ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΕΙ ΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ταχ. /νση: ΥΨΗΛΑΝΤΗ 12 Ταχ.Κωδ: 35100-ΛΑΜΙΑ Τηλ.: 2231-052861-3 /FAX 2231-052864 e-mail stereaellada@mou.gr ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ 2000 2006 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΜΕΤΡΟΥ 5.3 Τοπικές Πρωτοβουλίες Απασχόλησης Λαµία, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2004 2
ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΛΤΙΟ ΜΕΤΡΟΥ 5.3 Α. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΟΥ ΚΩ. ΟΠΣ 3 ΚΠΣ 2000-2006 19 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Στερεάς Ελλάδας 5 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Ανθρώπινο υναµικό 3 ΜΕΤΡΟ Τοπικές-Πρωτοβουλίες Απασχόλησης ΦΟΡΕΙΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ Ειδική Υπηρεσία ιαχείρισης Ε.Π. Στερεάς Ελλάδας ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Όλη η Περιφέρεια ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΡΟ Κάτοικοι της Περιφέρειας ΙΑΡΚΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 2000-2006 22 ΠΕ ΙΟ/Α ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Κοινωνική ένταξη ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σε χιλ. ΕΥΡΩ ΠΟΣΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΗ.. ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟΝ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ Σ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σ.Κ. Σ.Κ. Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 13.514,636 35,28 1,56 ηµόσια απάνη (..) 13.514,636 35,28 35,28 1,56 1,81 Κοινοτική Συµµετοχή (EKT) 10.135,976 75,00 26,46 26,46 1,17 1,36 Εθνική ηµόσια απάνη 3.378,660 25,00 8,82 8,82 0,39 0,45 Ιδιωτική Συµµετοχή ανεισµός 3
Β. ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ/ΟΙ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ - ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΩΝ- ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΚΤΕΣ Συνοπτική παρουσίαση υπάρχουσας κατάστασης Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα περιοχής που επηρεάσθηκε έντονα από τις διαρθρωτικές αλλαγές της Ελληνικής Οικονοµίας και τις τεχνολογικές εξελίξεις..η ανεργία στην περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και µάλιστα πάνω από το µέσο όρο της χώρας. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, το ποσοστό της ανεργίας το 1997 στην Περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας ανέρχονταν σε 12.78,ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την ίδια περίοδο στο σύνολο της χώρας ήταν 10,25. Η πληροφορική, το διαδίκτυο, αλλά και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία αλλάζουν το τοπίο της απασχόλησης και στην Στερεά Ελλάδα. Εξίσου σηµαντική κρίνεται και η διαδικασία της παγκοσµιοποίησης καθώς και η είσοδος της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η είσοδος των γυναικών στην αγορά εργασίας καθώς και η συµµετοχή των αλλοδαπών. Παρότι η Περιφέρεια Στερεάς κατατάσσεται πρώτη ως προς την εκβιοµηχάνιση παρουσιάζει τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και υποαπασχόλησης στον δευτερογενή τοµέα και ιδιαίτερα στον χώρο της µεταποίησης και των ορυχείων, λόγω της υποχώρησης της επιχειρηµατικής δραστηριότητας συνέπεια των αλλαγών που επήλθαν την τελευταία δεκαετία. Παραδοσιακοί κλάδοι µε τεχνολογία και µεθόδους παραγωγής ώριµες και εύκολα προσβάσιµες, βλέπουν το εισόδηµα τους να µειώνεται. Επιχειρήσεις που δεν µπορούν να παρακολουθήσουν την αύξηση της παραγωγικότητας και την εξέλιξη της τεχνολογίας σβήνουν Εργαζόµενοι που τα προσόντα τους δεν συµβαδίζουν µε την χρήση νέων τεχνολογιών βλέπουν την απασχολισηµότητα τους και το εισόδηµα τους να µειώνεται. Τα φαινόµενα της ανεργίας παρουσιάστηκαν έντονα σε περιοχές της Εύβοιας (Μαντούδι-Αλιβέρι λόγω της παύσης λειτουργίας των Μεταλλείων και του εργοστασίου της ΕΗ) της Βοιωτίας (περιοχή Θηβών-Σχηµαταρίου λόγω του κλεισίµατος πολλών ΜΜΕ). Επίσης σηµαντικά προβλήµατα παρουσιάζονται στην Φθιώτιδα καθώς και στην Φωκίδα. Από το 1995 και µετά έχουν υλοποιηθεί ή µέλλει να υλοποιηθούν ειδικές δράσεις σε περιοχές µε οξυµένα προβλήµατα ανεργίας. ύο περιοχές, στην Εύβοια το Μαντούδι και στην Βοιωτία η περιοχή της Θήβας χαρακτηρίστηκαν, «θύλακες ανεργίας» και υλοποιήθηκαν προγράµµατα στήριξης των ανέργων. Στην Βοιωτία από το 1998 υλοποιήθηκε ΤΣΑ µε ωφελούµενους κάτοικους της περιοχής (289 ωφελούµενοι). Στον νοµό Φθιώτιδας 4
ολοκληρώνεται Ειδικό Πρόγραµµα του ΟΑΕ χρηµατοδοτούµενο από Εθνικούς πόρους (ενταγµένο στο ΕΣ Α) για την επιδότηση περίπου 3000 θέσεων εργασίας. Παρά αυτές στις σηµαντικές παρεµβάσεις το πρόβληµα παραµένει και η περιφέρεια διατηρείται στις πρώτες θέσεις από πλευράς ανεργίας.με δεδοµένο ότι η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, εµφανίζει εκτός της γεωγραφικής ανοµοιογένειας και έντονη κοινωνική και οικονοµική ανοµοιογένεια που σε ορισµένες περιοχές της παρουσιάζει ιδιαιτερότητες, ενδιαφέρον έχουν οι «τοπικές δράσεις πρωτοβουλίες για την απασχόληση» η σηµασία των οποίων για την καταπολέµηση της ανεργίας έχει πλέον αναγνωριστεί. Ενισχύοντας αυτή την άποψη, αναφέρουµε τους εξής παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά αυτές τις ιδιαιτερότητες : Μείωση της απασχόλησης στις µεταποιητικές βιοµηχανίες, µεγάλη µείωση στον κλάδο των κατασκευών, των µεταφορών-επικοινωνιών, τουρισµού, εµπορίου. Μείωση των απασχολουµένων της πλέον παραγωγικής ηλικιακής οµάδας (20-29 ετών) Μεγάλο ποσοστό γυναικείας ανεργίας. Χαµηλό επίπεδο εξειδίκευσης του εργατικού δυναµικού Είναι επίσης γνωστό το αυξηµένο ενδιαφέρον των Τοπικών Φορέων και παραγόντων για την υλοποίηση παρεµφερών δράσεων. Καθορισµός και αναλυτική περιγραφή του περιεχοµένου του µέτρου, του στόχου/ων του και ανάλυση της συνέπειας /συνάφειάς του ως προς τους στόχους του Άξονα προτεραιότητας στον οποίο εντάσσεται. Το Μέτρο αυτό αφορά εξειδικευµένες παρεµβάσεις σε περιοχές που αντιµετωπίζουν έντονα προβλήµατα ανεργίας µε την προώθηση τοπικών πρωτοβουλιών απασχόλησης(τπα) µε στόχο την ενίσχυση της απασχόλησης σε τοπικό επίπεδο και την δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας.το Μέτρο περιλαµβάνει δράσεις που αφορούν: Α) ανέργους ή υποαπασχολούµενους σε οικονοµικά ή /και κοινωνικά υποβαθµισµένες περιοχές Β) ανέργους ή υποαπασχολούµενους σε τοµείς που αντιµετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήµατα απασχόλησης και Γ) ειδικές πληθυσµιακές οµάδες, σε τοπική κλίµακα, που αντιµετωπίζουν προβλήµατα αποκλεισµού από την αγορά εργασίας. Στόχος είναι η προώθηση της τοπικής απασχόλησης και η βελτίωση της απασχολησιµότητας συνδυάζοντας ενέργειες προκατάρτισης, κατάρτισης επιδότησης της απασχόλησης, αυτοαπασχόλησης απόκτησης εργασιακής εµπειρίας (stage), επιδότηση νέων µορφών απασχόλησης συνοδευτικών υποστηρικτικών ενεργειών (ΣΥΥ) και συµβουλευτικής υποστήριξης καθώς επίσης και Λειτουργία Ιατροκοινωνικών Κέντρων. Το Μέτρο επίσης περιλαµβάνει οριζόντιες δράσεις αναβάθµισης δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναµικού που υλοποιεί έργα των εγκεκριµένων Επιχειρησιακών Σχεδίων, στήριξης, δικτύωσης, ευαισθητοποίησης και διάχυσης για το σύνολο των υλοποιούµενων παρεµβάσεων. 5
Οι συνολικές παρεµβάσεις που θα υλοποιηθούν στα πλαίσια του Μέτρου στοχεύουν στην ανάπτυξη των τοπικών οικονοµιών µε ταυτόχρονη βελτίωση και αύξηση της απασχόλησης στις περιοχές ή τοµείς εφαρµογής που αντιµετωπίζουν συνθήκες παραγωγικής αναδιάρθρωσης ή υποβάθµισης. Οι ενέργειες θα πρέπει να προϋποθέτουν την ενεργή συµµετοχή των τοπικών εταίρων και πρέπει να είναι εναρµονισµένες µε τις ιδιαιτερότητες των τοπικών και κοινωνικών συνθηκών και αναγκαιοτητών, και να είναι µικρής (τοπικής) κλίµακας. Οι δράσεις του Μέτρου είναι άµεσα προσανατολισµένες στην φιλοσοφία και τους στόχους του 5 ου Άξονα του ΕΠ Στερεάς, και παράλληλα ακολουθούν τις κατευθυντήριες γραµµές 1, µε ιδιαίτερη στόχευση στην κατευθυντήρια γραµµή 12, του ΕΣ Α δηλαδή έχουν άµεση συνέργια και συνάφεια µε τους πυλώνες 1, 2,4. Είναι σύµφωνες ως εκ τούτου µε την ΕΣΑ και τις δραστηριότητες του ΕΚΤ ενώ ταυτόχρονα µπορούν να υποστηριχθούν συγκεκριµένες Κατηγορίες Πράξεων σε ένα µέρος τους από το ΕΤΠΑ. 6
Ιεράρχηση αναγκών και προτεραιοτήτων του µέτρου και σηµαντικότητα ως προς την επίτευξη του στόχου του µέτρου. Για την επιτυχή υλοποίηση του Μέτρου και την ακριβή προσέγγιση των στόχων που τέθηκαν και λόγω της ιδιοµορφίας του τρόπου σχεδιασµού των παρεµβάσεων καθώς και της εξειδίκευσης τους, είναι αναγκαίο και ταυτόχρονα σηµαντικό να υπάρξει. 1. Ενηµέρωση των Τοπικών Φορέων, Κοινωνικών Εταίρων των τοπικών κοινωνιών και ενεργοποίηση συµµετοχή τους (δηµοσιότητα, ηµερίδες, κ.α.) 2. Προσδιορισµός του ιοικητικού- Οργανωτικού σχήµατος των ΤΠΑ (τοπικά σύµφωνα απασχόλησης) 3. Εντοπισµός µε βάση τα χαρακτηριστικά των Κατηγοριών Πράξεων των Οµάδων πληθυσµού στόχου ανά περιοχή τοπική κοινωνία µε παράλληλο προσδιορισµό των τοπικών αναπτυξιακών δυνατοτήτων και εργασιακών δεξιοτήτων του πληθυσµού. 4. Σύνδεση συνέργια των δράσεων του Μέτρου µε τους Άξονες του ΕΠ όπου είναι δυνατή για την επίτευξη και διατήρηση της µέγιστης απασχολησιµότητας. Συνοπτική περιγραφή κατηγοριών πράξεων και ενδεικτικές προβλεπόµενες πράξεις. Στα πλαίσια του Μέτρου οι ράσεις που χρηµατοδοτεί το ΕΚΤ χωρίζονται στις εξής οµάδες: 1) την Υποχρεωτική δράση που είναι η Συµβουλευτική 2) τις βασικές δράσεις που περιλαµβάνουν την Προώθηση στην Απασχόληση, δηλαδή την επιδότηση της απασχόλησης, την επιδότηση της αυτοαπασχόλησης και την επιδότηση για την απόκτηση εργασιακής εµπειρίας καθώς και την επιδότηση νέων µορφών απασχόλησης 3) τις Επικουρικές δράσεις που περιλαµβάνουν την Κατάρτιση, την Προκατάρτιση και τις Συνοδευτικές Υποστηρικτικές Υπηρεσίες 4) τα Ιατροκοινωνικά Κέντρα για την υποστήριξη ευπαθών οµάδων πληθυσµού. 7
Ποσοτικοποίηση στόχων Μέτρου - είκτες πραγµατοποίησης (εκροών)- Αναµενόµενα αποτελέσµατα - Επιπτώσεις (απασχόληση, περιβάλλον, ισότητα ευκαιριών κλπ)-καθορισµός εικτών Επίδοσης για 2003 (δεν αφορά υποχρεωτικά όλα τα Μέτρα και περιλαµβάνει κυρίως δείκτες εκροών - πραγµατοποίησης και όπου είναι δυνατόν αποτελεσµάτων και επιπτώσεων) Α. ΕΙΚΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ ΣΤΟΧΟΣ ΣΤΟΧΟΣ 2003 2006 Αριθµός Τοπικών Πρωτοβουλιών 0 9 Απασχόλησης (Αριθµός Σχεδίων) Πλήθος άµεσα ωφελουµένων 1.057 (Ωφελούµενοι από υπηρεσίες Συµβουλευτικής Υποστήριξης) Πλήθος άµεσα ωφελουµένων 420 γυναικών (Ωφελούµενες γυναίκες από υπηρεσίες Συµβουλευτικής Υποστήριξης) Πλήθος καταρτιζοµένων 0 766 Πλήθος ωφελουµένων από δράσεις 981 προώθησης στην απασχόληση Πλήθος οµών ( ηµιουργία δοµών 0 4 ιατροκοινωνικών κέντρων) Β. ΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Πλήθος έµµεσα ωφελουµένων 15.000 Επωφελούµενος πληθυσµός από Τοπικές Πρωτοβουλίες Απασχόλησης 0 426.750 Θέσεις απασχόλησης που δηµιουργούνται κατά την υλοποίηση 200 των έργων Γ. ΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Θέσεις απασχόλησης που 0 35 δηµιουργούνται ή διατηρούνται κατά την υλοποίηση των έργων Πλήθος ατόµων που απασχολούνται σε θέσεις πλήρους απασχόλησης έξι µήνες µετά την ολοκλήρωση της παρέµβασης 250 Γ. ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ XrSx_5_anatv4.xls 8
. ΕΦΑΡΜΟΓΗ Εξειδίκευση στο επίπεδο του Μέτρου και όπου απαιτείται διαδικασιών, λειτουργιών, οργανωτικών προϋποθέσεων κλπ στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων των ιαχειριστικών Αρχών. Λόγω της ιδιοµορφίας του συγκεκριµένου Μέτρου που απαιτεί µία προσέγγιση «εκ των κάτω» γία τον σχεδιασµό και την εφαρµογή του, και µε την προηγούµενη εµπειρία αναλόγων δράσεων (ΤΣΑ) είναι απαραίτητο να προϋπάρξει Τοπικός Κοινωνικός ιάλογος, σε κάθε «περιοχή» και οι φορείς να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους εκφράζοντας τις γενικές ή ειδικές κατευθύνσεις που εκτιµούν ότι η Τοπική Πρωτοβουλία Απασχόλησης πρέπει να περιλαµβάνει. Με βάση δέσµη κριτηρίων που θα καθοριστούν καλούνται οι Τοπικοί Φορείς να υποβάλλουν εκδήλωση ενδιαφέροντος, µε την µορφή Επιχειρησιακού Σχεδίου για την χρηµατοδότηση συγκεκριµένων δράσεων. Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να ακολουθηθούν οι παρακάτω διαδικασίες Καθορισµός Κριτηρίων ένταξης «έργου- πράξης» Ενηµέρωση των Τοπικών Φορέων Στήριξη των τοπικών,κοινωνικών εταίρων φορέων γία την εκπόνηση Επιχειρησιακού Σχεδίου όπου θα περιλαµβάνονται οι προτάσεις για την ΤΠΑ Αξιολόγηση από την ιαχειριστική Αρχή των υποβληθέντων προς αυτή προτάσεων και εισήγηση προς την Ε.Π. του ΠΕΠ, που θα αποφασίσει ποιες από τις προτάσεις θα ενταχθούν στο ΠΕΠ. Ε. ΤΕΛΙΚΟΙ ΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Οι Τελικοί ικαιούχοι του Μέτρου ανάλογα µε την φύση και το είδος της πράξης είναι : Για τις δράσεις επιδότησης της απασχόλησης, της αυτοαπασχόλησης, της απόκτησης εργασιακής εµπειρίας και των νέων µορφών απασχόλησης τελικός δικαιούχος είναι ο Οργανισµός Απασχόλησης Εργατικού υναµικού (ΟΑΕ ). Για τις λοιπές δράσεις κατάρτισης, προκατάρτισης, συνοδευτικών υποστηρικτικών υπηρεσιών τελικός δικαιούχος είναι ο ΟΤΑ που ορίζεται στο κοινοπρακτικό συµφωνητικό της ΟΣΦ. Για τις λοιπές δράσεις (συµβουλευτικής, δηµοσιότητας, ευαισθητοποίησης, δικτύωσης) τελικοί δικαιούχοι δύνανται να είναι ΟΤΑ, φορείς παροχής συµβουλευτικών υποστηρικτικών ενεργειών, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, επιχειρήσεις ΟΤΑ, κοινωνικές οργανώσεις, κοινωνικοί και επαγγελµατικοί φορείς. Για τα Ιατροκοινωνικά Κέντρα όπως περιγράφονται στο άρθρο 4 της ΚΥΑ : ΦΕΚ1295/Β /4-10-2002 όπως αυτή ισχύει κάθε φορά 9
ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ Όποιες κρατικές ενισχύσεις διατεθούν στο πλαίσιο αυτού του Μέτρου θα εφαρµοστούν σύµφωνα µε το Κανονισµό της Επιτροπής 2204/2002 L337/3 της 12-12-2002. 10