ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΠ 2000-2006 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2000 2006 NOΕΜΒΡΙΟΣ 2006

2 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 4: ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

3 ΜΕΤΡΟ 4.1: Επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις κύριας παραγωγικής κατεύθυνσης φυτικής παραγωγής Α ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΟΥ ΚΩΔ. ΟΠΣ 3 ΚΠΣ 2000 2006 13 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 4 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Αγροτική ανάπτυξη 1 ΜΕΤΡΟ Επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλέυσεις κύριας παραγωγικής κατεύθυνσης φυτικής παραγωγής ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΡΟ Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας πλην των περιοχών εφαρμογής ολοκληρωμένων προγραμμάτων ορεινών αγροτικών περιοχών όταν ξεκινήσει η εφαρμογή τους Αρχηγοί γεωργικών εκμεταλλεύσεων Φυσικά πρόσωπα Νομικά πρόσωπα Συνεργαζόμενες εκμεταλλεύσεις ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 2000 2006 111 ΠΕΔΙΟ/Α ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις (100%)

4 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σε χιλ. ΕΥΡΩ ΠΟΣΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΗ Δ.Δ. ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟΝ ΑΞΟΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ % Σ.Κ. % Δ.Δ. % Σ.Κ. % Δ.Δ. Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 131659,880 53,45 8,80 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 65829,940 26,72 39,77 4,40 5,36 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΓΤΠΕ-Π) 46080,958 1 18,71 27,84 3,08 3,75 Εθνική Δημόσια Δαπάνη 19748,932 8,02 11,93 1,32 1,61 Ιδιωτική Συμμετοχή 65829,940 26,72 4,40 Δανεισμός - - - 1 Υπολογίζεται ως 35% κατά μέγιστο του Συνολικού Κόστους του Μέτρου.

5 Β ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ/ΟΙ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΙΚΤΕΣ Συνοπτική παρουσίαση της υπάρχουσας κατάστασης Ο συνολικός αριθμός των αμιγών γεωργικών και μικτών γεωργικών εκμεταλλεύσεων της Περιφέρειας ανέρχεται σε 132.394 (αποτελέσματα απογραφής 1991). Εκτιμάται ότι η ομάδα στόχος αποτελείται από 21.180 εκμεταλλεύσεις (16% του συνόλου). Πρόκειται για γεωργικές εκμεταλλεύσεις αποκλειστικής ή κύριας πηγής απασχόλησης και εισοδήματος που η οικονομική τους θέση, σύμφωνα με τα κριτήρια οικονομικής βιωσιμότητας, χαρακτηρίζεται ως φθίνουσα με προοπτικές ανάκαμψης, ως δυνάμει βιώσιμη και ως βιώσιμη μη ανταγωνιστική, ή εμφανίζουν τα χαρακτηριστικά των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Τα πλεονεκτήματα της Περιφέρειας είναι το μεγάλο εύρος των παραγωγικών κατευθύνσεων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (ανοιξιάτικες καλλιέργειες, λαχανοκομία, δενδροκομία, κλπ) καθώς και η δυνατότητα διαφοροποίησης της παραγωγής. Τα προβλήματα εντοπίζονται στο γεγονός ότι το κόστος που απαιτείται για την αναγκαία αναδιοργάνωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων είναι υψηλό και υπάρχει δυσκολία των παραγωγών για την αυτοχρηματοδότηση των αναγκαίων επενδύσεων εκσυγχρονισμού. Την περίοδο 1994-99 στην Περιφέρεια εγκρίθηκαν 5.500 σχέδια βελτίωσης διαφόρων παραγωγικών κατευθύνσεων με συνολικό κόστος επενδύσεων ανά εκμετάλλευση τα 14,86 εκατομμύρια δρχ. Αναλυτική περιγραφή μέτρου Το Μέτρο περιλαμβάνει ενισχύσεις για την ενθάρρυνση των επενδύσεων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και για την ενθάρρυνση επενδύσεων σε μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις (όλα τα παραπάνω σε εκμεταλλεύσεις κύριας παραγωγικής κατεύθυνσης φυτικής παραγωγής). Με τις προβλεπόμενες ενισχύσεις επιδιώκονται: η αειφόρος ανάπτυξη του γεωργικού τομέα με στόχο τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και των συνθηκών διαβίωσης, εργασίας και παραγωγής των κατοίκων της υπαίθρου και ιδίως των γεωργών και των οικογενειών τους. Το Μέτρο εξυπηρετεί τον ειδικό στόχο του άξονα προτεραιότητας 4: Αγροτική ανάπτυξη ο οποίος είναι: «Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας γεωργικών εκμεταλλεύσεων φυτικής παραγωγής. Πρόκειται για στήριξη της προσαρμογής εκμεταλλεύσεων στις ανταγωνιστικές συνθήκες της αγοράς και στην υιοθέτηση ορθών γεωργικών πρακτικών περιορισμένων περιβαλλοντικών επιπτώσεων». Ιεράρχηση των αναγκών και προτεραιοτήτων του μέτρου και σημαντικότητα ως προς την επίτευξη του στόχου του μέτρου Το Μέτρο στο σύνολο του αφορά τα καθεστώτα ενίσχυσης στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις κύρια φυτικής παραγωγής. Τα κριτήρια αξιολόγησης για την έγκριση των υποβαλλόμενων προτάσεων και την κατάταξη τους ως προς την σπουδαιότητα τους ορίζονται στην Κ.Υ.Α. 532/03 των Υπουργών Γεωργίας, Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης και Οικονομίας & Οικονομικών όπως ισχύει κάθο φορά.

6 Συνοπτική περιγραφή κατηγοριών πράξεων και ενδεικτικές προβλεπόμενες πράξεις Στο Μέτρο περιλαμβάνονται τα ακόλουθα καθεστώτα ενίσχυσης τα οποία αναλύονται κατωτέρω: I. Καθεστώς ενισχύσεων για την ενθάρρυνση των επενδύσεων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις II. Καθεστώς ενισχύσεων σε μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Ι. Καθεστώς ενισχύσεων για την ενθάρρυνση των επενδύσεων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις Το παρόν καθεστώς δύναται να εφαρμοστεί σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις για επενδύσεις κυρίως στην φυτική παραγωγή. Μια εκμετάλλευση νοείται ότι πραγματοποιεί επενδύσεις κυρίως στην φυτική παραγωγή εφ όσον το ύψος των επενδύσεων που προβλέπονται στον τομέα αυτό είναι πάνω από το 50% του συνολικού ύψους των επενδύσεων του σχεδίου. Α) Δικαιούχοι Δικαιούχοι του καθεστώτος μπορούν να κριθούν γεωργοί, φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα και συνεργαζόμενες εκμεταλλεύσεις, εφόσον: 1. Διαθέτουν επαρκή επαγγελματική ικανότητα 2. Είναι κάτοχοι και αρχηγοί γεωργικής εκμετάλλευσης, η οποία πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις: Το σύνολό της βρίσκεται εντός των ορίων της ευρύτερης περιοχής του τόπου μόνιμης κατοικίας ή έδρας. Κατέχει την ακόλουθη οικονομική θέση με βάση τα κριτήρια οικονομικής βιωσιμότητας που προσδιορίζονται στο παράρτημα: Φθίνουσα γεωργική εκμετάλλευση με προοπτικές ανάκαμψης Εν δυνάμει βιώσιμη γεωργική εκμετάλλευση Βιώσιμη μη ανταγωνιστική εκμετάλλευση Πληροί τις ελάχιστες προϋποθέσεις (ελάχιστα πρότυπα) σχετικά με το περιβάλλον, την υγιεινή και καλή διαβίωση των ζώων (σε περίπτωση που δευτερευόντως η επένδυση αφορά και ζωική παραγωγή), τα οποία προσδιορίζονται στο παράρτημα. 3. Στα πλαίσια επενδυτικού σχεδίου προγραμματίζουν και υλοποιούν μετά την έγκρισή του επενδύσεις, οι οποίες πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις: Επιδιώκουν έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους στόχους: Μείωση του κόστους παραγωγής Βελτίωση ή και αναδιάρθρωση της παραγωγής Βελτίωση της ποιότητας Διαφύλαξη και βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος. Προώθηση της πολυαπασχόλησης. Η υλοποίησή τους θα συμβάλλει κατά περίπτωση στη βελτίωση των κριτηρίων οικονομικής βιωσιμότητας της εκμετάλλευσης και στη συμμόρφωσή της στις απαιτήσεις που θεσπίζονται

7 κάθε φορά για το περιβάλλον, την υγιεινή και καλή διαβίωση των ζώων, πέραν των απαιτουμένων ελαχίστων. Σε περίπτωση θέσπισης νέων ελαχίστων προϋποθέσεων (νεοεισαχθέντα ελάχιστα πρότυπα) για το περιβάλλον, την υγιεινή και καλή διαβίωση των ζώων, οι επενδύσεις πραγματοποιούνται με σκοπό τη συμμόρφωση με αυτές τις προϋποθέσεις. Σε αυτήν την περ ιπτωση ε ιναι δυνατόν να χορηγείται ενίσχυση και να προβλέπεται περίοδος χάριτος για τη συμμόρφωση με τα νέα αυτά πρότυπα μέχρι το τέλος της επενδυτικής περιόδου Από την υλοποίησή τους δε θα επέλθει αύξηση της παραγωγής προϊόντων, τα οποία δε βρίσκουν κανονικές διεξόδους διάθεσης στην αγορά. Κανονικοί διέξοδοι στην αγορά Γενικά οι ενισχύσεις, στα πλαίσια του παρόντος καθεστώτος, μπορούν να χορηγηθούν σε επενδύσεις που δεν οδηγούν σε μια αύξηση της παραγωγής. Ωστόσο είναι δυνατόν να δοθούν ενισχύσεις για επενδύσεις που στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγής, όπου υπάρχουν κανονικές διέξοδοι για τη διάθεσή της. Τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να είναι: Τα βιολογικά προϊόντα Τα προϊόντα προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης Τα προϊόντα τα οποία πιστοποιούνται με βάση διεθνώς αναγνωρισμένες προδιαγραφές και πρότυπα Τα προϊόντα που παράγονται από προωθούμενα είδη ή ποικιλίες όπως αυτά καθορίζονται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με βάση τα αποτελέσματα της ανάλυσης της εσωτερικής και διεθνούς αγοράς, τόσο για νωπή χρήση όσο και για πρώτη ύλη για την μεταποίηση, καθώς και σε εκείνα, που στα πλαίσια ειδικής τομεακής ή χωρικής μελέτης έρευνας αγοράς που θα πραγματοποιείται για λογαριασμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ή της Περιφέρειας δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα διάθεσης. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τηρούνται οι τομεακοί περιορισμοί και απαγορεύσεις που απορρέουν από την Εθνική και Κοινοτική νομοθεσία. Συμβατότητα και συνοχή (άρθρο 37 παρ. 3, δεύτερο εδάφιο, πρώτη παύλα) Δεν ενισχύονται επενδύσεις, οι οποίες έχουν ενισχυθεί ή προβλέπεται η ενίσχυσή τους στα πλαίσια των Κ.Ο.Α Ειδικότερα στον τομέα φρούτων και λαχανικών δε χορηγείται καμία ενίσχυση, στα πλαίσια του παρόντος καθεστώτος, στις ακόλουθες περιπτώσεις: Σε μέτρα που εφαρμόζονται από οργάνωση παραγωγών αναγνωρισμένη από την Κ.Ο.Α φρούτων και λαχανικών. Σε μέτρα που εφαρμόζονται από ατομικές εκμεταλλεύσεις που ανήκουν ή όχι σε οργάνωση παραγωγών αναγνωρισμένη από την Κ.Ο.Α φρούτων και λαχανικών, εφόσον τα μέτρα αυτά έχουν συλλογική διάσταση. Στην περίπτωση που τα ανωτέρω μέτρα δεν έχουν συλλογική διάσταση δύνανται να ενισχυθούν στα πλαίσια του παρόντος καθεστώτος μεμονωμένοι παραγωγοί είτε ανήκουν είτε όχι στην οργάνωση παραγωγών μόνο εφόσον:

8 Η ενίσχυση δεν αντιτίθεται ή δεν αποδυναμώνει τη στρατηγική των οργανώσεων παραγωγών, και σε περίπτωση που οι παραγωγοί είναι μέλη αναγνωρισμένης ΟΠ, έχουν τη ρητή εξουσιοδότηση της τελευταίας. Δεν υπάρχει δυνατότητα ενίσχυσης του ίδιου μέτρου και της ίδιας κατηγορίας δικαιούχων από άλλη πηγή. Β) Ύψος ενίσχυσης Η ενίσχυση χορηγείται με τη μορφή επιδότησης κεφαλαίου και το ύψος της υπολογίζεται κατά περίπτωση δικαιούχου ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών ως ακολούθως: Επιλέξιμες δαπάνες Το μέγιστο ύψος δαπανών που μπορεί να ληφθεί υπόψη στους υπολογισμούς δύναται να φθάσει: Κατά περίπτωση επένδυσης τα ποσά που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας Ανά Μονάδα Ανθρώπινης Εργασίας (Μ.Α.Ε) τα 150.000 EURO Ανά εκμετάλλευση φυσικού προσώπου τα 225.000 EURO Ανά εκμετάλλευση νομικού προσώπου και Συνεργαζόμενης εκμετάλλευσης τα 600.000 EURO Τα ανωτέρω ποσά σε ειδικές περιπτώσεις αρκούντως αιτιολογημένες, δύνανται να τροποποιούνται με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας μετά από πρόταση της Επιτροπής Παρακολούθησης (Ε.Π). Ποσοστά ενίσχυσης Τα ποσοστά ενίσχυσης θα είναι έως: Δικαιούχος Νέοι γεωργoί Περιοχή υλοποίησης της Επένδυσης Ορεινές και μειονεκτικές περιοχές Λοιπές περιοχές 60% 50% Λοιποί δικαιούχοι 50% 40% ΙI. Καθεστώς ενισχύσεων σε μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις Το καθεστώς δύναται να εφαρμοσθεί σε μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις των οποίων ο κάτοχός τους είναι μόνιμος κάτοικος ορεινών περιοχών για επενδύσεις κυρίως στην φυτική παραγωγή (όπως ορίζεται και στην ανωτέρω περίπτωση Ι) Στόχος Το καθεστώς αποσκοπεί στην δημιουργία των προϋποθέσεων, στα πλαίσια των οποίων οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις θα αποκτήσουν: Ενδείξεις οικονομικής βιωσιμότητας, δηλαδή η γεωργική εκμετάλλευση θα αποκτήσει τουλάχιστο τα κριτήρια της φθίνουσας γεωργικής εκμετάλλευσης με ενδείξεις οικονομικής ανάκαμψης Τις ελάχιστες προϋποθέσεις σχετικά με το περιβάλλον την υγιεινή και καλή διαβίωση των ζώων Ο κάτοχος της να αποκτήσει επαρκή επαγγελματική ικανότητα.

9 Οι ανωτέρω στόχοι θα πρέπει να επιτευχθούν το αργότερο σε τρία έτη από την ημερομηνία έγκρισης του Σχεδίου Βελτίωσης. Δικαιούχοι Μπορούν να κριθούν φυσικά πρόσωπα, από 40-52 ετών, που πληρούν τις προϋποθέσεις όπως αυτές ορίζονται στο καθεστώς ενισχύσεων για την ενθάρρυνση των επενδύσεων στις γεωργικές εκμ/σεις, οι οποίες εμφανίζουν ενδείξεις οικονομικής βιωσιμότητας. Δ) Ποσά και ποσοστά ενίσχυσης Ύψος επιλέξιμων δαπανών Το μέγιστο ύψος δαπανών που μπορεί να ληφθεί υπόψη στους υπολογισμούς δύναται να φθάσει: Κατά περίπτωση επένδυσης τα ποσά που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας. Ανά εκμετάλλευση τα 25.000 EURO Ποσοστά ενίσχυσης επιλέξιμων δαπανών Το ποσοστό ενίσχυσης θα είναι έως 50%. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α. Κριτήρια τήρησης ελαχίστων προϋποθέσεων σε ό,τι αφορά το περιβάλλον α. Μια κτηνοτροφική εκμετάλλευση νοείται ότι πληροί τις ελάχιστες προϋποθέσεις σε ό,τι αφορά το περιβάλλον, εφόσον είναι δυνατή η συνέχιση της λειτουργίας της στη συγκεκριμένη θέση. Η ανωτέρω δυνατότητα θα αποδεικνύεται με την ύπαρξη στην υφιστάμενη κατάσταση «έγκρισης περιβαλλοντικών όρων» (παλιές και νέες μονάδες) και «άδειας ίδρυσης»(μόνο νέες μονάδες) και στη μελλοντική κατάσταση «άδειας λειτουργίας» (παλιές και νέες μονάδες). Η έγκριση περιβαλλοντικών όρων και αδειών ίδρυσης και λειτουργίας προϋποθέτουν: Απαγόρευση διάθεσης αποβλήτων σε υδατικούς αποδέκτες Διάθεση υγρών αποβλήτων στο έδαφος, εφόσον το BOD5 είναι λιγότερο από 1200 Mgr/lit και ολικά στερεά λιγότερα από 0,45% Εγκεκριμένη μελέτη χειρισμού και διάθεσης των αποβλήτων της μονάδας β. Τηρούν τους κώδικες ορθής γεωργικής πρακτικής. Κώδικες ορθής γεωργικής Πρακτικής (1) Γεωργία Οι παραγωγοί υποχρεούνται να εφαρμόζουν προγράμματα αμειψισποράς, στα οποία η κύρια καλλιέργειά τους θ αντικαθίσταται, στη μεν περίπτωση των σιτηρών από βελτιωτικές του εδάφους καλλιέργειες, άπαξ της τετραετίας (π.χ. ψυχανθή), στη δε περίπτωση των ψυχανθών από σιτηρά άπαξ της τετραετίας. Στην καλλιέργεια σιτηρών θα εφαρμόζεται μηδενική ποσότητα αζώτου κατά τη βασική λίπανση. Μέγιστη ποσότητα λίπανσης 140 χλγ. N/HA. Το λίπασμα θα εφαρμόζεται σε δύο δόσεις στο τέλος του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης (Φεβρουάριος Μάρτιος).

10 Σε όξινα εδάφη δε θα εφαρμόζονται αμμωνιακά λιπάσματα, πλην ασβεστούχου νιτρικής αμμωνίας Σε επικλινείς εκτάσεις (κλίση άνω του 6%) : Η άροση και γενικότερα η καλλιέργεια του εδάφους θα γίνεται κατά τις ισοϋψείς. Εναλλακτικά η καλλιέργεια μπορεί να γίνει με τη δημιουργία σταθερών ακαλλιέργητων λωρίδων, οι οποίες λειτουργούν ως ζώνες ανάσχεσης και οι οποίες καλύπτονται από αυτοφυή βλάστηση. Οι ζώνες ανάσχεσης έχουν πλάτος 2 έως 4 μέτρα ανάλογα με την κλίση του εδάφους. Δεν επιτρέπεται η βαθιά άροση, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων καταπολέμησης βαθύρριζων ζιζανίων, κατόπιν αδείας της Δ/νσης Γεωργίας. Δεν επιτρέπεται η καύση υπολειμμάτων καλλιεργειών (καλαμιάς). Ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες θα ακολουθείται η εξής διαχείριση: o o o Βόσκηση της καλαμιάς και ενσωμάτωση στο έδαφος των υπολειμμάτων μετά τη βόσκηση Άμεση ενσωμάτωσή τους στο έδαφος Κοπή, κάλυψη του εδάφους με τα υπολείμματα (mulching) και ενσωμάτωσή τους στο έδαφος την επόμενη άνοιξη. Ομοίως δεν επιτρέπεται η καύση των υπολειμμάτων σε απόσταση μικρότερη από 500 m από δάση και οικολογικά ευαίσθητες περιοχές. Δεν επιτρέπεται η εφαρμογή λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων σε απόσταση 2m από επιφανειακά νερά και από τα όρια οικοτόπων του Δικτύου Φύση 2000. (2) Κτηνοτροφία Τήρηση των αποφάσεων των Νομαρχιών σχετικά με την έναρξη και λήξη της περιόδου βόσκησης καθώς και με τον αριθμό κοπών το χρόνο πρώτης και τελευταίας κοπής χόρτου Απαγορεύεται η χρήση φωτιάς για την αναβλάστηση των βοσκοτόπων Δεν επιτρέπεται η βόσκηση εκτάσεων, για τις οποίες υπάρχουν απαγορεύσεις της Δασικής Νομοθεσίας (καμένες, αναδασωθείσες, κλπ.) καθώς και εκτάσεις οι οποίες έχουν ενταχθεί σε αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα, στα οποία απαγορεύεται η βόσκηση (Μακροχρόνια παύση εκμετάλλευσης γεωργικών γαιών) Η πυκνότητα βόσκησης δε θα υπερβαίνει τη βοσκοϊκανότητα. Για τις ανάγκες του προγράμματος η πυκνότητα βόσκησης ορίζεται σε 1 MZK/Ha για τις ορεινές περιοχές. Ομοίως ορίζεται σε 1 MZK/Ha για τα νησιά, στα οποία όμως η βόσκηση δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 120 ημέρες/ χρόνο. Η μη χρησιμοποίηση στην εκτροφή βοοειδών απαγορευμένων ουσιών, δυνάμει της οδηγίας 96/22/ΕΚ(EL125) ή ουσιών που επιτρέπονται μεν βάσει της ανωτέρω οδηγίας, αλλά χρησιμοποιήθηκαν παράνομα. Ούτε να ανιχνευτούν κατ εφαρμογή της οδηγίας 96/23/ΕΚ, ούτε να βρεθεί σε οποιαδήποτε μορφή στην εκμετάλλευση απαγορευμένη ουσία ή προϊόν ή επιτρεπόμενη ουσία ή προϊόν, δυνάμει της οδηγίας 96/22/ΕΚ που όμως κατέχεται παράνομα. Εφαρμογή της Εθνικής Πολιτικής για διάθεση αποβλήτων σταβλισμένης κτηνοτροφίας.

11 Β. Κριτήρια τήρησης των συνθηκών υγιεινής και καλής διαβίωσης των ζώων Ελάχιστες προϋποθέσεις υγιεινής και καλής διαβίωσης των ζώων α. Χοιροτροφία: Όπως ορίζονται στο Π.Δ. 139/95, το οποίο έχει εκδοθεί στα πλαίσια εναρμόνισης με την οδηγία 91/630/Ε.Ο.Κ β. Μόσχοι ηλικίας έως 6 μηνών Όπως ορίζονται στο Π.Δ. 179/98, το οποίο έχει εκδοθεί στα πλαίσια εναρμόνισης με τις οδηγίες 91/629/Ε.Ο.Κ. και 97/2 Ε.Κ. του Συμβουλίου και απόφαση 97/182/Ε.Κ. της Επιτροπής. γ. Όρνιθες ωοπαραγωγής Όπως ορίζονται στην οδηγία 99/74/Ε.Κ του Συμβουλίου. δ. Αιγοπροβατοτροφία Όπως ορίζονται στην Κ.Υ.Α. Υ1β/2000 (ΦΕΚ 343/Β). Γ. Κριτήρια Οικονομικής βιωσιμότητας 1. Δείκτες Για την κατάδειξη της Οικονομικής βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων χρησιμοποιούνται κυρίως οι ακόλουθοι δείκτες: Γεωργικό Οικογενειακό εισόδημα ανά πλήρως απασχολούμενο μέλος της Οικογένειας Χρησιμοποιούμενη Οικογενειακή εργασία στην εκμετάλλευση μετρούμενη σε Μ.Α.Ε (Μονάδες Ανθρώπινης Εργασίας). 2. Κατηγορίες γεωργικών εκμεταλλεύσεων Με βάση τους παραπάνω δείκτες οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις κατατάσσονται στις ακόλουθες κατηγορίες: α. Εκμεταλλεύσεις βιώσιμες Μια γεωργική εκμετάλλευση νοείται βιώσιμη, εφόσον αποδίδει γεωργικό οικογενειακό εισόδημα ανά χρησιμοποιούμενη οικογενειακή Μ.Α.Ε μεγαλύτερο του εισοδήματος αναφοράς και χρησιμοποιεί τουλάχιστον (1) μία Μ.Α.Ε οικογενειακής εργασίας. Οι βιώσιμες γεωργικές εκμεταλλεύσεις με βάση το ποσοστό συμμετοχής των επιδοτήσεων (άμεσες ενισχύσεις προϊόντων, αντισταθμιστικές πληρωμές, κλπ.) στο σχηματισμό του γεωργικού οικογενειακού εισοδήματος διακρίνονται στις ακόλουθες δύο υποκατηγορίες: α.1 Στις βιώσιμες ανταγωνιστικές εκμεταλλεύσεις Βιώσιμη ανταγωνιστική νοείται η εκμετάλλευση, στην οποία οι επιδοτήσεις συμμετέχουν μέχρι ποσοστό 20%, στο σχηματισμό του γεωργικού οικογενειακού εισοδήματος. α.2 Στις βιώσιμες μη ανταγωνιστικές εκμεταλλεύσεις

12 Βιώσιμη μη ανταγωνιστική νοείται η γεωργική εκμετάλλευση, στην οι επιδοτήσεις συμμετέχουν, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20%, στο σχηματισμό του γεωργικού οικογενειακού εισοδήματος. β. Εκμεταλλεύσεις εν δυνάμει βιώσιμες Οι εν δυνάμει βιώσιμες γεωργικές εκμεταλλεύσεις ανάλογα με το ύψος του γεωργικού οικογενειακού εισοδήματος και το μέγεθος των οικογενειακών Μ.Α.Ε που χρησιμοποιούν διακρίνονται σε δύο υποκατηγορίες: β.1 Σ αυτές που χρησιμοποιούν οικογενειακή εργασία μικρότερης της 1 Μ.Α.Ε, αλλά αποδίδουν γεωργικό οικογενειακό εισόδημα, ανά χρησιμοποιούμενη οικογενειακή Μ.Α.Ε, πάνω από το 100% του εισοδήματος αναφοράς και β.2 Σ αυτές που χρησιμοποιούν οικογενειακή εργασία μεγαλύτερης της 1 Μ.Α.Ε, αλλά αποδίδουν γεωργικό οικογενειακό εισόδημα, ανά χρησιμοποιούμενη οικογενειακή Μ.Α.Ε, μεταξύ του 80% και του 100% του εισοδήματος αναφοράς. Στόχος των εν δυνάμει βιώσιμων εκμεταλλεύσεων είναι η βελτίωση του αντίστοιχου δείκτη, που υστερούν και τουλάχιστον η διατήρηση του άλλου, ώστε να αποκτήσουν τα κριτήρια των βιώσιμων εκμεταλλεύσεων. γ. Φθίνουσες εκμεταλλεύσεις με ενδείξεις οικονομικής ανάκαμψης Φθίνουσα γεωργική εκμετάλλευση με ενδείξεις οικονομικής ανάκαμψης, νοείται η εκμετάλλευση εφόσον εμφανίζει τ ακόλουθα κριτήρια: Αποδίδει οικογενειακό εισόδημα, ανά χρησιμοποιούμενη οικογενειακή Μ.Α.Ε, πάνω από το 50% του εισοδήματος αναφοράς και Οι Μ.Α.Ε οικογενειακής εργασίας, που χρησιμοποιεί, δεν είναι λιγότερες από 0,5 Μ.Α.Ε. Δεν εντάσσεται στις προηγούμενες κατηγορίες. Στόχος των εκμεταλλεύσεων αυτών είναι η σταδιακή ή άπαξ βελτίωση των δεικτών, ώστε να αποκτήσουν τα κριτήρια των βιώσιμων εκμεταλλεύσεων. δ. Μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις Στην κατηγορία αυτή υπάγονται όλες οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις, που δεν πληρούν τα κριτήρια καμιάς των προηγούμενων κατηγοριών. Πρώτος στόχος των εκμεταλλεύσεων αυτών είναι η αναβάθμιση τους σε μία μεγαλύτερη κατηγορία και μελλοντικώς η απόκτηση σταδιακά ή άπαξ των κριτηρίων οικονομικής βιωσιμότητας. ε. Μη βιώσιμες οικονομικά γεωργικές εκμεταλλεύσεις Μη βιώσιμη γεωργική εκμετάλλευση νοείται η εκμετάλλευση, ανεξάρτητα μεγέθους και δεικτών, εφόσον βρίσκεται σε χρηματοοικονομικό κίνδυνο, λόγω υποχρεώσεων ή ληξιπρόθεσμων οφειλών και δεν έχει ξεκινήσει η διαδικασία εξυγίανσής της.

13 Ποσοτικοποίηση στόχων μέτρου Δείκτες Α. ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΕΚΡΟΩΝ) ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2003 ΣΤΟΧΟΣ 2006 Αριθμός επενδυτικών σχεδίων 5.500 2 1.200 1.990 Β. ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Ποσοστό ωφελούμενων γεωργικών εκμεταλλεύσεων στο σύνολο των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (%) Μεικτές θέσεις απασχόλησης κατά την υλοποίηση (ισοδύναμα ανθρωποέτη 12μηνης διάρκειας) 123.402 2 ---- 1,61% --- --- 1.090 Γ. ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Γεωργικό Οικογενειακό Εισόδημα στις επιδοτούμενες εκμεταλλεύσεις (Euro) Δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης μετά την υλοποίηση (αρ.) 9.630 3 --- 21.375 --- --- 970 2 Αριθμός σχεδίων βελτίωσης 1994-1999 2 Πηγή ΕΣΥΕ, Ιούνιος 1996 3 Μέσος όρος υφιστάμενου γεωργικού εισοδήματος σε δείγμα 111 εγκεκριμένων επενδυτικών φακέλων.

14 Γ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ: 4 ΜΕΤΡΟ: 1 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΡΟΥ ΑΝΑ ΕΤΟΣ (σε Ευρώ) ΕΤΟΣ ΠΕΔΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ Σύνολο Δημόσιας Δαπάνης Δ Η Μ Ο Σ Ι Α Δ Α Π Α Ν Η Κοινοτική Συμμετοχή Εθνική Δημόσια Δαπάνη Σύνολο ΕΤΠΑ ΕΚΤ ΕΓΤΠΕ-Π ΧΜΠΑ Σύνολο Κεντρική Περιφ/κή Τοπική Άλλη Ιδιώτες Ταμείο Συνοχής Λοιπά Δάνεια χρημ/τικά ΕΤΕ μέσα 1=2+13 2=3+8 3=4+5+6+7 4 5 6 7 8=9+10+11 9 10 11 12 13 14 15 16 2000 2001 111 16.345.572 8.172.786 5.720.950 5.720.950 2.451.836 2.451.836 8.172.786 2002 111 20.652.260 10.326.130 7.228.291 7.228.291 3.097.839 3.097.839 10.326.130 2003 111 21.852.226 10.926.113 7.648.279 7.648.279 3.277.834 3.277.834 10.926.113 2004 111 28.908.152 14.454.076 10.117.853 10.117.853 4.336.223 4.336.223 14.454.076 2005 111 30.180.106 15.090.053 10.563.037 10.563.037 4.527.016 4.527.016 15.090.053 2006 111 13.721.564 6.860.782 4.802.548 4.802.548 2.058.234 2.058.234 6.860.782 ΣΥΝΟΛΑ 131.659.880 65.829.940 46.080.958 46.080.958 19.748.982 19.748.982 65.829.940

15 Δ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Για την εφαρμογή του Μέτρου ισχύει η Κ.Υ.Α. 532/03 των αρμοδίων Υπουργείων η οποία προσδιορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής των καθεστώτων ενίσχυσης. Η ένταξη των ενδιαφερόμενων γεωργών στο καθεστώς ενισχύσεων των επενδύσεων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις γίνεται με βάση διαδικασία που προβλέπεται στην ΚΥΑ 532/03. Προκύπτουσες ανάγκες Τεχνικής Βοήθειας για την εφαρμογή Θα απαιτηθεί τεχνική υποστήριξη του τελικού δικαιούχου στη διαδικασία υποδοχής, αξιολόγησης, έγκρισης και παρακολούθησης των αιτήσεων των τελικών δικαιούχων της ενίσχυσης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Ε ΤΕΛΙΚΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Τελικοί δικαιούχοι του Μέτρου ανάλογα με τη φύση και το είδος της πράξης είναι οι παρακάτω: Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του Μέτρου είναι η Δ/νση Γεωργικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας συνεπικουρούμενη σε επίπεδο εφαρμογής από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων- Δ/νση Προγραμματισμού και Γεωργικών Διαρθρώσεων, και τις Δ/νσεις Γεωργικής και Αγροτικής Ανάπτυξης των νομών. ΣΤ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ Όποιες κρατικές ενισχύσεις διατεθούν στο πλαίσιο αυτού του Μέτρου θα απορρέουν από τον Κανονισμό του Συμβουλίου (EC) No. 1257/99, όπως τροποποιήθηκε από τον Κανονισμό του Συμβουλίου (ΕC) Νο. 1783/03.