτητων οικίσκων στο εσωτερικό των γηπέδων. Απαγορεύεται σε κάθε περίπτωση η διασπορά όγκων στο εσωτερικό του γηπέδου, που έχει ως αποτέλεσμα τον κατακερματισμό του ακαλύπτου. Η τελική κτιριακή σύνθεση στη βάση όσων προαναφέρθηκαν, θα πρέπει να αποτελεί συνεκτικό σύνολο με ενιαία αρχιτεκτονική ταυτότητα και να οργανώνεται λαμβάνοντας υπόψη ως συνθετικό στοιχείο τον υπαίθριο χώρο. Απαγορεύεται η επανάληψη πανομοιότυπων οικοδομών. Απαγορεύεται επίσης η δημιουργία καμπύλων επιφανειών ή όγκων στα πρίσματα των κτισμάτων. Απώτερος στόχος των παραπάνω διατάξεων είναι η εναρμόνιση, κατά το δυνατόν, της πραγματοποιούμενης δόμησης στον ύπαιθρο χώρο του κάθε οικισμού, με την επικρατούσα οικοδομική κλίμακα και τα γενικά χαρακτηριστικά των κτιριακών όγκων εντός των ορίων του, όπως επίσης ο περιορισμός των παραβάσεων ή ατυχών μεταφράσεων του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου στη σύγχρονη οικοδομική δραστηριότητα. 2. Ογκοπλαστική διάρθρωση (αναλογίες, σχέση ανοικτών, κλειστών και ενδιάμεσων - ημιυπαίθριων - χώρων): Δεδομένης της άρρηκτης σύνδεσης μεταξύ των κλειστών, ανοιχτών και ενδιάμεσων χώρων των κτισμάτων, ως βασικού χαρακτηριστικού της τοπικής αρχιτεκτονικής παράδοσης που θα πρέπει να διατηρηθεί στη σύγχρονη οικοδομική δραστηριότητα, επισημαίνεται ότι: Σε κάθε κτιριακή σύνθεση, ο υπαίθριος χώρος των οικοδομών θα πρέπει να αντιμετωπίζεται εξαρχής ως δομικό στοιχείο αυτής, και όχι να προκύπτει ως "υπόλοιπο" των κτιριακών όγκων. Τυχόν ενδιάμεσοι-ημιυπαίθριοι χώροι, καθώς και ο υπαίθριος των οικοδομών ανοίγονται κατά το δυνατόν νότια ή νοτιοανατολικά, επιδιώκοντας το βέλτιστο προσανατολισμό των "εξωστρεφών" τμημάτων της σύνθεσης, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις παραμέτρους προσαρμογής των όγκων στη γεωμορφολογία της εκάστοτε περιοχής (βλ. παράγραφο 3 και 15 του παρόντος). 3. Προσαρμογή στο έδαφος και στην φυσική κλίση του εδάφους (έντονη κλίση, διατήρηση φυσικών σχηματισμών, υφιστάμενων ξερολιθιών, δένδρων κ.λ.π): Οι οικοδομικοί όγκοι θα πρέπει να προσαρμόζονται στη φυσική κλίση του αναγλύφου, διατηρώντας κατά το δυνατόν τη συνέχεια του εδάφους και συμβάλλοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Για το λόγο αυτό: Η διαμόρφωση των ακαλύπτων χώρων πρέπει να συντείνει στην προστασία του υπάρχοντος φυσικού περιβάλλοντος του ίδιου του γηπέδου όπως και των όμορών του, με την ελαχιστοποίηση των εκσκαφών και τη διατήρηση των φυσικών στοιχείων (δένδρα, βράχια κλπ.). Προς την κατεύθυνση αυτή, το αρμόδιο Σ.Α. δύναται να επιβάλλει την κλιμακωτή προσαρμογή των κτιριακών όγκων στο έδαφος με τη δημιουργία επιμέρους επιπέδων στην κατασκευή, για λόγους προστασίας της γεωμορφολογίας των περιοχών. Απαγορεύεται κάθε εκσκαφή ή επιχωμάτωση, εκτός από τις απολύτως αναγκαίες για το περίγραμμα της οικοδομής και για την τυχόν διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου κατά το δυνατόν στο άμεσο περιβάλλον του κτίσματος χωρίς σε καμία περίπτωση να υπερβαίνουν τα κατά περίπτωση μέγιστα Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 3

μεγέθη που ορίζονται στην παρ. 3α του Άρθρου 17 του Ν4067/12 "Νέος Οικοδομικός Κανονισμός" [ΦΕΚ79/Α/9412], όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Σε περίπτωση μεγάλης υψομετρικής διαφοράς μεταξύ γηπέδου και στάθμης δρόμου επιτρέπεται η διαμόρφωση αναλημματικών τοίχων αναλόγου ύψους, με την προϋπόθεση διατήρησης του αναγλύφου και τυχόν φυσικών σχηματισμών. Η κατασκευή των κάθε είδους τοιχίων γίνεται από ξηρολιθοδομή (ξερολιθιά), κατ' αντιστοιχία των αναβαθμών του αγροτικού τοπίου, είτε από λιθοδομή, εμφανή ή ασβεστωμένη, υποχρεωτικά με λίθους τοπικής προέλευσης, με τις προδιαγραφές κατασκευής της παρ.10. Επισημαίνεται η διατήρηση της διάταξης περί απαγόρευσης της κατασκευής κτηρίων σε υποστυλώματα, βάσει της παρ.9 του Άρθρου 1 του ΠΔ/24-5-85 "Δόμησις Εκτός Σχεδίου" [ΦΕΚ270/Δ/85], όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Κατ αντιστοιχία όσων ισχύουν εντός των οικισμών, δεν επιτρέπεται το ύψος τυχόν υπόγειων χώρων να υπερβαίνει τα 2,20 μ, άλλως προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης. Η διαμόρφωση των ακαλύπτων χώρων πρέπει επίσης να συντείνει στη διατήρηση τυχόν φυσικών σχηματισμών και υφιστάμενων δένδρων, όπως επίσης ξερολιθιών, αλωνιών και λοιπών στοιχείων που μαρτυρούν τη συνέχεια της αγροτικής παράδοσης του τόπου. Η παράμετρος της προστασίας των στοιχείων αυτών θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται εξαρχής υπόψη στην επιλογή της τοποθέτησης του οικοδομικού όγκου εντός του γηπέδου. * Με στόχο την τήρηση της παραπάνω διάταξης, η ύπαρξη και θέση τυχόν αναλόγων στοιχείων περιλαμβάνεται υποχρεωτικά στην τοπογραφική και φωτογραφική αποτύπωση της μελέτης. Η κατασκευή υπαίθριων κολυμβητικών δεξαμενών απαγορεύεται. Οι νέες οικοδομές δε θα πρέπει να παραμορφώνουν ή να ξεπερνούν σε ύψος κορυφογραμμές ή λοφώδεις και βραχώδεις εξάρσεις της περιοχής, ώστε να μην αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά του φυσικού τοπίου. * Με στόχο την τήρηση της διάταξης, η θέση του γηπέδου επισημαίνεται σε απόσπασμα χάρτη ΓΥΣ της ευρύτερης περιοχής του οικισμού, κλίμακας 1:5000, που συνοδεύει το τοπογραφικό διάγραμμα, προκειμένου να συσχετιστεί το μέγιστο πραγματοποιούμενο ύψος με την κρίσιμη κορυφογραμμή, λοφώδη ή βραχώδη έξαρση της περιοχής. Είτε η κορυφογραμμή ή έξαρση, εμπίπτει εντός του γηπέδου είτε βρίσκεται σε απόσταση εκτός αυτού, το προς εξέταση τμήμα της είναι αυτό που προκύπτει από την προβολή των κορυφών των ορίων του γηπέδου σε αυτή. Το προς ανέγερση δηλαδή κτίσμα εξετάζεται από τα κατάντι της κορυφογραμμής - έξαρσης και όχι από άλλη οπτική γωνία. Τα ακριβή υψόμετρα για το παραπάνω τμήμα κορυφογραμμής- έξαρσης θα προκύπτουν από το τοπογραφικό διάγραμμα του γηπέδου το οποίο θα αποτυπώνει με υψομετρικές καμπύλες και την όμορη ανάντι λωρίδα μέχρι την κορυφογραμμή- έξαρση. Το μικρότερο υψόμετρο του τμήματος της κορυφογραμμής- έξαρσης που αντιστοιχεί στο γήπεδο σύμφωνα με τα παραπάνω, θα είναι και το ανώτατο του προς ανέγερση κτιρίου. (βλέπε και έγγραφο ΕγγρΔΤΕ/α/5979/162/22207(Δ/νση Τοπ. Εφαρμογών). Σε περίπτωση κλίσης γηπέδου μεγαλύτερης του 40%, απαγορεύεται η δόμηση με εξαίρεση λιθόχτιστο ισόγειο κτίσμα εμβαδού έως 15 τ.μ. και μέγιστου ύψους μέχρι 3,00, συμπεριλαμβανομένης της στέγης, μετρούμενο από το γύρω φυσικό ή διαμορφωμένο έδαφος. Εφόσον μόνο ένα τμήμα του γηπέδου έχει κλίση άνω του 40%, επιτρέπεται η δόμηση στο υπόλοιπο τμήμα αυτού. Η αρτιότητα και η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση μπορούν να υπολογίζονται στο σύνολο του γηπέδου, με την προϋπόθεση ότι η επιφάνεια του δομήσιμου τμήματος επαρκεί. Στην περίπτωση που η επιφάνεια του εν λόγω τμήματος δεν επαρκεί, η επιτρεπόμενη δόμηση μειώνεται αναλόγως. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται υπέρβαση του μέγιστου ύψους ή αριθμού ορόφων, όπως αυτά ορίζονται κατά περίπτωση, βάσει του παρόντος. Σε κάθε περίπτωση είναι υποχρεωτική η υποβολή χάρτη ΓΥΣ της ευρύτερης περιοχής, κλίμακας 1:5000, με την επισήμανση του γηπέδου σε αυτό. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 4

4. Προτεινόμενη φύτευση (κατά προτίμηση με τοπικά είδη φυτών): Για τον πέριξ των ορεινών οικισμών Θεολόγος και Κάστρο χώρο που εντάσσονται στο Δήμο Θάσου προτείνονται οι παρακάτω φυτεύσεις: ΑΓΡΙΕΛΙΑ (Olea sylvestris) ΠΕΥΚΗ ΜΑΥΡΗ (Pinus nigra) ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΑ (Cercis siliquastrum) ΚΟΥΜΑΡΙΑ (Arbutus unedo) ΚΟΚΚΟΡΕΒΥΘΙΑ ( Pistacia terebinthus) ΑΡΚΕΥΘΟΣ (Juniperus excelsa) Για τον πέριξ των ημιορεινών οικισμών Μαριές, Παναγία, Ποταμιά, Μεγάλος Πρίνος και Σωτήρ του Δήμου Θάσου προτείνονται οι παρακάτω φυτεύσεις: ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ (Cupressus sempervirens) ΜΟΥΡΙΑ (Morus spp.) ΑΓΡΙΕΛΙΑ (Olea sylvestris) ΠΕΥΚΗ ΤΡΑΧΕΙΑ (Pinus brutia) ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΑ (Cercis siliquastrum) ΚΟΥΜΑΡΙΑ (Arbutus unedo) ΚΟΚΚΟΡΕΒΥΘΙΑ ( Pistacia terebinthus) ΠΛΑΤΑΝΙ (Platanus orientalis) ΑΡΚΕΥΘΟΣ (Juniperus excelsa) Για τον πέριξ του παραθαλάσσιου οικισμού Αλυκή χώρο του Δήμου Θάσου προτείνονται οι παρακάτω φυτεύσεις: ΕΛΙΑ (Olea europea) ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ (Cupressus sempervirens) ΜΟΥΡΙΑ (Morus spp.) ΑΓΡΙΕΛΙΑ (Olea sylvestris) ΠΕΥΚΗ ΤΡΑΧΕΙΑ (Pinus brutia) ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΑ (Cercis siliquastrum) ΠΛΑΤΑΝΙ (Platanus orientalis) ΑΡΜΥΡΙΚΙ (Tamarix spp.) ΛΕΥΚΑ ΛΕΥΚΗ (Populus alba) Για τον πέριξ του ημιορεινού οικισμού Μεσορόπη χώρο, που εντάσσεται στη Δ.Ε. Πιερέων του Δήμου Παγγαίου, προτείνονται οι παρακάτω φυτεύσεις: Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 5

ΠΕΥΚΗ ΤΡΑΧΕΙΑ (Pinus brutia) ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΑ (Cercis siliquastrum) ΚΟΥΜΑΡΙΑ (Arbutus unedo) ΚΟΚΚΟΡΕΒΥΘΙΑ ( Pistacia terebinthus) ΠΛΑΤΑΝΙ (Platanus orientalis) ΚΡΑΝΙΑ (Cornus mas ΚΑΣΤΑΝΙΑ (Castanea sativa) ΚΑΡΥΔΙΑ (Jugleans regia) ΦΛΑΜΟΥΡΙΑ (Tilia spp ) ΟΞΥΑ (Fagus sylvatica) ΠΕΥΚΗ ΜΑΥΡΗ (Pinus nigra) 5. Ύψη και αριθμός ορόφων: Τα κτίσματα επιβάλλεται να είναι μονώροφα. Στις εν λόγω περιοχές, διώροφα κτίσματα επιτρέπονται μόνο σε, κατά παρέκκλιση, άρτια γήπεδα εφόσον δεν εξαντλείται ο επιτρεπόμενος συντελεστής δόμησης, καθώς και εν γένει στον ύπαιθρο χώρο των λοιπών οικισμών. Σε ότι αφορά το μέγιστο ύψος, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 1δ του Άρθρου 6 του ΠΔ/24.5.85 'Δόμησις Εκτός Σχεδίου" (ΦΕΚ270/Δ/31585 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει), που ορίζουν 4,00μ. για μονώροφα κτίσματα και 7,50μ. για διώροφα. 6. Είδος στέγασης (στέγη, δώμα, ένταξη συστημάτων ΑΠΕ - πράσινες στέγες εάν προτείνονται κ.λ.π.): Εφαρμόζονται τα εξής: Κάθε ανεξάρτητη διακεκριμένη μονάδα ορθογωνίου (βάσει των προδιαγραφών επιφανείας και όγκου που ορίστηκαν στην παράγραφο 1 του παρόντος), μονώροφη ή διώροφη, καλύπτεται υποχρεωτικά με μία τετράριχτη ή δίριχτη στέγη. Στις περιπτώσεις συνδυασμού ισοϋψών ορθογωνικών όγκων σε σύνθετες διατάξεις π.χ. διάταξη Γ ή Π, η στέγαση επιβάλλεται να γίνεται με ενιαία κεραμοσκεπή, που ακολουθεί το περίγραμμα της κάτοψης του υποκείμενου ορόφου. (εικ. 3) εικ 3. Στα δύο πρώτα σχήματα παρουσιάζονται οι ενδεικνυόμενοι τρόποι κάλυψης των κτιριακών όγκων. Στο τρίτο σχήμα παρουσιάζεται μη αποδεκτός τρόπος κάλυψης. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 6

Σε ότι αφορά τις κεραμοσκεπές: Η μέγιστη επιτρεπόμενη κλίση ορίζεται σε 30%, ενώ η επικάλυψη επιβάλλεται να γίνεται από κεραμίδια βυζαντινού ή ρωμαϊκού τύπου, χρώματος κεραμιδί (απαγορεύεται το κόκκινο), είτε σχιστόπλακες απόχρωσης γκρι, ανάλογα με τις επιτρεπόμενες επικαλύψεις εντός των ορίων του εκάστοτε οικισμού. Η μέγιστη επιτρεπόμενη προεξοχή της στέγης περιμετρικά του κτίσματος, συμπεριλαμβανομένων των κεραμιδιών, ορίζεται στα 0,20 μέτρα. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της στέγης ορίζεται στα 1,50 μ. Μέσα στη στέγη απαγορεύεται η διάνοιξη ανοιγμάτων και η δημιουργία ορόφου, ή τμήματος ορόφου. Δεν επιτρέπεται η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών που ακολουθούν αυτές του φέροντα οργανισμού και της πλήρωσης των τοίχων του κτιρίου πριν από την πλήρη αποπεράτωση των εργασιών κατασκευής της στέγης. Η κατασκευή της στέγης, ολοκληρώνεται ακόμα και εάν προβλέπεται μελλοντικά η ανέγερση επιπλέον ορόφου. Απαγορεύεται κάθε είδους κατασκευή πάνω από τη στέγη εξαιρουμένων των καπνοδόχων. 7. Αναλογίες και θέση ανοιγμάτων, τύποι κουφωμάτων: Για το σύνολο των υπό μελέτη περιοχών ισχύουν όσα ορίστηκαν για τη δόμηση στο εσωτερικό των αντίστοιχων οικιστικών συνόλων, διατηρώντας τις ιδιαιτερότητες που τυχόν διατυπώνονται για τους επιμέρους οικισμούς, και στον ύπαιθρο χώρο αυτών. 8. Μορφολογικά και άλλα στοιχεία (λιτότητα και καθαρότητα στις μορφές, ενθάρρυνση των μορφολογικών προσεγγίσεων που βασίζονται στην τήρηση των αξιών και των αρχών της παραδοσιακής αγροτικής αρχιτεκτονικής και της αφαιρετικής αναφοράς σε αυτές): Ισχύουν όσα ορίστηκαν για τη δόμηση στο εσωτερικό των οικιστικών συνόλων, σύμφωνα με τις παραγράφους 10 α, β, γ, ε και στ των αντίστοιχων ειδικών τευχών, διατηρώντας τις ιδιαιτερότητες που τυχόν διατυπώνονται για τους επιμέρους οικισμούς, και στον ύπαιθρο χώρο αυτών. 9. Περιφράξεις Οι περιφράξεις των γηπέδων κατασκευάζονται υποχρεωτικά από ανεπίχριστη λιθοδομή χωρίς τονισμένους αρμούς ή ξηρολιθοδομή, με τις προδιαγραφές της παραγράφου 10 του παρόντος, κατ' αντιστοιχία των αναβαθμών του αγροτικού τοπίου. Οι αυλόπορτες μπορούν να είναι ξύλινες ή και μεταλλικές απλού σχεδίου χωρίς πολύπλοκα διακοσμητικά στοιχεία που παραπέμπουν σε ψευδοπαραδοσιακές μορφές. Οι τυχόν υφιστάμενες παραδοσιακές περιφράξεις ιδιοκτησιών διατηρούνται ή αποκαθίστανται στην αυθεντική τους μορφή, ως προς τα υλικά, τους χρωματισμούς και τις διαστάσεις. 10. Υλικά (προτεινόμενα υλικά, τεχνικές κ.λ.π.) που να είναι αυθεντικά και όχι απομιμήσεις άλλων, συμβατά με το ύφος της περιοχής, εναρμονιζόμενα μεταξύ τους χωρίς πολύπλοκους συνδυασμούς ( κατά προτίμηση τοπικά υλικά π.χ. πέτρα) και πλαίσιο για την χρήση σύγχρονων εμφανών υλικών: Οι εξωτερικές όψεις κατασκευάζονται υποχρεωτικά από εμφανή λιθοδομή. Επιτρέπεται επίσης ο Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 7

συνδυασμός με επιφάνειες ξύλου στη φυσική του απόχρωση καθώς και σύγχρονες οικολογικές προσεγγίσεις στη βάση φυσικών υλικών (π.χ. τεχνική Rammed earth για κατασκευές από χώμα). Η λιθοδομή επιβάλλεται να κατασκευάζεται από τοπικά ασβεστολιθικά πετρώματα στις τοπικές υπόλευκες, γκρίζες, κιτρινόλευκες αποχρώσεις. Οι λίθοι μπορεί να είναι είτε καθόλου επεξεργασμένοι (αργολιθοδομή), είτε μερικώς επεξεργασμένοι σε ορθογώνια μορφή (ημιλαξευτή τοιχοποιία). Δεν νοείται λίθινος τοίχος λεπτότερος από 45cm. Οι τυχόν επενδύσεις τοιχοποιίας με λίθους έχουν ελάχιστο πάχος 20 εκ., ώστε να προσομοιάζουν της αυθεντικής παραδοσιακής λιθοδομής. Κατά την αρμολόγηση υφιστάμενων λιθοδομών γίνεται χρήση κονιαμάτων με βάση την φυσική άσβεστο. Να αποφεύγεται η χρήση τσιμέντου. Δεν επιτρέπεται η διαμόρφωση εξεχόντων αρμών. Η τοποθέτηση των λίθων γίνεται σε επάλληλες οριζόντιες στρώσεις. Ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να υπάρχει ώστε κάθε λίθος να εφάπτεται σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιφάνεια με τους γειτονικούς του. Η θέση των κατακόρυφων αρμών θα πρέπει να εναλλάσσεται, ώστε να μην δημιουργούνται συνεχείς κατακόρυφοι αρμοί. Το ύψος της κάθε λίθου δεν πρέπει να ξεπερνά το πλάτος της. Οι εξωτερικές γωνίες διαμορφώνονται με λαξευμένους σταυρωτά τοποθετημένους γωνιόλιθους μεγαλύτερων διαστάσεων (αγκωνάρια). Λαξευτοί λίθοι χρησιμοποιούνται επίσης για τη διαμόρφωση πρεκιού με λίθινα στοιχεία. Απαγορεύεται η διαμόρφωση τοξωτών πρεκιών και ανακουφιστικών τόξων, δεδομένου ότι παραπέμπουν σε νεοπαραδοσιακά στοιχεία διακοσμητικού εν τέλει ρόλου, που διαμορφώνουν μια πληθωρική εικόνα στα κτίσματα. Οι ξηρολιθοδομές ή ξερολιθιές διαμορφώσεων εξωτερικού χώρου και περιφράξεων δομούνται κατά τον παραδοσιακό τρόπο χωρίς τη χρήση κονιάματος μεταξύ των λίθων. Απαγορεύεται η επίχριση υφιστάμενων κτισμάτων με εμφανή, εξωτερικά, λιθοδομή. Σε περιπτώσεις νέων εργασιών σε υφιστάμενα κτίσματα, το αρμόδιο Σ.Α. δύναται να επιβάλλει, κατά την κρίση του και την απομάκρυνση ακαλαίσθητων επενδύσεων (π.χ. με λίθινες πλάκες), με στόχο την αισθητική αναβάθμιση του ύπαιθρου χώρου των οικισμών. Επενδύσεις με λεπτές πλάκες, πλακάκια ή κάθε είδους πλακίδια και εν γένει επιλογές υλικών που δεν εναρμονίζονται με τις επικρατούσες υφές του οικισμού, απαγορεύονται. Η απαγόρευση ισχύει και για τα στοιχεία που τοποθετούνται σε κοινόχρηστους χώρους του ύπαιθρου χώρου των οικισμών. Συνολικά, προτιμάται η χρήση φυσικών, τοπικών υλικών (π.χ. ξύλο, πέτρα), υφών (π.χ. ματ επιφάνειες) και διατομών (π.χ. λεπτές μεταλλικές κατασκευές), που ενσωματώνονται διακριτικά στη φυσιογνωμία του δομημένου περιβάλλοντος. Με στόχο την τήρηση των παραπάνω διατάξεων, τα υλικά των όψεων και περιφράξεων ή άλλων στοιχείων του περιβάλλοντος χώρου (π.χ. περγκολών) θα πρέπει να προσδιορίζονται σαφώς και με πλήρη στοιχεία στα σχέδια - τεύχη της αρχιτεκτονικής μελέτης, μετά τη θεώρηση των οποίων δεν επιτρέπονται αλλαγές. 11.Χρωματισμοί (τυχόν προτεινόμενοι χρωματισμοί με στόχο την καλύτερη ένταξη των κτηρίων στο τοπίο): Ως προς τους χρωματισμούς εξωστών, κουφωμάτων, κιγκλιδωμάτων, στεγάστρων κ.λ.π. εφαρμοζόνται όσα ορίστηκαν για τη δόμηση στο εσωτερικό των αντίστοιχων οικιστικών συνόλων, συμπεριλαμβανομένων τυχόν απαγορεύσεων. Με στόχο την τήρηση των παραπάνω διατάξεων, πέραν των υλικών, οι χρωματισμοί των όψεων και κάθε είδους στοιχείων προς κατασκευή (κουφωμάτων, κιγκλιδωμάτων, στεγάστρων κ.λ.π.) θα πρέπει να προσδιορίζονται σαφώς με πλήρη στοιχεία στα σχέδια και τεύχη της αρχιτεκτονικής μελέτης. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 8

12. Στοιχεία τεχνολογικού εξοπλισμού κτισμάτων ( τοποθέτηση κλιματιστικών, ηλιοθερμοσίφωνες κ.λ.π.): Τα στοιχεία τεχνολογικού εξοπλισμού που επηρεάζουν την εξωτερική εικόνα των οικοδομών, και κατ' επέκταση την εικόνα του ύπαιθρου χώρου των οικισμών θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στα προς έγκριση σχέδια της μελέτης (κατόψεις, όψεις). Οι ηλιακοί συλλέκτες, οι δεξαμενές αποθήκευσης νερού καθώς και τυχόν λοιπές μηχανολογικές ή άλλες εγκαταστάσεις τοποθετούνται υποχρεωτικά σε σημείο μη ορατό από περίοπτα σημεία θέασης της ευρύτερης περιοχής ή από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο (π.χ. οδικό δίκτυο). Απαγορεύεται η τοποθέτησή τους σε όψεις των κτισμάτων και στην οροφή - στέγη των οικοδομών. Τα κλιματιστικά μηχανήματα τοποθετούνται υποχρεωτικά σε θέση μη ορατή από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο του οικισμού, σε ειδικές διαμορφώσεις των όψεων ή διαμορφωμένες εσοχές του κτίσματος και όχι στις κύριες όψεις ή στην οροφή - στέγη αυτού. Η θέση τους προσδιορίζεται στην αρχιτεκτονική μελέτη (κατόψεις - όψεις). Τυχόν νέες δεξαμενές συλλογής ομβρίων επιβάλλεται να είναι υπόγειες. Στις επιφάνειες των στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισμού απαγορεύεται η αναγραφή επιγραφών του κατασκευαστή αυτών. Απαγορεύεται η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στοιχείων. Απαγορεύεται επίσης η τοποθέτηση τεχνολογικού εξοπλισμού στις όψεις υφιστάμενων παραδοσιακών κτισμάτων. Επιτρέπεται μόνο σε σημεία των γηπέδων, που δεν είναι ορατά από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο (π.χ. από το οδικό δίκτυο). Σε κάθε γήπεδο μπορεί να τοποθετείται μόνο μια κεραία τηλεόρασης και σε θέση που να μην προσβάλλονται τα κτίρια. Επιβάλλεται η σταδιακή συμμόρφωση προς τις παραπάνω διατάξεις, υφιστάμενων στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισμού, σε διάστημα που θα οριστεί από τη Δημοτική αρχή από τη δημοσίευση του διατάγματος. 13. Νέες μορφολογικές αναζητήσεις (πλαίσιο για νέα κτίσματα): Στα πλαίσια της ενθάρρυνσης της ελεύθερης αρχιτεκτονικής δημιουργίας, οικοδομές που συγκροτούν μια διαφορετική, ενδεχομένως δυναμική ή και ευρηματική προσέγγιση, με επιμέρους εναλλακτικές προσεγγίσεις που δεν περιλαμβάνονται στις προηγούμενες παραγράφους (π.χ. ενσωμάτωση καμπύλων μορφών ή χαράξεων στην ογκοπλαστική σύνθεση των οικοδομών, εναλλακτικές, των προτεινόμενων, στεγάσεις, διαφοροποιήσεις ως προς τη χρήση υλικών κ.τ.λ.) δύναται να εξετάζονται μεμονωμένα και να εγκρίνονται κατ' εξαίρεση από το αρμόδιο Σ.Α. εφόσον αποτελούν τεκμηριωμένες συνθετικά και κατασκευαστικά προτάσεις, που επιτυγχάνουν τη δημιουργική συνδιαλλαγή με το γειτονικό δομημένο περιβάλλον και το φυσικό τοπίο, εισάγοντας νέες μορφές, ικανές να ανταποκριθούν σε σύγχρονες ανάγκες. Σε κάθε περίπτωση, οικοδομές που δε σέβονται την κλίμακα του χώρου, όπως επίσης τα φυσικά χαρακτηριστικά και την ταυτότητα της περιοχής δε θα γίνονται αποδεκτές. 14. Βιοκλιματική αρχιτεκτονική και μορφολογική σύνθεση με συμβατότητα στα παραδοσιακά τοπικά πρότυπα: Στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική η διαμόρφωση των κτισμάτων καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τους περιορισμούς του φυσικού περιβάλλοντος, με τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των δυνατοτήτων που αυτό παρέχει, προκειμένου να επιτευχθούν οι βέλτιστες συνθήκες άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων. Συνεπώς, η κατανόηση των βασικών αξόνων δόμησης των παραδοσιακών προτύπων και η ενσυνείδητη αναπαραγωγή τους μέσα σε ένα αναθεωρημένο πλαίσιο σύγχρονων αναγκών, διασφαλίζει τόσο την εφαρμογή των θεμελιωδών αρχών του βιοκλιματικού σχεδιασμού, όσο και την μορφολογική ένταξη των νέων κτιριακών δομών στο υφιστάμενο περιβάλλον. Σε αυτήν την κατεύθυνση επισημαίνονται τα Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 9

ακόλουθα: Χωροθέτηση - προσανατολισμός Η χωροθέτηση και ο προσανατολισμός των κτισμάτων θα πρέπει να προσδιορίζεται με βασικά κριτήρια, αφενός τη μεγιστοποίηση των ηλιακών κερδών και την ανεμοπροστασία το χειμώνα και αφετέρου την εκμετάλλευση των ανέμων και την ηλιοπροστασία το καλοκαίρι. Στοιχεία που πιθανόν προξενούν ανεπιθύμητη σκίαση, εμποδίζοντας τον ηλιασμό των κτισμάτων όπως π.χ. γειτονικά κτίρια ή λόφοι, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον αρχικό σχεδιασμό. O προσανατολισμός του μεγάλου (διαμήκη) άξονα του κτιρίου στον άξονα ανατολής - δύσης, με τρόπο ώστε το κτίριο να ανοίγεται προς το νότο, εν γένει συμβάλλει στη μέγιστη αξιοποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας. Αντιστοίχως, ουσιαστική κρίνεται και η εκμετάλλευση της κλίσης του εδάφους με τη διαμόρφωση πλάτης προστασίας προς το βορρά ή προς τους επικρατούντες ανέμους. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δίνεται στην προστασία και αξιοποίηση του άμεσου αλλά και ευρύτερου φυσικού περιβάλλοντος. Η υφιστάμενη αξιόλογη βλάστηση θα πρέπει να διατηρείται και να αξιοποιείται κατά το δυνατό για την ηλιοπροστασία, το σκιασμό και ανεμοπροστασία των κτισμάτων. Η ενσωμάτωση τμήματος του κτιρίου ή και του συνολικού όγκου του (υπόσκαφα κτίρια) στο έδαφος, σε περίπτωση επικλινούς εδάφους, αξιοποιεί τη θερμική αδράνεια της γης, εξασφαλίζοντας σταθερή θερμοκρασία στο εσωτερικό του κτιρίου. Κέλυφος Η επιλογή του προσανατολισμού και του μεγέθους των ανοιγμάτων θα πρέπει να εξασφαλίζει τα μέγιστα ηλιακά κέρδη το χειμώνα και τον περιορισμό τους το καλοκαίρι και ταυτόχρονα να προσφέρει φυσικό φωτισμό/ηλιασμό και διαμπερή φυσικό αερισμό, λαμβάνοντας υπόψη παράλληλα τη διεύθυνση και την ισχύ των ρευμάτων αέρα της περιοχής. Στο πλαίσιο αυτό, ενδείκνυται τα μεγαλύτερα ανοίγματα των κτιρίων να προσανατολίζονται προς το νότο, ενώ η εκτεθειμένη στο βορρά πλευρά να διαμορφώνεται από συμπαγείς τοίχους με μικρά ανοίγματα. Ουσιαστική κρίνεται και η δημιουργία "ενδιάμεσων" στεγασμένων υπαίθριων χώρων και εξωστών κατά κανόνα με νότιο - νοτιοανατολικό προσανατολισμό για την ελαχιστοποίηση της άμεσης θέρμανσης του κελύφους. Συστήματα σκίασης - ηλιοπροστασίας Η τοποθέτηση ξύλινων σκούρων εξωτερικά των ανοιγμάτων αποτρέπει τον εγκλωβισμό της ηλιακής ακτινοβολίας στο εσωτερικό του κτιρίου κατά τους θερμούς μήνες και παράλληλα λειτουργεί ως κινητή μόνωση κατά τη περίοδο του χειμώνα. Εναλλακτικά, τα σκούρα μπορούν να διαθέτουν μηχανισμό ανάκλησης που επιτρέπει την ταυτόχρονη λειτουργία τους ως σκίαστρα. (εικ.4) εικ 4. Ενδεικτική απεικόνιση σκούρου με μηχανισμό ανάκλησης. Η ελαχιστοποίηση της διείσδυσης της άμεσης ηλιακής ακτινοβολίας μπορεί να επιτευχθεί και με κατακόρυφα εξωτερικά σκίαστρα ελαφριάς κατασκευής, κατά κανόνα με ανατολικό ή δυτικό Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 10

προσανατολισμό, που μπορούν να συνδυάζονται με σύστημα ξύλινων ή μεταλλικών ρυθμιζόμενων ή μη περσίδων ηλιοπροστασίας ή με αναρριχητικά φυτά. Αντιστοίχως, κατασκευές περγκολών σε συνδυασμό είτε με ελαφριές διάτρητες επικαλύψεις μεταλλικών ή ξύλινων διατομών, είτε με αναρριχητικά φυτά οριζόντιας ανάπτυξης, εξασφαλίζουν τη δημιουργία ευνοϊκού μικροκλίματος στους υπαίθριους χώρους. Υλικά και χρωματισμοί Οι ανοιχτοί χρωματισμοί στις εξωτερικές επιφάνειες των κτιρίων δρουν θερμοαπωθητικά, αποτρέποντας την υπερθέρμανση. Οι επιστρώσεις σκληρών υλικών στον περιβάλλοντα χώρο θα πρέπει να περιορίζονται στις απολύτως απαραίτητες. Παράλληλα η εφαρμογή υδατοδιαπερατών επιστρώσεων από φυσικά υλικά (π.χ. πατημένο χώμα) εξασφαλίζει ευνοϊκό μικροκλίμα κατά τους θερμούς μήνες. Περιβάλλον - Βλάστηση Καθοριστικής σημασίας κρίνεται η δημιουργία αυλών και η διαμόρφωσή τους με κατάλληλες φυτεύσεις για τη βελτίωση του μικροκλίματος περιμετρικά του κτίσματος. Η φύτευση φυλλοβόλων δέντρων στο νότο με την κατάλληλη τοποθέτηση, λειτουργεί ως στοιχείο ηλιοπροστασίας και πηγή δροσισμού κατά τους θερμούς μήνες, ενώ η φύτευση αειθαλών στο βορρά λειτουργεί ως στοιχείο ανάσχεσης των ανέμων κατά τους ψυχρούς μήνες. Θα πρέπει να προτιμώνται κατά το δυνατό ενδημικά φυτικά είδη. Διαχείριση του νερού Στο πλαίσιο οικολογικής διαχείρισης των υδάτινων πόρων, προτείνεται η συλλογή και αξιοποίηση των όμβριων υδάτων σε υπόγειες δεξαμενές ή στέρνες. Το νερό που συλλέγεται, αποθηκεύεται προσωρινά και χρησιμοποιείται για δευτερεύουσες χρήσεις όπως πότισμα κήπων, πλύσιμο αυτοκινήτων κτλ. 15. Ειδικές προτάσεις κριτηρίων για τρόπους ένταξης στο τοπίο σε περιοχές με σημαντικές θέες και προστατευόμενα στοιχεία με βάση την μελέτη σημαντικών οπτικών φυγών (π.χ. σε περιπτώσεις εξαιρετικού τοπίου ή τοπίου με θέα σε φυσικά ή πολιτιστικά στοιχεία μπορεί να προταθεί πλήρης ενσωμάτωση των κτηρίων στο έδαφος - υπόσκαφα κτήρια, διατήρηση ορίζοντα και κορυφών λόφων, ακτών κ.λ.π.) : Η κατασκευή υπόσκαφων κτηρίων βάσει του ορισμού που διατυπώνεται στην παράγραφο 88, του Άρθρου 2 του Ν4067/12 [ΦΕΚ 79 / Α /9-4-12], όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, μπορεί να γίνει αποδεκτή σε γήπεδα με κλίση άνω του 20% για λόγους ένταξης στο ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον του χώρου υπαίθρου των οικισμών. Ακολούθως παρατίθεται ο σχετικός ορισμός: " παρ.88: "Υπόσκαφο είναι το κτίριο ή το τμήμα κτιρίου που κατασκευάζεται υπό τη στάθμη του φυσικού εδάφους και παρουσιάζει μόνο μια ορατή όψη. Η κατασκευή του γίνεται κάτω από τη στάθμη του φυσικού εδάφους, με επέμβαση σε αυτό και πλήρη επαναφορά στην αρχική του μορφή. Τα υπόσκαφα κτίρια μπορούν να έχουν κύρια χρήση." Ειδικότερα, σε τυχόν άρτια γήπεδα σε κρίσιμα σημεία κορυφογραμμών, καθώς και εντός περιοχών ΤΙΦΚ, το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής μπορεί να επιβάλλει την πλήρη ενσωμάτωση του όγκου στο έδαφος, σε συνδυασμό με τη χρήση φυσικών πρωτογενών υλικών στην ορατή όψη των όγκων. Σε κάθε περίπτωση, το μέγιστο ύψος του όγκου υπό τη στάθμη του φυσικού εδάφους, δε δύναται να υπερβαίνει τα 4,00 μ. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 11

Η κατασκευή υπόσκαφων κτισμάτων σε περιοχές με αρχαιολογικό ενδιαφέρον επιτρέπεται μόνο με τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων. 16. Προτεινόμενες τυπολογίες ανάλογα με την γεωμορφολογία της περιοχής (π.χ. για περιοχές με κλίσεις): Σε περιοχές με κλίση στον ύπαιθρο χώρο των υπό μελέτη οικισμών, ως προτεινόμενες τυπολογίες σε ότι αφορά την τοποθέτηση των κτιριακών όγκων σε σχέση με τις ισοϋψείς του εδάφους, ορίζονται οι αντίστοιχοι αρχιτεκτονικοί τύποι που εντοπίστηκαν εντός των ορίων των οικισμών. 17. Προστασία Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς Με στόχο τη διατήρηση και προστασία των δειγμάτων της Αρχιτεκτονικής κληρονομιάς που διασώζονται (συχνά σε ερειπιώδη κατάσταση) στο εσωτερικό της Περιφερειακής Ενότητας, απαγορεύεται η κατεδάφιση, η κάθε είδους καταστροφή ή αλλοίωση των παραδοσιακών κτισμάτων που απαντώνται στην ύπαιθρο υπό την μορφή συγκροτημάτων εξειδικευμένης αγροτικής χρήσης ή μεμονωμένων κτισμάτων (π.χ. "κατοικιών", "καλυβών", "ελαιοτριβίων" κ.α.) καθώς και λοιπών συναφών στοιχείων (π.χ. αλωνιών, βρυσών, μαντρών κ.α.). Σε ότι αφορά την επισκευή, αποκατάσταση ή αναστήλωση όλων των παραδοσιακών κτηρίων και κατασκευών που περιγράφονται ως άνω, ισχύουν όσα διατυπώνονται στην αντίστοιχη παράγραφο περί προστασίας της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς εντός των ορίων των οικισμών. 18. Έλεγχος από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Κάθε οικοδομική εργασία (ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, αποκατάσταση κ.α.) στον πέριξ του οικισμών ύπαιθρο χώρο, ελέγχεται υποχρεωτικά από το αρμόδιο Σ.Α. Η διάταξη αποσκοπεί στον αποτελεσματικό έλεγχο της εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος, περιμετρικά των οικισμών με στόχο αφενός την προστασία του άμεσου περιβάλλοντος αυτών, αφετέρου δε την ανάδειξη των ίδιων των οικιστικών συνόλων. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 12